Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

W pozwie z dnia 23 lipca 2012 roku skierowanym przeciwko D. B., M. B. oraz J. B. M. S. reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata wniósł o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych solidarnie kwoty 10.574,00 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie przez pozwanych z lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z ustawowymi odsetkami od kwot:

- 574 zł od dnia 6 października 2011 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 października 2011 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 listopada 2011 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 grudnia 2011 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 stycznia 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 lutego 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 marca 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 kwietnia 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 maja 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 czerwca 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 lipca 2012 roku do dnia zapłaty

oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu powód wskazał, że nabył w drodze licytacji publicznej spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu mieszkalnego położonego w Ł. przy ul. (...). W przedmiotowym lokalu zamieszkują pozwani, przeciwko którym toczy się postępowanie o eksmisję przed Sądem Rejonowym dla Łodzi – Widzewa w Łodzi o sygn. akt II C 733/11. Pozwani odmówili dobrowolnego opuszczenia i opróżnienia w/w lokalu. Powód zwrócił się do pozwanej z propozycją zawarcia umowy najmu lokalu mieszkalnego począwszy od października 2011 roku, określając czynsz najmu w wysokości 1 000 zł miesięcznie. Do dnia wniesienia powództwa pozwani nie zawarli z powodem umowy najmu w/w lokalu mieszkalnego.

Odpis pozwu został doręczony:

- w odniesieniu do pozwanego M. B. – w dniu 6 października 2012 roku,

- w odniesieniu do pozwanej D. B. – w dniu 16 października 2012 roku,

- w odniesieniu do pozwanego J. B. – w dniu 17 października 2012 roku.

Odpowiedzi na pozew złożone zostały przez wszystkich pozwanych. M. B. oraz D. B. wnosili o oddalenie powództwa w całości, wskazując iż powód nie żądał od nich zawarcia umowy najmu. Ponadto wskazali, iż niezasadne jest żądanie od nich odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu w sytuacji, gdy trwają sprawy w sądzie dotyczące prawidłowości przeprowadzonej licytacji i w związku z tym pozwani nie wiedzą komu mają płacić opłaty za przedmiotowy lokal – powodowi, czy też Spółdzielni Mieszkaniowej (...). Pozwany J. B. również złożył odpowiedź na pozew, wnosząc o oddalenie powództwa, wskazując iż powód nie żądał od niego zawarcia umowy najmu oraz podnosząc, iż nie wie o co chodzi w tej sprawie .

Pismem procesowym z dnia 25 lutego 2013 roku powód reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata rozszerzył powództwo wnosząc o zasądzenie na rzecz powoda od pozwanych solidarnie dodatkowo kwoty 18 608,92 zł wraz z odsetkami ustawowymi od kwot:

- 1 000 zł od dnia 6 sierpnia 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 września 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 października 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 listopada 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 grudnia 2012 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 stycznia 2013 roku do dnia zapłaty;

- 1 000 zł od dnia 6 lutego 2013 roku do dnia zapłaty;

- 7 108, 92 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty;

- 4 500 zł od dnia wytoczenia powództwa do dnia zapłaty.

Powód wskazał, iż kwoty 7108, 92 zł dochodzi tytułem zwrotu opłat związanych z użytkowaniem lokalu, a kwoty 4 500 zł tytułem zwrotu opłat związanych ze zużyciem wody w lokalu mieszkalnym. Powód wskazał, iż pozwani w dalszym ciągu nie uiszczają na rzecz powoda należności związanych z korzystaniem lokalu, nie uiszczają również należności administracyjnych i opłat za zużycie wody, co spowodowało powstanie zaległości w Spółdzielni Mieszkaniowej (...).(pism k .156 – 158)

Pismo zawierające rozszerzenie powództwa zostało doręczone wszystkim pozwanym w dniu 2 kwietnia 2013 roku (w odniesieniu do pozwanych M. B. i J. B. w drodze tzw. podwójnego awizo).

