Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV Ca 508/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2016 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny - Odwoławczy

W składzie następującym :

Przewodniczący: SSO Wacław Banasik (spr) Sędziowie : SO Barbara Kamińska

SO Renata Wanecka

Protokolant st. sekr. Sąd. Anna Bałdyga

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 20 lipca 2016 r. w P.

sprawy ze skargi (...) Sp. z o.o. w W. od wyroku Krajowej Izby Odwoławczej z dnia 25 kwietnia 2016 r. KIO 490/16

przeciwko Miastu M.

z udziałem interwenienta ubocznego po stronie przeciwnika skargi (...) Sp. z o.o. w W.

w przedmiocie zamówienia publicznego

1.  oddala skargę,

2.  zasądza od (...) Sp. z o.o. w W. na rzecz (...) Sp. z o.o. w W. kwotę 2.417 (dwa tysiące czterysta siedemnaście) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów postępowania zabezpieczającego.

IV Ca 508/16

UZASADNIENIE

Postępowanie o udzielenie zamówienia prowadzone w trybie przetargu nieograniczonego na realizację zadania: „Budowa i eksploatacja oczyszczalni ścieków w M. w formule partnerstwa publiczno-prywatnego” zostało wszczęte przez Miasto M.. Termin składania ofert, zgodnie z pkt 7 pisemnego protokołu postępowania, upłynął w dniu 3 lutego 2016 r. o godz. 12:00. Przed upływem terminu składania ofert do Zamawiającego wpłynęły trzy oferty, złożone przez (...) sp. z o.o. w W. dalej O.), (...) Sp. z o.o. w W. (dalej S.) i konsorcjum, w skład którego wchodzili (...) S.A. w K. oraz (...) sp. z o.o. w W. (dalej Konsorcjum (...)). Pismami z dnia 23 lutego 2016 r. Zamawiający wzywał każdego z trzech wykonawców do wyjaśnienia lub uzupełnienia dokumentów lub oświadczeń złożonych wraz z odpowiednią ofertą. W odpowiedzi na te wezwania, każdy z trzech wykonawców przedstawił wyjaśnienia lub uzupełnienie dokumentów lub oświadczeń.

Pismem z dnia 25 marca 2016 r. Zamawiający poinformował Wykonawców o wyborze jako najkorzystniejszej oferty złożonej przez O.. Na drugim miejscu sklasyfikowana została oferta złożona przez konsorcjum (...), na trzecim zaś oferta złożona przez S..

W dniu 4 kwietnia 2016 r. odwołania do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w postępowaniu prowadzonym przez Zamawiającego wnieśli wszyscy zamawiający.

(...) Sp. z o.o. w W. w sprawie KIO 490/16 zostało wniesione wobec zaniechania przez Zamawiającego czynności wykluczenia wykonawców O. i konsorcjum (...). Odwołujący zarzucał Zamawiającemu naruszenie następujących przepisów ustawy Pzp:

I. w odniesieniu do wykonawcy O. i złożonej przez niego oferty:

1.  art. 26 ust 3 i 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 i 4 Pzp poprzez jego niezastosowanie i zaniechanie wezwania do wyjaśnień i uzupełnień wykonawcę O. dokumentów potwierdzających spełnienie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego posiadania wiedzy i doświadczenia, tj. zobowiązań do udostępnienia potencjału przez podmiot trzeci oraz dokumentów potwierdzających spełnianie warunku znajdowania się w sytuacji ekonomicznej i finansowej;

2.  art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 i 4 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy O., pomimo iż nie wykazał on spełniania warunków udziału w postępowaniu w sposób opisany w odwołaniu,

3.  art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 3 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy O., pomimo iż nie wykazał on spełniania warunków udziału w postępowaniu w sposób opisany w odwołaniu,

4.  art. 89 ust. 1 pkt 2 Pzp poprzez jego niezastosowanie, tj. zaniechanie odrzucenia oferty złożonej przez wykonawcę O. pomimo, że jej treść nie odpowiada SIWZ,

II. w odniesieniu do wykonawcy konsorcjum (...) i złożonej przez niego oferty:

1. art. 24 ust, 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 2 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy E., pomimo iż wykonawca ten nie wykazał spełniania warunków udziału w postępowaniu w sposób opisany w odwołaniu;

2.  art. 24 ust. 2 pkt 2 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy E., pomimo iż wykonawca ten nie wniósł wadium w sposób prawidłowy;

3.  art. 26 ust. 3 w zw. z art. 22 ust. 1 pkt 3 Pzp poprzez zaniechanie wezwania wykonawcy E. do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnienie warunku udziału w postępowaniu dotyczącego dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonania zamówienia o którym mowa w pkt 7.2.3 b ppkt 3 IDW, pomimo iż wykonawca ten nie wykazał spełnienia tego warunku w odniesieniu do kierownika rozruchu, ponieważ wskazał w ofercie 3 osoby na to stanowisko, tj. T. R., R. M. oraz M. K., a żadna z tych osób nie legitymuje się wymaganym przez Zamawiającego doświadczeniem zdobytym w ciągu ostatnich pięciu lat przed terminem składania ofert w kierowaniu pracami rozruchowymi oczyszczalni dla ścieków komunalnych obsługującej min. 40 000 RLM,

4.  art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp. poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy E., pomimo iż wykonawca ten złożył nieprawdziwe informacje (zataił informacje na temat podmiotów należących do grupy kapitałowej oraz wskazał nieprawdziwe informacje w odniesieniu do zrealizowanych dotychczas zamówień) mające lub mogące, mieć wpływ na wynik prowadzonego postępowania;

5.  art. 24b ust. 3 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania o udzielenie zamówienia wykonawcy, który nie złożył listy o której mowa w art. 26 ust. 2d. Pzp,

II. w odniesieniu do obu ww. wykonawców i złożonych przez nich ofert:

1.  art. 24 ust. 4 Pzp przez zaniechanie uznania oferty wykonawcy O. oraz oferty wykonawcy E. za odrzucone, choć wykonawcy ci podlegali wykluczeniu;

2.  art. 26 ust. 3 Pzp w z w. z art. 87 ust. 1 Pzp poprzez wezwanie do uzupełnienia treści oferty w zakresie przyjętych przez wykonawców rozwiązań technicznych;

3.  a/t. 91 ust. 1 Pzp poprzez dokonanie wyboru oferty najkorzystniejszej wbrew jego dyspozycji, tj. z pominięciem kryteriów oceny ofert;

4.  art. 7 ust. 1 i 3 Pzp poprzez ich błędną wykładnię oraz niewłaściwe zastosowanie, prowadzące do rażącego naruszenia zasady równego traktowania oraz zasady uczciwej konkurencji.

Uzasadniając tak sformułowane twierdzenia S. podnosił co następuje:

I. w odniesieniu do wykonawcy O. i złożonej przez niego oferty:

1. w kontekście warunków dotyczących posiadania wiedzy i doświadczenia twierdził, że Zamawiający zaniechał wezwania do wyjaśnienia i uzupełnienia przedstawionych przez O. dokumentów odnoszących się zasobów udostępnionych temu wykonawcy przez (...). Tymczasem w ocenie S. przedstawione przez O. zobowiązanie wystawione przez (...) miało lakoniczny charakter, co stawiało pod znakiem zapytania jego realność - nie określono tam bowiem, zdaniem S., zasad prowadzonych konsultacji i doradztwa (cyklicznie czy okresowo), ich tematyki, czy też liczby osób oddelegowanych do ich świadczenia oraz zasad ich dostępności. W ocenie S. określenie „korzystanie z know-how” nie precyzuje sposobu przekazania zasobów. W zobowiązaniu tym miało zostać również niesprecyzowane to, jaki charakter prawny będzie łączył O. z (...) samo wskazanie na umowę miało być niewystarczające, albowiem powinno zostać tam dookreślone, jakiego charakteru umowa zostałaby zawarta. Za istotne S. uznał również to, że w powołanym zobowiązaniu miano nie wskazać na jeden z elementów wymagany w opisie warunku dotyczącego posiadania wiedzy i doświadczenia, tj. element zainwestowania (przeprowadzenia procesu inwestycyjnego projektowania i budowy). Nadto, Odwołujący podnosił, że (...) nie będzie brało udziału w realizacji, nie będzie podwykonawcą O., co przy braku jakiegokolwiek zaplecza po stronie tego wykonawcy przesądzać miało o „nierealności udostępnienia”. S. zauważał przy tym, że wykonywanie usługi eksploatacji Zamawiający zastrzegł do osobistego wykonania przez wykonawcę, co świadczyć miało o bardzo istotnych charakterze tych usług. Tymczasem okoliczności przywołane przez S. przesądzać miały o tym, że O. na dzień składania ofert nie dysponowało zasobami (...). Stąd konieczne miało być co najmniej wezwanie O. do złożenia wyjaśnień, czego zaniechanie miało stanowić naruszenie przepisu art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp. Jednocześnie S. podnosił, że mało prawdopodobnym jest to, aby O. dysponowało na dzień składania ofert innym zobowiązaniem (...), stąd uzasadnionym miało być również zarzucenie Zamawiającemu naruszenia przepisu art. 24 ust. 2 pkt 4) ustawy Pzp przez zaniechanie wykluczenia O. z udziału w postępowaniu.

2. w kontekście warunków dotyczących sytuacji ekonomicznej i finansowej twierdził, że O. nie wykazał, że faktycznie spełnia warunki opisane w tym zakresie przez Zamawiającego, albowiem przedstawił on opłaconą polisę OC, zgodnie z którą był on jedynie ubezpieczonym, nie zaś ubezpieczającym. Tym samym fakt, że na O. nie ciążył obowiązek uiszczenia składki przesądzać miał o tym, iż Wykonawca ten nie wykazał spełniania warunku, a Zamawiający zaniechał wezwania O. do złożenia wyjaśnień lub uzupełnień.

3. w kontekście warunków dotyczących dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia odwołujący przywołał treść pkt 7.2.3.b) IDW oraz odpowiedź na jedno z pytań Wykonawców udzielone przez Zamawiającego w toku postępowania o udzielenie zamówienia. W jego ocenie, w świetle postanowień przez niego przytoczonych, Zamawiający wymagał, aby osoby wskazywane do pełnienia funkcji kierownika rozruchu legitymowały się pięcioletnim okresem doświadczenia zdobytym w ciągu 5 lat przed terminem składania ofert, tj. w okresie od dnia 3 lutego 2011 r. do 3 lutego 2016 r. Tymczasem osoba wskazana do pełnienia tej funkcji przez O. miała nie legitymować się takim właśnie doświadczeniem. S. podnosił, że Zamawiający wzywał O. do wskazania dat realizacji oraz liczby (...) odnoszących się do realizacji wskazanych w wykazie złożonym wraz z ofertą, a z uzupełnionych dokumentów miało nie wynikać, aby wskazana osoba posiadała wymagane przez Zamawiającego doświadczenie - w ocenie S. jedynie okres dwóch miesięcy przypadających na 5 lat przed terminem składania ofert został należycie przez O. udowodniony - większość przywołanych w uzupełnionym wykazie pozycji odnosiła się do prac zrealizowanych wcześniej, niż wymagane 5 lat przed terminem składania ofert.

4. w kontekście treści oferty złożonej przez O. Odwołujący wskazał dwa zapisy w ofercie, które decydować miały o tym, że jej treść nie odpowiadała treści SIWZ - odnoszące się do:

1) liczby pomp rezerwowych:

W ocenie S. Zamawiający w pkt 5.2.6.6 tomu III SIWZ - Opisu Przedmiotu Zamówienia ( (...)) wymagał zaoferowania mu minimum dwóch pomp rezerwowych przy uwzględnieniu przepływu ścieków na poziomie 620m 3/h. Tymczasem O. zaoferowało cztery pompy o wydajności 210 m 3/h, co sprawiać miało to, że tylko jedna z tych pomp mogła zostać uznana za rezerwową.

