Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 września 2016 r. r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2016 r. r.

na rozprawie

w sprawie z powództwa W. G.

przeciwko (...) Uniwersytetowi Technologicznemu z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) Technologicznego z siedzibą w S. na rzecz powoda W. G. kwotę 25 818,52 zł (dwadzieścia pięć tysięcy osiemset osiemnaście złotych 52/100 ) wraz z ustawowymi odsetkami (określonymi od dnia 1 stycznia 2016r. jako odsetki ustawowe za opóźnienie) liczonymi od dnia 2 sierpnia 2014r.,

II.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 3 708,00 zł (trzy tysiące siedemset osiem złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt X GC 1021/15

UZASADNIENIE

W dniu 25 maja 2015 roku powód W. G. wniósł pozew przeciwko (...) Uniwersytetowi Technologicznemu w S. o zapłatę kwoty 25 818,52 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 2 sierpnia 2014 roku i kosztami postępowania. Uzasadniając żądanie pozwu, powód wskazał, że w dniu 23 września 2013 roku zawarł z pozwaną umowę, przedmiotem której był remont sali dydaktycznej z zapleczem z przeznaczeniem dla studentów niepełnosprawnych w budynku pozwanego.

Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy zostało ustalone na kwotę 516 370,31 zł brutto, zaś termin wykonania umowy ustalono na dzień 15 listopada 2013 roku. Powód wskazał, że z przyczyn niezależnych od niego wobec konieczności wykonania prac dodatkowych oznaczony umową termin nie został zachowany, ale strony porozumiały się, że nie naliczą kar umownych. Dalej powód wskazał, że do odbioru końcowego strony postępowania przystąpiły w dniu 21 maja 2014 roku, jednak przedstawiciele pozwanego odmówili jego dokonania, z uwagi na fakt wystąpienia usterek, które w ich mniemaniu stanowiły wady przedmiotu umowy. Termin usunięcia usterek wyznaczony został na dzień 15 czerwca 2014 roku.

Powód wskazał, że dążąc do polubownego rozstrzygnięcia tej kwestii dokonał ich usunięcia i w dniu 16 czerwca 2014 roku zgłosił gotowość do odbioru. Pozwany jednak ponownie odmówił odbioru prac, wskazując na wystąpienie dalszych wad. Powód, pomimo iż nie zgadzał się z decyzją pozwanej, ponownie dążąc do polubownego rozwiązania tej kwestii, usunął zgłoszone usterki i w dniu 10 lipca 2014 roku doszło do odbioru bez uwag. Powód wskazał, że w dniu 8 sierpnia 2014 roku pozwany obciążył powoda karą umowną na kwotę 25 818,52 zł za zwłokę w usunięciu usterek i dokonał jej potrącenia z wynagrodzeniem przysługującym powodowi.

Powód zakwestionował zasadność naliczonej kary umownej, wskazując, że wymienione w protokołach usterki nie mogą być traktowane jako wady, w związku z czym pozwany nie był uprawniony do obciążenia powoda karami umownymi. Niezależnie powód wskazał, że kara umowna naliczona przez pozwaną jest wygórowana.

W dniu 7 lipca 2015 roku Referendarz Sądowy w tut. Sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

We wniesionym sprzeciwie pozwany zaskarżył nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwany przyznał, że strony postępowania łączyła opisana pozwem umowa oraz, że dwukrotnie odmówił dokonania odbioru końcowego wykonanych przez powoda prac remontowych z uwagi na występowanie licznych wad oraz wskazał, że dopiero w dniu 10 lipca 2014 roku doszło do odbioru końcowego bez dalszych uwag. Pozwany wyjaśniając wskazał, że karę umowną w kwocie 25 818,52 zł naliczył za 25 dniową zwłokę w usunięciu wad, tj. za okres od dnia 16 czerwca 2014 roku, tj. dnia do którego to wady miały zostać usunięte, do dnia ich ostatecznego usunięcia, tj. do dnia 10 lipca 2014 roku. Pozwany zaznaczył, że powód bezzasadnie kwestionuje istnienie wad w przedmiocie umowy tym bardziej, że przystąpił do ich usuwania i ostatecznie je usunął, podkreślając przy tym, że pomiędzy pojęciem wady i usterki nie ma żadnego rozróżnienia.

