Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 grudnia 2013 roku

Sąd Okręgowy w Warszawie - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów

w składzie:

Przewodniczący: SSO Magdalena Sajur – Kordula

Protokolant: Andrzej Tracz

po rozpoznaniu w dniu 6 grudnia 2013 roku w Warszawie

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W.

przeciwko Prezesowi Urzędu Regulacji Energetyki

na skutek odwołania od decyzji Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki

nr (...)

o zatwierdzenie taryfy dla energii elektrycznej

I.  oddala odwołanie;

II.  obciąża (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w W. na rzecz Skarbu Państwa – Sąd Okręgowy w Warszawie kwotą 947 (dziewięćset czterdzieści siedem) złotych tytułem wydatków.

Sygn. akt XVII AmE 78/12

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 5 marca 2009 r. Prezes Urzędu Regulacji Energetyki (dalej Prezes URE) na podstawie art. 47 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3 w związku z art. 30 ust. 1 i art. 45 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm. ) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz.U. z 2000 Nr 98, poz. 1071 z późn.zm.) po rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., zwanego dalej Przedsiębiorstwem, w sprawie zatwierdzenia taryfy dla dystrybucji energii elektrycznej, zawartego w piśmie z dnia 31 października 2008 r. znak: (...). uzupełnionym pismami: z dnia 19 listopada 2008 r. znak: (...) (...), z dnia 15 grudnia 2008 r. znak: (...), z dnia 29 grudnia 2008 r. znak: (...), z dnia 12 stycznia 2009 r. znak: (...), z dnia 22 stycznia 2009 r. znak: (...), z dnia 29 stycznia 2009 r. znak: (...), z dnia 6 lutego 2009 r. znak: (...), z dnia 10 lutego 2009 r. znak:(...) oraz z dnia 17 lutego 2009 r. znak: (...)

postanowił odmówić zatwierdzenia taryfy dla dystrybucji energii elektrycznej ustalonej przez to Przedsiębiorstwo.

Od powyższej decyzji odwołanie wniósł (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. dalej powód (k.12-42 akt sądowych) w W. zaskarżając ją w całości, podnosząc przy tym następujące zarzuty:

1.  zakresie naruszenia praw materialnego tj:

a.  art 45 ust. 1 w zw. z art. 47 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne poprzez
jego błędną wykładnię prowadzącą do nieuwzględnienia przez Prezesa URE kosztów uzasadnionych działalności gospodarczej Spółki, w zakresie
dystrybucji energii elektrycznej, w postaci kosztów zakupu energii
elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej na wskazanym przez Spółkę
poziomie, prowadzące w konsekwencji do bezzasadnej odmowy zatwierdzenia przedstawionej przez Spółkę taryfy,

b.  art. 47 ust. 2a i 2b w zw. z art. 23 ust. 2 pkt 3 lit. a) ustawy - Prawo
energetyczne i w zw. z § 24 rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 2
lipca 2007 r. w sprawie szczegółowych zasad kształtowania i kalkulacji
taryf oraz rozliczeń w obrocie energią elektryczną („Rozporządzenie
Taryfowe"), poprzez błędne zastosowanie tych przepisów polegające na
ustaleniu w Postanowieniu, a następnie zastosowaniu w Decyzji
współczynnika korekcyjnego w odniesieniu do taryfy ustalanej na jeden rok,

c.  art. 45 ust. 1 i 3 w zw. z art. 47 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne i w zw. z § 6 Rozporządzenia Taryfowego, poprzez ograniczanie możliwości
zróżnicowania składnika zmiennego stawki sieciowej ze względu na strefy
czasowe, co ogranicza działalność Spółki w zakresie racjonalnej gospodarki
procesami fizycznymi i racjonalne wykorzystanie energii do którego
zobowiązana jest Spółka,

d.  art. 45 ust, 4 ustawy - Prawo energetyczne oraz § 6 ust. 1 i ust. 2
Rozporządzenia Taryfowego w zw. z art. 23 ust. 2 pkt 2 ustawy - Prawo
energetyczne poprzez przyjęcie, że przedsiębiorstwo energetyczne nie ma
prawa do różnicowania cen i stawek opłat w uwzględnieniem podziału doby
i roku na strefy i okresy czasowe;

e.  art. 1 ust. 2 ustawy - Prawo energetyczne, poprzez przyjęcie, że dla oceny
struktury taryfy przedłożonej do zatwierdzenia nie jest istotne zapewnienie
oszczędnego i racjonalnego użytkowania energii elektrycznej.

