III CZ 5/16
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:04-03-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:I CZ 22/15 III CZ 13/15 III CZ 153/02 III CZ 29/12 III CZ 88/06 III CZ 98/02 III PK 6/04 IV CSK 280/11 IV CSK 98/13 IV CZ 16/15 I CKN 7/96 II CZ 25/02 II UZ 90/14 III CZP 39/68 IV CZ 53/09
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III CZ 5/16
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Monika Koba (sprawozdawca)
SSA Janusz Kaspryszyn
w sprawie z wniosku C. sp. z o.o. w K.,
M. N. i A. N.
przy uczestnictwie […]
o zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 lutego 2016 r.,
zażalenia wnioskodawców
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 23 września 2015 r.,
odrzuca zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 23 września 2015 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
wniosek M. N., A. i N. i C. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o
uzupełnienie postanowienia tego Sądu z dnia 22 maja 2015 r., wydanego na skutek
apelacji uczestniczki M. K. od postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 30
kwietnia 2014 r., dotyczącego zniesienia współwłasności nieruchomości.
W motywach rozstrzygnięcia wskazał, iż nie znajduje podstaw do
uzupełnienia postanowienia w sposób postulowany przez wnioskodawców,
skoro zawiera ono rozstrzygnięcie o całości żądania, co wynika z punktu drugiego
sentencji, w którym oddalono apelację w pozostałym zakresie, w powiązaniu
z punktem XXII (po sprostowaniu XXIII) postanowienia Sądu Rejonowego oraz
wyliczeń rachunkowych zamieszczonych w uzasadnieniu.
W zażaleniu wnioskodawcy domagali się uchylenia zaskarżonego
postanowienia w całości i przekazania sprawy Sądowi drugiej instancji do
ponownego rozpoznania. W piśmie procesowym z dnia 26 października 2015 r.
wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczyli na kwotę 20.022,53 zł (k. 2271).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie, jako niedopuszczalne podlega odrzuceniu.
W obowiązującym stanie prawnym, wyczerpujący katalog orzeczeń,
od których przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego został zawarty w art. 3941
k.p.c.
Należą do nich: postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej i skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 3941
§ 1
k.p.c.), orzeczenia o uchyleniu wyroku sądu pierwszej instancji i przekazaniu
sprawy do ponownego rozpoznania (art. 3941
§ 11
k.p.c.) oraz postanowienia sądu
drugiej instancji kończące postępowania w sprawie (z wyjątkiem postanowień,
o których mowa w art. 3981
k.p.c. i postanowień wydanych w wyniku rozpoznania
zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji), ale jedynie w sprawach,
w których przysługuje skarga kasacyjna (art. 3941
§ 2 k.p.c.).
3
Wobec objęcia zaskarżeniem postanowienia o odmowie uzupełnienia
orzeczenia sądu drugiej instancji, dopuszczalność zażalenia jest uzależniona od
zakwalifikowania analizowanego postanowienia jako kończącego postępowanie
w sprawie, w której przysługuje skarga kasacyjna.
Za postanowienia kończące postępowanie w sprawie na gruncie art. 3941
§ 2
k.p.c., uznaje się te orzeczenia, które kończąc postępowanie zainicjowane przez
powoda czy wnioskodawcę rozstrzygają o całości przedmiotu oddanego pod osąd
albo postanowienia stwierdzające wystąpienie okoliczności powodującej
niedopuszczalność kontynuowania postępowania zmierzającego do rozstrzygnięcia
sprawy co do istoty, jeśli w chwili ich wydania sąd jest zwolniony z obowiązku
dalszego rozpoznawania sprawy (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
14 listopada 1996 r., I CKN 7/96, OSNC 1997, nr 3, poz. 31; z dnia 21 czerwca
2012 r., III CZ 29/12, nie publ.; z dnia 26 marca 2015 r., II UZ 90/14, nie publ.
oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2004 r., III PK 6/04, OSNP 2005,
nr 2, poz. 20). Mając na względzie, iż analizowana kategoria orzeczeń powinna być
wyodrębniona ze względu na ich przedmiot i skutki procesowe które wywołują,
a nie zakres w jakim dochodzi do zakończenia postępowania, nie ma przeszkód by
dotyczyły one części przedmiotu oddanego pod osąd. Przyjąć, zatem należy,
iż postanowienie kończące postępowanie w sprawie nie musi dotyczyć całości
postępowania, ale również jego części, jeżeli w tym zakresie nie pozwala ono
na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Wydane przez Sąd drugiej instancji
w trybie art. 351 § 1 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. postanowienie o odmowie
uzupełnienia orzeczenia zapadłego w przedmiocie rozpoznania apelacji
uczestniczki postępowania, jest postanowieniem kończącym postępowanie
w sprawie. Definitywnie rozstrzyga, bowiem o tym, że apelacja M. K., została już
wcześniej, co do kwoty 20.022,53 zł częściowo uwzględniona, co oznacza, iż nie
będzie już przedmiotem rozpoznania.