W ocenie pozwanej zatem, wobec zwłoki w usunięciu stwierdzonych wad, a zatem wobec nienależytego wykonania umowy kara umowna została naliczona zasadnie i zgodnie z umową, a fakt kwalifikowania tych jako usterki pozostaje bez znaczenia. Pozwany wskazał, że powód zobowiązany był do usunięcia wad do dnia 16 czerwca 2014 roku, jednakże do tego dnia wszystkie wady nie zostały usunięte, w związku z czym pozwany popadł w zwłokę uzasadniająca obciążenie kara umowną, zgodnie z umową.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia, zaś w odniesieniu do twierdzeń pozwanego, wskazał, że wykonał w terminie wszystkie wymienione usterki, podkreślając, że usterki stwierdzone przez pozwanego w dniu 15 czerwca 2014 roku nie zostały przez pozwanego wymienione we wcześniejszym protokole, więc nie sposób uznać, ze miał obowiązek ich usunięcia do dnia 15 czerwca 2014 roku.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 września 2013 roku powód W. G. zawarł z pozwanym (...) Uniwersytetem Technologicznym w S. umowę nr (...), na podstawie której zobowiązał się do wykonania: (...) Remontowych w Budynkach Wydziału (...) przy ul. (...) w S., obiektach (...) Technologicznego w S.: ZAD II – remontu S. dydaktycznej 151 z zapleczem przeznaczonym dla studentów niepełnosprawnych w budynku przy ul. (...).

Termin wykonania umowy został ustalony na dzień 15 listopada 2013 roku. W § 6 ust. 1 i 2 strony postanowiły, że wykonawca zgłosi zamawiającemu na piśmie o zakończeniu robót, a zamawiający zobowiązany jest do rozpoczęcia ich odbioru w terminie 10 dni od daty złożenia pisma zgłaszającego wraz z kompletem dokumentów. Zgodnie z § 6 ust. 3 jeżeli w toku czynności odbioru zostaną stwierdzone wady, to zamawiającemu przysługują następujące uprawnienia: jeżeli wady nadają się do usunięcia lub ukończenie przedmiotu umowy w całości jest możliwe - może odmówić odbioru końcowego do czasu usunięcia wad, lub zakończenia wykonania przedmiotu umowy w całości, sporządzając w tym zakresie protokół odbioru wstępnego i wyznaczając termin ich usunięcia, zachowując prawo do naliczenia kar umownych wg § 11 ust. 1 (§ 6 ust. 3.1.) jeżeli wady nie nadają się do usunięcia lub nie jest możliwe ukończenie przedmiotu umowy w całości;, tj. .jeżeli nie uniemożliwiają one użytkowania przedmiotu odbioru zgodnie z przeznaczeniem, może przyjąć przedmiot odbioru obniżając odpowiednio wynagrodzenie Wykonawcy. Postanowienie to odpowiednio stosuje się w przypadku nie wykonania przedmiotu umowy w całości lub jeżeli uniemożliwiają one użytkowanie przedmiotu umowy zgodnie z przeznaczeniem, może od umowy odstąpić- bądź nie odstępując od umowy i zachowując prawo do kar umownych, może żądać wykonania przedmiotu umowy po raz drugi, wyznaczając termin jego wykonania. Postanowienie to odpowiednio stosuje się w przypadku nie wykonania przedmiotu umowy w całości. ( § 6 ust. 3.2.). W ust. 5 strony natomiast postanowiły, że z czynności odbioru zostanie spisany protokół i podpisany w dniu zakończenia odbioru. W przypadku dokonania odbioru wstępnego, wykonawca po usunięciu usterek i braków, zobowiązany jest do ponownego zgłoszenia robót do odbioru i w takim wypadku postanowienia ust. od 1 do 3 stosuje się odpowiednio.

Wynagrodzenie za wykonanie przedmiotu umowy ustalone zostało ryczałtowo na kwotę 516 370,31 zł brutto, płatne fakturą częściową, po wykonaniu zakresu robót podanego w harmonogramie rzeczowo- finansowym, na podstawie podpisanego protokołu odbioru robót w toku oraz fakturą końcową po podpisaniu protokołu odbioru końcowego przedmiotu umowy bez uwag. Pozwany zobowiązany był do zapłaty wynagrodzenia w terminie 21 dni od daty otrzymania prawidłowo wystawionej faktury i protokołu odbioru robót. Podstawę do zapłaty faktury końcowej stanowi protokół odbioru przedmiotu umowy bez uwag( § 7).

W § 11 strony przewidziały możliwość zastosowania kary umownej obciążającej wykonawcę m.in. za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie rękojmi/gwarancji w wysokości 0,2% wynagrodzenia określonego w § 7 ust. 1 brutto za każdy dzień zwłoki liczony odpowiednio od terminu wskazanego do usunięcia wad przy odbiorze lub określony w § 8 ust. 2 dla usunięcia wad w okresie gwarancji, dla każdego z zawinień z osobna.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Umowa z dn. 23.09.2013r., k. 19-23,

