Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 26 września 2016 r.

Sąd Okręgowy w R. VI Wydział Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Anna Harmata

Protokolant: Małgorzata Florek

po rozpoznaniu w dniu 26 września 2016 r. w R.

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością- I" Spółka jawna w W.

przeciwko: Gminie Miejskiej J.

o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego

1.  pozbawia wykonalności tytuł wykonawczy w postaci aktu notarialnego sporządzonego w dniu 9 września 2011r. przed notariuszem E. G. w J. Rep. A. 6856/2011, zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem Referendarza Sądowego przy Sądzie Rejonowym dla W. W.z dnia 22 grudnia 2014r. sygn. akt I Co 2880/14 co do obowiązku zapłaty przez dłużnika (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością- I" Spółka jawna w W. na rzecz wierzyciela Gminy Miejskiej J. wymagalnych kar umownych w łącznej kwocie 164.800,00zł (słownie: sto sześćdziesiąt cztery tysiące osiemset złotych) wraz z odsetkami ustawowymi ,

2.  zasądza od pozwanego Gminy Miejskiej J. na rzecz powoda (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością- I" Spółka jawna w W. kwotę 11.857,00 zł (słownie: jedenaście tysięcy osiemset pięćdziesiąt siedem złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu.

sygn. akt VI GC 108/15

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 26 września 2016r.

