Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 29 września 2014 roku (data wpływu) małoletnie powódki Z. K. i H. K., reprezentowane przez przedstawicielkę ustawową O. J., wniosły o zmianę obowiązku alimentacyjnego M. K. (w toku procesu nastąpiła zmiana imienia z (...) na (...) k. 234) zasądzonego wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 06 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13, na rzecz małoletniej Z. K. z kwoty po 1.000 zł miesięcznie do kwoty po 1.800 zł miesięcznie i na rzecz małoletniej H. K. z kwoty po 1.000 zł miesięcznie do kwoty po 1.300 zł miesięcznie, to jest z łącznej kwoty po 2.000 zł miesięcznie do łącznej kwoty po 3.100 zł miesięcznie. Nadto małoletnie powódki, reprezentowane przez przedstawicielkę ustawową, wniosły o zwolnienie od kosztów sądowych. (k. 3).

W odpowiedzi na pozew z dnia 19 grudnia 2014r. pozwany M. K., działając przez profesjonalnego pełnomocnika, wniósł o oddalenie powództwa głównego i wniósł powództwo wzajemne o obniżenie alimentów zasądzonych wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 06 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13, odpowiednio z kwoty po 1.000 zł miesięcznie do kwoty po 700 zł miesięcznie na rzecz małoletniej Z. K. oraz z kwoty po 1.000 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł miesięcznie na rzecz małoletniej H. K.. Wniósł także o zasądzenie od powódek na swoją rzecz kosztów procesu według norm przepisanych. (k. 28 – 29).

Strony podtrzymały swoje stanowiska do końca postępowania.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Małoletnie powódki Z. K. ur. (...) i H. K. ur. (...) pochodzą ze związku małżeńskiego O. J. i M. K..

Związek małżeński rodziców małoletnich został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 6 marca 2014r. w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13, bez orzekania o winie. W punkcie 2 wyroku rozwodowego Sąd powierzył wykonywanie władzy rodzicielskiej nad małoletnią Z. K. i H. K. obojgu rodzicom ustalając miejsce pobytu dzieci w każdorazowym miejscu zamieszkania ich matki. W punkcie 3 wyroku rozwodowego Sąd kosztami utrzymania małoletnich córek obciążył oboje rodziców, ustalając udział ojca M. K. na kwoty po 1.000 zł miesięcznie na każde dziecko, łącznie na kwotę 2.000 zł miesięcznie, płatną do rąk matki małoletnich do 10. dnia każdego miesiąca z góry, z ustawowymi odsetkami w przypadku uchybienia terminowi płatności którejkolwiek z rat. (k. 6 – 7).

W dacie orzekania alimentów sytuacja stron wyglądała następująco:

Małoletnia powódka Z. K. miała 8 lat, uczęszczała do szkoły podstawowej.

Koszty miesięcznego utrzymania dziecka jej matka oceniała na kwotę ok. 2.746,25 zł, na co składały się wydatki na szkołę, wyżywienie, podręczniki, wyprawkę do szkoły, odzież, obuwie, kino, rozrywkę, leki, organizację wakacji i ferii, urodziny, gwiazdkowe prezenty, opał, paliwo i bilety. (k. 8 akt VI C 1181/13).

Małoletnia powódka H. K. miała 5 lat, uczęszczała do przedszkola.

Koszty miesięcznego utrzymania dziecka jej matka oceniała na kwotę ok. 2.288,75 zł, na co składały się wydatki na szkołę, wyżywienie, podręczniki, wyprawkę do szkoły, odzież, obuwie, kino, rozrywkę, leki, organizację wakacji i ferii, urodziny, gwiazdkowe prezenty, opał, paliwo i bilety. (k. 9 akt VI C 1181/13).

Na rozprawie w dniu 06 marca 2014r. w sprawie rozwodowej przedstawicielka ustawowa mał. powódek zeznała, iż koszty utrzymania córek to 3000 zł miesięcznie. (k. 231 akt VI C 1181/13)

Przedstawicielka ustawowa O. J. wówczas nie pracowała, prowadzona przez nią działalność gospodarcza była zawieszona. Zaczęła prowadzić warsztaty dla dzieci, miała pracować jako nauczycielka plastyki, spodziewała się kwoty 1500 zł miesięcznie. Matka małoletnich mieszkała wraz córkami w domu, będącym współwłasnością jej i pozwanego, w R. (k. 230-231 akt VI C 1181/13).