2.  naruszenia przepisów praw procesowego tj.

a.  art.6 art. 7 i art. 8, ustawy Kodeks postępowania administracyjnego poprzez niewyjaśnienie istotnych wątpliwości podnoszonych przez Spółkę w związku z ustaleniem współczynnika w postanowieniu z dnia 3 lutego 2009 roku.

b.  art. 107 § 1 i § 3 kpa poprzez:

- brak wymaganego uzasadnienia faktycznego w zakresie zarzutu
dotyczącego zmiany struktury taryfy dla odbiorców na niskim napięciu w
grupach taryfowych (...) i (...);

- brak wymaganego uzasadnienia prawnego w zakresie kompetencji Prezesa URE do określania sposobu, w jaki przedsiębiorstwa energetyczne mają dokonywać podziału doby i roku na strefy i okresy czasowe;

- brak ustosunkowania się w zaskarżonej Decyzji do danych dotyczących
odbiorców przyłączonych do sieci Spółki i brak wyjaśnienia, w oparciu o
jakie dane i na podstawie jakich dowodów Prezes URE przygotował własne
symulacje, mające uzasadniać postawiony przez Prezesa URE zarzut
dotyczący zmiany struktury taryfy dla odbiorców na niskim napięciu w
grupach taryfowych (...) i (...);

c.  art. 77 § 1 i art. 80 kpa poprzez :

- nierozpatrzenie całości okoliczności istotnych dla oceny sytuacji wszystkich odbiorców na niskim napięciu w grupach taryfowych (...) i (...);

- dowolne wybranie niektórych okoliczności dotyczącego zmiany struktury taryfy dla odbiorców na niskim napięciu w grupach taryfowych (...) i (...), w oparciu o które Prezes URE sformułował swój zarzut i pominięcie innych, znanych Prezesowi URE okoliczności dotyczących ww. zmiany struktury taryfy;

d.  art. 9 kpa poprzez zaniechanie należytego i wyczerpującego poinformowania Spółki o okolicznościach faktycznych i prawnych, które mogą mieć wpływ na ustalenie praw i obowiązków Spółki, będących przedmiotem postępowania administracyjnego, w odniesieniu do zmiany struktury taryfy dla odbiorców na niskim napięciu w grupach taryfowych (...) i (...).

W oparciu o tak sformułowane zarzuty powód wniósł o zmianę decyzji poprzez zatwierdzenie taryfy dla dystrybucji energii elektrycznej (...) sp. z o.o. na rok 2009 r. zgodnie z jej wnioskiem z dnia 31 października 2008 r. uzupełnionym późniejszymi pismami spółki, ewentualnie o uchylenie decyzji w całości.

W obu przypadkach wniósł o zasądzenie kosztów postępowania według norm prawem przepisanych. Powód zawarł wniosek o nadanie wyrokowi w przypadku uwzględnienia żądania na pierwszym miejscu rygoru jego natychmiastowej wykonalności na podstawie art. 333 § 3 k.p.c. z uwagi na to iż, każdy dzień działalność Spółki na podstawie dotychczasowej taryfy, która nie pokrywa kosztów uzasadnionych naraża Spółkę na szkodę z uwagi na trwającą dostawę energii elektrycznej po zaniżonej cenie (odwołanie k.12-42 akt sądowych).

Odpowiadając na odwołanie Prezes URE (dalej pozwany) w pierwszym żądaniu wniósł o umorzenie postępowania ewentualnie o oddalenie odwołania.

Żądanie o umorzeniu postępowania pozwany argumentował wydaną decyzją w sprawie zatwierdzenia taryfy dla dystrybucji energii elektrycznej ustalonej przez powoda na rok 2009, po rozpatrzeniu jego kolejnego wniosku z dnia 29 kwietnia 2009 r. zgodnie z żądaniem wnioskodawcy, w czym upatruje zbędność wyrokowania w sprawie wniesionego odwołania od decyzji pozwanego o odmowie zatwierdzenia taryfy zgodnie z jego wnioskiem również na rok 2009 – objętej niniejszym postępowaniem sądowym (k. 69-87 akt sądowych).

Sąd Okręgowy - Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów ustalił następujący stan faktyczny:

(...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w W. jest przedsiębiorcą posiadającym koncesję na wykonywanie działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej (okoliczność bezsporna).