Pozwem wniesionym w sprawie powód (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka jawna w W. wniósł przeciwko Gminie Miejskiej J. o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego sporządzonego w dniu 9 września 2011 roku przed notariuszem E. G. w J. Rep. A nr 6856/ 2011 zaopatrzonego w klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym dla W. W. z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. I Co 2880/14 co do obowiązku zapłaty przez dłużnika wymagalnych kar umownych w łącznej kwocie 164.800 zł wraz ustawowymi odsetkami oraz o zasądzenie od pozwanego na rzecz powoda zwrotu kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu niniejszego powód wskazał, iż na podstawie umowy z dnia 9 września 2011 roku, Rep A nr 6856/2011, Gmina Miejska J. oddała w użytkowanie wieczyste na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka komandytowo - akcyjna z siedzibą w W. (obecnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka jawna, dalej: Inwestor, „Użytkownik wieczysty”, ) nieruchomość gruntową obejmującą działki nr (...) o łącznym obszarze 3,4462 ha położone w J. w Obrębie nr 5 w rejonie ul. (...) oraz sprzedała tej spółce własność budynków i urządzeń opisanych w § 1 umowy, które stanowią odrębną od gruntu nieruchomość i przedmiot własności . Zgodnie z § 10 tej umowy, strony ustaliły sposób zagospodarowania nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste polegający na tym, że nabywca zobowiązany jest do wybudowania budynku galerii handlowo - usługowej o powierzchni wewnętrznej co najmniej 20600 m ^{( 2)}, z zastrzeżeniem, że powierzchnia sklepu wielkopowierzchniowego nie przekroczy 7000 m ^{( 2)}, samodzielnego budynku handlowo - biurowego, o powierzchni wewnętrznej co najmniej 3000 m ^{( 2)} oraz adaptacji istniejącego budynku dawnej ujeżdżalni koni (na działce nr (...)) na centrum rekreacyjne z salą wielofunkcyjną na 300 osób. W zakresie terminów zagospodarowania nieruchomości strony ustaliły, że nabywca zobowiązany jest w terminie 24 miesięcy rozpocząć realizację inwestycji (rozpoczęcie zabudowy), a w terminie 48 miesięcy zakończyć realizację inwestycji (zakończenie zabudowy), przy czym bieg terminów rozpoczyna się z dniem podpisania umowy ustanowienia użytkowania wieczystego, zaś termin zakończenia zabudowy dotyczy całości zamierzenia inwestycyjnego. W § 11 przedmiotowej umowy zawarto zapis, zgodnie z którym użytkownik wieczysty zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Gminy Miejskiej J.: kary umownej w wysokości 20 600, 00 zł za każdy miesiąc opóźnienia terminów zabudowy, co do obowiązku zapłaty przedmiotowych kar użytkownik wieczysty poddał się egzekucji wprost z tego aktu notarialnego (§ 11 ust. 2 umowy). Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. I Co 2880/14, referendarz sądowy Sądu Rejonowego dla Warszawy - Śródmieścia w Warszawie nadał klauzulę wykonalności aktowi notarialnemu sporządzonemu w dniu 9 września 2011 roku przed notariuszem E. G. w J., Rep. A nr 6856/2011, co do obowiązku zapłaty przez Dłużnika wymagalnych kar umownych w łącznej kwocie 164.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że przedmiotowy akt notarialny stanowi tytuł egzekucyjny w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 5 kpc, a wierzyciel załączył do wniosku wymagane dokumenty. W dniu 21 stycznia 2015 roku powodowa spółka otrzymała zawiadomienie o wszczęciu wobec niej egzekucji na podstawie aktu notarialnego z dnia 9 września 2011 roku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 31 grudnia 2014 roku. W ocenie strony powodowej w przedmiotowej sprawie istniały podstawy do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego - aktu notarialnego z dnia 9 września 2011 roku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności, gdyż obowiązek zapłaty objętych przedmiotowym aktem notarialnym kar umownych nie istniał ponieważ wierzytelności z tytułu określonych w akcie notarialnych kar umownych nie powstały, gdyż po zawarciu umowy o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste zaistniały okoliczności, które skutkowały zmianą terminów zagospodarowania nieruchomości, a tym samym zmianą terminów, od których mogły być naliczane kary umowne określone w § 11 aktu notarialnego. Zgodnie z art. 62 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami, w umowie o oddanie nieruchomości gruntowej w użytkowanie wieczyste ustala się sposób i termin jej zagospodarowania, w tym termin zabudowy, zgodnie z celem, na który nieruchomość gruntowa została oddana w użytkowanie wieczyste. Jeżeli sposób zagospodarowanie nieruchomości gruntowej polega na jej zabudowie, ustala się termin rozpoczęcia lub termii zakończenia zabudowy. Zgodnie natomiast z art. 62 ust. 4 w/w ustawy, termin zagospodarowania nieruchomości może być przedłużony na wniosek użytkownika z przyczyn niezależnych od użytkownika wieczystego , jeżeli nie mógł być dotrzymać z przyczyn niezależnych od użytkownika. w tym przypadku organ jest zobowiązany do uwzględnienia wniosku użytkownika wieczystego, a bezpodstawna odmowa zmiany terminów zagospodarowania nieruchomości może uprawniać użytkownika wieczystego do wytoczenia powództwa przeciwko właścicielowi gruntu o nakazanie mu złożenia oświadczenia woli. W przedmiotowej sprawie, po zawarciu umowy użytkowania wieczystego wystąpiło szereg niekorzystnych, niezależnych od użytkownika wieczystego okoliczności, które uniemożliwiły dotrzymanie terminów zagospodarowania nieruchomości, w tym m. in. dłuższy niż przewidziany w przepisach prawa okres uzyskiwania niezbędnych zezwoleń administracyjnych (przede wszystkim decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach), brak współdziałania przy przygotowaniu inwestycji ze strony Zarządu Powiatu (...), konieczność prowadzenia inwestycji na obszarze zainwestowanym. W związku z zaistniałymi przeszkodami uniemożliwiającymi dotrzymanie terminów zagospodarowania nieruchomości powodowa spółka wystąpiła do Gminy J. o przedłużenie terminów zagospodarowania nieruchomości, a po bezpodstawnej odmowie uwzględnienia wniosku wystąpiła do Sądu Okręgowego w R. z powództwem o zobowiązanie Gminy J. do złożenia oświadczenia woli w przedmiocie zmiany terminów zagospodarowania nieruchomości. Postępowanie w tej sprawie toczy się przed Sądem Okręgowym w R.pod sygnaturą VI Gc 378/14. W ocenie powoda stanowisko Gminy J., która konsekwentnie odmawiała przedłużenia terminów zagospodarowania nieruchomości było niezasadne. Jak bowiem wynika z okoliczności niniejszej sprawy, opóźnienie w realizacji inwestycji było spowodowane przyczynami niezależnymi od użytkownika wieczystego. W związku z tym w przedmiotowej sprawie istniały podstawy do zmiany ustalonych w umowie o oddanie gruntu w użytkowanie wieczyste terminów zagospodarowania nieruchomości, a podstawę prawną do takiej zmiany stanowi art. 62 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami. Stąd brak jest podstaw do dochodzenia kar umownych z tytułu niedotrzymania terminów zagospodarowania nieruchomości, gdyż niedotrzymanie terminów nastąpiło z przyczyn niezależnych od użytkownika wieczystego, co powinno skutkować zmianą określonych w umowie terminów. Z tego względu w ocenie powoda w przedmiotowej sprawie zachodziły podstawy do pozbawienia wskazanego na wstępie tytułu wykonawczego klauzuli wykonalności.

