Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 29 grudnia 2015 r.

Sąd Rejonowy w. T. III Wydział Rodzinny i Nieletnich w składzie:

Przewodniczący SSR Ewa Zawacka

Protokolant st. sekr. sądowy Alina Pokorska

po rozpoznaniu w dniu 15 grudnia 2015 r. w. T.

sprawy z powództwa:

M. W. (1)

przeciwko:

M. W. (2)

o alimenty

I.  oddala powództwo;

II.  zasądza od powódki na rzecz pozwanego kwotę 77 (siedemdziesiąt siedem) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu;

Sygn. akt III RC 960/15

UZASADNIENIE

W dniu 12 października 2015r. M. W. (1) wniosła do tutejszego Sądu pozew o zasądzenie od swojego byłego męża M. W. (2) alimentów w kwocie 500 zł miesięcznie, począwszy od dnia wniesienia pozwu i zasądzenie kosztów procesu. W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazała ona, że w dniu 15 maja 2015r. Sąd Okręgowy w. T. w sprawie (...) (...) zmienił zaskarżony wyrok Sądu Rejonowego w. T. z dnia 6 listopada 2014r. i ustalił, że obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec powódki wygasł z dniem 1 maja 2015r. Powódka podniosła, że jest rozgoryczona tym rozstrzygnięciem, tym bardziej, że zawsze była aktywna w poszukiwaniu pracy, której znaleźć nie mogła, lub była zatrudniana na okres próbny. Obecnie pozostała bez środków do życia, gdyby nie wsparcie rodziny nie byłaby w stanie przeżyć. Zdaniem powódki pozwany jako policjant zarabia relatywnie dużo, otrzymuje różnego rodzaju dodatki do pensji, nadto zamieszkuje w domu teściów i zapewne nie ponosi żadnych kosztów jego utrzymania. W ocenie powódki, ponieważ rozwód pociągnął za sobą istotne pogorszenie jej sytuacji, a pozwany został uznany za winnego rozkładu pożycia, w sytuacji kiedy powódka z przyczyn niezawinionych nie może znaleźć pracy, powództwo jest uzasadnione.

W dalszym toku postepowania powódka podtrzymała swoje żądanie.

W odpowiedzi na pozew M. W. (2) wnosił o odrzucenie powództwa, ewentualnie o jego oddalenie, a ostatecznie, po sprecyzowaniu stanowiska domagała się oddalenia powództwa. Wskazał, że żądanie przez powódkę alimentów w okolicznościach niniejszej sprawy jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego, na co wskazał już sąd Okręgowy w. T., orzekając w sprawie (...) (...). Zdaniem pozwanego, powódka zarówno w okresie przed orzeczeniem wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego, jak i po wydaniu orzeczenia w tym przedmiocie, nie wykazuje należytej staranności, aby podjąć pracę i samodzielnie się utrzymać. Jako osoba zdrowa, stosunkowo młoda, posiadająca zawód (...) mogłaby znaleźć pracę, tym bardziej, że nie ciążą na niej obowiązki związane z wychowywaniem dziecka. Tymczasem pozwany ma na utrzymaniu dwójkę dzieci, w tym niepełnosprawne, którym w pierwszej kolejności musi zapewnić środki niezbędne do prawidłowego rozwoju. W ocenie pozwanego nie bez znaczenia jest również i fakt, że od wydania orzeczenia przez Sąd Okręgowy sytuacja finansowa każdej ze stron nie uległa zmianie, jego wydatki również nie uległy zmniejszeniu, a wręcz przeciwnie wzrosły, ponieważ rosną potrzeby dzieci a ponadto partycypuje on w kosztach utrzymania domu teściów. W ocenie pozwanego, powódka wbrew twierdzeniom zawartym w pozwie, mogłaby sprzedać mieszkanie i kupić mniejsze, ewentualnie, wynająć wolne pokoje i tego czerpać dochód.

S a d u s t a l i ł , c o n a s t ę p u j e:

Strony pozostawały małżeństwem, rozwiązanym przez rozwód z wyłącznej winy pozwanego, który to wyrok uprawomocnił się 31 października 2008r. W toku orzeczeniu rozwodowym (w II instancji) nałożono na pozwanego obowiązek alimentowania powódki w kwocie po 300 zł miesięcznie. Wyrokiem z dnia 15 maja 2015r., na skutek apelacji pozwanego Sąd Okręgowy w. T. zmienił wyrok Sądu Rejonowego w. T. z dnia 6 listopada 2014r. w sprawie (...) w ten sposób, że ustalił, iż obowiązek alimentacyjny M. W. (2) wobec M. W. (1) w kwocie po 300 zł miesięcznie, orzeczony wyrokiem Sądu Apelacyjnego w. G. z dnia 31 października 2008r. w sprawie (...) wygasł z dniem 1 maja 2015r.

