Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 października 2016 r. r.

Sąd Rejonowy Szczecin – Centrum w Szczecinie Wydział X Gospodarczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSR Joanna Stelmasik

Protokolant:

Paula Nowosielecka

po rozpoznaniu w dniu 13 października 2016 r. r.

na rozprawie

w sprawie z powództwa K. M.

przeciwko A. D. (1)

o zapłatę

I.  oddala powództwo

II.  zasądza od powoda K. M. na rzecz pozwanego A. D. (1) kwotę 1 217,00 zł (tysiąc dwieście siedemnaście złotych) tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt. X GC 950/15

UZASADNIENIE

W dniu 20 października 2014 roku powód K. M. wniósł pozew przeciwko pozwanemu A. D. (2) o zapłatę kwoty 5 189,50 zł z odsetkami ustawowymi od dnia 12 października 2010 roku wraz z kosztami postępowania. W uzasadnieniu powód wskazał, że w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonał na rzecz pozwanego szereg prac ogólnobudowlanych, za które pomimo upływu terminu płatności nie uzyskał zapłaty. Powód wskazał nadto, że pomimo wezwania pozwanego do próby ugodowej, do ugody nie doszło.

W dniu 19 marca 2015 roku Referendarz Sądowy w tut. Sądzie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

We wniesionym sprzeciwie pozwany zaskarżył przedmiotowy nakaz zapłaty w całości i wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie kosztów postępowania. W uzasadnieniu pozwany zakwestionował roszczenie powoda z zasady i co do wysokości. Pozwany w pierwszej kolejności podniósł zarzut braku legitymacji biernej, wskazując, że roszczenie co najwyżej może być dochodzone wobec (...) Sp. z o.o. w S., której jest prezesem, a z którą powoda łączył stosunek zobowiązaniowy. Niezależnie pozwany wskazywał, że prace wymienione w treści faktury VAT zostały bądź to w całości rozliczone, bądź wykonane za porozumieniem bez dodatkowego wynagrodzenia w zamian za odstąpienia od naliczania kar umownych.

W odpowiedzi na sprzeciw powód podtrzymał swoje dotychczasowe twierdzenia, zaś w odniesieniu do zarzutów pozwanego, wskazał, że prace za które wynagrodzenia się domaga były wykonywane na rzecz pozwanego w ramach prowadzonej przez niego działalności gospodarczej, zaś stosunek zobowiązaniowy łączący powoda z (...) Sp. z o.o. w S. dotyczył innego zakresu prac, aniżeli te objęte fakturą Vat. Powód zaprzeczył, aby prace ujęte ta fakturą zostały wykonane bez wynagrodzenia w zamian za odstępnie od naliczenia kar umownych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany A. D. (2) prowadzi działalność gospodarczą pn. Zakład (...) oraz jest prezesem zarządu (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S.. Oba podmioty posiadają siedzibę pod tym samym adresem, a ich przedmiotem działalności są usługi budowlane. Pozwany zawierał umowy z podwykonawcami zamiennie jako A. D. (2) lub jako reprezentant (...) Sp. z o.o. w S., w zależności otrzymał zlecenie na wykonanie prac, tj. czy on w ramach własnej działalności gospodarczej, czy reprezentowana przez niego spółka.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Zeznania świadka M. G., k. 265-266

Strony postępowania prowadziły kilkuletnią współpracę w ramach której pozwany działając w imieniu własnym lub w imieniu (...) Sp. z o.o. w S. zlecał powodowi K. M. do wykonania różne prace budowlane.