Pismem procesowym z dnia 31 marca 2014 roku powód zmodyfikował roszczenie o zapłatę odsetek ustawowych w ten sposób, że nie żąda ich od dnia 6 każdego miesiąca, jak pierwotnie wskazywał, lecz od 1 dnia następnego miesiąca do dnia zapłaty.

Wyrokiem z dnia 5 stycznia 2016r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zasądził solidarnie d D. B., M. B. i J. B. na rzecz M. S. kwotę 11.126,74 zł wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 10.574 zł biegnącymi w stosunku do : D. B. od dnia 17 października 2012r. do dnia zapłaty , M. B. od dnia 7 października 2012r. do dnia zapłaty, J. B. od dnia 18 października 2012r. d dnia zapłaty oraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od kwoty 552,74 zł biegnącymi w stosunku do D. B. od dnia 3 kwietnia 2013r.do dnia zapłaty, M. B. od dnia 3 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty oraz J. B. od dnia 3 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty . W pozostałym zakresie powództwo zostało oddalone Sąd I instancji zasądził od M. S. na rzecz M. B. kwotę 797,78 zł tytułem zwrotu wynagrodzenia pełnomocnika z urzędu.

Powyższe rozstrzygnięcie oparte został na następujących ustaleniach stanu faktycznego:

Postanowieniem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 9 lutego 2011 roku w sprawie o sygn. akt II Co 2679/07 przysądzono na rzecz powoda M. S. własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ulicy (...), o powierzchni 28,58 m2, wpisanego w rejestrze lokali Spółdzielni Mieszkaniowej (...) w Ł., dla którego nie jest prowadzona księga wieczysta, w wyniku II licytacji z dnia 1 października 2010 roku za ceną 65 333,33 zł uiszczoną w całości gotówką. Orzeczenie to jest prawomocne od dnia 18 lipca 2011 roku.

Pomimo prawomocnego przysądzenia własnościowego spółdzielczego prawa do przedmiotowego lokalu mieszkalnego na rzecz powoda, pozwani D. B., M. B. oraz J. B. zajmowali omawiany lokal mieszkalny, nie zawarli z powodem umowy najmu ani żadnej innej umowy, mocą której przysługiwałoby pozwanym prawo do korzystania z przedmiotowego lokalu.

Powód wezwał pozwanych do zapłaty kwoty 10 574,00 zł tytułem odszkodowania za bezumownego korzystanie z przedmiotowego lokalu w pozwie, którego odpisy zostały doręczone:

- w odniesieniu do pozwanego M. B. – w dniu 6 października 2012 roku,

- w odniesieniu do pozwanej D. B. – w dniu 16 października 2012 roku,

- w odniesieniu do pozwanego J. B. – w dniu 17 października 2012 roku.

Odszkodowanie to miało obejmować okres od października 2011 roku do lipca 2012 roku.

Następnie powód wezwał pozwanych do zapłaty dalszej kwoty 18 608,92 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z przedmiotowego lokalu w piśmie procesowym zawierającym rozszerzenie powództwa, którego odpisy zostały doręczone wszystkim pozwanym w dniu 2 kwietnia 2013 roku.

Odszkodowanie to miało obejmować okres od sierpnia 2012 roku do lutego 2013 roku i zawierać w sobie również opłaty należne na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, w tym opłaty za zużycie wody.

Lokal mieszkalny nr (...) położony w Ł. pry ul. (...) ma powierzchnię użytkową 28,58 m2 składa się z jednego pokoju, kuchni, przedpokoju i łazienki z wc. Lokal ten wyposażony jest we wszystkie media, w tym centralne ogrzewanie sieciowe. W lokalu tym nie znajdowały się w spornym okresie żadne meble należące do powoda, w związku z czym dla potrzeb ustalania wysokości czynszu lokal ten należało traktować jako nieumeblowany.

Pozwani regulowani należności z tytuły dostarczania do lokalu gazu i energii elektrycznej, nie regulowani natomiast opłat na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej, w tym opłat za zużycie wody.

