Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 czerwca 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Stachurska

Protokolant: protokolant sądowy Urszula Kalinowska

po rozpoznaniu w dniu 22 czerwca 2016 r. w Warszawie

sprawy T. N. (1)

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek

na skutek odwołania T. N. (1)

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 16 grudnia 2015 r. znak: (...)

oraz z dnia 8 lutego 2016 roku znak: (...)

oddala odwołania.

UZASADNIENIE

T. N. (1) w dniu 2 lutego 2016r. złożył odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 16 grudnia 2015r., znak: (...), określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za wrzesień 2013r. w łącznej kwocie 972,40 zł, w którym wskazał, że wnosi o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że jego wniosek jest uzasadniony z uwagi na niezapewnienie w prawidłowy sposób udziału strony w postępowaniu ( odwołanie z dnia 2 lutego 2016r., k. 2 a. s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w odpowiedzi
na odwołanie z dnia 3 marca 2016r. wniósł o oddalenie odwołania.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że płatnik zobowiązany był do opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne za każdy miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej bez uprzedniego wezwania,
w obowiązującym terminie i w odpowiedniej wysokości. W ocenie organu rentowego
z ustawowo nałożonego obowiązku ubezpieczony się nie wywiązał i w związku z tym powstało zadłużenie. Na podstawie zaskarżonej decyzji stwierdzono wysokość zadłużenia
z tytułu nieopłaconych składek:

- na ubezpieczenie społeczne za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 656,09 zł
z odsetkami w kwocie 128,00 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 261,73 zł
z odsetkami w kwocie 51,00 zł,

- na Fundusz Pracy za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 54,58 zł z odsetkami w kwocie 11,00 zł.

Odnosząc się do zarzutu podniesionego przez ubezpieczonego, organ rentowy wskazał, że w dniu 5 listopada 2013r. zostało wysłane zawiadomienie o wszczęciu postępowania na adres siedziby płatnika i zostało ono odebrane przez pełnoletniego domownika, tj. ojca ubezpieczonego T. N. (2) w dniu 19 listopada 2013r. Oddział wezwał ubezpieczonego w charakterze strony do złożenia pisemnych wyjaśnień oraz poinformował o prawie do czynnego udziału w każdym stadium postępowania. Następnie w dniu 28 kwietnia 2014r. wysłano zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego na adres siedziby płatnika, wyznaczając jednocześnie 7-dniowy termin od dnia otrzymania zawiadomienia, na wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie. Zawiadomienie to ponownie zostało doręczone ojcu ubezpieczonego w dniu 8 maja 2014r. Zaskarżona decyzja wysłana na adres siedziby płatnika także została podjęta przez T. N. (2) w dniu 30 grudnia 2015r. W toku postępowania ubezpieczony nie przekazał informacji o ewentualnej zmianie siedziby, do czego był zobowiązany, a zatem dokonane doręczenia dorosłemu domownikowi były prawidłowe. Dodatkowo Zakład Ubezpieczeń Społecznych wskazał, że odwołanie T. N. (1) dotyczy kolejnej z wydanych w odniesieniu do jego osoby decyzji stwierdzającej wysokość zadłużenia. Zadłużenie to na dzień 5 lutego 2015r. wynosiło:

- na ubezpieczenie społeczne za listopad 2010r., za okres od listopada 2011 do grudnia 2012r. oraz za okres od czerwca 2013r. do grudnia 2015r. – 29.344,58 zł z odsetkami,

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres za listopad 2010r., za okres od listopada 2011 do grudnia 2012r. oraz za okres od czerwca 2013r. do grudnia 2015r. – 11.949,20 zł z odsetkami,

- na Fundusz Pracy za listopad 2010r., za okres od listopada 2011 do grudnia 2012r. oraz za okres od czerwca 2013r. do grudnia 2015r. – 2.455,62 zł z odsetkami ( odpowiedź na odwołanie z dnia 3 marca 2016r., k. 4-5 a. s.).

T. N. (1) w dniu 15 marca 2016r. złożył również odwołanie od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 8 lutego 2016r., znak: (...), określającej wysokość zadłużenia z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za okres od października 2013r. do marca 2014r. w łącznej kwocie 5.879,37 zł, w którym wniósł o uchylenie zaskarżonej decyzji.