W podstawie do ukształtowania kalkulacji taryfy na rok 2009 przedsiębiorca energetyczny jako jeden z elementów ustalenia przychodu regulowanego dystrybucji przyjął pozycję określoną jako różnica bilansowa (straty sieciowe). (wniosek o zatwierdzenie taryfy k. 11 akt admin.)

Przedsiębiorstwo energetyczne zgodnie z pismem Prezesa URE z dnia 21 października 2009 r. do kalkulacji taryfy na rok 2009 r. przyjęło wielkość na pokrycie różnicy bilansowej w sieci przedsiębiorstwa na poziome 517 000 MWh . (wniosek o zatwierdzenia taryfy z dnia 31 października 2008 r. k. 11 akt admin).

Wnioskiem z dnia 31 października 2008 r. (...) Operator domagała się zatwierdzenia ceny zakupu energii elektrycznej na potrzeby pokrycia różnicy bilansowej na poziomie 270,00 zł/MWh ostatecznie ustalonej w piśmie z dnia 17 lutego 2009 r. w ujęciu dwu wariantowym tj. z cena na poziomie 225,52 zł MWh wraz z kosztami akcyzy i z ceną na poziomie 205,52 zł /MWh bez uwzględnienia kosztu akcyzy (dowód: pismo z 17 lutego 2009 r. wraz z wnioskiem o zatwierdzenie taryfy k. 650-651 k. 656 – 664 akt. admin.).

Organizowane przez (...) sp. z o.o. przetargi na zakup energii elektrycznej nie doprowadziły do podpisania umowy, z tego powodu spółka dokonywała zakupu na pokrycie różnicy bilansowej na (...) S.A. (okoliczność bezsporna).

W dniu 19 grudnia 2008 r. Prezes URE opublikował Komunikat nr 38/2008 w sprawie uzasadnionych warunków kalkulacji taryf energii elektrycznej na rok 2009 w którym ogłosił, że uznaje za uzasadnioną cenę zakupu energii elektrycznej na poziomie 185 zł/MWh. (okoliczność bezsporna).

Prezes URE określił cenę zakupu energii elektrycznej na potrzeby różnicy bilansowej w zestawie, który nie uwzględnia kosztów akcyzy obowiązującej od 1 marca 2009 r. w wysokości 165 zł/MWh natomiast z akcyzą obowiązującą do 28 lutego 2009 r. na poziomie ceny 185 zł/MWh. (okoliczność bezsporna)

Postanowieniem z dnia 3 lutego 2009 r. Prezes URE na podstawie na podstawie art. 23 ust. 2 pkt 3 lit.a) w związku z art. 30 ust. 1 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. - Prawo energetyczne (Dz. U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625. z późn. zm.) oraz na podstawie art. 123 § 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071, z późn. zm.)

postanowił po rozpatrzeniu wniosku (...) sp. z o.o. z siedzibą w W. w sprawie zatwierdzenia taryfy dla energii elektrycznej zawartego w piśmie z dnia 31 października 2008 r. ustalić współczynnik korekcyjny określający projektowaną poprawę efektywności funkcjonowania Przedsiębiorstwa oraz zmianę warunków wykonywania przez Przedsiębiorstwo działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej w wysokości minus 3,54 % (minus trzy i pięćdziesiąt cztery setne procent), który Przedsiębiorstwo jest obowiązane zastosować w odniesieniu do średniej ceny wskaźnikowej dla działalności dystrybucji w taryfie aktualnie obowiązującej, w celu ustalenia średniej ceny wskaźnikowej dla działalności dystrybucji w proponowanej taryfie, uwzględniającej koszty podatku akcyzowego. (dowód postanowienie k. 620 - 628 akt admin.).

Kolejnym wnioskiem z dnia 29 kwietnia 2009 r. (...) Operator w projekcji przychodu dla dystrybucji energii na potrzebę pokrycia różnicy bilansowej wniósł o zatwierdzenie ceny zakupu energii elektrycznej na poziomie 165,00 zł/MWh bez uwzględnienia kosztu akcyzy, zgodnie z oczekiwaniami Prezesa URE prezentowanymi w postępowaniu administracyjnym z wniosku tego samego przedsiębiorcy z dnia 31 października 2008 r. (dowód: twierdzenie pozwanego i załącznik do wniosku taryfowego (...) Operator k. 71 i 72 i k. 88 akt sądowych okoliczność bezsporna).