2) kanału zrzutowego ścieków oczyszczonych:

W ocenie S. Zamawiający w (...) wymagał wykorzystania w nowej oczyszczalni istniejącego kanału zrzutowego ścieków oczyszczonych, co O. miało przewidzieć w pierwotnej treści swojej oferty. Treść ta miała zostać zmodyfikowana późniejszymi wyjaśnieniami składanymi Zamawiającemu.

II. w odniesieniu do konsorcjum (...) i złożonej przez niego oferty:

1. w kontekście warunków dotyczących posiadania wiedzy i doświadczenia Odwołujący zreferował stan faktyczny w kontekście złożonych przez konsorcjum (...) wraz z ofertą dokumentów i oświadczeń, treści wezwania przesłanej przez Zamawiającego oraz odpowiedzi na nią udzielonej przez konsorcjum (...), podsumowując ten opis stwierdzeniem, że powołany wykonawca nie potwierdził spełniania warunku udziału w postępowaniu. Odwołujący nie sprecyzował w tym miejscu jednak tego twierdzenia. W kontekście dokumentów złożonych wraz z ofertą podnosił jedynie, że pierwotne referencje nie potwierdzając należytego wykonania usług, a nadto zauważał, że konsorcjum (...) wyjaśniało, że nie było w stanie pozyskać dokumentów potwierdzających wielkość finansowania przez (...) inwestycji na Cyprze. W kontekście nowej pracy wskazanej w uzupełnionym wykazie (inwestycja w Czarnogórze) Odwołujący podnosił, że zobowiązanie (...) datowane jest na dzień 8 marca 2016, a zatem już po upływie terminu składania ofert, co miało oznaczać, że konsorcjum (...) tymi konkretnym potencjałem w odpowiednim czasie jeszcze nie dysponowało. Nadto S. dostrzegał, że konsorcjum (...) nie przedstawiło odpowiedniego poświadczenia wystawionego przez miasto B. (odbiorcę pracy w Czarnogórze), a jedynie oświadczenie własne wystawione przez (...), co nie powinno zostać przez Zamawiającego uwzględnione. W kontekście inwestycji na Cyprze S. twierdził nadto, że informacje zawarte w wykazie złożonym Zamawiającemu uznać należało za nieprawdziwe - miano tam bowiem celowo i sposób oględny wskazać na wysokość finansowania i podmiot do tego zobowiązany, co miało prowadzić do mylnego wrażenia, że podmiotem zobowiązanym do zapewnienia funduszy było (...). Tymczasem to w gestii ówczesnego zamawiającego, a nie powołanego wykonawcy, leżała kwestia finansowania oczyszczalni. S. podkreślał przy tym, że konsorcjum (...), pomimo wezwania ze strony Zamawiającego, nie zrezygnowało z powoływania się na tę pozycję wykazu, musiało mieć zatem świadomość, że informacje te mogły mieć wpływ na wynik postępowania.

2. w kontekście wniesionego przez konsorcjum (...) wadium w ocenie Odwołującego przedstawiona przez konsorcjum (...) gwarancja wadialna nie mogła zostać uznana na wystarczającą, albowiem wystawiona została ona jedynie na lidera konsorcjum, co oznaczać miało, że nie zabezpiecza oferty składanej przez konsorcjum (...).

3. w kontekście warunków dotyczących dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia Odwołujący posiłkując się przedstawionym przez siebie rozumieniem warunku opisanego w pkt 7.2.3.b) IDW (w uzasadnieniu jednego z zarzutów podnoszonych wobec oferty złożonej przez O.), także wobec osób wskazanych przez konsorcjum (...) twierdził, że nie legitymują się doświadczeniem wymaganym przez Zamawiającego. W odniesieniu do każdej z trzech wskazanych w tej ofercie osób S. twierdził, że nie został wykazany okres 60 miesięcy w ostatnich 5 latach i tak w odniesieniu do T. R. S. uwzględnił jedynie 17 miesięcy za wykazane prawidłowo, w odniesieniu do R. M. uwzględnił jedynie 44 miesiące, zaś w odniesieniu do M. K. uwzględnił jedynie 45 miesięcy, przy czym przy każdej z tych osób zauważył, że w okresie poprzedzającym ostatnie 5 lat wykazano kolejne okresy doświadczenia, które wykraczać jednak miały poza wymagane przez Zamawiającego ramy czasowe. W ocenie Odwołującego Zamawiający winien wezwać konsorcjum (...) od uzupełnienia formularza „Potencjał kadrowy” w trybie art. 26 ust. 3 ustawy Pzp.

4. w kontekście złożonej przez konsorcjum (...) listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej Odwołujący twierdził, że konsorcjum (...) przedstawił niepełną listę podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej - miał on zaniechać wskazania na podmioty (...) S.A. oraz (...) lnvestment S.A. (...) to stanowić podstawę do wykluczenia tego wykonawcy z udziału na podstawie art. 24b ust. 3 ustawy Pzp z uwagi na przedstawienie niekompletnej listy oraz na podstawie art. 24 ust. 2 pkt 3) ustawy Pzp z uwagi na przedstawienie nieprawdziwych informacji.

III. w odniesieniu do obu ww. wykonawców i złożonych przez nich ofert Odwołujący, jako konsekwencję wcześniejszych zarzutów, zarzucał również Zamawiającemu zaniechanie uznania oferty złożonych przez O. i konsorcjum (...) za odrzucone na podstawie art. 24 ust. 4 ustawy Pzp, a także dokonania wyboru z naruszeniem art. 91 ust. 1 ustawy Pzp, a w wyniku czego również naruszenia przepisu art. 7 ust. 3 ustawy Pzp. Niejako obok powyższego, S. zarzucał również Zamawiającemu, że wzywając tak O., jak i konsorcjum (...), do złożenia wyjaśnień i uzupełnień w trybie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, oczekiwał od obu wykonawców również uzupełnienia informacji dotyczących obiektów technologicznych, co konsorcjum (...) miało uczynić, a Zamawiający tego nie zakwestionował.

S. twierdził również, że Zamawiający zbyt późno udostępnił mu do wglądu oferty złożone przez dwóch pozostałych wykonawców - miał to uczynić bowiem dopiero w dniu 29 marca 2016 r., podczas gdy o wyborze oferty najkorzystniejszej poinformował już w dniu 25 marca 2016 r.

Mając na uwadze sformułowane przez siebie zarzuty (...) Sp. z o.o. w W. wnosił o uwzględnienie odwołania i nakazanie Zamawiającemu:

- unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy O.,

-

wykluczenie wykonawcy O. i uznanie jego oferty za odrzuconą, ewentualnie uprzednie wezwanie do uzupełnienia,

-

wykluczenie wykonawcy E. i uznanie jego oferty za odrzucona, ewentualnie uprzednie wezwanie do uzupełnienia,

-

dokonanie ponownego badania i oceny ofert,

-

dokonanie wyboru oferty (...) Sp. z o.o. w W..

Wyrokiem z dnia 25 kwietnia 2016 r. w sprawie KIO 483/16 (odwołanie (...) Sp. z o.o. w W.), KIO 490/16 (odwołanie (...) Sp. z o.o. w W.), KIO 491/16 (odwołanie konsorcjum (...) S.A. w K. i (...) Sp. z o.o. w W.) Krajowa Izba Odwoławcza oddaliła wszystkie trzy odwołania, orzekając o kosztach postępowania odwoławczego.

(...) ustaliła przede wszystkim, że:

Zamawiający, w rozdziale 5 IDW wskazał m.in., że wyłoniony w ramach prowadzonego postępowania Partner Prywatny będzie zobowiązany do odbioru i oczyszczania ścieków z Miasta M. oraz do budowy Oczyszczalni ścieków i jej eksploatacji zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa polskiego oraz zgodnie z wymaganiami Opisu Przedmiotu Zamówienia, zwanego dalej OPZ." Zgodnie z pkt 5.1 IDW: „Szczegółowe określenie zakresu przedmiotu zamówienia zawarte jest w Tomie II [Wzór umowy] III SIWZ [OPZ],

W pkt 5.2 IDW Zamawiający zastrzegł, że „Wykonawca nie może powierzyć podwykonawcy realizacji części zamówienia polegającej na świadczeniu usług oczyszczania zbiorowo odebranych ścieków komunalnych,

Zgodnie z pkt 7.2.2.l IDW o zamówienie mógł ubiegać się wykonawca, który wykaże się wiedzą i doświadczeniem w wykonaniu, a w przypadku świadczeń okresowych lub ciągłych również wykonywaniu, w okresie ostatnich trzech lat przed upływem terminu składania ofert, a jeżeli okres prowadzenia działalności jest krótszy - w tym okresie, działalności gospodarczej polegającej na: eksploatacji 2 oczyszczalni ścieków komunalnych oraz zainwestowaniu w ciągu ostatnich 10 lat w każdej oczyszczalni min. 35 mln PLN netto łącznie w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne. Eksploatowana oczyszczalnia winna obsługiwać min. 40.000 RLM oraz posiadać średnią dobową przepustowość min.5.000 m 3/d.

W pkt 7.3.b).3) IDW Zamawiający wymagał od wykonawcy, aby ten wskazał do pełnienia funkcji kierownika rozruchu osobę o wykształceniu wyższym technicznym oraz posiadającą doświadczenie w ciągu ostatnich pięciu lat w kierowaniu pracami rozruchowymi oczyszczalni dla ścieków komunalnych obsługującej min. 40.000 RLM’

W pkt 7.4 IDW Zamawiający pouczył wykonawców, zgodnie z przepisami ustawy oraz rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów, jakich może żądać zamawiający od wykonawcy, oraz form, w jakich te dokumenty mogą być składane (Dz. U. z 2013 r. póz. 231), zwanego dalej rozporządzeniem w sprawie dokumentów, mogą polegać na zasobach innych podmiotów na zasadach określonych w przepisie art. 26 ust. 2b ustawy Pzp, jednakże muszą oni wykazać gwarancję rzeczywistego dostępu do tych zasobów. Zamawiający wskazał, że Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia - wzór zobowiązania stanowi Formularz 3.6.

Zamawiający wymagał m.in. przedstawienia mu przez wykonawcę wraz z ofertą:

-

listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej (pkt 8.1.8 IDW),

-

wykazu osób na formularzu zgodnym z treścią Formularza „Potencjał Kadrowy” (pkt 8.2.2 IDW),

-

wykazu wykonanych usług na formularzu zgodnym z treścią Formularza „Wiedza i Doświadczenie” (pkt 8.2.3.A) IDW),

-

oryginału gwarancji lub poręczenia, jeśli wadium wnoszone jest w innej formie niż pieniądz, albo potwierdzenia wniesienia wadium w pieniądzu (pkt 9.6.4 IDW),

-

planu sytuacyjnego nowej Oczyszczalni ścieków w skali 1:1000 (pkt 9.6.5 IDW),

-

opisu technologicznego nowej Oczyszczalni wraz z wykazem głównych urządzeń technologicznych i ogólnym opisem poszczególnych obiektów (pkt 9.6.6 IDW),

-

schematu technologicznego oraz profilu hydraulicznego planowanej Oczyszczalni (pkt 9.6.7 IDW).

Zgodnie z pkt 11.1 IDW wykonawca składający Zamawiającemu swoją ofertę zobowiązany był do wniesienia wadium we wskazanej w tym punkcie wysokości.

W pkt 18.6 IDW Zamawiający postanowił, że w przypadku rozbieżności pomiędzy treścią SIWI a treścią wyjaśnień jako obowiązującą należy przyjąć treść pisma zawierającego późniejsze oświadczenie Zamawiającego, zaś w pkt 18.9 IDW wskazał on również, że jeżeli zmiana treści SIWZ będzie prowadziła do zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu, Zamawiający dokona zmiany treści ogłoszenia o zamówieniu w sposób przewidziany w art. 38 ust. 4a ustawy Pzp oraz, jeżeli będzie to konieczne, przedłuży termin składania ofert, zgodnie z art. 12a ustawy Pzp.

