Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 08 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy - G. P. w G. X Wydział Karny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Julia Kuciel

Protokolant: Anna Ciechanowicz

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Pruszczu Gdańskim – C. D.

po rozpoznaniu w dniu 08 czerwca 2016 roku na rozprawie sprawy

J. G., syna W. i M. z domu D., urodzonego (...) w miejscowości W.

oskarżonego o to, że:

w dniu 22 listopada 2015 roku w miejscowości Ż. w ruchu lądowym na ul. (...) prowadził pojazd mechaniczny marki P. o nr rej. (...) znajdując się w stanie nietrzeźwości, gdzie wynik I badania wykazał 1,06 mg/dm3 alkoholu w wydychanym powietrzu, tj. o przestępstwo z art. 178a § 1 k.k.

***

I.  oskarżonego J. G. (G.) uznaje za winnego popełnienia czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, czyn ten kwalifikuje jako występek z art. 178a § 1 k.k. i za to skazuje go, a na mocy art. 178a § 1 k.k. w zw. z art. 33 § 1 i 3 k.k. wymierza mu karę grzywny w wysokości 20 (dwudziestu) stawek dziennych, ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10, 00 złotych (dziesięć złotych),

II.  na mocy art. 42 § 2 k.k. w zw. z art. 43 § 1 k.k. orzeka wobec oskarżonego J. G. (G.) środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres 4 (czterech) lat,

III.  na mocy art. 43a § 2 k.k. w zw. z art. 43a § 1 k.k. orzeka od oskarżonego J. G. (G.) na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej świadczenie pieniężne w kwocie 5000 zł (pięć tysięcy złotych),

IV.  na podstawie art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego w pkt II (drugim) wyroku zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zalicza oskarżonemu okres rzeczywistego stosowania tego środka poprzez zatrzymanie dokumentu prawa jazdy od dnia 22 listopada 2015 roku do dnia 08 czerwca 2016 roku,

V.  na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 2, 3 i 17 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. R. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 1033, 20 złotych (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote i 20/100) brutto tytułem nie uiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu,

VI.  na mocy art. 626 § 1 k.p.k., art. 616 § 1 i 2 k.p.k. i art. 624 § 1 k.p.k. oraz na podstawie art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych (tekst jednolity Dz. U. z 1983 r. nr 49 poz. 223 ze zm.) zwalania oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, a wydatkami tego postępowania obciąża Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. G. jest właścicielem pojazdu marki P. o numerze rejestracyjnym (...). W dniu 22 listopada 2015 roku w swoim domu w Ż. na ulicy (...) w celem uśmierzenia bólu zębów i głowy spożył w godzinach porannych, około godziny 07.30, dwa piwa o pojemności 05, litra każde, które wpierw podgrzał z cukrem. Następnie, około godziny 09.30 wsiadł on do swojego pojazdu marki P. o numerze rejestracyjnym (...) i rozpoczął nim jazdę do sklepu znajdującego się w R.. W trakcie tej podróży ok. 09.35 rano w miejscowości Ż. na ulicy (...) został zatrzymany do rutynowanej kontroli drogowej przez funkcjonariusza Policji z KPP P. asp. A. S. W toku kontroli od J. G. wyczuwalna była wyraźna woń alkoholu i w związku z tym został on poddany badaniu urządzeniem pomiarowym A. 6020, które w tej dacie było sprawne i posiadało legalizację aktualną do dnia 29 marca 2016 roku. Pierwszy z przeprowadzonych pomiarów został przeprowadzony o godz. 09.55 i wykazał u J. G. 1,06 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu, drugi, przeprowadzony o godz. 10.10 dał wynik 1, 11 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Po przeprowadzeniu kontroli J. G. zatrzymano prawo jazdy za pokwitowaniem.

dowody: wyjaśnienia oskarżonego k. 23, 72-73, notatka urzędowa k. 1; protokół użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu k. 2; kserokopia świadectwa wzorcowania k. 3-4;

J. G. jest wdowcem, ma dwoje dzieci. Jest rolnikiem, otrzymuje emeryturę w wysokości 900 złotych. Jest właścicielem samochodu P. o numerze rejestracyjnym nr (...) 42H.. Nie był leczony psychiatrycznie ani odwykowo. Nie był uprzednio karany.