Decyzją z dnia 15 maja 2009 r. Prezes URE na podstawie na podstawie art. 47 ust. 1 i 2 oraz art. 23 ust. 2 pkt 2 i 3 w związku z art. 30 ust. 1 i art. 45 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz.U. z 2006 r. Nr 89, poz. 625 z późn. zm. ) oraz art. 104 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 Nr 98, poz. 1071, z późn.zm) po rozpatrzeniu wniosku przedsiębiorstwa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., zwanego dalej Przedsiębiorstwem, w sprawie zatwierdzenia taryfy dla dystrybucji energii elektrycznej, zawartego w piśmie z dnia 29 kwietnia 2008 r. znak: SD/P450/2009 uzupełniony pismem z dnia 11 maja 2009 r. znak (...), zatwierdził ustaloną przez Przedsiębiorstwo taryfę dla energii elektrycznej stanowiąca załącznik do decyzji na okres do dnia 31 grudnia 2009 r. zgodnie z żądaniem Przedsiębiorcy (dowód: decyzja k. 89-90 akt sądowych okoliczność bezsporna).

Celem ustalenia poziomu cen energii elektrycznej Sąd dopuścił dowód z opinii biegłego z zakresu energetyki na okoliczność ustalenia poziomu cen energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej w roku taryfowym 2009, oferowanych w okresie wrzesień 2008 – 17 lutego 2009 r. możliwości zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej na rok taryfowy 2009 po cenie 185 zł/MW. Z opinii biegłego sporządzonej przez M. K. wynika, że zakup energii na pokrycie różnicy bilansowej przez (...) sp. z o.o. możliwy byłby zakup tej energii w kontraktach bilateralnych po cenie zbliżonej do średniej ceny sprzedaży energii przez elektrownie w 2009 r. która ukształtowała się na poziome 193, 16 zł MWh bez akcyzy. W wyjaśnieniach ustnych do opinii (k. 705-706) biegły wskazał, że wolumen który powód chciał zakupić był dostępny na rynku w tym czasie. W tym dalej podniósł, że aktem należytej staranności ze strony powoda powinno być wystąpienie do jak największej liczby oferentów w tym bezpośrednio do wytwórcy albo do jego przedstawiciela handlowego formułując znane sobie kryteria zapytań w procesie przetargowym, bowiem potencjalnych oferentów rynku konkurencyjnym może być ponad.

Dowody z dokumentów, z których dowód dopuszczono na rozprawie w dniu 11 października 2013r., okazały się zbędne dla rozstrzygnięcia, jako zmierzające do wykazania okoliczności nieistotnych dla wyjaśnienia kształtowania możliwej do uzyskania ceny zakupu energii w okresie od września 2008 do 17 lutego 2009 r. bowiem dowody te nie dotyczyły sposobu przeprowadzenia procesu zakupu ceny energii w tym okresie. Dokumenty objęte tajemnicą przedsiębiorstwa zostały przez Sąd pominięte również z uwagi na powyższą okoliczność.

Sąd Okręgowy w Warszawie- Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zważył, co następuje:

Spółka (...) sp. z o.o. w W. (powód) jest przedsiębiorstwem energetycznym w rozumieniu art. 3 pkt 12 ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (dalej Pe).

Na podstawie art. 47 ust. 1 przedsiębiorstwa energetyczne posiadające koncesję ustalają taryfy dla paliw gazowych i energii, które podlegają zatwierdzeniu przez Prezesa URE, a jeżeli Prezes URE stwierdza niezgodność taryfy z zasadami i przepisami o których mowa w art. 44 – 46 Pe, w oparciu o ust 2 art. 47 Pe -odmawia jej zatwierdzenia.

Zatem przesłanką wymagającą oceny w niniejszym postępowaniu jest zasadność odmowy zatwierdzenia taryfy na rok 2009 r. z powodu wskazanej przez powoda w taryfie na rok 2009 prognozowanej ceny energii elektrycznej na zakup różnicy bilansowej po cenie bez akcyzy 205, 52 zł /MWh i z akcyzą po cenie 225, 52 zł/ MWh.

W ocenie pozwanego taryfa której zatwierdzenia domaga się powód wnioskiem z dnia 31 października 2008 r. z proponowaną w/w ceną nie zapewnia ochrony odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen, na którą wskazuje art. 45 ust. 1 pkt 3 Pe.

