Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 września 2016 r.

Sąd Rejonowy w Nysie I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	Sędzia Sądu Rejonowego Remigiusz Drzewiecki
Protokolant:	sekretarka Anna Jakubiszyn

po rozpoznaniu w dniu 2 września 2016 r. na rozprawie w N.

sprawy z powództwa A. G. (1)

przeciwko (...) S.A. z siedzibą w S.

o zapłatę

I.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda A. G. (1) kwotę 50.100 zł (pięćdziesiąt tysięcy sto złotych) wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 1 czerwca 2013r. do dnia 31 grudnia 2015r. oraz odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia 1 stycznia 2016r. do dnia zapłaty,

II.  oddala powództwa co do żądania zasądzenia kwoty 430,50 zł (czterysta trzydzieści złotych pięćdziesiąt groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 1 czerwca 2013r. do dnia zapłaty,

III.  w pozostałym zakresie postępowanie w sprawie umarza,

IV.  zasądza od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz powoda A. G. (1) kwotę 2.527 zł (dwa tysiące dwieście dwadzieścia siedem złotych) tytułem kosztów opłaty sądowej, kwotę 3.600 zł (trzy tysiące sześćset złotych) tytułem kosztów zastępstwa procesowego, kwotę 1.000 zł (jeden tysiąc złotych) tytułem kosztów opinii biegłego oraz kwotę 34 zł (trzydzieści cztery złote) tytułem kosztów opłat skarbowych od pełnomocnictw,

V.  nakazuje ściągnąć od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Nysie kwotę 1.715,17 zł (jeden tysiąc siedemset piętnaście złotych siedemnaście groszy) tytułem kosztów opinii biegłego poniesionych przez Skarb Państwa.

UZASADNIENIE

Powód A. G. (1) w pozwie wniesionym do Sądu Rejonowego w Nysie dnia 8 stycznia 2014 r. wniósł o zasądzenie od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. kwoty 50.100,00 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenia pojazdu będące wynikiem zdarzenia z dnia 09 marca 2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami od dnia 01 czerwca 2013 r., kwoty 430,50 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia opinii przez niezależnego rzeczoznawcę wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 01 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty oraz o zasądzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych oraz opłaty skarbowej od pełnomocnictwa w kwocie 17 zł.

W uzasadnieniu pozwu powód podał, że w dniu 3 kwietnia 2013 r. miała miejsce kolizja drogowa, na skutek której uszkodzony został pojazd marki (...) o nr rej. (...) będący własnością powoda. W czasie rozładunku mokrych trocin operator koparki (pojazd ubezpieczony u pozwanej) doprowadził do przechyłu maszyny z wyciągniętą łyżką (załadowaną) na ramieniu koparki, która dużą siłą uderzyła w górną krawędź lewej burty, wgniatając ją i deformując skrzynię załadunkową (muldę), która w części górnej przemieściła się w prawo. Pojazd sprawcy przedmiotowego zdarzenia ubezpieczony był w zakresie odpowiedzialności cywilnej pojazdów mechanicznych u pozwanej. Powód zgłosił przedmiotową szkodę pozwanej, w wyniku czego zostało podjęte postępowanie likwidacyjne. Decyzją z dnia 30 kwietnia 2013 r. pozwana odmówiła wypłaty odszkodowania powodowi. Nie zgadzając się z decyzją pozwanej, powód zlecił wykonanie opinii technicznej dotyczącej przedmiotowej szkody niezależnemu rzeczoznawcy. W opinii z dnia 22 maja 2013 r. niezależny rzeczoznawca wskazał, że koszt naprawy uszkodzonego pojazdu – bez uwzględnienia podatku VAT – wynosi 50.100,00 zł. Na podstawie opinii powód zażądał wypłaty wskazanej kwoty jako całkowitego kosztu naprawy uszkodzonego samochodu. Jednocześnie z uwagi na fakt, iż dla wykazania zasadności roszczenia konieczne było zlecenie wykonania opinii niezależnemu rzeczoznawcy, pełnomocnik powoda wezwał pozwaną do wypłaty kwoty 430,50 zł tytułem kosztów sporządzenia opinii. Pismem z dnia 27 czerwca 2013r. pozwana odmówiła powodowi wypłaty odszkodowania oraz zwrotu kosztów wykonania opinii niezależnego rzeczoznawcy. Wobec braku spełnienia świadczenia odpowiadającego pełnej wysokości powstałej szkody, powód zdecydował, iż konieczne i uzasadnione jest skierowanie sprawy na drogę postępowania sądowego. Powód podkreślił, że koparka, która spowodowała uszkodzenie pojazdu powoda jest mechanicznym środkiem komunikacji w rozumieniu przepisów art. 436 k.c. Nie sposób zgodzić się z tym, że koparka w momencie zdarzenia nie była wykorzystywana w celach komunikacyjnych – służyła bowiem przemieszczeniu towarów – mokrych trocin. Gdyby koparka nie była mechanicznym środkiem komunikacji nie podlegałaby ubezpieczeniu obowiązkowemu odpowiedzialności cywilnej.

