Pełny tekst orzeczenia

WYROK ZAOCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 11 maja 2016 r.

Sąd Okręgowy w Warszawie XXV Wydział Cywilny w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 11 maja 2016 r. w Warszawie

na rozprawie sprawy z powództwa (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowanego Sekurytyzacyjnego Funduszu Inwestycyjnego Zamkniętego z siedzibą w W.

przeciwko E. S.

o zapłatę

oddala powództwo.

Sygn. akt XXV C 988/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 25 czerwca 2015 roku powód - (...) Wierzytelności Detalicznych Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. wniósł powództwo o zapłatę przeciwko E. S. w elektronicznym postępowaniu upominawczym, żądając od pozwanej zapłaty kwoty 85 489,44 zł z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty, zasądzenie zwrotu kosztów sądowych w wysokości 1069 zł i zastępstwa procesowego w wysokości 3600 zł. Wskazał, że na należności powoda składają się wynikające z niewywiązania się przez stronę pozwaną z postanowień wskazanych poniżej umów bankowych, co których powód nabył wierzytelności:

1.  z dnia 18.05.2006 r. nr (...) powód dochodzi zapłaty niespłaconej kwoty kapitału w wysokości 5.702,11 zł, kosztów w wysokości 234,00 zł oraz skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 0,00 zł naliczonych za okres od daty zawarcia umowy wskazanej w liście dowodów do dnia jej rozwiązania wg określonej w umowie stopy procentowej. Od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy bankowej do dnia rozliczenia portfela wierzytelności, tj. 08.10.2014 r. od kwoty należności głównej (...),11 naliczane były przez Bank odsetki karne za opóźnienie w wysokości 5020,25 zł;

2.  z dnia 26.03.2007 r. nr (...) powód dochodzi zapłaty niespłaconej kwoty kapitału w wysokości 37351,77 zł, kosztów w wysokości 156,00 zł oraz skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 0,00 zł naliczonych za okres od daty zawarcia umowy wskazanej w liście dowodów do dnia jej rozwiązania wg określonej w umowie stopy procentowej. Od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy bankowej do dnia rozliczenia portfela wierzytelności, tj. 08.10.2014 r. od kwoty należności głównej (...),77 naliczane były przez Bank odsetki karne za opóźnienie w wysokości 32243,43 zł;

3.  z dnia 13.02.2008 r. nr (...) powód dochodzi zapłaty niespłaconej kwoty kapitału w wysokości 1751,91 zł, kosztów w wysokości 0,00 zł oraz skapitalizowanych odsetek umownych w wysokości 0,00 zł naliczonych za okres od daty zawarcia umowy wskazanej w liście dowodów do dnia jej rozwiązania wg określonej w umowie stopy procentowej. Od dnia następującego po dniu rozwiązania umowy bankowej do dnia rozliczenia portfela wierzytelności, tj. 08.10.2014 r. od kwoty należności głównej (...),91 naliczane były przez Bank odsetki karne za opóźnienie w wysokości 0,00 zł.

Powód wskazał, że odsetki umowne i odsetki karne naliczane były w wysokości nie wyższej niż odsetki maksymalne, o których mowa w art. 359 §2 ¹ k.c., które na dzień wniesienia pozwu wynoszą 12% w skali roku. Powód dochodził również odsetek naliczonych od należności głównych z każdej ze wskazanych powyżej umów od dnia 09.10.2014 r. do dnia poprzedzającego dzień złożenia pozwu w łącznej wysokości 3029,97 zł. Jednocześnie strona powodowa wskazała, że na podstawie art. 482 § 1 k.c. wykorzystała przysługujące jej uprawnienie do skapitalizowania odsetek należnych do chwili wytoczenia powództwa i żądania od nich odsetek za opóźnienie. Nadto powód wniósł o zasądzenie kosztów procesu.

Powód wskazał, że stał się wierzycielem pozwanej na podstawie umowy z dnia 24 października 2014 r. o świadczenie w miejsce wykonania mocą, której (...) Sp. z o.o. sp. komandytowa zwolniła się z zobowiązania względem powoda poprzez przelew wierzytelności wniesionych aportem do spółki (...) sp. z o.o. przez (...) Bank (...) SA. w W. w dniu 08.10.2014 r. W wyniku powyższej transakcji na stronę powodową została przelana wierzytelność objęta niniejszym pozwem ( pozew k. 4-11).