Czynsz, jaki powód mógłby uzyskać w okresie od października 2011 roku do lutego 2013 roku z tytułu najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego, wynosił 600 złotych miesięcznie bez uwzględnienia opłat należnych na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej. Natomiast opłaty należne na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej jakie w okresie od października 2011 roku do lutego 2013 roku obciążały najemców, w tym opłaty za zużycie wody, wynosiły łącznie 11 126, 76 zł.

Wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 27 września 2012 roku w sprawie o sygn. akt II C 733/11 z powództwa M. S. przeciwko pozwanym D. B., M. B. oraz J. B. o eksmisję nakazano pozwanym opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z należącymi do nich rzeczami. Jednocześnie Sąd w wyroku tym orzekł, iż pozwani D. B., M. B. oraz J. B. są uprawnieni do lokalu socjalnego. Ponadto Sąd wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu mieszkalnego do czasu złożenia pozwanym przez Miasto Ł. oferty zawarcia najmu lokalu socjalnego.

Wyrok ten jest prawomocny od dnia 25 lipca 2013 roku.

Przy takich ustaleniach stanu faktycznego Sąd I instancji wywiódł, że w

rozpoznawanej sprawie strona powodowa żądała zasądzenia solidarnie od pozwanych kwoty 29 182, 92 zł tytułem odszkodowania za bezumowne korzystanie z lokalu mieszkalnego wraz z odsetkami ustawowymi w sposób szczegółowo wskazany w początkowej części niniejszego uzasadnienia.

Zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku „o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego” /t.j. Dz.U. z 2005r., Nr 31, poz. 266 ze zmianami/ (zwana dalej: ustawą o ochronie praw lokatorów), osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego (art. 18 ust. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów). Jednakże osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów).

W tym stanie rzeczy Sąd I instancji stwierdził, że pozwani będąc uprawnionymi do lokalu socjalnego, do czasu dostarczenia im takiego lokalu powinni opłacać odszkodowanie jedynie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byliby obowiązani opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. W odniesieniu do spółdzielczego prawa do lokalu, pozwani byli zatem obowiązani opłacać odszkodowanie na rzecz powoda w wysokości odpowiadającej opłatom należnym na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej. Wysokość tych opłat w spornym okresie wynosiła łącznie 11 126, 74 zł i tylko w takim zakresie (w odniesieniu do roszczenia głównego) Sąd I instancji uwzględnił powództwo. Odszkodowanie przewyższające tę kwotę, odpowiadające wysokości czynszu jaki właściciel (osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) mógł otrzymać z tytułu najmu lokalu, przysługiwałoby powodowi tylko w takiej sytuacji, gdyby pozwani nie byli uprawnieni mocą orzeczenia sądowego do lokalu socjalnego. Mając jednakże na uwadze okoliczność, iż na mocy sądowego orzeczenia wszyscy pozwani uprawnieni byli do lokalu socjalnego, a nadto sąd w orzeczeniu tym wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im lokalu socjalnego, stwierdzić należy, iż wysokość odszkodowania należnego w niniejszej sprawie od pozwanych na rzecz powoda była limitowana w sposób określony w art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów. W związku z powyższym żądanie odszkodowania przewyższającego kwotę określoną w powołanym przepisie było nieuzasadnione, a powództwo w tej części podlegało oddaleniu.

