Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II PK 29/14
POSTANOWIENIE
Dnia 23 maja 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Jolanta Strusińska-Żukowska
w sprawie z powództwa A. N.
przeciwko E. S.A. z siedzibą w P.
o odszkodowanie,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw
Publicznych w dniu 23 maja 2014 r.,
na skutek skargi kasacyjnej powoda od wyroku Sądu Okręgowego w P.
z dnia 6 września 2013 r.,
1) odmawia przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania ;
2) zasądza od powoda na rzecz strony pozwanej kwotę 900
(dziewięćset) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania
kasacyjnego.
UZASADNIENIE
Sąd Okręgowy – Sąd Pracy w P. wyrokiem z dnia 6 września 2013 r. oddalił
apelację powoda od wyroku Sądu Rejonowego – Sądu Pracy i Ubezpieczeń
Społecznych w P. z 28 października 2011 r., którym oddalono powództwo A. N. o
zasądzenie od pozwanej E. SA w P. kwoty 50.000 zł z ustawowymi odsetkami
tytułem części odszkodowania przewidzianego w § 8 porozumienia o rozwiązaniu
umowy o pracę z dnia 19 sierpnia 2009 r.
Skargę kasacyjną od tego wyroku wywiódł powód i opierając ją na podstawie
naruszenia prawa materialnego, tj. art. 65 § 1 i 2 k.c. w związku z art. 300 k.p.,
art. 58 § 1 w związku z art. 3531
k.c. w związku z art. 300 k.p. oraz art. 8 i 10
2
ustawy o zakładowym funduszu świadczeń socjalnych, art. 58 § 2 i 3 k.c. i art. 3531
k.c. w związku z art. 300 k.p., art. 5 k.c. w związku z art. 300 k.p. oraz art. 8 k.p.,
art. 508 k.c. w związku z art. 300 k.p., art. 392 k.c. w związku z art. 300 k.p., wniósł
o uchylenie zaskarżonego wyroku i orzeczenie co do istoty sprawy przez
zasądzenie od strony pozwanej na rzecz powoda kwoty 50.000 zł z ustawowymi
odsetkami oraz o zasądzenie od pozwanej na rzecz powoda kosztów postępowania
za wszystkie instancje, ewentualnie o uchylenie tego wyroku oraz poprzedzającego
go wyroku Sądu Rejonowego i przekazanie sprawy Sądowi pierwszej instancji do
ponownego rozpoznania oraz rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.
W skardze kasacyjnej zawarty jest wniosek o przyjęcie jej do rozpoznania z
uwagi na konieczność rozstrzygnięcia istotnych zagadnień prawnych.
Strona pozwana w odpowiedzi na skargę kasacyjną wniosła o jej odrzucenie,
ewentualnie odmowę przyjęcia do rozpoznania, bądź o jej oddalenie, a także o
zasądzenie od powoda kosztów postępowania kasacyjnego.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zgodnie z art. 3989
§ 1 k.p.c., Sąd Najwyższy przyjmuje skargę kasacyjną do
rozpoznania, jeżeli w sprawie występuje istotne zagadnienie prawne, istnieje
potrzeba wykładni przepisów prawnych budzących poważne wątpliwości lub
wywołujących rozbieżności w orzecznictwie sądów, zachodzi nieważność
postępowania lub skarga kasacyjna jest oczywiście uzasadniona. W związku z tym
wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania powinien wskazywać, że
zachodzi przynajmniej jedna z okoliczności wymienionych w powołanym przepisie,
a jego uzasadnienie zawierać argumenty świadczące o tym, że rzeczywiście, biorąc
pod uwagę sformułowane w ustawie kryteria, istnieje potrzeba rozpoznania skargi
przez Sąd Najwyższy.
W rozpoznawanej sprawie wniosek o przyjęcie skargi kasacyjnej do
rozpoznania został oparty na przesłance wymienionej w art. 3989
§ 1 pkt 1 k.p.c.,
gdyż skarżący wskazał na występowanie w sprawie zagadnień prawnych. Zgodnie
z dotychczasowym orzecznictwem Sądu Najwyższego, przyjęcie skargi kasacyjnej
do rozpoznania z uwagi na występujące w sprawie zagadnienie prawne wymaga
3
sformułowania takiego zagadnienia oraz przedstawienia argumentów prawnych,
które wykażą możliwość różnorodnej oceny zawartego w nim problemu.
