Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód M. T. prowadzący działalność gospodarczą pod nazwą (...) domagał się zasądzenia od pozwanego (...) S.A. w W. kwoty 5.423,47 zł z ustawowymi odsetkami, a także zwrotu kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, iż jest nabywcą wierzytelności przysługującej D. T. z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 24 sierpnia 2014 r. wyrządzonej w jego pojeździe marki R. o nr rej. (...) . Szkoda likwidowana była przez pozwanego w ramach polisy auto casco.

Pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i wypłacił poszkodowanemu kwotę 14.569,95 zł, która stanowiła koszty naprawy ustalone przez pozwanego. Poszkodowany nie zgodził się z decyzją pozwanego, bowiem pozwany potrącił 30 % wartości części zamiennych, zaniżył stawki za roboczogodzinę, zastosował alternatywne zamienniki. Wobec braku dopłaty odszkodowania, poszkodowany sprzedał wierzytelność powodowi, o czym poinformował pozwanego pismem z dn. 28.10.2014 r.

Powód ustalił, iż koszty naprawy pojazdu poszkodowanego wynoszą 19.293,42 zł i wezwał pozwanego pismem z dn. 7.11.2014 r. do dobrowolnej dopłaty różnicy wynikającej z wypłaconej kwoty i ustalonych kosztów naprawy pojazdu. Dodatkowo, zdaniem powoda przysługuje mu również kwota 700 zł z tytułu kosztów poniesionych na prywatną wycenę rzeczoznawcy.

Pozwany po wezwaniu odmówił dopłaty odszkodowania.

Nakazem zapłaty z dn. 20.05.2015 r. Sąd Rejonowy orzekł zgodnie z żądaniem pozwu.

W sprzeciwie pozwany wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie kosztów procesu według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż strony umowy związane są umową ubezpieczenia AC , jaka została zawarta na podstawie ogólnych warunków ubezpieczenia ustalonych uchwałą zarządu pozwanego z dn. 31.01.2012 r., w tym ograniczeniami zawartymi w OWU i wskazanymi tam zasadami wyliczania odszkodowania. Pozwany wskazał, że odszkodowanie powinno zostać wyliczone z uwzględnieniem 30% umniejszenia na części zamienne, średniej stawki za prace blacharskie i lakiernicze, norm czasowych operacji naprawczych określonych przez producenta pojazdu, cen materiałów lakierniczych i normaliów zawartych w systemach A. lub E. (§ 17 ust. 3 pkt 2 oraz § 17 ust. 7). Dopiero po przedstawieniu faktur za naprawę pojazdu wysokość odszkodowania może zostać zwiększona (§ 17 ust. 3 pkt 1 OWU AC). Pozwany zakwestionował też prywatną wycenę powoda.

Zaskarżonym wyrokiem z dn. 17 marca 2016 r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda kwotę 5.432,47 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwot i terminów wskazanych ww pkt-cie I wyroku, oddalił powództwo w pozostałym zakresie i orzekł o kosztach procesu.

W uzasadnieniu Sąd Rejonowy ustalił, że poszkodowany D. T. zawarł z pozwanym umowę ubezpieczenia autocasco samochodu osobowego marki R. z 2012 roku, o nr rejestracyjnym (...) w wariancie serwisowym.

Strony tej umowy postanowiły, iż przy ustalaniu wysokości odszkodowania koszty naprawy pojazdu ustalane będą na podstawie cen części oryginalnych serwisowych.

W wyniku kolizji z dnia 24 sierpnia 2014 r. pojazd marki R., o numerze rejestracyjnym (...) należący do D. T. został uszkodzony. Szkoda była likwidowana przez pozwanego w ramach polisy autocasco.

Poszkodowany zgłosił szkodę pozwanemu w dniu 25 sierpnia 2014 roku.

Ostatecznie pozwany uznał swoją odpowiedzialność co do zasady i tytułem odszkodowania za uszkodzony pojazd wypłacił poszkodowanemu D. T. kwotę 14.569,95 zł.

W dniu 28 października 2014 roku powód zawarł z poszkodowanym D. T. umowę sprzedaży wierzytelności przysługującej mu względem pozwanego z tytułu odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2014 roku.

Pismem z dnia 28 października 2014 roku poszkodowany D. T. poinformował pozwanego o sprzedaży swojej wierzytelności względem niego z tytułu szkody komunikacyjnej z dnia 24 sierpnia 2014 roku na rzecz powoda.