Ponieważ skargę do Sądu Okręgowego w Płocku złożyła wyłącznie (...) Sp. z o.o. w W. przytoczyć należy argumentację Krajowej Izby Odwoławczej, dotyczącą niezasadności odwołania tegoż wykonawcy.

I. W odniesieniu do wykonawcy O. i złożonej przez niego oferty:

l. w kontekście warunków dotyczących posiadania wiedzy i doświadczenia (...) stwierdziła co następuje:

W świetle twierdzeń zamkniętych w odwołaniu S. nie kwestionował tego, że podmiot udostępniający O. swoje zasoby nie posiada odpowiedniej, wymaganej w IDW, wiedzy i doświadczania, a jedynie, że nie zostało wykazane to, aby zasoby tego podmiotu zostały skutecznie O. udostępnione. S. w kontekście złożonego wraz z ofertą O. zobowiązania (...) wskazywał na trzy okoliczności mające świadczyć o zasadności podnoszonego przez niego zarzutu, a mianowicie na lakoniczność treści tegoż zobowiązania, niewskazanie na udostępnienie zasobów w zakresie inwestowania wskazanego w treści opisu warunku, a nadto na wskazanie, że (...) nie będzie brało udziału w realizacji przedmiotu zamówienia.

KIO uznała, że tak zakrojony zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie. W ocenie I. nie zostało w tok postępowania odwoławczego wykazane, aby przedstawione przez O. zobowiązanie złożone w imieniu (...) nie wypełniało minimalnych wymagań zakreślonych przez Zamawiającego dla tego rodzaju zobowiązań, w szczególności w pkt 8.2.6 i 8.2.7 IDW, a nadto było zbyt lakoniczne w swej treści. Zamawiający w pkt 7.4 IDW wskazał, że wzór zobowiązania podmiotu trzeciego, udostępniającego swoje zasoby wykonawcy, stanowił załącznik do IDW -formularz 3.6. Zestawienie wymaganej przez Zamawiającego minimalnej treści dla takiego zobowiązania, wynikające z powołanego formularza 3.6 ze zobowiązaniem z oferty O., pozwala stwierdzić, że zobowiązanie złożone w imieniu (...) zawiera wszystkie minimalne, wymagane przez Zamawiającego elementy. Wskazano tam m.in. na udostępnienie Wykonawcy do bezpośredniego wykorzystania przez m.in. szkolenia, treningi lub konsultacje w celu wykorzystania wiedzy i doświadczania managerów i pracowników (...), a nadto wyraźne zobowiązanie do udostępnienia pracowników tego podmiotu w celu uczestniczenia w czynnościach związanych z zarządzaniem oczyszczalnią. Wskazano na umowę dotyczącą udzielenia wsparcia w zarządzaniu oczyszczalnią oraz fakt przynależności do tej samej grupy kapitałowej. W kontekście treści zobowiązania przedstawionego w ofercie O. i wymagań postawionych przez Zamawiającego takim zobowiązaniom, wątpliwości zgłaszane przez S. w odniesieniu do tegoż zobowiązania jako takiego, które miało być zbyt lakoniczne, uznać należało za takie, które wykraczają poza niezbędny minimalny zakres wymagany przez Zamawiającego w IDW w sposób odpowiadający wymaganiom przepisu art. 26 ust. 2b ustawy Pzp oraz przepisom rozporządzania w sprawie dokumentów. Zgodnie z powołanymi przepisami, oraz opartymi na nich i z nimi korespondującymi odpowiednimi zapisami IDW, w kontekście twierdzeń formułowanych przez Odwołującego za nieuzasadnione uznane zostało twierdzenie, że treść przedstawionego przez O. zobowiązania wystawionego w imieniu (...) pod znakiem zapytania stawiała realność udostępnienia przez ten podmiot swoich zasobów O.. W tym też kontekście zauważania wymagało to, że tak z przywołanych przepisów prawa, jak i z samych zapisów IDW, nie można było wywieść, aby koniecznym było w okolicznościach faktycznych przytoczonych przez Odwołującego aby podmiot udostępniający O. swoje zasoby obowiązkowo uczestniczył w realizacji przedmiotu zamówienia jako podwykonawca.

Na etapie odwołania S. twierdził, iż oświadczenie o udostępnieniu zasobów nie obejmuje swym zakresem inwestowania, które objęte było opisem warunku zawartym w pkt 7.2.2 IDW. Tymczasem już w piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. z twierdzenia tego de facto S. już się wycofał - przyznał bowiem, że na początku oświadczenia określony został zakres udostępnianego zasobu w sposób obejmujący eksploatację oczyszczalni ścieków komunalnych oraz zainwestowanie w tej oczyszczalni min. 35 mln. PLN w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne. Faktem jest, że w powołanym piśmie formułował w dalszej jego części twierdzenia o braku opisania w zobowiązaniu sposobu wykorzystania wiedzy i doświadczenia w zakresie „zainwestowania”, jednakże twierdzenia te nie były objęte zarzutami zamkniętymi w odwołaniu. Wobec powyższego, Izba uznała, że nie zostało wykazane, aby Zamawiający dopuścił się naruszenia przepisów ustawy Pzp przytoczonych w tym punkcie odwołania.

Ustawodawca w art. 26 ust. 2b ustawy Pzp dopuścił możliwość, aby Wykonawca polegał m.in. na wiedzy i doświadczeniu, czy też zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Oczywiście w takiej sytuacji zobowiązany jest on udowodnić zamawiającemu, iż będzie dysponował zasobami niezbędnymi do realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na okres korzystania z nich przy wykonaniu zamówienia. Zamawiający zaś, w trakcie oceny spełniania warunków, jest zobowiązany dokonać oceny realności udostępnienia potencjału podmiotu trzeciego wykonawcy na potrzeby spełniania warunku udziału w postępowaniu. Z przedstawionych przez wykonawcę dokumentów musi wszak wypływać odpowiednie wykazanie rzeczywistej możliwości wykorzystania tego właśnie (udostępnianego wykonawcy) potencjału w trakcie realizacji przedmiotu zamówienia. W zobowiązaniu (...), wbrew twierdzeniom S., minimalny opis takiego sposobu wykorzystania zasobów został zawarty. Tym samym O. wypełniło ciążący na nim, zgodnie z powołanym przepisem art. 26 ust. 2a ustawy Pzp, obowiązek wykazania, że spełnia on warunki udziału w postępowaniu, a zatem wykazania również tego, czy będzie dysponował zasobami innych podmiotów ( (...)) w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia (w zobowiązaniu mowa m.in. o zapewnieniu udziału pracowników (...) w czynnościach związanych z zarządzaniem oczyszczalnią) oraz tego, czy stosunek łączący go z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów (w zobowiązaniu mowa umowie łączącej oba podmioty - O. i (...), której przedmiotem jest wsparcie w zarządzaniu oczyszczalnią). Wykonawca powołujący się na potencjał podmiotu trzeciego winien przedstawić dokumenty lub oświadczenia, które potwierdzą w szczególności zakres dostępnych wykonawcy zasobów innego podmiotu, sposób wykorzystania zasobów tegoż podmiotu, przez wykonawcę, przy wykonywaniu zamówienia, charakter stosunku, jaki będzie łączył wykonawcę z innym podmiotem, a także zakres i okres udziału innego podmiotu przy wykonywaniu zamówienia (O. jako taki właśnie dokument przedstawiło zobowiązanie wystawione w imieniu (...)). Istotnym jest przy tym to, aby przedstawione przez niego dokumenty i oświadczenia potwierdzały, że udostępnienie zasobów przez podmiot trzeci ma charakter realny i że zasoby te faktycznie będą mogły zostać wykorzystane przy realizacji zamówienia (S. nie wykazał w żaden sposób, aby O., odwołując się tylko do przestawionego w swojej ofercie zobowiązania (...), nie mogło korzystać na etapie realizacji przedmiotu zamówienia z zasobów (...)) Wykazanie wszystkich tych okoliczności służyć ma bowiem udowodnieniu Zamawiającemu, że wykonawca będzie dysponował zasobami innych podmiotów w stopniu niezbędnym dla należytego wykonania zamówienia, jak również potwierdzeniu, że stosunek łączący go z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów. Innymi słowy, służyć miało to wykazaniu, że wykonawcy realnie udostępniono potencjał podmiotu trzeciego na okres korzystania z nich przy wykonywaniu zamówienia. Biorąc powyższe pod uwagę, Izba uznała, że nie zostało wykazane, aby przedstawione przez O. zobowiązanie (...) nie wypełniało minimalnego zakresu wymogów stawianych tego rodzaju dokumentom.

2. Pismem z dnia 15 kwietnia 2016 r. Odwołujący wycofał zarzut co do warunków dotyczących sytuacji ekonomicznej i finansowej, stąd też Izba nie rozstrzygała o jego zasadności.

3. W ocenie Izby zaprezentowany przez Odwołującego sposób wykładni treść pkt 7.2.3.b) IDW w zestawieniu z udzieloną przez Zamawiającego w piśmie z dnia 30 grudnia 2015 r. odpowiedzią na pytanie nr 75 nie zasługiwał na uznanie za jedyny wiążący sposób interpretacji powołanych zapisów. Jak ustaliła Izba w przypadku powołanego pytania (wykonawca spytał: czy treść opisu warunku odnoszącego się do kierownika rozruchu „oznacza to, że doświadczenie tej osoby może wynosić np. 1 rok ale musi być uzyskane w ciągu ostatnich pięciu lat czy też chodzi o osobę z 5-letnim doświadczeniem?”) Zamawiający wyjaśnił, że „osoba ta ma posiadać minimum 5 letnie doświadczenie w kierowaniu pracami rozruchowymi oczyszczalni ścieków komunalnych obsługującej min. 40 000 RLM”. Zestawienie tak udzielonej odpowiedzi, z pierwotną treścią SIWZ, pozwoliło Izbie przyjąć, że opis warunku, który wywiódł z tych dwóch zapisów czytanych łącznie S. był nazbyt restrykcyjnym dla Wykonawców, a co ważniejsze nie został on wyrażony wprost przez samego Zamawiającego. S. oczekiwał, aby wykonawcy wykazali osobę posiadającą pięcioletnie doświadczenie zawodowe zdobyte na określonym stanowisku w ciągu 5 lat przed terminem składania ofert. Tymczasem w ocenie I., z uwzględnieniem normy kolizyjnej zawartej w pkt 18.6 IDW, wykonawcy winni uwzględnić późniejsze oświadczenie Zamawiającego zawarte w odpowiedzi na pytanie nr 75 i treść tej właśnie odpowiedzi traktować jako ich wiążącą. Wykonawcy winni bowiem móc działać w zaufaniu do Zamawiającego i składanych przez niego oświadczeń. Tym samym za wystarczające należało uznać, aby osoba wskazana do pełnienia funkcji kierownika rozruchu posiadała co najmniej „5 letnie doświadczenie w kierowaniu pracami rozruchowymi oczyszczalni ścieków komunalnych obsługującej min. 40 000 RLM”, przy czym nieistotnym było to, w jakim czasie doświadczenie to zostało zdobyte. Do takiego też rozumienia opisu warunku Izba odnosiła twierdzenia o przedstawieniu przez O. osoby, która nie legitymowała się wymaganym przez Zamawiającego doświadczeniem.

Izba uznała, że nie zostało udowodnione, aby z uzupełnionego przez O. w odpowiedzi na wezwanie z dnia 23 lutego 2016 r. wykazu „Potencjał kadrowy” miało nie wynikać to, że osoba wskazana przez O. do pełnienia funkcji kierownika nie legitymuje się wymaganym przez Zamawiającego okresem doświadczenia zawodowego. W pierwszej kolejności, Izba uznała, że niezasadnie S. przyjął, że pozycje wykazu opisujące doświadczenie zdobyte na więcej niż pięć lat przed upływem terminu składania ofert nie powinny być uwzględnione przy zliczaniu pełnego okresu doświadczenia zdobytego na określonym w IDW stanowisku.