Strona pozwana (...) S.A. z siedzibą w S. w odpowiedzi na pozew z dnia 27 lutego 2014 r. (k. 30-34) wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie od powoda na rzecz pozwanej kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew strona pozwana potwierdziła, iż w dniu 03 kwietnia 2013 r. doszło do uszkodzenia naczepy (...) o nr rej. (...), której właścicielem jest powód. Uszkodzenie nastąpiło podczas ładowania trocin, operator koparki, doprowadził do przechyłu maszyny z wyciągniętą łyżką, która z dużą siłą uderzyła w górną krawędź lewej burty naczepy. Pozwany z uwagi na fakt, iż do szkody doszło w trakcie wykonywania prac załadunkowych naczepy, a nie w trakcie ruchu pojazdu mechanicznego, nie przyjął odpowiedzialności za zdarzenie. Pozwana poinformowała powoda o swoim stanowisku w sprawie pismami z dnia 30 kwietnia 2013 r., 20 kwietnia 2013 r., 27 czerwca 2013 r. Pozwana udokumentowała szkodę i jej przyczepę. Pozwana zarzuciła, że nie ma w przedmiotowej sprawie legitymacji biernej, bo szkoda doznana przez powoda nie powstała w związku z ruchem mechanicznego środka komunikacji, a w związku z ruchem maszyny budowlanej i w konsekwencji zarzucić należy, że zdarzenie nastąpiło w okolicznościach nie objętych ochroną ubezpieczeniową udzielaną przez pozwanego na podstawie obowiązkowego ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych. Pozwana wskazała, że kluczowe znaczenie dla rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie w zakresie odpowiedzialności pozwanego ma art. 34 i 35 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, według których dla przyjęcia odpowiedzialności ubezpieczyciela z umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, konieczne jest stwierdzenie, że szkoda została wyrządzona w związku z ruchem pojazdu. Oznacza to, że odpowiedzialność po stronie pozwanej mogłaby zachodzić jedynie wówczas gdyby szkoda miała związek z ruchem pojazdu, a w tym wypadku nie miała. Jeżeli szkoda powstaje wyłącznie w wyniku działania tego urządzenia, to nawet wtedy, gdy jest ono zasilane tym samym silnikiem, nie jest to szkoda spowodowana przez ruch pojazdu mechanicznego. Podstawę odpowiedzialności przedsiębiorcy, który prowadzi działalność przy wykonywaniu maszyn poruszanych siłami przyrody - również zamontowanych na pojazdach mechanicznych, za szkody spowodowane przez ruch tych maszyn stanowi 435 k.c.. Odpowiedzialność za szkodę na podstawie art. 436 k.c. mogła by zachodzić po stronie pozwanej gdyby szkoda miała związek z ruchem pojazdu. W tym wypadku szkoda powstała podczas pracy stacjonarnej koparki, a nie podczas jej ruchu. Koparka według art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym jest traktowana jako pojazd wolnobieżny (maszyna budowlana), z tego unormowania wynika, że jest dopuszczona do ruchu po drogach publicznych a więc i musi posiadać ubezpieczenie OC pojazdów mechanicznych. Nie każde jednak zdarzenie z jej udziałem wiązać się będzie z odpowiedzialnością z tytułu OC. Z ostrożności procesowej, pozwana zakwestionowała także wysokość roszczenia przedstawionego przez powoda. Wskazała, że przedstawiona wycena nie została dokonana poprzez oględziny naczepy lecz na podstawie udostępnionej dokumentacji przy czym z uwagi na brak wymienienia przez biegłego dokumentów - tak naprawdę nie wiadomo czym biegły dysponował. Zdaniem pozwanego szkoda nie powinna przekraczać kwoty 6.355,00 zł. Na etapie postępowania likwidacyjnego ustalono wartość samochodu po szkodzie na kwotę 35.750,00 zł w oparciu o przeprowadzoną licytację naczepy. Niezasadne jest żądanie przez powoda zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej kalkulacji, skoro po pierwsze szkoda została udokumentowana został spisany protokół szkody nadto pozwana sporządziła kalkulację.