W uzasadnieniu odwołania ubezpieczony podniósł, że jego wniosek jest uzasadniony z uwagi na niezapewnienie w prawidłowy sposób udziału strony w postępowaniu ( odwołanie z dnia 15 marca 2016r., k. 2 a. s. VII U 591/16).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w odpowiedzi
na odwołanie z dnia 13 kwietnia 2016r. wniósł o jego oddalenie oraz o łączne rozpoznanie sprawy ze sprawą o sygnaturze akt VII U 427/16.

W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wskazał, że w związku
z prowadzoną działalnością gospodarczą płatnik zobowiązany był do opłacania należnych składek na ubezpieczenia społeczne za każdy miesiąc prowadzenia działalności gospodarczej bez uprzedniego wezwania, w obowiązującym terminie i w odpowiedniej wysokości. W ocenie organu rentowego z ustawowo nałożonego obowiązku ubezpieczony się nie wywiązał i w związku z tym powstało zadłużenie. Na podstawie decyzji
z dnia 16 grudnia 2015r. stwierdzono wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek:

- na ubezpieczenie społeczne za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 656,09 zł
z odsetkami w kwocie 128,00 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 261,73 zł
z odsetkami w kwocie 51,00 zł,

- na Fundusz Pracy za wrzesień 2013 roku w kwocie należności głównej 54,58 zł z odsetkami w kwocie 11,00 zł.

Następnie pismem z dnia 28 kwietnia 2014r. organ rentowy zawiadomił płatnika
o wszczęciu postępowania w sprawie określenia wysokości zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek za okres od października 2013r. do marca 2014r. Korespondencja została odebrana w dniu 8 maja 2014r. przez dorosłego domownika - ojca ubezpieczonego T. N. (1). T. N. (1) został wezwany do złożenia pisemnych wyjaśnień oraz poinformowano go o prawie do czynnego udziału w każdym stadium postępowania. Następnie pismem z dnia 16 grudnia 2015r. przekazano ubezpieczonemu informację o zakończeniu postępowania i prawie wypowiedzenia się odnośnie zebranych dowodów. Pismo to ponownie zostało podjęte przez ojca T. N. (1), w dniu 30 grudnia 2015r. Zaskarżona decyzja z dnia 8 lutego 2016r. została natomiast doręczona w dniu 12 lutego 2016r. na adres siedziby płatnika składek podany w dokumencie zgłoszeniowym ZUS ZFA
i odebrana ponownie przez ojca ubezpieczonego. Zakład Ubezpieczeń Społecznych podniósł, że płatnik zobowiązany był do powiadomienia o zmianie siedziby, a
w przypadku braku takiej informacji, podany adres uznano za aktualny, zaś dokonane doręczenia dorosłemu domownikowi za prawidłowe. Na podstawie rozliczenia konta płatnika Zakład Ubezpieczeń Społecznych decyzją z dnia 8 lutego 2016r. stwierdził wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek:

- na ubezpieczenie społeczne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 3.954,03 zł z odsetkami w wysokości 699,00 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 1.596,39 zł z odsetkami w wysokości 283,00 zł,

- na Fundusz Pracy za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 328,95 zł z odsetkami w wysokości 59,00 zł (odpowiedź na odwołanie z dnia 13 kwietnia 2016r., k. 4 – 6 a.s. o sygn. VIIU 591/16).

Sąd w zarządzeniu o wyznaczeniu rozprawy z dnia 18 marca 2016r. zobowiązał ubezpieczonego do wskazania, czy kwestionuje zadłużenie ustalone przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w zaskarżonej decyzji, a jeśli tak, to w jakim zakresie ( zarządzenie
o wyznaczeniu rozprawy z dnia 18 marca 2016r., k. 8 a. s.)

W odpowiedzi na zarządzenie, ubezpieczony w dniu 19 kwietnia 2016r. wskazał, że kwestionuje zadłużenie ustalone w zaskarżonej decyzji w całości ( pismo procesowe z dnia
19 kwietnia 2016r., k. 13 a. s).