Jak podnosi pozwany, prognoza cen energii elektrycznej na rynku konkurencyjnym na rok 2009 wskazuje tendencję spadkową co do oczekiwanego poziomu cen energii elektrycznej. Argumentując ten pogląd kryzysem gospodarki na świecie, objawiający się spadkiem lub zahamowaniem wzrostu gospodarczego również w Polsce i dalszym wnioskiem z tego wynikającym, spadkiem popytu na energię elektryczną i jego cen. Proponowana przez powoda cena nie znalazła odzwierciedlania w podpisanych kontraktach na zakup energii elektrycznej, w związku z czym pozwany upatrywał w przedstawionej kalkulacji taryfy w zakresie pokrycia różnicy bilansowej na poziomie ceny bez akcyzy 205,52 zł / MWh, jako uzyskanie przez niego nieuzasadnionych przychodów a w konsekwencji nieuzasadnionemu ukształtowaniu płatności dla odbiorców.

Okolicznością sporną pomiędzy stronami było, czy powód mógł uzyskać z konkurencyjnego rynku sprzedaży energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej ceny na poziomie 205, 52 zł /MWh.

Wstępnie należy stwierdzić, że wydana przez pozwanego decyzja o zatwierdzeniu taryfy na rok 2009 dla powoda, na skutek jego wniosku z dnia 29 kwietnia 2009 r., uzupełnionego dalszym pismem, przed prawomocnym zakończeniem niniejszego postępowania, nie stanowi przesłanki do umorzenia postępowania, z uwagi na tożsamość obu decyzji (zaspokojenie interesu prawnego powoda).

Bowiem jak wskazuje Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 16 lipca 1998 r. II UKN 138/98, które przywołuje w treści odpowiedzi na odwołanie również pozwany, zasadność umorzenia postępowania sądowego zachodzi, gdy przed rozstrzygnięciem sprawy przez tut. Sąd organ (pozwany) wyda decyzję uwzględniającą żądanie strony (powoda). Ten stan faktyczny nie występuje w niniejszym postępowaniu, prowadzonym na skutek złożonego odwołania, ponieważ wniosek powoda o zatwierdzenie taryfy z dnia 31 października 2008 r. uzupełnionego dalszymi pismami z proponowaną ceną bez akcyzy tj. 205,52 zł/MWh na pokrycie różnicy bilansowej na zakup energii elektrycznej, spotkał się z decyzją odmowną pozwanego (Prezesa URE) i dalsza wydana decyzja tj. z dnia 15 maja 2009 r. nie zaspokoiła tego żądania wnioskodawcy tj. powoda. Sąd upatruje w tym niezasadność umorzenia postępowania pomimo, że oba wnioski o zatwierdzenia taryfy pochodzą od tego samego wnioskodawcy (powoda) i dotyczą tego samego okresu tj. 2009r. Zakres ich żądania jest jednak odmienny i trudno jest określić ten stan jako tożsamość obu postępowań zakończonych wydaniem decyzji przez Prezesa URE.

Do rozważenia pozostaje więc, czy zasadnie pozwany odmówił zatwierdzenia taryfy na rok 2009, z powodu zawyżonej ceny zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej w okresie od września 2008 r. do lutego 2009r. Ciężar dowodu w tym zakresie, na podstawie art. 6 k.c. w zw. z art. 232 k.p.c. spoczywał na powodzie, który zamierzał wywieść pozytywne dla siebie skutki ze stwierdzenia faktu, że cena zawnioskowana w taryfie została ukształtowana na uzasadnionym poziomie tj. na poziomie 205,52 zł/MWh.

W tym zakresie wypowiedział się powołany w sprawie biegły M. K., które w swej opinii stwierdził, że na podstawie średniej ceny sprzedaży energii elektrycznej bezpośrednio przez wytwórców, można wysnuć wniosek, że w przypadku wcześniejszego zaplanowania w portfelu zakupowym energii na pokrycie różnicy bilansowej powoda, możliwy był zakup tej energii w kontraktach bilateralnych po cenie zbliżonej do średniej ceny sprzedaży energii przez elektrownie w 2009 r. , która ukształtowała się na poziomie 193,16 zł/MWh bez akcyzy.