Pozwany M. K. nie pracował, był zarejestrowany w Urzędzie Pracy i pobierał zasiłek dla bezrobotnych w kwocie 646,70 zł miesięcznie. Był współwłaścicielem nieruchomości w postaci działki budowlanej o pow. 3011 m ² i domu jednorodzinnego o pow. 175 m ², w którym zamieszkiwały małoletnie powódki wraz z matką, obciążonych kredytami hipotecznymi, których miesięczne raty wynosiły odpowiednio – ok. 380 zł i ok. 1450 zł, a także kredytem ,,20 rat 0%” do kwietnia 2014r. w wysokości 370 zł miesięcznie. Wraz z matą powódek posiadał samochód H. (...), który do marca 2014r. był obciążony ratami leasingowymi w wysokości ok. 1150 zł. Nadto na rachunku bankowym pozwanego widniało zadłużenie w kwocie ok. 9.500 zł. (k. 63, 231-232 akt VI C 1181/13).

W dniu 18 lutego 2014r. przedstawicielka ustawowa mał. powódek wraz z pozwanym zawarli porozumienie rodziców wraz z planem wychowawczym, zgodnie z którym ojciec dzieci zobowiązał się płacić na rzecz każdej z córek kwotę 1.000 zł miesięcznie tj. łączną kwotę 2.000 zł miesięcznie, ponosić koszty wyżywienia dzieci w placówce przedszkolno – szkolnej, według wskazań rachunku przedstawionego przez placówkę (na dzień podpisania ugody była to kwota 350 zł na rzecz obu córek) oraz zaopatrywać małoletnie w odzież sezonową tj. niezbędną odzież jesienno – zimową i wiosenno – letnią. Nadto, rodzice dzieci zobowiązali się do wspólnego, po połowie, ponoszenia kosztów związanych z kosztami ponadstandardowej opieki zdrowotnej, zajęciami pozalekcyjnymi, wycieczkami szkolnymi małoletnich, zorganizowanymi wyjazdami małoletnich na wakacje i ferie zimowe, przy czym ustalono, że każde z rodziców może samodzielnie pokryć koszt wyjazdu dziecka. Ponadto ojciec dzieci zobowiązał się dołożyć wszelkich starań, aby miesięczne alimenty na rzecz córki Z. K., od września 2014r. wynosiły 1.500 zł miesięcznie. (k. 200 – 207 akt VI C 1181/13 ).

Obecnie sytuacja stron wygląda następująco:

Małoletnia powódka główna Z. K. ma 9 lat, uczęszcza do IV klasy szkoły podstawowej, jest zdrowa. Mieszka wraz z matką i młodszą siostrą w domu znajdującym się w miejscowości R..

Miesięczny koszt utrzymania córki matka szacuje na kwotę 2470 zł, na co składają się następujące wydatki: wyżywienie – 800 zł, chemia – 200 zł, odzież/obuwie – 100 zł, zajęcia dodatkowe/wycieczki szkolne – 180 zł, 1/3 opłat związanych z eksploatacją domu – 600 zł, leki/opieka dentystyczna/zdrowie – 100 zł, dojazdy/paliwo – 150 zł, wydatki dodatkowe (np. kino, urodziny koleżanek) – 100 zł. Nadto matka małoletniej chciałaby, aby dziecko uczęszczało na dodatkowe lekcje języka angielskiego, których koszt wynosi 160 zł miesięcznie. Przy czym na rozprawie w dniu 16.09.2015r. zeznała, iż koszt utrzymania Z. to kwota 2840 zł. (k. 171, 279, 289).

Małoletnia powódka główna H. K. ma 6 lat, jest zdrowa, uczęszcza do I klasy szkoły podstawowej.

Miesięczny koszt utrzymania dziecka jej matka ocenia na kwotę ok. 2.000 zł, a w tym: wyżywienie w szkole – poniżej 160 zł, wycieczki – 50 zł, odzież/obuwie/materiały szkolne – 150 zł, wyżywienie/chemia – 700 zł, opłaty związane z eksploatacją domu – 600 zł, leki/opieka dentystyczna/zdrowie – 100 zł, dojazdy/paliwo – 100 zł, wydatki dodatkowe (np. kino, urodziny koleżanek) – 100 zł. Matka dziecka chciałaby, aby małoletnia H. uczęszczała na lekcje tańca, których koszt wynosi ok. 80 zł miesięcznie. (k. 172, 290)

Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek głównych O. J. ma 36 lat. Przez dwa miesiące zatrudniona była jako nauczyciel plastyki w Szkole Podstawowej im. H. S. w G., gdzie otrzymywała wynagrodzenie w kwocie ok. 897,10 zł netto miesięcznie (tj. 1258,33 zł brutto miesięcznie). Nadto zatrudniona jest w Niepublicznej Szkole Podstawowej im. L. da V. na podstawie umowy zlecenia, gdzie uzyskuje zarobki w wysokości od 284,86 zł do 706,32 zł. Przedstawicielka ustawowa podejmuje dorywcze prace. Łączny dochód miesięczny matki mał. powódek to kwota ok. 1.000 zł netto. Przedstawicielka ustawowa małoletnich powódek otrzymuje pomoc finansową od swoich rodziców w wysokości ok. 500 – 600 zł miesięcznie. (k. 237 – 238, 279, 290).

W 2013r. O. J. uzyskała dochód w kwocie 2.154,92 zł, zaś w 2014r. jej dochód wyniósł 1.978,68 zł. Posiada samochód marki H. (...), który zakupiła za kwotę 400 zł po spłacie rat leasingu. (k. 191 – 192, 239 – 243).

Koszty utrzymania domu matka dzieci szacuje na łączną miesięczną kwotę 1.800 zł na co składają się następujące wydatki: energia elektryczna – 400 – 500 zł, gaz – 100 zł, wywóz szamba – ok. 60 zł (180 zł raz na dwa lub trzy miesiące), ochrona – 50 – 52 zł, węgiel – 200 zł, wywóz śmieci – ok. 20 zł. Przedstawicielka spłaca połowę rat kredytów zaciągniętych na zakup działki i domu w wysokości 1.000 zł miesięcznie, zaś drugą połowę spłaca pozwany. (k. 289 – 290).

Pozwany główny M. K. ma 36 lat, zatrudniony jest w (...) Sp. z o.o. na stanowisku kierownika projektów inwestycyjnych, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 5.733 zł netto miesięcznie (tj. 34.400 zł netto za 6 miesięcy pracy k. 276). Mieszka sam w wynajmowanym, za kwotę 1050 zł plus opłaty eksploatacyjne, mieszkaniu w W. o powierzchni 36 m ². (k. 58-59, 276).

W 2013r. pozwany główny osiągnął dochód w kwocie 66.231,22 zł, zaś w 2014r. dochód wyniósł 53.238,87 zł. (k. 37 – 46, 268 – 275).

W skład miesięcznych kosztów utrzymania pozwanego wchodzą następujące wydatki: opłata za najem mieszkania wraz z opłatami – 1200 zł, ½ rat kredytowych na zakup działki i domu oraz spłata zadłużenia na rachunku bankowym w kwocie 9.500 zł – 1050 zł, telefon – 50 zł, internet – 50 zł, wyżywienie – 400 zł, odzież/obuwie – 100 zł, środki higieny i czystości – 200 zł. Ponadto z wynagrodzenia pozwanego co miesiąc pokrywany jest pakiet w MediCover, którego koszt wynosi 420 zł tj. 140 zł za pozwanego i 280 zł z tytułu objęcia pakietem małoletnich córek. (k. 291, 293).

W ocenie pozwanego głównego miesięczny koszt utrzymania obojga córek wynosi 2.000 zł miesięcznie tj. koszt utrzymania Z. wynosi 1.200 zł, zaś H. ok. 800 zł. W lipcu bieżącego roku pozwany był na tygodniowym wyjeździe wakacyjnym z córkami w T., którego koszt wyniósł 3.000 zł. (k. 292).

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, w tym w szczególności wyjaśnień stron: przedstawicielki ustawowej (k. 278 – 280,289 – 291), pozwany główny (k. 291 – 293), deklaracji podatkowych (k. 37 – 42, 191 – 196, 239 – 244, 268 – 272), zaświadczenia pracodawcy (k. 237 – 238, 276) oraz akt sprawy o sygn. VI C 1181/13.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 133 § 1 kro, rodzice mają obowiązek świadczeń względem dziecka, które nie jest w stanie utrzymać się samodzielnie, chyba że dochody z majątku dziecka wystarczają na pokrycie kosztów jego utrzymania i wychowania.