Pismem procesowym z dnia 28 sierpnia 2014 r. (k. 144) powód zmienił żądanie pozwu w pkt 1 w ten sposób, iż wniósł o zasądzenie od pozwanej na swoją rzecz ponad dotychczas dochodzoną kwotę 50.531,00 zł dalszych 54.835,00 zł tj. w sumie 105.366,00 zł tytułem odszkodowania za uszkodzenia pojazdu będące wynikiem zdarzenia z dnia 03 kwietnia 2013 r. wraz z ustawowymi odsetkami liczonym od dnia 01 czerwca 2013 r. do dnia zapłaty.

Postanowieniem z dnia 20 maja 2015 r. (k.246) Sąd Rejonowy w Nysie uznał się rzeczowo niewłaściwym i sprawę przekazał zgodnie z właściwością do Sądu Okręgowego w Opolu I Wydziału Cywilnego.

Sąd Okręgowy w Opolu postanowieniem z dnia 17 czerwca 2015 r. (k.249) uznał się niewłaściwym rzeczowo i sprawę zwrócił Sądowi Rejonowemu w Nysie.

Na rozprawie w dniu 02 września 2016 r. (k. 322) powód cofnął powództwo w zakresie rozszerzonym w piśmie z dnia 28 sierpnia 2014 r. ze zrzeczeniem się roszczenia i domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty jak w pierwotnym powództwie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 03 kwietnia 2013 r. miała miejsce kolizja drogowa, na skutek której uszkodzony został pojazd - naczepa ciężarowa marki (...) o nr rej. (...) będący własnością powoda. W czasie rozładunku mokrych trocin operator koparki E. M. doprowadził do przechyłu koparki z wyciągniętą łyżką (załadowaną) na ramieniu koparki, która dużą siłą uderzyła w górną krawędź lewej burty naczepy ciężarowej marki (...), wgniatając ją i deformując skrzynię załadunkową (muldę), która w części górnej przemieściła się w prawo.

W dniu zdarzenia koparka marki V. (...) r. była objęta obowiązkowym ubezpieczeniem odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych na skutek umowy zawartej z (...) S.A. z siedzibą w S..

Powód zgłosił szkodę u strony pozwanej w dniu 11 kwietnia 2013 r. W wyniku zgłoszenia zostało wszczęte postępowanie likwidacyjne, w trakcie którego pozwana wyceniła szkodę w naczepie powoda na kwotę 6.355 zł netto czyli 7.816,65 zł brutto.

Pismem z dnia 30 kwietnia 2013 r. strona pozwana poinformowała powoda, że w związku ze zgłoszoną szkodą komunikacyjną po starannej analizie roszczenia stwierdzono, iż nie spełnia ono kryteriów kwalifikujących do wypłaty odszkodowania. W uzasadnieniu pisma strona pozwana wskazała, że przedmiotowa szkoda nie powstała w związku z ruchem, zatrzymaniem lub postojem koparki jako środka komunikacji i tym samym strona pozwana nie ma możliwości wypłaty odszkodowania w ciężar polisy OC posiadacza pojazdu mechanicznego. Dalej w piśmie tym stwierdzono, że zgodnie z zadeklarowanymi przez zgłaszającego okolicznościami szkody, do zdarzenia doszło w związku z pracą koparko – ładowarki jako urządzenia budowlanego.

Powód nie zgadzając się z wyceną szkody ustaloną w toku postępowania likwidacyjnego zlecił wykonanie opinii rzeczoznawcy J. K., który wartość rynkową netto naczepy w stanie uszkodzonym liczoną metodą szkody całkowitej na dzień 03 kwietnia 2013 r. ustalił na kwotę 50.100 zł. Wynagrodzenie rzeczoznawcy za sporządzenie prywatnej opinii wyniosło 430,50 zł i zostało pokryte przez H. A. P. (...) Sp. Jawna K. G. & A. G..

Pismem z dnia 31 maja 2013 r. powód wezwał stronę pozwaną do wypłaty odszkodowania w wysokości 50.100,00 zł. Dodatkowo z uwagi na fakt, iż dla wykazania zasadności roszczenia konieczne było zlecenie wykonania opinii niezależnego rzeczoznawcy, wniósł o zwrot kosztów tej opinii w kwocie 430,50 zł.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie strona pozwana pismem z dnia 27 czerwca 2013r. poinformowała powoda, że nie znajduje podstaw do zmiany dotychczasowego stanowiska. W uzasadnieniu pisma strona pozwana ponownie wskazała, że w rozpatrywanym przypadku bezspornym jest, że koparka w czasie powstania szkody wykorzystywana była jako urządzenie specjalistyczne, dla którego została skonstruowana, wykonując czynności typowe dla swojej konstrukcji i przeznaczenia – pracowała przy załadunku. Oczywistym pozostaje, że w sytuacji gdy pojazd wykonuje typową dla siebie pracę – wykorzystuje swoją specjalistyczną funkcję – nie skutkuje powstaniem odpowiedzialności cywilnej na gruncie ustawy o ubezpieczeniach obowiązkowych, gdzie zakres odpowiedzialności został ograniczony wyłącznie do szkód powstałych podczas wykorzystywania pojazdu jako typowego środka komunikacji i w związku z sytuacjami wynikającymi z wykorzystania pojazdu jako środka komunikacji. Szkoda w naczepie do dnia wytoczenia powództwa nie została naprawiona.