Dowody: dane z wyjaśnień oskarżonego k. 21-22, 71; dane o karalności k. 18; dane osobopoznawcze k. 28, dane majątkowe k.14, 16-17, 47-49

J. G. w postępowaniu przygotowawczym przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i złożył wyjaśnienia, które następnie podtrzymał w toku rozprawy głównej.

vide: wyjaśnienia oskarżonego k.23, k.72-73

Sąd zważył, co następuje:

W świetle całokształtu zgromadzonego w przedmiotowej sprawie materiału dowodowego, w szczególności wyjaśnień oskarżonego oraz innych dokumentów zgromadzonych i ujawnionych w trybie art. 393 § 1 i 2 k.p.k. w zw. z art. 394 § 1 i 2 k.p.k., których wiarygodność i rzetelność nie była kwestionowana, zarówno fakt popełnienia przez oskarżonego przypisanego mu występku z art. 178a § 1 k.k., jak i wina J. G., nie budzą w ocenie Sądu wątpliwości.

Przechodząc do omówienia zebranych w sprawie dowodów Sąd pragnie podkreślić, że w przedmiotowej sprawie za w pełni wartościową podstawę ustaleń faktycznych należało uznać wyjaśnienia oskarżonego. Oskarżony przyznał w ich treści, że kierował pojazdem w dniu 22 listopada 2015 roku mimo tego, że zanim w tym dniu wsiadł za kierownicę swojego pojazdu spożywał alkohol w postaci piwa. Podał również przyczyny, dla których prowadził w tym dniu pojazd mechaniczny. Sąd nie miał przy tym żadnych podstaw dla zakwestionowania wskazanych wyjaśnień, natomiast ich wartość dowodową potwierdzają materiały zebrane w aktach, w szczególności wyniki użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu wraz z kserokopią świadectwa wzorcowania. Nie było zatem podstaw dla odmowy tymże depozycjom oskarżonego wiarygodności.

Ustaleń stanu faktycznego dokonał Sąd również w oparciu o ujawnione w toku postępowania dokumenty, do których należą m.in.: dane o karalności, informacja Starostwa Powiatowego w P., dane osobopoznawcze, protokół użycia urządzenia kontrolno-pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu, kserokopia świadectwa wzorcowania. Dokumenty te nie były kwestionowane w toku postępowania, brak jest również w sprawie innych dowodów, które mogłyby podważyć autentyczność wymienionych, bądź też zakwestionować ich autorstwo i treści w nich zawarte.

Podobnie za wiarygodny dowód uznał Sąd notatkę urzędową ujawnioną w toku postępowania. Notatka ta dotyczy kontroli drogowej przeprowadzonej z udziałem oskarżonego. Ujawniona notatka urzędowa potwierdzają jedynie obiektywny fakt zaistnienia takiej kontroli oraz kontrolę trzeźwości J. G. zaś w pozostałym zakresie nie stanowiły one podstawy poczynionych ustaleń faktycznych, bowiem prowadziłoby to do naruszenia zakazu zastępowania dowodów, z których wymagane jest sporządzenie protokołu (np. zeznań świadków), treścią notatek urzędowych.

Wobec zaprezentowanej powyżej oceny zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, Sąd doszedł do przekonania, iż oskarżony J. G. dopuścił się popełnienia przypisanego mu w punkcie pierwszym wyroku czynu z art. 178a § 1 k.k. Zdaniem Sądu, oskarżonemu przypisać można także winę w popełnieniu tego czynu. Oskarżony jest osobą zdolną ze względu na wiek do ponoszenia odpowiedzialności karnej, a zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie dostarcza podstaw do przyjęcia, iż w chwili czynu był niepoczytalny lub znajdował się w anormalnej sytuacji motywacyjnej. Należy podkreślić, iż oskarżony, jak wynika wprost z jego wyjaśnień, rozpoczynając w dniu 22 listopada 2015 roku jazdę swoim samochodem, w pełni zdawał sobie sprawę, iż wcześniej tego samego dnia spożywał alkohol w postaci dwóch piw. Wiedział on zatem również, jeżeli uwzględni się jego wiek i doświadczenie życiowe, że ilość spożytego przez niego alkoholu skutkowała tym, iż znajdował się on w stanie nietrzeźwości. Wskazania wiedzy oraz zasady logicznego rozumowania nie pozostawiają zatem wątpliwości co tego, że J. G. wiedział rozpoczynając i kontynuując jazdę w/w pojazdem aż do czasu zaistnienia kontroli drogowej, iż będzie czynić to znajdując się w stanie nietrzeźwości. Powyższe wskazuje z kolei na to, że chciał on popełnić czyn zabroniony jako przestępstwo. Stwierdzić zatem należy, iż mimo tego, że oskarżony miał obiektywną możliwość zachowania się w sposób zgodny z obowiązującym porządkiem prawnym, nie uczynił tego jednak i prowadził samochód w stanie nietrzeźwości w ruchu lądowym.