Również w odniesieniu do roszczenia o zapłatę odsetek ustawowych powództwo podlegało uwzględnieniu jedynie w części. Wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego niezależnie od poniesionej szkody oraz przyczyn opóźnienia. Jednakże w każdym przypadku możliwość żądania odsetek uzależniona jest od opóźnienia w spełnieniu świadczenia pieniężnego przez dłużnika. Opóźnienie takie ma miejsce wówczas, gdy dłużnik nie spełnia świadczenia w terminie, a gdy termin nie jest oznaczony, gdy nie spełnia świadczenia niezwłocznie po wezwaniu przez wierzyciela. W niniejszej sprawie termin spełnienia świadczenia odszkodowawczego nie wynikało ani z przepisu ustawy, ani z czynności prawnej. W szczególności termin spełnienia świadczenia nie wynika z art. 18 ust. 1 ustawy o ochronie praw lokatorów, który stanowi, iż odszkodowanie z tytułu bezumownego korzystania z lokalu mieszkalnego powinno być uiszczane co miesiąc. Ponieważ powód nie wykazał w żaden sposób, aby przed wytoczeniem powództwa wzywał pozwanych do spełnienia świadczenia odszkodowawczego, należy stwierdzić, iż wezwanie takie zostało dokonane dopiero w pozwie ( a ściślej z chwilą doręczenia odpisu pozwu pozwanym) – w odniesieniu do kwoty 10 574 zł, a w odniesieniu do odszkodowania przewyższającego tę kwotę – w piśmie procesowym zawierającym rozszerzenie powództwa). W związku z tym odsetki ustawowe od kwoty 10 574 zł liczyć należy od dnia następnego po doręczeniu pozwanym odpisu pozwu, a więc:

- w odniesieniu do D. B. – od dnia 17 października 2012 roku do dnia zapłaty,

- w odniesieniu do M. B. – od dnia 7 października 2012 roku do dnia zapłaty,

- w odniesieniu do J. B. – od dnia 18 października 2012 roku do dnia zapłaty.

Natomiast w odniesieniu do części kwoty dochodzonej przez pozwanego na skutek rozszerzenia powództwa (w granicach w jakich powództwo zostało uwzględnione), to jest kwoty 552, 74 zł, odsetki ustawowe należy liczyć od dnia następnego po doręczeniu pozwanym odpisu pisma procesowego zawierającego rozszerzenie powództwa, a zatem od dnia 3 kwietnia 2013 roku w stosunku do wszystkich pozwanych.

W niniejszej sprawie wartość przedmiotu sporu, po rozszerzeniu powództwa, wynosiła 29 183 zł. Sąd uwzględnił powództwo jedynie w części, zasądzając od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwotę 11.126, 74 zł. Mając powyższe na uwadze należy stwierdzić, iż powód wygrał sprawę w 38 %, a przegrał w 62 %, natomiast pozwani wygrali sprawę w 62 %, a przegrali w 38 %.

Sąd zasądził od powoda na rzecz pozwanego M. B. kwotę 797, 78 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego pozwanego, przy uwzględnieniu przyjętej zasady stosunkowego rozdzielenia kosztów.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 roku o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (tekst jednolity Dz. U. z 2010 r. nr 90 poz. 594 ze zmianami) – zwana dalej ustawą o kosztach sądowych w sprawach cywilnych – kosztami sądowymi, których strona nie miała obowiązku uiścić (…) sąd w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji obciąży przeciwnika, jeżeli istnieją do tego podstawy, przy odpowiednim zastosowaniu zasad obowiązujących przy zwrocie kosztów procesu.

Koszty sądowe, których nie miały obowiązku uiścić strony niniejszego postępowania to:

- 229 zł – tytułem części opłaty od pozwu, z obowiązku uiszczenia której powód został zwolniony;

- 831 zł – tytułem opłaty od rozszerzonego powództwa, której powód nie uiścił, a zatem zgodnie z art. 130(3) § 2 k.p.c. o opłacie tej Sąd obowiązany jest orzec w orzeczeniu kończącym sprawę w instancji, stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu

- 1323, 21 zł – tytułem wynagrodzenia biegłego, z obowiązku uiszczenia tych kosztów pozwana została zwolniona.

Suma kosztów sądowych których strony nie miały obowiązku uiścić wynosiła zatem 2483,21 zł.