Dowód: przesłuchanie powoda k. 93; akta szkody: zgłoszenie szkody z dnia 11.04.2013 r. k. 72-85, kalkulacja naprawy szkody nr (...) z dnia 19.04.2013 r. k. 86-88, pismo z dnia 20.04.2013 r. k. 64, fotokopia dowodu rejestracyjnego k. 69-71; pismo z dnia 30.04.2013 r. – decyzja o odmowie odszkodowania k. 12-13 ; wycena nr (...) z dnia 22.05.2013 r. k. 10-11; faktura VAT nr (...) z dnia 22.05.2013 r. k. 20; wezwanie do zapłaty z dnia 31 maja 2013 r. k.15 – 16; pismo z dnia 27.06.2013 r. – odpowiedź na odwołanie k. 17-19

Koszt naprawy pojazdu (naczepy) marki (...) o nr rej (...) będącej własnością powoda na skutek zdarzenia z dnia 03 kwietnia 2013 r. wynosi 105.366,00 zł netto, a wraz z podatkiem VAT 129.600,18 zł

Dowód: opinia biegłego sądowego z zakresu eksploatacji pojazdów samochodowych J. B. z dnia 23.06.2014 r. k. 113-122.

Koszt naprawy przedmiotowej naczepy ustalony na kwotę 105.366,00 zł + VAT, jest znacznie większy od wartości rynkowej naczepy przed szkodą, zatem naprawa naczepy jest ekonomicznie nieuzasadniona.

Wartość szacunkowa pojazdu - naczepy marki (...) o nr rej (...) będącego własnością powoda przed szkodą wynosi 62.500,00 zł netto, a wartość przedmiotowej naczepy po szkodzie, została ustalona na kwotę 5.500,00 zł netto. Różnica wartości pojazdu przed i po szkodzie wynosi 62.500,00 zł – 5.500,00 zł = 57.000,00 zł.

Wartość pojazdu uszkodzonego nie może być mniejsza niż wartość złomu możliwego do uzyskania ze skrzyni ładunkowej. Wartość pojazdu uszkodzonego, zawiera w sobie częściowo złom ze skrzyni ładunkowej, jednak nie wiadomo w jakim to jest procencie w stosunku do całej wartości 5.500,00 zł. Waga skrzyni ładunkowej przedmiotowej naczepy wynosi ok. 2000 kg. Zatem wartość pojazdu po szkodzie należy powiększyć o wartość złomu pochodzącego ze skrzyni ładunkowej, która jest wykonana ze stopów aluminium. Ceny skupu złomu aluminiowego wynoszą 5,00 zł /kg. Zatem wartość naczepy po szkodzie wyniesie 2.000 kg x 5,00zł/kg = 10.000,00 zł netto bez podatku VAT.

Wartość szkody całkowitej naczepy marki (...) o nr rej (...) będącej własnością powoda wynosi 52.500,00 zł. Powyższe stanowi różnicę pomiędzy wartością rynkową przedmiotowej naczepy przed szkodą, która została ustalona na kwotę 62.500,00 zł netto, a wartością przedmiotowej naczepy po szkodzie, która została ustalona na kwotę 10.000,00 zł netto czyli 62.500,00 zł – 10.000,00 zł = 52.5000,00 zł netto bez podatku VAT.

Dowód: opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu eksploatacji pojazdów samochodowych J. B. z dnia 22.09.2014 r. k. 146-159, opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu eksploatacji pojazdów samochodowych J. B. z dnia 12.03.2015 r. k. 205-222, opinia uzupełniająca biegłego sądowego z zakresu eksploatacji pojazdów samochodowych J. B. z dnia 26.07.2016 r. k. 278-300.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo A. G. (1) zasługiwało na uwzględnienie w części tj. do kwoty 50.100,00 zł.