Zarządzeniem z dnia 22 kwietnia 2016r. na podstawie art. 219 k.p.c. sprawa o sygnaturze VII U 427/16 została połączona ze sprawą o sygnaturze VII U 427/16 celem łącznego rozpoznania i rozstrzygnięcia oraz prowadzenia dalej pod sygnaturą akt VII U 427/16. Dodatkowo Sąd udzielił ubezpieczonemu 7-dniowego terminu na zajęcie stanowiska, zgłoszenie wniosków dowodowych i wskazanie, czy kwestionuje zadłużenie ustalone decyzją z dnia 8 lutego 2016r., a jeśli tak, to w jakim zakresie oraz, aby złożył dowody opłacenia składek za okresy, o których mowa w zaskarżonych decyzjach z dnia 16 grudnia 2015r. oraz z dnia 8 lutego 2016r. ( zarządzenie o połączeniu spraw z dnia 2 kwietnia 2016r., k. 9 a. s.).

Zarządzeniem wydanym na rozprawie w dniu 13 maja 2016r., Sąd zobowiązał organ rentowy do złożenia dokumentów źródłowych, na podstawie których ustalił zadłużenie T. N. (1) wynikające z decyzji z dnia 8 lutego 2016r. ( protokół rozprawy z dnia
13 maja 2016r., k. 18 a. s.).

Organ rentowy wykonując zarządzenie Sądu z dnia 16 maja 2016r. wskazał,
że ubezpieczony był zwolniony z obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej. Dodatkowo podniósł, że zadłużenie wskazane w zaskarżonej decyzji z dnia 16 grudnia 2015r. stwierdzającej wysokość zadłużenia z tytułu nieopłaconych składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy za miesiąc wrzesień 2013r. zostało ustalone na podstawie ostatniej przesłanej przez płatnika deklaracji za miesiąc maj 2013r. ( pismo procesowe z dnia 16 maja 2016r., k. 23-26 a. s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony T. N. (1) urodzony dnia (...), prowadzi działalność gospodarczą pod firmą (...), NIP (...). W związku z rozpoczęciem prowadzenia powyższej działalności dokonał zgłoszenia do ubezpieczeń społecznych. Ostatnia deklaracja rozliczeniowa za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych została przez niego przekazana do ZUS za maj 2013 roku. Jako podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne, rentowe, chorobowe i wypadkowe ubezpieczony wskazał kwotę 2.227,80 zł, za na ubezpieczenie zdrowotne – 2.908,13 zł (deklaracja rozliczeniowa, k. 25 a.s., wydruk z systemu PUE, k. 26 a.s.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. działając na podstawie art.
61 § 4 k.p.a. w związku z art. 83 ust. 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r.
o systemie ubezpieczeń społecznych w dniu 5 listopada 2013r. zawiadomił ubezpieczonego
o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, na którą składają się należności z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne za wrzesień 2013 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 656,09 zł,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za wrzesień 2013 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 261,73 zł,

- składek na Fundusz Pracy za wrzesień 2013 roku w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 54,58 zł.

Wskazane powyżej należności zostały ustalone według stanu na dzień 5 listopada 2013r. Wobec powyższego, na podstawie art. 50 § 1 k.p.a. organ rentowy wezwał płatnika
w charakterze strony do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Jednocześnie organ rentowy poinformował, że zgodnie z art. 10 § 1 k.p.a. stronie przysługuje prawo czynnego udziału w każdym stadium postępowania ( zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia
5 listopada 2013r., akta ZUS).

Powyższe zawiadomienie zostało odebrane w dniu 19 listopada 2013r. przez pełnoletniego domownika - ojca ubezpieczonego, T. N. (2), który podjął się oddania przesyłki adresatowi ( kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru, akta ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. na podstawie art. 10 § 1 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w piśmie zatytułowanym ,,zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego’’ w dniu 28 kwietnia 2014r. zawiadomił ubezpieczonego, że został wyznaczony 7-dniowy termin, licząc od dnia otrzymania, na wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w wyznaczonym terminie strona może w siedzibie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W. przy ulicy (...) zapoznać się i wypowiedzieć w sprawie zebranych dowodów i materiału ( zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego z dnia 28 kwietnia 2014r., akta ZUS).

