III KO 21/15
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:29-01-2016
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KO 21/15
POSTANOWIENIE
Dnia 27 maja 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący)
SSN Józef Szewczyk
SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
w sprawie M. W.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 27 maja 2015 r.,
w przedmiocie wznowienia postępowania wykonawczego z urzędu,
zakończonego postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 11 lutego 2015r.,
na podstawie art. 544 § 2 i 3 k.p.k.
stwierdzić brak podstaw do wznowienia postępowania z
urzędu.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w R., wyrokiem z dnia 9 października 2007 r., M. W. uznał za
winnego popełnienia czynów z art. 286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k., art. 16 d.k.k. w zw.
z art. 205 § 1 d.k.k. i in. oraz art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i in. i za to
skazał go na karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda.
Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2010 r., Sąd Rejonowy w R. zarządził
wobec M. W. wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 250 dni
w zamian za nieuiszczoną grzywnę w wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł
każda, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w R. z dnia 9 października 2007 r.
przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równoważny dwóm stawkom
dziennym grzywny. Na podstawie art. 46 § 3 k.k.w. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k.
2
wykonanie zastępczej kary 250 dni pozbawienia wolności zawieszono na okres
próby wynoszący rok.
Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w L. na podstawie
art. 420 § 1 k.p.k. odmówił zaliczenia na poczet kary łącznej pozbawienia wolności
orzeczonej w pkt 2 wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 8 listopada 2013 r.,
zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 18 lutego 2014 r., okresu 250 dni
zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej postanowieniem Sądu
Rejonowego kim z dnia 14 stycznia 2010 r. w zamian za nieuiszczoną grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda, orzeczonej wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 9 października 2007 r.
Postanowieniem z dnia 11 lutego 2015 r., wydanym na skutek zażalenia
wniesionego przez skazanego M. W., Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżone
postanowienie.
W dniu 20 marca 2015 r. do Sądu Najwyższego wpłynęło pismo M. W. z dnia
5 marca 2015 r. zatytułowane „Wniosek”, w którym skazany wniósł o wznowienie z
urzędu postępowania zakończonego postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 11
lutego 2015 r., „na podstawie art. 542 § 1 i § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 ust. 5
k.p.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.” W uzasadnieniu pisma skazany wskazał, że Sąd
Okręgowy rozpoznając jego wniosek w przedmiocie zaliczenia zastępczej kary
pozbawienia wolności, swoje rozstrzygnięcie oparł na przepisie art. 82 § 2 k.k.,
nieobowiązującym w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy zastępczej kary
pozbawienia wolności.
Prokurator Prokuratury Generalnej w pisemnym stanowisku z dnia 24
kwietnia 2015 r. wniósł o stwierdzenie, że brak jest podstaw do wznowienia
postępowania z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Analiza pisma skazanego pod kątem zasadności wznowienia postępowania
wykonawczego z urzędu prowadzi do wniosku, że w sprawie brak jest ku temu
podstaw.
Wznowienie postępowania z powodu uchybień określonych w art. 439 k.p.k.
jest możliwe tylko z urzędu, nie zaś na wniosek strony (por. uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r., I KZP 5/05, OSNKW z 2005 r., z. 6, poz. 48).
3
Strona nie dysponuje zatem w tym zakresie własnym wnioskiem o wznowienie
postępowania karnego. Może jednakże, w oparciu o treść art. 9 § 2 k.p.k.,
zasygnalizować sądowi potrzebę podjęcia czynności z urzędu (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia z dnia 18 grudnia 2007 r., V KO 68/07, OSNwSK
2007/1/2880; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 sierpnia 2014 r., III KO
37/14, nie publ.). Pismo to nie stanowi jednakże wniosku o wznowienie
postępowania (podlegającego stosownym rygorom i stosownej procedurze
rozpoznania), tym samym nie jest wiążące dla sądu i nie wszczyna postępowania o
wznowienie.
W związku z powyższym pismo skazanego z dnia 5 marca 2015 r. traktować
należało jako jego inicjatywę rozważenia przez Sąd Najwyższy możliwości
wznowienia postępowania z urzędu w oparciu o przepis art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k. w
zw. z art. 542 § 3 k.p.k.
Analizując w związku z tym pismem kwestię podstaw do takiego wznowienia,
Sąd Najwyższy nie stwierdził zaistnienia, ani podstawy wskazywanej przez
skazanego, ani też innych uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k., które
zgodnie z art. 542 § 3 k.p.k. mogłyby stanowić podstawę wznowienia postępowania
z urzędu.
Podnieść przy tym należy, że w nauce prawa karnego powszechnie
przyjmuje się, że instytucja warunkowego zwolnienia znajduje zastosowanie jedynie
w przypadku terminowej kary pozbawienia wolności, kary 25 lat pozbawienia
wolności i kary dożywotniego pozbawienia wolności (por. A. Marek, Kodeks karny.