-

Pismo z dn. 8.07.2014r., k. 38,

-

Pismo z dn. 19.02.2014r., k. 41,

-

Kopia dziennika budowy, k. 91,

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

Powód przystąpił do wykonywania umowy. Podczas realizacji pierwszego etapu zadania okazało się, że dla wykonania pozostałej części umowy, koniecznym jest wykonanie prac dodatkowych, nie objętych przedmiotem umowy. Strony postępowania ustaliły, że powód wykonana te prace, zaś termin zakończenia robót zostanie przesunięty. Wobec wymuszonej pracami dodatkowymi, nieprzewidzianymi przez pozwanego, zmiany terminu zakończenia prac pozwany odstąpił od naliczania kar umownych za opóźnienie w wykonaniu przedmiotu umowy.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Pismo z dn. 8.07.2014r., k. 38,

-

Pismo z dn. 19.02.2014r., k. 41,

-

Kopia dziennika budowy, k. 91,

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

Pozwany, w trakcie realizacji prac, uczestniczył w wyborze elementów nowego wyposażenia remontowanej sali dydaktycznej, w tym także siedzisk, które miały się w niej znajdować. Powód – przed dokonaniem zamówienia - dostarczył przedstawicielom pozwanego propozycję gotowego (skręconego) siedziska, jakie miało zostać zamontowane na sali dydaktycznej. Zaproponowane przez powoda siedzisko, po jego przetestowaniu przez przedstawicieli pozwanego (każdy z przedstawicieli biorący udział w spotkaniu usiadł na siedzisku) i wprowadzeniu poprawek m. in. co do wyprofilowania oparcia oraz miejsca umieszczenia blatu do pisania, zostało zaakceptowane przez pozwanego. Siedzisko w pierwotnej wersji nie zawierało zaślepek śrub skręcających siedzisko i oparcie oraz śrub mocujących do podłoża).

Dowód :

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

-

Zeznania świadka M. B., k. 101,

-

Zeznania świadka J. S., k. 124-125,

-

Zeznania świadka R. S., k. 125

-

Zeznania świadka P. T., k. 126,

-

Przesłuchanie powoda, k,. 155-157

W dniu 9 maja 2014 roku doszło do przeglądu dotychczas wykonanych prac, podczas którego sporządzono wykaz stwierdzonych usterek i czynności koniecznych do przeprowadzenia w postaci: wyśrodkowania obrazu rzutnika (1), wyregulowania bocznych części tablicy (sprężynują) (2), wymianie ekranu ze względu na marszczenie lub usunięciu marszczenia(3), przeszlifowanie krawędzi listew progowych (4), naprawie uszkodzonej elewacji (5), zaślepieniu wystających śrub mocujących siedziska (6), oraz zlikwidować ostre śluby na ich oparciach i siedziskach (8) oraz wskazano na brak dostępu do części gniazd komputerowych i sieciowych (7) oraz brak dokumentacji powykonawczej robót elektrycznych (9).

Dowód:

-

Wykaz usterek, k. 42 .

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

W dniu 21 maja 2014 roku podczas czynności odbiorowych stwierdzono, że w przedmiocie umowy występują usterki, dotyczące m.in. sprężynowania skrzydeł tablicy, które zdaniem dziekana A. B. (1) uniemożliwiały korzystanie z niej.

Podczas czynności sprawdzających jeden z przedstawicieli pozwanego, w celu zweryfikowania poprawności wykonania siedzisk, usiadł na siedzeniu, którego ostre śruby mocujące oparcia i siedziska do konstrukcji, uszkodziły mu odzież.

Wobec istniejących usterek w wykonanych przez powoda pracach, w tym także w/w, pozwany odmówił sporządzenia protokołu końcowego. W związku z powyższym sporządzono protokół wstępny, w treści którego wskazano, że część usterek, co do punktów 2,3,4,5 i 6 z wykazu sporządzonego w dniu 9 maja 2014 roku nie została usunięta (wyregulowanie bocznych części tablicy (sprężynują), wymiana ekranu ze względu na marszczenie lub usunięcie marszczenia, przeszlifowanie krawędzi listew progowych, naprawie uszkodzonej elewacji, zaślepieniu wystających śrub mocujących siedziska, a nadto wymieniono dalsze wcześniej niezaobserwowane usterki: konieczność zalaminowania opisów przy wyłącznikach oświetlenia, dostarczenia pomiarów przeniesionych gniazd przy siedziskach, naprawienia niesprawnej oprawy oświetlenia nad tablicą rozdzielczą, oczyszczeniu wszystkich ramy okiennych z szpachli i farby, a także rolet, uzupełnienie tynków, wyszpachlowania i pomalowania w ościeżach okiennych, usunięciu widocznych zagłębień na łączeniu płyt (...) na stropach, doklejenia cokolika na ścianie, wypoziomowania lampy kinkiet oraz wskazano na niesprawne oświetlenie przed wejściem do sali. Termin ich usunięcia ustalono do dnia 15 czerwca 2014 roku. W treści protokołu nie wskazano na konieczność zlikwidowania ostrych śrub na ich oparciach i siedziskach.