/dowód: okoliczność bezsporna, a nadto wyrok Sądu Okręgowego w. G. z dnia 15 maja 2015r. – k. 234 akt (...) Sądu Rejonowego w. T./

Powódka M. W. (1) miała wówczas (...) lata, z zawodu była (...), mieszkała w T. i nie pracowała. Po rozwodzie z pozwanym powódka pracowała do 2009 r., jednak umowa o pracę została wypowiedziana przez pracodawcę z powodu redukcji etatów. Potem pracowała ona w innym zakładzie (...)przez 2 m-ce, ale nie otrzymała wynagrodzenia i odeszła z pracy. Od 10 października 2012 r. pozwana zarejestrowała się jako osoba bezrobotna, później wielokrotnie kontaktowała się z pośrednictwem pracy, a od dnia rejestracji otrzymała 5 ofert pracy ze skierowaniem, 6 ofert pracy do samodzielnego kontaktu z pracodawcą oraz 5 propozycji stażu. Powódka nie została zatrudniona w ramach otrzymanych ofert pracy, natomiast w lutym 2013r. została przyjęta na staż, z którego zrezygnowała. Od 16 kwietnia 2013r. rozpoczęła kolejny staż, który trwał do 28 czerwca 2013r. i został skrócony na wniosek pracodawcy. We września 2014r. była powódka na szkoleniu w firmie (...) na stanowisko (...), które trwało tydzień i było bezpłatne. Żeby podjąć szkolenie musiała zrobić badania za 80 zł i uzyskać zaświadczenie o karalności 30 zł, na co się zapożyczyła. Ostatecznie nie została zatrudniona. W okresie od 25 listopada 2014r. do 9 stycznia 2015r. powódka pracowała w pełnym wymiarze czasu pracy jako szwaczka, stosunek pracy został rozwiązany za porozumieniem stron na wniosek pracodawcy, z nieznanych przyczyn powódce, których nie dociekała. Dnia 30 stycznia 2015r. powódka ponownie zarejestrowała się jako osoba bezrobotna, poszukiwała pracy przez Internet, ogłoszenia prasowe, urząd pracy.

Mieszkanie, które powódka zajmowała, należało do jej rodziców. Na opłaty, związane z jego utrzymaniem składały się: czynsz do spółdzielni mieszkaniowej - 482 zł, opłata za multimedia - 58 zł, koszt zużycia energii elektrycznej - ok. 80 zł. (...) pomagali jej rodzice, regulując opłaty, natomiast pieniądze otrzymywane od powoda powódka przeznaczała na życie.

W trakcie trwania poprzedniej sprawy dotyczącej alimentów powódka spotykała się z innym mężczyzn, ale nie zamieszkiwali razem i nie prowadzili wspólnego gospodarstwa domowego.

Powódka nie miała żadnych przeciwwskazań do podjęcia pracy. Powiatowy Urząd Pracy dla Miasta T. w ciągu 12 miesięcy przed dniem 10 października 2014r. dysponował 318 ofertami pracy na stanowisku sprzedawca, 144 ofertami pracy dla krawcowych/szwaczek oraz 877 ofertami pracy dla osób bez kwalifikacji zawodowych.

/ dowód: dokumenty zawarte w aktach (...): przesłuchanie pozwanej – k. 179 akt, decyzje Prezydenta Miasta T. z 10 października 2012r. i z 09 lipca 2013r. , 4 grudnia 2014r. i 30 stycznia 2015r. – k. 52, 56, 228,229,pismo do pozwanej z PUP – k. 53, zaświadczenie o zarobkach pozwanej – k. 54, opinia dot. pozwanej – k. 55 zestawienie opłat za mieszkanie – k. 57 akt, rozliczenie zużycia wody – k. 58 akt, faktury dot. opłaty za multimedia – k. 59 -60, faktury dot. opłaty ze prąd – k. 61, 67 akt, pisma do Szkoły Policji w P. – k. 62-65,aplikacje i notatnik – k. 79-82, 86-92, saldo rachunku- k. 93, nabór wniosków na staże , oferty – k. 97-163, 166-177 pismo z PUP z dnia 10 października 2014r. – k. 183 akt, świadectwo pracy k. 231, oświadczenie powódki k. – protokół rozprawy apelacyjnej k. 232.

