Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt XIII Ga 254/16

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 6 kwietnia 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 8.107,52 zł wraz z ustawowymi odsetkami za okres od dnia 31 grudnia 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku oraz ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty, oddalił powództwo w pozostałej części, zasądził od pozwanej (...) Spółki Akcyjnej z siedzibą w W. na rzecz powódki (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. kwotę 1.701,37 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania i orzekł o zwrocie na rzecz stron niewykorzystanych zaliczki na poczet dowodu z opinii biegłego sądowego. (wyrok k. 138-139)

Wydając to rozstrzygnięcie Sąd Rejonowy ustalił, iż pozwana spółka ponosi, na podstawie art. 430 k.c. i art. 120 k.p., odpowiedzialność za koszty naprawy elektrycznego zespołu trakcyjnego o numerze (...) połączonego z pociągiem nr (...), a uszkodzonego w wyniku zdarzenia z dnia 20 czerwca 2013 roku. Wysokość uzasadnionych kosztów naprawy uszkodzeń Sąd I instancji, na podstawie opinii biegłego, określił na kwotę 8.107.52 zł.

Sąd Rejonowy uznał jednocześnie, iż wynikające z punktu 4 a, b, c, g, h, i kosztorysu powódki czynności dotyczące rozłączenia i podłączenia silników trakcyjnych oraz przewodów wielokrotnych (...), użycia podnośników K., badanie czopów i gniazd skrętu, przejazd (...) na trasie C. - I. - (...), pomiar nacisku zestawów kołowych na (...) (...) nie były uzasadnione biorąc pod uwagę rodzaj uszkodzeń pojazdu oraz obowiązujące w zakładzie powódki wytyczne opierając się na zapisie § 2 ust. 2 wytycznych w sprawie dopuszczenia taboru kolejowego po wypadkach do ponownej eksploatacji w przypadku, jeżeli tabor nie uległ wykolejeniu, a jego uszkodzenia są typu lekkiego i stwierdzając, że z takimi właśnie uszkodzeniami do czynienia mamy w okolicznościach niniejszej sprawy.

O odsetkach Sąd Rejonowy orzekł na podstawie art. 481 k.c., zaś o kosztach postępowania na podstawie art. 100 k.p.c. (uzasadnienie k. 140-154)

Apelację od wyroku wniosła powódka zaskarżając go w części, tj co do kwoty 2.928,15 zł, zarzucając rażące naruszenie przepisów Kodeksu postępowania cywilnego, w szczególności art. 233 k.p.c. poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, a w konsekwencji ustalenie wadliwie zakresu koniecznych czynności naprawczych po kolizji elektrycznego zespołu trakcyjnego z pojazdem, podczas gdy z instrukcji - wytycznych, którą miał stosować Powód jasno wynika, iż przy kolizji której uległ elektryczny zespół trakcyjny czynności zakwestionowane przez biegłego powinny być wykonane; poprzez dokonanie dowolnej, a nie swobodnej oceny dowodów, a w konsekwencji ustalenie wadliwie, iż zadaniem pracownika Powoda była ocena zakresu uszkodzeń, a nie zastosowanie się literalne do instrukcji - wytycznych w sprawie dopuszczenia taboru kolejowego po wypadkach do ponownej eksploatacji:

Skarżąca wniosła o zmianę wyroku w zaskarżonej części i zasądzenie dochodzonego roszczenia w całości, stosowną zmianę rozstrzygnięcia o kosztach procesu za I instancję oraz o zasądzenie od Pozwanego na rzecz Powoda kosztów postępowania za II instancję. (apelacja k.162–163)

W odpowiedzi na apelacje pozwana wniosła o jej oddalenie w całości oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania wg norm przepisanych (odpowiedź na apelacje k.167-168).

Sąd Okręgowy, Sąd Gospodarczy zważył, co następuje:

Apelacja, jako bezzasadna, podlega oddaleniu.