Postanowieniem z dnia 4 sierpnia 2015 roku (sygn. akt. VI Nc-e 1183436/15) Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny, stwierdził brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w niniejszej sprawie. W konsekwencji powyższego w dniu 26 maja 2014 roku Sąd Rejonowy Lublin-Zachód w Lublinie VI Wydział Cywilny wydał postanowienie o przekazaniu przedmiotowej sprawy do tutejszego Sądu, na podstawie art. 505 [33] § 1 k.p.c. (k. 12).

W piśmie z dnia 18 września 2015 r. (k. 16 i n.) powód wskazał dowody na okoliczność, że spółka (...) S.A. wstąpiła w dniu 19.09.2011 r. w prawa i obowiązki (...) S.A. Oddział w P..

Z uwagi na fakt, iż pozwana nie zajęła stanowiska w sprawie i nie złożyła wyjaśnień, Sąd Okręgowy, na podstawie zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego w postaci dokumentów przedłożonych przez powoda wydał wyrok zaoczny ( wyrok zaoczny k. 56).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

(...) S.A. Oddział w P. z siedzibą w W. i E. S. zawarły umowę karty kredytowej. Na podstawie przedmiotowej umowy Bank po dokonaniu pozytywnej weryfikacji miał wydać pozwanej kartę kredytowa w ramach odnawialnego limitu kredytowego. Integralną część przedmiotowej umowy stanowił „Regulamin Kart kredytowych wydawanych osobom fizycznym przez (...). ( kopia umowy z data nieczytelną k. 24-25).

W dniu 16 maja 2006 r. (...) S.A. Oddział w P. z siedzibą w W. zawarł z pozwaną umowę o kredyt na miarę na kwotę 17 062,50 zł wraz z opłatą jednorazową 437,50 zł. Niniejszą umową Bank zobowiązał się oddać do dyspozycji pozwanej środki pieniężne na warunkach określonych w umowie i „Regulaminie Kredytu na Miarę” Do celów związanych z obsługą kredytu Bank otworzył rachunek kredytu o nr (...) ( kopia umowy k. 26-27).

W dniu 22 marca 2007 roku (...) S.A. Oddział w P. z siedzibą w W. i pozwana podpisały trzecią umowę o kredyt bezpieczny, mocą której (...) S.A. Oddział w P. zobowiązał się udostępnić pozwanej środki pieniężne w ramach odnawialnego kredytowego w wysokości określonej przez Bank w odrębnym pisemnym powiadomieniu na warunkach określonych w niniejszej umowie oraz „Regulaminie Kredytu bezpiecznego udzielanego przez (...). Bank miał otworzyć rachunek do obsługi tegoż kredytu, o czym miał poinformować pozwaną w pierwszym wyciągu. ( kopia umowy k. 28-29).

W dniu 27 stycznia 2011 r. (...) S.A. wystawił zaświadczenia w trybie art. 95 prawa bankowego o rozwiązaniu umów z pozwaną z dnia 8 lutego 2008 r., z dnia 22 marca 2007 r i z dnia 16 maja 2006 r. ( kopie zaświadczeń k. 30-32).

Tego samego dnia (...) S.A. Oddział w P. wystawił bankowy tytuł egzekucyjny nr 668 (...) przeciwko pozwanej i wystąpił do Sądu Rejonowego dla Warszawy- Woli w Warszawie z wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności (...) ( kopie wniosku i (...) k. 33-36).

Postanowieniem z dnia 56 maja 2014 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy -Żoliborza w Warszawie w sprawie I Co 799/14 nadał bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...) klauzulę wykonalności przeciwko E. S. na rzecz (...) Bank (...) S.A. w W. ( kopia postanowienia k. 37-40).

(...) S.A. z siedzibą w A. Oddział w P. wniosła wszystkie składniki majątkowe oddziału w P. do (...) S.A. w W., który następnie połączył sie z (...) Bank (...) S.A. w W. (kopia wyciągu z decyzji (...) z 29 sierpnia 2011 r. k. 72-73, kopia postanowienia Sądu Rejonowego dla ms.t Warszawy z 23 września 2011 r. k. 71 , KRS k.54- 70).