Natomiast pozwany M. W. (2) miał wówczas (...) lat i pracował jako(...). Wraz z żoną i dwójką dzieci zamieszkiwał w S., w domu należącym do teściów, wspólnie z nimi. Starsza córka pozwanego od urodzenia ma (...) (...), z tego powodu została uznana za osobę niepełnosprawną. W 2014 roku dwukrotnie uczestniczyła w ćwiczeniach specjalistycznych, jeden taki kurs kosztował 300 zł. Pozwany i jego żona dokładali się do opłat na zakup opału, wywóz szamba, podgrzanie wody, ponoszą opłaty za energie elektryczną – ok. 150 zł miesięcznie. Pozwany miał samochód marki O. (...) z (...) r. , wartości ok.(...) zł, który użytkowała żona, dojeżdżając nim do pracy. Na paliwo i opłaty związane z utrzymaniem samochodu wydawali 700 zł. Pozwany spłacał odsetki od kredytu odnawialnego, który został zaciągnięty w okresie, gdy był on w związku z powódką, przeznacza na to 200 zł miesięcznie Inne wydatki, jakie ponosi pozwany to: opłaty związane z korzystaniem z telefonów komórkowych – 150 zł, RTV- 120 zł, internet – 75 zł, żywność – 1000 zł, odzież – 200 zł, leki. Na niezbędne rzeczy dla życia najmłodszego dziecka wydawał 200 zł, na artykuły szkolne dla starszego dziecka – 100 zł. Koszty monitoringu wynosiły 30 zł. Powód nie miał żadnych oszczędności.

W okresie od grudnia 2013r. do końca maja 2015r. powód osiągnął dochód netto (...) zł, uwzględniając wszelkie dodatki i nagrody, w tym nagrodę roczną. Żona powoda pracowała jako sprzedawca za uposażeniem (...) zł netto.

/ dowód: dowody zawarte w aktach (...): przesłuchanie pozwanego k. 178-178v akty stanu cywilnego - k.8, rachunki za prąd – k. 9 -10, karta leczenia szpitalnego i przebytej operacji J. –k. 11, karta pacjenta dot. J., wyniki leczenia – k. 12-12v, 18, historia choroby J. – k. 13-14v, karta informacyjna leczenia A. – k. 15-15v, dowód rejestracyjny pojazdu – k.16-16v,zaświadczenie o zarobkach żony pozwanego – k. 17 akt, rachunek dot. opłaty za nc+ - k. 19, rachunek dot. opłaty za telefon – k. 20 , zaświadczenie o zarobkach powoda – k. 21, ,orzeczenie o niepełnosprawności J. – k. 22, karty dot. porad lekarskich – k. 23-28,zdjęcia domu, w którym mieszka powód – k. 45-47, 50-51, zdjęcia samochodu – k. 48-49, 83-85, informacje dot. usług – k. 94.

Obecnie sytuacja zawodowa powódki nie uległa zmianie: nadal nie pracuje. Po 15 maja 2015r. powódka w ramach działań zmierzających do pozyskania zatrudnienia wysyłała swoje oferty pracy przez intranet, śledziła oferty pracy zamieszczane na stronie Powiatowego Urzędu Pracy w T., składała CV do kilku zakładach krawieckich do sklepów, m.in. (...) i T., bezpośrednio nie szukała pracy, chodząc po sklepach, gdyż nie widziała takich ogłoszeń. W okresie od 17 sierpnia 2015r. do 18 września 2015r. powódka pracowała jako (...)w (...) oddziale Zakładu Produkcyjno – Usługowego (...) z siedziba w C., na podstawie umowy zawartej na okres próbny, która nie została przedłużona. Za ten okres powódka otrzymała wynagrodzenia w kwocie(...) zł netto.

