Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Ua 63/16

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 25 maja 2016 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi oddalił odwołanie B. Ż. od orzeczenia Wojewódzkiego Zespołu do Spraw Orzekania o Niepełnosprawności w Województwie (...) w przedmiocie odmowy ustalenia niepełnosprawności.

Sąd Rejonowy oparł się o następujące ustalenia.

U wnioskodawcy rozpoznano poprawną orientację, kontakt słowny dość chętny, logiczny, bez zaburzeń treści i toku myślenia o charakterze psychotycznym, nastój i napęd wyrównane, obniżony poziom funkcjonowania intelektualnego, widoczną wadę artykulacji, co może wpływać na obniżenie jego motywacji do podejmowania kontaktów interpersonalnych, przy czym kontakt werbalny jest satysfakcjonujący, komunikatywny. Stwierdza się globalnie niższy niż przeciętny poziom sprawności intelektualnej, przy czym poziom umiejętności słownych na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim, zaznacza się nieharmonijność poziomu funkcji poznawczych. Stwierdza się wolne tempo pracy, obniżony poziom sprawności pamięci bezpośredniej słuchowej i wzrokowej. Jest zdolny do pełnienia ról społecznych, nie ma ograniczeń w ramach samoobsługi. Nie ma podstaw do stwierdzenia niepełnosprawności.

W oparciu o powyższe ustalenia, poczynione na podstawie opinii biegłego psychiatry Sąd uznał, że odwołanie wnioskodawcy nie zasługuje na uwzględnienie. Kryteria zaliczania do poszczególnych stopni niepełnosprawności określa ustawa z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 t.j.). W art. 3 ustawy ustala się trzy stopnie niepełnosprawności: znaczny, umiarkowany i lekki. Z poczynionych w niniejszym postępowaniu ustaleń wynika, że u wnioskodawcy - aktualnie ucznia, rozpoznano poprawną orientację, kontakt słowny dość chętny, logiczny, bez zaburzeń treści i toku myślenia o charakterze psychotycznym, nastój i napęd wyrównane, obniżony poziom funkcjonowania intelektualnego, widoczną wadę artykulacji, co może wpływać na obniżenie jego motywacji do podejmowania kontaktów interpersonalnych, przy czym kontakt werbalny jest satysfakcjonujący, komunikatywny. Stwierdza się globalnie niższy niż przeciętny poziom sprawności intelektualnej, przy czym poziom umiejętności słownych na poziomie upośledzenia umysłowego w stopniu lekkim, zaznacza się nieharmonijność poziomu funkcji poznawczych. Stwierdza się wolne tempo pracy, obniżony poziom sprawności pamięci bezpośredniej słuchowej i wzrokowej. Jest jednak zdolny do pełnienia ról społecznych, nie ma ograniczeń w ramach samoobsługi. Zdaniem Sądu, wobec powyższych ustaleń, niemożliwym było zaliczenie wnioskodawcy do osób niepełnosprawnych, co uczyniło niezasadnym odwołanie wnioskodawcy.

Wnioskodawca złożył dokumentację medyczną, dotyczącą nowych schorzeń, zaistniałych po dniu wydania decyzji, zatem nie mogła stanowić podstawy rozstrzygnięcia, bowiem Sąd rozpoznaje odwołanie w granicach zaskarżonej decyzji i na podstawie dokumentacji, która była dostępna organowi w momencie wydawania decyzji. Wnioskodawca może w przyszłości ponowić ustalenie niepełnosprawności przed organem na podstawie nowo uzyskanej dokumentacji.

W tym stanie rzeczy wobec braku podstaw do uwzględnienia odwołania Sąd orzekł jak w sentencji wyroku na podstawie art. 477 14 § 1 kpc .

Apelację od powyższego rozstrzygnięcia wniósł B. Ż., zaskarżając je w całości. Wskazał, że nie zgadza się z wyrokiem i wnosi o zaliczenie go do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności, aby mógł znaleźć pracę. W uzasadnieniu podniósł, iż w opinii sądowo – psychologicznej wskazano na obniżony poziom sprawności intelektualnej oraz wadę artykulacji, co ma wpływ na znalezienie pracy. Nie jest również zdolny do pełnienia ról społecznych.

Wnioskodawca zgłosił również wnioski dowodowe w postaci dokumentacji medycznej, dotyczącej nowych schorzeń.

Na rozprawie apelacyjnej pełnomocnik wnioskodawcy poparł apelację oraz wniósł o dopuszczenie dowodu z opinii innego biegłego psychologa oraz psychiatry, bowiem wydana w sprawie opinia jest wewnętrznie sprzeczna.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego, Sąd pierwszej instancji wydał trafne orzeczenie, znajdujące oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i obowiązujących przepisach prawa.

Zgodnie z art. 233 § 1 kpc. Sąd ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału.

