Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I Ca 317/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 sierpnia 2016 roku

Sąd Okręgowy w Sieradzu Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący SSO Joanna Składowska

Sędziowie SSO Iwona Podwójniak

SSR del. Małgorzata Klęk

Protokolant sekretarz sądowy Elwira Kosieniak

po rozpoznaniu w dniu 17 sierpnia 2016 roku w Sieradzu

na rozprawie sprawy

z powództwa I. K.

przeciwko B. K.

o zaspokojenie potrzeb rodziny

na skutek apelacji obu stron

od wyroku Sądu Rejonowego w Wieluniu

z dnia 5 maja 2016 roku, sygnatura akt III RC 424/15

I.  z apelacji powódki zmienia zaskarżony wyrok w punktach 1, 2 i 3 w ten sposób, że:

a)  zasądzoną w punkcie 1 kwotę 4000 złotych podwyższa do kwoty 5000 (pięć tysięcy) złotych, z czego kwotę 4000 (cztery tysiące) złotych na rzecz małoletniego W. K. a kwotę 1000 (jeden tysiąc) złotych na rzecz I. K., pozostawiając bez zmian warunki płatności;

b)  zasądzoną w punkcie 3 kwotę 2400 złotych podwyższa do kwoty 3000 (trzy tysiące) złotych;

I.  oddala apelację powódki w pozostałym zakresie i apelację pozwanego w całości;

II.  znosi koszty postępowania apelacyjnego między stronami.

Sygn. akt I Ca 317/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 05 maja 2016 roku, wydanym w sprawie o sygn. akt III RC 424/15, Sąd Rejonowy w Wieluniu w punkcie 1 orzeczenia zasądził od pozwanego B. K. na rzecz powódki I. K., tytułem przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny, kwotę po 4.000 złotych miesięcznie, poczynając od dnia 29 grudnia 2015 r.

Powództwo w pozostałym zakresie zostało oddalone.

W punkcie 3 i 4 orzeczenia, Sąd I instancji rozstrzygnął o kosztach procesu i zasądził od pozwanego kwoty po 2.400 złotych, na rzecz powódki tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, a na rzecz Skarbu Państwa tytułem opłaty sądowej. Nadał wyrokowi w części zasądzającej roszczenie, rygor natychmiastowej wykonalności, w oparciu o dyspozycję art.333§1 kpc.

Orzekając w przedmiocie zaspokajania potrzeb rodziny, Sąd Okręgowy podzielił i uznał za swoje, zarówno ustalenia faktyczne jak i prawne poczynione przez Sąd pierwszej instancji. Ustalenia te znajdują oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym.

Wskazać należy, że podstawą rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Okręgowy był materiał dowodowy zgromadzony przed Sądem pierwszej instancji, uzupełniony przez Sąd drugiej instancji na podstawie art. 382 k.p.c. , który przeprowadził dowód z dokumentów złożonych na rozprawie apelacyjnej przez stronę powodową i pozwaną w postaci – zaświadczenia o uzyskaniu pożyczki z Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych, dwóch potwierdzeń przelewu, odpisu zupełnego księgi wieczystej, oświadczenia najemcy lokalu użytkowego wraz z aneksami do umowy najmu i rozwiązaniem umowy najmu lokalu użytkowego.

Powyższe rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy oparł na ustaleniach faktycznych, a których istotne elementy przedstawiają się następująco:

Pozwem złożonym w Sądzie Rejonowym w Wieluniu w dniu 29 grudnia 2015 r. powódka I. K. wniosła w trybie art. 27 kro, o zobowiązanie pozwanego B. K., do łożenia na potrzeby rodziny, składającej się z niej oraz małoletniego syna W. K., kwoty po 6.000 złotych miesięcznie.

W odpowiedzi na pozew, pełnomocnik pozwanego uznał powództwo do kwoty 3.000 złotych i wniósł o jego oddalenie w pozostałym zakresie.

Stanowiska te strony podtrzymały w toku procesu.

Strony są małżeństwem od 27 sierpnia 2000 r. i posiadają syna W. K. ur. (...) Małoletni od urodzenia jest dzieckiem niepełnosprawnym, wymagającym stałej i codziennej opieki.

Pomiędzy stronami obecnie nie toczy się proces o rozwód. Powództwo o rozwód wytoczone przez B. K. zostało prawomocnie zakończone jego oddaleniem przez Sąd Apelacyjny w Łodzi, w dniu 16 listopada 2015 r.