Stosując odpowiednio zasady obowiązujące przy zwrocie kosztów procesu (do których odsyłają art. 113 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych oraz art. 130(3) § 2 k.p.c.) Sąd zastosował zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów, o której mowa w art. 100 zdanie pierwsze k.p.c., zgodnie z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Mając do wyboru zasady wzajemnego zniesienia kosztów albo stosunkowego ich rozdzielenia Sąd wybrał tą drugą zasadę, jako lepiej odzwierciedlającą stosunek wysokości uiszczonych (mających być uiszczonych) kosztów sądowych przez daną stronę procesu do wysokości do wysokości kosztów sądowych zasądzonych od tej strony. Stosując zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów Sąd zasądził od powoda na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi kwotę 1439,59 zł, jako przegrywającego sprawę w 62 % oraz uwzględniając uiszczoną przez powoda kwotę 100 zł tytułem części opłaty od rozszerzonego powództwa, a od pozwanych na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi solidarnie kwotę 943,62 zł, jako przegrywających sprawę w 38 %. Solidarny obowiązek uiszczenia kosztów sądowych przez pozwanych wynika z art. 105 § 2 zdanie pierwsze k.p.c. zgodnie z którym na współuczestników sporu odpowiadających solidarnie co do istoty sprawy sąd włoży solidarny obowiązek zwrotu kosztów.

Na podstawie art. 102 k.p.c. Sąd postanowił odstąpić od zasądzania od pozwanych na rzecz powoda poniesionych przez niego kosztów postępowania (opłaty od pozwu w części, w której powód nie został zwolniony, koszty zastępstwa procesowego powoda) z uwagi na trudną sytuację materialną pozwanych.

Apelację od powyższego wyroku w części oddalającej powództwo oraz w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach procesu złożył powód. Natomiast pozwani wywiedli apelację w części uwzględniającej żądanie pozwu.

Powód zarzucił rozstrzygnięciu :

1.naruszenie przepisów prawa materialnego , a mianowicie art. 18 ust. 1 i 2 zd.1 ustawy z dnia 21 czerwca 2001r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego ( Dz.U. nr 71 , poz.733) poprzez ich niezastosowanie i przyjęcie, ze pozwani zajmujący lokal bez tytułu prawnego w okresie od dnia 1 października 2011r. do dnia 28 lutego 2013r.sa zobowiązani do zapłaty odszkodowania odpowiadającej wysokości czynszu, jaki powód mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu, w sytuacji gdy stan faktyczny w niniejszej sprawie nie dawał podstaw do dokonania takiego ustalenia, co w konsekwencji doprowadziło do niezastosowania tego przepisu,

2.naruszenie przepisów postępowania, które miało istotny wpływ na wynik sprawy, a mianowicie art. 233 §1k.p.c., poprzez nierozważenie w sposób wszechstronny zebranego w sprawie materiału dowodowego, które polegało na pominięciu ustaleń opinii biegłego z zakresu wyceny lokali mieszkalnych dotyczących możliwego do uzyskania przez powoda czynszu z tytułu najmu przedmiotowego lokalu mieszkalnego w okresie od dnia 1 października 2011r. do dnia 28 lutego 2013r. w kwocie 10.200 zł.

W konkluzji skarżący wniósł o :

zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwoty 6000 zł tytułem odszkodowania odpowiadającej wysokości czynszu jaki powód mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu za okres od dnia 1 października 2011r. do dnia 31 lipca 2012r. wraz z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda solidarnie kwoty 4200 zł tytułem odszkodowania odpowiadającego wysokości czynszu jaki powód mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu za okres od dnia 1 sierpnia 2012r. do dnia 3 kwietnia 2013r., wraz z ustawowym odsetkami od dnia 3 kwietnia 2013r. do dnia zapłaty.

Ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie wyroku w zaskarżonej części i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania .

Pozwany M. B. zaskarżył wyrok w części uwzględniającej żądanie pozwu i w zakresie rozstrzygnięcia o kosztach postępowania.