Przed przystąpieniem do analizy treści środka zaskarżenia, należy zaznaczyć, że Sąd Okręgowy podziela ustalenia faktyczne sądu pierwszej instancji i jako trafnie i prawidłowo ocenione oraz logicznie wywiedzione ze zgromadzonego materiału dowodowego, przyjmuje za własne.

Nie zasługuje również na uwzględnienie zarzut naruszenia przepisu art. 233 § 1 k.p.c., stosownie do którego zasada swobodnej oceny dowodów polega na tym, że sąd ocenia wiarogodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Ustawodawca wskazuje granice tej swobody oraz to, w jaki sposób powinna być realizowana. Zgodnie z powyższym sąd jest obowiązany do wyprowadzenia na podstawie zebranego materiału dowodowego wniosków logicznie prawidłowych. Sąd musi dokonać selekcji zgromadzonego materiału, poddać ocenie moc dowodową poszczególnych dowodów i dać prawidłowy wyraz wynikom tego wyboru i oceny (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2001 r. sygn. akt IV CKN 970/00).

Zgodnie z zasadą wynikającą z art. 233 § 1 k.p.c. sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Stosując zasadę swobodnej oceny dowodów według własnego przekonania, sąd obowiązany jest przestrzegać zasad logicznego rozumowania, a więc może z zebranego materiału dowodowego wyciągnąć wnioski tylko logicznie uzasadnione. Sąd może dać wiarę tym lub innym świadkom, czyli swobodnie oceniać ich zeznania, nie może jednak na tle tych zeznań budować wniosków, które z nich nie wynikają. Przy ocenie dowodów, tj. ich wiarygodności i mocy, istotną rolę odgrywają zasady doświadczenia życiowego.

Wszechstronne rozważenie zebranego materiału oznacza uwzględnienie wszystkich dowodów przeprowadzonych w postępowaniu oraz wszystkich okoliczności towarzyszących przeprowadzaniu poszczególnych środków dowodowych, a mających znaczenie dla ich mocy i wiarygodności (stanowisko takie zajął Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 26 czerwca 2003 roku, V CKN 417/01, LEX nr 157326).

W tym zakresie należy brać pod uwagę cały materiał sprawy. W wyniku swobodnej oceny dowodów sąd dokonuje selekcji zebranego materiału pod kątem widzenia istotności poszczególnych jego elementów. Dalszym założeniem prawidłowej oceny dowodów jest ich poprawna interpretacja: np. wykładnia zeznań świadka, wykładnia dokumentu, itd.

Dla skutecznego podniesienia zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. niezbędne jest wykazanie ponad wszelką wątpliwość, że sąd oceniając materiał dowodowy uchybił zasadom logicznego myślenia, lub doświadczenia życiowego. Sąd Okręgowy w pełni podziela stanowisko, że samo stwierdzenie o wadliwości dokonanych ustaleń faktycznych, odwołujące się do stanu faktycznego, który w przekonaniu skarżących odpowiada rzeczywistości, nie jest więc wystarczające. Konieczne jest bowiem wykazanie, że sąd uchybił zasadom logicznego rozumowania lub doświadczenia życiowego, gdyż tylko takie uchybienie może być przeciwstawione uprawnieniu sądu do dokonywania swobodnej oceny dowodów. Nie jest natomiast wystarczające przekonanie strony o innej niż przyjął sąd wadze (doniosłości) poszczególnych dowodów i ich odmiennej ocenie niż ocena sądu. (podobnie wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi z dnia 19 grudnia 2013 r. sygn. akt I ACa 868/13, Legalis nr 761139 czy wyrok Sądu Apelacyjnego w Lublinie z dnia 12 grudnia 2013 r. sygn. akt I ACa 599/13, LEX nr 1416188). Kwestionowanie zaś dokonanej przez sąd oceny dowodów nie może polegać jedynie na zaprezentowaniu własnych, zadowalających dla skarżącego ustaleń stanu faktycznego, dokonanych na podstawie własnej, korzystnej dla niego oceny materiału dowodowego.

