Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 lipca 2016 r.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSA Krzysztof Józefowicz

Sędziowie: SA Piotr Górecki /spr./

SA Małgorzata Gulczyńska

Protokolant: st. sekr. sądowy Ewa Gadomska

po rozpoznaniu w dniu 6 lipca 2016 r. w Poznaniu

na rozprawie

sprawy z powództwa R. S.

przeciwko B. Ł.

o zapłatę

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Okręgowego w Poznaniu

z dnia 10 listopada 2015 r. sygn. akt IX GC 274/15

1.  o ddala apelację,

2.  z asądza od powoda na rzecz pozwanego 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym.

Piotr Górecki Krzysztof Józefowicz Małgorzata Gulczyńska

Sygn. akt IACa 120/16

UZASADNIENIE

Powód R. S. wniósł przeciwko pozwanemu B. Ł. o zasadzenie na rzecz (...) kwoty 80 000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 16 marca 2010 roku do dnia zapłaty oraz kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, że pozwany pełnił funkcję prezesa jednoosobowego zarządu spółki (...) sp. z o.o., kiedy w dniu 15 marca 2015 roku spółka zbyła nieruchomość położoną w W. na rzecz A. i P. G.. Pozwany naruszył sądowy zakaz zbycia nieruchomości a nadto cena za nieruchomość nie została nigdy na rzecz spółki uiszczona.

W toku procesu pełnomocnik powoda oświadczył, że powód upatruje szkody spółki w tym, że nieruchomość spółki została sprzedana za kwotę niższą niż wynosiła rzeczywista wartość tej nieruchomości, a kwota 80 000 zł stanowi różnicę między tymi wartościami.

Pozwany wniósł o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie kosztów postępowania.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazał, że roszczenie dochodzone przez powoda uległo przedawnieniu.

Wyrokiem z dnia 10 listopada 2015 r. Sąd Okręgowy w Poznaniu powództwo oddalił i orzekł o kosztach postępowania (sygn. akt IXGC 274/15).

Powyższe rozstrzygnięcie zapadło w oparciu o następujące ustalenia faktyczne i rozważania.

Powód wraz z żoną U. S. byli współwłaścicielami nieruchomości położonej w W., dla której Sąd Rejonowy w Koninie, Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Powód uzyskał operat szacunkowy, zgodnie z którym na dzień 12 lutego 2002 roku wartość nieruchomości wynosiła 549 500 zł.

W dniu 21 lipca 2008 roku powód, pozwany oraz M. M. zawarli umowę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością pod firmą (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Pierwszym prezesem jednoosobowego zarządu spółki został pozwany.

Ze wskazanej wyżej nieruchomości należącej do powoda i jego żony Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w Koninie w sprawie o sygnaturze akt KM 1190/07 prowadził egzekucję przeciwko R. S. i U. S.. W toku postępowania egzekucyjnego wartość nieruchomości oszacowano na kwotę 371 100 zł. Pierwsza licytacja nieruchomości, w której komornik ustalił cenę wywoławczą na kwotę 279 075 zł zakończyła się bez zlicytowania nieruchomości.

W dniu 22 lipca 2008 roku powód i jego żona sprzedali (...) sp. z o.o., wówczas jeszcze w organizacji, opisaną wyżej nieruchomość. Spółka zamierzała w związku z prowadzeniem stacji demontażu pojazdów prowadzić na nabytej nieruchomości działalność w zakresie odzysku odpadów. Wskazana nieruchomość była jedyną nieruchomością należącą do spółki. Decyzją z dnia 5 grudnia 2008 roku Wicewojewoda (...) przeniósł prawa i obowiązki wynikające z decyzji Wojewody (...) z dnia 8 grudnia 2005 roku udzielającej Zakładowi Usługowo-Handlowemu (...) R. S. pozwolenia na wytwarzanie odpadów wraz z zezwoleniem na prowadzenie działalności w zakresie odzysku odpadów w związku z prowadzeniem stacji demontażu pojazdów na rzecz (...) sp. z o.o. Powód pismem z dnia 18 grudnia 2008 roku złożył odwołanie od wskazanej decyzji. Decyzją z dnia 20 maja 2009 roku Minister Środowiska uchylił zaskarżoną decyzję w całości i umorzył postępowanie organu I instancji w tym zakresie.

