Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 czerwca 2016 roku

Sąd Rejonowy w Słupsku IX Wydział Cywilny w składzie:

Przewodnicząca: SSR Ewa Reginia-Jurkiewicz

Protokolant: Tomasz Bajek

po rozpoznaniu w dniu 24 maja 2016 roku w Słupsku

na rozprawie sprawy

z powództwa M. R. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zapłatę

I.  zasądza od pozwanego (...) S.A. w W. na rzecz powoda M. R. (1) kwotę 6.310,47 zł (sześć tysięcy trzysta dziesięć 47/100 złotych) z odsetkami ustawowymi od dnia 6.01.2014r. do dnia 31.12.2015r. i z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 1.01.2016r. do dnia zapłaty;

II.  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

III.  zasądza od pozwanego na rzecz powoda kwotę 642,44 zł (sześćset czterdzieści dwa 44/100 złote) tytułem zwrotu kosztów postępowania;

IV.  nakazuje ściągnąć od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 866,62 zł (osiemset sześćdziesiąt sześć 62/100 złotych) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych;

V.  nakazuje ściągnąć od pozwanego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Słupsku kwotę 1.102,98 zł (jeden tysiąc sto dwa 98/100 złote) tytułem zwrotu nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt IX C 281/14

UZASADNIENIE

Powód M. R. (1) wniósł pozew przeciwko pozwanemu (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W. o zapłatę na jego rzecz kwoty 11.288,51 zł wraz odsetkami ustawowymi od dnia 6.01.2014r. do dnia zapłaty. Nadto wniósł o zasądzenie od pozwanego kosztów procesu. W uzasadnieniu powód wskazał, że w dniu 5.12.2013r. doszło do kolizji drogowej, w wyniku której został uszkodzony pojazd marki V. (...) o nr rej. (...), będący własnością powoda. Sprawca kolizji posiadał ważną polisę odpowiedzialności cywilnej wystawioną przez pozwanego. Pozwany uznał swoją odpowiedzialność za zdarzenie i wypłacił powodowi kwotę 8.114,48 zł tytułem odszkodowania. W ocenie powoda, należna kwota odszkodowania powinna wynosić 19.402,99 zł, w związku z czym wezwał pozwanego do dopłaty odszkodowania, jednakże pozwany odmówił dopłaty, wskazując, że ewentualna dopłata możliwa będzie z chwilą udokumentowania poniesienia przez powoda wyższych kosztów naprawy pojazdu niż wysokość przyznanego odszkodowania.

Pozwany (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany nie kwestionował swojej odpowiedzialności za szkodę, wskazując przy tym, że wypłacone przez niego odszkodowanie w pełni pokrywa poniesioną przez powoda szkodę. Pozwany podniósł przy tym, że powód nie wskazał, czy pojazd został naprawiony i jaki był w związku z tym koszt naprawy. Pozwany zakwestionował przyjęte przez powoda stawki za roboczogodzinę oraz wysokość cen części zamiennych. Ponadto zarzucił, że pojazd powoda posiadał liczne ślady wcześniejszych napraw.

Sąd ustalił, co następuje:

W dniu 5.12.2013r. doszło do zdarzenia w wyniku którego uszkodzeniu uległ pojazd marki V. (...) o nr rej. (...), będący własnością M. R. (2). Sprawca zdarzenia posiadał ważną polisę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej w związku z ruchem pojazdu wystawioną przez (...) Spółkę Akcyjną z siedzibą w W. ( bezsporne).

M. R. (2) zgłosił szkodę Ubezpieczycielowi. (...) Spółka Akcyjna z siedzibą w W. uznało swoją odpowiedzialność za zdarzenie i wypłaciło poszkodowanemu kwotę 8.114,48 zł tytułem odszkodowania ( bezsporne).

Powód dokonał naprawy pojazdu, która nie doprowadziła pojazdu do stanu sprzed szkody. Koszt naprawy pojazdu V. (...) o nr rej. (...) w związku ze zdarzeniem z dnia 5.12.2013r. wynosi 14.424,95 zł brutto ( dowód: pisemna opinia biegłego sądowego J. Z. - k. 100, pisemne opinie uzupełniające – k. 126-129, 145-151).

Sąd zważył:

Powództwo zasługiwało na uwzględnienie w części.

Kwestię odpowiedzialności odszkodowawczej z tytułu szkód komunikacyjnych regulują przepisy ustawy z dnia 22 maja 2003 roku o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczeń Komunikacyjnych (Dz.U.2003.124.1152).

Zgodnie z art. 34 powołanej ustawy z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są zobowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, której następstwem jest śmierć, uszkodzenie ciała, rozstrój zdrowia bądź utrata, zniszczenie lub uszkodzenie mienia.