Komentarz., Komentarz do art. 77 k.k., Lex 2010). Wykluczyć tym samym należy
warunkowe przedterminowe zwolnienie z kary zastępczej pozbawienia wolności
określonej w art. 46 i n. k.k.w., a co za tym idzie także w stosunku do kary grzywny,
zamienionej na zastępczą karę pozbawienia wolności. W wypadku wykonywania
kary zastępczej pozbawienia wolności sprawca nie jest na nią skazany, a zatem
przepis art. 77 § 1 k.k., który stanowi o warunkowym zwolnieniu sprawcy
skazanego na karę pozbawienia wolności, nie ma do niego zastosowania.
Konsekwencją powyższego jest również brak możliwości stosowania, w przypadku
zastępczej kary pozbawienia wolności, regulacji art. 82 k.k.
4
W rozpoznawanej sprawie nie należy również tracić z pola uwagi, że – jak
wynika z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 stycznia 2010 r. – wykonanie
250 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, zarządzonej wobec M. W. w zamian
za nieuiszczoną grzywnę w wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda,
zostało zawieszone na okres próby w wymiarze roku i wykonania tej kary następnie
nie zarządzono.
Mając powyższe na względzie uznać należy, że Sąd Okręgowy, a za nim
Sąd Apelacyjny, prawidłowo uznały, że brak było podstaw do zaliczenia na poczet
orzeczonej wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności, okresu 250 dni
zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej postanowieniem Sądu
Rejonowego z dnia 14 stycznia 2010 r., w zamian za nieuiszczoną grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda, orzeczoną wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 9 października 2007 r.
Z tych wszystkich względów orzeczono, jak na wstępie.
kc
POSTANOWIENIE
Dnia 27 maja 2015 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Michał Laskowski (przewodniczący)
SSN Józef Szewczyk
SSN Eugeniusz Wildowicz (sprawozdawca)
w sprawie M. W.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 27 maja 2015 r.,
w przedmiocie wznowienia postępowania wykonawczego z urzędu,
zakończonego postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 11 lutego 2015r.,
na podstawie art. 544 § 2 i 3 k.p.k.
stwierdzić brak podstaw do wznowienia postępowania z
urzędu.
UZASADNIENIE
Sąd Rejonowy w R., wyrokiem z dnia 9 października 2007 r., M. W. uznał za
winnego popełnienia czynów z art. 286 § 1 k.k., art. 297 § 1 k.k., art. 16 d.k.k. w zw.
z art. 205 § 1 d.k.k. i in. oraz art. 18 § 1 k.k. w zw. z art. 286 § 1 k.k. i in. i za to
skazał go na karę łączną 4 lat i 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda.
Postanowieniem z dnia 14 stycznia 2010 r., Sąd Rejonowy w R. zarządził
wobec M. W. wykonanie zastępczej kary pozbawienia wolności w wymiarze 250 dni
w zamian za nieuiszczoną grzywnę w wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł
każda, orzeczoną wyrokiem Sądu Rejonowego w R. z dnia 9 października 2007 r.
przyjmując jeden dzień pozbawienia wolności za równoważny dwóm stawkom
dziennym grzywny. Na podstawie art. 46 § 3 k.k.w. w zw. z art. 69 § 1 i 2 k.k.
2
wykonanie zastępczej kary 250 dni pozbawienia wolności zawieszono na okres
próby wynoszący rok.
Postanowieniem z dnia 23 grudnia 2014 r. Sąd Okręgowy w L. na podstawie
art. 420 § 1 k.p.k. odmówił zaliczenia na poczet kary łącznej pozbawienia wolności
orzeczonej w pkt 2 wyroku Sądu Okręgowego w L. z dnia 8 listopada 2013 r.,
zmienionego wyrokiem Sądu Apelacyjnego z dnia 18 lutego 2014 r., okresu 250 dni
zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej postanowieniem Sądu
Rejonowego kim z dnia 14 stycznia 2010 r. w zamian za nieuiszczoną grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda, orzeczonej wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 9 października 2007 r.
Postanowieniem z dnia 11 lutego 2015 r., wydanym na skutek zażalenia
wniesionego przez skazanego M. W., Sąd Apelacyjny utrzymał w mocy zaskarżone
postanowienie.
W dniu 20 marca 2015 r. do Sądu Najwyższego wpłynęło pismo M. W. z dnia
5 marca 2015 r. zatytułowane „Wniosek”, w którym skazany wniósł o wznowienie z
urzędu postępowania zakończonego postanowieniem Sądu Apelacyjnego z dnia 11
lutego 2015 r., „na podstawie art. 542 § 1 i § 3 k.p.k. w zw. z art. 439 § 1 ust. 5
k.p.k. w zw. z art. 4 § 1 k.k.” W uzasadnieniu pisma skazany wskazał, że Sąd
Okręgowy rozpoznając jego wniosek w przedmiocie zaliczenia zastępczej kary
pozbawienia wolności, swoje rozstrzygnięcie oparł na przepisie art. 82 § 2 k.k.,
nieobowiązującym w dacie orzekania przez Sąd Rejonowy zastępczej kary
pozbawienia wolności.