Dowód:

-

Protokół z dn. 21.05.2014r., k. 26,

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

-

Zeznania świadka M. B., k. 101,

-

Zeznania świadka A. B. (2), k. 102,

-

Zeznania świadka A. M., k. 102-103,

-

Zeznania świadka H. L., k. 104-105,

-

Zeznania świadka J. K., k. 105-106,

-

Zeznania świadka A. B. (3), k. 106,

-

Zeznania świadka T. K., k. 122-124,

-

Zeznania świadka J. S., k. 124-125,

-

Zeznania świadka R. S., k. 125

-

Zeznania świadka P. T., k. 126,

-

Zeznania świadka P. O., k. 153-+154,

-

Przesłuchanie powoda, k,. 155-157

Powód nie zgadzał się z zarzutami pozwanego dotyczącymi stwierdzonych usterek. W zakresie sprężynowania tablicy powód wielokrotnie wyjaśniał, że dokonał zamówienia tablicy zgodnie ze wskazaniami pozwanego, a sprężynowanie wynika wyłącznie z jej konstrukcji.

Dowód:

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

-

Przesłuchanie powoda, k,. 155-157

Dążąc do polubownego zakończenia czynności odbiorowych, powód zgłosił dostawcy foteli koniczność przeszlifowania śrub mocujących, co zostało wykonane. W dniu 25 czerwca 2014 roku powód zakupił nową tablice trójdzielną, którą zamontował. Powód usunął także pozostałe zgłoszone w protokole usterki, pozostawiając przez nieuwagę niewielkie ubytki przy ościeżach okiennych i w dniu 16 czerwca 2014 roku pozwanej gotowość do odbioru. Koszt usunięcia usterek zamknął się kwotą 807,62 zł.

Dowód:

-

Kosztorys ofertowy, k. 11-14,

-

Wydruk zdjęcia, k. 15,

-

Faktura VAT, k. 16,

-

Potwierdzenie przelewu, k. 17

-

Pismo z dn. 16.16.2014r., k. 39

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

-

Zeznania świadka J. S., k. 124-125,

-

Zeznania świadka R. S., k. 125

-

Przesłuchanie powoda, k,. 155-157

W dniu 30 czerwca 2014 roku po raz kolejny przeprowadzono czynności odbiorowe. Pozwany ponownie odmówił odbioru przedmiotu umowy z uwagi na nowe ujawnione usterki w jego wykonaniu oraz zawracając uwagę na fakt nieusunięcia usterek wymienionych w poprzednim protokole. W treści protokołu wskazano na występowanie następujących usterek: tablice wymienić sprężynują boczne skrzydła przy zawiasach (nie usunięta wada/usterka z dnia 09.05.2014r.), zlikwidować ostre występy na łbach śrub na siedziskach i oparciach.(nie usunięta wada/usterka z dnia 09.05.2014r.), uzupełnić ubytki w ościeżach okiennych (nie usunięta wada/usterka z dnia 21.05.2014r.). Wśród nowych wad wskazano: wymienić listwy progowe uszkodzone 3,4,5 od góry i 2 od dołu i po oczyszczeniu sprawdzić wszystkie pozostałe. przeszlifować krawędzie listew progowych, zlikwidować zarysowanie na obudowie grzejnika, dokleić tapetę w górnej części ostatniego okna i założyć silikon na styku rama roleta, a ościeże okienne, spasować listwy progowe, wyczyścić kasety od rolet, uszkodzona ościeżnica w drzwiach wejściowych, uzupełnić szczelinę na styku wykładzina a ościeżnica, oczyścić balustrady z kleju. Termin usunięcia usterek został wyznaczony na dzień 1 sierpnia 2016 roku.

Powód usunął usterki, wymienione w protokole, w szczególności wykonał zaślepki śrub mocujących siedziska, które nie były przedmiotem umowy i zgłosił gotowość do odbioru. Powód nie przeprowadził wówczas żadnych czynności związanych z usunięciem sprężynowania tablicy, uznając to za niemożliwie i wynikające z jej specyfikacji.

W dniu 10 lipca 2014 roku sporządzono protokół końcowy odbioru robót bez uwag ze strony inwestora.

Dowód:

-

Protokół z dn. 10.07.2014r., k. 18,

-

Zeznania świadka P. M., k. 99-100,

-

Zeznania świadka M. B., k. 101,

-

Zeznania świadka A. B. (2), k. 102,

-

Zeznania świadka A. M., k. 102-103,

-

Zeznania świadka H. L., k. 104-105,

-

Zeznania świadka J. K., k. 105-106,

-

Zeznania świadka A. B. (3), k. 106,

-

Zeznania świadka T. K., k. 122-124,

-

Zeznania świadka J. S., k. 124-125,

-

Zeznania świadka R. S., k. 125

-

Zeznania świadka P. T., k. 126,

-

Zeznania świadka P. O., k. 153-+154,

-

Przesłuchanie powoda, k,. 155- (...)