Powód zlecił sporządzenie opinii niezależnemu rzeczoznawcy celem ustalenia wysokości szkody, który stwierdził, iż szkoda w pojeździe, przy ustaleniu postanowień umownych wyniosła kwotę 19293,41 zł. Za wykonaną opinię powód zapłacił należność w wysokości 700 zł brutto.

Sąd Rejonowy ustalił, że całkowity koszt naprawy samochodu marki R., o numerze rejestracyjnym (...) określony zgodnie z OWU AC z uwzględnieniem warunków umownych, w szczególności § 17 dotyczącego ustalenia wysokości odszkodowania w wariancie serwisowym wynosi nie mniej 19.356,52 zł brutto.

Powód wzywał pozwanego do zapłaty reszty odszkodowania, w tym kwoty 700 zł poniesionej tytułem kosztów sporządzenia opinii, jednak bezskutecznie.

W dalszej kolejności Sąd Rejonowy zważył, że zgodnie z art. 509§ 1 i 2 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Wraz z wierzytelnością przechodzą na nabywcę wszelkie związane z nią prawa, w szczególności roszczenie o zaległe odsetki. Cechą charakterystyczną przelewu jest nie wymaganie w zasadzie do jego dojścia do skutku zgody dłużnika. Istotne jest to, że zmiana osoby wierzyciela w wyniku przelewu następuje zatem z zachowaniem tożsamości stosunku zobowiązaniowego pod względem treści i przedmiotu.

Jak wskazał Sąd Rejonowy, podstawę materialno – prawną żądania powoda stanowi art. 805 k.c. przy uwzględnieniu art. 509 § 1 i 2 k.c.

W ocenie Sądu Rejonowego przeprowadzone postępowanie dowodowe, a zwłaszcza opinia biegłego sądowego S. G., w tym opinia uzupełniająca, jednoznacznie wykazało, że wysokość szkody powstałej w pojeździe powoda w wyniku zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2014 roku wyniosła kwotę nie mniejszą niż 19.356,52 zł brutto. Sąd zaznaczył, że opinia ta została sporządzona zgodnie z tezą dowodową.

Sąd Rejonowy zauważył dalej, iż strony zawarły umowę autocasco samochodu marki R. zgodnie z którą suma ubezpieczenia wraz z podatkiem VAT wynosiła kwotę 55 000 zł i rozliczenie szkody miało nastąpić w wariancie serwisowym. W myśl zaś § 17 ust. 1, 2 i 3 pkt 1 (...) ogólnych warunków ubezpieczeń komunikacyjnych, które są integralną częścią umowy, w przypadku szkody częściowej (...) S.A. sporządza lub zleca sporządzenie kalkulacji kosztów naprawy lub protokołu szkody, w których uwzględniane są uszkodzenia pojazdu wynikające z wypadku ubezpieczeniowego. Koszty naprawy pojazdu ustalane są w oparciu o ceny usługi i części zamiennych stosowanych w RP w dniu ustalenia odszkodowania. Koszty naprawy pojazdu, zgodnie z tymi postanowieniami, ustalane są w wariancie serwisowym na podstawie cen części oryginalnych serwisowych.

W ocenie Sądu Rejonowego, wbrew stanowisku pozwanego, w niniejszej sprawie nie znajdzie zastosowania § 17 ust. 4 owu, który stanowi, że jeżeli w systemie A. lub E. dostępne są części różnego rodzaju, o których mowa w ust. 3 pkt 2, ale pochodzące od różnych producentów, wysokość odszkodowania (...) S.A. ustala uwzględniając części o najniższej cenie, przy czym w przypadku części oryginalnych serwisowych uwzględnia się cenę pomniejszoną według zasad określonych w ust. 3 pkt 2 lit. a ogólnych warunków ubezpieczenia. Z treści tego przepisu wynika jednoznacznie, iż postanowienie § 17 ust. 4 dotyczy wyłącznie części z ust. 3 pkt. 2. Natomiast jak wynika jednoznacznie z treści polisy łączącej poszkodowanego z pozwanym, poszkodowany zawarł umowę autocasco w wariancie serwisowym (k. 28 akt). Zatem, zgodnie z § 17 ust. 3 pkt 1 powód (jako nabywca wierzytelności od poszkodowanego) winien otrzymać odszkodowanie odpowiadające cenom części oryginalnych serwisowych. Niezależnie od powyższego, nie można przyjąć, iż § 17 ust. 4 owu ac upoważnia do ustalenia odszkodowania przy uwzględnieniu innych części niż serwisowe oryginalne. Jedynie w przypadku, gdy w systemie A. lub E. dostępne są części oryginalne serwisowe pochodzące od różnych producentów, to uwzględnia się części o najniższej cenie. Nie oznacza to jednak, iż wówczas można zastosować ceny części innych niż oryginalne. Sąd Rejonowy podkreślił, iż poszkodowany zawarł umowę w wariancie serwisowym