Sąd zważył dalej, iż na gruncie art. 178a § 1 k.k. odpowiedzialność karną ponosi osoba, która znajdując się w stanie nietrzeźwości lub pod wpływem środka odurzającego, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Definicji stanu nietrzeźwości dostawcza natomiast art. 115 § 16 k.k. zgodnie z którym zachodzi on wówczas, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 ‰ albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm ³ wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. W przedmiotowej sprawie, co ustalono w sposób bezsporny, oskarżony prowadził swój samochód będąc w stanie nietrzeźwości, którego zawartość wynosiła w czasie pierwszego badania 1, 06 mg/dm ³ alkoholu w wydychanym powietrzu, a w czasie drugiego badania 1, 11 mg/dm ³ alkoholu w wydychanym powietrzu. Niewątpliwie zatem jego zachowanie wypełniało również te znamiona czynu zabronionego określonego w art. 178a § 1 k.k.

Przechodząc do omówienia zagadnień związanych z wymiarem kary Sąd na początku chciałby wskazać, że oskarżony popełnił przypisany mu czyn w dniu 22 listopada 2015 roku, a zatem po wejściu w życie z dniem 1 lipca 2015 roku ustawy z dnia 20 lutego 2015 roku o zmianie ustawy – Kodeks karny i niektórych innych ustaw. Jednakże wyrok w sprawie zapadł w dniu 08 czerwca 2016 roku, a zatem po zmianie ustawy – Kodeks karny w dniu 15 kwietnia 2016 roku. W rezultacie w przedmiotowej sprawie zaistniały dwa stany prawne i konieczne było podjęcie decyzji odnośnie tego, który z nich znajdzie zastosowanie przy orzekaniu wobec oskarżonego. Sąd kierował się w tym względzie treścią art. 4 § 1 k.k. Zgodnie z tą normą jeżeli w czasie orzekania obowiązuje ustawa inna niż w czasie popełnienia przestępstwa, stosuje się ustawę nową, jednakże należy stosować ustawę obowiązującą poprzednio, jeżeli jest względniejsza dla sprawcy. (...)ustawy względniejszej", w rozumieniu przepisu art. 4 § 1 k.k., powinno dokonywać się przy tym nie na płaszczyźnie abstrakcyjnej (poprzez porównywanie samej treści ustaw), lecz konkretnej, uwzględniając wszystkie okoliczności popełnionego czynu, biorąc pod uwagę faktyczne konsekwencje prawne, jakie mogą zostać orzeczone wobec sprawcy na podstawie podlegających ocenie ustaw” (patrz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 03 lutego 2015 roku, wydany w sprawie o sygn. akt IV KK 294/14). W ocenie Sądu w przedmiotowej sprawie pomiędzy normami prawnymi, znajdującymi zastosowanie w sprawie oskarżonego, nie zachodziły tego rodzaju różnice, które uzasadniałyby stosowanie ustawy obowiązującej do 14 kwietnia 2016 roku, jako ustawy względniejszej. Nie zmieniła się bowiem po 15 kwietnia 2016 roku treść art. 33, 42, 43 oraz art. 178a § 1 k.k.

Przechodząc do omówienia zagadnień związanych z wymiarem kary, Sąd zważył, iż w myśl przepisu art. 53 k.k. sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonej (prewencja szczególna), a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa i zaspokojenie potrzeby poczucia sprawiedliwości (prewencja ogólna). Wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości. Te właśnie zasady kodeksu karnego Sąd miał na uwadze, uznając za sprawiedliwą karę grzywny w wysokości 20 stawek dziennych i ustalając wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych. W ocenie Sądu, wymierzona oskarżonemu kara jest adekwatna zarówno do stopnia jego zawinienia, jak i stopnia społecznej szkodliwości przypisanego mu czynu. Tak ukształtowana kara uwzględnia okoliczność łagodzącą winę oskarżonego tj. przyznanie się przez niego do popełnienia zarzucanego mu czynu i jego uprzednią niekaralność mimo zaawansowanego wieku. Natomiast na niekorzyść oskarżonego Sąd poczytał niewątpliwie znaczny stopień społecznej szkodliwości popełnionego przez J. G. czynu. Oskarżony dopuścił się bowiem naruszenia jednej z podstawowych zasad związanych z bezpieczeństwem ruchu drogowego – zachowania trzeźwości podczas kierowania pojazdem mechanicznym. Zawartość alkoholu w wydychanym przez J. G. powietrzu ponad czterokrotnie przekraczała normę stanowiącą próg odpowiedzialności karnej za prowadzenie pojazdu pod wpływem alkoholu. Nawet przy najniższym zaś stanie nietrzeźwości, u kierowców prowadzących pojazdy mechaniczne pojawia się nadmierna pewność siebie, skłonność do szybkiej jazdy i brak samokrytycyzmu. Ponadto występują również zaburzenia wzrokowe, polegające na wadliwej ocenie odległości, czy też opóźnienie czasu reakcji co w przedmiotowej sprawie ma zasadnicze znaczenie jeżeli uwzględni się wiek oskarżonego. W konsekwencji, w omawianym przypadku rozmiar stworzonego w dalszej perspektywie przez J. G. zagrożenia był poważny. Powyższe rozważania stały również na przeszkodzie warunkowego umorzenia wobec oskarżonego postępowania karnego – niewątpliwie bowiem stopień społecznej szkodliwości jego czynu był znaczny. W ocenie Sądu bez znaczenia pozostawał tu dystans, jaki oskarżony przebył prowadząc swój pojazd w stanie nietrzeźwości; poruszał się on bowiem uczęszczaną drogą w tej miejscowości.