Jak stanowi natomiast treść art. 135 § 1 i 2 kro, zakres świadczeń alimentacyjnych zależy od usprawiedliwionych potrzeb uprawnionego oraz od zarobkowych i majątkowych możliwości zobowiązanego. Wykonanie obowiązku alimentacyjnego względem dziecka, które nie jest jeszcze w stanie utrzymać się samodzielnie albo wobec osoby niepełnosprawnej może polegać w całości lub w części na osobistych staraniach o utrzymanie lub o wychowanie uprawnionego; w takim wypadku świadczenie alimentacyjne pozostałych zobowiązanych polega na pokrywaniu w całości lub w części kosztów utrzymania lub wychowania uprawnionego.

Zmiana obowiązku alimentacyjnego, zgodnie z art. 138 kro, możliwa jest w razie zmiany stosunków tzn. wtedy, gdy zmianie ulegają uzasadnione potrzeby uprawnionego albo możliwości zarobkowe zobowiązanego. Zmiana taka musi jednak być istotna.

Dotychczasowe kwoty alimentów w wysokości po 1.000 zł miesięcznie na rzecz małoletniej Z. K. i po 1.000 zł miesięcznie na rzecz H. K. zostały ustalone wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 06 marca 2014r. w sprawie sygn. akt. VI C 1181/13, tj. 1,5 roku temu.

Porównując sytuację małoletnich powódek z chwili wydania poprzedniego orzeczenia, w którym zostały ustalone alimenty z ich aktualną sytuacją, należy stwierdzić, że zwiększeniu uległy koszty ich miesięcznego utrzymania.

W dacie poprzedniego orzekania o alimentach w sprawie o sygn. akt VI C 1181/13 koszty miesięcznego utrzymania każdej z małoletniej, były niższe od obecnych kosztów utrzymania. Nowe wydatki jakie się pojawiły to przede wszystkim płatne lekcje języka angielskiego w przypadku Z. K. oraz lekcje tańca w przypadku H. K.. Wraz ze wzrostem małoletnich zwiększyły się koszty związane z wyżywieniem oraz zakupem ubrań. Sąd po zweryfikowaniu uzasadnionych potrzeb małoletnich powódek i możliwości zarobkowych rodziców ocenił, że na utrzymanie małoletniej Z. potrzeba kwoty ok. 1.800 zł miesięcznie, na którą składa się wyżywienie ok. 600 zł (w tym opłata za obiady w szkole w kwocie 150 zł miesięcznie), odzież i obuwie ok. 100 zł, środki higieny ok. 100 zł, wydatki na szkołę ok. 50 zł, lekcje j. angielskiego ok. 160 zł, wydatki na dom ok. 350 zł (w tym koszty drobnych napraw), rozrywka ok. 100 zł, zielona szkoła/wycieczki ok. 50 zł, dowóz do szkoły ok. 150 zł, leki, stomatolog ok. 100 zł, zaś na utrzymanie małoletniej H. potrzeba kwoty ok. 1.600 zł miesięcznie, a w tym: wyżywienie ok. 550 zł (w tym opłata za obiady w szkole 150 zł), wydatki na szkołę ok. 33 zł, lekcje tańca ok. 80 zł, rozrywka ok. 100 zł, wydatki na dom ok. 350 zł zł (w tym koszty drobnych napraw), koszty dowozu do szkoły ok. 150 zł, środki higieny ok. 100, leki, stomatolog ok. 100 zł, odzież i obuwie ok. 100 zł, wycieczki ok. 100 zł.

Niewątpliwie od daty poprzedniego orzekania o obowiązku alimentacyjnym pozwanego głównego zmieniła się sytuacja zawodowa i finansowa rodziców powódek głównych.

Sytuacja finansowa pozwanego głównego uległa zdecydowanej poprawie, istotnie zwiększyły się dochody pozwanego. W dacie poprzedniego orzekania w przedmiocie alimentów pozwany pozostawał bez pracy, zaś obecnie zatrudniony jest w (...) Sp. z o.o. na stanowisku kierownika projektów inwestycyjnych, gdzie otrzymuje wynagrodzenie w kwocie 5.733 zł netto miesięcznie (k. 276). W porównaniu do daty poprzedniego orzekania o alimentach poprawie uległa także sytuacja finansowa matki powódek, która poprzednio pozostawała bez pracy, zaś obecnie zarabia ok. 1.000 zł miesięcznie. Orzekając o obowiązku alimentacyjnym pozwanego na rzecz małoletnich córek Sąd miał na uwadze fakt, iż to matka sprawuje codzienną opiekę nad dziećmi, w związku z czym udział rodziców w kosztach utrzymania dzieci nie został ustalony w równych częściach – udział ojca jest wyższy od udziału matki.