W dniu 14 maja 2009 roku M. M. sprzedał pozwanemu posiadane udziały w spółce (...) sp. z o.o. W wyniku sprzedaży powód i pozwany zostali jedynymi wspólnikami spółki.

W dniu 14 grudnia 2009 roku zgromadzenie wspólników spółki (...) sp. z o.o. podjęło uchwałę o wyrażeniu zgody na sprzedaż przez spółkę nieruchomości położonej w W. za cenę nie niższą niż 280 000 zł. Dzień później, 15 grudnia 2009 roku pozwany zawarł z M. Z., licencjonowanym pośrednikiem w obrocie nieruchomościami, umowę pośrednictwa w sprzedaży nieruchomości należącej do spółki (...) sp. z o.o. za cenę 280 000 zł plus prowizja pośrednika. Umowa została zawarta na okres miesiąca.

W dniu 13 stycznia 2010 roku pozwany działając w imieniu spółki (...) sp. z o.o. zawarł z P. G. i A. G. (swoją córką i zięciem) warunkową umowę sprzedaży nieruchomości położonej w W., dla której Sąd Rejonowy w Koninie Wydział VI Ksiąg Wieczystych prowadzi księgę wieczystą o numerze (...). W treści umowy jej strony zawarły informację, że w dziale czwartym księgi wieczystej jest wpisana hipoteka przymusowa kaucyjna do kwoty 29 211,21 zł na rzecz Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. Inspektorat w K.. Zgodnie z § 6 umowy pozwany sprzedał P. i A. G. prawo własności wskazanej nieruchomości pod warunkiem, że Agencja Nieruchomości Rolnych nie skorzysta z przysługującego jej prawa pierwokupu. Cenę sprzedaży strony ustaliły na kwotę 280 000 zł, przy czym część ceny w wysokości 36 060,27 zł została zapłacona w drodze potrącenia z wierzytelnościami P. i A. G. wynikających z umowy pożyczki z dnia 26 czerwca 2009 roku na kwotę 10 000 zł z odsetkami umownymi w kwocie 553,42 zł i umowy pożyczki z dnia 1 listopada 2009 roku na kwotę 25 000 zł z odsetkami umownymi w wysokości 506,85 zł. Część ceny w wysokości 32 083,07 zł miała zostać zapłacona do dnia 31 stycznia 2010 roku na konto Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w P. Inspektorat w K. z przeznaczeniem na spłatę wierzytelności ZUS zabezpieczonej hipoteką przymusową na zbywanej nieruchomości. Ostatnia część ceny w wysokości 211 856,66 zł miała zostać wpłacona na rachunek bankowy spółki do dnia 28 lutego 2010 roku (§ 7 umowy).

W dniu 14 stycznia 2010 roku powód złożył w Sądzie Okręgowym w Poznaniu pozew o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników z dnia 14 grudnia 2009 roku (sygn. akt IX GC 24/10). W sprawie tej w dniu 10 lutego 2010 roku Sąd Okręgowy postanowił o udzieleniu zabezpieczenia roszczenia powoda poprzez wstrzymanie wykonania uchwały zgromadzenia wspólników (...) sp. z o.o. w G. z dnia 14 grudnia 2009 roku do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Powód złożył wniosek o wpis ostrzeżenia o udzieleniu zabezpieczenia do księgi wieczystej w dniu 16 lutego 2010 roku. W tym samym dniu w dziale III księgi wieczystej została zamieszczona wzmianka o złożeniu wniosku. Wpisu ostrzeżenia dokonano w dniu 16 kwietnia 2010 roku.

W dniu 15 marca 2010 roku pozwany w imieniu spółki (...) sp. z o.o., w wykonaniu umowy z dnia 13 stycznia 2010 roku. zawarł z A. i P. G. umowę przeniesienia prawa własności nieruchomości położonej w W., po tym jak Agencja Nieruchomości Rolnych zrezygnowała z wykonania prawa pierwokupu nieruchomości. Po zawarciu umowy pozwany jeszcze w marcu 2010 roku dostarczył akt notarialny do biura rachunkowego, które prowadził A. M., a które obsługiwało finansowo i rachunkowo spółkę (...) sp. z o.o.