Wymierzona oskarżonemu kara nie jest w ocenie Sądu nadmiernie uciążliwa – w szczególności w świetle jego dochodów, pozwoli przy tym na normalne funkcjonowanie oskarżonego. Orzeczona kara spełnia w ocenie Sądu cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do oskarżonego, a jednocześnie zaspokaja społeczne potrzeby poczucia sprawiedliwości – w szczególności uwidoczni, iż lekceważenie norm prawnych związanych z bezpieczeństwem w ruchu drogowym polegające na prowadzeniu pojazdu w stanie nietrzeźwości zawsze będzie wiązało się z odpowiednio dostosowaną do wagi tego czynu reakcją karną. Sąd miał również na uwadze dyrektywę określoną w przepisie art. 33 § 1 i 3 k.k., zgodnie z którą ustalając stawkę dzienną, sąd bierze pod uwagę dochody sprawcy, jego warunki osobiste, rodzinne, stosunki majątkowe i możliwości zarobkowe; stawka dzienna nie może być niższa od 10 złotych, ani też przekraczać 2.000 złotych. Sąd uwzględnił zatem z jednej strony, iż oskarżony nie jest już osobą czynną zawodowo i osiągającą dochód z emerytury wysokości 900 złotych netto, z drugiej zaś – wielkość jego majątku. Na tej podstawie Sąd ocenił, iż uzasadnionym jest ustalenie ilość stawek dziennych na poziomie 20, a wysokości jednej stawki dziennej grzywny na kwotę 10 złotych.

Sąd stwierdził również, iż w przedmiotowej sprawie zastosowanie znajdowała norma art. 42 § 2 k.k., obligująca do orzeczenia wobec oskarżonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych na okres nie krótszy niż 3 lata – z uwagi na popełnienie czynu z art. 178a § 1 k.k. Sąd pragnie przy tym podkreślić, iż orzeczenie takiego środka było obowiązkiem Sądu, od którego nie mógł się on uchylić poprzez orzeczenie tego zakazu w innym wymiarze. Środek ten zgodnie z treścią art. 43 § 1 k.k. orzeka się w latach, od 3 do 10 lat. W ocenie Sądu, zbyt krótki okres orzeczenia tego środka nie oddawałby w sposób adekwatny stopnia winy oskarżonego i społecznej szkodliwości jego czynu. Z tego względu Sąd uznał, że czteroletni okres zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych będzie sprawiedliwy i wystarczający oraz spełni zakładane cele wymierzenia tego środka karnego, tj. wyeliminuje oskarżonego spośród osób prowadzących pojazdy mechaniczne, zapewniając tym samym w okresie jego trwania bezpieczeństwo pozostałym uczestnikom ruchu. Jednocześnie Sąd, na mocy art. 63 § 4 k.k. na poczet orzeczonego środka karnego w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych zaliczył okres zatrzymania tego dokumentu od dnia 22 listopada 2015 roku do dnia wyrokowania.

Sąd orzekł także, w oparciu o treść art. 43a § 2 k.k. w zw. z art. 43a § 1 k.k. orzekł wobec oskarżonego świadczenie pieniężne w kwocie 5 000, 00 złotych na rzecz Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej, albowiem oskarżony popełnił jeden z czynów, wymienionych w przepisie art. 43a § 2 k.k. Orzeczenie tego środka karnego było również obligatoryjne w przedmiotowej sprawie, natomiast jego wysokość ustalona została w oparciu o możliwości zarobkowe oskarżonego, a jej wysokość odpowiada najniższej możliwej do orzeczenia kwocie.

Dalej Sąd na podstawie art. 29 ust. 1 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. Nr 16, poz. 124 ze zm.) oraz § 2, 3 i 17 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. N. R. z Kancelarii Adwokackiej w G. kwotę 1033, 20 złotych (jeden tysiąc trzydzieści trzy złote i 20/100) brutto tytułem nie uiszczonych kosztów pomocy prawnej udzielonej oskarżonemu z urzędu, a także orzekł o kosztach procesu, zwalniając oskarżonego od ich ponoszenia i obciążając wydatkami tego postępowania Skarb Państwa.