W dniu 8 października 2014 r. (...) Bank (...) S.A. w W., jako komandytariusz spółki działającej pod firmą (...) sp. z o.o. spółka komandytowa w W. wniósł do niniejszej spółki komandytowej aport w postacie wymagalnych wierzytelności pieniężnych wynikających, z umów kredytowych których był stroną, a obejmujących roszczenia o spłatę kapitałów tych kredytów i roszczenia o wszelkie świadczenia uboczne związane z tymi kredytami. W umowie wskazano, ze każda wierzytelność ma swój indywidualnie nadany numer, a komandytariusz przekaże spółce odrębnie dokładne dane dotyczące wierzytelności na nośniku elektronicznym oraz kod umożliwiający przyporządkowanie wierzytelności określonej indywidualnie nadanym numerem w załączniku do niniejszego aktu do jej danych znajdujących się na nośniku elektronicznym.

W wyciągu z elektronicznego nośnika danych wskazano wierzytelność wobec E. S. wynikającą z:

- karty kredytowej nr umowy (...), nr rachunku (...) z datą uruchomienia kredytu 13 lutego 2008 r. i datą rozwiązania umowy 15 października 2010, wskazując zadłużenie kapitałowe - 1751,91, całość zadłużenia 1751,91, kwota pierwotna 1700;

- kredytu ratalnego nr umowy (...), nr rachunku (...) z datą uruchomienia kredytu 18 maja 2006 r. i datą rozwiązania umowy 31 lipca 2010, wskazując zadłużenie kapitałowe – 5702,11, odsetkowe 5020,25, całość 10956,36 zł, opłaty 235, kwota pierwotna 17500;

- linii kredytowej nr umowy (...), nr rachunku (...), z datą uruchomienia kredytu 26 marca 2007 r. datą rozwiązania 31 lipca 2010, kwotą zadłużenia kapitałowego 37351,77, odsetkowego 32243,43, całość zadłużenia 69751,2, opłaty 156, kwota pierwotna 37800;

( umowa zmiany spółki komandytowej z 8 października 2014 r. za rep. A (...) w formie aktu notarialnego sporządzonego przez notariusza M. W. z wyciągiem z załącznika k. 50-53, wyciąg z wykazu wierzytelności do przedmiotowej umowy k. 22,23).

Z umowy z dnia 24 października 2014 r. zawartej miedzy (...) sp. z o.o. sp. k. a powodem wynika , że (...) Bank (...) S.A. w dniu 8 października 2014 r. przeniosła ogół swoich praw i obowiązków, jako komandytariusza w (...) sp. z o.o. sp. k. na rzecz (...) sp. z o.o. we W.. Z kolei w dniu 7 października 2014 r. (...) sp. z o.o. i powód podpisały umowę przedwstępną sprzedaży wierzytelności z tytułu umów bankowych przysługujących poprzednio (...) Bank (...) S.A. wskazanych pierwotnie w załączniku nr 4a do umowy uzupełniającej 2 a które zostały wskazane w załączniku nr 1 do niniejszej umowy. Dalej z umowy wynika, iż (...) sp. z o.o. sp. k. wyraziła zgodę na zmniejszenie udziału kapitałowego Komandytariusza, a nadto iż celem zwolnienia się z długu przelewa na rzecz powoda wierzytelności z tytułu umów bankowych przysługujących poprzednio (...) Bank (...) S.A. wskazanych w załączniku nr 4a do umowy uzupełniającej. Częściowo treść umowy został wymazana (umowa z dnia 24 października 2014 r. k. 49).

Do niniejszej umowy załączono wydruk z załącznika nr 1 do tejże umowy określający wierzytelność wobec E. S. z:

- karty kredytowej nr rachunku (...) z datą uruchomienia kredytu 13 lutego 2008 r. i datą rozwiązania umowy 15 października 2010, nr umowy (...) wskazując zadłużenie kapitałowe - 1751,91, całość zadłużenia 1751,91, kwota pierwotna 1700.

- kredytu ratalnego nr rachunku (...) z data uruchomienia kredytu 18 maja 2006 r. i datą rozwiązania umowy 31 lipca 2010, nr umowy (...), wskazując zadłużenie kapitałowe – 5702,11, odsetkowe 5020,25, całość 10956,36 , opłaty 235, kwota pierwotna 17500

- linii kredytowej nr rachunku (...), z data uruchomienia kredytu 26 marca 2007 r. nr (...), data rozwiązania 31 lipca 2010 , kwotą zadłużenia kapitałowego 37351,77, odsetkowego 32243,43, całość zadłużenia 69751,2, opłaty 156, kwota pierwotna 37800.

(wydruk z elektronicznego załącznika k. 23).