W odpowiedzi na pozew pozwana Gmina wniosła o oddalenie powództwa oraz zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu wg norm przepisanych.

W uzasadnieniu dla powyższego gmina zanegowała okoliczności stanowiące podstawę dla przedłużenia terminu. Pozwany oferował do oddania w użytkowanie wieczyste określoną nieruchomość i taką nieruchomość powód nabył. Potencjalna możliwość nabycia nieruchomości sąsiedniej mającą polepszać walory użytkowe zamierzonego przedsięwzięcia i związane z tym jak się okazało, płonne rachuby powoda, a w konsekwencji utracony czas którego miało powodowi zabraknąć do rozpoczęcia budowy , to zdarzenia za które odpowiedzialność ponosi wyłącznie powód. Odnosząc się do opóźnienia mającego mieć związek z prowadzeniem inwestycji w terenie zainwestowanym to ta okoliczność nie była i nie powinna być dla powoda zaskoczeniem. Pozwany od początku postępowania mającego na celu wyłonienie użytkownika wieczystego w sposób jednoznaczny zdefiniował swoje oczekiwania względem sposobu zagospodarowania nieruchomości. Powód na te warunki przystał, złożył ofertę, strony zawarły umowę. Rzeczą notoryjnie znaną była okoliczność, że nieruchomość będąca przedmiotem obrotu była zabudowana obiektami budowlanymi służącymi celom wojskowym i ryzyko, że część tych obiektów może stwarzać problemy przy rozbiórce stanowczo winno być przewidziane przez powoda. Odnosząc się do opóźnienia w rozpoczęciu zabudowy jako pochodnej przewlekłości procedur administracyjnych, pozwany wskazał, że już początkiem 2013 r. powód dysponował ostateczną decyzją Starosty (...) o zatwierdzeniu projektu budowlanego i udzieleniu pozwolenia na budowę. Powód miał więc wystarczająco dużo czasu na rozpoczęcie zabudowy, a tym samym na dotrzymanie warunków umowy. Do chwili obecnej budowa nie została rozpoczęta i uprawnione jest stwierdzenie, że do daty kiedy budowa miała być zakończona, rozpoczęta nie zostanie, a odpowiedzialność za ten stan rzecz spada tylko i wyłącznie na powoda.

W ustosunkowaniu do treści odpowiedzi na pozew powód podtrzymał wszelkie twierdzenia i wnioski zawarte w pozwie, wskazując na okoliczność, że wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015r, sygn.VI GC 378/14 , Sąd Okręgowy w R. uwzględnił powództwo spółki (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka jawna o zobowiązanie Gminy J. do złożenia oświadczenia woli o przedłużeniu terminów zagospodarowania nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste do dnia 9 lipca 2015 roku (termin rozpoczęcia budowy) oraz do dnia 9 lipca 2017 roku (termin zakończenia budowy). Podstawą wydania przedmiotowego wyroku było ustalenie przez Sąd, że określone w łączącej strony umowie z dnia 9 września 2011 roku terminy zagospodarowania nieruchomości oddanej w użytkowanie wieczyste nie zostały dotrzymane z przyczyn niezależnych od użytkownika wieczystego.