Ustalając stan faktyczny w sprawie Sąd oparł się na dokumentach przedłożonych przez strony, w tym także dokumentach znajdujących się w aktach szkody, które zostały szczegółowo opisane pod poszczególnymi elementami stanu faktycznego. Treść przedmiotowych dokumentów nie była kwestionowana przez żadną ze stron postępowania, jak również nie budziła ona zastrzeżeń Sądu, gdyż dokumenty te zostały sporządzone przez uprawnione do tego osoby i nie wykazywały oznak przerobienia czy chociażby próby zniekształcenia ich zawartości. Stąd też w ocenie Sądu stanowiły one wiarygodny materiał dowodowy nadający się do poczynienia na jego podstawie ustaleń faktycznych.

Ponadto stan faktyczny sprawy został ustalony na podstawie dowodu z przesłuchania powoda, który w sposób szczegółowy opisał jak doszło do zdarzenia w dniu 30 kwietnia 2013r. na skutek którego powstała szkoda w pojeździe marki (...) o nr rej. (...) będącym jego własnością oraz w jakim stanie technicznym jest teraz przedmiotowa naczepa. Wyjaśnienia powoda Sąd uznał za wiarygodne w całości.

Dodatkowo Sąd posiłkował się opinią główna i opiniami uzupełniającymi biegłego sądowego z zakresu eksploatacji pojazdów samochodowych mgr inż. J. B.. Treść opinii głównej i opinii uzupełniających była kwestionowana przez pełnomocników stron postępowania, jednak za każdym razem biegły sądowy odnosił się do zastrzeżeń w sposób szczegółowy i wyczerpujący.

W przedmiotowej sprawie bezsporny był fakt, iż w dniu 03 kwietnia 2013 r. powstała szkoda w pojeździe marki (...) o nr rej. (...) będącym własnością powoda. Natomiast było sporne to, czy pozwana odpowiada szkodę oraz wysokość szkody. Strona pozwana stała na stanowisku, że przedmiotowa szkoda nie powstała w związku z ruchem, zatrzymaniem lub postojem koparki jako środka komunikacji i tym samym nie ma możliwości wypłaty odszkodowania w ciężar polisy OC posiadacza pojazdu mechanicznego. W ocenie pozwanej do zdarzenia bowiem doszło w związku z prowadzeniem przedsiębiorstwa.

W niniejszej sprawie odpowiedzialność strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. opiera się na przepisach art. 822 k.c. w związku z przepisami art. 436 § 2 k.c.

Odpowiedzialność za szkodę na podstawie omawianego przepisu obciąża posiadacza mechanicznego środka komunikacji – zarówno samoistnego, jak i zależnego.

Stosownie do treści art. 805 § 1 i 2 k.c. przez umowę ubezpieczenia ubezpieczyciel zobowiązuje się, w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa, spełnić określone świadczenie w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku, a ubezpieczający zobowiązuje się zapłacić składkę. Świadczenie ubezpieczyciela polega w szczególności na zapłacie: przy ubezpieczeniu majątkowym – określonego odszkodowania za szkodę powstałą wskutek przewidzianego w umowie wypadku, a przy ubezpieczeniu osobowym – umówionej sumy pieniężnej, renty lub innego świadczenia w razie zajścia przewidzianego w umowie wypadku w życiu osoby ubezpieczonej.

Zgodnie z art. 822 § 1 k.c. przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ubezpieczyciel zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo ubezpieczony.

W myśl art. 822 § 4 k.c. uprawniony do odszkodowania w związku ze zdarzeniem objętym umową ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej może dochodzić roszczenia bezpośrednio od ubezpieczyciela.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela ma zatem charakter odpowiedzialności wtórnej i jest uzależniona od odpowiedzialności samego sprawcy.

Odpowiedzialność ubezpieczyciela z tytułu zawartej przez posiadacza pojazdu mechanicznego umowy obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej została sprecyzowana ustawą z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych. Z treści art. 34 ust. 1 powyższej ustawy wynika, że z ubezpieczenia OC posiadaczy pojazdów mechanicznych przysługuje odszkodowanie, jeżeli posiadacz lub kierujący pojazdem mechanicznym są obowiązani do odszkodowania za wyrządzoną w związku z ruchem tego pojazdu szkodę, będącą następstwem śmierci, uszkodzenia ciała, rozstroju zdrowia bądź też utraty, zniszczenia lub uszkodzenia mienia. Z kolei zgodnie z art. 35 wskazanej ustawy ubezpieczeniem OC posiadaczy pojazdów mechanicznych jest objęta odpowiedzialność cywilna każdej osoby, która kierując pojazdem mechanicznym w okresie trwania odpowiedzialności ubezpieczeniowej, wyrządziła szkodę w związku z ruchem tego pojazdu.