Powód dokonał prognozy cen na podstawie jednej złożonej oferty w lutym 2009r. oraz prognozy cen energii elektrycznej z udziałem segmentu giełdowego ( (...) S.A.). Jak sam biegły wskazuje (k.635 i 636 akt sądowych), zakup energii na giełdzie jest procesem właściwym i transparentnym, jeśli spełnia warunki (...) które wymagają udokumentowania zaleceń.W przeciwnym wypadku dochodzi do przepisania dokonywanych przez spółkę transakcji z portfela spekulacyjnego na portfel (...). Niemniej jednak, jak podniósł biegły w ustnych motywach do opinii na rozprawie, aktem staranności przedsiębiorcy jest, aby organizowane przetargi na zakup energii były adresowane do jak najszerszej grupy wytwórców energii występujących na rynku konkurencyjnym, których liczbę określił na ponad tysiąc. To zawężenie adresatów oferty na zakup energii elektrycznej przez powoda w postępowaniach przetargowych, przez pominięcie adresatów wytwórczych, nie jest aktem starannego działania powoda jako przedsiębiorcy, ponieważ od 1 kwietnia 2008r. przestały obowiązywać kontrakty długoterminowe na zakup energii pomiędzy (...) ( (...) SA) a wytwórcami uwalniając rynek energetyczny (uwolnienie od obowiązku zakupu energii). Powód miał możliwość ukształtowania ceny przy uwzględnieniu również szerszego kręgu podmiotów. O ile w okresie od września 2008 r do lutego 2009 r. możliwy był zakup w segmencie rynku giełdowego oraz platform obrotu energią elektryczną ilości 396 024 MHw w kontraktach typu (...) po cenie 207,88 zł /MHw, ale zakup ilości 120 405 MHw według grafiku przedstawionego przez powoda praktycznie nie był możliwy, z uwagi na brak płynności dla kontraktów w systemie P.. Jak zasadnie podnosi biegły, jedna transakcja zawarta na roczny produkt standardowy typu P., nie stanowi wyznacznika poziomu rynkowej cen niezależnie, czy powód kupowałby energię w grafiku standardowym czy nie.

W tym zakresie Sąd w pełni podziela opinię przedstawioną przez biegłego.

Racjonalnym jest dążenie przez przedsiębiorstwa energetyczne do pokrycia kosztów ich działalności i maksymalizacji zysku z jednej strony oraz z drugiej strony ochrona przed nadmiernym poziomem cen i stawek opłat taryfowych odbiorców, którzy z natury są zainteresowani jak najniższym poziomem tych cen i stawek opłat. Co oznacza, że zarówno na etapie ustalania taryfy jak następującym po nim procesie jej zatwierdzania przez Prezesa URE zachodzi konieczność pogodzenia dwóch sprzecznych interesów („Komentarz. Prawo energetyczne” pod red. Mariusz Swory, Zdzisław Murasa, Warszawa 2010r).

Mając na uwadze powyższe rozważania, słusznie pozwany stanął na stanowisku, że wnioskowana przez powoda cena zakupu energii elektrycznej na pokrycie różnicy bilansowej była ceną zawyżoną, bowiem powód proponował w taryfie 205,52 zł/MHw bez akcyzy , a możliwą do uzyskania na rynku konkurencyjnym była cena 193,16 zł/MH bez akcyzy - w okresie od września 2008 r. do lutego 2009 r. To zawyżenie cen mogło doprowadzić do uzyskania przez powoda nieuzasadnionych przychodów, o ile taryfa zostałaby na tym poziomie cen zatwierdzona.

Tym samym prawidłowe jest rozstrzygnięcie pozwanego o odmowie zatwierdzenia taryfy powoda na rok 2009 zgodnie z jego żądaniem, z uwagi na ochronę interesów odbiorców przed nieuzasadnionym poziomem cen i stawek opłat o której mowa w art. 45 ust. 1 pkt 3 Pe, a zasadność ceny jaką wskazał powód we wniosku taryfowym, powód nie wykazał w postępowaniu sądowym.

Żaden z zarzutów, które powód podnosi, nie zasługuje na uwzględnienie, a szczególności zarzut błędnej wykładni art. 45 ust. 1 pkt 3 Pe w zw. z art. 47 ust. 2 Pe i § 6 rozporządzenia taryfowego, który jest zarzutem niewłaściwego zastosowania, w przypadku ustalenia jako okoliczność faktycznej, że pozwany ograniczył możliwość zróżnicowania składnika zmiennego stawki sieciowej.

