Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 7 września 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Regina Stępień

Protokolant: star. sekr. sądowy Ewelina Trzeciak

po rozpoznaniu w dniu 7 września 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku H. M.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury

na skutek odwołania H. M.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 25 lutego 2015 r.

znak (...)

oddala odwołanie

SSO Regina Stępień

sygn. akt VU 246/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 25 lutego 2015 r., znak (...), Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył wnioskodawcy H. M. emeryturę według najkorzystniejszego wariantu od dnia 1 lutego 2015 r., czyli od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 29 lat i 6 miesięcy okresów składkowych oraz 4 miesiące okresów nieskładkowych. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ emerytalny przyjął wynagrodzenie za okres, który stanowił podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury. Wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 223,76%. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 2890,38 zł, a z uwzględnieniem ostatniej rocznej waloryzacji na dzień 1 marca 2015 r. wyniosło ono 3259,79 zł.

Wnioskodawca w odwołaniu od powyższej decyzji domagał się przeliczenia emerytury poprzez przyjęcie do podstawy wymiaru zarobków za lata 1968-1994 w rzeczywiście osiąganych kwotach. Podniósł, że dokumentacja jego zarobków jest niepełna, zaś rzeczywista wysokość jego zarobków była wyższa i wyliczana była w oparciu o stawki akordowe. Domagał się ustalenia wysokości jego faktycznie osiąganych zarobków na podstawie dokumentacji pracowniczej innych pracowników zatrudnionych w spornym okresie na takich samych stanowiskach.

W odpowiedzi na powyższe odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych wniósł o jego oddalenie, podnosząc, iż zaskarżoną decyzją powrócił do dotychczasowej a najkorzystniejszej wysokości emerytury, wyliczonej z uwzględnieniem podstawy wymiaru świadczenia z kolejnych 8 lat kalendarzowych, tj. 1980-1987. Zaznaczył, że decyzją z dnia 24 lutego 2015 r. emerytura wnioskodawcy została przeliczona zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego z uwzględnieniem podstawy wymiaru świadczenia z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, a wysokość świadczenia okazała się niższa.

Sąd ustalił:

Wnioskodawca H. M. urodził się dnia (...)

Wnioskodawca jest uprawniony do emerytury górniczej od dnia 28 lipca 1997 r. na mocy decyzji organu rentowego z dnia 13 listopada 1997 r. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ emerytalny przyjął wynagrodzenie które stanowiło podstawę wymiaru w okresie kolejnych 8 lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1981 r. do 31 grudnia 1988 r., dla których wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 218,44 %. Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 29 lat i 6 miesięcy okresów składkowych oraz 4 miesiące okresów nieskładkowych, a nadto okres pracy górniczej, wynoszącej po zastosowaniu odpowiednich przeliczników 438 miesięcy.

Kolejnymi decyzjami przeliczano oraz waloryzowano jego emeryturę, ustalając ją ostatecznie w najkorzystniejszym wariancie na kwotę 2890,38 zł decyzja z dnia 30 listopada 2010 r. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ emerytalny przyjął wynagrodzenie które stanowiło podstawę wymiaru w okresie kolejnych 8 lat kalendarzowych, tj. od 1 stycznia 1980 r. do 31 grudnia 1987 r., dla których wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 223,76 %. Nadto uwzględnił dotychczas ustalony wymiar okresów składkowych, nieskładkowych i pracy górniczej.

Kolejnymi decyzjami emerytura wnioskodawcy była waloryzowana.

Dnia 9 lutego 2015 r. wnioskodawca wniósł o ponowne ustalenie wysokości emerytury poprzez przeliczenie podstawy wymiaru świadczenia z uwzględnieniem zarobków z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, poprzedzających rok zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości emerytury.