Od dnia 28 września 2015r. powódka ponownie jest zarejestrowana jako osoba bezrobotna, bez prawa do zasiłku. Nie zamieszcza ona ogłoszeń w prasie o gotowości podjęcia pracy, nie podejmuje prac dorywczych, ani sezonowych. Powódka nie zna obsługi noża krojczego, nadto nie potrafi szyć dzianin. Nie zasięgała ona informacji u potencjalnych pracodawców o możliwość nauczenia się obsługi noża krojczego czy innych maszyn krawieckich – w ramach bezpłatnej praktyki, gdyż poszukuje płatnej pracy. Powódka nie rozważała rozpoczęcia własnej działalności gospodarczej, gdyż uważa, że na sam zakup maszyn musiałaby mieć ok. 80 000 zł i w tym celu zaciągnąć kredyt. Świadczenie prostych usługi krawieckich, takich jak wszycie zamka, czy skrócenie spódnicy, w jej ocenie jest nieopłacalne, wymagałoby maszyny, korzystającej z trójfazowaego przyłącza prądu („na siłę”) .

Powódka nadal zajmuje mieszkanie należące do rodziców, obecnie to oni w całości pokrywają opłaty związane z jego utrzymaniem, na które składają się: czynsz 482 zł, opłata za pakiet multimedialny – 72 zł, opłata za zużycie wody 50 zł za 2 miesiące, opłata za korzystanie z telefonu – 30 zł, koszty zużycia energii elektrycznej 120 zł. Rodzice dają powódce żywność, je u nich obiady.

/ dowód: przesłuchanie powódki – nagranie przebiegu rozprawy z dnia 15 grudnia 2015r. i 17 listopada 2015r. , protokół skrócony – k. 101 v i 79v-80, umowa o prace k.6, świadectwo pracy k.7-8, decyzja k. 9, wydruki z poczty elektronicznej k.10-13, 91-97, notatnik ofert pracy 14-34/

Pozwany M. W. (2) w dalszym ciągu jest (...), w okresie od 1 kwietnia 2015r. do 30 września 2015r. jego wyposażenie wraz z dodatkami ( nagrodami, równoważnikiem za brak mieszkania) wyniosło (...) (...), co w przeliczeniu na miesiąc daje (...) zł. Nadal zamieszkuje z żona i dwiema córkami w domu swoich teściów, dokładają się do opału - ok. 500 zł miesięcznie, ponoszą opłaty za prąd – ok. 180 zł miesięcznie, za korzystanie z telefonów- około 200 zł miesięcznie. Żona powoda również pracuje i zarabia najniższa pensję. Powód wraz z żoną mają samochód marki O. (...) , zarejestrowany na żonę powoda, na jego utrzymanie i zakup benzyny wydają około 700 zł miesięcznie. Pozwany niekiedy korzysta z samochodu marki V. (...), który należy do jego teścia. Pozwany nadal spłaca odsetki od kredytu odnawialnego, w kwocie po 200 zł miesięcznie, do spłaty pozostało(...) zł. Starsza córka pozwanego – J. od urodzenia ma wadę wzroku i jest pod opieką okulisty dr. W., wizyty są dwa razy w roku, koszt jednaj to 120 zł. Ponadto trzy razy w roku J. odbywa cykl specjalnych ćwiczeń, za każdy z nich rodzice płaca po 300 zł. Chodzi ona także na dodatkowe zajęcia plastyczne, wspomagające wzrok, które kosztują 47 zł miesięcznie. Co półtora roku córka pozwanego ma wymieniane okulary, w 2015 roku na ten cel pozwany i jego żona wydali 600 zł. W bieżącym roku J. będzie miała operacje oka, zabieg jest bezpłatny, ale będzie wykonany w K. i będzie wymagał odbycia dwóch płatnych wizyt i będzie się wiązał z pobytem w K., którego koszt pozwany szacuje na około 700 zł.

/dowód: nagranie przebiegu rozprawy z dnia 15 grudnia 2015r. i 17 listopada 2015r. , protokół skrócony – k.101v-102,80, zaświadczenie o wynagrodzeniu k.54, orzeczenie o niepełnosprawności k. 47, 78, potwierdzenia przelewów k. 48, 5052, faktura k. 49, 53, 55-60, rachunek k. 61-63, zaświadczenia ze Starostwa Powiatowego w T. k.88, 90, kserokopia dowodu rejestracyjnego k. 89/