Postanowieniem z dnia 19 sierpnia 2015 Sąd zawiesił postępowanie w niniejszej sprawie do czasu prawomocnego rozstrzygnięcia sprawy Sądu Okręgowego w R.o sygn. VI GC 378/14.

Wobec prawomocnego rozstrzygnięcia w tej sprawie wyrokiem Sądu Apelacyjnego w R. z dnia 19 maja 2016r. ( I ACa 526/15) postanowieniem z dnia 2 sierpnia 2016r. postępowanie w niniejszej sprawie zostało podjęte.

Sąd ustalił co następuje :

Na podstawie umowy z dnia 9 września 2011 roku, Rep A nr 6856/2011, Gmina Miejska J. oddała w użytkowanie wieczyste na rzecz (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka komandytowo - akcyjna z siedzibą w W. (obecnie (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka jawna) nieruchomość gruntową obejmującą działki nr (...) o łącznym obszarze 3,4462 ha położone w J. w Obrębie nr 5 w rejonie ul. (...) oraz sprzedała tej spółce własność budynków i urządzeń opisanych w § 1 umowy, które stanowią odrębną od gruntu nieruchomość i przedmiot własności.

Stosownie do § 10 tej umowy, strony ustaliły że nabywca zobowiązany jest do wybudowania budynku galerii handlowo - usługowej o powierzchni wewnętrznej co najmniej 20600 m ², z zastrzeżeniem, że powierzchnia sklepu wielkopowierzchniowego nie przekroczy 7000 m ², samodzielnego budynku handlowo - biurowego, o powierzchni wewnętrznej co najmniej 3000 m ² oraz adaptacji istniejącego budynku dawnej ujeżdżalni koni (na działce nr (...)) na centrum rekreacyjne z salą wielofunkcyjną na 300 osób oraz iż nabywca zobowiązany jest w terminie 24 miesięcy rozpocząć realizację inwestycji (rozpoczęcie zabudowy), a w terminie 48 miesięcy zakończyć realizację inwestycji (zakończenie zabudowy)”, przy czym bieg terminów rozpoczyna się z dniem podpisania umowy ustanowienia użytkowania wieczystego, zaś termin zakończenia zabudowy dotyczy całości zamierzenia inwestycyjnego.

Stosownie do § 11 przedmiotowej umowy strony ustaliły, iż użytkownik wieczysty zobowiązany będzie do zapłaty na rzecz Gminy Miejskiej J. kary umownej w wysokości 20 600, 00 zł za każdy miesiąc opóźnienia terminów zabudowy. Co do obowiązku zapłaty przedmiotowych kar użytkownik wieczysty poddał się egzekucji wprost z tego aktu notarialnego.

(okoliczność niesporna pomiędzy stronami ponadto wynikająca ze aktu notarialnego z dnia 9 września 2011 roku, Rep A nr 6856/2011 k- 22-41).

Postanowieniem z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. I Co 2880/14 Referendarz Sądowy Sądu Rejonowego dla W. Ś. w W. nadał klauzulę wykonalności w/w aktowi notarialnemu, co do obowiązku zapłaty przez dłużnika wymagalnych kar umownych w łącznej kwocie 164.800 zł wraz z odsetkami ustawowymi. W uzasadnieniu rozstrzygnięcia wskazano, że przedmiotowy akt notarialny stanowi tytuł egzekucyjny w rozumieniu art. 777 § 1 pkt 5 kpc, a wierzyciel załączył do wniosku wymagane dokumenty. niniejsze postanowienie obejmowało naliczone przez pozwanego kary umowne w łącznej kwocie 164 800 zł naliczone od listopada 2013r. do czerwca 2014 roku. W dniu 21 stycznia 2015 roku powodowa spółka otrzymała zawiadomienie o wszczęciu wobec niej egzekucji na podstawie aktu notarialnego z dnia 9 września 2011 roku zaopatrzonego w klauzulę wykonalności z dnia 31 grudnia 2014 roku.