W świetle przepisów Kodeksu cywilnego ubezpieczyciel ponosi odpowiedzialność z tytułu ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów zarówno wówczas, gdy odpowiedzialność posiadacza lub kierującego pojazdem oparta jest na zasadzie ryzyka (art. 436 § 1 w zw. z art. 435 § 1 kc), jak i wówczas, gdy oparta jest na zasadzie winy (art. 436 § 2 w zw. z art. 415 kc).

W pierwszej kolejności wskazać należało, iż w niniejszej sprawie bezspornym był fakt zajścia zdarzenia w dniu 5.12.2013r., na podstawie którego pozwany był odpowiedzialny do naprawienia szkody powstałej w pojeździe powoda. Z tego tytułu pozwany wypłacił powodom łącznie kwotę 8.114,48 zł.

Spór w niniejszej sprawie sprowadzał się do ustalenia całkowitej wysokości należnego odszkodowania.

Uzasadniając żądanie zasądzenia dalszej kwoty tytułem odszkodowania za uszkodzenie pojazdu, powód wskazywał, że pozwany wyceniając szkodę bezpodstawnie zaniżył jej wartość. Z kolei pozwany podniósł, iż dokonał prawidłowego wyliczenia wartości szkody i wypłacił odszkodowanie pozwalające na przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody.

Przechodząc do oceny stanowisk stron, Sąd zważył, iż zgodnie z art. 363 § 1 i 2 kc naprawienie szkody powinno nastąpić, według wyboru poszkodowanego, bądź przez przywrócenie stanu poprzedniego, bądź przez zapłatę odpowiedniej sumy pieniężnej. Jednakże gdyby przywrócenie stanu poprzedniego było niemożliwe albo gdyby pociągało za sobą dla zobowiązanego nadmierne trudności lub koszty, roszczenie poszkodowanego ogranicza się do świadczenia w pieniądzu. Jeżeli naprawienie szkody ma nastąpić w pieniądzu, wysokość odszkodowania powinna być ustalona według cen z daty ustalenia odszkodowania, chyba że szczególne okoliczności wymagają przyjęcia za podstawę cen istniejących w innej chwili.

W myśl zaś art. 822 § 1 kc przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

Jak słusznie zważył Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 7.08.2003r., IV CKN 387/01 (LEX nr 141410), szkoda powstaje zwykle w chwili wypadku komunikacyjnego i podlega naprawieniu według zasad określonych w art. 363 § 2 kc. Obowiązek naprawienia szkody przez wypłatę odpowiedniej sumy pieniężnej powstaje z chwilą wyrządzenia szkody i nie jest uzależniony od tego, czy poszkodowany dokonał naprawy rzeczy i czy w ogóle zamierza ją naprawiać. Przy takim rozumieniu obowiązku odszkodowawczego nie ma w zasadzie znaczenia prawnego okoliczność, czy poszkodowany dokonał naprawy oraz czy i jakim kosztem to uczynił. Zgodnie z art. 363 § 2 kc wysokość tak określonego odszkodowania powinna być ustalona według poziomu cen części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy.

Poddając analizie stan faktyczny niniejszej sprawy, Sąd zważył, iż w celu ustalenia szkody wynikłej w pojeździe powoda, niezbędne było uzyskanie wiadomości specjalnych. W tym celu dopuszczono dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu szacowania szkód samochodowych J. Z..

W pisemnej opinii biegły sądowy J. Z. wyliczył koszt naprawy pojazdu powoda na kwotę według wariantu I (przy użyciu części nowych i oryginalnych) – 17.781,47 zł brutto i wariantu II (z uwzględnieniem dokonanej naprawy, która przywróciła pojazd do stanu sprzed szkody) – 14.424,95 zł brutto. Biegły wskazał, że na podstawie przeprowadzonych oględzin samochodu wywnioskował, że jedyną częścią użytą do naprawy nie będącą częścią oryginalną był lewy błotnik, którego naprawa nie przywróciła pojazdu do stanu sprzed szkody. Przeprowadzone przez biegłego oględziny nie wykazały, aby którakolwiek z części, które uległy uszkodzeniu była częścią inną niż oryginalna. Biegły wskazał, że zasadne było potrącenie kosztów lakierowania nakładki zderzaka tylnego i ściany bocznej lewej, bowiem uszkodzenia tych części nie miały związku ze zdarzeniem. Biegły stwierdził, że naprawa polegająca na zamontowaniu w miejscu części oryginalnych używanych innych części oryginalnych używanych tj. drzwi lewych i wspornika lusterka i szkła lusterka spowodowało przywrócenie samochodu do stanu sprzed szkody. Biegły wyjaśnił przy tym we jaki sposób ustalił ceny części oryginalnych używanych. W swojej kalkulacji biegły uwzględnił stawki za roboczogodzinę na poziomie 90/100 zł opierając się na piśmie Cechu (...) w S., które to stawki, w ocenie biegłego, spełniały kryteria stawek średnich, rynkowych w dacie szkody na rynku lokalnym. Biegły stwierdził ponadto, że w badanym wypadku nie stwierdził, aby wymiany lub naprawy wymagały części znacznie skorodowane lub zużyte albo wcześniej uszkodzone lub naprawiane (za wyjątkiem uszkodzeń lakieru), co oznacza, że zamontowanie nowych części w miejsce zniszczonych w wyniku kolizji nie spowodowało wzrostu wartości pojazdu.

