Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II C 1783/14

UZASADNIENIE

Powód J. S. wniósł o zasądzenie od pozwanego P. P. (1) kwoty 87.000zł z odsetkami ustawowymi od dnia 31 lipca 2014r. tytułem zwrotu ceny zakupu samochodu marki B. (...) wraz z kosztami postępowania.

/pozew k. 2-7/

Sprawa została zakwalifikowana do rozpoznania w postępowaniu upominawczym.

/zarządzenie k.1/

Nakazem zapłaty w postępowaniu upominawczym sąd orzekł o żądaniu pozwu.

/nakaz zapłaty k.48/

Pozwany wniósł sprzeciw od nakazu zapłaty, domagał się oddalenia powództwa w całości, zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, podnosząc iż nie miał wiedzy o wadzie prawnej pojazdu w dacie sprzedaży, dochował aktów staranności, a tym samym żądanie pozwu jest bezzasadne i nie zasługuje na uwzględnienie.

/sprzeciw k. 53-55/

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany w dniu 12 kwietnia 2011r. od R. K. (1) nabył pojazd marki B. (...) za kwotę 130.000zł. (...) miało być sprowadzone z Niemiec od niemieckiego właściciela. Pozwany nigdy tego właściciela nie widział. R. K. (2) zobowiązał się na wystawienie umowy sprzedaży pomiędzy pozwanym, a właścicielem niemieckim, ale do tego nigdy nie doszło. Pojazd został poddany ocenie rzeczoznawcy w celu określenia wartości, dla celów ustalenia wysokości akcyzy. Pozwany opłacił akcyzę i zarejestrował pojazd.

/umowa k.58, zeznania pozwanego k.238-238v/

W dniu 27 listopada 2012r. powód J. S. zawarł z pozwany P. P. (1) umowę sprzedaży samochodu marki B. (...) o nr rejestracyjnym(...) i nr VIN (...) za kwotę 95.000zł. Pozwany oświadczył, iż jest właścicielem pojazdu. Strony wskazały w umowie, iż oznaczenie numerowe i dowód rejestracyjny nie budzi zastrzeżeń.

/umowa k.10-11/

W dniu 6 grudnia 2012r. została zawarta pomiędzy stronami ugoda w przedmiocie obniżenia ceny pojazdu, wobec dokonanego przez powoda ustalenia, iż silnik nie jest oryginalnym silnikiem przedmiotowego auta.

/ugoda k.57, zeznania pozwanego k.238v /

W dniu 28 listopada 2013r. powód odsprzedał przedmiotowy pojazd M. G. prowadzącemu Autokomis (...) za kwotę 90.000zł

/faktura k.12, zeznania św.M. G. k.191 /

Autokomis (...) dokonał dalszej odsprzedaży pojazdu na rzecz M. F..

/zeznania św.M. G. k.191, zeznania św.M. P.-F..190v /

W dniu 30 stycznia 2013r. Zostało wydane przez Prokuraturę Apelacyjną w Szczecinie postanowienie o żądaniu wydania rzeczy i przeszukaniu, w związku z toczącym się śledztwem w sprawie dokonywania przez zorganizowaną grupę przestępczą kradzieży pojazdów na terenie Niemiec a następnie ich odsprzedawania na terenie Polski, po uprzednim przerobieniu numerów identyfikacyjnych oraz uzyskaniu podrobionych dokumentów najczęściej niemieckich dotyczących pochodzenie pojazdu.

Na podstwie wymienionego postanowenia zabezpieczono dowód rzeczowy w postaci przedmiotowego samochodu B. (...), który znajdował się aktualnie u M. F.. U wymienionej pozostawiono pojazd na przechowanie. W tym czasie pojazd nie posiadał tablic rejestracyjnych, wobec zatrzymania dowodu rejestracyjnego w braku aktualnego przeglądu. Jednocześnie poinformowano M. F., iż na drodze procesu cywilnego może dochodzić ustalenia własności pojazdu.

/postanowienie k.82-83,117-120,protokół k.84-85, 93-95,113--115 spis rzeczy k.8617-21,zeznania św.M. F.-P. k.190v /

Pismem z dnia 25 kwietnia 2014r. M. F. odstąpiła od zawartej w dniu 11 grudnia 2013r. umowy sprzedaży przedmiotowego pojazdu z M. G. prowadzącym autokomis (...).

/pismo k.34-37 zeznania św.M. P.-F. k.190v/,

W związku ze złożonym oświadczeniem o odstąpieniu od umowy z powołaniem się na wadę prawną pojazdu w dniu 3 lipca 2014r. została zawarta pomiędzy M. F. a M. G. ugoda, mocą której otrzymała ona kwotę 95.000zł tytułem zwrotu ceny pojazdu za zwrotem pojazdu.

