Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 lipca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Gorlicach I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 14 lipca 2016 r. w Gorlicach

sprawy z powództwa B. B.

przeciwko (...)

o odszkodowanie z tyt. odpowiedz. Skarbu Państwa za szkody wyrządzone przez funkcjonariuszy podległych Ministrowi Sprawiedliwości

I.  Oddala powództwo,

II.  Kosztami procesu obciąża powoda B. B..

SSR Wojciech Langer

ZARZĄDZENIE

(...)

- kal. 21 dni

Sygn. I C 494/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 14 lipca 2016r.

Pozwem z dnia 30 czerwca 2014r. powód B. B. wniósł o zasądzenie od pozwanego (...)reprezentowanego przez(...)na jego rzecz kwoty 3000 zł tytułem odszkodowania za przewlekłość postępowania oraz o zasądzenie od pozwanego na jego rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż w sprawie o sygn. (...)Sąd Okręgowy w (...) stwierdził przewlekłość postępowania jakie toczyło się przed Sądem Rejonowym w (...) pod sygn. (...), a którego powód był stroną. Wskazał, iż jako uczestnik sprawy został dotknięty konsekwencjami długotrwałego postępowania, na skutego czego poniósł wymierne straty finansowe. W związku z tym domaga się zasądzenia na jego rzecz kwoty 3000 zł.

W odpowiedzi na pozew z dnia 27 czerwca 2016r. pozwany(...)– reprezentowany przez (...)wniósł o oddalenie powództwa oraz nieobciążanie pozwanego kosztami procesu. Uzasadniając swoje stanowisko pozwany podniósł, iż długotrwałość postępowania w sprawie sygn. (...)była spowodowania skomplikowanym charakterem sprawy a także absencją w pracy sędziego referenta.

Postanowieniem z dnia 23 czerwca 2015r. sygn.(...)Sąd Okręgowy w (...) na skutek wniosków sędziów Sądu Rejonowego w (...) o ich wyłączeniu od rozpoznania sprawy wyznaczył do rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy w (...).

Wyrokiem z dnia 14 lipca 2016r. Sąd Rejonowy oddalił powództwo B. B. oraz rozstrzygnął o kosztach procesu.

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o stan faktyczny, ustalony w sposób następujący:

W pozwie z dnia 30 czerwca 2014r. powód B. B. domagał się zasądzenia od pozwanego (...)reprezentowanego przez (...)na jego rzecz kwoty 3000 zł tytułem odszkodowania za przewlekłość postępowania w sprawie (...), którego był stroną oraz zasądzenia na jego rzecz kosztów postępowania.

Wniosek w sprawie o podział majątku wspólnego został złożony przez J. B. 28 lipca 2005r. Postępowanie zostało zakończone wydaniem orzeczenia w dniu 13 listopada 2012r., które na skutek postępowania apelacyjnego uprawomocniło się w kwietniu 2013r. Jak wynika z akt sprawy, postępowanie o podział majątku wspólnego trwało 8 lat. Przez okres trwania postępowania zostało wyznaczone 10 terminów rozpraw. Długotrwałość owego postępowania w znacznej mierze była spowodowana skomplikowanym charakterem sprawy a także absencją sędziego referenta związaną z urlopem macierzyńskim. Nadto w powyższej sprawie powołanych było kilku biegłych z uwagi na fakt kwestionowania przez strony opinii wykonanych przez powołanych specjalistów.

/dowód: akta (...)/

W maju 2010r. wnioskodawczyni J. B. złożyła skargę na przewlekłość postępowania przed Sądem Rejonowym w(...)w sprawie o podział majątku wspólnego sygn.(...) i jej skarga postanowieniem Sądu Okręgowego w(...)z dnia 15 lipca 2010r. sygn. (...)została uwzględniona. W w/w orzeczeniu stwierdzono przewlekłość postępowania w sprawie sygn. (...), zaś skarżącej przyznano od (...)kwotę 3000 zł. W postępowaniu o podział majątku wspólnego stwierdzono szereg uchybień, które znacząco wpłynęły na przewlekłość rozpoznawanej sprawy i związku z tym skargę J. B. uznano za uzasadnioną.

/dowód: akta(...)/

Argumentując swoje żądanie w sprawie (...)powód wskazał, iż jako uczestnik postępowania o podział majątku wspólnego sygn.(...), został dotknięty konsekwencjami przewlekłości postępowania, ponosząc straty finansowe oraz niematerialne. W związku z tym wnosi o zasądzenie na jego rzecz kwoty 3000 zł.

Powód B. B. jest pracownikiem firmy budowlanej należącej do jego brata. Pracuje na stanowisku kierowniczym działu zaopatrzenia i zbytu. Postępowanie o podział majątku dorobkowego, którego był uczestnikiem toczyło się przez okres 8 lat przed Sądem Rejonowym w (...)

Udział powoda w niniejszym postępowaniu spowodował konieczność uczestniczenia w rozprawach, co z kolei było powodem absencji powoda w pracy. Jak zeznał powód na rozprawie w dniu 14 lipca 2014 roku, były to nieobecności jednodniowe, trzy razy w roku. Z uwagi na nieobecność powoda, jego wynagrodzenie nie było obniżane.