Powyższe zawiadomienie zostało odebrane w dniu 8 maja 2014r. przez pełnoletniego domownika - ojca ubezpieczonego, T. N. (2), który podjął się oddania przesyłki adresatowi ( kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru, akta ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w dniu 16 grudnia 2015r. wydał decyzję znak: (...), w której na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych określił wysokość zadłużenia z tytułu składek w wysokości 972,40 zł, obejmujących zakresem nr deklaracji 01-39, w tym:

- na ubezpieczenie społeczne za wrzesień 2013r. w kwocie 656,09 zł z odsetkami w wysokości 128,00 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za wrzesień 2013r. w kwocie 261,73 zł z odsetkami w wysokości 51,00 zł,

- na Fundusz Pracy za wrzesień 2013r. w kwocie 54,58 zł z odsetkami w wysokości 11,00 zł.

Wskazane powyżej odsetki naliczone zostały na dzień 16 grudnia 2015r.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał, że zawiadomił ubezpieczonego o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiotowej sprawie, wzywając jednocześnie do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne, Fundusz Pracy na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Postępowanie wyjaśniające przeprowadzone
w sprawie wykazało, że nie zostały przekazane na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłaty i jednocześnie na koncie płatnika nie stwierdzono nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z art. 24 ust. 6a ustawy z dnia 13 października 1998r.
o systemie ubezpieczeń społecznych mogłyby podlegać zaliczeniu z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek. W związku z tym organ rentowy, działając na podstawie art. 83 ust. 1 ww. ustawy, wydał decyzję w zakresie indywidualnych spraw dotyczących
w szczególności ustalania wymiaru składek oraz ich poboru i określił wysokość należności
z tytułu składek w wysokości podanej w sentencji decyzji ( decyzja z dnia 16 grudnia 2015r., znak: (...) , akta ZUS).

Powyższa decyzja została odebrana w dniu 30 grudnia 2015r. przez pełnoletniego domownika - ojca ubezpieczonego, T. N. (2), który podjął się oddania przesyłki adresatowi ( zwrotne potwierdzenie odbioru, akta ZUS).

Niezależnie od powyższego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych działając na podstawie art. 61 § 4 k.p.a. w związku z art. 83 ust. 1 i art. 32 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w dniu 29 kwietnia 2014r. zawiadomił ubezpieczonego o wszczęciu z urzędu postępowania w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy, na którą składają się należności z tytułu:

- składek na ubezpieczenia społeczne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 3.954,03 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 97,00 zł,

- składek na ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 1.596,39 zł wraz z odsetkami za zwłokę w wysokości 30,00 zł,

- składek na Fundusz Pracy za okres od października 2013r. do marca 2014r. w ramach zakresów numerów deklaracji 01-39 w kwocie 328,95 zł.

Wskazane powyżej należności zostały ustalone według stanu na dzień 28 kwietnia 2014r.

Na podstawie art. 50 § 1 k.p.a. organ rentowy wezwał płatnika w charakterze strony do złożenia w terminie 7 dni pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Jednocześnie organ rentowy poinformował, że zgodnie z art. 10 § 1 k.p.a. stronie przysługuje prawo czynnego udziału w każdym stadium postępowania ( zawiadomienie o wszczęciu postępowania z dnia 29 kwietnia 2014r., akta ZUS).

Powyższe zawiadomienie zostało odebrane w dniu 8 maja 2014r. przez pełnoletniego domownika - ojca ubezpieczonego, T. N. (2), który podjął się oddania przesyłki adresatowi ( kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru, akta ZUS).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. na podstawie art.
10 § 1 k.p.a. w związku z art. 123 ustawy z dnia 13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych w piśmie zatytułowanym ,,zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego’’ w dniu 16 grudnia 2015r. zawiadomił ubezpieczonego
o wyznaczeniu 7-dniowego terminu, licząc od dnia otrzymania, na wypowiedzenie się
co do zebranych dowodów i materiałów w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy.
W uzasadnieniu organ rentowy wskazał, że w wyznaczonym terminie strona może
w siedzibie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddziału w W. przy ulicy (...) zapoznać się i wypowiedzieć w sprawie zebranych dowodów i materiału ( zawiadomienie o zakończeniu postępowania dowodowego z dnia 16 grudnia 2015r., akta ZUS).