W wyniku rozpoznania powyższego wniosku organ rentowy wydał dnia 24 lutego 2015 r. decyzję, w której przeliczył wnioskodawcy emeryturę od dnia 1 lutego 2015 r. Zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ emerytalny przyjął wynagrodzenie które stanowiło podstawę wymiaru w okresie 20 najkorzystniejszych lat z całego okresu ubezpieczenia wnioskodawcy, a dotyczyło to lat: 1968, 1971-1974, 1980-1994. Wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 157,76%, zaś podstawa wymiaru po waloryzacji wyniosła 3464,69 zł. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 2175,96 zł, a po waloryzacji od 1 marca 2015 r. na kwotę 2482 zł. Decyzja uwzględniała dotychczasowy staż ubezpieczeniowy oraz wymiar pracy górniczej.

Do wyliczeń podstawy wymiaru organ rentowy przyjął wynagrodzenie minimalne za następujące okresy nieudokumentowane: od 30 sierpnia 1967 r. do 22 października 1968 r., od 7 listopada 1970 r. do 31 grudnia 1979 r. i od 1 stycznia 1995 r. do 16 stycznia 1995 r.

W załączniku do w.w. decyzji organ rentowy wskazał, że ustalona zgodnie z wnioskiem wysokość świadczenia jest niższa od dotychczas wypłacanego, wobec czego nadal wypłacana będzie emerytura w dotychczasowej wysokości.

Decyzją z dnia 25 lutego 2015 r., znak (...), zaskarżoną w niniejszej sprawie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych przeliczył wnioskodawcy H. M. emeryturę według najkorzystniejszego wariantu od dnia 1 lutego 2015 r., czyli od miesiąca w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia wysokości emerytury Zakład Ubezpieczeń Społecznych uwzględnił 29 lat i 6 miesięcy okresów składkowych oraz 4 miesiące okresów nieskładkowych i przyjął dotychczas przyjmowany wymiar pracy górniczej. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury organ emerytalny przyjął wynagrodzenie za okres, który stanowił podstawę wymiaru wcześniej przyznanej emerytury. Wskaźnik podstawy wymiaru wyniósł 223,76%. Wysokość świadczenia ustalono na kwotę 2890,38 zł, a z uwzględnieniem ostatniej rocznej waloryzacji na dzień 1 marca 2015 r. wyniosło 3259,79 zł.

Dowód : - akta emerytalne ZUS tom I i II : decyzja z dn. 13.11.1997r ., decyzja z dn. 30.11.2010r., wniosek z dn. 09.02.2015r. , formularze wyliczeń wskaźnika podstawy, decyzja z dn. 24.02.2015 r. z załącznikiem, decyzja z dn. 25.02.2015r.

Wnioskodawca od 30.08.1967 r. do 16.01.1995 r. zatrudniony był w (...) Spółka z o.o. w L. w pełnym wymiarze czasu pracy, zajmując następujące stanowiska:

1.  od 30.08.1967 r. do 22.10.1968 r. - elektryk pod ziemią

2.  od 23.10.1968 r. do 15.10.1970 r. - zasadnicza służba wojskowa

3.  od 07.11.1970 r, do 30.11.1982 r. - elektryk pod ziemią

4.  od 01.12,1982 r. do 29.05.1987 r. - elektromonter maszyn i urządzeń górniczych pod
ziemią

5.  od 30.05.1987 r. do 05.07.1988 r. - elektromonter pod ziemią (budowa eksportowa)

6.  od 28.10.1988 r. do 31.10.1994 r. - elektromonter maszyn i urządzeń górniczych pod
ziemią

7.  od 01.11.1994 r. do 16.01.1995 r. - elektryk pod ziemią.

Z angaży znajdujących się w aktach osobowych wynika, że wynagrodzenie wnioskodawcy od dnia 30.08.1967 r. do 22.10.1968 r. określone zostało stawką dniówkową, a od dnia 07.11.1968 r. stawką godzinową i wynosiło: od 30.08.1967 r. - stawka dniówkowa w kwocie 68,00 zł, od 07.11.1970 r. - stawka 8,50 zł/godz., od 01. 12.1972 r. - stawka 12,75 zł/godz., od 01.08.1973 r. - stawka 16,25 zł/godz., od 01.02.1974 r.-stawka 17,50 zł/godz., od 01.01.1977 r. - stawka 19,00 zł/godz., od 01.09.1978 r. - stawka 20,00 zł/godz., od 01.07.1979 r. - stawka 21,50 zł/godz., od 01.11.1994 r.-3100000 zł.