W trakcie trwania postępowania o podział majątku wspólnego przed Sądem Rejonowym w (...) powód nie składał skargi na przewlekłość postępowania. O fakcie złożenia skargi przez J. B. dowiedział się dopiero po stwierdzeniu przewlekłości w sprawie (...)

/dowód: zeznania powoda – k. 125-126 akt IC 494/15/

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił przede wszystkim w oparciu o dokumenty znajdujące się w aktach spraw tj. akta związkowe(...)oraz akta (...)Sądu Rejonowego w (...)Prawdziwość zawartych tam dokumentów nie była kwestionowana. Podstawą rozstrzygnięcia były w przeważającej części zeznania powoda B. B., którymi jednak, w ocenie Sądu, nie wykazał istnienia jakiejkolwiek szkody, która miałaby być skutkiem działania pozwanego.

Sąd zważył, co następuje:

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd uznał powództwo, oparciu o art. 417§1 k.c. za niezasługujące na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 417 k.c. za szkodę wyrządzoną przez niezgodne z prawem działanie lub zaniechanie przy wykonywaniu władzy publicznej ponosi odpowiedzialność Skarb Państwa lub jednostka samorządu terytorialnego lub inna i osoba prawna wykonująca tę władzę z mocy prawa.

Przesłankami odpowiedzialności Skarbu Państwa są zatem przede wszystkim bezprawność działania lub zaniechania przy wykonywaniu władzy publicznej, związek przyczynowy między niezgodnym z prawem działaniem lub zaniechaniem Skarbu Państwa oraz powstałą szkodą, a także szkoda powstała wskutek niezgodnego z prawem działania lub zaniechania Skarbu Państwa. Wszystkie te przesłanki muszą być spełnione łącznie a kolejność badania przez Sąd powyższych przesłanek nie może być dowolna. W pierwszej kolejności konieczne jest ustalenie działania (zaniechania), z którego, jak twierdzi poszkodowany, wynikła szkoda oraz dokonanie oceny jego bezprawności, następnie ustalenie czy wystąpiła szkoda i jakiego rodzaju i dopiero po stwierdzeniu, że obie te przesłanki zachodzą, możliwe jest zbadanie istnienia między nimi normalnego związku przyczynowego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 18 kwietnia 2001r. I PKN 361/00, OSNP 2003/3/62 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 lipca 2012r. II CSK 648/11).

Powód B. B., w toku postępowania o podział majątku wspólnego w sprawie (...), nie wnosił skargi w trybie ustawy z dnia 17 czerwca 2004r. o skardze na naruszenia prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki. Sam fakt niezłożenia takiej skargi nie wpływa jednak na możliwość wystąpienia przez powoda o odszkodowanie przeciwko (...), bowiem taką możliwość daje powodowi art. 16 wyżej wymienionej ustawy. Zgodnie z tym przepisem strona, która nie wniosła skargi na przewlekłość postępowania zgodnie z art., 5 ust.1, może dochodzić na podstawie art. 417 ustawy k.c. – naprawienia szkody wynikłej z przewlekłości, po prawomocnym zakończeniu postępowania co do istoty sprawy.

Postępowanie co do istoty sprawy zostało już zakończone prawomocnie i postanowieniem z dnia 15 lipca 2010r. w sprawie (...)stwierdzono przewlekłość postępowania w sprawie o sygn. (...), zatem otwarła się powodowi droga do formalnego dochodzenia odszkodowania za przewlekłość postępowania.

Zgodnie z art. 15 ust. Ustawy , postanowienie uwzględniające skargę na przewlekłość postępowania wiąże Sąd w postępowaniu cywilnym o odszkodowanie lub zadośćuczynienie, co do faktu stwierdzenia tej przewlekłości. Należy jednak zauważyć, że nawet stwierdzenie przewlekłości postępowania, samo przez się, nie stanowi jeszcze podstawy odpowiedzialności Skarbu Państwa za szkodę. Fakt wydania orzeczenia stwierdzającego przewlekłość postępowania, nie zwalnia zatem strony od obowiązku wykazania pozostałych przesłanek odpowiedzialności Skarbu Państwa , w związku z prowadzonym postępowaniem tj. faktu poniesienia szkody lub krzywdy z tym związanej oraz adekwatnego związku przyczynowego między przewlekłością a tymi zdarzeniami. Powód w tym wypadku jest obowiązany do wskazania podstawy tej odpowiedzialności i wykazania ewentualnego odszkodowania.

Sąd orzekający o odszkodowaniu samodzielnie ocenia, czy w prawomocnie zakończonym postępowaniu doszło do bezprawnej przewlekłości. W wypadku dochodzenia odszkodowania z tytułu przewlekłości, samo stwierdzenie przewlekłości postępowania nie jest wystarczające. Odszkodowanie ma bowiem na celu zrekompensowanie szkody pozostającej w adekwatnym związku przyczynowym z naruszeniem prawa polegającym na doprowadzeniu do przewlekłości postępowania. Odszkodowanie przysługuje zatem nie za samą przewlekłość postępowania, lecz ma służyć naprawieniu szkody będącej następstwem przewlekłości postępowania.