Z kolei w myśl art. 436 § 2 k.c. w razie zderzenia się mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody wymienione osoby mogą wzajemnie żądać naprawienia poniesionych szkód tylko na zasadach ogólnych. Szkoda wywołująca odpowiedzialność na podstawie art. 436 § 2 k.c. musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Z kolei przepis art. 415 k.c. stanowi, że kto z własnej winy wyrządził drugiemu szkodę, obowiązany jest do jej naprawienia. Przesłankami tej odpowiedzialności są szkoda, czyn sprawcy noszący znamiona winy oraz związek przyczynowy pomiędzy tymże czynem a szkodą.

Podstawową przesłanką odpowiedzialności jest wymaganie, aby szkoda została wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji poruszanego za pomocą sił przyrody.

Mechaniczny środek komunikacji poruszany za pomocą sił przyrody, w rozumieniu art. 436 k.c. , charakteryzuje się następującymi cechami:

1) napędzany jest własnym urządzeniem mechanicznym,

2) porusza się za pomocą sił przyrody,

3) służy celom komunikacyjnym.

Wszystkie te cechy muszą występować łącznie. W tym rozumieniu do mechanicznych środków komunikacji poruszanych za pomocą sił przyrody należy zaliczyć: samochody, motocykle, autobusy, ciągniki, statki powietrzne i morskie, statki żeglugi śródlądowej, motorówki itp. napędzane zawsze urządzeniem mechanicznym. Z tego punktu widzenia nie jest istotne, czy przystosowane są one do poruszania się na drogach, na wodzie czy w powietrzu lub czy poruszają się po szynach albo innych stałych przewodach trakcyjnych. Wyłączone natomiast z tego pojęcia są pojazdy nieporuszane za pomocą sił przyrody (np. rower), niebędące mechanicznymi środkami komunikacji (np. dźwigi elektryczne) (G. Bieniek, Komentarz do kodeksu cywilnego, Wyd. Lexis Nexis 2013)

Z kolei w ustawie z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych ustawodawca posługuje się pojęciem pojazdu mechanicznego.

Definicja legalna „pojazdu mechanicznego” znajduje się w art. 2 ust. 1 pkt 10 z ustawy ubezpieczeniowej ^, zgodnie z którym pojazd mechaniczny to :

a) pojazd samochodowy, ciągnik rolniczy, motorower i przyczepę określone w przepisach ustawy - Prawo o ruchu drogowym,

b) pojazd wolnobieżny w rozumieniu przepisów ustawy - Prawo o ruchu drogowym, z wyłączeniem pojazdów wolnobieżnych będących w posiadaniu rolników posiadających gospodarstwo rolne i użytkowanych w związku z posiadaniem tego gospodarstwa;

Zgodnie z art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym pojazd wolnobieżny to pojazd silnikowy, którego konstrukcja ogranicza prędkość jazdy do 25 km/h, z wyłączeniem ciągnika rolniczego.

Użyte natomiast w art. 436 § 2 k.c. pojęcie mechanicznego środka komunikacji ujmowane jest w doktrynie jak i w orzecznictwie dość szeroko. Jest to w zasadzie każde urządzenie mechaniczne służące celom komunikacji. Przy czym pod pojęciem komunikacji należy rozumieć przemieszczanie towarów bądź też ludzi.

Sąd przyjął za słuszne twierdzenia powoda, że koparka w niniejszej sprawie jest mechanicznym środkiem komunikacji w rozumieniu art. 436 k.c., bowiem spełnia łącznie wszystkie trzy cechy. Koparka jest pojazdem poruszającym się na kołach, a więc ma możliwość przemieszczania się z jednego miejsca do drugiego za pomocą silnika, który uruchamia również kielich koparki.

Przechodząc do drugiej przesłanki, należy zauważyć, że pojęcie szkody nie jest zdefiniowane w k.c. Na tle całokształtu przepisów kodeksu cywilnego przyjmuje się, że szkodą w ścisłym tego słowa znaczeniu jest uszczerbek majątkowy, czyli zmniejszenie się majątku w skutek pewnego zdarzenia. Natomiast „krzywda” jest wynikiem naruszenia dobra osobistego, naruszenia czci, obrażeń ciała, itp. Jeżeli takie naruszenie nie oddziaływuje ujemnie na sferę majątkową – jest tylko „krzywdą” (szkodą niematerialną). Według art. 361 § 2 k.c. naprawienie szkody obejmuje „straty, które poszkodowany poniósł” ( damnum emergens) oraz „korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono”( lucrum cessans) – por. uzasadnienie uchwały Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 1996 r., III CZP 2/96, opublikowanej w OSNC 1996/6/79.