W dniu 27 maja 2010 roku odbyło się nadzwyczajne zgromadzenie wspólników spółki (...) sp. z o.o., na którym podjęto uchwałę wyrażającą zgodę na sprzedaż przez pozwanego udziałów w spółce. W Zgromadzeniu uczestniczył powód i jego pełnomocnik radca prawny K. S.. Podczas Zgromadzenia pozwany poinformował obecnych o dokonaniu sprzedaży nieruchomości położonej w W.. Po zakończonym Zgromadzeniu powód wraz ze swoim pełnomocnikiem udali się do biura rachunkowego prowadzącego księgowość (...) sp. z o.o. – (...) Centrum (...) sp. z o.o. Prezes zarządu biura rachunkowego, udostępnił powodowi i jego pełnomocnikowi dokumenty spółki (...) sp. z o.o., w tym dokumenty notarialne dotyczące sprzedaży nieruchomości na rzecz A. i P. G..

W dniu 1 czerwca 2010 roku Sąd Okręgowy w Poznaniu w sprawie o sygn. akt IX GC 24/10 uchylił uchwałę zgromadzenia wspólników (...) sp. z o.o. z dnia 14 grudnia 2009 roku w przedmiocie zbycia nieruchomości położonej w W.. Spółka (...) sp. z o.o. wniosła apelację od wskazanego wyroku, którą wyrokiem z dnia 26 października 2010 roku Sąd Apelacyjny w Poznaniu oddalił (sygn. akt I ACa 786/10). Dnia 8 czerwca 2011 roku, powód w sekretariacie IX Wydziału Gospodarczego zapoznawał się z aktami sprawy.

Pozwany złożył rezygnację z pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki (...) sp. z o.o., a nowym prezesem zarządu został P. K.. Pozwany przekazał nowemu prezesowi zarządu całość dokumentacji spółki.

W dniu 29 czerwca 2010 roku pozwany sprzedał swoje udziały w spółce (...) sp. z o.o. spółce (...) sp. z o.o.

Powód i U. S. wnieśli w dniu 26 sierpnia 2010 roku pozew o zapłatę i wydanie nieruchomości ujętej w księdze wieczystej KW nr (...) przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością. W treści pozwu powód powoływał się na umowę sprzedaży nieruchomości, będącą przedmiotem niniejszej sprawy. W toku postępowania Sąd Rejonowy w Koninie wydał w dniu 16 grudnia 2010 roku pod sygnaturą akt I C 1047/10 postanowienie o udzieleniu zabezpieczenia poprzez ustanowienie zakazu zbywania i obciążania nieruchomości do czasu prawomocnego zakończenia postępowania. Wniosek o wpis ostrzeżenia o zabezpieczeniu został złożony w dniu 11 lutego 2011 roku, w tym samym dniu w treści księgi wieczystej została zamieszczona wzmianka o złożonym wniosku. Wzmianka została wykreślona z księgi wieczystej w dniu 6 kwietnia 2011 roku w związku ze zwrotem wniosku o wpis. Wpis ostrzeżenia nastąpił w dniu 30 września 2011 roku.

W dniu 27 maja 2013 roku powód złożył do Sądu Rejonowego w Koninie wniosek o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej, żądając, by pozwany zapłacił na rzecz spółki (...) sp. z o.o. kwotę 2 000 000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 16 marca 2010 roku do dnia zapłaty. W uzasadnieniu podniósł, że pozwany działając w imieniu spółki (...) sp. z o.o. sprzedał w dniu 15 marca 2010 roku nieruchomość, dla której Sąd Rejonowy w Koninie prowadzi księgę wieczystą KW nr (...). Powód upatrywał szkody spółki w tym, że cena sprzedaży nie została zapłacona, a pozwany nie dążył do jej uzyskania (I Co 1526/13). Wniosek o zawezwanie do próby ugodowej został doręczony pozwanemu w trybie powtórnej awizacji. Posiedzenie, które odbyło się w dniu 11 lipca 2013 roku nie doprowadziło do zawarcia ugody.