Do powyższej opinii strony w zasadzie nie zgłosiły zarzutów, przy czym powód przychylił się do wariantu I opinii (składając zarzuty dowolnego ustalenia wartości części oryginalnych używanych), zaś pozwany do wariantu II opinii.

Sąd zlecił biegłemu dodatkowo wskazanie, czy biegły w wersji II wyceny wycenił łącznie wszystkie koszty naprawy, w tym koszty naprawy przy użyciu części zamiennych, która doprowadziła pojazd do stanu sprzed szkody.

Biegły odniósł się do zarzutów powoda, wskazując na jakiej podstawie przyjął wysokość cen części używanych oraz wskazał, że dokonując wyliczenia kosztów przywrócenia pojazdu powoda do stanu sprzed szkody, przy uwzględnieniu, że zamontowane drzwi, wspornik lusterka i szkło lusterka przywróciło pojazd do stanu sprzed szkody, w wariancie II opinii uwzględnił koszty wymiany błotnika nieoryginalnego na błotnik nowy i oryginalny, wymiany częściowej naprawianej ramy ocznej na część nową i oryginalną, wymianę listwy stopnia tylnej, zewnętrznej na nową i oryginalną.

Powód wniósł, aby biegły uargumentował twierdzenia dotyczące cen części używanych drzwi, wspornika lusterka i szkła lusterka poprzez wskazanie źródła informacji dotyczącego ich cen, z uwzględnieniem stanu i wieku tych części używanych oraz by biegły odpowiedział, czy wymiana tych elementów używanych, które zostały zamontowane przez powoda tymczasowo na nowe i oryginalne spowodowałoby wzrost wartości pojazdu.

W ustosunkowaniu się do zarzutów powoda biegły wskazał, że ustalając wysokość cen części używanych opiera się na ofertach znajdujących się w różnych miejscach w Internecie i porównuje je z cenami wynikającymi z danych A.. Biegły przedstawił również sposób obliczenia cen części używanych drzwi, wspornika lusterka i szkła lusterka. Biegły wyjaśnił również, że wariant II kalkulacji wskazuje koszt przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody przy uwzględnieniu naprawy, która została dokonana i w takim zakresie w jakim przywróciła samochód do stanu sprzed szkody. Biegły wskazał, że wariant II kalkulacji uwzględnia koszt naprawy, w której drzwi przednie lewe, wspornik lusterka zewnętrznego lewego oraz szkło lusterka lewego to części oryginalne używane, natomiast w pozostałym zakresie to części nowe i oryginalne.

Poddając analizie opinię biegłego J. Z., Sąd ocenił, iż została ona sporządzona w sposób rzetelny i profesjonalny. Wnioski wywiedzione przez biegłego były spójne, logiczne i wyczerpująco uzasadnione. Podkreślenia przy tym wymaga okoliczność, że żadna ze stron nie zakwestionowała opinii uzupełniającej biegłego, strony różniły się jedynie w ocenie, który wariant opinii powinien mieć zastosowanie w niniejszej sprawie. Sąd dokonał wyboru wariantu II opinii, mając na uwadze okoliczność, iż biegły w wariancie tym uwzględnił wykonaną już naprawę pojazdu w zakresie w jakim przywróciła ona pojazd do stanu sprzed szkody oraz pozostałe koszty naprawy pojazdu (wymiana na części nowe i oryginalne). Z tego względu, Sąd uznał wyliczenie dokonane przez biegłego sądowego za prawidłowe i ustalając wysokość szkody na kwotę 14.424,95 zł brutto i oparł się na dowodzie ze sporządzonej opinii.