W okresie od 28 września 2015r. do dnia 30 listopada 2015r. powódka odbyła trzy wizyty w Wydziale Pośrednictwa Pracy Powiatowego Urzędu Pracy dla miasta T., w dniu 5 października 2015r. otrzymała informację o ofercie pracy na stanowisko krawcowa – szwaczka. , ale nie została przyjęta Po 15 maja 2015r. powódka również była informowana przez urząd o ofertach pracy na stanowiskach: szwaczka (30 lipca 2015r.), krawcowa/szwaczka-(01.06.2015r.). W okresie od 17 maja 2015r. do 17 grudnia 2015r. Powiatowy Urząd pracy dal Miasta T. dysponowała 237 ofertami pracy w zawodzie sprzedawcy, 10 ofertami w zawodzie krawiec, 47 w zawodzie szwaczki oraz 200 dla osób bez kwalifikacji zawodowych. Minimalne wynagrodzenie proponowane przez pracodawców wynosiło 1750 zł brutto.

/dowód: informacja PUP w T. k. 105, 83, przesłuchanie powódki - nagranie przebiegu rozprawy z dnia 15 grudnia 2015r. protokół skrócony – k. 101 /

S ą d z w a ż y ł, c o n a s t ę p u j e:

Powyższy stan faktyczny ustalono na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy oraz przesłuchania stron , tj. powoda M. W. (2) i pozwanej M. W. (1), a także w oparciu o dowody zawarte w aktach sprawy o sygn. (...) tutejszego Sądu.

Sąd uznał za wiarygodne dowody w postaci dokumentów urzędowych i prywatnych, złożonych przez strony których domniemanie autentyczności wynikające z art. 245 kodeksu postępowania cywilnego – a w odniesieniu do dokumentów urzędowych również zgodności z prawdą tego co zostało w nich zaświadczone, wynikające z art. 244 kpc – nie zostały podważone. Zgodnie z art. 230 kpc uznano za bezsporne okoliczności faktyczne zawarte w pozwie, pismach procesowych złożonych w sprawie, którym strona przeciwna nie zaprzeczyła, gdyż nie budziły wątpliwości co do zgodności z prawdziwym stanem rzeczy i znalazły, w odpowiednim zakresie, potwierdzenie w pozostałym materiale procesowym. Część dokumentów złożonych przez pozwanego tj. wydruki ogłoszeń dotyczących sprzedaży mieszkań okazała się nieprzydatna dla rozstrzygnięcia sprawy. Wprawdzie w uzasadnieniu pozwu powódka wskazał, że zasięgała informacji na temat możliwości sprzedaży mieszkania i zakupienia mniejszego, jednak w dalszym toku postępowania nie zostały zakwestionowane jej zeznania, że zajmowany przez nią lokal należy do rodziców, nie zostały również złożone na tę okoliczność żadne wnioski dowodowe, a pozwany był reprezentowany przez profesjonalnego pełnomocnika.

W ocenie Sądu zeznania złożone przez strony należało uznać co do zasady za wiarygodne. Większość okoliczności faktycznych istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy przez nich przytaczanych było bowiem bezspornych i potwierdzonych dokumentami. Spór sprowadzał się jedynie do odmiennej, subiektywnej oceny określonych faktów, tj. efektywności i determinacji powódki w znalezieniu zatrudnienia, jej rzeczywistych możliwości zarobkowych, jak również sytuacji finansowej pozwanego.

Odnosząc się do żądań strony powodowej wskazać należy, że bezspornym w niniejszej sprawie jest fakt, iż małżeństwo stron zostało rozwiązane przez rozwód z wyłącznej winy pozwanego. Równie niekwestionowanym jest, że wyrokiem z dnia 15 maja 2015r. Sąd Okręgowy w. T., zmieniając wyrok Sądu Rejonowego w. T. z dnia 6 listopada 2014r. w sprawie (...) ustalił, iż obowiązek alimentacyjny pozwanego względem powódki, w kwocie po 300 zł miesięcznie, nałożony w orzeczeniu rozwodowym, wygasł z dniem 1 maja 2015r. Jak wynika z uzasadnienia tegoż orzeczenia, Sąd Okręgowy w. T. uznał, że dalsze utrzymywanie tego obowiązku byłoby sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Podkreślono też, że wprawdzie obowiązek alimentacyjny małżonka uznanego za winnego rozkładu pożycia względem małżonka niewinnego, określony w art. 60 §2 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, nie jest ograniczony żadnym terminem, co jednak nie oznacza, że musi on trwać do końca życia byłych małżonków, zasadniczym celem tego przepisu jest bowiem ochrona małżonka niewinnego, który na skutek zawinionego zachowania współmałżonka, z dnia na dzień utracił możność samodzielnego utrzymania się i w tym sensie na skutek rozwodu uległa pogorszeniu jego sytuacja. Sądu Okręgowy w. T. wskazał też, że siedmioletni okres płacenia przez pozwanego alimentów na rzecz powódki należy uznać za dostatecznie długi, aby mogła ona ustabilizować swoja sytuację i zacząć utrzymywać się z własnych środków. Dalsze utrzymywanie obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem powódki, jako mającego niwelować pogorszenie jej sytuacji w następstwie rozwodu, według Sądu Okręgowego byłoby sprzeczne z elementarnymi zasadami sprawiedliwości również i z tego względu, że powódka jest osoba zdrowa, młodą, posiadającą zawód i nie obarczoną obowiązkiem wychowania dzieci, natomiast pozwany założył nowa rodzinę, ma dwoje dzieci, w tym jedno niepełnosprawne, a jego dochody nie są bardzo wysokie, a ponieważ dzieci i ich potrzeby rosną, możliwości płatnicze są coraz bardziej ograniczone.