Jako nieobjęte zarzutami odwołania Izba uznała twierdzenia o niewskazaniu przez O. w uzupełnionym wykazie „Potencjał kadrowy” w przypadku każdej z wskazywanych prac dat dziennych, co miało nie odpowiadać oczekiwaniom Zamawiającego wyrażonym w treści wezwania z dnia 23 lutego 2016 r. Tych okoliczności faktycznych S. we wniesionym przez siebie odwołaniu nie przywołał w ogóle. Zapisy na stronie 15 odwołania uznać można jedynie za referat poświęcony kolejnym działaniom podejmowanym przez Zamawiającego i próbie streszczenia kolejnych pism słanych przez Zamawiającego i O. w prowadzonej między nimi korespondencji. Brak tam natomiast stanowczych stwierdzeń o datach dziennych, które pojawiły się dopiero w piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. Co istotne zaprzeczeniem tego, że choćby intencją Odwołującego było to, aby twierdzenia o datach dziennych miały być objęte zarzutami postawionymi w odwołaniu, jest dokonane przez niego w samym odwołaniu wyliczenie przy większości pozycji z uzupełnionego wykazu przedstawionego przez O. liczby miesięcy doświadczenia, które każda z wykazanych prac miała poświadczać.

Za nieobjęte zarzutami odwołania Izba uznała również twierdzenie o tym, że nie może zostać zaliczona w poczet prac dokumentujących wymagany przez Zamawiającego rodzaj doświadczenia zawodowego praca ujęta na drugiej pozycji uzupełnionego wykazu „Potencjał kadrowy” - oczyszczalnia (...). Twierdzenia te, w ocenie Izby zostały bowiem sprecyzowane przez S. w sposób dostatecznie zrozumiały w piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. W samym odwołaniu, na jego 16 stronie, S. zawarło jedynie stwierdzenie o wykazaniu przez O. uzupełnionym wykazem jednie 2 miesięcy w okresie ostatnich 5 lat pełnienia przez wskazaną osobę funkcji kierownika rozruchu. Brak tam jednak jakiegokolwiek uzasadnienia takiej tezy, czy choćby wyraźnego zaprzeczenia temu, że praca ujęta w pozycji drugiej uzupełnionego wykazu może zostać uznana za dokumentującą wymagane przez Zamawiającego doświadczenie zawodowe. Faktem jest, że przy wyliczeniu prac ujętych w uzupełnionym przez O. wykazie, S. nie przypisało pracy z pozycji drugiej tego wykazu wyliczonej przez siebie liczby miesięcy doświadczenia i nie powieliło w sposób wierny treści opisu tej pozycji, niemniej jednak, okoliczności te można w równym stopniu przypisać celowemu działaniu S., jak i uznać za poczynioną przez nie omyłkę. Odwołujący w żadnej z pozycji uzupełnionego przez O. wykazu nie powielił w sposób wierny zawartego w wykazie opisu tej pozycji, a nadto w sporządzonym przez siebie wyliczeniu pominął pracę ujętą w pozycji czwartej uzupełnionego wykazu (realizowaną w okresie: 10.2006-06.2007 w oczyszczalni (...), M., Hiszpania), czego również nie opatrzył żadnym komentarzem. W tych okolicznościach Izba uznała, że w odwołaniu brak stanowczego twierdzenia o braku możliwości zaliczenia w poczet wymaganego doświadczenia tego, które miało zostać zdobyte w trakcie realizacji pracy wskazanej w pozycji drugiej uzupełnionego wykazu „Potencjał kadrowy”. Tym samym Izba nie znalazła podstaw, aby wykraczać poza granice zarzutów postawionych w odwołaniu i oceniać, czy doświadczenie zawodowe tam wskazane nie odpowiadało temu, które opisał Zamawiający, a co za tym idzie, aby nie mogło ono zostać wliczone na poczet minimalnego doświadczenia potwierdzającego to, że osoba wskazana w uzupełnionym wykazie „Potencjał kadrowy” odpowiada wymaganiom Zamawiającego. Jak to już wskazywano, Izba nie jest władna badać zasadności zarzutów, które nie zostały sformułowane w odwołaniu.

Uwzględniając powyższe, Izba uznała, że nie zostało w toku postępowania odwoławczego wykazane, aby z uzupełnionego wykazu „Potencjał kadrowy” miało wynikać, że osoba wskazana przez O. do pełnienia funkcji kierownika rozruchu nie legitymuje się wymaganym przez Zamawiającego minimalnym okresem doświadczenia zawodowego.

4. W zakresie liczby pomp rezerwowych w swojej ofercie O., wskazało: „Ścieki surowe będą pompowane przez cztery (3+1) zatapialne pompy o wydajności 210 m 3/h i wysokości podnoszenia 15 m. Uwaga: jedna z pomp (1) będzie w stanie zapewnić średni przepływ, co pozwoli na utrzymanie pozostałych trzech (3) pomp w stanie gotowości; w przypadku maksymalnego przepływu zostaną włączone trzy pompy, natomiast czwarta pozostanie w gotowości.”

W ocenie S. Zamawiający w pkt 5.2.6.6 tomu III SIWZ - Opisu Przedmiotu Zamówienia (OPZ) wymagał zaoferowania mu minimum dwóch pomp rezerwowych przy uwzględnieniu przepływu ścieków na poziomie 620m 3/h. Tymczasem O., jego zdaniem, zaoferowało cztery pompy o wydajności 210 m 3/h, co sprawiać miało to, że tylko jedna z tych pomp mogła zostać uznana za rezerwową.

W ocenie Izby postawiony przez Odwołującego w sprawie KIO 490/16 zarzut nie został poparty odpowiednimi dowodami, przez co nie wykazał, że nie jest właściwa w kontekście pełnej treści OPZ taka wykładnia cytowanego zapisu pkt 5.2.6.6 OZP, jakiej dokonał Zamawiający i zaprezentował ją w odpowiedzi na odwołanie, gdzie twierdził, że wymóg dwóch pomp rezerwowych odnosił się do średniego, a nie maksymalnego przepływu dziennego. Stosownie do podstawowej zasady wynikającej z art. 6 k.c., znajdującej swe odzwierciedlenie w art. 190 ust. 1 ustawy Pzp, ciężar dowodu w zakresie okoliczności faktycznych spoczywa na tym, który ze swoich twierdzeń wywodzi skutek prawny. W rozpoznawanej sprawie takim obowiązkiem dowodowym obciążony był Odwołujący. Tym samym to on winien udowodnić, że kwestionowane przez niego czynności Zamawiającego zostały dokonane wbrew przepisom ustawy Pzp przywołanych w odwołaniu.

W zakresie kanału zrzutowego ścieków oczyszczonych w pkt 5.2.6.22 OPZ zawarta została m.in. następująca informacja: „Ścieki oczyszczone są odprowadzane do rzeki S. kanałem otwartym na całej długości. Kanał wymaga generalnego remontu”. W ocenie S. Zamawiający w OPZ wymagał wykorzystania w nowej oczyszczalni istniejącego kanału zrzutowego ścieków oczyszczonych, co O. miało przewidzieć w pierwotnej treści swojej oferty. Treść ta miała zostać zmodyfikowana późniejszymi wyjaśnieniami składanymi Zamawiającemu. I w tym wypadku odwołujący nie udowodnił, że pierwotna treść oferty złożonej przez O. przewidywała rozwiązanie wykorzystujące powołany kanał zrzutowy. Twierdzenie to stoi w oczywistej sprzeczności z treścią udzielonych przez O. wyjaśnień zawartych w piśmie z dnia 3 marca 2016 r. KIO wskazała przy tym, że z treści pkt 5.2.6.22 OPZ nie wynika, aby Wykonawcy projektując nową oczyszczalnię mieli obowiązek wykorzystania w niej istniejącego kanału zrzutowego w tym punkcie opisanego. W zapisie tegoż punktu brak takiego stanowczego wymagania

I. W odniesieniu do wykonawcy E. i złożonej przez niego oferty:

1. w kontekście warunków dotyczących posiadania wiedzy i doświadczenia:

W ocenie Izby, Odwołujący w odniesieniu do wykazywanej pierwotnie przez konsorcjum (...) pracy zrealizowanej na Cyprze nie kwestionował de facto, że opis tejże pracy zawarty w przedstawionym Zamawiającemu wykazie oraz załączonych do niego dokumentach (dwóch poświadczeniach i zobowiązaniu podmiotu trzeciego - WTE) nie potwierdza spełniania przez konsorcjum (...) warunku opisanego w pkt 7.2.2.l IDW. S. w swym odwołaniu zreferował stan faktyczny w kontekście złożonych przez konsorcjum (...) wraz z ofertą dokumentów i oświadczeń, treści wezwania przesłanej przez Zamawiającego oraz odpowiedzi na nią udzielonej przez konsorcjum (...), podsumowując ten opis stwierdzeniem, że powołany wykonawca nie potwierdził spełniania warunku udziału w postępowaniu. Odwołujący nie sprecyzował jednak tego twierdzenia. W kontekście dokumentów złożonych wraz z ofertą podnosił jedynie, że pierwotne referencje nie potwierdzając należytego wykonania usług, a nadto zauważał, że konsorcjum (...) wyjaśniało, że nie było w stanie pozyskać dokumentów potwierdzających wielkość finansowania przez WTE inwestycji na C.. W tym zakresie Izba uznała, że nie zostało w toku postępowania odwoławczego wykazane przez S., aby wyżej powołane dokumenty złożone wraz z ofertą konsorcjum (...) nie potwierdzały spełniania powołanego warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia.