Dowód:

-

Zeznania świadka B. W., k. 136-137,

W dniu 5 maja 2010 roku powód zawarł z J. bud Sp. z o.o. w S. umowę, na podstawie której powód zobowiązał się do wykonania robót budowlanych polegających na wykonaniu termomodernizacji budynku mieszkalnego na terenie położonym przy ul. (...) w S. w postaci: wykonania zabezpieczeń stolarki okiennej przed robotami elewacyjnymi wraz z odbiorem początkowym i końcowym po oddaniu robót, wykonania kotew łączących trój warstwowe ściany wg załączonej dokumentacji, wykonania warstwy gruntującej, wykonania ocieplenia ścian budynku styropianem gr 15 cm oraz wełna, wykonania warstwy zbrojącej z użyciem siatki systemowej, wykonania gruntowania powierzchni z użyciem preparatu gruntującego systemu (...), wykonania warstwy końcowej elewacji przy użyciu tynku mineralnego barwionego 2 mm baranek, wykonania wymalowania powierzchni elewacji farbą silikonową w kolorystyce dokładnie odpowiadającej projektowanej, wykonania wyprawy na ościeżach okiennych w kolorze wraz z osadzeniem narożników, usunięcia zabezpieczeń stolarki okiennej, drzwiowej, parapetów po wykonanych pracach elewacyjnych oraz umycie powierzchni okien i ościeży zewnętrznych, demontażu i montaż parapetów, docieplenia cokołu wraz z ułożeniem płytki klinkierowej, wykonania remontu kompleksowego posadzek balkonów(skucie istniejącej posadzki, izolacja D. D., wylanie nowej posadzki, demontaż starej i wykonanie nowej obróbki M., druga warstwa izolacji z D. D.) oraz czyszczenia rusztowań po zakończonych pracach.

Powód zlecone mu prace wykonał i po ich odebraniu wystawił dwie faktury VAT nr (...) na kwotę 10 700 zł i 14 803,75 zł.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Faktury VAT, k. 90, 92,

-

Protokoły odbioru, k. 91,93,

-

Umowa z dn. 5.05.2010r. wraz z aneksem, k. 94-101,

-

Zeznania świadka B. W., k. 136-137,

-

Zeznania świadka J. S., k. 137-139,

-

Zeznania świadka E. S., k. 141-142,

-

Zeznania świadka D. J., k. 189,

-

Zeznania świadka R. K., k. 260-261,

-

Przesłuchanie pozwanego, k. 321-323

Podczas prowadzonej współpracy powód na polecenie A. D. (2) wykonał również m.in.

-

montaż moskitier w okienkach piwnicznych w K.,

-

remont tarasu przy ul. (...), podczas którego powód wykonał następujące prace: zerwanie jednego rzędu płytek wraz z cokołem, wycięcie styropianu wzdłuż cokołu na wysokość 20 cm, wykonanie pierwszej izolacji z taśmy wzdłuż cokołu oraz przesmarowanie podłuża folią w płynie, doklejenie styropianu w miejsce wcześniej wyciętego, wykonanie pełnego docieplenia, położenie opierzenia nad doklejonym styropianem z wcięciem w ścianę, położenie drugiej warstwy izolacji w płynie i ułożenie taśmy izolacyjne wzdłuż cokołu, położenie płytek i zafugowanie oraz posprzątanie gruzu,

-

prace dodatkowe przy ul. (...) w S. w postaci: smarowanie olkitów, wylewkę pod opierzenia u góry, podwójne doklejanie (obniżenie cokołu) siatka na wylewki pod opierzenie, montaż kratek wentylacyjnych. Montaż peszli na odgromy oraz osadzenie drzwiczek rewizyjnych, przygotowanie wylewek pod parapety z wycięciem boków, obróbka pod cokołem oraz malowanie balustrad i zrobienie faz przy opierzeniu

-

przy ul. (...) w S., w postaci: zerwania starej blacharki, montażu dwóch peszli na odgromy, pełne docieplenie ościeży na dolnych oknach.

Wykonanie w/w prac zostało potwierdzone przez kierowanika nadzoru robót P. C. (1).