Skarżący zarzucił rozstrzygnięciu :

I. naruszenie prawa procesowego, które miało wpływ na treść rozstrzygnięcia, w szczególności:

1. art. 233 § 1 k.p.c., w zw. z art. 227 k.p.c., w zw. z art. 230 k.p.c. poprzez dokonanie oceny dowodów w sposób dowolny i jednostronny ,

2.art. 102 k.p.c. poprzez jego niezastosowanie i obciążenie pozwanego M. B. obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi solidarnie z D. B. i J. B. kwoty 943,62 zł tytułem brakujących kosztów wynagrodzenia biegłego i opłaty sądowej d pozwu;

3.§6 pkt 5 w zw. z §2 ust.3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu ( tj. Dz.U. z 2013r. poz.461 ).

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę wyrku i oddalenie powództwa w stosunku do pozwanego M. B. w całości oraz zasądzenia od M. S. kwoty 1830,24 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego oraz nakazanie wypłaty z Funduszu Skarbu Państwa na rzecz pełnomocnika z urzędu pozwanego pozostałej części wynagrodzenia tj. kwoty 1121,76 zł oraz zasądzenie kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w toku postępowania apelacyjnego.

Ewentualnie skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi I instancjo do ponownego rozpoznania

Pozwani D. B. oraz J. B. zarzucili wyrokowi :

1.błędne ustalenia stanu faktycznego polegające na niewłaściwym przyjęciu przez Sąd, że :

a. pozwani mogli opróżnić lokal mieszkalny po tym jak powód nabył lokal w licytacji,

b. pozwani mieli z czego opłacać czynsz do spółdzielni, a w rzeczywistości nie mieli dochodów na pokrycie opłat za gaz i energie elektryczną;

c. nieuwzględnienie sytuacji zdrowotnej i materialnej pozwanych , która świadczyła o braku winy w nieuiszczaniu opłat do spółdzielni za czynsz;

2. nieuwzględnienie okoliczności, że to Gmina Ł., a nie pozwani powinna ponosić koszty utrzymania lokalu w czasie, kiedy zwleka z dostarczeniem lokalu socjalnego;

3.naruszenie przepisów postępowania przyznających stronie prawo do korzystania w postępowaniu z pomocy profesjonalnego pełnomocnika, którego sąd odmówił pozwanym pomimo zaistnienia okoliczności uzasadniających jego przyznanie;

3.naruszenie zasad współżycia społecznego i zasad słuszności przez obciążenie pozwanych kosztami postępowania – w sytuacji gdy pozwanym ledwie wystarcza na bardzo skromne utrzymanie i nie stać pozwanych na ich pokrycie.

W konkluzji skarżący wnieśli o oddalenie powództwa i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanych kosztów postępowania.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Wszystkie wniesione apelacje nie są zasadne.

Wbrew zarzutom podniesionym przez powoda, Sąd I instancji nie naruszył przepisów prawa materialnego, w szczególności art. 18 ust. 1 i 2 zd. 1 ustawy z dnia ustawy z dnia 21 czerwca 2001 roku o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego (t.j. Dz.U. z 2005r., Nr 31, poz. 266 ze zmianami). Zgodnie z art. 18 ust. powołanej ustawy, osoby zajmujące lokal bez tytułu prawnego są obowiązane do dnia opróżnienia lokalu co miesiąc uiszczać odszkodowanie. Odszkodowanie, o którym mowa w ust. 1, odpowiada wysokości czynszu, jaki właściciel mógłby otrzymać z tytułu najmu lokalu. Jeżeli odszkodowanie nie pokrywa poniesionych strat, właściciel może żądać od osoby, o której mowa w ust. 1, odszkodowania uzupełniającego (art. 18 ust. 2 ustawy o ochronie praw lokatorów). Jednakże osoby uprawnione do lokalu zamiennego albo socjalnego, jeżeli sąd orzekł o wstrzymaniu wykonania opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im takiego lokalu, opłacają odszkodowanie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byłyby obowiązane opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł (art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów). Zatem regulacja zawarta w ust. 3 powołanej ustawy o ochronie praw lokatorów jest regulacja szczególną w stosunku do art. 18 ust. 1.