W toku procesu, Sąd I instancji zabezpieczył roszczenie poprzez zobowiązanie pozwanego do łożenia kwoty po 3.000 złotych miesięcznie.

Powódka I. K. z zawodu jest nauczycielką i wykonuje pracę w Zespole (...) w W. uzyskując wynagrodzenie w kwocie 2.100 złotych netto. Z majątku osobistego w postaci lokalu mieszkalnego, pozyskuje za wynajem kwotę 400 złotych miesięcznie. Nadto jest właścicielką gruntów rolnych o powierzchni 1 ha, które uprawia jej siostra, która w zamian przekazuje jej płody rolne.

Powódka prowadzi wspólne gospodarstwo domowe warz z małoletnim synem stron – W. K. oraz pełnoletnią córką z poprzedniego związku.

W. K. cierpi na wiele wad wrodzonych. Ma zdiagnozowaną przepuklinę oponowo- rdzeniową i wodogłowie, nadto porażenie odbytu i pęcherza, co wymaga pampersowania i cewnikowania. Z uwagi na liczne wady wrodzone, małoletni wymaga dokładnej pielęgnacji, specjalistycznego sprzętu medycznego, między innymi wózka inwalidzkiego i ortez oraz systematycznej rehabilitacji.

Powódka może ubiegać się o dopłatę na zakup sprzętu specjalistycznego ze środków pochodzących z odpisów od podatku w kwocie 1%, co stanowi aktualnie kwotę 2.100 złotych.

Stan zdrowia małoletniego i zapewnienie mu szerokiego spektrum rehabilitacji pochłaniają większość kosztów jego utrzymania, które Sąd I instancji określił na kwotę 4.000 złotych, a miesięczny koszt utrzymania powódki i syna na kwotę 5.500 złotych.

Sąd meriti ustalił ponadto, że powódka wraz z synem zamieszkuje w domu jednorodzinnym o powierzchni 200 m 2 stanowiącym odrębny majątek pozwanego. Koszty związane z ogrzewaniem i eksploatacją budynku są rozdzielone pomiędzy stronami, gdyż pozwany część pomieszczeń wykorzystuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Sąd Rejonowy w Wieluniu ustalił, że pozwany B. K. posiada wyuczony zawód mechanika i zajmuje się prowadzeniem działalności gospodarczej w zakresie handlu dywanami oraz wynajmu lokalu użytkowego. Dochód jaki pozwany uzyskuje z działalności handlowej wynosi nie mniej niż 10.000 złotych miesięcznie. Nadto posiada oszczędności w kwocie ok. 100.000 złotych. Pozwany B. K. jest właścicielem domu mieszkalnego, sklepu położonego obok domu o powierzchni 600 m 2 , współwłaścicielem budynku mieszkalnego w miejscowości P. oraz hal położonych w W. i we W..

W tak ustalonym stanie faktycznym, Sąd I instancji stwierdził, iż zgodnie z treścią art. 27 kro oboje małżonkowie obowiązani są, każdy według swych sił oraz swych możliwości zarobkowych i majątkowych, przyczyniać się do zaspokajania potrzeb rodziny, którą przez swój związek założyli. Do ustalenia wysokości świadczenia na rzecz rodziny mają odpowiednie zastosowanie przepisy o alimentacji, w tym art. 138§1 kro, który określa zakres świadczeń alimentacyjnych.

Rozstrzygając w sprawie, Sąd dokonał ustalenia kosztów utrzymania małoletniego w odniesieniu do jego aktualnych i usprawiedliwionych potrzeb, a następnie zakresu, w jakim w tak ustalonych kosztach powinien partycypować pozwany.

Sąd I instancji uznał, iż pozwany winien partycypować w kosztach utrzymania rodziny w wysokości po 4000 złotych miesięcznie.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął zgodnie z dyspozycją art. 100 kpc oraz w oparciu o dyspozycję art. 96 ust.1 pkt. 1 i §6 pkt. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu.

Rozstrzygnięcie Sądu I instancji zakwestionowała powódka I. K. oraz pozwany B. K..