W niespełna pięć miesięcy po tym, jak zostało wydane powoływane wyżej wyrok Sądu Okręgowego w. T. powódka ponownie wystąpiła przeciwko pozwanemu o alimenty wskazując, że jest tym orzeczeniem „wysoce rozgoryczona”.

W ocenie Sądu, ponowne rozważanie kwestii istnienia obowiązku alimentacyjnego pozwanego względem powódki, jako mającego swoje źródło w art. 60 §2 kro, należy uznać za bezprzedmiotowe i niedopuszczalne, w tym zakresie bowiem prawomocnie rozstrzygnął już Sąd Okręgowy w. T. w wyroku z dnia 15 maja 2015r. w sprawie (...), uznając, że fakt pogorszenia sytuacji powódki w następstwie orzeczenia rozwodu z pozwanym, nie może uzasadniać dalszego alimentowania powódki, gdyż byłoby to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego. Sam fakt niezadowolenia powódka z tego rozstrzygnięcia nie może prowadzić do jego wzruszenia, ponieważ orzeczenie to jest już prawomocne.

Reasumując należy uznać, że powódka nie może już domagać się od pozwanego alimentów, powołując się na fakt pogorszenia swojej sytuacji w następstwie rozwodu, opierając żądanie na treści art. 60 §2 kro, ponieważ okoliczności istotne w kontekście tej postaci obowiązku alimentacyjnego współmałżonka, maja charakter trwały, i były już przedmiotem analizy, ustaleń, a następnie orzeczenia Sądu Okręgowego w. T. z dnia 15 maja 2015r. które, jako prawomocne, nie podlega już dalszej kontroli.

Ponieważ jednak w toku postępowania powódka wskazywała, że obecnie pozostaje bez środków do życia, a obowiązkiem Sądu jest rozstrzyganie o wszystkich faktach przytaczanych przez powoda, analizy wymagała kwestia, czy od daty wydania poprzedniego orzeczenia w przedmiocie alimentów nie wystąpiły tego rodzaju okoliczności, które aktualizowałyby obowiązek alimentacyjny pozwanego wobec powódki , określony w art. 60 §1 kro.

Zgodnie z tym przepisem, małżonek rozwiedziony, który nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia i który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego dostarczania środków utrzymania w zakresie odpowiadającym usprawiedliwionym potrzebom uprawionego oraz możliwościom zarobkowym i majątkowym zobowiązanego.

Przesłanki tego obowiązku polegają na kumulatywnym wystąpieniu niedostatku oraz braku wyłącznej winy rozkładu pożycia po stronie małżonka uprawnionego, podczas gdy zobowiązany musi mieć możliwości zarobkowe i majątkowe do świadczenia w odpowiednim zakresie. Łączne wykazanie tych trzech przesłanki uzasadnia orzeczenie alimentów na podstawie art. 60 § 1 kro. Zakres świadczeń jest „odpowiedni" do potrzeb uprawnionego i możliwości zobowiązanego (Sokołowski T., Komentarz do art.60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w: Andrzejewski M., Dolecki H., Haberko J., Lutkiewicz-Rucińska A., Olejniczak A., Sokołowski T., Sylwestrzak A., Zielonacki A., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Opublikowano: LEX, 2013, Stan prawny: 2013.06.30).