Co do kwestii pozyskania dokumentów potwierdzających „wielkość finansowania” przez WTE inwestycji na C., zagadnienie to wiąże się ściśle z zarzutem zawarcia w powołanym wykazie nieprawdziwych informacji , a mianowicie, że informacje zawarte w wykazie złożonym Zamawiającemu uznać należało za nieprawdziwe - miano tam bowiem celowo i sposób oględny wskazać na wysokość finansowania i podmiot do tego zobowiązany, co miało prowadzić do mylnego wrażenia, że podmiotem zobowiązanym do zapewnienia funduszy było WTE. W złożonym wraz z ofertą wykazie „Wiedza i doświadczenie” zawarta została informacja, że w przypadku inwestycji na Cyprze zainwestowano łącznie 25 mln Euro netto łącznie w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne. W poświadczeniu z dnia 25 stycznia 2016 r. stwierdzono, że całkowita wartość projektu w zakresie projektowania, budowy oraz eksploatacji i konserwacji wynosić miała około 45 mln Euro. Informacje te nie wykluczają się wzajemnie, albowiem druga kwota obejmuje również okres eksploatacji i konserwacji. Faktem jest, że z poświadczenia wystawionego w dniu 24 marca 2014 r. wynika, że budowa projektu była współfinansowana przez Unię Europejską i Komisję ds. (...) w N. (a zatem podmiot, który powołane poświadczenie wystawił). W tym kontekście ważnym też jest to, że zgodnie z przedstawionym Zamawiającemu zobowiązaniem WTE udostępniło swoje zasoby konsorcjum (...) m.in. w zakresie zainwestowania „w ciągu ostatnich 10 lat w przedmiotową oczyszczalnię powyżej 35 mln PLN netto łącznie w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne”. Zestawienie kwoty wskazanej w zobowiązaniu WTE, a powtórzonej za treścią opisu warunku (a zatem tym zakresem zasobów, który został Wykonawcy udostępniony, i który potwierdzał spełnienie warunku opisanego w IDW), z wartościami ujawnionymi w wykazie i poświadczeniu, pozwala jednoznacznie stwierdzić, że kwoty z wykazu i poświadczeń, po ich przeliczeniu na walutę polską, znacznie przewyższają kwotę wskazaną w opisie warunku. Mając powyższe na uwadze, za nieistotne dla możliwości oceny, czy konsorcjum (...) wykazało spełnianie warunku dotyczącego wiedzy i doświadczenia w omawianym tu zakresie, w kontekście twierdzeń zawartych w ofercie S., uznać należało, w ocenie Izby, to, czy powołany Wykonawca w odpowiedzi na wezwanie Zamawiającego nie przedstawił dodatkowych wyjaśnień dotyczących zainwestowanej przez WTE kwoty. Przekonanie to jest uzasadnione w szczególności przy uwzględnieniu treści zobowiązania WTE, w którym wykonawca ten wprost potwierdza, że udostępnia konsorcjum (...) własne zasoby obejmujące m.in. zainwestowanie kwoty przekraczającej określoną w opisie warunku graniczną wartość 35 mln PLN netto. Wobec powyższego, w tym przypadku istotnym pozostawało jedynie zagadnienie, jak należało rozumieć użyte w opisie spornego warunku sformułowanie „zainwestowanie w ciągu ostatnich 10 lat w każdej oczyszczalni min. 35 mln PLN netto łącznie w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne”, a w szczególności, co można uznać za owo „zainwestowanie”. Przy czym istotnym było również to, że w świetle treści zobowiązania WTE i opisu warunku, wartością graniczną, która mogłaby zostać uznana za mogącą mieć wpływ na wynik postępowania, jest wskazana tak w zobowiązaniu, jak i opisie warunku, kwota 35 mln PLN netto. Dopiero bowiem wykazanie przez S., że WTE nie zainwestowało kwoty w tej wielkości mogło zostać uznane, za okoliczność, która mogła mieć wpływ na wynik postępowania, a w tym również na losy oferty złożonej przez konsorcjum (...). Przedstawione przez S. dowody (a to na nim, jako na Odwołującym, spoczywał ciężar dowodowy) nie potwierdzały, że kwoty w tej granicznej wysokości WTE nie zainwestowało w realizację pracy na Cyprze. Nawet przy uwzględnieniu (za wydrukiem złożonym przez S. wraz z pismem z dnia 20 kwietnia 2016 r.) faktu, że wartość umowy na realizację pierwszej fazy projektu na Cyprze, a zatem tej, do której odwołuje się przedstawiony wraz z ofertą konsorcjum (...) wykaz „Wiedza i doświadczenie” przekraczała nieznacznie kwotę 25 mln Euro netto łącznie (co jest zbieżne z informacją zawartą w powołanym wykazie), a także przyjęciu za prawdziwe oświadczenia złożonego w toku rozprawy przed Izbą w dniu 20 kwietnia 2016 r. przez konsorcjum (...), że wykonawca WTE otrzymał po podpisaniu umowy 10% zaliczkę, uznać należało, że nie zostało w toku postępowania odwoławczego wykazane, aby WTE nie zainwestowało w toku realizacji projektu na Cyprze kwoty co najmniej 35 mln PLN netto w „projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne”.

Co szczególnie istotne w tym kontekście Izba uznała, że nie można nie przyjąć za jeden z dopuszczalnych w świetle treści pkt 7.2.2.1 IDW sposobów interpretacji słowa „zainwestowanie” użytego w opisie warunku, tego sposobu, który prezentowało w toku rozprawy przed Izbą w dniu 18 kwietnia 2016 r. konsorcjum (...). Faktem jest, że Zamawiający w opisie warunku nie sprecyzował w jakich działaniach ma owo zainwestowanie się przejawiać (nie wskazał np. że wykazywany mu projekt powinien zostać zrealizowany na drodze partnerstwa publiczno-prywatnego), jaki ma być okres zwrotu zainwestowanych środków, czy też jaki ma być stopień ryzyka tejże inwestycji. W tym przypadku oddzielić należało również kwestię zainwestowania, rozumianego jako wyłożenie z góry środków na realizację danego przedsięwzięcia (spełniającego w swym zakresie minimalne wymagania wskazane w opisie warunku - zakres ten nie był przez S. kwestionowany), od ostatecznego finansowania tejże inwestycji, a zatem wskazania pochodzenia środków, które miały przynieść zysk z owych zainwestowanych środków (w tym przypadku miałby być do środki UE i cypryjskiego zamawiającego). Odwołujący nie wykazał, że WTE, jako podmiot realizujący projekt na Cyprze, nie był zobowiązany na podstawie odpowiedniej umowy do tak rozumianego zainwestowania co najmniej 35 min PLN netto łącznie „w projektowanie, roboty budowlane i wyposażenie technologiczne”.

Wobec powyższego, Izba uznała, że nie zostało wykazane to, aby konsorcjum (...), w omawianym tu zakresie, przedstawiło Zamawiającemu nieprawdziwe informacje, które mogłyby mieć wpływ na wynik postępowania.

Odwołujący kwestionował w swym odwołaniu również możliwość skutecznego powołania się przez konsorcjum (...) na wskazaną w uzupełnionym wykazie inwestycję w Czarnogórze. Izba również te twierdzenia Odwołującego uznała za takie, które nie potwierdzają naruszenia przez Zamawiającego przepisów ustawy Pzp, w taki sposób, który przemawiać by miał za uwzględnieniem rozpoznawanego odwołania. W ocenie I., nie zostało w toku postępowania odwoławczego wykazane, aby konsorcjum (...) nie dysponowało odpowiednimi zasobami (...) już w terminie składania ofert, zaś przedstawienie samego jedynie oświadczenia własnego wystawionego przez (...) w rozpoznawanym przypadku mogło zostać uznane za uzasadnione obiektywnymi okolicznościami sprawy.

2. w kontekście wniesionego przez konsorcjum (...) wadium:
W ocenie I. zarzut ten nie zasługiwał na uznanie. Jak ustaliła Izba w przedstawionej przez konsorcjum (...) gwarancji wadialnej wystawca tejże gwarancji wyraźnie oświadczył: „zostaliśmy poinformowani, że (...) S.A. (...) zamierza przystąpić jako Lider Konsorcjum w ramach Konsorcjum, zwanym dalej Wykonawcą”. Zapis ten, zdaniem I., jednoznacznie przesądza, że wystawca gwarancji objął jej treścią ofertę złożoną przez konsorcjum, które w tejże gwarancji określone zostało mianem „Wykonawcy”. Stoi to w jednoznacznej sprzeczności z twierdzeniami S. prezentowanymi w tym zakresie w odwołaniu, a tym samym podważa zasadność tak postawionego zarzutu. W tych okolicznościach sprawy, obojętnym dla rozstrzygnięcia pozostawało to, czy gwarancja wystawiona na jednego tylko członka konsorcjum może zostać uznana za prawidłowo wniesione wadium -w rozpoznawanej sprawie gwarancja wprost odnosiła się do oferty konsorcjum.

3. w kontekście warunków dotyczących dysponowania osobami zdolnymi do wykonania zamówienia, to co do sposobu rozumienia opisu warunku dotyczącego dysponowania osobą mającą pełnić funkcję kierownika rozruchu Izba wypowiedziała się w kontekście zarzutów podnoszonych wobec oferty O.. Stąd też sposób ustalania okresu doświadczenia zawodowego wykazywanych przez konsorcjum (...) do pełnienia powołanej funkcji Izba dokonała zgodnie ze swoją wcześniejszą argumentacją zawartą w uzasadnieniu rozstrzygnięcia. Tym samym, w przypadku każdej z trzech wskazanych przez konsorcjum (...) osób konieczne było również uwzględnienie wykazanego dla nich doświadczenia w okresie przypadającym na więcej niż 5 lat przez upływem terminu składania ofert, co pozwoliło ustalić, że konsorcjum (...) wykazało w złożonym wraz z jego ofertą wykazie „Potencjał kadrowy” doświadczenie w wymiarze (przy uwzględnieniu sposobu liczenia zaprezentowanego przez Odwołującego w odwołaniu) odpowiednio w przypadku T. R. - 67 miesięcy (z czego 17 miesięcy nie było kwestionowane przez S.), w przypadku R. M. - co najmniej 115 miesięcy (z czego 44 miesiące nie były kwestionowane przez S.), w przypadku M. K. -co najmniej 88 miesięcy (z czego 45 miesięcy nie było kwestionowane przez S.). Wobec tak poczynionych ustaleń, Izba uznała, że tak sformułowany zarzut nie zasługiwał na uwzględnienie.

4. w kontekście złożonej przez konsorcjum (...) listy podmiotów należących do tej samej grupy (...) twierdził, że konsorcjum (...) nie uwzględniło w treści listy podmiotów należących do tej samej grupy kapitałowej dwóch podmiotów: (...) S.A. oraz (...) S.A. Nie przedstawił jednak dowodów potwierdzających w sposób jednoznaczny, że te właśnie podmioty należy zaliczyć do tej samej grupy kapitałowej, od której należeć miały dwie spółki wchodzące w skład konsorcjum (...), a zatem tego które złożyło Zamawiającemu swoją ofertę. W treści odwołania S. zawarł jedynie stwierdzenie, że dwa podmioty: (...) S.A. oraz (...) lnvestment S.A. należą do tej samej grupy kapitałowej co członkowie konsorcjum, które złożyło kwestionowaną przez niego ofertę. W piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. S. stwierdziło, że istnieniu takiego właśnie powiązania świadczyć ma fakt, że A. D. (1) jest członkiem rady nadzorczej (...) sp. z o.o., a jednocześnie jest członkiem zarządu luksemburskiej firmy (...) S.A. oraz jej upoważnionym przedstawicielem. Twierdzeń tych Odwołujący nie udowodnił. Co istotne nie przedstawił on żadnego dokumentu, który poświadczałby udział A. D. (1) w organach powołanych podmiotów - wszystkie wydruki, które zostały złożone Izbie odwołują się do A., a nie A. D. (1). Brak w dokumentach przedstawionych Izbie informacji, które pozwalałby utożsamiać ze sobą te dwie osoby. Kolejną okolicznością, która uniemożliwiała zweryfikowanie prawdziwości twierdzeń S. jest nieprzedstawienie przez niego jakichkolwiek dokumentów mających potwierdzać, że A. D. (1) jest członkiem rady nadzorczej (...) sp. z o.o. - co istotne S. nie przedstawił żadnych dokumentów odnoszących się do podmiotu (...) sp. z o.o. Z tych dokumentów, które Odwołujący przedłożył Izbie wynikało, że A. D. (2) jest członkiem zarządu firmy (...) S.A. oraz jej upoważnionym administratorem. Nie wykazano jednakże związków tej osoby, czy też firmy, z przywołanym w piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r. podmiotem, tj. (...) sp. z o.o. Co do pozostałych wydruków przedstawionych przez S. również nie można było z nich w sposób jednoznaczny wywieść słuszności twierdzeń Odwołującego o przynależności podmiotów (...) S.A. oraz (...) S.A. do tej samej grupy kapitałowej, do której należały dwie spółki wchodzące w skład konsorcjum (...). W pierwszym z wydruków zawarta została informacja o tym, że spółka (z wydruku nie wynika, o jakim rodzaju spółki jest tam mowa) F. C. została założona przez A. D. (2) - sam fakt, założenia jakiejkolwiek spółki (co istotne nie wiadomo w jakiej dacie), nie świadczy jeszcze o tym, że w chwili obecnej osoba ta sprawuję jakąkolwiek kontrolę nad powołaną spółką. Nie wskazuje również na rodzaj spółki drugi z wydruków przedstawionych przez S. (mający określać podmioty należące do „grupy E.”), co również nie pozwala jednoznacznie utożsamiać podmiotów wskazanych w odwołaniu, z tymi które wskazane zostały na wydrukach. Ostatnim z przedstawionych dowodów jest wydruk mający stanowić wyciąg z luksemburskiego rejestru handlowego - w jego kontekście stwierdzić można jedynie, że samo zarejestrowanie spółki o tym samym członie nazwy w pełnej firmie podmiotu, nie musi jeszcze samo w sobie świadczyć o przynależności każdej z tych spółek do jednej grupy kapitałowej.