W dniu 28 sierpnia 2013 roku do Krajowego Rejestru Sądowego została wpisana nowa nazwa spółki (...) sp. z o.o., a mianowicie (...).

W ocenie Sądu Okręgowego zgłoszony przez pozwanego zarzut przedawnienia roszczenia powoda był zasadny. Powód odwiedził biuro rachunkowe obsługujące (...) sp. z o.o. i zapoznał się z dokumentacją spółki. Wśród okazanych powodowi dokumentów znajdowały się również akty notarialne z 13 stycznia 2010 roku i 15 marca 2015 roku. Zgromadzenie wspólników spółki odbywało się w siedem dni po tym, jak spółka dołączyła do akt sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod sygnaturą IX GC 24/10 odpisy aktów notarialnych z 13 stycznia 2010 roku i 15 marca 2010 roku stanowiących umowę sprzedaży nieruchomości w W.. Wprawdzie pozwany nie był obecny na rozprawie, na której miało to miejsce, ale przyznał, że reprezentujący go w sprawie IX GC 24/10 pełnomocnik, poinformował go o fakcie sprzedaży nieruchomości w kilka dni po rozprawie. Uczestnicząc zatem w zgromadzeniu wspólników w dniu 27 maja 2010 roku, powód miał pełną wiedzę co do sprzedaży nieruchomości.

Przyjmując więc dzień 27 maja 2010 roku za początek biegu terminu przedawnienia, okres trzech lat dla dochodzenia roszczeń przez powoda względem pozwanego z tytułu naprawienia szkody wyrządzonej spółce, upłynął w dniu 27 maja 2013 roku, a więc przed wniesieniem przez powoda pozwu w przedmiotowej sprawie (tj. 4 marca 2015 r.).

Powód żądając nieuwzględnienia zarzutu przedawnienia powołał się na przerwę biegu terminu przedawnienia podnosząc, że w dniu 27 maja 2013 r. złożył w Sądzie Rejonowym w Koninie wniosek o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej (I Co 1526/13). Zdaniem Sądu Okręgowego wspomniany wniosek nie przerwał jednak biegu terminu przedawnienia. Zgodnie z treścią art. 123 § 1 pkt 1 k.c. bieg przedawnienia przerywa się przez każdą czynność przed Sądem przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia roszczenia. Nie budziło wątpliwości Sądu I instancji to, że złożenie wskazanego wniosku do takich czynności należy. Jednak analizując treść wniosku (w sprawie I Co 1526/13), Sąd Okręgowy nie znalazł podstaw do przyjęcia, że stanowił on czynność podjętą w celu dochodzenia roszczenia zgłoszonego w niniejszej sprawie. Należało bowiem zwrócić uwagę na to, że choć wniosek ten dotyczył żądania zapłaty odszkodowania na rzecz spółki z tytułu sprzedaży nieruchomości w dniu 15 marca 2010 roku, to z pewnością powód we wniosku nie domagał się naprawienia szkody wynikającej z faktu, że cena sprzedaży została zaniżona o 80 000 zł. We wniosku podał bowiem, że szkoda wynika z faktu nie dokonania zapłaty umówionej ceny sprzedaży.

Uznając więc, że roszczenie powoda jest przedawnione, Sąd Okręgowy na podstawie art. 295 § 1 k.s.h. w związku z art. 297 k.s.h. powództwo oddalił.