W dniu 11 lipca 2014 roku, w związku z zakończeniem zadania powód wystawił pozwanemu fakturę Vat na kwotę 516,370,31 zł brutto, z terminem płatności do dnia 1 sierpnia 2014 roku.

Dowód:

-

Faktura VAT, k. 37.

W dniu 8 sierpnia 2014 roku pozwany wystawił powodowi notę księgową nr (...) na kwotę 25 818,52 zł w związku z 25 dniowym opóźnieniem w usunięciu usterek, wskazując, że niniejsza należność zostanie potrącona z należnym powodowi wynagrodzeniem za realizację umowy. W dniu 11 sierpnia 2014 roku pozwany wypłacił powodowi kwotę 490 251,79 zł, tytułem wynagrodzenia pomniejszonego o naliczoną karę umowną.

Dowód:

-

Nota księgowa, k. 35,

-

Potwierdzenie przelewu, k. 36

W odpowiedzi na doręczona notę księgował powód zakwestionował zasadność jej wystawiania, wskazując, że wszelkie usterki usunął w zakreślonych do tego terminach i zwrócił się z prośbą o anulowanie naliczonych kar umownych.

Dowód:

-

Pismo z dn. 19.09.2014r. z dowodem nadania, k. 29-30

Pismem z dnia 14 października 2014 roku powód, działając przez pełnomocnika, ponownie zakwestionował zasadność naliczonej kary umownej, podnosząc, że dotychczas pozwany nie wskazał jakie konkretnie usterki nie zostały usunięte w zakreślonym do tego terminie i wezwał do ich sprecyzowania.

Dowód:

-

Pismo z dn. 14.10.214r. z potwierdzeniem nadania, k. 31-32

Pismem z dnia 6 listopada 2014 roku powód wezwał pozwanego do zapłaty pozostałej części wynagrodzenia w kwocie 25 818,52 zł.

Dowód:

-

Wezwanie do zapłaty z dn. 6.11.2014r z potwierdzeniem nadania, k. 33-34.

Pismem z dnia 12 listopada 2014n roku pozwany wyjaśnił, że kara umowna została naliczona w związku z nieusunięciem usterek za okres od dnia 16 czerwca 2014 roku do dnia 10 lipca 2014 roku.

Dowód:

-

Pismo z dn. 12.11.2014r., k. 27-28

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się być uzasadnione w całości.

Umowę łączącą strony, na podstawie której powód zobowiązał się do wykonania: (...) Remontowych w Budynkach Wydziału (...) przy ul. (...) w S., w tym remontu S. dydaktycznej 151 z zapleczem przeznaczonym dla studentów niepełnosprawnych w budynku przy ul. (...), sklasyfikować należało, jako umowę o remont w rozumieniu art. 658 k.c., do której odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy dotyczące umów o roboty budowlane (art. 647 i nast.) oraz z odesłania zawartego w art. 656 § 1 k.c. w zakresie w nim wskazanym przepisy dotyczące umów o dzieło, w szczególności 636 k.c. i nast.

Niniejszym pozwem powód domagał się od pozwanego zapłaty pozostałej części wynagrodzenia w wysokości 25 818,52 zł, która to kwota została przez pozwanego potrąconą z należnym mu wynagrodzeniem tytułem kary umownej nałożonej w związku z nie usunięciem istniejących w przedmiocie umowy usterek w zakreślonym przez pozwanego terminie. Powód kwestionując zasadność naliczenia kary umownej wskazywał, że wszelkie stwierdzone usterki, usunął w zakreślonym do tego przez pozwanego terminie, pomimo iż jego zdaniem fakt ich wystąpienia nie powinien był wpływać na przeprowadzenie czynności odbiorowych, w związku z czym naliczenie kary umownej przez pozwanego jest pozbawione podstaw.

Pozwany natomiast zaprzeczając twierdzeniom powoda podnosił, że powód – wbrew jego twierdzeniom – nie usunął wad w wyznaczonym do tego terminie 16 czerwca 2014 roku, w związku z czym naliczenie kary umownej za okres opóźnienia w ich usunięciu, tj. do dnia sporządzenia protokołu odbioru końcowego (10 lipca 2014 roku), pozostało uzasadnione. Niezależnie pozwany zaznaczył, że powód bezzasadnie kwestionuje istnienie wad w przedmiocie umowy tym bardziej, że przystąpił do ich usuwania i ostatecznie je usunął, podkreślając przy tym, że pomiędzy pojęciem wady i usterki nie ma żadnego rozróżnienia.

Na gruncie niniejszej sprawy, wobec twierdzeń stron postępowania, kluczowym dla rozstrzygnięcia okazało się zatem ustalenie, czy pozwana zasadnie naliczyła powodowi karę umowną, a konsekwencji czy dokonała skutecznego potrącenia powstałej w związku z tym należności z wierzytelnością przysługująca powodowi z tytułu wynagrodzenia.