Strona powodowa zaskarżyła wyrok w części oddalającej powództwo

i zarzuciła obrazę przepisów postępowania zawartych w art. 233§1 i 2 kpc, poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i pominięcie dowodów załączonych do sprawy rozwodowej w postaci nagrań z rozmów telefonicznych, w których pozwany utrzymuje, że z najmu lokali użytkowych uzyskuje 10.000 złotych i jego zeznań, w których podaje, że w czasie wspólnego pożycia powódka dysponowała kwotą 3.000 zł tygodniowo. Nadto powódka zarzuca brak wnikliwej analizy informacji z banków oraz naruszenie przepisów proceduralnych, poprzez powierzchowną i nieprawidłową ocenę dowodów.

Strona powodowa zarzuciła również rozstrzygnięciu Sądu I instancji, obrazę przepisów prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 27 kro i przyjęcie, że powódka winna partycypować w finansowych kosztach utrzymania rodziny w większym niż dotychczas zakresie w sytuacji, gdy swój obowiązek spełnia przez osobiste starania o wychowanie i opiekę oraz nieuwzględnienie zasady równej stopy życiowej członków rodziny.

W oparciu o podstawy apelacyjne, powódka wniosła o zmianę orzeczenia poprzez zasądzenie kwoty 6.000 złotych oraz rozstrzygnięcie o kosztach za obie instancje .

Apelacja pozwanego od wyroku Sądu i instancji dotyczy uwzględnienia powództwa co do kwoty ponad 3.000 złotych miesięcznie za okres od wydania wyroku na przyszłość oraz w zakresie uwzględniającym powództwo co do kwoty 4.000 złotych za okres od dnia 29 grudnia 2015 r. do dnia wydania wyroku. Nadto pozwany nie zgadza się z pkt. 2 wyroku poprzez nieobciążenie powódki kosztami procesu.

Orzeczeniu temu strona pozwana zarzuca naruszenie norm procesowych w zakresie :

- art. 233§1 kpc poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i bezkrytyczne przyjęcie wszystkich twierdzeń powódki i odmówienie wiary zeznaniom pozwanego;

- art.316§1 kpc i nieuwzględnienie , że pozwany zaspokoił roszczenie powódki w znacznej mierze;

- art. 100 kpc poprzez jego niewłaściwe zastosowanie;

Nadto apelacja pozwanego zarzuca naruszenie norm prawa materialnego poprzez błędną wykładnię art. 27 kro i niezastosowanie przez Sąd I instancji rzeczywistych możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego oraz usprawiedliwionych potrzeb rodziny.

W związku z zaprezentowanymi zarzutami pozwany B. K. wniósł o oddalenie powództwa co do kwoty 4.000 złotych za okres od dnia 29 grudnia 2015 r. do dnia wydania wyroku – 05 maja 2016 r. oraz oddalenie powództwa co do kwoty 1.000 złotych za okres od dnia wydania wyroku, ewentualnie o uchylenie orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Sąd Okręgowy podziela i przyjmuje za własne ustalenia faktyczne Sądu pierwszej instancji, jak również podziela wyprowadzone na ich podstawie wnioski i ocenę prawną. Ocena ta nie obejmuje dokumentów, jakimi nie dysponował Sąd meriti , a które złożone zostały przez strony na rozprawie apelacyjnej, co spowodowało zmianę rozstrzygnięcia i podwyższenie żądanej pozwem kwoty i zasądzenie jej w wysokości po 5.000 złotych.

Apelacja pozwanego jest bezzasadna i podlega oddaleniu.

Wobec faktu, że pozwany generalnie kwestionuje wysokość pieniężnego oznaczenia roszczenia na potrzeby rodziny, zawartego w dyspozycji art.27 kro, to w pierwszej kolejności winno się rozważyć zarzuty apelacyjne odnoszące się do tych kwestii.

Ocena ich zasadności, będzie bowiem implikowała dalsze rozważania co do możliwości zasądzenia dochodzonego pozwem świadczenia.

Wskazać należy, że podstawą rozstrzygnięcia sprawy przez Sąd Okręgowy był materiał dowodowy zgromadzony przed Sądem pierwszej instancji, uzupełniony przez Sąd drugiej instancji na podstawie art. 382 kpc, który przeprowadził dowód z dokumentów obrazujących koszt zakupu wózka inwalidzkiego dla uprawnionego W. K. oraz status prawny domu mieszkalnego, który użytkuje powódka z synem. Pozwany B. K. w dniu 01 marca 2016 r., przekazał na własność członkom rodziny- T. i B. małż. D., z prawem dożywocia na swoją rzecz, działkę gruntu wraz z budynkiem mieszkalnym.