Apelacje od powyższego wyroku wniósł pozwany podnosząc zarazem następujące zarzuty:

1) naruszenie art. 297 § 1 k.s.h. w zw. z art. 295 k.s.h. w zw. z art. 6 k.c. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu za zasadny zarzut przedawnienia (…)”,

2) naruszenie art. 297 § 1 k.s.h. w zw. z art. 295 k.s.h. w zw. z art. 184 k.p.c. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż zawezwanie do próby ugodowej złożone przez powoda nie przerwało biegu terminu przedawnienia (…)”,

3) naruszenie art. 254 § 1 i 2 k.s.h. w zw. z art. 228 § 4 k.p.c. oraz art. 17 § 1 k.s.h. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż umowa sprzedaży nieruchomości zawarta pomiędzy pozwanym a córką pozwanego była ważna (…)”,

4) naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 i 2 k.p.c. „poprzez sprzeczność ustaleń faktycznych z treścią zebranego materiału dowodowego” w szczególności poprzez przyjęcie, że „powód nie wykazał przerwania biegu terminu przedawnienia (…)”,

5) naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 i 2 k.p.c. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż pozwany udźwignął ciężar dowodu w zakresie wykazania zarzutu przedawnienia (…)”,

6) naruszenie art. 227 k.p.c. w zw. z art. 233 § 1 i 2 k.p.c. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na przyjęciu, iż umowa sprzedaży nieruchomości zawarta pomiędzy pozwanym a córką pozwanego była ważna (…)”.

W oparciu o powyższe zarzuty autor apelacji wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania sądowi I instancji i zasadzenie kosztów postępowania.

Pozwany wniósł o oddalenie apelacji i zasadzenie na jego rzecz od powoda kosztów postępowania w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 7.200 zł.

Sąd Apelacyjny w Poznaniu zważył, co następuje.

Apelacja okazała się niezasadna. Sąd odwoławczy podziela istotne ustalenia faktyczne sądu I instancji i tym samym przyjmuje je za własne.

Wypada zatem w tym miejscu odnieść się do podniesionych zarzutów odwoławczych. Na wstępie trzeba odnieść się do zarzutów o charakterze procesowym, a więc co do naruszenia art. 227 k.p.c. odnoszącego się do przedmiotu dowodów oraz art. 233 § 1 i 2 k.p.c. regulującego zasadę swobody oceny dowodów. Nie można podzielić zapatrywania skarżącego co do naruszenia przez sąd I instancji wymienionych przepisów. Zgodnie z art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodów są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. W toku procesu pełnomocnik powoda zmielił pierwotną podstawę faktyczną roszczenia wskazując, że upatruje szkody spółki w tym, iż nieruchomość spółki została sprzedana za kwotę niższą aniżeli wynosiła rzeczywista jej wartość. Tym samym dochodzona kwota 80.000 zł stanowi różnicę między tymi wartościami. Przytoczenie takiej właśnie podstawy faktycznej sprawiała, że sąd I instancji zasadnie uznał, że roszczenie jest przedawnione. Wezwanie do próby ugodowej obejmowało natomiast roszczenie mające zakotwiczenie w innej podstawie faktycznej a zatem nie mogło przerwać 3 letniego terminu przedawnienia. W uzasadnieniu wyroku, Sąd Okręgowy szczegółowo wskazał sposób liczenia terminu przedawnienia i pogląd ten zasługiwał na aprobatę. Już tylko powyższe okoliczności wskazują, że podniesiony zarzut naruszenia art. 227 k.p.c. nie był zasadny.

Nie zasługiwał na uwzględnienie zarzut naruszenia art. 233 § 1 k.p.c. Zgodnie z zasadą swobodnej oceny dowodów wyrażoną w tym przepisie sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie „wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.” Lektura akt sprawy, w tym uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia, nie daje żadnych podstaw do przyjęcia, że sąd I instancji naruszył zasadę swobodnej oceny dowodów. Sąd Okręgowy przeprowadził zaoferowane mu dowody a następnie prawidłowo je ocenił – zgodnie z zasada swobodnej oceny dowodów. Sąd oddalił jedynie wnioski dowodowe na okoliczności niesporne, co zresztą w apelacji nie było kwestionowane. Sam skarżący zresztą bliżej podniesionego zarzutu nie sprecyzował, co zwania sąd drugiej instancji od bardziej wnikliwego odniesienia się do zarzutu naruszenia art. 233 § 1 k.p.c.