Stosownie do treści art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c., w sprawach o zniesienie
współwłasności skarga kasacyjna nie przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych. Utrwalony jest pogląd,
że w sprawach działowych, do których należą sprawy o zniesienie współwłasności,
wartość przedmiotu zaskarżenia, pozostaje w ścisłej zależności od wyniku
4
postępowania i wyznacza ją nie wartość przedmiotu działu, ale wartość
konkretnego interesu skarżącego, którego dotyczy lub może dotyczyć zaskarżenie
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2015 r., IV CZ 16/15,
nie publ., z dnia 18 marca 2015 r. I CZ 22/15, nie publ.; z dnia 13 marca 2015 r.,
III CZ 13/15, nie publ., z dnia 5 kwietnia 2002 r., II CZ 25/02, nie publ.; z dnia
24 października 2013 r., IV CSK 98/13, nie publ.; z dnia 16 listopada 2011 r.,
IV CSK 280/11; nie publ.; z dnia 24 listopada 2008 r., IV CZ 53/09, nie publ.; z dnia
15 grudnia 2006 r. III CZ 88/06, nie publ.; z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02,
OSNC 2004, nr 1, poz. 11; z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004,
nr 4, poz. 60 i uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2002 r., III CZP 39/68,
OSNCP 1969, nr 11, poz. 183). W realiach niniejszej sprawy wartość interesu
wnioskodawców zamyka się w kwocie 20 022,53 zł, wynikającej z różnicy kwoty
33 278,51 zł zasądzonej przez Sąd I instancji od uczestniczki M. K. solidarnie na
rzecz wnioskodawców z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy oraz
obniżenia wartości tego wynagrodzenia do kwoty 13 255,98 zł przez Sąd drugiej
instancji (k. 1889 i k. 2140). Potwierdzają to skarżący, wskazując wartość
przedmiotu zaskarżenia, wyznaczającą zakres kwestionowania postanowienia
w przedmiocie odmowy uzupełnienia postanowienia na kwotę 20 022,53 zł.
Tak oznaczona wartość nie osiągnęła progu określonego w art. 519 § 4 pkt 4 k.p.c.,
co przesądza o niedopuszczalności zażalenia, z uwagi na niespełnienie przesłanki
z art. 3941
§ 2 k.p.c.
Z przytoczonych względów, zażalenie podlegało odrzuceniu na podstawie
art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 25 lutego 2016 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Pietrzykowski (przewodniczący)
SSN Monika Koba (sprawozdawca)
SSA Janusz Kaspryszyn
w sprawie z wniosku C. sp. z o.o. w K.,
M. N. i A. N.
przy uczestnictwie […]
o zniesienie współwłasności,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 25 lutego 2016 r.,
zażalenia wnioskodawców
na postanowienie Sądu Okręgowego w K.
z dnia 23 września 2015 r.,
odrzuca zażalenie.
UZASADNIENIE
2
Postanowieniem z dnia 23 września 2015 r. Sąd Okręgowy w K. oddalił
wniosek M. N., A. i N. i C. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w K. o
uzupełnienie postanowienia tego Sądu z dnia 22 maja 2015 r., wydanego na skutek
apelacji uczestniczki M. K. od postanowienia Sądu Rejonowego w K. z dnia 30
kwietnia 2014 r., dotyczącego zniesienia współwłasności nieruchomości.
W motywach rozstrzygnięcia wskazał, iż nie znajduje podstaw do
uzupełnienia postanowienia w sposób postulowany przez wnioskodawców,
skoro zawiera ono rozstrzygnięcie o całości żądania, co wynika z punktu drugiego
sentencji, w którym oddalono apelację w pozostałym zakresie, w powiązaniu
z punktem XXII (po sprostowaniu XXIII) postanowienia Sądu Rejonowego oraz
wyliczeń rachunkowych zamieszczonych w uzasadnieniu.
W zażaleniu wnioskodawcy domagali się uchylenia zaskarżonego
postanowienia w całości i przekazania sprawy Sądowi drugiej instancji do
ponownego rozpoznania. W piśmie procesowym z dnia 26 października 2015 r.
wartość przedmiotu zaskarżenia oznaczyli na kwotę 20.022,53 zł (k. 2271).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie, jako niedopuszczalne podlega odrzuceniu.
W obowiązującym stanie prawnym, wyczerpujący katalog orzeczeń,
od których przysługuje zażalenie do Sądu Najwyższego został zawarty w art. 3941
k.p.c.
Należą do nich: postanowienia o odrzuceniu skargi kasacyjnej i skargi
o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia (art. 3941
§ 1
k.p.c.), orzeczenia o uchyleniu wyroku sądu pierwszej instancji i przekazaniu
sprawy do ponownego rozpoznania (art. 3941
§ 11
k.p.c.) oraz postanowienia sądu
drugiej instancji kończące postępowania w sprawie (z wyjątkiem postanowień,
o których mowa w art. 3981
k.p.c. i postanowień wydanych w wyniku rozpoznania
zażalenia na postanowienie sądu pierwszej instancji), ale jedynie w sprawach,
w których przysługuje skarga kasacyjna (art. 3941
§ 2 k.p.c.).