Mimo dokonania takiej czynności cywilnej- umowy o dożywocie, szczegółowo opisanej w akcie notarialnym, pozwany oświadczył na rozprawie apelacyjnej, że żona wraz z synem zamieszkuje w „jego własności”. Takowe oświadczenie nie znajduje umocowania w zasadach wyrażonych w dyspozycji art. 908 §1-3 kc i art. 910§1 kc, z którego wynika, że przeniesienie własności nieruchomości następuje z jednoczesnym obciążeniem nieruchomości prawem dożywocia.

Obecny właściciel nieruchomości ma pełną legitymację do żądania opuszczenia lokalu mieszkalnego przez powódkę ewentualnie do odszkodowania za bezumowne korzystanie z domu.

Taki stan faktyczny pozbawia więc pozwanego argumentu, że żona wraz synem korzysta z jego domu i w tym zakresie dostarcza środków utrzymania i przyczyniania się do potrzeb rodziny. Zapewnienie pozwanego, że nie ma zamiaru pozbawiać żony domu jest oświadczeniem, które z uwagi na faktyczną separację małżonków i trwający od kilku lat silny konflikt oraz nieuwzględnienia powództwa o rozwód, nie musi mieć praktycznego spełnienia. Decyzja co do formy i czasookresu dalszego użytkowania domu przez powódkę i jej dzieci należy do obecnego właściciela, a nie do pozwanego.

Tak więc przytaczany w uzasadnieniu apelacji przez stronę pozwaną argument, że żona wraz z synem i dorosłą córką z innego związku, zamieszkuje w domu stanowiącym odrębny majątek pozwanego, jest nieprawdziwy.

Również postrzeganie małoletniego W. K. jako dziecka o lekkim stopniu niepełnosprawności, które nie wymaga tak wielu zabiegów rehabilitacyjnych, wymiany obuwia, czy zakupu sprzętu medycznego, nie opiera się na prawdzie. Dostarczony na te okoliczności przez stronę powodową materiał dowodowy, nie pozostawia żadnych wątpliwości, że małoletni syn stron jest dotknięty ciężkim kalectwem i wymaga uciążliwej i kosztownej rehabilitacji. Faktu tego nie zmieni podnoszony w apelacji pozwanego fakt uczęszczania W. K. do szkoły i możliwość poruszania się przez niego po schodach. Do lepszego funkcjonowania małoletniego z pewnością przyczyniła się jego systematyczna i kosztowna rehabilitacja.

Powódka I. K. na rozprawie apelacyjnej przedłożyła rachunek za zakup wózka inwalidzkiego opiewający na kwotę 8.400 złotych, która częściowo, w wysokości 2.100 złotych, będzie zrefundowana z odpisów podatkowych darczyńców. Tak więc wydatek ten stanowi uszczuplenie budżetu domowego o kwotę 6.300 złotych i jest on wydatkiem koniecznym do poniesienia przez rodziców małoletniego W. K..

Rozstrzygając apelację pozwanego, Sąd Okręgowy wziął pod uwagę fakt, że ustał stosunek najmu lokalu użytkowego we W. i pozwany nie będzie pozyskiwał z tego tytułu czynszu w kwocie niespełna 2.800 złotych miesięcznie.

Ustalenia faktyczne istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy poczynione przez Sąd Rejonowy są prawidłowe, za wyjątkiem tych faktów które obrazują dokumenty złożone przed Sądem Okręgowym.

Na aprobatę zasługują również wnioski i ocena prawna roszczenia przyjęta przez Sąd I instancji w zakresie przyznanego świadczenia, za wyjątkiem jego wysokości, którą Sąd Okręgowy podwyższył do kwoty po 5.000 złotych miesięcznie.

Warunki płatności świadczenia pozostawione zostały bez zmian, w tym również i data jego wymagalności tj. od daty wytoczenia powództwa. Sąd nie podzielił argumentów przytoczonych w apelacji pozwanego albowiem kwota jaką uiszczał pozwany w ramach zabezpieczenia powództwa jest roszczeniem spełnionym, zarachowanym na potrzeb zasądzonego świadczenia.