W ocenie Sądu powód w niniejszym postępowaniu wykazał tylko to, że doszło do przewlekłości postępowania w sprawie (...). Nie udowodnił jednak, aby poniósł szkodę, nie wykazał jej rozmiaru, ani istnienia związku przyczynowo-skutkowego pomiędzy zdarzeniem mogącym powodować szkodę a wskazanym skutkiem. Na powyższe okoliczność powód nie przedstawił żadnych dowodów ale również nie złożył jakichkolwiek wniosków dowodowych na okoliczność tego, że dany sposób prowadzenia postępowania spowodował u niego szkodę. Zeznania zaś powoda tylko ogólnikowo odnosiły się do tej kwestii, stwierdzając, że straty firmy w której powód pracuje są trudne do wyliczenia. Ponadto z treści zeznań powoda wynika, że nie było go w pracy w firmie średnio przez 2-3 dni w roku w związku z postępowaniem o podział majątku wspólnego toczącym się przed Sądem w (...) Zatem tak nieznaczna absencja powoda w miejscu pracy nie mogła spowodować zmian w jego zarobkach w zakresie większym, niż przeciętny coroczny urlop.

W ocenie Sądu, fakt, że postępowanie w sprawie o podział majątku wspólnego o sygn.(...)dotknięte było przewlekłością, nie spowodowało wystąpienia szkody w mieniu powoda.

Brak jest zatem dowodów potwierdzających istnienie szkody, a co za tym idzie, jej ewentualnego związku ze stwierdzoną przewlekłością postępowania.

Zdaniem Sądu brak jest przy tym dowodów zawinienia przewlekłości postępowania, która wynikała ze skomplikowanego charakteru sprawy oraz nieobecności sędziego referenta w pracy. Poza tym strony kwestionowały opinię biegłych w sprawie i zgłaszały wnioski dowodowe o przeprowadzenie dowodu z opinii innych biegłych.

Z uwagi na stanowisko strony pozwanej, która wnosiła o oddalenie powództwa i zaprzeczała powstaniu szkody w tym zakresie, to na powodzie zgodnie z art. 6 k.c. spoczywał ciężar udowodnienia wysokości szkody.

W okolicznościach niniejszej sprawy powód chcąc zgodnie z dyspozycją art. 6 k.c. wykazać wyrządzenie mu szkody, winien wykazać wystąpienie różnicy w jego majątku wskutek bezprawnych zachowań pozwanego (...) W ocenie Sądu powód nie podołał obowiązkowi wykazania wystąpienia szkody w jego majątku, nie wykazał bowiem procesowo, żeby na skutek zaniechań pozwanego poniósł szkodę majątkową.

Rozpoznając niniejszą sprawę, Sąd miał na względzie przepisy art. 6 k.c., art. 3 k.p.c. oraz art. 232 k.p.c. Zgodnie bowiem z przepisem art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Z przepisem tym odpowiednio skorelowane są przepisy art. 3 k.p.c. i art.232 k.p.c. zgodnie, z którymi to na stronach spoczywa obowiązek przedstawiania dowodów, co do okoliczności sprawy oraz to, że to strony obowiązane są wskazywać dowody dla stwierdzenia faktów, z których wywodzą skutki prawne. W konsekwencji stwierdzić należy, iż to na powodzie spoczywał ciężar udowodnienia przesłanek składających się na odpowiedzialność pozwanego (...). Wskazać należy, że żądanie musi być wykazane uzasadniającymi je faktami, a niespełnienie tego obowiązku naraża stronę na oczywiste konsekwencje w postaci niewykazania zasadności dochodzonego roszczenia. Zdaniem Sądu powód nie udowodnił wymaganych przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej pozwanego, nie wykazał istnienia szkody, jej rozmiaru, ani związku przyczynowego pomiędzy działaniem, czy zaniechaniem ze strony podmiotu wyrządzającego szkodę a szkodą.

Wszystkie w/w okoliczności sprawiają, że powód nie wywiązał się z obowiązku udowodnienia zarówno wysokości szkody jak i przede wszystkim związku przyczynowego pomiędzy zdarzeniem mogącym powodować szkodę a wskazanym skutkiem.

Mając powyższe rozważania na względzie, z uwagi na niewykazanie zasadności dochodzonego roszczenia, Sąd powództwo oddalił, o czym orzekł w punkcie I sentencji wyroku.

O poniesionych przez powoda kosztach procesu Sąd orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu – na mocy art. 98§1 k.p.c., a więc na zasadzie ponoszenia odpowiedzialności za wynik procesu.

SSR Wojciech Langer

ZARZĄDZENIE

- odnotować uzasadnienie

-(...)

- kal. 14 dni

- (...)

G., dnia 2 sierpnia 2016r.