3
Wobec objęcia zaskarżeniem postanowienia o odmowie uzupełnienia
orzeczenia sądu drugiej instancji, dopuszczalność zażalenia jest uzależniona od
zakwalifikowania analizowanego postanowienia jako kończącego postępowanie
w sprawie, w której przysługuje skarga kasacyjna.
Za postanowienia kończące postępowanie w sprawie na gruncie art. 3941
§ 2
k.p.c., uznaje się te orzeczenia, które kończąc postępowanie zainicjowane przez
powoda czy wnioskodawcę rozstrzygają o całości przedmiotu oddanego pod osąd
albo postanowienia stwierdzające wystąpienie okoliczności powodującej
niedopuszczalność kontynuowania postępowania zmierzającego do rozstrzygnięcia
sprawy co do istoty, jeśli w chwili ich wydania sąd jest zwolniony z obowiązku
dalszego rozpoznawania sprawy (por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia
14 listopada 1996 r., I CKN 7/96, OSNC 1997, nr 3, poz. 31; z dnia 21 czerwca
2012 r., III CZ 29/12, nie publ.; z dnia 26 marca 2015 r., II UZ 90/14, nie publ.
oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 maja 2004 r., III PK 6/04, OSNP 2005,
nr 2, poz. 20). Mając na względzie, iż analizowana kategoria orzeczeń powinna być
wyodrębniona ze względu na ich przedmiot i skutki procesowe które wywołują,
a nie zakres w jakim dochodzi do zakończenia postępowania, nie ma przeszkód by
dotyczyły one części przedmiotu oddanego pod osąd. Przyjąć, zatem należy,
iż postanowienie kończące postępowanie w sprawie nie musi dotyczyć całości
postępowania, ale również jego części, jeżeli w tym zakresie nie pozwala ono
na merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy. Wydane przez Sąd drugiej instancji
w trybie art. 351 § 1 w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. postanowienie o odmowie
uzupełnienia orzeczenia zapadłego w przedmiocie rozpoznania apelacji
uczestniczki postępowania, jest postanowieniem kończącym postępowanie
w sprawie. Definitywnie rozstrzyga, bowiem o tym, że apelacja M. K., została już
wcześniej, co do kwoty 20.022,53 zł częściowo uwzględniona, co oznacza, iż nie
będzie już przedmiotem rozpoznania.
Stosownie do treści art. 5191
§ 4 pkt 4 k.p.c., w sprawach o zniesienie
współwłasności skarga kasacyjna nie przysługuje, jeżeli wartość przedmiotu
zaskarżenia jest niższa niż sto pięćdziesiąt tysięcy złotych. Utrwalony jest pogląd,
że w sprawach działowych, do których należą sprawy o zniesienie współwłasności,
wartość przedmiotu zaskarżenia, pozostaje w ścisłej zależności od wyniku
4
postępowania i wyznacza ją nie wartość przedmiotu działu, ale wartość
konkretnego interesu skarżącego, którego dotyczy lub może dotyczyć zaskarżenie
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 19 czerwca 2015 r., IV CZ 16/15,
nie publ., z dnia 18 marca 2015 r. I CZ 22/15, nie publ.; z dnia 13 marca 2015 r.,
III CZ 13/15, nie publ., z dnia 5 kwietnia 2002 r., II CZ 25/02, nie publ.; z dnia
24 października 2013 r., IV CSK 98/13, nie publ.; z dnia 16 listopada 2011 r.,
IV CSK 280/11; nie publ.; z dnia 24 listopada 2008 r., IV CZ 53/09, nie publ.; z dnia
15 grudnia 2006 r. III CZ 88/06, nie publ.; z dnia 6 listopada 2002 r., III CZ 98/02,
OSNC 2004, nr 1, poz. 11; z dnia 21 stycznia 2003 r., III CZ 153/02, OSNC 2004,
nr 4, poz. 60 i uchwała Sądu Najwyższego z dnia 6 listopada 2002 r., III CZP 39/68,
OSNCP 1969, nr 11, poz. 183). W realiach niniejszej sprawy wartość interesu
wnioskodawców zamyka się w kwocie 20 022,53 zł, wynikającej z różnicy kwoty
33 278,51 zł zasądzonej przez Sąd I instancji od uczestniczki M. K. solidarnie na
rzecz wnioskodawców z tytułu wynagrodzenia za korzystanie z rzeczy oraz
obniżenia wartości tego wynagrodzenia do kwoty 13 255,98 zł przez Sąd drugiej
instancji (k. 1889 i k. 2140). Potwierdzają to skarżący, wskazując wartość
przedmiotu zaskarżenia, wyznaczającą zakres kwestionowania postanowienia
w przedmiocie odmowy uzupełnienia postanowienia na kwotę 20 022,53 zł.
Tak oznaczona wartość nie osiągnęła progu określonego w art. 519 § 4 pkt 4 k.p.c.,
co przesądza o niedopuszczalności zażalenia, z uwagi na niespełnienie przesłanki
z art. 3941
§ 2 k.p.c.
Z przytoczonych względów, zażalenie podlegało odrzuceniu na podstawie
art. 3986
§ 2 i 3 k.p.c. w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c.
kc