Wedle poglądów doktryny i orzecznictwa, stan niedostatku jest to brak własnych środków utrzymania (zarobków lub dochodów) oraz możliwości pełnego zaspokojenia potrzeb uprawnionego, które należy uznać za uzasadnione w jego konkretnej, rozpatrywanej indywidualnie sytuacji życiowej (społecznej, zdrowotnej, wiekowej). Nie jest natomiast w niedostatku ten, kto: 1) jest zdolny do pracy, a jednak nie chce pracować, 2) ten, kto uzyskuje dochody wystarczające na koszty utrzymania, choć nie pochodzą one z pracy, 3) ani również osoba niezdolna do pracy i niemająca dochodów wystarczających na pokrycie kosztów utrzymania, jeśli jest właścicielem przedmiotów majątkowych, których zbycie jest możliwe i dostarczyłoby funduszy wystarczających na koszty utrzymania, np. przychody z ulokowanych w banku dużych oszczędności (por. wyroki SN: z dnia 5 czerwca 1962 r., I CR 444/61, OSNCP 1962, nr 10, poz. 227, z dnia 19 maja 1975 r., III CRN 55/75, OSNC 1976, nr 6, poz. 133, z dnia 5 lipca 2000 r., I CKN 226/00, LEX nr 51343; orzeczenie SN z dnia 28 września 1958 r., II CR 817/57, OSPiKA 1959, poz. 294 oraz Sokołowski T., Komentarz do art.60 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, w: Andrzejewski M., Dolecki H., Haberko J., Lutkiewicz-Rucińska A., Olejniczak A., Sokołowski T., Sylwestrzak A., Zielonacki A., Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Komentarz, Opublikowano: LEX, 2013, Stan prawny: 2013.06.30).

Przez niedostatek rozumieć należy sytuację, w której były małżonek nie jest w stanie własnymi siłami zaspokoić swych usprawiedliwionych potrzeb, na które składają się m.in. wydatki z tytułu opłat mieszkaniowych, zakupu wyżywienia, ubioru, leków oraz innych wydatków związanych z jego utrzymaniem. W niedostatku znajdują się osoby, które nie mają żadnych lub wystarczających możliwości zarobkowych lub majątkowych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 5.05.1999r., sygn. akt III CKN 146/99).

Wreszcie, jak trafnie wskazał Sąd Apelacyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 10 lutego 2004 r., I ACa 1422/2003, Wokanda 2005, nr 2, s. 46, „niedostatek stanowiący podstawę zasądzenia alimentów na rzecz rozwiedzionego małżonka (art. 60 § 1 kro) ma charakter względny, stąd małżonek domagający się alimentów winien w pełni wykorzystać wszystkie możliwości w celu uzyskania dochodów niezbędnych do zaspokojenia usprawiedliwionych własnych potrzeb”.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy stwierdzić należy, że sytuacja powódki nie uzasadnia przyznania na jej rzecz alimentów od byłego męża, ponieważ nie znajduje się ona w niedostatku w rozumieniu normy art. 60 §1 kro.

Powódka ma obecnie (...)lat, posiada przygotowanie i praktykę w zawodzie (...), a także praktykę jako (...). Jest ona osoba zdrowa, nie ma żadnych przeciwskazań do pracy, ani zobowiązań związanych z opieką i wychowaniem dzieci. Zdaniem Sądu fakt, że powódka praktycznie od kilku lat nie ma stałej pracy wynika wyłącznie z jej podejścia i braku rzeczywistej determinacji w pozyskanie środków do życia własnymi siłami.