Zgodnie z obowiązującymi u pracodawcy przepisami Układu Zbiorowego Pracy dla Górnictwa Rud i protokołami dodatkowymi do tego układu, wnioskodawcy przysługiwało też dodatkowe specjalne wynagrodzenie z Karty Górnika, ustalane według zmiennej okresowo stawki odpowiedniej do osobistego zaszeregowania pracowników pod ziemią.

Ponadto od roku 1975 wnioskodawcy przysługiwał deputat węglowy w ilości 8 ton węgla rocznie liczonego po 550 zł za tonę, co dawało 4400 zł rocznie.

Łączne wynagrodzenie wnioskodawcy za lata 1967-1979, ustalone w oparciu o jego akta osobowe z uwzględnieniem obowiązujących go wewnętrznych zasad wynagradzania, wyniosło:

1967 r.-7086,00 zł

1967  r.-l 7564,00 zł

1970  r.-3275,00 zł

1971  r.-22952,00 zł

1972  r.-24027,00 zł

1973  r.-33240,00 zł

1974  r.-47566,00 zł

1975  r.-51603,00 zł

1976  r.-52040,00 zł

1977  r.-56022,00 zł

1978  r.-57136,00 zł

1979  r.-61633,00 zł.

Akta osobowe za lata 1967-1979 nie zawierają ewidencji pracy wnioskodawcy w godzinach nadliczbowych.

Premia przysługująca wnioskodawcy została określona przez podanie jej górnej granicy, wyrażonej jako procent osiąganego wynagrodzenia.

Mając na uwadze wyżej ustalone zarobki wnioskodawcy za lata 1967-1979, emerytura w najkorzystniejszym wariancie wynosi 2659,22 zł na dzień 1 lutego 2015r. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia wynosi 175,87%.

Wysokość emerytury wnioskodawcy obliczonej z uwzględnieniem podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat z całego ubezpieczenia, przy przyjęciu uśrednionych zarobków jego współpracowników z lat 1971-1979 o podobnych kwalifikacjach i stawkach godzinowych zaszeregowania pracowniczego, wynosi na dzień 1 lutego 2015 r. 2599,95 zł. Wskaźnik wysokości podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia z uwzględnieniem zarobków uśrednionych wynosi 170,84%.

Dowód : - opinia biegłej z zakresu ubezpieczeń społecznych z dn. 26.06.2015r. – k. 25-44v;

- opinia uzupełniająca z 29.02.2016 r. – k. 86-94;

- opinia z dn. 11.06.2016 r. – k. 130-133v;

- stanowisko ZUS z dn. 07.07.2016 r. – k. 145-146;

- opinia uzupełniająca z dn. 27.07.2016 r. – k. 159-160;

-akta osobowe.

Sąd zważył :

Odwołanie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Kwestią sporną w niniejszej sprawie było ustalenie najkorzystniejszej wysokości emerytury.

Niewątpliwie przyznane i wypłacane wnioskodawcy świadczenie podlega przeliczeniom w myśl art.109 ustawy emerytalnej, zgodnie z którym na wniosek emeryta lub rencisty wysokość emerytury określonej w art. 53 oraz renty ulega ponownemu ustaleniu na zasadach określonych w art. 110-113. Zgodnie z art. 109 ust. 2 ustawy emerytalnej jeżeli w wyniku ponownego ustalenia emerytura lub renta jest niższa, świadczenie przysługuje w dotychczasowej wysokości.