/ugoda k.156, przelew k.136, zeznania św.M. G. k.191 /

W związku z zaistniałą sytuacją w dniu 3 lipca 2014r. podobnej treści ugoda została zawarta pomiędzy powodem a M. G., który odstąpił od umowy sprzedaży zawartej z powodem.

/ugoda k.135, dowód wpłaty k.4, zeznania św.M. G. k.191 2/

Pismem z dnia 21 lipca 2014r. powód odstąpił od umowy zawartej z pozwanym, powołując się na wadę prawną pojazdu, sfałszowanie numerów identyfikacyjnych pojazdu oraz prawdopodobieństwo pochodzenie pojazdu z kradzieży.

/pismo k.43-44/

Postanowieniem Prokuratury Apelacyjnej w Szczecinie z dnia 5 listopada 2014r. oddano powodowi przedmiotowy pojazd stanowiący dowód rzeczowy pod dozór.

/postanowienie k.137-139/

Na podstawie prowadzonych badań i oględzin ustalono, iż numer identyfikacyjny (VIN) (...) przedmiotowego pojazdu o numerze rejestracyjnym (...) został przerobiony, zaś samochód pochodzi z 2007roku i jego pierwotny numer identyfikacyjny to (...).

/opinia biegłego W. T. k.222-228/

Przedmiotowy pojazd o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) i numerze pierwotnym (...) był własnością firmy (...), zam. (...) i został utracony przez dokonanie kradzieży z włamaniem przez nieustalonych sprawców z siedziby firmy, pomiędzy godziną 19.00 dnia 08.01.09r. a godziną 8.00 dnia 09.01.09r.

Pojazd był ubezpieczony w firmie (...), która na skutek wypłaty odszkodowania pierwotnemu, wstąpiła w jego prawa.

/notatka urzędowa k.116/

Powód nie użytkuje samochodu, ponieważ jest bez tablic. Przed zakupem pojazdu dokonał wizualnego sprawdzenia, sprawdził zgodność VIN w polu numerowym z dokumentami.

/zeznania powoda k.238/

Dokonując ustaleń faktycznych, Sąd oparł się powołanych dowodach.

Sąd oddalił wnioski pozwanego o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego celem ustalenia aktualnej wartości pojazdu, wobec tego że powyższe nie jest istotne dla rozstrzygnięcia sprawy.

Sąd nie dał wiary zeznaniom powoda co do okoliczności, iż zawarta pomiędzy stronami umowa dotycząca obniżenia ceny pojazdu wynikała ze stwierdzonego stanu silnika pojazdu, bowiem zarówno z dokumentu prywatnego który podpisały obie strony, jak i zeznań pozwanego wynikało że podczas kontroli pojazdu po zakupie ustalono, iż silnik nie jest oryginalnym silnikiem pojazdu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu.

Zgodnie z art. 535 kc przez umowę sprzedaży sprzedawca zobowiązuje się przenieść na kupującego własność rzeczy i wydać mu rzecz, a kupujący zobowiązuje się rzecz odebrać i zapłacić sprzedawcy cenę.

Nie ulega wątpliwości, iż między stronami została zawarta taka umowa.

Zgodnie z art. 556 kc sprzedawca jest odpowiedzialny względem kupującego, jeżeli rzecz sprzedana ma wadę fizyczną lub prawną.

Pismem z dnia 21 lipca 2014r. (którego otrzymania pozwany nie kwestionował) powód powołując się na sfałszowanie numerów identyfikacyjnych silnika pojazdu oraz prawdopodobieństwo pochodzenia pojazdu z kradzieży, odstąpił od umowy żądając zwrotu zapłaconej ceny.

Okoliczność przerobienia numeru identyfikacyjnego pojazdu(VIN) została w niniejszym postępowaniu potwierdzona.

Na podstawie dokumentów urzędowych z Prokuratury Apelacyjnej w Szczecinie, w niniejszym postępowaniu ustalono, iż pojazd był przedmiotem kradzieży, która nastąpiła pomiędzy godziną 19.00 dnia 08.01.09r. a godziną 8.00 dnia 09.01.09r.

Przedmiotowy pojazd o numerze rejestracyjnym (...) i numerze VIN (...) i numerze pierwotnym (...) był własnością firmy (...), zam. (...) i został utracony przez dokonanie kradzieży z włamaniem przez nieustalonych sprawców z siedziby firmy.