III. w odniesieniu do obu ww. wykonawców i złożonych przez nich ofert S. zarzucał również Zamawiającemu, że wzywając tak O. (pkt 11 wezwania), jak i konsorcjum (...) (pkt 5 wezwania), do złożenia wyjaśnień i uzupełnień w trybie art. 26 ust. 3 i 4 ustawy Pzp, oczekiwał od obu wykonawców również uzupełnienia informacji dotyczących obiektów technologicznych, co konsorcjum (...) miało uczynić, a Zamawiający tego nie zakwestionował. W kontekście powyższych twierdzeń, w ocenie Izby, koniecznym było rozstrzygnięcie o roli, jaką Zamawiający zgodnie z SIWZ przypisał składanym przez Wykonawców wraz z ofertami: planowi sytuacyjnemu nowej Oczyszczalni ścieków (pkt 9.6.5 IDW), opisowi technologicznemu nowej Oczyszczalni wraz z wykazem głównych urządzeń technologicznych i ogólnym opisem poszczególnych obiektów (pkt 9.6.6 IDW), a także schematowi technologicznemu oraz profilowi hydraulicznemu planowanej Oczyszczalni (pkt 9.6.7 IDW). Analiza zapisów SIWZ, jak i stanowiska prezentowane przez Zamawiającego i poszczególnych Wykonawców, pozwoliła Izbie przyjąć, że Zamawiając w SIWZ nie sprecyzował w żaden bardziej szczegółowy sposób zakresu tych trzech dokumentów (wskazanych w pkt 9.6.5-7 IDW). W takim przypadku, co istotne było to oczywiste nawet dla Odwołującego, zgodnie z prezentowanym przez niego stanowiskiem w toku rozprawy przed Izbą w dniu 18 kwietnia 2016 r., nie można było czynić wykonawcy zarzutu, że nie zawarł w którymkolwiek z tych trzech dokumentów załączonych do oferty jakiejkolwiek informacji i w tym kontekście podnosić, że z tego powodu treść takiej oferty nie odpowiada treści SIWZ. Co w tym kontekście równie ważne, to zapisy OPZ, a nie powołanych 3 dokumentów załączonych do oferty, miały być źródłem kształtującym zakres obowiązków wykonawcy na etapie realizacji zamówienia - tak chociażby w akapicie 3 pkt 1 i dalej w pkt 2 lub w pkt 4.1 OPZ, czy też we Wzorze Umowy -w definicji „Oczyszczalni” (mającej zastosowanie dla całej SIWZ) lub w art. IV ust. 3 i 4 oraz art. XII ust. 1 pkt 1) i 2), które w swej treści odsyłają do wymagań OPZ, pomijając przy tym treść złożonych przez Wykonawcę zgodnie z pkt 9.6.5-7 IDW wraz z ofertą dokumentów. Biorąc powyższe, Izba uznała, że pominięcie w treści któregokolwiek z powołanych 3 dokumentów składanych wraz ofertą zgodnie z pkt 9.6.5-7 IDW zapisów, o których pisali Odwołujący, nie mogło zostać uznane za okoliczność świadczącą o tym, że tak złożona oferta nie odpowiada .swą treścią treści SIWZ. Skoro w SIWZ nie został określony minimalny zakres dla każdego z tych dokumentów, nie można było tym samym uznać, że przedstawiony przez wykonawców którykolwiek z tych trzech dokumentów jest zbyt ubogi w informacje, a jakiekolwiek uzupełnianie tych dokumentów nie mogło zostać uznane za niezbędne dla prawidłowego określenia minimalnej treści zobowiązania wykonawcy składającego ofertę.

W kontekście twierdzeń Odwołującego, zgodnie z którymi Zamawiający zbyt późno udostępnił mu do wglądu oferty złożone przez dwóch pozostałych wykonawców, podczas gdy miał obowiązek uczynić to w sposób niezwłoczny, zauważenia wymaga to, że Odwołujący nie twierdził, aby Zamawiający przez swą ewentualną opieszałość uniemożliwił mu wniesienie odwołania. Zgodnie z przepisem § 5 ust. 5 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów z dnia 26 października 2010 r. w sprawie protokołu postępowania o udzielenie zamówienia publicznego (Dz. U. z 2010 r. , Nr 223, póz. 1458) zamawiający udostępnia wnioskodawcy protokół lub załączniki niezwłocznie, nie później jednak niż w dniu przesłania informacji o wyborze oferty najkorzystniejszej. Odwołujący, we wniesionym przez siebie odwołaniu, oprócz przywołania faktu udostępnienia mu do wglądu dokumentacji postępowania nie w dniu 25 marca 2016 r., ale dopiero w dniu 29 marca 2016 r. nie wskazał na żadne okoliczności, które miałby świadczyć o tym, że Zamawiający nie dokonał wnioskowanej przez niego czynności niezwłocznie, tj. w terminie realnym, mającym na względzie okoliczności danego miejsca i czasu. Nie uwzględnił on przy tym tej okoliczności, że na dni 27 i 28 marca 2016 r. były dniami ustawowo wolnymi od pracy, albowiem na te dni w roku 2016 przypadały święta Wielkiej Nocy. Ponadto ze stanowiska S. nie wynika, aby z powodu ewentualnego uchybienia przez Zamawiającego terminowi wyznaczonemu przepisami powołanego rozporządzenia na udostępnienie mu akt, poniósł, czy choćby tylko mógł ponieść szkodę - Wykonawca ten zapoznał się bowiem z tymi dokumentami, co do których Zamawiający podjął decyzję, że jest władny mu je do wglądu udostępnić, a następnie, w oparciu o tak udostępnione mu dokumenty wniósł on rozpoznawane przez Izbę odwołanie.

Postawione przez Odwołującego zarzuty naruszenia przez Zamawiającego przepisów art. 24 ust. 4, art. 91 ust. 1 i art. 7 ust 3 ustawy Pzp Izba uznała, jako takie, których słuszność wynikać miała z twierdzeń o zaniechaniu wykluczenia poszczególnych wykonawców, czy też zaniechania odrzucenia złożonych przez nich ofert. W sytuacji, gdy te pierwsze zarzuty się nie potwierdziły, nie mogły zasługiwać również na uznanie te, których zasadność miała z nich wynikać.

Skargę od tego wyroku złożył wykonawca (...) Sp. z o.o. w W.. Zarzucił on Krajowej Izbie Odwoławczej:

I. naruszenie przepisów postępowania mające istotny wpływ rozstrzygnięcie w niniejszej sprawie, tj.:

1)  art. 190 ust. 5 i 7 Pzp, poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego oraz nie wzięcie pod uwagę faktów znanych z urzędu w zakresie wskazanym w uzasadnieniu niniejszej skargi, w szczególności pominięcie treści korespondencji pomiędzy Zamawiającym a wykonawcami, treści udzielonych wyjaśnień do SIWZ, treści wezwań do wyjaśnień oraz uzupełnień, stanowisk prezentowanych przez strony, w tym faktów przyznanych przez strony oraz
faktów powszechnie znanych - co doprowadziło do orzekania na podstawie błędnie ustalonego stanu faktycznego, w tym do błędnego uznania, iż Skarżący w odwołaniu nie wykazał, że wykonawcy O. i E. nie wykazali spełniania warunków udziału w postępowaniu;

2)  art. 192 ust. l w zw. z ust. 7 Pzp oraz w zw. z art. 180 ust. 3 Pzp - poprzez
zaniechanie rozpoznania części zarzutów podniesionych w odwołaniu Skarżącego i w efekcie wydanie wyroku w zakresie nie uwzględniającym wszystkich zarzutów podniesionych w odwołaniu tj. zarzutów:

a. naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 22 ust, l pkt 2 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy O., pomimo iż nie wykazał on spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia w sposób opisany w odwołaniu;

b. naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 w zw. z art. 22 ust, l pkt 3 Pzp poprzez zaniechanie wykluczenia z postępowania wykonawcy O., pomimo iż nie wykazał on spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie potencjału kadrowego w sposób opisany w odwołaniu;

c. naruszenia art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w odniesieniu do niewykazania spełnienia warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia przez konsorcjum (...) co do pozycji l wykazu „Wiedza i doświadczenie” w sposób opisany w odwołaniu.

Zawężająca interpretacja zarzutów podniesionych w odwołaniu dokonana przez KIO, doprowadziła do całkowitego pominięcia przez Izbę podnoszonych okoliczności i argumentacji, a przede wszystkim do zaniechania rozpoznania co do istoty wskazanych zarzutów, których rozpoznanie doprowadziłoby do uznania, iż zarówno wykonawca O. jak i E. nie wykazali spełniania warunków udziału w Postępowaniu, a w rezultacie podlegali wykluczeniu z udziału w Postępowaniu;

3) art. 190 ust. 7 Pzp poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów i przyjęcie, wbrew wymowie całego materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie, iż Skarżący w odwołaniu nie wykazał, iż ani O., ani E. nie spełniają warunków udziału w Postępowaniu, co skutkowało oddaleniem odwołania, podczas, gdy Skarżący wykazał okoliczności dowodzące w sposób jednoznaczny, iż wykonawcy ci nie dysponują wymaganą wiedzą i doświadczeniem ani potencjałem kadrowym;

II. naruszenie przepisów prawa materialnego, tj.:

1)  art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. l pkt 2 Pzp poprzez uznanie, że wykonawca O. spełnia warunki udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia pomimo, iż z okoliczności faktycznych powołanych w odwołaniu i wykazanych przez Skarżącego w toku rozprawy wynika, że O. nie wykazał w stopniu wystarczającym dysponowania potencjałem podmiotu trzeciego (...), a w konsekwencji zaniechanie wykluczenia tego wykonawcy;

2)  art. 26 ust. 2b Pzp poprzez przyjęcie, iż w każdym przypadku możliwe jest skorzystanie z potencjału podmiotów trzecich w celu wykazania przez wykonawcę nieposiadającego własnej wiedzy i doświadczenia spełniania warunku udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, niezależnie od stopnia skomplikowania zamówienia, implikującego - jak w niniejszym przypadku - konieczność udziału w realizacji zamówienia przez podmiot udostępniający zasoby oraz niezależnie od stopnia udowodnienia Zamawiającemu w danym
postępowaniu, że przekazanie potencjału ma charakter realny i wystarczający dla należytego wykonania zamówienia, co doprowadziło do błędnego uznania, że potencjał podmiotu trzeciego (...) (...) został udostępniony prawidłowo;

3)  art. 26 ust. 2b Pzp w związku z art. 36a ust. 3 Pzp poprzez przyjęcie, iż - w sytuacji, gdy część zamówienia jest zastrzeżona do osobistego wykonania - brak jest konieczności, aby podmiot udostępniający potencjał wiedzy i doświadczenia w zakresie niezbędnym dla wykonywania zastrzeżonej do osobistego wykonania przez wykonawcę części zamówienia brał udział w realizacji tej części zamówienia, a tym samym nieprawidłowe uznanie, że udział podmiotu trzeciego (...) w realizacji zamówienia nie był niezbędny do prawidłowego udostępnienia potencjału;

4)  art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. 3 Pzp poprzez uznanie, iż zarówno wykonawca O. jak i konsorcjum (...) wykazali, iż spełniają warunki udziału w Postępowaniu w zakresie potencjału kadrowego, a w konsekwencji poprzez zaniechanie nakazania wykluczenia tych wykonawców z udziału w Postępowaniu, podczas gdy z okoliczności faktycznych powołanych w odwołaniu Skarżącego (powtórzonych w uzasadnieniu niniejszej skargi) i wykazanych przez skarżącego w toku postępowania odwoławczego jednoznacznie wynika, że żadna z osób
wskazanych na stanowisko kierownika rozruchu nie posiada doświadczenia wymaganego zgodnie z warunkiem udziału w postępowaniu;