Pozwani, będąc uprawnionymi do lokalu socjalnego, do czasu dostarczenia im takiego lokalu zobowiązani byli opłacać odszkodowanie jedynie w wysokości czynszu albo innych opłat za używanie lokalu, jakie byliby obowiązani opłacać, gdyby stosunek prawny nie wygasł. Zgodzić należy się w pełni z Sądem I instancji, że w odniesieniu do spółdzielczego prawa do lokalu, pozwani byli zatem obowiązani opłacać odszkodowanie na rzecz powoda w wysokości odpowiadającej opłatom należnym na rzecz Spółdzielni Mieszkaniowej. Wysokość tych opłat w spornym okresie wynosiła łącznie 11 126, 74 zł i jedynie w tym zakresie powództwo było uzasadnione. Rację ma Sąd I instancji, że odszkodowanie przewyższające tę kwotę, odpowiadające wysokości czynszu jaki właściciel (osoba, której przysługuje spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu) mógł otrzymać z tytułu najmu lokalu, przysługiwałoby powodowi tylko w takiej sytuacji, gdyby pozwani nie byli uprawnieni mocą orzeczenia sądowego do lokalu socjalnego. Mając jednakże na uwadze okoliczność, iż na mocy sądowego orzeczenia wszyscy pozwani uprawnieni byli do lokalu socjalnego, a nadto sąd w orzeczeniu tym wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu do czasu dostarczenia im lokalu socjalnego, stwierdzić należy, iż wysokość odszkodowania należnego w niniejszej sprawie od pozwanych na rzecz powoda była limitowana w sposób określony w art. 18 ust. 3 ustawy o ochronie praw lokatorów.

Bezzasadny jest także zarzut powoda w tym zakresie, że Sąd I instancji naruszył przepis art. 233 § 1 k.p.c., poprzez pominięcie ustaleń z opinii biegłego dotyczących możliwego do uzyskania przez powoda czynszu z tytułu najmu przedmiotowego lokalu za okres od dnia 1 października 2011r. do dnia 28 lutego 2013r.. Z uwagi na to, że Sąd I instancji zastosował do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy art. 18 ust.3 powołanej ustawy o ochronie praw lokatorów, pominiecie tego dowodu było w pełni uzasadnione. Okoliczność ta bowiem – w świetle przyjętej podstawy prawnej - nie miała dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy istotnego znaczenia.

Nie znajdują żadnego uzasadnienia zarzuty podniesione w apelacji M. B..

W szczególności, bezzasadny jest zarzut naruszenia przez Sąd I instancji przepisów postępowania cywilnego, tj. art. 233 § 1 k.p.c. w zw. z art. 227 k.p.c. w zw. z art. 230 k.p.c.

Sąd I instancji dokonał prawidłowych ustaleń stanu faktycznego, znajdujących pełne oparcie w zebranym w sprawie materiale dowodowym i trafnie określił konsekwencje prawne z nich wynikające. Ocena materiału dowodowego dokonana przez Sąd I instancji nie jest sprzeczna z zasadami logicznego rozumowani i doświadczenia życiowego.

Jest okolicznością bezsporną, że wyrokiem Sądu Rejonowego dla Łodzi – Widzewa w Łodzi z dnia 27 września 2012 roku w sprawie o sygn. akt II C 733/11 z powództwa M. S. przeciwko pozwanym D. B., M. B. oraz J. B. o eksmisję, nakazano pozwanym opróżnienie lokalu mieszkalnego numer (...) położonego w Ł. przy ul. (...) wraz z należącymi do nich rzeczami. Jednocześnie Sąd w wyroku tym orzekł, iż pozwani D. B., M. B. oraz J. B. są uprawnieni do lokalu socjalnego. Ponadto Sąd wstrzymał wykonanie opróżnienia lokalu mieszkalnego do czasu złożenia pozwanym przez Miasto Ł. oferty zawarcia najmu lokalu socjalnego. Wyrok ten jest prawomocny od dnia 25 lipca 2013 roku. Jest okolicznością bezsporną , że pozwany M. B. zamieszkuje w tym lokalu w dalszym ciągu. W toku postępowania w niniejszej sprawie pozwany nie udowodnił w jakich okresach czasu nie zamieszkiwał w tym lokalu, a ciężar dowodu na te okoliczność – wbrew poglądowi prezentowanemu w apelacji – spoczywał na pozwanym. Całkowicie bezzasadny jest zarzut , że powód nie wskazał za jaki okres dochodzi należności w przedmiotowej sprawie. Początkowo żądanie pozwu obejmowało okres od dnia 6 października 2012r. do dnia 6 lipca 2012r, a następnie - po rozszerzeniu powództwa do dnia 6 lutego 2013r. Wysokość opłat na rzecz spółdzielni z tytułu korzystania z przedmiotowego lokalu został określona na podstawie opinii biegłego na kwotę 11.126,76 zł.

