Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 października 2016 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku

Wydział V Karny Sekcja Odwoławcza

w składzie:

Przewodniczący: SSO Jacek Myśliwiec

Protokolant: Ewelina Grobelny

w obecności Bartłomieja Maniary Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Wodzisławiu Śląskim

po rozpoznaniu w dniu 6 października 2016 r.

sprawy: A. C. /C./,

syna J. i R.,

ur. (...) w R.

oskarżonego o przestępstwo z art. 300 § 2 kk

na skutek apelacji, wniesionej przez pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wodzisławiu Śląskim

z dnia 24 maja 2016r. sygn. akt VI K 802/15

I.  utrzymuje w mocy zaskarżony wyrok,

II.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego A. C. kwotę 420 (czterysta dwadzieścia) złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu odwoławczym,

III.  zasądza od oskarżyciela posiłkowego (...) S.A. na rzecz Skarbu Państwa opłatę za II instancję w kwocie 100 (sto) złotych i obciąża go wydatkami za postępowanie odwoławcze w kwocie 440 (czterysta czterdzieści) złotych.

SSO Jacek Myśliwiec

Sygn. akt V . 2 Ka 491/16

UZASADNIENIE

Sąd Rejonowy w Wodzisławiu Śląskim wyrokiem z dnia 24 maja 2016r., sygn. akt VI K 802/15, uniewinnił oskarżonego A. C. od tego, że w dniu 4 października 2013r. w T. w celu udaremnienia wykonania tytułu wykonawczego – nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym wydanego przez Sąd Rejonowy w Częstochowie z dnia 18 lipca 2013r. – sygn. akt VIII GNc 2375/13, udaremnił zaspokojenie swojego wierzyciela firmę (...) S.A. z L. przez to, że zbył w formie darowizny składnik swojego majątku zagrożony zajęciem w postaci samochodu T. (...) o numerze rejestracyjnym (...) rok produkcji 2008, numer VIN: (...), tj. od popełnienia czynu z art. 300 §2 kk.

Na zasadzie art. 632 pkt 2 kpk Sąd zasądził od Skarbu Państwa na rzecz oskarżonego kwotę 588 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego, a na zasadzie art. 632 pkt 2 kpk kosztami postępowania w sprawie obciążył Skarb Państwa.

Apelację od tego wyroku wniósł pełnomocnik oskarżyciela posiłkowego, który na podstawie art. 425 §1 – 3 kpk, art. 427 kpk, art. 444 kpk zaskarżył wyrok w całości na niekorzyść oskarżonego i na podstawie art. 427 §2 kpk, art. 438 kpk zarzucił:

1.  błąd w ustaleniach faktycznych mający wpływ na treść wyroku poprzez:

-

błędne przyjęcie, że majątek dłużnika pozwala na zaspokojenie wierzyciela (...) S.A. i dłużnik posiada składniki majątkowe z których można prowadzić egzekucję, podczas gdy nie ma możliwości skutecznego przeprowadzenia egzekucji z pozostałego majątku dłużnika;

-

błędne przyjęcie, że nie doszło do udaremnienia zaspokojenia wierzyciela, a nawet do uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela podczas gdy do dnia dzisiejszego oskarżony nie dokonał spłaty długu, a nawet nie zwrócił się z propozycją spłaty do wierzyciela;

-

błędne przyjęcie, że wierzyciel ma możliwość skutecznego skierowania postępowania egzekucyjnego do nieruchomości podczas gdy w świetle zasad doświadczenia życiowego egzekucja ta nie może okazać się skuteczna;

-

błędne przyjęcie, że dłużnik dokonuje wpłat za zadłużenie podczas gdy przez cały czas dłużnik nawet nie zwrócił się z propozycją spłaty zadłużenia;

-

błędne przyjęcie, że dłużnik nie działał w zamiarze bezpośrednim kierunkowym udaremnienia wykonania orzeczenia podczas gdy do dnia dzisiejszego nie spłacił on zadłużenia, ani nie podjął żadnych kroków w tym celu, postępowanie egzekucyjne nie dało zaś efektu, które to okoliczności wprost świadczą o prawdziwym zamiarze działań podejmowanych przez oskarżonego;

2.  naruszenie przepisów postępowania mające wpływ na treść wyroku, a to:

-

art. 7 kpk w zw.z art. 410 kpk poprzez naruszenie dyrektyw prawidłowej oceny materiału dowodowego i dokonanie nie swobodnej lecz całkowicie dowolnej jego oceny z naruszeniem zasad logicznego rozumowania, wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego poprzez danie wiary wyjaśnieniom oskarżonego A. C. oraz bezkrytyczne uznanie, że wierzyciel ma możliwość przeprowadzenia skutecznej egzekucji podczas gdy egzekucja z nieruchomości nie może okazać się skuteczna w świetle wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego oraz przepisów Kodeksu Postępowania Cywilnego oraz pomimo okoliczności, że dłużnik nie dokonał spłaty zadłużenia przez cały okres trwania postępowania egzekucyjnego jak i postępowania karnego, co w świetle dyrektyw z art. 7 kpk wprost wskazuje na jego zamiar uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela.

Podnosząc te zarzuty, na podstawie art. 427 §1 kpk , art. 437 kpk w zw.z art. 454 §1 kpk skarżący wniósł o:

-

uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji;

-

zasądzenie kosztów zastępstwa procesowego na rzecz oskarżyciela posiłkowego według norm prawem przepisanych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja pełnomocnika oskarżyciela posiłkowego na uwzględnienie nie zasługiwała. Apelacja ta w zakresie w jakim kwestionowała ustalenia faktyczne w zaskarżonym wyroku pozbawiona jest słuszności. Polemizując z ustaleniami faktycznymi autor apelacji usiłował wykazać że Sąd I instancji bezpodstawnie przyjął, iż zbycie poprzez darowiznę przez oskarżonego jednego z elementów swojego majątku w postaci samochodu marki T. (...) skutecznie uniemożliwiła przeprowadzenie egzekucji co doprowadziło do uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela.