Środek zaskarżenia wniesiony przez pozwanego B. K. sprowadza się wyłącznie do polemizowania z ustaleniami Sądu I instancji i prezentowania odmiennej oceny materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie. To, że dokonane przez Sąd meriti ustalenia doprowadziły do wniosków odmiennych aniżeli przytoczone przez skarżącego, nie jest przesłanką wystarczającą do skutecznego wzruszenia orzeczenia. Pozwany nie wykazał by ocena materiału dowodowego byłą sprzeczna z zasadami logicznego rozumowania, doświadczeniem życiowym lub z innych względów naruszała dyspozycję art. 233§1 kpc.

Należy podkreślić, że zgodnie z utrwalonych stanowiskiem prezentowanym w orzecznictwie, jeśli Sąd wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z zasadami doświadczenia życiowego, to taka ocena dowodów nie narusza zasady swobodnej oceny dowodów, przewidzianej w art. 233 kpc, choćby dowiedzione zostało, że z tego samego materiału dowodowego można wysnuć wnioski odmienne.

Ocena zeznań należy do Sądu I instancji i nie podlega zasadzie kontroli odwoławczej, jeśli jest zgodna z okolicznościami sprawy i nie wykazuje błędu logicznego rozumowania ( wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 września 2002 r., sygn. akt IV CKN 1316/00, Lex nr 80273, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 14 stycznia 2000 r., sygn. akt CKN 1169/99, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 16 maja 2000 r., sygn. akt IV CKN 1097/00 Lex nr 52624).

Zastrzeżenia jakie podnoszą obydwie skarżące strony w zakresie oceny materiału dowodowego ograniczają się do przedstawienia własnej interpretacji poczynionych przez Sąd ustaleń. Nie jest bowiem wystarczające przekonanie strony skarżącej, że ocena poszczególnych dowodów winna być inna, aniżeli ocenił je Sąd I instancji.

Zdaniem Sądu Okręgowego ze zgromadzonego materiału dowodowego Sąd Rejonowy w Wieluniu wyprowadził wnioski logicznie poprawne i zgodne z doświadczeniem życiowym, a ich ocena nie narusza reguł swobodnej oceny dowodów i jest prawidłowa.

W ocenie Sądu II instancji, zostały wyjaśnione wszelkie istotne okoliczności, które miały znaczenie dla rozstrzygnięcia obowiązku wynikającego z art. 27 kro, a Sąd Rejonowy dokonał właściwych ustaleń.

Reformacja orzeczenia przez Sąd II instancji w zakresie podwyższenia zasądzonej kwoty o 1.000 złotych, wynika z materiału dowodowego dostarczonego przez stronę powodową na rozprawie apelacyjnej, a opisanego w pierwszej części uzasadnienia. Powódka I. K. wykazała, że na wydatki konieczne do prawidłowego funkcjonowania małoletniego syna stron, niezbędnym jest wydatkowanie jednorazowo kwoty 6.100 złotych. Pozwany nie znalazł powodów, aby chociażby częściowo pokryć ten wydatek, w sytuacji gdy jego możliwości majątkowe na to pozwalają.

Nadto Sąd uwzględnił te okoliczności podnoszone przez powódkę, które zmierzają do uniemożliwienia korzystania przez nią z dotychczas zajmowanego domu, który za dożywocie został przez pozwanego przekazany członkom dalszej rodziny.

Pozwany B. K. powołuje się na zmniejszanie dochodów uzyskiwanych z wynajmu pomieszczeń gospodarczych. Fakt wypowiedzenia umowy najmu bez względu na leżące za tą decyzją powody każdej ze stron umowy, nie powodują utraty władztwa nad nieruchomością i możliwości pozyskania kolejnego najemcy.

Sąd Okręgowy nie podzielił również zarzutów apelacyjnych powódki, że Sąd I instancji nie wziął pod rozwagę zasady równej stopy życiowej małżonków, albowiem powyższe okoliczności zostały w sposób wyczerpujący ujęte w uzasadnieniu wyroku.

Rozstrzygnięcie Sądu II instancji, zobowiązujące pozwanego B. K. do zaspokajania potrzeb rodziny w kwocie 5.000 złotych miesięcznie, jest podyktowane również i tym, że to wyłącznie pozwany korzysta ze wspólnego majątku małżeńskiego, pobiera z niego pożytki i podejmuje czynności zarządcze bez konsultacji z żoną, która jest współwłaścicielką na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej.