5)  naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust. l pkt 2 Pzp poprzez przyjęcie, że konsorcjum (...) wykazało spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, pomimo, iż z dokumentów złożonych wraz z ofertą oraz uzupełnionych w toku postępowania o udzielenie zamówienia publicznego w zakresie pozycji nr l wykazu „Wiedza i doświadczenie”, tj. zamówienia w N. na Cyprze, nie wynika, że zamówienie, którego wykonaniem wykazuje się konsorcjum (...) odpowiada warunkowi udziału w postępowaniu oraz że zostało należycie wykonane;

6)  naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 4 Pzp w zw. z w § l ust. l pkt 3 rozporządzenia z dnia 19 lutego 2013 r. w sprawie rodzajów dokumentów (...), Dz.U. z 2013 r., póz. 231 poprzez uznanie, że konsorcjum (...) wykazało spełnianie warunków udziału w postępowaniu w zakresie wiedzy i doświadczenia, pomimo, iż w dokumentach uzupełnionych w toku postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego, w zakresie realizacji w mieście B., brak jest potwierdzenia należytego wykonania usługi;

7)  naruszenie art. 24 ust. 2 pkt 3 Pzp poprzez nieuzasadnione przyjęcie, że konsorcjum (...) nie złożyło nieprawdziwych informacji mających wpływ na wynik postępowania w zakresie zamówienia pozycji l wykazu „Wiedza i doświadczenie” co do wartości zainwestowanych środków;

8)  naruszenie art. 24b ust. 3 Pzp poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji nieuzasadnione przyjęcie, że konsorcjum (...) nie podlega odrzuceniu, pomimo, iż wykonawca ten nie złożył kompletnej listy podmiotów z grupy kapitałowej;

9)  naruszenia przepisu art. 89 ust. l pkt 5 ustawy Pzp poprzez jego niezastosowanie i w konsekwencji nienakazanie Zamawiającemu odrzucenia ofert złożonych przez wykonawców O. oraz konsorcjum (...), pomimo że podlegają oni wykluczeniu z udziału w postępowaniu.

Mając na uwadze powyższe zarzuty, skarżący wniósł o uwzględnienie skargi i zmianę zaskarżonego wyroku w części obejmującej w pkt l, 2 lit. B, 2.1 lit. B i 2.2 lit. B sentencji poprzez uwzględnienie odwołania z dnia 4 kwietnia 2016 r. o sygn. akt KIO 490/16 i odpowiednią zmianę postanowienia dotyczącego kosztów postępowania, a w konsekwencji nakazanie Zamawiającemu:

- unieważnienie czynności wyboru oferty wykonawcy O.,

- wykluczenie wykonawcy O. i uznanie jego oferty za odrzuconą, ewentualnie uprzednie wezwanie do uzupełnienia dokumentów potwierdzających spełnianie warunków w zakresie wiedzy i doświadczenia oraz potencjału kadrowego (osób zdolnych do realizacji zamówienia),

- wykluczenie wykonawcy E. i uznanie jego oferty za odrzuconą, ewentualnie uprzednie wezwanie do uzupełnienia wykazu osób zdolnych do wykonania zamówienia,

- dokonanie ponownego badania i oceny ofert i wyboru oferty Odwołującego.

- zasądzenie na rzecz Skarżącego od Przeciwnika Skargi kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych, z uwzględnieniem kosztów postępowania poniesionych przez Skarżącego w związku z rozpoznaniem odwołania przez Krajową Izbę Odwoławczą

Zamawiający Miasto M. wniósł o oddalenie skargi i zasądzenie kosztów postępowania skargowego.

Interwenient uboczny (...) Sp. z o.o. w W. wniósł o oddalenie skargi i zasądzenie kosztów postepowania skargowego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarga jako bezzasadna podlega oddaleniu.

W pierwszej kolejności rozważenia wymagały zarzuty skierowane wobec wygrywającego przetarg (...) Sp. z o.o. w W.. Tylko bowiem w przypadku zasadności któregokolwiek z nich zachodziłaby konieczność merytorycznego roztrząsania zarzutów, skierowanych wobec podmiotu, który zajął, w wyniku rozstrzygnięcia przetargu, drugą lokatę.

Wbrew zarzutom skarżącego Krajowa Izba Odwoławcza rozpoznając odwołanie skarżącego nie dopuściła się uchybień przepisom postępowania.

1.  Zgodnie z treścią art. 190 ust 5 i 7 Pzp fakty powszechnie znane oraz fakty znane z urzędu nie wymagają dowodu; nie wymagają też dowodu fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli Izba uzna, że przyznanie nie budzi wątpliwości co do zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy; Izba ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Jest to regulacja odpowiadająca jakościowo przepisom kodeksu postępowania cywilnego zawartym w art. 228 § 1, art. 229 i art. 233 § 1. Nic nie stoi zatem na przeszkodzie by do móc zastosować reguły interpretacyjne, wypracowane przez orzecznictwo sądów powszechnych i Sądu Najwyższego na gruncie tych przepisów procedury cywilnej do regulacji zawartej w Pzp. Granice swobodnej oceny dowodów wyznaczają: obowiązek wyprowadzenia przez Izbę z zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych, ramy proceduralne, poziom świadomości prawnej arbitra oraz dominujące poglądy na stosowanie prawa. Swobodna ocena dowodów dokonywana jest przez pryzmat własnych przekonań członków składu orzekającego, ich wiedzy i posiadanego zasobu doświadczeń życiowych. Uwzględnia wymagania prawa procesowego oraz reguły logicznego myślenia, według których Izba w sposób bezstronny, racjonalny i wszechstronny rozważa materiał dowodowy jako całość, dokonuje wyboru określonych środków dowodowych i - ważąc ich moc oraz wiarygodność - odnosi je do pozostałego materiału dowodowego. A zatem z dowolną oceną zebranego w sprawie materiału dowodowego mamy miejsce wówczas gdy Izba przekroczy granice oceny swobodnej. W przedmiotowej sprawie taka sytuacja nie miała miejsca. Krajowa Izba Odwoławcza dokonała prawidłowych ustaleń faktycznych na podstawie wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego zgromadzonego w niniejszej sprawie w granicach swobodnej oceny dowodów. Izba wskazała dowody, na podstawie których ustaliła stan faktyczny. Tylko w przypadku, gdy brak jest logiki w wiązaniu wniosków z zebranymi dowodami, lub gdy wnioskowanie Izby wykracza poza schematy logiki formalnej albo, wbrew zasadom doświadczenia życiowego, nie uwzględnia jednoznacznych praktycznych związków przyczynowo-skutkowych, przeprowadzona przez Izbę ocena dowodów może być skutecznie podważona i w konsekwencji Sąd II instancji może zmienić ustalony w ten sposób stan faktyczny. Tymczasem ocena dowodów, istotnych dla rozpoznania sprawy, dokonana przez Izbę w przedmiotowej sprawie jest prawidłowa, wyciągnięte zaś wnioski poprawne i logiczne. Skarżący w sposób wysoce nieprecyzyjny i ogólnikowy sformułował zarzut naruszenia art. 190 ust 5 Pzp. Z treści uzasadnienia skargi wynika, że zarzut ten ogranicza się w istocie do pominięcia przez Izbę pisma zamawiającego z dnia 23 lutego 2016 r., skierowanego do O.. Niezależnie od tego, że z uzasadnienia zaskarżonego wyroku wynika wprost, że Izba uwzględniła owe pismo zamawiającego, jako materiał dowodowy, na podstawie którego ustalano stan faktyczny, to i tak nie sposób nadać owemu wezwaniu do wyjaśnień takiego charakteru, jak chce tego skarżący. Wbrew jego twierdzeniom pismo to to nie zawiera autorskiej restrykcyjnej (minimum pięcioletnie doświadczenie w okresie ostatnich pięciu lat) interpretacji warunku doświadczenia zawodowego osoby mającej kierować pracami rozruchowymi oczyszczalni. Interpretacja ta została bowiem w sposób jasny i czytelny wskazana w odpowiedzi na pytanie 75 do SIWZ i warunek ten został prawidłowo zinterpretowany przez KIO. W piśmie z dnia 23 lutego 2016 r., skierowanym do O. zamawiający posłużył się po prostu brzmieniem warunku, zawartego w pkt 7.2.3.b) IDW, a nie dokonał kolejnej, sprzecznej z odpowiedzią na pytanie 75 do SIWZ, interpretacji warunku udziału w postepowaniu. Krajowa Izba Odwoławcza miała pełne podstawy do przeprowadzenia takiej oceny dowodów, jaką zaprezentowała w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, prowadzącej do wniosku, że wykonawca O. spełnia wszelkie warunki udziału w postepowaniu zarówno w zakresie wiedzy i doświadczenia, przy wykorzystaniu potencjału podmiotu trzeciego, jak i w zakresie potencjału kadrowego. Skarżący nie wskazał na takie uchybienia w zakresie oceny dowodów, które dawałby podstawy do podważenia logiki wywodów KIO i sprzeczności z zasadami doświadczenia życiowego.

2.  Zgodnie z treścią art. 192 ust 7 Pzp Izba nie może orzekać co do zarzutów, które nie były zawarte w odwołaniu. Z treści odwołania (...) Sp. z o.o. w W., opartej na zakresie kwestionowanego zaniechania zamawiającego i wskazanych okolicznościach faktycznych i prawnych, wynika, że:

- wskazując na braki zobowiązania do udostępnienia zasobów przez podmiot trzeci ( (...)) w zakresie wiedzy i doświadczenia skarżący powołał się na trzy okoliczności: po pierwsze zobowiązanie do udostępnienia zasobów w postaci wiedzy i doświadczenia zakresie eksploatacji ma charakter bardzo lakoniczny co stawia pod znakiem zapytania realność udostępniania przez ten podmiot jego zasobów. W treść zobowiązania nie zostało wskazane na jakich zasadach będą prowadzone konsultacje i doradztwo, jak jej tematyki będą dotyczyły, jaka będzie dostępność konsultantów czy doradców w trakcie wykonywania zamówienia, ile osób zostanie oddelegowanych celem świadczenia doradztwa. Użyte w treści zobowiązania określenie korzystanie z „know – how” w ogóle nie precyzuje sposobu przekazania zasobów. Ponadto podmiot trzeci udostępniający swe zasoby nie określił jakikolwiek sposób charakteru stosunku prawnego, na podstawie którego będą udostępnione zasoby. Po drugie, zdaniem odwołującego, udostępnienie nie obejmuje wiedzy i doświadczenia w zakresie inwestowania - obejmuje wyłącznie eksploatację. Po trzecie, podmiot trzeci nie będzie brał udziału w realizacji przedmiotu zamówienia ani nie będzie podwykonawcą.

- wskazując na braki oferty w zakresie spełnienia warunków dotyczących dysponowania odpowiednim potencjałem technicznym oraz osobami zdolnymi do wykonywania zamówienia, w części dotyczącej kierownika rozruchu, odwołujący zakwestionował doświadczenie zawodowe wskazanej w ofercie osoby, opierając się na własnej interpretacji pkt. 7.2.3 b podpunkt 3 IDW , nie kwestionując wprost żadnej z pozycji wykazu doświadczenia zawodowego B. O., ani nie podnoszący braku precyzji dat jego pracy.