Powyższe zawiadomienie zostało odebrane w dniu 30 grudnia 2015r. przez pełnoletniego domownika - ojca ubezpieczonego, T. N. (2), który podjął się oddania przesyłki adresatowi ( kserokopia zwrotnego potwierdzenia odbioru, akta ZUS).

W oparciu o powyższe ustalenia, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział
w W. wydał zaskarżoną decyzję z dnia 8 lutego 2016r., znak: (...), w której na podstawie art. 83 ust. 1 oraz art. 32 ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych organ rentowy określił wysokość zadłużenia z tytułu składek w łącznej wysokości 5.879,37 złotych obejmującą zakresem nr deklaracji 01-39, w tym:

- na ubezpieczenie społeczne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 3.954,03 zł z odsetkami w wysokości 699,00 zł,

- na ubezpieczenie zdrowotne za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 1.596,39 zł z odsetkami w wysokości 283,00 zł,

- na Fundusz Pracy za okres od października 2013r. do marca 2014r. w kwocie 328,95 zł z odsetkami w wysokości 59,00 zł.

Wskazane powyżej odsetki naliczone zostały na dzień 8 lutego 2016r.

W uzasadnieniu zaskarżonej decyzji organ rentowy wskazał, że zawiadomił ubezpieczonego o wszczęciu z urzędu postępowania w przedmiotowej sprawie, wzywając jednocześnie do złożenia pisemnych wyjaśnień w sprawie przyczyn nieopłacenia składek, pod rygorem wydania decyzji w sprawie określenia wysokości należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy na podstawie dotychczas zgromadzonych dowodów. Postępowanie wyjaśniające przeprowadzone
w sprawie wykazało, że nie zostały przekazane na rachunek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wpłaty i jednocześnie na koncie płatnika nie stwierdzono nienależnie opłaconych składek, które zgodnie z art. 24 ust. 6a ustawy z dnia 13 października 1998r.
o systemie ubezpieczeń społecznych mogłyby podlegać zaliczeniu z urzędu na poczet zaległych lub bieżących składek. W związku z tym organ rentowy, działając na podstawie art. 83 ust. 1 ww. ustawy, wydał decyzję w zakresie indywidualnych spraw dotyczących
w szczególności ustalania wymiaru składek i ich poboru oraz określił wysokość należności
z tytułu składek w wysokości podanej w sentencji decyzji ( decyzja z dnia 8 lutego 2016r.,
znak: (...) )

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów znajdujących się w aktach rentowych. Zdaniem Sądu, powołane dokumenty, w zakresie w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za mogące stanowić podstawę ustaleń faktycznych w sprawie.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołania T. N. (1) od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych
II Oddział w W. z dnia 16 grudnia 2015r., znak: (...) oraz
z dnia 8 lutego 2016r., znak: (...) jako niezasadne podlegały oddaleniu.

Przedmiotem sporu w niniejszym postępowaniu było ustalenie, czy organ rentowy prawidłowo wydał dwie zaskarżone decyzje w oparciu o przepisy ustawy z dnia
13 października 1998r. o systemie ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2015r., poz. 121 j. t.) zwanej dalej ,,ustawą’’ oraz, czy ubezpieczony był pozbawiony prawa do czynnego udziału
w postępowaniu przed organem rentowym.

Zgodnie z art. 46 ust. 1 ustawy, płatnik składek jest obowiązany według zasad wynikających z przepisów ustawy obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Z kolei w myśl art. 32 ustawy, do składek na Fundusz Pracy, Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych i Fundusz Emerytur Pomostowych oraz na ubezpieczenie zdrowotne w zakresie: ich poboru, egzekucji, wymierzania odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, przepisów karnych, dokonywania zabezpieczeń na wszystkich nieruchomościach, ruchomościach i prawach zbywalnych dłużnika, odpowiedzialności osób trzecich i spadkobierców oraz stosowania ulg i umorzeń stosuje się odpowiednio przepisy dotyczące składek na ubezpieczenia społeczne.