Nadto powódka swój obowiązek utrzymania syna spełnia głównie poprzez osobiste starania i opiekę, która w przypadku małoletniego uprawnionego W. K. jest niewspółmiernie większa, aniżeli w przypadku zdrowego nastolatka.

W okolicznościach jak wyżej – przy uwzględnieniu zarzutów wskazanych w apelacji – wskazać należy, iż możliwości zarobkowe pozwanego pozwalają mu na uiszczanie na rzecz powódki i małoletniego syna kwoty wyższej niż zasądzona – w ocenie Sądu– po 5.000 złotych miesięcznie.

Kwota ta, przy uwzględnieniu koniecznych kosztów utrzymania i rehabilitacji małoletniego syna stron, przyjęta ostatecznie na niższą kwotę niż wskazywana przez powódkę i wyższą aniżeli uznana przez pozwanego i ustalona przez sąd pierwszej instancji – zabezpieczy zasadnicze potrzeby rodziny.

Roszczenie z art.27 kro jest rozstrzygane w oparciu o przesłanki alimentacyjne. Stanowisko judykatury jest zgodne, co do alimentacyjnego charakteru omawianego obowiązku, aczkolwiek w uzasadnieniu uchwały SN z dnia 5 października 1982 r.,III CZP 38/82, OSNCP 1983, nr 2–3, poz. 31, stwierdzono, że ma on charakter „swoistego" obowiązku alimentacyjnego. Jednakże w wytycznych z dnia 16 grudnia 1987 r., OSNCP 1988, nr 4, poz. 42, Sąd Najwyższy wskazał na jednoznacznie alimentacyjny charakter obowiązku z art. 27 kro. ( także uchwała SN z dnia 13 lipca 2011 r., III CZP 39/11 Biul. SN 2011, nr 7).

Uwzględniając oparte na art. 27 kro żądanie powódki zasądzenia od pozwanego na swoją rzecz określonej, globalnej kwoty uwzględniającej potrzeby rodziny, Sąd powinien wskazać w treści orzeczenia, co się na nią składa, mając jednocześnie na względzie, że zasądza własne roszczenie małżonka, a nie roszczenie alimentacyjne dzieci.

W rezultacie należało zasądzić całą określoną kwotę na rzecz małżonka, wskazując jedynie, że składa się na nią określona część dla małżonki I. K. i określona część dla syna W. K..

W ten sposób uniknie się dodatkowych komplikacji, które mogłyby pojawić się choćby przy rozpoznawaniu późniejszych żądań stron opartych na art. 138 kro lub alimentacyjnych żądań samego małoletniego czy też dorosłego dziecka ale nieusamodzielnionego.

Roszczenie z art. 27 kro wygasa z chwilą uprawomocnienia się wyroku orzekającego rozwód, ale wcześniej może być na żądanie tak uprawionego jak i zobowiązanego zmienione lub uchylone jeśli zajdzie zmiana stosunków.

Nadto należy zgodzić się z uchwałą Sądu Najwyższego wydaną w składzie 7 sędziów w dniu 16 kwietnia 1977 r. ( III CZP 14/77 – OSNCP 1977, nr 7, poz.106, która wskazuje, że art. 325 kpc „ wymienia tylko elementy, które wyrok powinien zawierać, nie wyłącza natomiast zamieszczenia w sentencji orzeczenia elementów uzasadnionych względami celowości i praktycznej przydatności; wyrok – jak każdy dokument publiczny- obok elementów stanowiących o jego istocie i bycie prawnym, może zawierać elementy dotyczące kwestii ubocznych” . Taka praktyka orzecznicza ma znaczenie z punktu widzenia zmiany orzeczenia, sprawności egzekucji i cykliczności wypłacania świadczeń oraz ich zmiany .

W takim stanie rzeczy – wobec częściowego uzasadnienia apelacji – na mocy art. 386§1 kpc Sąd Okręgowy zmienił zaskarżony wyrok w ten sposób, że zasądzoną kwotę 4.000 zł podwyższył do kwoty 5.000 zł, z której dla powódki przyznał kwotę 1.000 złotych miesięcznie, a dla małoletniego W. K. kwotę 4.000 złotych miesięcznie. Nadto w pkt.II orzeczenia oddalił apelację powódki w pozostałym zakresie i apelację pozwanego w całości.

Na podstawie art.100 kpc,Sąd Okręgowy zniósł wzajemnie między stronami koszty procesu za instancję odwoławczą.