Możliwość przeliczenia świadczeń poprzez uwzględnienie nowo wykazanych lub dodatkowych zarobków przewidują art. 110, 110a i 111 ust. emerytalnej.

Zgodnie z art. 110 wysokość emerytury lub renty oblicza się ponownie od podstawy wymiaru ustalonej w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego (ust. 1). Okres ostatnich 20 lat kalendarzowych, o których mowa w art. 15 ust. 1, obejmuje okres przypadający bezpośrednio przed rokiem, w którym zgłoszono wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia, z uwzględnieniem art. 176 (ust. 3).

Art. 110a daje możliwość jednorazowego ustalenia wysokości emerytury w oparciu o podstawę wymiaru ustaloną w sposób określony w art. 15, z uwzględnieniem art. 110 ust. 3, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego przypadającą w całości lub w części po przyznaniu świadczenia, a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru przed zastosowaniem ograniczenia, o którym mowa w art. 15 ust. 5, jest wyższy niż 250%.

Art. 111 ust. 1 ustawy przewiduje możliwość ponownego obliczenia wysokości emerytury od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1) z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty.

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

W myśl art. 15 powyższej ustawy podstawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 tego samego przepisu przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym złożono wniosek o emeryturę lub rentę. Stosownie do ust. 2a jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Z kolei ust 6 tego samego przepisu stanowi, że na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Następnie w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury:

1) oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,

2) oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia, ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,

3) oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty,

oraz

4) mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19, przy czym wskaźnik wysokości podstawy wymiaru nie może być wyższy niż 250%, jednakże przy ponownym przeliczeniu wysokości emerytury.

Jak wynika z analizy powyższych regulacji, możliwość przeliczenia emerytury generalnie uzależniona jest od tego, czy nowo obliczony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od dotychczasowego (art. 110 i 111), lub przekroczył 250 % (art. 110a).

Wnioskodawca w niniejszej sprawie nie zgodził się z decyzją z dnia 25 lutego 2015 r., w której organ rentowy dokonał przeliczenia emerytury wnioskodawcy w najkorzystniejszym wariancie, tj. wariancie dotychczasowym, przyjętym w decyzji o przyznaniu mu emerytury, uwzględniającego zarobki z lat 1980-1987, dla których wwpw wyniósł 223,76%. Twierdził jednocześnie, że najkorzystniejszym jest dla niego przeliczenie emerytury z uwzględnieniem podstawy wymiaru świadczenia od zarobków z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, przypadających przez rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie wysokości świadczenia. Twierdził bowiem, że najkorzystniejsze zarobki osiągał w latach 1968-1995 w czasie zatrudnienia w (...) w L., za które to dokumentacja jaką dysponował organ rentowy, jest niepełna i nie obrazuje rzeczywistych kwot pobieranych wynagrodzeń. Twierdził, że był wynagradzany akordowo, a jego rzeczywiste zarobki były znacznie wyższe niż przyjęte przez ZUS.

Jeśli idzie o prawidłowość ustalenia podstaw wymiaru za kolejne lata przez organ rentowy, należy wskazać, że zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Dla celów obliczenia wysokości emerytury organ rentowy musi bowiem dysponować pewnymi danymi, co do wysokości dochodów ubezpieczonego (por. wyrok SN z 4 lipca 2007 r., I UK 36/07, Lex nr 390123).