Podkreślić także należy, iż przywrócenie uszkodzonego pojazdu mechanicznego do stanu poprzedniego oznacza przywrócenie mu nie tylko wyglądu sprzed wypadku, ale przede wszystkim sprawności technicznej, zapewniającej bezpieczeństwo kierowcy i innych uczestników ruchu. Z tego też względu, Sąd orzekający w niniejszej sprawie stoi na stanowisku, że przy ustalaniu wysokości szkody zasadne jest uwzględnianie cen nowych części oryginalnych (za wyjątkiem części używanych oryginalnych, które przywróciły pojazd do stanu sprzed szkody), które niewątpliwie są bardziej wytrzymałe i jakościowo lepsze niż większość części nieoryginalnych, a przede wszystkim posiadają gwarancje producenta co do tego, że zostały wykonane zgodnie z jego wymogami technologicznymi wpływającymi na jakość i trwałość produktu .. (...) podobnym tonie wypowiedział się Sąd Najwyższy w uchwale składu siedmiu sędziów z dnia 12 kwietnia 2012r. (sygn. akt III CZP 80/11), w której jednoznacznie wskazał, iż zakład ubezpieczeń zobowiązany jest na żądanie poszkodowanego do wypłaty, w ramach odpowiedzialności z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadacza pojazdu mechanicznego, odszkodowania obejmującego celowe i ekonomicznie uzasadnione koszty nowych części. Wprawdzie Sąd Najwyższy dopuścił możliwość obniżenia odszkodowania o kwotę odpowiadającą wzrostowi wartości pojazdu, jednakże powyższe uzależnił od wykazania tejże przesłanki przez ubezpieczyciela, argumentując to tym, że z faktu wzrostu wartości pojazdu skutek prawny wywodzi zakład ubezpieczeń, gdyż dzięki temu może zmniejszyć sumę ubezpieczeniową, którą zobowiązany jest wypłacić.

Ponieważ pozwany nie wykazał, aby części w pojeździe powoda wymagające wymiany były nieoryginalne, znacznie wyeksploatowane, czy przestarzałe technicznie, Sąd nie miał podstaw, by odstąpić od powszechnej reguły i uznać, że uwzględnienie nowych części w miejsce dotychczas użytkowanych istotnie doprowadziło do wzrostu wartości pojazdu powoda w porównaniu do stanu sprzed wypadku.

W konsekwencji, Sąd uznał, iż żądanie powoda należało uwzględnić w części, tj. co do kwoty 6.310,47 zł, przyjmując ją jako różnicę wyliczonej wartości szkody (14.424,95 zł) i kwoty wypłaconej z tego tytułu przez pozwanego (8.114,48 zł), o czym Sąd orzekł w punkcie I sentencji wyroku. W pozostałym zakresie powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie, zatem orzeczono jak w pkt II wyroku.

O odsetkach, Sąd orzekł na podstawie art. 817 § 1 kc w związku z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22.05.2003r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (t.j. Dz. U. 2013 poz. 392), mając na uwadze, że powodowie zgłosili szkodę w dniu 5.12.2013r., co oznacza, iż pozwany od dnia 6.01.2014r. opóźnia się ze spełnieniem świadczenia i od tej daty powodom należą się odsetki ustawowe (art. 481 § 1 i 2 kc). Ponadto pozwany nie zakwestionował daty początkowej naliczania odsetek.

O kosztach postępowania jak w pkt III wyroku Sąd orzekł zgodnie z treścią art. 100 kpc w zw. z art. 108 § 1 kpc, ustalając, że powód przegrał sprawę w 44%, zaś pozwany przegrał sprawę w 56%. Na koszty postępowania poniesione przez powoda składały się: opłata sądowa – 565 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa – 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika – 2.400 zł oraz zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego – 300 zł, łącznie 3.282 zł (z czego 56% daje kwotę 1.837,92 zł). Na koszty poniesione przez pozwanego złożyło się wynagrodzenie pełnomocnika w wysokości 2.400 zł, opłata skarbowa od udzielonego pełnomocnictwa w wysokości 17 zł i zaliczka na poczet wynagrodzenia biegłego w wysokości 300 zł, łącznie 2.717 zł (z czego 44% daje kwotę 1.195,48 zł). Różnicę tych kwot należało zasądzić od pozwanego na rzecz powoda.

O kosztach sądowych orzeczono jak w pkt IV wyroku na podstawie art. 83 ust. 2 w zw. z art. 113 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U.2010.90.594 j.t.), mając na uwadze to, iż na podstawie prawomocnych postanowień wypłacono biegłemu kwotę łącznie 2.569,60 zł tytułem wynagrodzenia, które zostały pokryte do kwoty 600 zł z zaliczek złożonych przez strony, zaś w kwocie 1.969,60 zł wypłacone zostało tymczasowo ze Skarbu Państwa. Mając na uwadze przyjętą zasadę odpowiedzialności za wynik procesu kosztami wydatkowanymi przez Skarb Państwa obciążone zostały strony w stosunku w jakim sprawę przegrały.