Na podstawie art. 47 ust. 1 ustawy, płatnik składek przesyła w tym samym terminie deklarację rozliczeniową, imienne raporty miesięczne oraz opłaca składki za dany miesiąc,
z zastrzeżeniem ust. 1a, 2a i 2b, nie później niż:

1)do 10 dnia następnego miesiąca - dla osób fizycznych opłacających składkę wyłącznie
za siebie;

2)do 5 dnia następnego miesiąca - dla jednostek budżetowych i samorządowych zakładów budżetowych;

3)do 15 dnia następnego miesiąca - dla pozostałych płatników.

Zgodnie z brzmieniem art. 23 ust. 1 ustawy, od nieopłaconych w terminie składek należne są od płatnika składek odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w ustawie z dnia 29 sierpnia 1997r. - Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2012r. poz. 749, z późn. zm.).

Sąd mając na uwadze całość zgromadzonego materiału dowodowego zważył,
że organ rentowy prawidłowo wydał zaskarżone decyzje w oparciu o obowiązuje przepisy prawne. Ubezpieczony w odwołaniu od dwóch zaskarżonych decyzji wskazał tylko
na uchybienia dokonane na etapie prowadzonego przed Zakładem Ubezpieczeń Społecznych postępowania wyjaśniającego. Dopiero w związku z zobowiązaniem Sądu, ubezpieczony wskazał, że kwestionuje wyliczenia dokonane w decyzjach. T. N. (1) nie wskazał jednak co dokładnie kwestionuje w treści zaskarżonych decyzji i nie zgłosił żadnych wniosków dowodowych. Sąd przyjął, iż bezspornym w sprawie był fakt prowadzenia przez niego działalności gospodarczej z czym wiąże się wynikający z powołanych przepisów obowiązek opłacania składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy. Składki te za okres od września 2013r. do marca 2014r. zostały obliczone przez Zakład w prawidłowej wysokości, zgodnie z obowiązującymi przepisami, a ubezpieczony kwestionujący zadłużenie za w/w okres, dla poparcia swego stanowiska nie przedstawił żadnych dowodów mających na celu potwierdzenie opłacenia składek w spornym okresie, podczas gdy zgodnie z art. 6 k.c. ciężar dowodu jego obciążał (wyrok Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 8 września 2015 roku, III AUa 472/15, Lex nr 1820450; wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 13 marca 2012r., III AUa 789/11, Lex nr 1298252).

Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne dla prowadzących działalność gospodarczą, czyli takich jak ubezpieczony T. N. (1), stanowi zadeklarowana kwota – musi ona wynosić jednak co najmniej 60% prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia zamieszczanego corocznie w projekcie budżetu państwa (art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych). Kwotę tę podaje Minister Pracy i Polityki Społecznej w komunikacie ogłaszanym w Monitorze Polskim. W 2013 roku wartość prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia – zgodnie z obwieszczeniem (...) z dn. 14.12.2011r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2013 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia (M.P. z 2012 r. poz. 1018) – wynosiła 3.713 zł, zaś w roku 2014 - 3.743 zł. Minimalna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest równa 60% wynagrodzenia, o którym mowa wyżej. Dla przedsiębiorców najniższa podstawa naliczania składek w 2013r. wynosi więc 2.227,80 zł, zaś w roku 2014 – 2.247,60 zł.

Biorąc pod uwagę powyższe regulacje, składki od najniższej podstawy wymiaru, którą za maj 2013r. w ostatniej złożonej deklaracji wskazał T. N. (1) i od której wyliczył zadłużenie organ rentowy w zaskarżonych decyzjach za okres od września 2013 roku do marca 2014r., zostały prawidłowo naliczone. T. N. (1) nie mógł określić niższej niż wskazana i przyjęta przez ZUS podstawa wymiaru składek za poszczególne sporne miesiące. Tym samym składki – w okresie od września do grudnia 2013r. na ubezpieczenie społeczne w kwocie łącznej 656,09 zł miesięcznie, na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 261,73 zł miesięcznie i na Fundusz Pracy – 54,58 zł miesięcznie, zaś od stycznia do marca 2014r. na ubezpieczenie społeczne w kwocie łącznej 661,92 zł miesięcznie, na ubezpieczenie zdrowotne w kwocie 270,40 zł miesięcznie i na Fundusz Pracy – 55,07 zł miesięcznie – zostały obliczone w prawidłowej, najniższej możliwej dla ubezpieczonego wysokości.