Dowód:

-

zakres prac, k. 8,89,

-

Zeznania świadka B. W., k. 136-137,

-

Zeznania świadka B. W., k. 136-137,

-

Zeznania świadka P. C. (2), k. 139-141,

-

Zeznania świadka E. S., k. 141-142,

-

Zeznania świadka M. G., k. 265-266

-

Zeznania świadka K. S. (1), k. 318

-

Przesłuchanie pozwanego, k. 321-323

W dniu 27 września 2010 roku powód wystawił na Zakład (...) fakturę VAT nr (...) na łączną kwotę 5 189,50 zł, na którą złożyły się: kwota 749 zł tytułem założenia moskitier na okienkach piwnicznych w (...),90, kwota 1 819 zł tytułem naprawy tarasu przy ul. (...) w S., kwota 1 765,50 zł tytułem prac dodatkowych na budynku przy ul. (...) w S. oraz kwota 856 zł tytułem prac dodatkowych przy ul. (...) w S., płatna do dnia 11 października 2010 roku. Pozwany nie otrzymał w/w faktury Vat i nigdy jej nie zaakceptował.

Dowód:

-

Faktura Vat nr (...), k. 9,

-

Zeznania świadka J. S., k. 137-139,

-

Przesłuchanie pozwanego, k. 321-323

W dniu 25 sierpnia 20123 roku powód wystąpił do Sądu Rejonowego Szczecin – Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie z wnioskiem o zawezwanie do próby ugodowej, jednakże w wyniku niestawiennictwa powoda na wyznaczony termin posiedzenia do zawarcia ugody nie doszło.

Bezsporne, a nadto dowód:

-

Wniosek z dn. 8.08.2012r., k. 10,

-

Zawiadomienia z dn. 11.09.2012r., k. 11

-

Przesłuchanie pozwanego, k. 321-323

Sąd zważył co następuje:

Powództwo okazało się nieuzasadnione.

Niniejszym pozwem powód dochodził zapłaty wynagrodzenia za wykonane przez niego prace ogólnobudowlane w budynkach w (...),90, przy ul. (...) w S., przy ul. (...) w S. oraz przy ul. (...) w S.. Podstawy prawnej roszczenia należało upatrywać w treści art. 627 k.c., zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia.

Pozwany w toku postępowania nie zaprzeczał, że współpracował z powodem oraz, że w ramach prowadzonej współpracy zlecał powodowi do wykonania różne prace ogólnobudowlane, zastrzegając, że działał wówczas, jako reprezentant (...) Sp. z o.o. w S., a nie w ramach prowadzonej na własny rachunek działalności gospodarczej i w związku z tym podniósł zarzut braku legitymacji biernej. Pozwany w toku postepowania nie kwestionował także zakresu wykonanych przez powoda prac ujętych w notatce (k.8, 89), zaś zaprzeczając istnieniu roszczenia wskazywał, że prace te zostały rozliczone – jak w przypadku prac w budynkach na K. – lub też, że obejmowały prace ujęte w umowie głównej zawartej pomiędzy powodem, a (...) Sp. z o.o. w S., jak przy pracach na budynku przy ul. (...) i przy ul. (...) w S., lub że zostały wykonane przez powoda nieodpłatnie, w zamian za odstąpienie od naliczania kar umownych za opóźnienie.

W odniesieniu do zgłoszonego przez pozwanego zarzutu braku legitymacji biernej pozwanego zwrócić należało uwagę, że w oparciu o zaoferowany przez strony materiał dowodowy w postaci przedłożonych do akt postępowania dokumentów Sąd nie był w stanie ustalić na czyje zlecenie powód prace ujęte w treści faktury VAT wykonywał. Wątpliwości co do podmiotu zlecającego ich wykonanie nie rozwiały również zeznania słuchanych w sprawie świadków, które w tym zakresie pozostały sprzeczne. Sąd zwrócił bowiem uwagę, że świadkowie B. W. i J. S. wskazywały, że powód realizował zlecone mu prace dla (...) Sp. z o.o. w S., podczas gdy świadek P. C. (2) podczas zeznań wskazał, że część prac zlecał pozwany działając w imieniu spółki, zaś część w ramach własnej działalności, nie wyjaśniając przy tym, kiedy i jakie prace były zlecane przez jaki podmiot. Podobnie także zeznała świadek M. G., która z kolei wskazywała, że prace w ramach robót głównych zlecał do wykonania (...) Sp. z o.o. w S., zaś prace dodatkowe już A. D. (1) w ramach własnej działalności gospodarczej. W ocenie Sądu tak nie spójny materiał dowodowy zaoferowany przez strony postępowania nie mógł zatem stanowić podstawy do przyjęcia, że podmiotem zlecającym wykonanie prac powodowi nie był pozwany, a (...) Sp. z o.o. w S., a w konsekwencji zarzut braku legitymacji czynnej nie mógł zostać uwzględniony.