Nie zasługiwały na uwzględnienie zarzuty naruszenia prawa materialnego, a więc art. 297 § 1 k.s.h. w zw. z art. 295 k.s.h. w zw. z art. 6 k.c. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu za zasadny zarzut przedawnienia (…)” oraz art. 297 § 1 k.s.h. w zw. z art. 295 k.s.h. w zw. z art. 184 k.p.c. „polegające na uznaniu, iż zawezwanie do próby ugodowej złożone przez powoda nie przerwało biegu terminu przedawnienia (…)”.

Zgodnie z art. 297 § 1 k.s.h. „Roszczenie o naprawienie szkody przedawnia się z upływem trzech lat od dnia, w którym spółka dowiedziała się o szkodzie i o osobie obowiązanej do jej naprawienia. Jednakże w każdym przypadku roszczenie przedawnia się z upływem dziesięciu lat od dnia, w którym nastąpiło zdarzenie wyrządzające szkodę”. Zebrany materiał dowodowy pozwała na przyjęcie, że roszczenie – po ostatecznym wskazaniu podstawy faktycznej – uległo przedawnieniu. Kwestie te w sposób prawidłowy przedstawił sąd I instancji i nie ma potrzeby całej tej argumentacji w tym miejscu raz jeszcze przywoływać. Nie mniej jednak zaakcentować trzeba, że powstanie szkody, której naprawienia przez zapłatę kwoty 80.000 zł na rzecz spółki dochodził powód, utożsamione było z zawarciem przez pozwanego reprezentującego spółkę (...) sp. z o.o w dniu 15 marca 2010 roku umowy sprzedaży nieruchomości należącej do spółki ze skutkiem rozporządzającym za cenę o 80 000 zł niższą niż wskazywała na to wartość sprzedawanej nieruchomości. W okresie od daty sprzedaży nieruchomości - 15 marca 2010 roku - do dnia sprzedaży przez pozwanego udziałów w (...) sp. z o.o. - 29 czerwca 2010 roku - jedynymi (...) sp. z o.o. byli powód i pozwany. Powód ostatecznie stwierdził, że szkodę spółki stanowiła różnica pomiędzy wartością nieruchomości sprzedaną przez spółkę a ceną, za którą spółka nieruchomość sprzedała. W ocenie powoda, pozwany dokonując sprzedaży nieruchomości zaniżył bowiem cenę nieruchomości. W takich okolicznościach uznać należało, że powód dowiedział się o szkodzie w momencie, w którym dowiedział się o dokonaniu sprzedaży nieruchomości i warunkach cenowych, na których sprzedaż ta nastąpiła. Powód wcześniej, przed dokonaną sprzedażą znał treść wycen nieruchomości będącej przedmiotem sprzedaży. Opierając się na nich twierdził bowiem, że cena ustalona w umowie została zaniżona. Wprawdzie nie sposób precyzyjnie określić datę uzyskania przez powoda wiedzy o szkodzie, jednak okoliczności sprawy dawały podstawę do przyjęcia, że powód uzyskał wiedzę o dokonaniu sprzedaży nieruchomości i warunkach tej sprzedaży w dniu 27 maja 2010 roku. Pozwany podniósł, że powód dowiedział się o sprzedaży już podczas odbywającego się w tym dniu zgromadzenia wspólników zwołanego w celu wyrażenia zgody na zbycie udziałów spółki przez pozwanego. Powód początkowo zaprzeczał, aby zgromadzenie to miało miejsce, następnie jednak okoliczność tę – jak trafnie zauważył to sąd I instancji - przyznał. Nie kwestionował także okoliczności podjęcia na nim uchwały o wyrażeniu zgody na sprzedaż udziałów w spółce przez pozwanego. Zgromadzenie to odbywało się krótko po tym, jak pozwana spółka dołączyła do akt sprawy toczącej się przed Sądem Okręgowym w Poznaniu pod sygnaturą IX GC 24/10 odpisy aktów notarialnych z 13 stycznia 2010 roku i 15 marca 2015 roku stanowiących umowę sprzedaży nieruchomości w W.. Wprawdzie pozwany nie był obecny na rozprawie, na której miało to miejsce, ale przyznał, że reprezentujący w tejże sprawie pełnomocnik, poinformował go o fakcie sprzedaży nieruchomości w kilka dni po rozprawie. Tak więc zasadnie Sąd Okręgowy przyjął, że termin początkowy biegu przedawnienia rozpoczął bieg od dnia 27 maja 2010 r. Przyjmując zatem ten dzień za początek biegu terminu przedawnienia, okres trzech lat dla dochodzenia roszczeń przez powoda z tytułu naprawienia szkody wyrządzonej spółce, upłynął w dniu 27 maja 2013 roku, a więc przed wniesieniem przez powoda pozwu w przedmiotowej sprawie.