Ubezpieczony w obu odwołaniach akcentował błędy w postępowaniu przez organem rentowym, później w odpowiedzi na zobowiązanie Sądu zakwestionował również wysokość zadłużenia, ale jednocześnie – choć był do tego zobowiązywany - nie złożył odpowiednich dokumentów i nie wskazał, czy i w jakim zakresie kwestionuje zadłużenie ustalone decyzją z dnia 8 lutego 2016r. (stanowisko zajął jedynie odnośnie zadłużenia ustalonego w decyzji z dnia 16 grudnia 2015r. – pismo procesowe z dnia 15 kwietnia 2016r., k. 13 a.s.).
Bierność ubezpieczonego miała miejsce nie tylko w postępowaniu sądowym, ale również w postępowaniu wyjaśniającym przed organem rentowym. Wprawdzie odnośnie postępowania wyjaśniającego prowadzonego przez Zakład ubezpieczony zgłosił zarzut – jedyny zawarty w odwołaniach – ale zdaniem Sądu był on bezzasadny. Ubezpieczony, wbrew temu, na co wskazywał, nie został pozbawiony możliwości udziału w postępowaniach wyjaśniających toczących się przed organem rentowym. W związku
z nieopłaceniem składek w ramach prowadzenia działalności gospodarczej, organ rentowy wszczął postępowania wyjaśniające w dniu 5 listopada 2013r. oraz w dniu 28 kwietnia 2014r. i w obu wypadkach wezwał T. N. (1) do złożenia pisemnych wyjaśnień
w terminie 7 dni. Tym samym Zakład Ubezpieczeń Społecznych wypełnił dyspozycję nakreśloną przez art. 50 § 1 k.p.a., zgodnie z którą organ administracji publicznej może wzywać osoby do udziału w podejmowanych czynnościach i do złożenia wyjaśnień
lub zeznań osobiście, przez pełnomocnika, na piśmie lub w formie dokumentu elektronicznego, jeżeli jest to niezbędne dla rozstrzygnięcia sprawy lub dla wykonywania czynności urzędowych. Wobec braku aktywności ubezpieczonego organ rentowy w dniu 28 kwietnia 2014r. oraz w dniu 16 grudnia 2015r. zawiadomił ubezpieczonego o zakończeniu postępowania dowodowego, a następnie zostały wydane zaskarżone decyzje
w dniu 16 grudnia 2015r. i w dniu 8 lutego 2016r.

Zdaniem Sądu organ rentowy prawidłowo zastosował art. 10 § 1 k.p.a., w myśl którego organy administracji publicznej obowiązane są zapewnić stronom czynny udział
w każdym stadium postępowania, a przed wydaniem decyzji umożliwić im wypowiedzenie się co do zebranych dowodów i materiałów oraz zgłoszonych żądań. Sąd ustalił jednocześnie, że wszystkie pisma przesyłane pocztą przez organ rentowy, a więc zawiadomienia o wszczęciu postępowania, zawiadomienia o zakończeniu postępowania dowodowego i dwie zaskarżone decyzje, zostały prawidłowo doręczone. Odbioru dokonał ojciec ubezpieczonego, T. N. (2). Zgodnie z art. 43 k.p.a., w przypadku nieobecności adresata pismo doręcza się, za pokwitowaniem, dorosłemu domownikowi, sąsiadowi lub dozorcy domu, jeżeli osoby te podjęły się oddania pisma adresatowi. O doręczeniu pisma sąsiadowi lub dozorcy zawiadamia się adresata, umieszczając zawiadomienie w oddawczej skrzynce pocztowej lub, gdy to nie jest możliwe, w drzwiach mieszkania. Kodeks postępowania administracyjnego dopuszcza zatem bezspornie możliwość doręczenia zastępczego.