Na wstępie zaznaczyć należało, że zgodnie z art. 483 § 1 k.c. można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). Kara umowna jest zatem dodatkowym zastrzeżeniem umownym, wprowadzanym do umowy w ramach swobody kontraktowania, mającym na celu wzmocnienie skuteczności więzi powstałej między stronami w wyniku zawartej przez nie umowy i służy realnemu wykonaniu zobowiązania. W razie niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania należy się wierzycielowi w zastrzeżonej na ten wypadek wysokości bez względu na wysokość poniesionej szkody. Dlatego też, chociaż odpowiedzialność dłużnika z tytułu kary umownej za niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nie jest uwarunkowana poniesieniem przez wierzyciela szkody, to jest ona zależna od pozostałych przesłanek statuujących odpowiedzialności kontraktowej przewidzianej w art. 471 k.c.

Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy wskazać należało, że strony niespornie w zawartej umowie zastrzegły karę umowną m. in. za zwłokę w usunięciu wad stwierdzonych przy odbiorze lub w okresie rękojmi/gwarancji w wysokości 0,2% wynagrodzenia brutto za każdy dzień zwłoki liczony odpowiednio od terminu wskazanego do usunięcia wad, który to - jak wskazuje ustalony w sprawie stan faktyczny - został wyznaczony na dzień 15 czerwca 2014 roku, do którego to dnia powód – zdaniem pozwanej - nie usunął następujących wad w przedmiocie umowy (pozostawał w zwłoce): sprężynowania bocznych skrzydeł tablicy przy zawiasach, nie zlikwidował ostrych występów na łbach śrub na siedziskach i oparciach, a nadto nie uzupełnił ubytków w ościeżach okiennych, pomimo, że wady te zostały wymienione w protokole z dnia 21 maja 2014 roku.

Rozstrzygając w przedmiocie zasadności nałożonej na powoda kary umownej, której naliczenie zgodnie z postanowieniami umowy uzależnione było od ziszczenia się czynników w postaci nie usunięcia wad stwierdzonych w wykonanych przez powoda pracach z zakreślonym do tego terminie, koniecznym dla ustalenia zasadności naliczonej przez pozwanego kary umownej okazało się ustalenia, czy nieprawidłowości w wykonanych przez powoda pracach stanowią wady, których wystąpienie – zgodnie z umowa – upoważniało pozwanego do odmowy ich odbioru, oraz czy w wyniku ich nieusunięcia pozwany popadł w zwłokę.

Odnosząc się w pierwszej kolejności spornego zagadnienia, co należy rozumieć pod pojęciem „wad”, wskazać należało, że ustawodawca w treści art. 637 k.c. (znajdującym zastosowanie z odesłania zawartego w 656 § 1 k.c.) pojęciem "wady" obejmuje zarówno wady istotne, jak i nieistotne oraz usuwalne i nieusuwalne, przy czym podziały te krzyżują się, bowiem mogą istnieć wady istotne i nieistotne zarówno usuwalne jak i nieusuwalne (porównaj wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 I 1999 r. I CKN 957/97, OSNC 1999, nr 7-8, poz. 131). Przy czym w/w ustawowa kwalifikacja nie jest bezwzględnie obowiązująca, co z kolei oznacza, że strony zawierając umowę podział ten mogą uregulować w odmienny sposób. I tak Sąd, po dokonaniu analizy treści łączącej strony umowy, doszedł do wniosku, że skoro strony przewidziały w umowie stosunkowo wysokie kary z tytułu opóźnienia w usunięciu wad, to w ocenie Sądu należało stwierdzić, że miały na uwadze uchybienia jakościowe o doniosłym charakterze, rzutujące w poważnym stopniu na funkcjonowanie obiektów, nie zaś drobne usterki, które nie wpływają na możliwość użytkowania pomieszczenia.

Pierwszą z „wad” wymienionych w protokole z dnia 21 maja 2014 roku, a nieusuniętych do dnia 15 czerwca 2014 roku były sprężynujące skrzydła tablicy.

Dokonując analizy materiału dowodowego, Sąd doszedł do wniosku, że tego rodzaju nieprawidłowość nie mogła być sklasyfikowana jako wada, uniemożliwiająca dokonanie odbioru końcowego przedmiotu umowy. Podkreślenia bowiem wymaga, że sprężynowanie skrzydeł tablicy wynikało wyłącznie ze specyfikacji samej tablicy, nie zaś z wadliwego jej montażu przez powoda. Powyższe potwierdza także fakt, że pomimo iż powód przed dniem 30 czerwca 2014 roku dokonał wymiany tablicy na tablicę pochodzącą od innego producenta usterka ta w dalszym ciągu występowała(co z kolei stwierdzono w kolejnym protokole z dnia 30 czerwca 2014 roku).