Nie mógł biegu przedawnienia przerwać złożony w dniu 27 maja 2013 roku w Sądzie Rejonowym w Koninie wniosek o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej. Treść tego wniosku nie dawała podstaw do przyjęcia, że stanowił on w istocie czynność podjętą w celu dochodzenia roszczenia zgłoszonego ostatecznie w niniejszej sprawie. W uzasadnieniu wniosku powód jednoznacznie podał, że ustalona w umowie sprzedaży nieruchomości cena „nie została zapłacona przez kupujących” i tym samym pozwany „wyrządził szkodę spółce (...)” (k. 4 akt ICo 1526/13). Z treści pozwu w przedmiotowej sprawie, powód wskazał identyczna podstawę roszczenia odszkodowawczego (uzasadnienie pozwu – k. 7). Jednakże w toku procesu powód zmienił podstawę roszczenia oświadczając jednoznacznie, że „powód upatruje szkody w tym, że nieruchomość należąca do spółki została sprzedana za kwotę niższą, niż rzeczywista wartość tej nieruchomości i kwota 80.000 zł stanowi różnicę (…)” (k. 314). Postawę faktyczną powództwa stanowi ogół okoliczności przytoczonych przez powoda na uzasadnienie żądania. Zmiana podstawy faktycznej powództwa to zatem zmiana istotnych okoliczności faktycznych uzasadniających żądanie dochodzone pozwem. Zmianą podstawy powództwa jest także przytoczenie nowych okoliczności faktycznych mających stanowić nowe uzasadnienie żądania. Reasumując - zmiana podstawy faktycznej żądania jest zmianą przedmiotową powództwa (por.: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 23 maja 2003 r., III CKN 1192/00). Tak więc ostateczna podstawa faktyczna roszczenia została zmieniona a w konsekwencji wniosek o zawezwanie pozwanego do próby ugodowej zawierający inną podstawę roszczenia – nie mógł przerwać biegu przedawnienia (art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. ).

W konsekwencji podniesione zarzuty naruszenia wyżej wymienionych przepisów prawa materialnego oraz art. 184 k.p.c. (dopuszczalność ugody sądowej) jako nietrafne, nie mgły odnieść zamierzonego skutku prawnego.

Nie były zasadne także zarzuty naruszenie art. 254 § 1 i 2 k.s.h. w zw. z art. 228 § 4 k.p.c. oraz art. 17 § 1 k.s.h. „poprzez ich błędną wykładnię i niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, iż umowa sprzedaży nieruchomości zawarta pomiędzy pozwanym a córką pozwanego była ważna (…)” z tej racji, że powód wskazał ostatecznie inna podstawę faktyczną roszczenia, które podlegało przedawnieniu.

Innych zarzutów powód nie podnosił. Mając na uwadze powyższe ustalenia i rozważania, apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna na podstawie art. 385 k.p.c.

W pkt 2 wyroku Sąd Apelacyjny zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 2.700 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu apelacyjnym (art. 98 k.p.c. w związku z art. 108 § 1 k.p.c. i art. 391 § 1 k.p.c. oraz § 6 pkt 6 i § 13 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U. z 2002 r. Nr 163, poz. 1348 z późn. zm.). Z uwagi na § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie z którego wynika, że „Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie rozporządzenia stosuje się przepisy dotychczasowe do czasu zakończenia postępowania w danej instancji”, zastosowanie miały dotychczasowe przepisy w zakresie opłat za czynności adwokackie.

Piotr Górecki Krzysztof Józefowicz Małgorzata Gulczyńska