Pojazd był ubezpieczony w firmie (...), która na skutek wypłaty odszkodowania pierwotnemu właścicielowi, wstąpiła w jego prawa.

Pozwany nabył pojazd w dniu 12 kwietnia 2011r. od R. K. (1), zaś dokonał jego zbycia na rzecz powoda w dniu 27 listopada 2012r.

Okres który upłynął od nabycia przez pozwanego pojazdu do jego zbycia na rzecz powoda, przy założeniu jego dobrej wiary, był zbyt krótki aby uznać iż uzyskał on status właściciela na zasadzie art.169§ 2 kc.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, iż pozwany jak i jego poprzednicy, którzy dysponowali pojazdem od daty kradzieży, nie stali się właścicielami przedmiotowego pojazdu.

W toku niniejszego postępowania, w oparciu o przeprowadzony dowód z opinii biegłego, ustalono pierwotny numer identyfikacyjny pojazdu (VIN), co pozwoliło na przypisanie przedmiotowego pojazdu do pierwotnego właściciela.

Oznacza to, iż wiadomym jest że pojazd jest własnością osoby trzeciej, a tym samym jest dotknięty wadą prawną.

Zgodnie z art. 576 § 1 kc uprawnienia z tytułu rękojmi za wady prawne rzeczy sprzedanej wygasają z upływem roku od chwili, kiedy kupujący dowiedział się o istnieniu wady. Jeżeli kupujący dowiedział się o istnieniu wady prawnej dopiero na skutek powództwa osoby trzeciej, termin ten biegnie od dnia, w którym orzeczenie wydane w sporze z osobą trzecią stało się prawomocne.

Nie ulega wątpliwości, iż został zachowany termin wymieniony w art. 576 § 1 kc, bowiem powód został zawiadomiony o wadzie pojazdu w dniu 3 lipca 2014r., a pismem z dnia 21 lipca 2014r. powód odstąpił od umowy zawartej z pozwanym.

Odstąpienie od umowy sprzedaży na podstawie art. 560kc powoduje, że aktualizuje się na podstawie art.494kc żądanie zwrotu uiszczonej ceny i powrót do stanu, jaki istniał przed zawarciem umowy (ex tunc).

Jak wskazał Sądu Apelacyjnego w Katowicach w wyroku z dnia 20 listopada 2012 r. w sprawie sygn.akt I ACa 820/12, odpowiedzialność sprzedawcy za wady z tytułu rękojmi (art. 556 kc) ukształtowana jest na zasadzie ryzyka i sprowadza się do odpowiedzialności za skutek, polegający na istnieniu wady przedmiotu sprzedaży. Sprzedawcy nie zwalnia zatem brak winy, ani też brak jego wiedzy o istnieniu wady, a ewentualna wiedza sprzedawcy o istnieniu wady może tylko zaostrzyć jego odpowiedzialność (art. 564 kc). Z kolei to, czy kupujący mógł wadę zauważyć przy dochowaniu należytej staranności, czy powinien był wiedzieć o wadzie (czy mógł się o niej dowiedzieć przy dochowaniu należytej staranności) nie wyłącza odpowiedzialności sprzedawcy z tytułu rękojmi. Tylko wiedza kupującego o wadzie w chwili zawarcia umowy wyłącza tę odpowiedzialność (art. 557 § 1 kc).

Rozpatrując kwestię wiedzy powoda o wadzie polegającej na niegodności numeru (VIN), stwierdzić należy, iż wiedza niniejsza dotyczyła jedynie kwestii związanej z zamontowaniem w pojeździe silnika nie pochodzącego od przedmiotowego pojazdu. Nie była wiedzą o wadzie prawnej dotyczącej tego, że pojazd należy do osoby trzeciej. Zatem w żadnej mierze nie można mówić o zajściu podstawy wyłączającej odpowiedzialność pozwanego na zasadzie art. 557 § 1 kc.

Mając na uwadze powyższe rozważania sąd zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 87.000zł, jako zwrot ceny za zakupiony pojazd.

O odsetkach ustawowych sąd orzekł na zasadzie art.481§1 kc. Wymagalność odsetek sąd przyjął od dnia następnego po doręczeniu pozwu, wobec tego, że powód mimo ciążących na nim obowiązków procesowych nie załączył dowodu doręczenia pisma z dnia 21.07.14r.

W tym zakresie powództwo podlegało oddaleniu.

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 98 kpc. Na zasądzone koszty złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika procesowego powoda ustalone w oparciu o Rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1801), opłata od pozwu, wydatki pokryte przez powoda.

W oparciu o przepisy ustawy o kosztach w sprawach cywilnych orzeczono o zwrocie nadpłaconej zaliczki.