W ocenie Sądu Okręgowego w przedmiotowej sprawie strona skarżąca (powód) nie wykazała tego typu uchybień, a Sąd pierwszej instancji nie naruszył art. 233 § 1 k.p.c. Sąd Rejonowy na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału dokonał prawidłowej oceny dowodów, prezentując wnioskowania logiczne i zgodne z doświadczeniem życiowym, nie pomijając przy tym w sposób nieusprawiedliwiony żadnych dowodów.

Zgodzić się należy ze skarżącą, że dowód z opinii biegłego czy Instytutu podlega ocenie, wg szczególnych kryteriów, które stanowią poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania sformułowanego w niej stanowiska oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej ocen, a także zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej. (Por. wyrok z dnia 25.06.2009r. SA w Katowicach, V ACa 139/09; wyrok z dnia 07.03.2007r. SA w Katowicach, I ACa 910/07 oraz inne orzeczenia do art. 286 k.p.c.).

Sąd I instancji dokonał jednak wnikliwej i prawidłowej oceny materiał dowodowy, zgodnie z zasadami logiki i w sposób kompleksowy, w tym opinii biegłego tak w odniesienie do zeznań świadka T. W. jak i treści zapisów ww. wytycznych trafnie ustalając na ich podstawie okoliczności faktyczne niniejszej sprawy. Ustalenia biegłego, w tym kontekście dawały podstawę do ustalenia, iż całość czynności naprawczych wykonanych przy elektrycznym zespole trakcyjnym nie zasługiwała na uwzględnienie, a powódka w sposób automatyczny podejmując całość czynności związanych z naprawami uszkodzeń cięższego rozmiaru działała na własne ryzyko i poniosła koszty naprawy, których nie można uznać za pozostające w normalnym związku przyczynowy z następstwami przedmiotowego zdarzenia. Zapis omawianego § 2 ust 2 ww. wytycznych wymienia tylko przykładowe rodzaje uszkodzeń i tylko przykładowe rodzaje lekkich pojazdów drogowych (k. 115), wbrew stanowisku powoda, pozostawiając pole do jego wykładni i oceny rodzaju uszkodzeń taboru stosownie do okoliczności każdego wypadku. W niniejszej sprawie, zarówno zakres uszkodzeń jak i okoliczności zdarzenia (m.in. mała prędkość poruszania się pojazdów biorących udział w wypadku), nie tylko pozwalały, ale wprost nakazywały zakwalifikowanie skutków zdarzenia do takiej kategorii, co Sąd Rejonowy prawidłowo ustalił.

Zgodzić się w konsekwencji należy, że zarzut apelacji dotyczący naruszenia prawa procesowego, art. 233 k.p.c. stanowił jedynie polemikę z ustaleniami faktycznymi poczynionymi przez Sąd I instancji i zmierza do przedstawienia stanu faktycznego, który byłby korzystny dla powoda. Takie uzasadnienie zarzutu naruszenia art. 233 k.p.c. jest niewystarczające do przyjęcia przez Sąd II instancji, że doszło do naruszenia zasad procedury w stopniu pozwalającym uznać, że miało to wpływ na orzeczenie Sądu I instancji.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy, nie stwierdzając również w sprawie naruszeń przepisów, które sąd drugiej instancji winien brać pod uwagę z urzędu, na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił apelację jako bezzasadną.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. w zw. z art. 391 § 1 k.p.c. Strona powodowa przegrała sprawę w całości, w związku z czym powinna zwrócić stronie przeciwnej poniesione przez nią koszty procesu. Pozwana poniosła w postępowaniu apelacyjnym koszty zastępstwa prawnego w wysokości 600 zł ustalone na podstawie § 10 ust. 1 pkt 1 w zw. z § 2 pkt 3 w zw. z § 21 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U. 2015 r., poz. 1804).

Iwona Godlewska Jarosław Pawlak Bartosz Kaźmierak