W ocenie Sądu zatem sprężynowanie skrzydeł tablicy, jako wynikające z jej „nieprawidłowości” konstrukcyjnych, nie mogło być postrzegane jako wada przedmiotu umowy, uniemożliwiające dokonanie odbioru końcowego inwestycji, tym bardziej, że tablice o takiej samej konstrukcji były użytkowane w pozostałych salach wykładowych, a jak wskazuje osobowy materiał dowodowy jedyną osobą składająca w tym zakresie zastrzeżenia był dziekan A. B. (1). Nie bez znaczenia w tym zakresie pozostał także fakt, że pomimo iż nowa – wymieniona przed dniem 30 czerwca 2014 roku tablica dalej sprężynowała – co wprost wynika ze sporządzonego w tym dniu protokołu - powód do dnia 10 lipca 2014 roku (tj. do dnia sporządzenia protokołu odbioru końcowego bez uwag) nie podjął żadnych czynności mających na celu niwelację sprężynowania, a pomimo to ostatecznie przeprowadzono pomyślny odbiór tego elementu inwestycji.

W tym stanie rzeczy w ocenie Sądu brak było zatem podstaw do przyjęcia, że sprężynowanie tablicy stanowiło wadę przedmiotu umowy, a w konsekwencji nie sposób było uznać, że powód nie usuwając jej popadł w zwłokę, uprawniającą pozwanego do naliczenia kary umownej.

W zakresie natomiast usterki w postaci ostrych śrub mocujących siedziska, Sąd zwrócił uwagę, że tego rodzaju nieprawidłowości, choć rzeczywiście dosyć istotne z punktu widzenia użytkowania sali dydaktycznej, nie mogły być uznane za usunięte po wyznaczonym do tego terminie.

Sąd zwrócił bowiem uwagę, że pozwana rzeczywiście fakt występowania ostrych śrub sygnalizowała już w dniu 9 maja 2014 roku, przy czym dokument ten nie stanowił protokołu wstępnego, sporządzonego w wyniku odmowy przeprowadzenia czynności odbiorowych, zaś został sporządzony w pewnym stopniu niejako przy okazji przeglądu postępu prac, świadczy o tym nie tylko jego treść, ale przede wszystkim brak terminu do jakiego wymienione w nim usterki winny zostać usunięte. Co istotne w sporządzonym w wyniku odmowy przeprowadzenia czynności odbiorowych w dniu 21 maja 2014 roku protokole wstępnym usterka w postaci ostrych śrub na oparciach i siedziskach nie została wymieniona obok pozostałych stwierdzonych nieprawidłowości, do których usunięcia pozwany zobowiązany był w terminie do dnia 15 czerwca 2014 roku. W konsekwencji, wobec faktu, że w/w usterka nie została zawarta w treści protokołu z dnia 21 maja 2014 roku, nie sposób było przyjąć, że powód nie usuwając jej w wyznaczonym w jego treści terminie popadł w jakakolwiek zwłokę. Bez znaczenia pozostaje przy tym fakt, że o ostrych śrubach w oparciach i siedziskach wspomniano w wykazie usterek z dnia 9 maja 2014 roku, albowiem ten stanowił (jak już wyżej wskazano) jedynie wykaz nieprawidłowości i nie zakreślał terminu do ich usunięcia, zaś dokumentem wiążącym w tym zakresie, w szczególności co do możliwości skorzystania z uprawnienia do naliczenia kar umownych był protokół odbioru z dnia 21 maja 2014 roku.

W tym stanie rzeczy, wobec stwierdzenia, że ostre śruby mocowań oparć i siedzisk nie zostały wymienione, jako usterka, którą winna zostać usunięta do dnia 15 czerwca 2014 roku, brak było podstaw do uznania, że powód – nie usuwając jej do tego dnia - pozostawał w zwłoce. W tym miejscu na uwagę zasługuje fakt, że usterka w postaci ostrych śrub została ponownie umieszczona w kolejnym protokole wstępnym z dnia 30 czerwca 2014 roku, sporządzonym w związku z ponowną odmową przeprowadzenia czynności odbiorowych, wedle którego termin jej usunięcia (a także innych wcześniej niestwierdzonych usterek) został ustalony na dzień 1 sierpnia 2014 roku, a powód w/w terminu dotrzymał, co z kolei znalazło wyraz w sporządzonym w dniu 10 lipca 2014 roku protokole odbioru końcowego bez uwag.