Dnia 25 czerwca 2015 r. powód wystawił wyciąg z Ksiąg Rachunkowych Funduszu Sekurytyzacyjnego nr (...) stwierdzając, iż przysługuje mu wobec pozwanej wierzytelność na kwotę 85.489,44zł z tytułu trzech umów bankowych (...), (...), (...) ( wyciąg k. 21).

Pozwana nie zajęła stanowiska w sprawie, nie ustosunkowała się do żądań powoda, w konsekwencji na podstawie art. 339 § 1 k.p.c. Sąd wydał wyrok zaoczny.

Złożone do akt sprawy dokumenty prywatne, zgodnie z art. 245 k.p.c., stanowiły jedynie dowód tego że osoby, które go podpisały złożyły oświadczenie zawarte w dokumencie. Dokumentom tym jednak, w przeciwieństwie do dokumentów urzędowych (art. 244 k.p.c.) ustawa nie nadaje waloru dowodu, iż okoliczności stwierdzone w oświadczeniu są zgodne z prawdą.

Sąd Okręgowy zauważył co następuje:

Powództwo podlegało oddaleniu jako nieudowodnione. Wydając wyrok zaoczny Sąd powziął wątpliwości co do prawdziwości twierdzeń powoda o okolicznościach faktycznych przytoczonych w pozwie.

Zgodnie z obowiązującą w polskim procesie cywilnym zasadą kontradyktoryjności, ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). W tym zakresie Sąd nie miał obowiązku działać za stronę powodową z urzędu. W myśl art. 232 k.p.c. strony są obowiązane wskazywać dowody potwierdzające fakty, z których wywodzą skutki prawne. W niniejszej sprawie, powód nie wykonał należycie ciążącego na nim obowiązku.

Sąd ocenił, iż strona powodowa działająca przez profesjonalnego pełnomocnika procesowego na poparcie swych twierdzeń dotyczących istnienia wierzytelności względem pozwanej nie przedstawiła wiarygodnych dokumentów potwierdzających, z jakiego tytułu i w jakiej wysokości została zbyta wierzytelność na rzecz powoda oraz czy w dniu zawarcia umowy przelewu wierzytelność względem pozwanej rzeczywiście istniała z tytułu umów wymienionych w pozwie.

W myśl art. 509 § 1 k.c. co do zasady wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew) chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Zgodnie z treścią art. 513 § 1 k.c. dłużnikowi przysługują wówczas przeciwko nabywcy wierzytelności wszelkie zarzuty, które miał przeciwko zbywcy w chwili powzięcia wiadomości o przelewie.

Zauważyć należy, iż powód w pozwie oprócz określenia żądania przytoczył okoliczności faktyczne uzasadniające żądanie pozwu, czym zakreślił podstawę faktyczną swojego żądania i granice zawisłości sporu. Żądanie oraz wskazane przez powoda w pozwie okoliczności faktyczne zakreśliły granice zawisłości sporu (art. 192 k.p.c.), granice orzekania (art. 321 § 1k.p.c.) oraz granice powagi rzeczy osądzonej.

Zważywszy, iż to powód jest dysponentem procesu, tylko on decyduje o podstawie faktycznej i zakresie swego żądania, którymi Sąd orzekający jest związany. Niedopuszczalne jest wydanie rozstrzygnięcia na innej podstawie faktycznej, niż wskazana w pozwie. Uzasadnienie faktyczne żądania powinno zawierać wskazanie tych istotnych okoliczności faktycznych, które pozostają w związku z roszczeniem, opisują genezę sporu i pozwalają przez to sądowi na ich weryfikację i zastosowanie procesu subsumcji do hipotezy określonej normy prawnej. Ewentualne niedokładności w sprecyzowaniu tych okoliczności bądź luki w podstawie faktycznej podlegają merytorycznej ocenie sądu ( zob. np. postanowienia: SA w Krakowie z dnia 4 września 2012 r., I ACz 1218/12, LEX nr 1216296, oraz SA w Katowicach z dnia 10 września 2012 r., V ACz 667/12, LEX nr 1217707 tak M. Manowska w: Komentarz do art. 187 Kodeksu postępowania cywilnego, stan prawny 01.09.2015).

Żądanie powództwa jest zatem determinowane przez jego treść i podstawę faktyczną żądania. W związku z tym należy stwierdzić, że sąd nie mógłby uwzględnić roszczenia strony powodowej na innej podstawie, niż podstawa faktyczna wskazywana przez powoda w pozwie i w toku postępowania ( z uzasadnienia wyroku SN z dnia 24 maja 2007 r., V CSK 25/07).

