Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Płocku IV Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie następującym :

Przewodniczący: SSO Małgorzata Szeromska (spr.)

Sędziowie: SSO Renata Wanecka

SSO Katarzyna Mirek - Kwaśnicka

Protokolant: st. sekr. sąd. Katarzyna Gątarek

po rozpoznaniu na rozprawie 20 października 2016 r.

sprawy z wniosku M. W. (1)

z udziałem M. W. (2), W. K., A. W. (1), A. R., W. W. (1), U. W., J. W., A. K., D. K. (1), H. W. (1)

o zasiedzenie

na skutek apelacji wnioskodawcy

od postanowienia Sądu Rejonowego w Gostyninie z 29 grudnia 2015 r.

sygn. akt I Ns 495/13

p o s t a n a w i a:

zmienić zaskarżone postanowienie w punkcie 2 i stwierdzić, że M. W. (1) nabył przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2010 r. własność niezabudowanej nieruchomości rolnej położonej w A. gmina S., składającej się z działek oznaczonych w ewidencji gruntów numerami: (...) o powierzchni 0,6500 ha i (...) o powierzchni 0,5200 ha.

Sygn. akt IV Ca 461/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Gostyninie postanowieniem z 29 grudnia 2016 r. stwierdził, że M. W. (1) nabył z dniem 1 stycznia 2008 r. przez zasiedzenie własność zabudowanej nieruchomości rolnej położonej w A. gmina S., oznaczonej w ewidencji gruntów i budynków jako działka numer (...) o powierzchni 0,07 ha; oddalił wniosek co do pozostałych nieruchomości i rozstrzygnął o kosztach postępowania.

Istotne ustalenia faktyczne poczynione przez Sąd Rejonowy i stanowiące podstawę rozstrzygnięcia były następujące:

Działka nr (...) o powierzchni 0,07 ha położona jest w A. gmina S.. Z wypisu z rejestru gruntów wynika, że jej posiadaczami samoistnymi byli H. W. (1) oraz W. i Z. małżonkowie K. po ½ części. Na działce tej znajdował się budynek mieszkalny, w którym mieszkała H. W. (1) z dziećmi J. W., H. W. (1), W. K. i M. W. (2). Pod koniec lat 60-tych wyprowadzili się bracia J. i H.. Do 1976 r. nieruchomość była w posiadaniu H. W. (1) i jej córki W. K., które zajmowały się przedmiotową nieruchomością. W 1976r. W. K. wyprowadziła się. W domu razem w H. W. (1) pozostał syn M. W. (2), a po jego ślubie w 1977 r. zamieszkała z nimi jego żona U.. Od tej pory nieruchomość współposiadali i zajmowali się nią H. W. (1) oraz M. i U. małżonkowie W.. W 1999 r. H. W. (1) wyprowadziła się do córki W. K. i od tej pory M. i U. małżonkowie W. był wyłącznymi posiadaczami tej nieruchomości. M. W. (2) pobudował na niej garaż, dobudował kuchnię i łazienkę, zmienił ogrodzenie, zrobił remont budynku, wymienił dach, założył nową instalację elektryczną, założył centralne ogrzewanie, wymienił drzwi i podłogi, zrobił chodnik. Prace te były wykonywane bez zgody H. W. (2) i W. K.. Pod koniec 2006 r. posiadanie tej nieruchomości tę M. i U. małżonkowie W. przekazali synowi M. W. (1).

Działka nr (...) o powierzchni 0,52 ha położona w A. gmina S. stanowi własność W. i Z. małżonków K. na prawach wspólności ustawowej na podstawie aktu własności ziemi (...). Z. K. zmarł i jego następcami prawnymi są A. K. i D. K. (2).

Działka nr (...) o powierzchni 0,65 ha położona w A. gmina S. stanowi własność M. W. (3) na podstawie aktu własności ziemi (...). M. W. (3) zmarła i jej następcą prawnym jest A. W. (1).

W ocenie Sądu Rejonowego przesłanki do zasiedzenia nieruchomości zabudowanej nr (...) zostały spełnione, zatem wniosek w tym zakresie podlegał uwzględnieniu. Odmiennie natomiast sąd I instancji ocenił spełnienie przesłanek co do nieruchomości niezabudowanych nr (...) i (...); uznał, że wnioskodawca nie wykazał w sposób nie budzący wątpliwości, że właściciele ww. działek nie wykonywali swoich praw właścicielskich a on, a wcześniej jego rodzice, jako posiadacz samoistny władał nią wyłącznie w sposób samodzielny, rzeczywisty i niezależny od woli innej osoby, dlatego wniosek w tym zakresie został oddalony.

Apelację od tego orzeczenia złożył wnioskodawca, zaskarżając je w części oddalającej wniosek i zarzucając:

1.  naruszenie prawa materialnego – art. 172 k.c. i art. 6 k.c. poprzez przyjęcie, że wnioskodawca nie spełnił warunków do zasiedzenia nieruchomości;

2.  naruszenie prawa procesowego – art. 233 k.p.c. poprzez brak wszechstronnego rozważenia materiału dowodowego i dokonania jego oceny oraz art. 328 § 2 k.p.c. poprzez brak dokonania oceny wszystkich zebranych w sprawie dowodów i brak wzajemnego odniesienia do siebie zebranych dowodów.

Apelujący wniósł o zmianę zaskarżonego postanowienia i stwierdzenie nabycia przez niego własności nieruchomości nr (...) i (...)przez zasiedzenie z dniem 1 stycznia 2008 r.