Podobnie Sąd ocenił opóźnienie w usunięciu niewielkich ubytków przy ościeżach okiennych, wskazując, że tego rodzaju niewielkie nieprawidłowości, nie powinny stanowić samoistnej podstawy do naliczenia jakiekolwiek kary umownej, tym bardziej, ze z zeznań świadka P. M. jednoznacznie wynika, że usterka ta została usunięta w zakreślonym przez pozwanego terminie, jednak bardzo szczegółowe czynności sprawdzające jakość wykonanych przez powoda prac ujawniły, że do wypełnienia pozostaje ubytek „wielkości paznokcia.” Pomimo, że Sąd nie odmawia pozwanemu prawa dokonania szczegółowej i wnikliwej kontroli jakości wykonanych przez powoda prac, to jednak nie należy tracić z pola widzenia, że tego rodzaju niewielkie niedokładności, z całą pewnością nie stanowią wady przedmiotu umowy, która byłaby samoistną podstawą chociażby do odmowy przeprowadzenia czynności odbiorowych, albowiem zgodnie z już ugruntowanym w doktrynie i judykaturze stanowiskiem wyłącznie wady istotne uzasadniają odmowę odbioru robót, rzutując tym samym na wymagalność roszczenia o wynagrodzenie za ich wykonanie. W judykaturze podnosi się bowiem, że strony umowy o roboty budowlane nie mogą uzależniać odbioru tych robót od braku jakichkolwiek usterek, bowiem jedynie wady istotne uzasadniają taką odmowę (zob. wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 7 marca 2014 r., V ACa 725/13).

W tym stanie rzeczy, reasumując dotychczasowe ustalenia, Sąd doszedł do wniosku, że obciążenie powoda kara umowną w kwocie 25 818,52 zł, okazało się być nieuzasadnione, a w konsekwencji powyższego dokonane przez pozwanego potrącenie – nieskuteczne.

Zwrócić przy tym należało uwagę, że zarzuty pozwanego, jako zarzuty niweczące roszczenie powoda o zapłatę nieuregulowanej części wynagrodzenia, ściśle wiązały się z kwestią rozkładu ciężaru dowodu. Podkreślenia przy tym wymaga, że reguła dotycząca ciężaru dowodu ustalona w art. 6 k.c. nie może być rozumiana w ten sposób, że zawsze – bez względu na okoliczności sprawy – spoczywa on na stronie powodowej. Jeżeli strona pozwana podnosi zarzuty hamujące, to oczywistym jest, że to na niej na niej spoczywa ciężar udowodnienia faktów z nimi związanych, zaś nie przedstawienie stosownych dowodów na poparcie swych twierdzeń, wiąże się z ryzykiem niekorzystnego dla strony rozstrzygnięcia.

Wobec powyżej poczynionych ustaleń, nie sposób było przyjąć słuszności stanowiska pozwanego o aktualizacji uprawnienia do naliczenia kary umownej. W tym stanie rzeczy, przy braku dowodów przeciwnych, tut. Sąd doszedł do wniosku, że pozwany niesłusznie obciążył powoda karą umowną, a co za tym idzie nie wykazała istnienia wymagalnej wierzytelności nadającej się do potrącenia z wierzytelnością powoda, w konsekwencji czego złożone przez pozwaną oświadczenie o potrąceniu okazało się nieskuteczne.

Uwzględniając powyższe oraz fakt, że powód wykazał zarówno podstawę, jak i wysokość dochodzonego roszczenia, tut. Sąd uznał zasadność żądania w pełnej wysokości.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. zgodnie z żądaniem pozwu.

Stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzony w sprawie materiał dowodowy w postaci przedłożonych przez strony postępowania dokumentów i zeznań słuchanych w sprawie świadków oraz przesłuchania powoda, do których wiarygodności Sad nie miał żadnych wątpliwości.

Na rozprawie w dniu 2 września 2016 roku sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu budownictwa. U podstaw niniejszego orzeczenia legły ustalenia poczynione na podstawie dowodów z dokumentów dołączonych do pozwu oraz treści złożonych w sprawie pism procesowych, zeznań świadków i powoda, które Sąd uznał za wystarczające dla wydania rozstrzygnięcia. Wskazane dowody pozwoliły ponad wszelką wątpliwość ustalić stan faktyczny sprawy i wydać orzeczenie. Poza tym, zgodnie z ciężarem rozkładu dowodu wyrażonym w art. 6 k,c, rzeczą powoda było wykazanie wykonania robót zgodnie z umową oraz usunięcia wskazanych usterek , pozwanej , która naliczyła karę umowną , było wykazanie że kara została zasadnie naliczona i potrącona z wynagrodzenia należnego powodowi. W tym kontekście – wobec niekwestionowania przez pozwaną, że powód wykonał roboty zgodnie z umową - przeprowadzanie dowodu na okoliczności wskazane w pozwie okazało się zbędne.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania znajduje podstawę prawną w treści art. 98 § 1 k.p.c. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 98 k.p.c. strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Mając na uwadze, że powództwo zostało uwzględnione w całości, zwrot kosztów postępowania należał się stronie powodowej. Na koszty poniesione przez powoda się opłata od pozwu w kwocie 1291 zł, 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, kwota 2 400 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego na podstawie § 6 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t)

W tym stanie rzeczy należało orzec, jak w sentencji.