W rozpatrywanej sprawie ojciec ubezpieczonego podjął się oddania przesyłki do rąk adresata, co zostało odnotowane na zwrotnym potwierdzeniu odbioru. W takiej sytuacji był zobowiązany przekazać korespondencję organu rentowego bezzwłocznie do rąk uprawnionego adresata. Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, ,,dla skutecznego doręczenia pisma (w trybie art. 43 k.p.a.), wystarczy aby na podpisywanym przez domownika potwierdzeniu odbioru pisma znajdowała się informacja, że doręczenie następuje, jeżeli osoba ta podjęła się oddania pisma adresatowi. Jeżeli istnieją przeszkody w przekazaniu pisma przez osobę ją przyjmującą, osoba ta powinna odmówić jego przyjęcia i oddania adresatowi, jeżeli natomiast podejmie się jego oddania następuje skutek w postaci doręczenia.’’ ( wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 8 października 2015r., sygn. akt VI SA/Wa 1036/15). Zdaniem Sądu, w przypadku przesyłek kierowanych przez Zakład do T. N. (1), zostały spełnione wszystkie przesłanki dla uznania prawidłowości doręczenia zastępczego, na co niewątpliwie wskazują zwrotne potwierdzenia odbioru dołączone do akt rentowych. Dodatkowo Sąd zwrócił uwagę na okoliczność, że zaskarżone decyzje również odebrał ojciec ubezpieczonego i w tym wypadku ubezpieczony nie powoływał się na brak wiedzy o ich wydaniu, wręcz przeciwnie, odwołania od decyzji złożył w terminie, nie wskazując, by istniały przeszkody w dotarciu do niego informacji o wydanych decyzjach. W odwołaniach poniósł natomiast, że nie zapewniono mu prawidłowego udziału w postępowaniu, przy czym z uwagi na lakoniczną treść odwołania, nie wiadomo, czy chodzi o brak doręczenia zawiadomień o wszczęciu i zakończeniu postępowania wyjaśniającego, czy o brak możliwości składania wyjaśnień i dowodów. Jeśli zarzut T. N. (1) dotyczyłby pierwszego z wymienionych uchybień, to – zgodnie z tym co zostało wskazane – nastąpiły doręczenia zastępcze przesyłek kierowanych przez Zakład do T. N. (1), na adres, który ubezpieczony podał organowi rentowemu, którego nie zmienił i który wskazywał również w toku postępowania sądowego. W takiej sytuacji nie mogło być wątpliwości odnośnie jego aktualności, jeśli chodzi zaś o samą czynność doręczenia, to była ona zgodna z tym, na co wskazuje art. 43 k.p.a. Gdyby natomiast zarzuty T. N. (1) odnośnie niezapewnienia udziału w postępowaniu, dotyczyły ograniczenia jego aktywności, to należy zaakcentować, że organ rentowy w myśl powołanych przepisów, wypełnił dyspozycje płynące z kodeksu postępowania administracyjnego. Zawiadomił ubezpieczonego, że wszczął postępowania wyjaśniające, wyjaśnił ich przedmiot i wezwał do złożenia wyjaśnień. Później, gdy ubezpieczony wykazał się biernością, Zakład zawiadomił go o zakończeniu postępowania i o możliwości zapoznania się ze zgromadzonym materiałem. T. N. (1) miał zatem możliwość, by należycie bronić swoich praw. Organ rentowy z kolei nie miał dalej idących obowiązków względem ubezpieczonego związanych z umożliwieniem mu uczestnictwa w prowadzonym postępowaniu. Te obowiązki, na które wskazuje k.p.a., zostały przez Zakład należycie wypełnione.

Wobec powyższego Sąd ocenił, iż całość postępowania administracyjnego nie została przeprowadzona wadliwie, a także, że organ rentowy prawidłowo wyliczył kwoty składające się na należności z tytułu składek na ubezpieczenia społeczne, ubezpieczenie zdrowotne i Fundusz Pracy obejmujące sporne okresy.

W konsekwencji, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołania T. N. (1) jako bezzasadne podlegały oddaleniu.