W niniejszej sprawie biegły sądowy ustalił, że wartość szacunkowa pojazdu marki (...) o nr rej (...) będącej własnością powoda przed szkodą wynosi 62.500,00 zł netto, a wartość przedmiotowej naczepy po szkodzie, została ustalona na kwotę 5.500,00 zł netto. Różnica wartości pojazdu przed i po szkodzie wynosi 62.500,00 zł – 5.500,00 zł = 57.000,00 zł. Wartość pojazdu uszkodzonego nie może być jednak mniejsza niż wartość złomu możliwego do uzyskania ze skrzyni ładunkowej. Wartość pojazdu uszkodzonego, zawiera w sobie częściowo złom ze skrzyni ładunkowej, jednak nie wiadomo w jakim to jest procencie w stosunku do całej wartości 5.500,00 zł. Waga skrzyni ładunkowej przedmiotowej naczepy waży ok. 2000 kg. Zatem wartość pojazdu po szkodzie należy powiększyć o wartość złomu pochodzącego ze skrzyni ładunkowej, która jest wykonana ze stopów aluminium. Ceny skupu złomu aluminiowego wynoszą 5,00 zł /kg. Zatem wartość naczepy po szkodzie wyniesie 2.000 kg x 5,00zł/kg = 10.000,00 zł netto bez podatku VAT. Wartość szkody całkowitej naczepy marki (...) o nr rej (...) będącej własnością powoda wynosi 52.500,00 zł netto bez podatku VAT. Powyższe stanowi różnicę pomiędzy wartością rynkową przedmiotowej naczepy przed szkodą, która została ustalona na kwotę 62.500,00 zł netto, a wartością przedmiotowej naczepy po szkodzie tzw. pozostałości, która została ustalona na kwotę 10.000,00 zł netto czyli 62.500,00 zł – 10.000,00 zł = 52.5000,00 zł netto bez podatku VAT. Jednocześnie biegły ustalił, że koszt naprawy pojazdu (naczepy) marki (...) o nr rej (...) będącej własnością powoda na skutek zdarzenia z dnia 03 kwietnia 2013r. wynosi 105.366,00 zł + podatek VAT i jest ekonomicznie nieuzasadniona, bowiem w znacznym stopniu przewyższa wartość samej naczepy. Sąd miał na uwadze, aby przyznając odszkodowanie powód nie był bezpodstawnie wzbogacony. W świetle powyższego Sąd przyjął za biegłym sądowym, że wartość szkody wynosi 52.500,00 zł.

W niniejszej sprawie Sąd ustalił, że szkoda jaką poniósł powód powstała w wyniku zawinionego działania kierującego pojazdem ubezpieczonym u strony pozwanej. W czasie rozładunku mokrych trocin operator koparki ubezpieczonej u strony pozwanej E. M. doprowadził do przechyłu koparki z wyciągniętą łyżką (załadowaną) na ramieniu koparki, która dużą siłą uderzyła w górną krawędź lewej burty naczepy ciężarowej marki (...), wgniatając ją i deformując skrzynię załadunkową (muldę), która w części górnej przemieściła się w prawo.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 50.100,00 zł, wobec czego Sąd uznał, to powództwo zasadne i taką kwotę na rzecz powoda od strony pozwanej zasądził tytułem odszkodowania.

Sąd oddalił powództwo co do kwoty 430,50 zł stanowiącej równowartość kosztów sporządzenia prywatnej opinii przez niezależnego rzeczoznawcę. Faktura za sporządzenie prywatnej opinii została wystawiona na H.A.P. Sp. Jawna K. G.& A. G. i jak zeznał powód została zapłacona z majątku przedmiotowej spółki. W świetle powyższego, w cenie Sądu, nie było podstaw do zasądzenia od pozwanej na rzecz powoda kwoty 430,50 zł tytułem zwrotu kosztów sporządzenia prywatnej opinii przez niezależnego rzeczoznawcę i w tej części Sąd oddalił powództwo.

Art. 203 § 1 k.p.c. stanowi, że pozew może być cofnięty bez zezwolenia pozwanego aż do rozpoczęcia rozprawy, a jeżeli z cofnięciem połączone jest zrzeczenie się roszczenia - aż do wydania wyroku.

Z art. 355 § 1 k.p.c. wynika, że sąd wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania, jeżeli powód skutecznie cofnął pozew.