Skarżący kwestionował nadto ocenę dowodów przeprowadzoną przez Sąd I instancji podnosząc że zgromadzone w sprawie dowody oceniono przekraczając granicę swobodnej oceny dowodów. Przed odniesieniem się do tego ostatniego stwierdzenia należy przede wszystkim podkreślić, że wynikające z art. 7 kpk prawo swobodnej oceny dowodów jest jedną z najistotniejszych prerogatyw Sądu, a zarzut obrazy tego przepisu może być skuteczny tylko wtedy gdy zostanie wykazane że Sąd orzekający oceniając dowody naruszył zasady logicznego rozumowania, nie uwzględnił przy ocenie dowodów wskazań wiedzy i doświadczenia życiowego. Z kolei zarzut błędu w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia byłby słuszny tylko wtedy gdyby Sąd I instancji oparł swój wyrok na faktach które nie znajdują potwierdzenia w wynikach postępowania dowodowego albo też z faktów tych wysnuł wnioski niezgodne ze wskazaniami wiedzy i doświadczenia życiowego. Takich uchybień Sąd Rejonowy w przedmiotowej sprawie się nie dopuścił, albowiem Sąd ten wskazał dowody na których oparł swoje ustalenia faktyczne, a jednocześnie wskazał przesłanki którymi kierował się odmawiając wiary dowodom przeciwnym.

Z faktu, że sąd merytoryczny dokonał oceny dowodów – do czego zresztą był zobowiązany – nie wynika samo przez się, że poczynione ustalenia faktyczne są błędne jeśli ocena dowodów zebranych w sprawie nie wykracza poza ramy zakreślone w przepisach postępowania, zwłaszcza zaś w art. 4 i 7 kpk.

W istocie Sąd Rejonowy dokonał oceny dowodów w sposób bezstronny, nie przekroczył granic oceny swobodnej, a przy tym uwzględnił zasady wiedzy i doświadczenia życiowego, a swój pogląd na ostateczne wyniki przewodu sądowego przekonująco uzasadnił w pisemnych motywach zaskarżonego wyroku. Należy zwrócić uwagę, iż materiał dowodowy w sprawie w głównej mierze opiera się na dokumentach których wiarygodność nie jest przez nikogo kwestionowana. Wynika z nich jednoznacznie, iż aktywa oskarżonego w postaci nieruchomości jak i ruchomości oraz osiągane dochody znacznie przekraczają wielkość wierzytelności Lenteksu. W tym miejscu godzi się jedynie przypomnieć, iż sam fakt zwalczania zajęcia był w pełni aktualny tylko na gruncie art. 282 kk z 1932r. oraz art. 258 dkk – można zatem mówić o pewnym poglądzie w ujęciu historycznym. Te powołane przepisy nie uzależniały bowiem realizacji przestępstwa od skutku w postaci pokrzywdzenia wierzycieli. Aktualnie na gruncie art. 300 § 2 kk jeżeli czynność rozporządzająca zajętym mieniem dłużnika nie miała realnego wpływu na zaspokojenie wierzyciela, to mimo wypełnienia pozostałych znamion stypizowanego w tym przepisie występku brak znamienia skutku w postaci udaremnienia lub uszczuplenia zaspokojenia wierzyciela powoduje że nie można uznać iż doszło do popełnienia przestępstwa określonego w art. 300 par. 2 kk (vide wyrok SA w Katowicach z 28.11.2013r. II AKa 350/13). Innymi słowy, aby wyczerpać znamiona przestępstwa z art. 300 §2 kk należy dokonać takiego rozporządzenia zajętym bądź zagrożonym zajęciem mieniem, aby w efekcie uniemożliwić bądź ograniczyć zaspokojenie wierzyciela. W przedmiotowej sprawie do takiej sytuacji nie doszło, bowiem w toku całej egzekucji (także aktualnie) dłużnik dysponuje takimi aktywami które znacząco przekraczają stan zadłużenia. Należy dodatkowo zwrócić uwagę, iż w toku egzekucji komornik wielokrotnie zwracał się do wierzyciela aby ten rozszerzył wniosek egzekucyjny wskazując równocześnie możliwy do przeprowadzenia egzekucji składniki majątku dłużnika. Mimo tych informacji wierzyciel nie wykazał się żadną aktywnością, a wręcz indolencją co w istocie rzeczy ograniczało możliwości pracy komornika, co więcej możliwości egzekucji z pozostałych składników majątku oskarżonego wbrew wywodom skarżącego były realne. W tej sytuacji trudno mieć pretensje o brak zaspokojenia wierzyciela do kogokolwiek poza nim samym.

Generalnie zarzuty i argumenty apelacji miały charakter czysto polemiczny, sprowadzały się do gołosłownego negowania ocen i ustaleń sądowych i zastępowania ich ocenami i wnioskami własnymi, w żadnym zaś razie nie podważają one trafności rozstrzygnięcia Sądu Rejonowego.

Z tych względów uważając, że brak było dostatecznych podstaw do uznania oskarżonego winnym Sąd Okręgowy podzielił stanowisko Sądu Rejonowego i zaskarżony wyrok utrzymał w mocy.

SSO Jacek Myśliwiec