Prokurator Prokuratury Generalnej w pisemnym stanowisku z dnia 24
kwietnia 2015 r. wniósł o stwierdzenie, że brak jest podstaw do wznowienia
postępowania z urzędu.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Analiza pisma skazanego pod kątem zasadności wznowienia postępowania
wykonawczego z urzędu prowadzi do wniosku, że w sprawie brak jest ku temu
podstaw.
Wznowienie postępowania z powodu uchybień określonych w art. 439 k.p.k.
jest możliwe tylko z urzędu, nie zaś na wniosek strony (por. uchwała Sądu
Najwyższego z dnia 24 maja 2005 r., I KZP 5/05, OSNKW z 2005 r., z. 6, poz. 48).
3
Strona nie dysponuje zatem w tym zakresie własnym wnioskiem o wznowienie
postępowania karnego. Może jednakże, w oparciu o treść art. 9 § 2 k.p.k.,
zasygnalizować sądowi potrzebę podjęcia czynności z urzędu (por. postanowienie
Sądu Najwyższego z dnia z dnia 18 grudnia 2007 r., V KO 68/07, OSNwSK
2007/1/2880; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 sierpnia 2014 r., III KO
37/14, nie publ.). Pismo to nie stanowi jednakże wniosku o wznowienie
postępowania (podlegającego stosownym rygorom i stosownej procedurze
rozpoznania), tym samym nie jest wiążące dla sądu i nie wszczyna postępowania o
wznowienie.
W związku z powyższym pismo skazanego z dnia 5 marca 2015 r. traktować
należało jako jego inicjatywę rozważenia przez Sąd Najwyższy możliwości
wznowienia postępowania z urzędu w oparciu o przepis art. 439 § 1 pkt 5 k.p.k. w
zw. z art. 542 § 3 k.p.k.
Analizując w związku z tym pismem kwestię podstaw do takiego wznowienia,
Sąd Najwyższy nie stwierdził zaistnienia, ani podstawy wskazywanej przez
skazanego, ani też innych uchybień wymienionych w art. 439 § 1 k.p.k., które
zgodnie z art. 542 § 3 k.p.k. mogłyby stanowić podstawę wznowienia postępowania
z urzędu.
Podnieść przy tym należy, że w nauce prawa karnego powszechnie
przyjmuje się, że instytucja warunkowego zwolnienia znajduje zastosowanie jedynie
w przypadku terminowej kary pozbawienia wolności, kary 25 lat pozbawienia
wolności i kary dożywotniego pozbawienia wolności (por. A. Marek, Kodeks karny.
Komentarz., Komentarz do art. 77 k.k., Lex 2010). Wykluczyć tym samym należy
warunkowe przedterminowe zwolnienie z kary zastępczej pozbawienia wolności
określonej w art. 46 i n. k.k.w., a co za tym idzie także w stosunku do kary grzywny,
zamienionej na zastępczą karę pozbawienia wolności. W wypadku wykonywania
kary zastępczej pozbawienia wolności sprawca nie jest na nią skazany, a zatem
przepis art. 77 § 1 k.k., który stanowi o warunkowym zwolnieniu sprawcy
skazanego na karę pozbawienia wolności, nie ma do niego zastosowania.
Konsekwencją powyższego jest również brak możliwości stosowania, w przypadku
zastępczej kary pozbawienia wolności, regulacji art. 82 k.k.
4
W rozpoznawanej sprawie nie należy również tracić z pola uwagi, że – jak
wynika z postanowienia Sądu Rejonowego z dnia 14 stycznia 2010 r. – wykonanie
250 dni zastępczej kary pozbawienia wolności, zarządzonej wobec M. W. w zamian
za nieuiszczoną grzywnę w wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda,
zostało zawieszone na okres próby w wymiarze roku i wykonania tej kary następnie
nie zarządzono.
Mając powyższe na względzie uznać należy, że Sąd Okręgowy, a za nim
Sąd Apelacyjny, prawidłowo uznały, że brak było podstaw do zaliczenia na poczet
orzeczonej wyrokiem łącznym kary pozbawienia wolności, okresu 250 dni
zastępczej kary pozbawienia wolności orzeczonej postanowieniem Sądu
Rejonowego z dnia 14 stycznia 2010 r., w zamian za nieuiszczoną grzywnę w
wysokości 500 stawek dziennych po 20 zł każda, orzeczoną wyrokiem Sądu
Rejonowego z dnia 9 października 2007 r.
Z tych wszystkich względów orzeczono, jak na wstępie.
kc