Z kolei art. 278 § 1 kpc. stanowi, iż dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje w wypadkach, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy wymagane są wiadomości „specjalne”. Dopuszczenie dowodu z opinii biegłego następuje więc wówczas, gdy dla rozstrzygnięcia sprawy potrzebne są wiadomości wykraczające poza zakres wiadomości przeciętnej osoby posiadającej ogólne wykształcenie. Wobec tego biegłym może być jedynie osoba, która posiada wskazane wiadomości, potrzebne do wydania opinii i daje rękojmię należytego wykonania czynności biegłego.

W ramach przyznanej swobody w ocenie dowodów – art. 233 kpc, Sąd I instancji powinien zbadać wiarygodność i moc dowodu z opinii biegłego sądowego, dokonując oceny tego dowodu według własnego przekonania i na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału (wyrok SN z 2003-10-30 IV CK 138/02 L.). Niemniej jednak polemika z opinią biegłego nie uzasadnia zarzutu naruszenia art. 233 § 1 kpc (wyrok SN z 2002-01-09 II UKN 708/00 L.). Dla obalenia twierdzeń biegłego specjalisty nie wystarcza bowiem przeświadczenie strony, iż fakty wyglądają inaczej, lecz koniecznym jest również rzeczowe wykazanie, iż wystawiona przez biegłego opinia jest niespójna bądź merytorycznie błędna.

Dowód z opinii biegłych jest przeprowadzony prawidłowo, jeżeli sądy uzyskały od biegłych wiadomości specjalne, niezbędne do merytorycznego i prawidłowego orzekania, a tylko brak w opinii fachowego uzasadnienia wniosków końcowych uniemożliwia prawidłową ocenę jej mocy dowodowej (wyrok SN z 2000-06-30 II UKN 617/99 OSNAPiUS 2002/1/26).

Zdaniem Sądu II instancji niewątpliwym jest, że ocena stopnia niepełnosprawności wnioskodawcy wymagała wiadomości specjalnych i musiała znaleźć oparcie w dowodzie z opinii biegłych, nie zaś tylko w subiektywnym odczuciu zainteresowanej rozstrzygnięciem strony.

Rodzaj schorzeń, jakie występują u B. Ż. uzasadniał dopuszczenie dowodu z opinii biegłego lekarza psychiatry. Należy jednak zauważyć, że biegła uznała za konieczne uzyskanie opinii psychologicznej, aby w sposób kompleksowy odnieść się do stanu zdrowia wnioskodawcy. Dlatego Sąd zarządził przeprowadzenie tego rodzaju opinii.

W ocenie Sądu Okręgowego, wnioski zaprezentowane przez biegłego psychologa nie zawierają sprzeczności i zostały prawidłowo wykorzystane do wydania opinii końcowej przez psychiatrę. Biegła psychiatra stanowczo uznała, że brak jest podstaw do uznania B. Ż. za osobę niepełnosprawną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz.U. z 2011 r. Nr 127, poz. 721 t.j.). Wnioskodawca posiada obniżony poziom sprawności intelektualnej oraz wadę artykulacji. Stwierdza się u niego wolne tempo pracy, jak też obniżony poziom sprawności pamięci bezpośredniej słuchowej i wzrokowej. Nie mniej jest zdolny do pełnienia ról społecznych oraz nie ma ograniczeń w ramach samoobsługi. Co więcej, biegła wskazała na potrzebę dalszego oddziaływania, zmierzającego do zwiększenia poziomu samodzielności wnioskodawcy.

Wobec powyższego brak było podstaw do uwzględnienia wniosków o przeprowadzenie dowodu z opinii innego biegłego psychologa i psychiatry.

Charakter sprawy czynił także zbędnym dopuszczenie dowodu z zeznań świadka – matki wnioskodawcy. Jak już podkreślono, stopień niepełnosprawności musi być oceniony obiektywnie, przez biegłego lekarza i w tym zakresie postępowanie dowodowe zostało zrealizowane. Nie mają również znaczenia dokumenty, dotyczące „nowych schorzeń”, bowiem w razie pojawienia się nowych okoliczności strona ma zawsze prawo do ponownego wystąpienia o ustalenie niepełnosprawności, zaś Sąd zobowiązany jest oceniać stan zdrowia odwołującego się w granicach zakreślonych wydanym orzeczeniem. Inaczej rzecz biorąc, nie można w niniejszym postępowaniu badać schorzeń, które pojawiły się już po orzekaniu przez (...), gdyż Sąd związany jest granicami zaskarżonego orzeczenia tego organu.

Mając na uwadze wszystkie opisane okoliczności, Sąd oddalił apelację w oparciu o art. 385 kpc.

O kosztach pomocy prawnej orzeczono na podstawie § 15 ustęp 2 oraz § 4 ustęp 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22.10.2015 roku w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego z urzędu.