Zatem mając powyższe na uwadze Sąd Rejonowy uznał, iż kwota należnego powodowi odszkodowania wynosi nie mniej niż 19.356,52 zł, zgodnie z główną opinią biegłego sądowego S. G., a nie kwotę wskazaną w opinii uzupełniającej, gdyż nie uwzględnia ona wyłącznie części oryginalnych serwisowych. Warto przy tym dodać, iż odszkodowanie to zostało ustalone, zgodnie z tym jak wnosił powód, przy uwzględnieniu art. 321 k.p.c. Poszkodowany miał bowiem prawo w wariancie serwisowym do odszkodowania bez potrącenia 30% części zamiennych, ale powód nie żądał tak ustalonego odszkodowania.

Sąd Rejonowy podkreślił, iż pozwanego z poszkodowanym łączyła umowa ubezpieczenia, a zatem nie znajduje tu zastosowanie art. 363 k. c., gdyż w pierwszej kolejności zastosowanie znajdują postanowienia umowne, w tym owu, które są integralną częścią umowy. Strony bowiem postanowiły za jakie zdarzenia odpowiada pozwany i w jaki sposób będzie ustalane odszkodowanie. W tym przypadku nie obowiązuje zasada pełnego odszkodowania, a jedynie zasada, iż umów należy dotrzymywać.

Biorąc pod uwagę powyższe oraz fakt, iż pozwany wypłacił na rzecz powoda łącznie kwotę 14569,95 zł, a odszkodowanie ustalone na podstawie § 17 owu ac przy uwzględnieniu wariantu serwisowego winno wynosić 19356,52 zł powiększone o 30% za części i mając również na uwadze art. 321 k.p.c. i żądanie powoda, Sąd Rejonowy na podstawie art. 509 k.c. i art. 805 § 1 k.c. i art. 824 ¹ § 1 k.c. oraz postanowień zawartej umowy ubezpieczenia, w tym§ 17 OWU zasądził w całości żądaną kwotę w wysokości 4723,47 zł tytułem części odszkodowania za szkodę powstałą w wyniku zdarzenia z dnia 24 sierpnia 2014 roku.

Sąd Rejonowy zasądził również od pozwanego na rzecz powoda kwotę 700 zł stanowiącą zwrot kosztów prywatnej opinii sporządzonej na zlecenie powoda. Sąd uznał, bowiem, że powód zlecając sporządzenie powyższej opinii realizował żądania zmierzające do uzyskania ochrony prawnej jego roszczenia. Przy tym, na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 28 października 2014 roku wszedł we wszelkie prawa poszkodowanego D. T.. Poza tym treść § 5 wskazanej umowy jednoznacznie określa, iż jej przedmiotem są także koszty prywatnej ekspertyzy. Sąd Rejonowy dodał, iż z przedłożonego rachunku za prywatną ekspertyzę wynika, iż powód poniósł koszty jej sporządzenia. Miał zatem prawo do dochodzenia należności z tego tytułu. Należność omawianą Sąd zasądził na podstawie art. 471 k.c., przy uwzględnieniu art. 509 k.c. uznając, iż powód poniósł dodatkową szkodę w skutek nie wykonania nienależycie umowy ubezpieczenia przez pozwanego, gdyż pozwany pomimo obowiązku wynikającego z umowy ubezpieczenia nie dokonał prawidłowego oszacowania szkody.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. z uwzględnieniem zmienionego przepisu art. 481k.c. od dnia 1 stycznia 2016 roku i § 75 ust. 1 OWU zasądzając je od kwoty 4723,47 zł od dnia następnego po upływie 30 dnia od dnia zgłoszenia szkody tj. od dnia 25 września 2015 r., natomiast od kwoty 700 zł od dnia 6 maja 2015 roku, albowiem dopiero w dniu 1 kwietnia 2015 roku został wystawiony rachunek za sporządzoną opinię prywatną i licząc 30 dni na zapłatę oraz 5 dni na obrót pocztą (doręczenie go pozwanemu), to zasadne było zasądzenie odsetek od wskazanej kwoty od dnia 6 maja 2015 roku.