(okoliczność niesporna pomiędzy stronami ponadto wynikająca z postanowienia Referendarza Sądowego Sądu Rejonowego dla W. W.z dnia 22 grudnia 2014 roku, sygn. I Co 2880/14, wniosku o nadanie klauzuli wykonalności zawartego w aktach w/w sprawy, zawiadomienia o wszczęciu egzekucji z dnia 9 stycznia 2015 roku k- 16 – 21).

Pozwem wniesionym do Sądu Okręgowego w R. z dnia 4 sierpnia 2014r. powódka (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością - I” spółka jawna” wniosła o zobowiązanie gminy miejskiej J. do złożenia oświadczenia woli o przedłużeniu terminów rozpoczęcia i zakończenia budowy związanych z zagospodarowaniem oddanej w użytkowanie wieczyste na mocy umowy z dnia 9 września 2011r. Rep A nr 6856/2011 nieruchomości składającej się z działek nr (...) do dnia 31 września 2016r. ( termin rozpoczęcia budowy), oraz 31 września 2016r. ( termin zakończenia budowy). Postępowanie toczyło się pod sygnaturą VI GC 378/14.

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015r. ( sygn. akt VI GC 378/14) Sąd Okręgowy w R. zobowiązał pozwaną gminę miejską J. do złożenia oświadczenia woli następującej treści: Pozwana Gmina Miejska J. oświadcza, że wyraża zgodę na przedłużenie terminów rozpoczęcia i zakończenia realizacji inwestycji związanej z zagospodarowaniem oddanej w użytkowanie wieczyste na mocy umowy z dnia 9 września 2011r. Rep. A nr 6856/2011, nieruchomości składającej się z działek nr (...) ( objętych księgą wieczystą nr (...) ) do dnia 9 lipca 2015r. ( termin rozpoczęcia budowy) oraz do dnia 9 lipca 2017r. ( termin zakończenia budowy).

Podstawą i motywem dla niniejszego było przyjęcie przez Sąd przesłanek do przedłużenia terminu do zagospodarowania terenu objętego umową stron wynikających z dyspozycji art. 62 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 o gospodarce nieruchomościami to jest zaistnienie niezależnych od powoda dwu zasadniczych przyczyn powodujących, że termin ten nie może być dotrzymany, tj.:

- 6 miesięcy na starania o wykup gruntów sąsiednich należących do Powiatu (...), skoro o zakup tych działek przez powoda starania podejmował Burmistrz Miasta J. przy czynnym udziale Starosty, który był zdziwiony decyzją odmowną Zarządu Powiatu (...). Niniejsze przesuwało termin rozpoczęcia inwestycji do 09.03.2014 r. (termin umowny to 9 września 2013r.).

- przy rozbiórce ujeżdżalni okazało się, że z uwagi na stan tego budynku nie można kontynuować prac, bo jego adaptacja według opracowanego projektu jest niemożliwa, od momentu wstrzymania budowy stan ten trwa, nikt (ani Wojewódzki Konserwator Zabytów, ani Gmina) nie chce wziąć na siebie ostatecznej decyzji jak dalej postępować z ujeżdżalnią. Wojewódzki Konserwator Zabytków cały czas prowadzi rozmowy z powodem, który przedstawia różne koncepcje i sposoby adaptacji tego obiektu ale dotąd nie została podjęta żadna ostateczna decyzja. Niniejsze dawało podstawę do uwzględnienia powództwa o przesunięcie terminu rozpoczęcia zabudowy do 9 lipca 2015r.