Również rozstrzygając w przedmiocie zasadności powództwa, Sąd uznał, że zgromadzony w sprawie materiał dowodowy okazał się być niewystarczający dla ustalenia istnienia roszczenia w dochodzonej pozwem wysokości.

Zgodnie z podstawową regułą dowodową wyrażoną w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Jak wskazuje się w orzecznictwie ciężar dowodu w rozumieniu art. 6 k.c. polega z jednej strony na obarczeniu strony procesu obowiązkiem przekonania sądu dowodami o słuszności swoich twierdzeń, a z drugiej konsekwencjami zaniechania realizacji tego obowiązku, lub jego nieskuteczności. (por. wyrok SN z dnia 7 listopada 2007r., II CSK 293/07). W świetle powyższego Sąd powinien przyjąć za prawdziwe fakty udowodnione przez stronę obciążoną dowodem i pominąć te, których nie wykazała w sposób przekonujący. Wyłącznie od strony uzależnione jest natomiast jakie środki dowodowe i na jakie okoliczności zostaną przez nią przywołane celem przekonania Sądu do zajmowanego przez siebie stanowiska.

W świetle powyższego oczywistym było, że ciężar dowodu w zakresie wykazania istnienia roszczenia i jego wysokości wysokości spoczywał na powodzie, który obowiązkowi temu nie sprostał. Za niewystarczający w tym zakresie Sąd uznał przedstawiony przez powoda dokument w postaci zatwierdzonego zakresu wykonanych przez powoda prac, zawierający kwoty odpowiadające wysokości należnego mu w związku z tym wynagrodzenia, w szczególności wobec faktu, że pozwany przedstawił tożsamy dokument, który już wysokości wynagrodzenia nie zawierał. Sąd zwrócił przy tym uwagę, że również żaden ze słuchanych w toku postępowania świadków nie potrafił odnieść się do szczegółowych rozliczeń stron, w tym w zakresie wysokości zgłoszonych w niniejszym postepowaniu roszczeń. Co istotne także sam powód w toku niniejszego postępowania nie wyjaśnił w jaki sposób wyliczył wysokość należnego mu wynagrodzenia.

Podkreślenia w tym miejscu wymaga, że dostatecznym dowodem na okoliczność zasadności roszczenia w podnoszonej przez powoda wysokość nie mogła okazać się również wystawione przez niego faktura VAT, która poza tym, że wystawiona została w oparciu o wątpliwy dokument, to jako jednostronny dokument o charakterze prywatnym w rozumieniu art. 245 k.p.c., nie może stanowić wystarczającego dowodu na okoliczność zasadności i prawidłowości ustalenia kwot w nim zawartych.

Niezależnie Sąd zwrócił także uwagę, że w toku niniejszego postępowania nie sposób było ustalić czy za ujęte w treści faktury VAT prace powód mógł w ogóle domagać się zapłaty wynagrodzenia. Wobec bowiem twierdzeń pozwanego prace wykonywane w K. zostały w całości rozliczone, prace wykonywane przy ul. (...) i przy ul. (...) w S. wymienione jako prace dodatkowe, w rzeczywistości były pracami objętymi umową główną zawartą z (...) Sp. z o.o. w S. , zaś prace związane z naprawą tarasu były przeprowadzone nieodpłatnie w ramach zawartego pomiędzy stronami postępowania porozumienia w zamian za odstąpienie od naliczenia powodowi kar umownych za opóźnienie i ponadnormatywne zużycie materiałów podczas realizacji prac przy ul. (...) w S.. Powód co prawda w odpowiedzi na w/w zarzuty w całości im zaprzeczył, jednakże dla uwiarygodnienia swoich racji w tym zakresie nie przedstawił jakichkolwiek środków dowodowych, a słuchani na jego wniosek świadkowie co najwyżej byli w stanie potwierdzić, że tego rodzaju prace wykonywali (co zresztą nie było sporne w toku postępowania), podczas gdy twierdzenia pozwanego znajdują swoje odzwierciedlenie we wzajemnie spójnych zeznaniach świadków B. W., J. S. i E. S., którym nie sposób było odmówić wiarygodności.