Jakkolwiek zaś w postępowaniu przed sądem nie obowiązują ograniczenia, co do zakresu środków dowodowych stwierdzających wysokość wynagrodzenia, to nie oznacza to dopuszczalności ustalania wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Możliwe jest dokonanie jedynie stosownych obliczeń rachunkowych w oparciu o dowody pozwalające na ustalenie wynagrodzenia w spornym okresie, nie można natomiast ustalać wysokości zarobków na podstawie przypuszczeń, uśrednień, czy też hipotetycznych wyliczeń. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno – rentowych może być bowiem uwzględnione tylko wynagrodzenie faktyczne uzyskane przez zainteresowanego w danym okresie. Jego wysokość musi być niewątpliwa i bezwarunkowa, a nie jedynie prawdopodobna. Należy mieć bowiem na względzie, iż stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały wyznaczone pomiędzy pracodawcą i konkretnym pracownikiem. Uśrednione obliczenia, dokonane bez oparcia w dokumentacji obrazującej pełne warunki płacy za dany okres zatrudnienia nie mogą stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wnioskodawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 sierpnia 2013 r., III AUa 459/13, LEX nr 1363361 oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 3 września 2013 r., III AUa 303/13, LEX nr 1366097). Należy też przypomnieć, że obowiązek wykazania wynagrodzenia ze wskazywanych lat zatrudnienia wyższego niż przyjęte przez organ rentowy jako podstawa do przeliczenia emerytury lub renty, ciąży na ubezpieczonym zarówno w postępowaniu administracyjnym przed organem rentowym (art. 116 ust. 5 ustawy emerytalnej), jak i w procesie (art. 6 k.c. i art. 232 k.p.c.)

Mając na uwadze całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie na okoliczność rzeczywistych zarobków uzyskiwanych przez wnioskodawcę w okresie jego zatrudnienia w (...) w L., Sąd uznał że wnioskodawca nie udowodnił, iż mozliwe było przeliczenie podstawy wymiaru emerytury w wariancie korzystniejszym niż przyjęty w zaskarżonej decyzji.

Sąd za w pełni wiarygodne uznał dowody z opinii zasadniczej i uzupełniających biegłej z zakresu ubezpieczeń społecznych, wydanych na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach osobowych wnioskodawcy za sporny okres zatrudnienia oraz na podstawie wewnętrznych przepisów dot. zasad wynagradzania w (...) w L., opcjonalnie również na podstawie akt osobowych współpracowników wnioskodawcy. Biegła – zgodnie z poleceniem Sądu - dokonała w opinii szczegółowych wyliczeń wysokości emerytury wnioskodawcy z uwzględnieniem jego zarobków z 1967-1968, 1970-1979 i 1995 (czyli zarobków nieudokumentowanych): w I wariancie – w oparciu o zgromadzone w aktach ubezpieczeniowych dokumenty oraz przesłane przez zakład pracy (...) w L. akta osobowe wnioskodawcy oraz w II wariancie – w oparciu o uśrednioną wysokość wynagrodzenia J. Z., L. Z., L. M. i S. J., tj. współpracowników wnioskodawcy, którzy w w.w. okresach zajmowali takie samo stanowisko, kwalifikacje i mieli zbliżone zasady wynagradzania.

Sąd uznał opinie za spójne i logiczne. Biegła wyliczając wysokość świadczenia wnioskodawcy w obu wariantach, dokonała szczegółowego opisu przyjętych metod liczenia zarobków wnioskodawcy za kolejne lata w obu wariantach, podała jakie dokumenty były podstawą do przyjęcia sumowanych kwot, jakie były przyczyny nieuwzględnienia pewnych składników wynagrodzenia (wskazując które składniki nie podlegały uwzględnieniu z powodu braku danych umożliwiających określenie ich wysokości w poszczególnych okresach rozliczeniowych), wyczerpująco też odniosła się do zastrzeżeń stron odnośnie przyjętych wyliczeń. Szczegółowo i przekonywująco przedstawiła też wyliczenia najkorzystniejszych wskaźników wysokości wymiaru podstawy emerytury liczonej na podstawie art. 53 ustawy emerytalnej.

Wobec powyższego Sąd podzielił wnioski opinii sądowych i w oparciu o nie ustalił, że emerytura wyliczona z uwzględnieniem podstawy wymiaru z 20 najkorzystniejszych lat z całego ubezpieczenia, przy przyjęciu uśrednionych zarobków jego współpracowników, jak i zarobków wynikających z akt osobowych wnioskodawcy i wewnętrznych zasad wynagradzania, jest niższa niż ustalona zaskarżoną decyzją.