Na podstawie art. 481§1 k.c. a contrario Sąd oddalił powództwo co do odsetek ustawowych liczonych od kwoty 700 zł od dnia 10 grudnia 2014 roku do dnia 5 maja 2015 roku.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 98 § 1 i 99 k.p.c. stosując zasadę odpowiedzialności za wynik procesu.

Apelację od wyroku Sądu Rejonowego złożył pozwany zaskarżając go w części, tj. co do kwoty 1.040,40zł.

Zaskarżonemu wyrokowi pozwany zarzucił:

- naruszenie art. 65 k.c w związku z treścią dobrowolnej umowy AC, poprzez dokonanie jego niewłaściwej interpretacji polegającej na przyjęciu, iż powód ma prawo do uzyskania odszkodowania w parciu o wariant serwisowy przy niedostarczeniu faktur za naprawę,

- naruszenie przepisu art. 471 k.c w związku z treścią dobrowolnej umowy AC poprzez dokonanie jego niewłaściwej interpretacji polegającej na przyjęciu, iż strony niniejszego procesu łączyła umowa.

Pozwany wniósł o:

1)  zmianę zaskarżonego wyroku poprzez oddalenie powództwa co do kwoty 1.040,40 zł. i przyznanie odpowiednio kosztów od powoda na rzecz pozwanego

2)  zasądzenie kosztów postępowania apelacyjnego, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany podniósł, iż samo wykupienie przez poszkodowanego wariantu „serwisowego” w umowie AC nie gwarantuje rozliczenia szkody według najdroższych cen części zamiennych. Taka możliwość istnieje tylko wtedy i wyłącznie wówczas, gdy poszkodowany przedstawi fakturę za naprawę pojazdu (§ 17 ust. 7 pkt 3 OWU AC) .

Pozwany podniósł też, że wyrok Sądu Rejonowego jest błędny w zakresie w jakim Sąd uznał, iż nienależyte wykonanie zobowiązania z umowy AC uzasadnia obciążenie ubezpieczyciela kosztami sporządzenia prywatnej ekspertyzy albowiem powoda nie łączyła z pozwanym żadna umowa.

Powód w odpowiedzi na apelację pozwanego wniósł o jej oddalenie i zasądzenie na jego rzecz zwrotu kosztów zastępstwa procesowego postępowaniu apelacyjnym.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja okazała się bezzasadna.

Zdaniem Sądu Okręgowego, w postępowaniu pierwszoinstancyjnym Sąd Rejonowy dokonał ustaleń faktycznych i zastosował prawo materialne odpowiednio do zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Ustalenia te sąd odwoławczy podziela i przyjmuje za własne bez konieczności ich ponownego dokonywania i przytaczania.

Skarżący podniósł w apelacji zarzut, że Sąd Rejonowy niezasadnie przyjął, iż podstawą ustalania odszkodowania miał być wariant serwisowy. Zdaniem pozwanego zgodnie z § 17 ust. 7 pkt 3 OWU AC, taka możliwość istnieje jedynie w wypadku, gdy poszkodowany przedstawi fakturę za naprawę pojazdu. W ocenie Sądu Okręgowego, wobec jednoznacznej treści umowy ubezpieczenia (tj. polisy k-28), w której zaznaczono wariant serwisowy jako warunek ubezpieczenia i podnoszonej przez pozwanego w apelacji treści § 17 ust. 7 pkt 3 OUW AC – to na pozwanym spoczywał ciężar wykazania, że istotnie umowę stron należy interpretować, tak jak wskazał to pozwany w apelacji. Co prawda powód w piśmie z dn. 21.07.2015 r. (k-90) wskazał, iż nie kwestionuje potrącenia 30% wartości części zamiennych, jednakże w uzasadnieniu pozwu, powód podał jednocześnie, że poszkodowany D. T. nie zgodził się z decyzją pozwanego co do potrącenia 30 % wartości części zamiennych (k-3). Zatem to na pozwanym, spoczywał ciężar wykazania, jaka była istotnie wola stron umowy ubezpieczenia.

Pozwany w ocenie sądu nie sprostał temu obowiązkowi, a zatem, zgodnie z utrwalonym orzecznictwem, wszelkie wątpliwości czy niejasności w interpretacji umowy ubezpieczenia należy interpretować na korzyść ubezpieczonego (zob. m.in. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 13 maja 2004 r., V CK 481/03; wyrok Sądu Najwyższego z dnia 12 stycznia 2007 r., IV CSK 307/06, Lex nr 238967).