Skarżący upatruje w niniejszej sprawie następujących zagadnień prawnych:
1. „Kto jest wierzycielem w przypadku umowy pożyczki mieszkaniowej ze
środków z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, w szczególności,
czy jest nim pracodawca jako właściciel Funduszu czy sam Fundusz?”;
2. „Czy jest możliwe zwolnienie pracownika z długu z tytułu umowy pożyczki
mieszkaniowej z ZFŚS w rozumieniu art. 508 k.c. w zw. z art. 300 k.p., w
szczególności, czy jest do tego uprawniony pracodawca jako właściciel
Funduszu?”;
3. „Czy dopuszczalne jest zastosowanie w przypadku zobowiązań z tytułu
umowy pożyczki mieszkaniowej z ZFŚS art. 392 k.c. w zw. z art. 300 k.p., tj.
zobowiązanie się pracodawcy do zwolnienia pracownika z długu wobec
ZFŚS z tytułu umowy pożyczki mieszkaniowej?”.
Taka motywacja wniosku nie może jednak przekonać o potrzebie
rozpoznania skargi kasacyjnej, albowiem zaskarżony wyrok Sądu Okręgowego
zapadł po ponownym rozpoznaniu sprawy na skutek uchylenia wyroku poprzednio
wydanego w tej sprawie przez Sąd drugiej instancji wyrokiem Sądu Najwyższego z
dnia 9 maja 2013 r. w sprawie II PK 247/12, którą Sąd Najwyższy rozpoznawał na
skutek skargi kasacyjnej strony pozwanej. Uchylając ten wyrok i przekazując tę
sprawę Sądowi drugiej instancji do ponownego rozpoznania, Sąd Najwyższy
wskazał, między innymi, że „w żadnym razie nie powinny korzystać z ochrony
prawa pracy (art. 8 k.p.) nieważne z mocy samego prawa te postanowienia umowy
rozwiązującej stosunek pracy za porozumieniem stron, które zobowiązywały
pracodawcę do zapłaty „odszkodowania”, w tym w wysokości 112 miesięcznych
wynagrodzeń powoda (potencjalnie łącznie ponad 2,4 mln zł), za niespłacone
przezeń raty pożyczki mieszkaniowej z zakładowego funduszu świadczeń
socjalnych, gdyż takie uzgodnienia sprzeciwiały się naturze umowy pożyczki oraz
przepisom ustawy z dnia 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świadczeń
socjalnych (jednolity tekst: Dz.U. z 2012 r., poz. 592 ze zm.), a także nazwanym i
nienazwanym zasadom współżycia społecznego (art. 58 § 2 i 3 k.c. oraz art. 3531
in
fine k.c. w związku z art. 300 k.p.). W szczególności już z tego względu, że
4
przyznawanie ulgowych usług i świadczeń oraz wysokość dopłat z funduszu
świadczeń socjalnych są restrykcyjnie uzależnione od sytuacji życiowej, rodzinnej i
materialnej osoby uprawnionej do korzystania z funduszu (art. 8 ust. 1 ustawy o
zfśs), a zasady i warunki korzystania z usług i świadczeń finansowanych z tego
funduszu muszą być ściśle i weryfikowalnie reglamentowane w odpowiednim
regulaminie (art. 8 ust. 2), pod rygorem zwrotu funduszowi środków
wydatkowanych niezgodnie z przepisami tej ustawy (art. 8 ust. 3), kierownik
zakładu pracy jako administrator środków tego funduszu (art. 10 tej ustawy) nie
mógł legalnie lub skutecznie przejąć od powoda długu w postaci niespłaconych rat
pożyczki mieszkaniowej, wymagalnych w dniu rozwiązania stosunku pracy,
zwłaszcza że powód za zgodę na rozwiązanie stosunku pracy w drodze
porozumienia stron został zaspokojony sowitym „odszkodowaniem” w wysokości
ok. 650 tysięcy zł, przeto bez wątpienia kontrowersyjnie i bezzasadnie utrzymywał,
jakoby nie mógł spłacić natychmiastowo wymagalnych rat niespłaconej pożyczki w
kwocie ok. 10 tysięcy zł”.
Wykładni przepisów przytoczonych przez skarżącego w ramach zagadnień
prawnych i w kierunku tam wskazywanym dokonał już zatem w tej sprawie Sąd
Najwyższy, a że wykładnia ta zgodnie z art. 39820
k.p.c. wiąże zarówno Sąd drugiej
instancji ponownie rozpoznający sprawę (który się do niej zastosował), jak i Sąd
Najwyższy rozpoznający sprawę po raz kolejny, wobec czego nie ma możliwości
dokonywania jej ponownie, brak jest również podstaw do przyjęcia, iż w tym
zakresie istnieją w sprawie zagadnienia prawne, a więc że zachodzi przesłanka
„przedsądu” wskazywana przez skarżącego.
Skarżący nie zdołał zatem wykazać, że zachodzi potrzeba rozpoznania jego
skargi przez Sąd Najwyższy, wobec czego z mocy art. 3989
k.p.c. i art. 39821
w
związku z art. 108 § 1 k.p.c. należało postanowić jak w sentencji.
eb