Mając na uwadze treść akt osobowych wnioskodawcy, w szczególności Sąd podzielił stanowisko biegłej, iż brak było podstaw do wyliczenia wnioskodawcy wynagrodzenia zasadniczego w inny sposób niż w oparciu o wskazane tam stawki godzinowe. W szczególności nie było podstaw do wyliczania wynagrodzenia akordowego, gdyż brak było dokumentów potwierdzających stawkę akordową i ilość wykonanej pracy. Należy też zauważyć, iż wynagrodzenie za prace w systemie akordowym jest bezpośrednio zależne od wydajności pracownika, jak i od przepracowanych rzeczywiście jednostek czasu i ilościowych rezultatów pracy. Taka wielość indywidualnie ustalanych czynników składających się na końcową wysokość wynagrodzenia uniemożliwia pewne ustalenie wysokości uzyskanego wynagrodzenie w oparciu o dowody zaoferowane przez ubezpieczonego. W szczególności niezasadnym byłoby wyliczanie jego zarobków akordowych w oparciu o średnie akordowe zarobki innych członków brygady, w której pracował. Nie można bowiem przyjąć za pewne, zarobków określonych wyłącznie na przypuszczeniach, czy też twierdzeniach wnioskodawcy, który zresztą sam nie pamięta rzeczywistego wynagrodzenia ze spornego okresu. Przepisy z zakresu ubezpieczeń społecznych są normami bezwzględnie obowiązującymi i nie zawierają unormowań pozwalających na ustalenie wynagrodzenia (podstawy wymiaru składek) w sposób przybliżony lub prawdopodobny.

Słusznie też, w ocenie Sądu, biegła za sporne nieudokumentowane lata nie ujęła w rocznych podstawach wymiaru premii, które nie były określone jako stałe i regulaminowe ani nie były określone kwotowo. Brak było też danych odnośnie ilości przepracowanych przez wnioskodawcę godzin pracy, które pozwalałyby na niewątpliwe ustalenia odnośnie wysokości wynagrodzenia za godziny nadliczbowe.

Treść akt osobowych pozwalała natomiast na doliczenie do wynagrodzenia zasadniczego, wynagrodzeń specjalnych z Karty Górnika oraz deputatu węglowego. Co istotne jednak, ustalenie wysokości zarobków za sporne nieudokumentowane okresy na poziomie wyższym niż obowiązujące wówczas minimalne wynagrodzenie za pracę, a przyjęte przez ZUS, nie wpływało ostatecznie na wysokość najkorzystniejszych wskaźników wysokości podstawy wymiaru emerytury, co wprost wynikało z treści wniosków opinii.

Sąd, oceniając opinie sądowe, miał też na uwadze również to, że wnioskodawca nie sprecyzował żadnych konkretnych zastrzeżeń wobec wniosków opinii sądowej, poza żądaniem ustalenia zarobków w systemie akordowym, co było niemożliwe z przyczyn wyżej już wskazanych. Wnioskodawca nie przedstawił też żadnych dowodów na zaliczenie jego zatrudnienia na kontrakcie w Algierii jako pracy pod ziemią ze wskaźnikiem 1,8. Także za ten okres brak dowodów na wysokość zarobków w systemie akordowym, które podważałyby dane przyjęte w tym zakresie przez organ rentowy.

Stąd też, w oparciu o wyliczenia dokonane przez biegłą w zakresie najkorzystniejszych wskaźników wysokości wymiaru podstawy emerytury liczonej - zgodnie z wnioskiem ubezpieczonego - z uwzględnieniem podstawy wymiaru świadczenia z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przy przyjęciu zarobków określonych na podstawie dostępnych danych z akt osobowych, Sąd uznał, że zaskarżona decyzja jest prawidłowa, gdyż ustala wysokość świadczenia w sposób najkorzystniejszy.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c., odwołanie oddalił, jak pozbawione uzasadnionych podstaw.