Wskazać też należy, że zarówno w postanowieniu z dn. 13.10.2015 r. (k-111) jak i z dn. 20.11.2015 r. (k-135) Sąd Rejonowy zlecił biegłemu wyliczyć wysokość szkody z uwzględnieniem treści umowy zawartej między pozwanym i pokrzywdzonym, a w szczególności z uwzględnieniem treści całego § 17 tej umowy. Jak wynika z treści obu opinii, biegły wziął pod uwagę treść § 17 OWU. Należy przy tym zauważyć, że w piśmie z dn. 6.11.2015 r. (k-130), pozwany podniósł zarzut zawyżenia przez biegłego kosztów części zamiennych, i powołał się jednocześnie jedynie na § 17 ust. 3 pkt 2 i ust. 4 OWU. Pomimo tego, sąd w dn. 20.11.2015 r. (k-135) zlecił biegłemu sporządzenie kolejnej opinii, z uwzględnieniem zarówno zarzutów pozwanego zawartych w piśmie z dn. 6.11.2015 r. jak i ponownie z uwzględnieniem § 17 OWU. Również w opinii z dn. 30.11.2015 r., jak wynika z jej treści, biegły dokonał wyliczeń wysokości szkody, biorąc pod uwagę treść całego § 17 OWU, a zatem z uwzględnieniem również § 17 ust. 7. Należy jeszcze raz podkreślić, że Sąd Rejonowy zlecił biegłemu sporządzenie zarówno opinii podstawowej jak i uzupełniającej z uwzględnieniem treści umowy zawartej między stronami , a w szczególności z uwzględnieniem treści całego § 17 OWU. Do tak sformułowanej tezy dowodowej żadna ze stron nie wniosła zastrzeżeń.

Należy też wspomnieć, że w piśmie z dn. 6.11.2015 r. pozwany wskazał, że zgodnie z treścią umowy ubezpieczenia, w niniejszym przypadku powinny być zastosowane dostępne części alternatywne (k-131).

Natomiast w opinii uzupełniającej biegły wskazał, że ponownej kalkulacji wysokości szkody dokonał nie tylko w oparciu o ceny zamienników ale także w oparciu o ceny części oryginalnych serwisowych (k-140). Pomimo zobowiązania sądu - pozwany w zakreślonym przez sąd terminie nie zgłosił żadnych zastrzeżeń do kolejnej opinii biegłego.

Sąd Okręgowy podziela też stanowisko Sądu Rejonowego, że koszty prywatnej opinii w kwocie 700 zł. były uzasadnione. Co prawda należy przyznać rację pozwanemu, że strony niniejszego procesu nie łączyła umowa, jednakże wbrew zarzutowi podniesionemu w apelacji, Sąd Rejonowy takiego ustalenia nie dokonał. Sąd Rejonowy wskazał bowiem, że omawianą należność zasądził na podstawie art. 471 k.c przy uwzględnieniu art. 509 k.c , uznając iż powód poniósł dodatkową szkodę wskutek niewykonania należycie umowy ubezpieczenia przez pozwanego, gdyż pozwany, pomimo obowiązku wynikającego z umowy ubezpieczenia nie dokonał prawidłowego oszacowania szkody. Sąd wyjaśnił przy tym, iż powód wszedł w wszelkie uprawnienia poszkodowanego D. T. wynikające z umowy zawartej przez niego z pozwanym, na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dn. 28 października 2014 r.

Mając na uwadze wszystkie wskazane wyżej okoliczności, wyrok Sądu pierwszej instancji należało uznać za prawidłowy i apelacja jako bezzasadna - na mocy art. 385 k.p.c. - podlegała oddaleniu. W ocenie Sądu Okręgowego Sąd Rejonowy nie naruszył wskazanych w apelacji przepisów art.65 k.c i 471 k.c

O kosztach procesu orzeczono w myśl art. 98 k.p.c., tj. na zasadzie odpowiedzialności za wynik sprawy, stosownie do stawek określonych w § 2 pkt 2 w zw. § 10 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz. U z dnia 5 listopada 2015 r., Dz.U.2015.1804)

SSO Elżbieta Kala SSO Wojciech Wołoszyk SSO Wiesław Łukaszewski

.