Odnosząc powyższe do niniejszej sprawy należy zauważyć, iż powód wskazał w pozwie, jako podstawę faktyczną dochodzonych roszczeń, umowy bankowe z dnia 18.05.2006 r. nr (...), z dnia 26.03.2007 r. nr (...) i z dnia 13.02.2008 r. nr (...) oraz nabycie mających z nich wynikać wierzytelności. Tymczasem zarówno w umowach przedłożonych przez powoda, w tym wydrukach z wyciągu elektronicznego nie widnieją wskazane przez powoda zobowiązania umowne. Brak jest jakiegokolwiek dowodu na okoliczność, iż pozwana zawarła umowy bankowe o podanych numerach w dniach 18.05.2006 r., 26.03.2007 r. i 13.02.2008r. oraz że wierzytelności z tytułu ww. umów zostały przelane na powoda. W wyciągu elektronicznym spisu wierzytelności pojawiają wprawdzie te same numery umów, ale wskazane daty dotyczą uruchomienia kredytu, a nie wskazują daty zawarcia umowy. Z kolei załączone do akt sprawy kopie umów bankowych pochodzą z innych dat, niż umowy wskazane w treści pozwu i nie zawierają numerów oznaczonych przez powoda w treści pozwu i wyciągu. Na jednej z załączonych kopii umowy data zawarcia jest całkowicie nieczytelna, pozostałe dwie umowy zostały zawarte w innych datach, niż umowy wskazane w pozwie.

Ponadto przedstawiona przez powoda umowa świadczenia w miejsce wykonania z 24 października 2014 r. jest niekompletna. Niewidoczna część tekstu (usunięta) nie pozawala niejednokrotnie na uchwycenie sensu treści pozostałych widocznych zapisów umownych. Niniejsze uniemożliwia prawidłową interpretację oświadczeń woli stron. Ponadto zwarte w niej zapisy odsyłają do innych umów, których strona powodowa nie przedłożyła. W aktach sprawy znajduje się jedynie umowa z 8 października 2014 r. dotycząca wniesienia aportu przez (...) Bank (...) SA. natomiast brak jest umowy Banku z (...) sp. z o.o. we W., która miała dotyczyć przedmiotowych wierzytelności.

Z art. 509 k.c. wynika, iż wierzytelność nabywana powinna być sprecyzowana i możliwa do ustalenia. Tymczasem dokumenty prywatne jak i stanowisko powoda nie są spójne. W konsekwencji, na podstawie art. 233 § 1 k.p.c. Sąd ocenił powyższe dowody jako niewiarygodne. Rzeczą sądu nie jest dociekanie i zgadywanie, z jakich umów powód nabył wierzytelności. Zauważyć należy, iż zarówno powód, jak i jego poprzednicy są profesjonalistami w danej dziedzinie i są zobowiązani do podwyższonej staranności w swoim działaniu. Pozwana jest natomiast konsumentem. Wszelkie tego typu wątpliwości, przy braku jednoznacznych dowodów potwierdzających żądanie powoda profesjonalisty, muszą być interpretowane na korzyść pozwanego konsumenta.

Odnosząc się natomiast do wyciągu z ksiąg rachunkowych funduszu wskazać należy, iż zgodnie z treścią art. 194 ustawy z dnia 27 maja 2004 roku o funduszach inwestycyjnych (dalej: u.f.i.) wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu stanowi jedynie dokument prywatny, który podlega swobodnej ocenie Sądu, tak jak każdy inny dowód w sprawie. Aktualnie dokument taki nie korzysta z przywilejów wynikających z domniemania prawdziwości i domniemania autentyczności właściwych dokumentom urzędowym. Sąd ocenił powyższy dokument w świetle całego materiału dowodowego zebranego w sprawie.

W związku z powyższym, Sąd Okręgowy nie zgadza się z twierdzeniem strony powodowej, że przedstawiony wyciąg z ksiąg jest dowodem na skuteczne dokonanie cesji wierzytelności względem pozwanej i jej wysokości. W ocenie Sądu z powodów wskazanych wyżej powód nie wykazał, że wierzytelność, której dochodzi w niniejszym postępowania, była wymagalna i została skutecznie przelana przez pierwotnego wierzyciela na rzecz powoda.

Mając na uwadze twierdzenia strony powodowej i złożone przez nią dowody Sąd powziął uzasadnione wątpliwości, co do prawdziwości twierdzeń powoda, które skutkowały oddaleniem powództwa.

Z tych względów należało orzec jak w sentencji.