Sąd wskazał, iż wniosek powoda złożony w listopadzie 2013 r. o przedłużenie terminów zagospodarowania nieruchomości był uzasadniony. Przyjęcie za niezależne od powoda opóźnienie rozpoczęcia realizacji inwestycji (wykonanie fundamentów) jest wystarczające dla uznania, że rozpoczęcie robót budowlanych w zakresie wykopów i rozbiórki ujeżdżalni dopiero w styczniu 2014 r. było zasadne i wynikało z toku inwestycji. Wskazać należy, iż wówczas niemal natychmiast okazało się, że stan techniczny budynku ujeżdżalni powoduje, że obiekt ten nie nadaje się do adaptacji zgodnie z pierwotnym projektem budowlanym. Sąd nie podzielił stanowiska pozwanej Gminy że to powód na etapie ofertowania nie dość wnikliwie zapoznał się ze stanem budynku ujeżdżalni, bowiem wykonywanie kosztownych i czasochłonnych ekspertyz na etapie ofertowania nie jest uzasadnione, tym bardziej, że pozwany doprowadził do ujęcia w planie zagospodarowania terenu obowiązku adaptacji budynku ujeżdżalni bez uprzedniej oceny. To pozwany powinien więc najpierw ocenić stan techniczny budynku stawiając takie warunki w planie, a później w SIWZ. Z jednej strony zrozumiałe jest niewykonywanie ekspertyz przez powoda a z drugiej działanie w zaufaniu do pozwanego, że budynek co najmniej do adaptacji się nadaje, tym bardziej, że warunki powyższego wymagały też zapewnienia miejsc parkingowych dla inwestycji, co wiązało się z opracowaniem projektu z uwzględnieniem garażu podziemnego. Nastąpiło to bez uprzedniego zbadania w jakim stanie jest ten budynek i czy istotnie nadaje się do zachowania. W ocenie Sądu orzekającego również próba poszerzenia inwestycji na działkę sąsiednią należącą do powiatu była uzasadniona, skoro była sugerowana przez przedstawicieli pozwanego i włączył się do tego Starosta J.. Nie można stwierdzić nieprawidłowego zabezpieczenia budyniu ujeżdżalni przez powoda, z uwagi na stan ścian nie ma możliwości bezpiecznego zabezpieczenia, zaś pierwotne zabezpieczenie nie mogło wytrzymać tak długiego czasu.

Co do 2 letniego terminu do wykonania stanu surowego budynku (termin zakończenia budowy) to Sąd stwierdził, iż nie jest zasadny skoro niezależne od powoda przeszkody dotyczą fundamentowania.

( dowód : wyrok z uzasadnieniem k- 181 – 201)

Okoliczność zawarcia pomiędzy stronami umowy, jej treści, przedmiotu, zakresu obowiązków i uprawnień nie była pomiędzy stronami sporna, podobnie jak okoliczność wystąpienia pozwanej do Sądu Rejonowego dla W. Ś. o nadanie klauzuli wykonalności tej umowie w zakresie kwoty 164 800 zł. Okoliczność wydania tytułu wykonawczego w tym zakresie, jak również treść wydanego w sprawie SO w R. o sygn. VI GC 378/14 wyroku oraz jego uzasadnienia wynikała z dokumentów urzędowych powołanych w toku ustaleń. Sąd pominął dalsze dowody jako zbędne dla rozstrzygnięcia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje :

Pozwem w niniejszej sprawie powód wniósł o pozbawienie wykonalności tytułu wykonawczego w postaci aktu notarialnego sporządzonego w dniu 9 września 2011r. zaopatrzonego klauzulę wykonalności nadaną postanowieniem referendarza sądowego przy Sądzie Rejonowym dla W. Ś.z dnia 22 grudnia 2014r. I Co 2880/14 co do obowiązku zapłaty przez dłużnika wymagalnych kar umownych w łącznej kwocie 164 800 zł wraz z ustawowymi odsetkami, w uzasadnieniu wskazując, iż istnieją podstawy do pozbawienia wykonalności tytułu wykonawczego, gdyż obowiązek zapłaty objętych przedmiotowym aktem notarialnym kar umownych nie istnieje.

Stosownie do treści art. 840 kpc dłużnik może w drodze powództwa żądać pozbawienia tytułu wykonawczego wykonalności w całości jeżeli przeczy zdarzeniom na których oparto wydanie klauzuli wykonalności, w szczególności gdy kwestionuje istnienie obowiązku stwierdzonego tytułem egzekucyjnym niebędącym orzeczeniem Sądu (par.1), po powstaniu tytułu egzekucyjnego nastąpiło zdarzenie wskutek którego zobowiązanie wygasło albo nie może być egzekwowane (par. 2 ).