Już Sąd Okręgowy w. T., w uzasadnieniu wyroku z dnia 15 maja 2015r., wskazywał, że zachowanie powódki przeczy jej twierdzeniom, jakoby zależało jej na znalezieniu i utrzymaniu zatrudnienia. Postawa powódki w trakcie niniejszego procesu potwierdza to przekonanie. Podczas rozprawy w dniu 15 grudnia 2015r. powódka oświadczyła, że sama nie zamieszcza ogłoszeń o prace, nie poszukiwała pracy sezonowej ani dorywczej, nie jest zainteresowana pracą „na czarno” w obawie przed ukaraniem. Oczywistym jest, że podstawowym, wręcz instynktownym dążeniem każdego człowieka jest chęć przetrwania, a potrzeba zdobycia podstawowych środków do życia (jak jedzenie czy ubranie) ma charakter pierwszorzędny, w obliczu której takie kwestie jak obawa przed ewentualnym naruszeniem normy kodeksu pracy schodzą na drugi plan. Doświadczenie życiowe i obserwacja otaczającej rzeczywistości pokazują, że ludzie, którym rzeczywiście zależy na tym, aby zdobyć środki do życia, podejmują się każdej pracy, choćby dorywczej. Tymczasem powódka takiej ewentualności nie dopuszcza, mimo, że posiada tego rodzaju zawód, który pozwala jej na zarobkowanie, choćby poprzez wykonywanie drobnych przeróbek krawieckich. Powódka nie dostrzega niczego niestosowanego w tym, że żyje na koszt rodziców, uważa, że pozwany również powinien partycypował w jej utrzymaniu, nie rozumiejąc że przede wszystkim to ona sama, jako osoba w pełni zdrowa, stosunkowo młoda, posiadająca wykształcenie i przygotowanie zawodowe, wreszcie, nieobarczona innymi obowiązkami, powinna na siebie zarobić. Powódka wskazywała, że mimo wysyłania CV, śledzenia ogłoszeń o prace zamieszczanych na stronach Urzędu Pracy w T., czy kontaktowania się z potencjalnymi pracodawcami w ramach ofert przedstawianych jej przez Urząd, nie udało jej się pozyskać zatrudnienia na stałe. Przyznała, że nie posiada takich umiejętności, jak szycie dzianin czy obsługa noża krojczego, co spowodowało, że w kilku zakładach pracy nie została zatrudniona, jednak na pytanie, czy rozważała możliwość bezpłatnego świadczenia racy, w celu zdobycia praktyki w tym zakresie odpowiedziała, że nie jest tym zainteresowana, bowiem szuka pracy płatnej. Powyższe wskazuje, że powódka w ogóle nie rozumie, na czym polega determinacja w zdobyciu zatrudnienia, nie widzi potrzeby zdobywania nowych umiejętności, choćby w ramach bezpłatnego stażu, mimo świadomości, że być może to pomogłoby jej znaleźć pracę.

W okresie od 17 sierpnia 2015r. do 18 września 2015r., pracując jako krawcowa, powódka zarobiła (...) zł. Biorąc pod uwagę ilość ofert pracy, jakimi w okresie od 15 lipca 2015r. dysponował Urząd Pracy w T., powódka, przy dołożeniu należytej staranności i pełnym wykorzystaniu swoich możliwości zarobkowych (zarówno jako (...), ale tez jako (...), czy nawet podejmując prace nie wymagająca kwalifikacji) ma możliwość samodzielnego zdobycia środków na swoje utrzymanie. Tym samym nie można przyjąć, że znajduje się ona w niedostatku, co z kolei czyni niezasadnym jej żądanie alimentów oparte na art. 60 §1 kro.

W światle powyższych ustaleń kwestia możliwości zarobkowych i majątkowych pozwanego miała charakter drugorzędny. Należy jedynie wskazać, że nie uległa ona zasadniczej zmianie od czasu prawomocnego zakończenia poprzedniej sprawy, co miało miejsce 15 maja 2015r.

Mając na uwadze całość przedstawionej argumentacji Sąd powództwo oddalił.

O kosztach postępowania orzeczono zgodnie zasadą odpowiedzialności za wynik sporu, wyrażoną w art. 98 kpc i w związku z § 7 ust. 1 pkt. 11 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz. U z 2013r. Nr 461 j.t.). Sąd miał na uwadze fakt, że powództwo w niniejszej sprawie zostało wniesione niecałe pięć miesięcy po tym, jak zapadło poprzednie orzeczenia, w którym ustalono wygaśnięcie obowiązku alimentacyjnego pozwanego wobec pozwanej. Znając argumentację, która była podstawa tego rozstrzygnięcia, kierując do Sądu ponowne żądanie alimentów wobec pozwanego, powódka winna była liczyć się z tym, że może sprawę przegrać. Powódka ma możliwości zarobkowe, których, jak to wyżej wskazano, nie wykorzystuje. Z tych względów, mimo, że aktualnie nie ma ona pracy brak podstaw by uznać, że w sprawie niniejszej zachodzą jakieś wyjątkowe, szczególne okoliczności, które uzasadniałyby odstąpienie od obciążanie jej kosztami zastępstwa procesowego, poniesionymi przez pozwanego, tym bardziej, że zasądzono je w minimalnej wysokości.