W tej sytuacji, w związku z wycofaniem się przez skarżącego z zarzutu, że zobowiązanie podmiotu trzeciego o udostępnieniu własnych zasobów nie obejmuje wiedzy i doświadczenia w zakresie inwestowania, a tak rzeczywiście należy zinterpretować oświadczenie skarżącego, zawarte w piśmie z dnia 15 kwietnia 2016 r., Krajowa Izba Odwoławczy nie miała podstaw do zajęcia się zarzutami nie znajdującymi się w odwołaniu, a przywołanymi w późniejszym czasie. Sąd Okręgowy podziela argumentację, zawartą w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku, a dotyczącą tejże problematyki. Formułowanie nowych zarzutów, wbrew twierdzeniom skarżącego, nie może być uznana za rozszerzenie argumentacji zarzutów pierwotnych. Niczym innym, jak nowymi zarzutami jest twierdzenie:

- że zobowiązanie podmiotu trzeciego udostępniającego swoje zasoby wykonawcy O., również i w zakresie inwestowania, jest nadmiernie lakoniczne, skoro wcześniej postawiono zarzut w ogóle braku takiego zobowiązania,

- o niewskazaniu przez O. w uzupełnionym wykazie „Potencjał kadrowy” w przypadku każdej z wskazywanych prac dat dziennych, skoro nie wspomniano nawet o tym w odwołaniu,

- o tym, że nie może zostać zaliczona w poczet prac dokumentujących wymagany przez Zamawiającego rodzaj doświadczenia zawodowego praca ujęta na drugiej pozycji uzupełnionego wykazu „Potencjał kadrowy” - oczyszczalnia (...), skoro wprost o tym nie wspomniano w odwołaniu.

W oparciu o prawidłowo zebrany, kompletny materiał dowodowy i oceniony zgodnie z zasadami określonymi w art. 190 ust 7 Pzp, Krajowa Izba Odwoławcza prawidłowo zastosowała przepisy prawa materialnego. Oferta złożona przez (...) Sp. z o.o. w W., po jej uzupełnieniu na żądanie zamawiającego, była kompletna, a wykonawca ten wykazał, że spełnia warunki udziału w postępowaniu.

1.  Zgodnie z treścią art. 26 ust 2b Pzp, w brzmieniu obowiązującym w czasie rozstrzygania przetargu i orzekania przez KIO wykonawca może polegać na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia, zdolnościach finansowych lub ekonomicznych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. Wykonawca w takiej sytuacji zobowiązany jest udowodnić zamawiającemu, iż będzie dysponował tymi zasobami w trakcie realizacji zamówienia, w szczególności przedstawiając w tym celu pisemne zobowiązanie tych podmiotów do oddania mu do dyspozycji niezbędnych zasobów na potrzeby wykonania zamówienia. Celem wprowadzenia tego przepisu było wdrożenie postanowień art. 47 ust. 2 oraz art. 48 ust. 3 dyrektywy 2004/18/WE, a także art. 54 ust. 5 i 6 dyrektywy 2004/17/WE oraz zwiększenie konkurencyjności postępowań o udzielenie zamówienia przez umożliwienie większej liczbie wykonawców wykazania spełnienia warunków udziału w postępowaniu przez możliwość polegania na wiedzy i doświadczeniu, potencjale technicznym, osobach zdolnych do wykonania zamówienia lub zdolnościach finansowych innych podmiotów, niezależnie od charakteru prawnego łączących go z nimi stosunków. O. Polska do oferty załączyło „pisemne zobowiązanie” podmiotu trzeciego, które stanowi jedną z dopuszczalnych form udowodnienia dysponowania konkretnym zasobem innego podmiotu. Rolą zobowiązania innego podmiotu jest w istocie zapewnienie zamawiającemu możliwości weryfikacji rzeczywistego dostępu do określonego zasobu innego podmiotu. Na etapie postępowania przed Krajową Izbą Odwoławczą wykonawca złożył ponadto porozumienie obejmujące wstępne warunki współpracy przy realizacji zamówienia z dnia 20 stycznia 2016 r. Przeprowadzenie takiego dowodu przed KIO było dopuszczalne, a dowód ten nie został skutecznie podważony przez skarżącego. Niezależnie od tego, czy wykonawca będzie udowadniał okoliczności dysponowania zasobami podmiotu trzeciego tylko przy pomocy jednego dokumentu - pisemnego zobowiązania podmiotu trzeciego, czy też przy pomocy wielu dokumentów dotyczących tego podmiotu, treść ich powinna bezspornie i jednoznacznie wskazywać na zakres zobowiązania podmiotu trzeciego, określać, czego konkretnie dotyczy zobowiązanie oraz w jaki sposób będzie ono wykonane, w tym jakiego okresu dotyczy.

Dyspozycja art. 26 ust. 2b Pzp wymaga, aby wykonawca powołujący się na zasoby innego podmiotu, udowodnił, że stosunek łączący wykonawcę z tymi podmiotami gwarantuje rzeczywisty dostęp do ich zasobów. Dysponowanie zasobami innego podmiotu musi wynikać z przedstawionych dowodów w sposób jednoznaczny i nie może być przedmiotem dedukcji czy domniemania. Na podstawie dokumentów przedstawionych w celu potwierdzenia rzeczywistego dostępu do zasobów innego podmiotu zamawiający musi mieć możliwość jednoznacznego ustalenia, że określony zasób innego podmiotu zostanie realnie udostępniony. To, jaka forma udostępnienia zasobów jest wystarczająca i zagwarantuje faktyczne przekazanie potencjału niezbędnego do realizacji zamówienia, powinno być oceniane w odniesieniu do konkretnego zamówienia, jego złożoności i specyfiki oraz zakresu i specyfiki udostępnianych zasobów. Sąd Okręgowy podziela pogląd zarówno zamawiającego, jak i KIO, że złożone przez wykonawcę O. zobowiązanie (...) stanowiło wystarczającą podstawę do uznania, że wykonawca ten będzie realnie dysponował zasobami podmiotu trzeciego w celu prawidłowego wykonania zamówienia. Pogląd ten potwierdza zarówno wyżej wskazany dokument złożony w postepowaniu odwoławczym, a nadto posiłkowo fakt, że:

- (...) ma rzeczywiste wieloletnie doświadczenie w zakresie budowy i eksploatacji oczyszczalni ścieków,

- wykonawca O. i (...) są podmiotami tej samej grupy (...), co urealnia możliwość dzielenia się nie tylko potencjałem kadrowym, kapitałowym ale również i doświadczeniem,

- nie istniała konieczność korzystania z pomocy (...) w zakresie podwykonawstwa, bowiem O. korzystać będzie z podwykonawstwa kolejnego podmiotu z tej samej grupy (...) S.A, również dysponującym doświadczeniem w zakresie budowy i eksploatacji oczyszczalni ścieków.

Powyższe przesłanki wskazują na prawidłowość oceny KIO, że dla realności wykorzystania udostępnianego przez podmiot trzeci zasobu wiedzy i doświadczenia nie konieczny jest faktyczny udział (...) w realizacji części, czy też całości zamówienia, a wystarczająca będzie inna forma wykorzystania wiedzy i doświadczenia przy realizacji przedmiotu zamówienia. Przepisy Pzp. nie wykluczają bowiem wykorzystania potencjału wiedzy i doświadczenia podmiotu trzeciego przez konsultacje lub inne formy doradztwa w trakcie wykonywania przedmiotu zamówienia. Przepisy te nie wskazują na bezwzględny obowiązek podwykonawstwa podmiotu trzeciego w odniesieniu do całości przedmiotu zamówienia, czy choćby jego części, również w sytuacji udostępniania zasobu wiedzy i doświadczenia w celu wykazania realności udostępnienia tego potencjału, choć niewątpliwie ta forma wykorzystania potencjału podmiotu trzeciego w trakcie realizacji zamówienia w sposób najbardziej pełny wskazuje na faktyczne użycie potencjału podmiotu trzeciego. Podwykonawcą będzie jednak inny podmiot, także doświadczony w realizacji przedmiotu zamówienia.

Sad Okręgowy podziela pogląd Sądu Najwyższego, zaprezentowany w postanowieniu z dnia 7 października 2008 r. (III CZP 87/08), zgodnie z którym posiadanie przez przedsiębiorstwo niezbędnej wiedzy i doświadczenia trzeba rozumieć jako stan, w którym wykonawca dysponuje osobami zapewniającymi prawidłowe wykonanie zamówienia. Pojęcie to obejmuje także takie składniki przedsiębiorstwa, jak know-how, tajemnice przedsiębiorstwa, dokumentacja, goodwill, renoma itp. Nie jest przekonująca argumentacja, zgodnie z którą nie da się przenieść na inny podmiot własnego doświadczenia. Przekazanie doświadczenia wiąże się w tym wypadku z udostępnieniem własnych pracowników na potrzeby eksploatacji oczyszczalni. Przekazani zostaną pracownicy dysponujący doświadczeniem w tym zakresie, mający wypracowane i utrwalone schematy prawidłowego i efektywnego postepowania. Nie bez znaczenia jest przy tym możliwość szkoleń i konsultacji. Wykonawca O., mając obowiązek przejęcia pracowników, zarządzających dotychczas funkcjonującą oczyszczalnią ścieków, będzie miał wystarczającą wiedzę do podjęcia decyzji o czasie i zakresie niezbędnych szkoleń i doradztwa.

2.  Ponieważ skarżący nie wykazał, by zamawiający postawił warunek osobie mającej pełnić obowiązki kierownika rozruchu, by wykazała się ona co najmniej pięcioletnim doświadczeniem zawodowym zdobytym na określonym stanowisku w ciągu pięciu lat przed terminem składania ofert, niezasadne jest twierdzenie, że Krajowa Izba Odwoławcze naruszyła art. 24 ust 2 pkt 4 Pzp w zw. z art. 22 ust 3 Pzp z uwagi na zaniechanie wykluczenia O. z udziału w postępowaniu, z powodu wskazania osoby niespełniającej taki warunek. B. O. posiada wymagane przez zamawiającego doświadczenie – minimum pięcioletnie doświadczenie w kierowaniu pracami rozruchowymi oczyszczalni ścieków komunalnych obsługującej minimum 40.000 RLM. Warunek ten, określony w odpowiedzi na pytanie 75 do SIWZ, nie jest sprzeczny z treścią SIWZ lecz czytany łącznie z punktem 7.2.3.b ppkt 4 IDW wskazuje na konieczność dysponowania owym co najmniej pięcioletnim doświadczeniem zawodowym, zdobytym w ciągu całej kariery zawodowej, w tym również i ostatnich pięciu lat przed terminem składania ofert. Kryteria te spełnia i to z nawiązką osoba wskazana przez O. na kierownika rozruchu.

3.  Zgodnie z treścią art. 198f ust 4 Pzp Sąd nie może orzekać co do zarzutów, które nie były przedmiotem odwołania. A zatem Sąd Okręgowy nie ma podstaw do orzekania co do zarzutów, które Krajowa Izba Odwoławcza prawidłowo uznała, za nieobjęte odwołaniem, a które powtórzone zostały w skardze skierowanej do sądu.

Ponieważ skarga (...) Sp. z o.o. w W. okazała się niezasadna w stosunku do podmiotu wygrywającego przetarg – (...) Sp. z o.o. w W., nie ma potrzeby ustosunkowania się do zawartych w skardze zarzutów, w zakresie wadliwości zaskarżonego wyroku co do konsorcjum (...) S.A. w K. i (...) Sp. z o.o. w W.. Nawet bowiem, gdyby skarga w tej części była zasadna w całości, nie miałoby to wpływu na treść rozstrzygnięcia Sądu.

Z podanych wyżej względów Sąd Okręgowy na podstawie art. 198 f ust 2 zdanie 1 Pzp oddalił skargę. Orzeczenie o kosztach postępowania znajduje uzasadnienie w treści art. 189 f ust 5 Pzp w zw. z art. 198 a ust 2 Pzp w zw. z art. 391 § 1 k.p.c., w zw. z art. 107 k.p.c. Na zasądzoną od skarżącego na rzecz interwenienta ubocznego kwotę składa się wynagrodzenie adwokata w postepowaniu skargowym, wyliczone na podstawie § 8 ust 1 pkt 4, w zw. z § 10 ust 1 pkt 1 w zw. z § 20 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie. Takie samo wynagrodzenie należy się za postepowanie zabezpieczające, przy uwzględnieniu, że nie było to postępowanie zażaleniowe, co daje łącznie kwotę 2.400 zł. Kwota 17 zł. to równowartość opłaty skarbowej za złożenie pełnomocnictwa.

Wacław Banasik

Barbara Kamińska Renata Wanecka