Wobec tych ustaleń Sąd uznał za zasadne podwyższenie alimentów do kwoty po 1.300 zł miesięcznie na rzecz małoletniej Z. K. i po 1.200 zł miesięcznie na rzecz małoletniej H. K., poczynając od dnia 01.09.2015r., oddalając powództwo główne w pozostałym zakresie.

Sąd orzekł, iż podwyższenie alimentów na rzecz powódek głównych od pozwanego nastąpi od dnia 1 września 2015r. Wskazać bowiem należy, że zwiększenie kosztów utrzymania małoletnich spowodowane było rozpoczęciem przez nie uczęszczania na dodatkowe zajęcia tj. z języka angielskiego w przypadku małoletniej Z. oraz lekcje tańca w przypadku małoletniej H.. Koszty utrzymania zwiększyły się także z uwagi na rozpoczęcie przez małoletnią H. nauki w szkole podstawowej, natomiast małoletnia Z. zakończyła naukę w klasach nauczania początkowego i jest od września 2015r. uczennicą IV klasy. W ocenie Sądu powyższe okoliczności uzasadniają podwyższenie obowiązku alimentacyjnego pozwanego głównego od dnia 1 września 2015r. Trzeba również podkreślić, iż pozwany w porozumieniu rodzicielskim zobowiązał się do pokrywania kosztów utrzymania córek w wyższych kwotach niż zasądzone. Wprawdzie pozwany zeznał, iż chciał aby rozwód zakończył się szybko i podpisał porozumienie, jednakże wskutek podpisanego porozumienia matka małoletnich wyraziła zgodę na alimenty w kwotach 1000 zł na rzecz każdej powódki mając na uwadze, iż pozwany będzie w wyższej kwocie partycypował w kosztach utrzymania dzieci. Pozwany spędza z małoletnimi 1 i 3 weekend miesiąca, wobec powyższego wszystkie obowiązki związane z nauką, wypoczynkiem czy zdrowiem małoletnich powódek ciążą na ich matce, która swój obowiązek alimentacyjny realizuje również poprzez osobiste starania o wychowanie i utrzymanie dzieci. Możliwości zarobkowe rodziców małoletnich powódek są nieporównywalne. Matka małoletnich jest zobowiązana do zawożenia dzieci do szkoły i ich przywożenia do domu. Małoletnie powódki mieszkają w odległości 3 km od szkoły. Należy przy tym podkreślić, iż lekcje w klasie I trwają znacznie krócej niż w klasie IV, ponadto z uwagi na zajęcia dodatkowe każda z małoletnich powódek kończy zajęcia o innej porze. Powyższe powoduje, iż matka małoletnich musi być dyspozycyjna i w związku z tym jej możliwości zarobkowe są nikłe. Pozwany obecnie otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w kwocie 5733 zł netto (k. 276) i płacąc alimenty w łącznej kwocie 2500 zł dysponuje środkami w kwocie 3233 zł, co pozwala pozwanemu na pokrycie swoich kosztów utrzymania, w tym kosztów wynajętego lokalu. Należy podkreślić, iż pozwany dotychczas w sposób atrakcyjny spędzał wolny czas z córkami, finansował drogie wyjazdy, jednakże jest bardzo ważne aby małoletnie miały zaspokojone na odpowiednim poziomie podstawowe potrzeby w pozostałym zakresie, tj. związane z wyżywieniem, odzieżą, nauką. W zakresie wspólnego majątku matka mał. powódek oraz pozwany powinni dążyć do dokonania podziału majątku, tym samym do uregulowania spraw majątkowych i spłacanych kredytów.

Sąd oddalił powództwo główne w pozostałym zakresie oraz w całości powództwo wzajemne z uwagi na bezzasadność.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 138 krio , 133 § 1 krio w zw. z art. 135 § 1 i 2 krio orzeczono jak w sentencji.

O kosztach Sąd orzekł na mocy art. 100 kpc. Sąd podwyższył alimenty o łączną kwotę 500 zł i wobec tego opłata wynosi 300 zł (500x12=6000x5%=300). Opłatą Sąd obciążył pozwanego gdyż w tej części przegrał proces. Matka mał. powódek, jako osoba dochodząca roszczeń alimentacyjnych, zgodnie z art. 96 ust. 1 pkt 2) ustawy z dnia 28 lipca 2005r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2014r. poz. 1025 ze zm.) nie ma obowiązku uiszczania kosztów sądowych.

O rygorze natychmiastowej wykonalności Sąd orzekł na podstawie art. 333 § 1 pkt 1 kpc.