Reasumując, w ocenie Sądu dostępny w sprawie materiał dowodowy okazał się być na tyle niespójny, że nie mógł stanowić wystarczającej postawy do choćby częściowego uwzględnienia powództwa, tym bardziej, że powód ostatecznie odstąpił od jakiejkolwiek dalszej inicjatywy dowodowej oraz pomimo prawidłowego zawiadomienia nie stawił się na rozprawie, na której miał zostać – zgodnie z jego wnioskiem – przesłuchany w charakterze strony.

Mając zatem na uwadze, że kontradyktoryjność procesu cywilnego wymaga, aby strony wskazywały dowody dla wykazania swoich twierdzeń, ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227 k.p.c.) spoczywa zatem na stronie, która z faktów tych wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.). Jeżeli jednak zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje podstaw do dokonania postulowanych przez stronę ustaleń faktycznych, Sąd musi wyciągnąć ujemne konsekwencje z nie udowodnienia faktów przytoczonych na uzasadnienie żądań. Należy to rozumieć w ten sposób, że strona, która nie przytoczyła wystarczających dowodów na poparcie swych twierdzeń ponosi ryzyko niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia, o ile ciężar dowodu, co do tych okoliczności na niej spoczywał.

W tym stanie rzeczy, wobec braku miarodajnego i względnie spójnego materiału dowodowego, tut. Sąd stwierdził, że zaprezentowane przez powoda stanowisko, oparte w zasadzie wyłącznie o wystawioną przez niego fakturę VAT, w świetle zgłoszonych przez pozwanego zarzutów, w tym również wobec braku możliwości ustalenia podmiotu obowiązanego do zapłaty wynagrodzenia, okazało się niewystarczające dla ustalenia istnienia roszczenia w dochodzonej pozwem wysokości tak z zasady, jak i co do wysokości, co z kolei stało się bezpośrednią przyczyną oddalenia w całości.

Dokonując ustaleń stanu faktycznego w sprawie Sąd oparł się na treści przedłożonych do akt dowodów z dokumentów oraz zeznań słuchanych w sprawie świadków B. W., J. S., P. C. (2), E. S., D. J., R. K., M. G., K. S. (2) oraz wyjaśnień pozwanego, które pomimo znacznych wzajemnych niespójności, w szczególności wobec podmiotu na rzecz którego powód prace wykonywał, Sąd uznał za wiarygodne, zwracając uwagę, że co do zasady brak spójności wynika w istocie z braku świadomości o podmiocie zlecającym. Świadkowie w zasadzie zgodnie zeznawali, że powód wykonywał roboty zarówno w K., jak i przy ul. (...) w S. oraz naprawiał taras przy ul. (...) w S., przy czym nie posiadali już wiedzy w zakresie bardziej szczegółowych ustaleń w szczególności co do charakteru tych prac i należnego za nie wynagrodzenia, o ile takowe było ustalane. Ustalając stan faktyczny Sąd pominął zeznania świadka A. J. i A. G., albowiem świadkowie Ci nie mieli wiedzy co do zakresu i charakteru prac, za które powód dochodził wynagrodzenia w niniejszym postępowaniu.

Sąd rozstrzyga o kosztach w każdym orzeczeniu kończącym sprawę w instancji (art. 108 § 1 k.p.c.). Powód przegrał proces w całości i obowiązany jest do zwrotu pozwanemu celowych kosztów procesu (art. 98 k.p.c.), na które złożyły się kwota 17 zł tytułem opłaty od pełnomocnictwa, kwota 1 200 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika ustalonego na podstawie § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t).

Mając na uwadze powyższe orzeczono jak na wstępie.