W przedmiotowej sprawie powód na rozprawie w dniu 02 września 2016 r. (k. 322) cofnął powództwo w zakresie rozszerzonym w piśmie z dnia 28 sierpnia 2014 r. ze zrzeczeniem się roszczenia i domagał się zasądzenia od pozwanego kwoty 50.531,00 zł jak w pierwotnym powództwie. Powód skutecznie cofnął pozew ponad kwotę dochodzoną pierwotnie, czyli ponad kwotę 50.530,50 zł i w tym zakresie postępowanie w sprawie należało umorzyć.

Sąd zasądził odsetki na rzecz powoda od dnia 01 czerwca 2013 r. tj. po upływie 30 dni od daty złożenia przez powoda zawiadomienia o szkodzie – zawiadomienie o szkodzie złożono w dniu 11 kwietnia 2013 r. Zgodnie z art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz.U.03.124.1152 z późn. zm.) zakład ubezpieczeń wypłaca odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia przez poszkodowanego lub uprawnionego zawiadomienia o szkodzie. Tym samym pozwana powinna spełnić świadczenie najpóźniej do dnia 11 maja 2013 r.

Orzeczenie w przedmiocie odsetek od zasądzonej kwoty 50.100,00 zł za okres od 01 czerwca 2013 r. do dnia 31 grudnia 2015 r. podyktowane jest przepisem art. 481 § 1 k.c. oraz 481 § 2 zd. 1 k.c. w brzmieniu obowiązującym do 1 stycznia 2016 roku, czyli do czasu wejścia życie ustawy z 9 października 2015 roku o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy - Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1830), powoływanej dalej jako „ustawa zmieniająca”.

Zgodnie z art. 481 § 1 k.c. jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego, wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia, chociażby nie poniósł żadnej szkody i chociażby opóźnienie było następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W myśl art. 481 § 2 zd. 1 k.c., jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była z góry oznaczona, należą się odsetki ustawowe.

Ustawa zmieniająca wprowadziła zmiany, m.in. w zakresie przepisu art. 481 k.c. Zmieniony został przede wszystkim § 2 art. 481 k.c. wprowadzający, tzw. „odsetki ustawowe za opóźnienie”, w myśl którego, jeżeli stopa odsetek za opóźnienie nie była oznaczona, należą się odsetki ustawowe za opóźnienie w wysokości równej sumie stopy referencyjnej Narodowego Banku Polskiego (wynoszącej 1,5%) i 5,5 punktów procentowych. Jednakże gdy wierzytelność jest oprocentowana według stopy wyższej, wierzyciel może żądać odsetek za opóźnienie według tej wyższej stopy.

Jednocześnie ustawodawca w art. 56 ustawy zmieniającej przesądził, że do odsetek należnych za okres kończący się przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.

W myśl art. 57 ustawy zmieniającej, ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2016 r., z wyjątkiem art. 50, art. 51 i art. 54, które wchodzą w życie z dniem następującym po dniu ogłoszenia.

Z tych względów Sąd zasądzając odsetki ustawowe za opóźnienie za okres od 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty był związany aktualnie obowiązującą treścią przepisu art. 481 § 2 k.c. i zasądził ustawowe odsetki za opóźnienie do dnia zapłaty.

Orzeczenie o kosztach uzasadnia art. 100 zd. 2 k.p.c,, zgodnie z którym Sąd może jednak włożyć na jedną ze stron obowiązek zwrotu wszystkich kosztów, jeżeli jej przeciwnik uległ tylko co do nieznacznej części swego żądania albo gdy określenie należnej mu sumy zależało od wzajemnego obrachunku lub oceny sądu. W niniejszej sprawie powód wygrał sprawę w przeważającej części i Sąd postanowił obciążyć pozwaną całością kosztów

Na koszty procesu po stronie powodowej złożyły się koszty opłaty sądowej od pozwu w łącznej kwocie 2.527,00 zł, koszty zastępstwa procesowego w kwocie 3.600,00 zł zgodnie z § 6 pkt 6 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U.2013.461 j.t., z późn. zm.), kwotę 1.000,00 zł tytułem kosztów opinii biegłego oraz kwotę 34,00 zł tytułem zwrotu opłaty skarbowej od pełnomocnictwa dla r.pr. Ł. Ł. i r. pr. M. B..

W pkt V wyroku Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2016 r. poz. 623) w zw. z art. 100 zd. 2 k.p.c, nakazał ściągnąć od strony pozwanej (...) S.A. z siedzibą w S. na rzecz Skarbu Państwa- Sądu Rejonowego w Nysie kwotę 1.715,17 zł tytułem kosztów opinii biegłego poniesionych przez Skarb Państwa.

Wobec powyższego, na podstawie przytoczonych przepisów orzeczono jak w sentencji.