W tym stanie rzeczy nie sposób przyjąć, że Sąd I instancji dokonując ustaleń stanu faktycznego przekroczył zakres swobodnej oceny dowodów, wyznaczonej dyspozycją art. 233 k.p.c.

Nie znajduje także uzasadnienia zarzut § 6 pkt 5 w zw. z § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu ( t.j.Dz.U.2013, poz.4610). Żądanie w pozwie w tej sprawie zostało określone na kwotę 10.574zł. , przy czym kwota ta dochodzona była solidarnie od pozwanych , dopiero w toku postępowania powództwo zostało rozszerzone o kwotę 18.608,92 zł. Stosownie do § 4 ust. 2 powołanego rozporządzenia w razie zmiany w toku postępowania wartości stanowiącej podstawę opłaty, bierze się pod uwagę wartość zmienioną, poczynając od następnej instancji. Zatem w przedmiotowej sprawie podstawę do ustalenia wartości stawki wynagrodzenia pełnomocnika stanowiła kwota 10,574 zł , a nie kwota 29.182,92 zł jak wskazuje to skarżący w apelacji . Sąd I instancji orzekając o należnych pozwanemu kosztach postępowania zastosował zasadę stosunkowego rozdzielenia kosztów przewidzianą dyspozycją art. 100 k.p.c. i zasądził od powoda na rzecz pozwanego kwotę 797,78zł.Wyrok nie zawierał rozstrzygnięcia, co do kosztów należnych pełnomocnikowi z urzędu, które nie zostały zasadzone od przeciwnika pozwanego, pełnomocnik pozwanego nie składał wniosku o uzupełnienie wyroku w tym zakresie Całkowicie bezzasadne są apelacje J. B. i D. B..

Twierdzenia pozwanych, że to Gmina Ł. powinna ponosić za nich koszty utrzymania lokalu do czasu zaoferowania lokalu socjalnego nie znajdują podstawy prawnej , a w szczególności są sprzeczne z treścią art. 18 ust.3 powołanej ustawy o ochronie praw lokatorów.

Nie znajduje także uzasadnienia pogląd skarżących, że powództwo powinno być oddalone z uwagi na zasady współżycia społecznego ( art. 5 k.c.).

Nie mogą powoływać się na ochronę wynikająca z art. 5 k.c. osoby, które same naruszają te zasady. Pozwani zamieszkują w lokalu należącym do powoda, nie uiszczają opłat z tytułu korzystania z tego lokalu, trudno zatem przyjąć, że żądanie powoda jest sprzeczne z zasadami współżycia społecznego w sytuacji, gdy to powód musi ponosić koszty utrzymania lokalu, z którego korzystają pozwani bez tytułu prawnego.

Mając na uwadze powyższe, Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. oddalił zarówno apelacje powoda jak i wszystkich pozwanych jako bezzasadne.

O kosztach postępowania apelacyjnego Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 100 k.p.c. i zniósł je wzajemnie między stronami.

O kosztach nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu M. B. z urzędu w postępowaniu apelacyjnym, Sąd Okręgowy orzekł na podstawie § 8 ust. 5w zw. z § 16 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu ( Dz.U. poz.1801).