W rozpatrywanej sprawie klauzulę wykonalności nadano w/w aktowi notarialnemu w zakresie kwoty 164 800 zł w oparciu o treść zobowiązania zeń wynikającego tj. do zapłaty kary umownej w wysokości 20 600 zł za każdym miesiąc opóźnienia terminów zabudowy , co do którego obowiązku i zapłaty powód poddał się egzekucji.

Stosownie do treści powyższego powód był obowiązany w terminie 24 miesięcy od daty podpisania umowy rozpocząć realizację inwestycji ( od 9.09.2011r.) , nie rozpoczął jej, termin dwudziestu czterech miesięcy upłynął w dniu 9.09.2013r., co spowodowało naliczenie kary umownej.

Powód wskazywał, iż naliczenie tejże kary były niezasadne ponieważ brak rozpoczęcia realizacji inwestycji nastąpił z przyczyn od niego niezależnych i stąd po uprzedniej odmowie przez gminę wystąpił do Sądu Okręgowego w R. o zobowiązanie jej do złożenia oświadczenia woli w zakresie wyrażenia przez gminę zgody na przedłużanie terminów rozpoczęcia i zakończenia realizacji inwestycji. Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015r. ( sygn. akt VI GC 378/14) żądanie zostało uwzględnione, termin rozpoczęcia inwestycji został przedłużony do dnia 9 lipca 2015r.

Powyższym wyrokiem Sąd orzekający w niniejszej sprawie jest związany stosownie do treści art. 365 kpc. Orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd który je wydał ale również inne sądy. Skutkiem zasady mocy wiążącej prawomocnego wyroku jest to że, przesądzenie we wcześniejszym wyroku kwestii o charakterze prejudycjalnym oznacza, że w procesie późniejszym ta kwestia nie może być już badana. Związanie orzeczeniem oznacza niedopuszczalność nie tylko dokonywania ustaleń sprzecznych z nim ale nawet przeprowadzenia postępowania dowodowego w tym zakresie. Zachodzi tu zatem ograniczenie dowodzenia faktów objętych prejudycjalnym orzeczeniem ( vide : wyrok SN z dnia 12.07.2002r. V CKN 1110/00, z dnia 20.01.2011r. I UK 239/10, z dnia 4.02.2011 III CSK 161/10 ) .

Wyrokiem z dnia 2 czerwca 2015r. ( sygn. akt VI GC 378/14) Sąd zobowiązał gminę do złożenia oświadczenia woli co do zgody na przedłużanie terminu rozpoczęcia inwestycji do dnia 9 lipca 2015r., przesądzając tym samym kwestię, że termin przewidziany w akcie notarialnym nie mógł dotrzymany z przyczyn niezależnych od powoda.

Stosownie do treści art 64 kc prawomocne orzeczenie sądu stwierdzające obowiązek danej osoby do złożenia oznaczonego oświadczenia woli zastępuje to oświadczenie. Tym samym należało przyjąć, iż gmina złożyła oświadczenie o przedłużeniu terminu rozpoczęcia inwestycji do dnia 9 lipca 2015r.

Powyższe pozbawiało gminę uprawnienia do naliczenia kary umownej za okres wcześniejszy, a skoro to za okres wcześniejszy pozwana naliczyła kary umowne objęte wnioskiem o nadanie klauzuli wykonalności i ostatecznie wydanym tytułem wykonawczym , Sąd stwierdzając przesłanki dla pozbawienia tego tytułu wykonalności orzekł jak w pkt 1 sentencji.

O kosztach postępowania orzeczono na zasadzie art.98 kpc i złożyły się na nie opłata sądowa od pozwu – 8240 zł, , oplata skarbowa od pełnomocnictwa – 17 zł oraz koszty zastępstwa procesowego 3 600 zł .