Odnosząc się do zarzutu odnośnie wydanego postanowienia przez Prezesa URE w sprawie ustalonego współczynnika korekcyjnego, określającego projektowaną poprawę efektywności funkcjonowania Przedsiębiorstwa oraz zmianę warunków wykonywania przez Przedsiębiorstwo działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji energii elektrycznej w wysokości minus 3,54 % (minus trzy i pięćdziesiąt cztery setne procent), jest to postanowieniem o charakterze procesowym (w ramach postępowania administracyjnego), które swym rozstrzygnięciem wypływało na bieg postępowania administracyjnego, ale nie dotyczy bezpośrednio istoty sprawy, w związku z czym nie podlega zaskarżeniu. Konsekwencją czego nie podlega ocenie w tym postępowaniu sądowym - postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie sygn.akt. VI ACz 1781/08. Przywołanie postanowienie Sądu Apelacyjnego, co prawda odnosiło się do kwestii ustalenia wysokości uzasadnionego zwrotu kapitału, ale interpretację można uznać wiążącą również dla tego postanowienia w sprawie o ustalenie współczynnika korekcyjnego.

Jeśli chodzi natomiast o zarzuty dotyczące naruszenia przepisów ustawy - kodeks postępowania administracyjnego, to w ocenie Sądu nie zasługują one na uwzględnienie. Zgodnie bowiem z ugruntowanym w orzecznictwie poglądem (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 29 maja 1991 roku sygn. akt III CRN 120/91 OSNC 1992 Nr 5, poz. 87; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 października 1998 roku sygn. akt I CKN 265/98 OSP 2000 Nr 5 poz. 68; postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 1999 roku sygn. akt 351/99 OSNC 2000 Nr 3 poz. 47; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 2001 roku sygn. akt I CKN 1036/98 LEX Nr 52708; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 września 2005 roku, sygn. akt III SZP 2/05 OSNP 2006/19-20/312) Sąd Ochrony Konkurencji i Konsumentów nie może ograniczyć sprawy wynikającej z odwołania od decyzji Prezesa Urzędu tylko do funkcji sprawdzającej prawidłowość postępowania administracyjnego, które poprzedza postępowania sądowe. Przekazanie przez Prezesa URE odwołania wszczyna kontradyktoryjne postępowanie cywilne, gdyż poprzedzające je postępowanie administracyjne warunkowało jedynie dopuszczalność drogi sądowej. Celem postępowania nie jest przeprowadzenie kontroli postępowania administracyjnego, ale merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy, której przedmiotem jest spór między stronami powstający dopiero po wydaniu decyzji przez Prezesa Urzędu. Postępowanie sądowe przed Sądem Ochrony Konkurencji i Konsumentów jest postępowaniem, w którym uwzględnia się materiał dowodowy zebrany w postępowaniu administracyjnym, co nie pozbawia jednak stron możliwości zgłoszenia nowych twierdzeń faktycznych i nowych dowodów, według zasad obowiązujących w postępowaniu odrębnym w sprawach gospodarczych. Sąd antymonopolowy jest sądem cywilnym i prowadzi sprawę cywilną, wszczętą w wyniku wniesienia odwołania od decyzji Prezesa Urzędu, w tym wypadku Urzędu Regulacji Energetyki, według reguł kontradyktoryjnego postępowania cywilnego, a nie sądem legalności decyzji administracyjnej, jak to czynią sądy administracyjne w postępowaniu sądowo-administracyjnym. Tylko takie odczytanie relacji pomiędzy postępowaniem administracyjnym i postępowaniem sądowym, może uzasadniać dokonany przez racjonalnego ustawodawcę wybór między drogą postępowania cywilnego i drogą postępowania sądowo-administracyjnego dla wyjaśnienia istoty sprawy.

Z powodów o których mowa powyżej , na podstawie art. 45 ust. 1 pkt 3 Prawa energetycznego w zw. z art. 479 ⁵³ § 1 kodeksu postępowania cywilnego Sąd oddalił odwołanie od decyzji Prezesa Urzędu.

O kosztach procesu Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. tj stosownie do wyniku postępowania sądowego. Stroną przegrywającą jest powód i dlatego Sąd w pkt II wyroku nakazał nałożyć na powoda obowiązek uiszczenia tymczasowo wyłożonej kwoty tj. 947 zł (dziewięćset czterdzieści siedem złotych) z rachunku Skarbu Państwa – Kasy Sądu Okręgowego w Warszawie tj. jako brakującej części z uiszczonej zaliczki przez powoda na poczet wynagrodzenia biegłego powołanego w sprawie.

SSO Magdalena Sajur-Kordula