Sąd Okręgowy zważył:

Apelacja jest zasadna.

Przede wszystkim stwierdzić należy, że Sąd Rejonowy nie dokonał żadnych ustaleń faktycznych co do posiadania działek nr (...), sąd ustalił jedynie kto jest ich właścicielem i to nie na podstawie tytułów własności, ale na podstawie wypisu z rejestru gruntów, który oczywiście tytułem własności nie jest. Dlatego też zachodziła potrzeba uzupełnienia materiału dowodowego oraz dokonania ustaleń faktycznych w tym zakresie. Sąd w postepowaniu apelacyjnym dopuścił dowód z dokumentów w postaci aktów własności ziemi oraz dowód z uzupełniającego przesłuchania uczestników na okoliczność posiadania nieruchomości niezabudowanych.

Na podstawie tak uzupełnionego materiału dowodowego oraz materiału dowodowego zgromadzonego przed sądem I instancji Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Właścicielem działki nr (...) o powierzchni 0,65 ha położonej w A. gmina S. była M. W. (3), która nabyła ją na podstawie ustawy uwłaszczeniowej (dowód – akt własności ziemi nr (...) k-440). Następcą prawnym po śmierci M. W. (3) jest A. W. (1).

Właścicielami działki nr (...) o powierzchni 0,52 ha położonej w A. gmina S. byli W. i Z. małżonkowie K. na prawach wspólności ustawowej, którzy nabyli ją na podstawie ustawy uwłaszczeniowej (dowód – akt własności ziemi (...) k-437). Następcami prawnymi zmarłego Z. K. są A. K. i D. K. (2).

(...) te są niezabudowane i mają charakter rolny, przez cały czas były wykorzystywane rolniczo. Do 1979 r. działki były uprawiane przez H. W. (1), pomagały jej córki, bowiem w okresie od 1977 r do 1979 r. M. W. (2) odbywał służbę wojskową. Po powrocie z wojska w 1979 r. zaczął wraz z żoną U. samodzielnie gospodarować na tych działkach. Początkowo uprawiał mak, później, od roku 1985 – buraki czerwone, następnie, kiedy uprawa maku przestała być opłacalna, małżonkowie W. rozpoczęli uprawę truskawek i ogórków. Wszystkie decyzje podejmowali samodzielnie, nie pytali nikogo o zgodę. Początkowo na obu działkach do połowy ich długości był sad, M. W. (2) wyciął go w 1981 r., a drewno spalił, również nie pytał nikogo o zgodę na wycięcie sadu. W. K. przyjeżdżała w odwiedziny, otrzymywała wówczas płody rolne. H. W. (1) pracowała zawodowo w mleczarni i nie zajmowała się ziemią rolną, podobnie jak M. W. (3). Małżonkowie W. przekazali posiadanie całej nieruchomości synowi M. W. (1) w 2006 r. i od tego czasu on sam użytkuje przedmiotowe działki.

Powyższy stan faktyczny sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach w postaci dowodów z dokumentów, zeznań świadków i zeznań uczestników postępowania. Szczególnie przydatne w tym zakresie były zeznania świadka M. F. (k-89), która bezpośrednio sąsiaduje z przedmiotową nieruchomością od 1979 r. i zeznała, że od tego roku tylko M. W. (2) z żoną uprawiali działki. Treść tych zeznań była zgodna z zeznaniami innych sąsiadów A. W. (k-90), K. Ł. (k-91), J. O. (k-91-92), A. G. (k-92-93), W. M. (k-93), W. M. (k-144-145), M. O. (k-145-146), W. (...) (k-146-147). Jedynie świadkowie B. T. (k-141) i B. W. (k-144) zeznawały odmiennie i ich zeznania na wiarę nie zasługują, pozostając w sprzeczności z pozostałymi dowodami. Okoliczność posiadania nieruchomości przez M. W. (2) i jego rodzinę od 1979 r. potwierdzona została na rozprawie apelacyjnej podczas uzupełniającego przesłuchania uczestników postępowania: M. W. (1), M. W. (2), U. W. i W. W. (1) (k-457-458, nagranie k-459). Dowód z zeznań pozostałych uczestników należało pominąć wobec ich niestawiennictwa na rozprawę mimo wezwania do osobistego stawiennictwa z odpowiednim pouczeniem.

Posiadanie od 1979 r. przez M. i U. małż. W., a od 2006 r. przez M. W. (1) nieruchomości składającej się z działek o nr (...), na podstawie wyżej opisanych dowodów należało uznać za posiadanie samoistne, bowiem wykonywali oni władztwo nad nieruchomością samodzielnie, sami decydowali o sposobie uprawy gruntów, sami podejmowali decyzje np. o wycięciu sadu, nie konsultowali swych decyzji z nikim, przez sąsiadów postrzegani byli jako właściciele nieruchomości. Okres posiadania był nieprzerwany, niezakłócony i nie zmieniał swego charakteru przez okres wymagany do zasiedzenia.

Zgodnie z art. 172 § 2 k.c., M. W. (1), po doliczeniu okresu posiadania swoich poprzedników – na podstawie art. 176 § 1 k.c. – liczonego od 1979 r. nabył własność przedmiotowych działek po upływie 30 lat , czyli z dniem 1 stycznia 2010 r.

Z powyższych przyczyn Sąd Okręgowy zmienił zaskarżone postanowienie na podstawie art. 386 § 1 k.p.c.

Małgorzata Szeromska Renata Wanecka Katarzyna Mirek-Kwaśnicka