Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 28 września 2016 r.

Powód V. Niestandaryzowany Sekurytyzacyjny Fundusz Inwestycyjny Zamknięty z siedzibą w W. (dalej Fundusz) wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych H. C. i J. C. kwoty 9059,24 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 8043,60 zł od dnia 25 marca 2016 r. do dnia zapłaty. W uzasadnieniu powód podniósł, że H. S. zawarła z Bankiem (...) SA umowę pożyczki z dnia 14 listopada 2006 r. H. S. nie spłaciła zadłużenia z tytułu tej umowy. Zmarła w dniu 5 kwietnia 2009 r. Spadek po H. S. nabyli H. C. i J. C.. W dniu 4 grudnia 2014 r. Bank (...) w W. przelał wierzytelność na Fundusz. (pozew k. 2-3)

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na ich rzecz kosztów procesu niezależnie od jego wyniku według norm przepisanych. Podnieśli, że powód nie udowodnił przelewu wierzytelności. Wskazali, że powód nie zwracał się do powodów z żadnymi propozycjami ugodowego rozwiązania sporu, a gdyby powód wcześniej zawiadomił powodów o przelewie, spór sądowy nie byłby potrzebny. (odpowiedzi na pozew k. 41-43, 51-53)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 listopada 2006 r. Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. zawarł z H. S. umowę pożyczki gotówkowej. H. S. zmarła dnia 5 kwietnia 2009 r. Spadek po H. S. nabyły z dobrodziejstwem inwentarza wnuki H. C. i J. C.. W dniu 26 listopada 2014 r. Bank (...) spółka akcyjna z siedzibą w W. zawarł z Funduszem umowę przelewu wierzytelności powstałych w stosunku do osób fizycznych, co do których bank jest w posiadaniu nieformalnych, lecz wiarygodnych wiadomości o ich zgonie i równocześnie posiadał informacje o osobach spadkobierców. W myśl § 3 pkt 1 umowy przedmiotem przelewu były wierzytelności wymienione w Załączniku nr 1 do umowy. Zgodnie z § 3 pkt 2 umowy przeniesienie wierzytelności następuje w dniu wpływu ceny na rachunek cedenta. Na dzień 24 marca 2016 r. w księgach rachunkowych Funduszu figurowało zadłużenie H. S. w wysokości 9059,24 zł, w tym kapitał 8043,60 zł, odsetki do dnia 4 grudnia 2014 r. 150,14 zł, opłaty 25 zł i odsetki ustawowe od dnia 5 grudnia 2014 r. do dnia 24 marca 2016 r. 840,05 zł. (dowody: umowa k. 5-6, postanowienie k. 24, wyciąg z ksiąg rachunkowych k. 4, umowa przelewu k. 12-17)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie wyżej powołanych dokumentów, które nie były kwestionowane przez strony, a Sąd nie znalazł podstaw do odmówienia im wiarygodności i mocy dowodowej w świetle własnej oceny przedstawionych dowodów.

Sąd odmówił wiarygodności i mocy dowodowej wydrukowi komputerowemu zawierającemu dane osobowe H. S. oraz sygnaturę akt postępowania spadkowego, w którym zapadło postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku przez pozwanych. W pierwszej kolejności należy stwierdzić, że omawiany wydruk nie stanowi dokumentu prywatnego w rozumieniu art. 245 § 1 k.p.c., albowiem nie jest opatrzony niczyim podpisem, tym bardziej podpisem osoby lub osób uprawnionych do reprezentacji powoda. Nosi on wprawdzie poświadczenie za zgodność z oryginałem dokonane przez występującego w sprawie pełnomocnika powoda, niemniej jednak nie sanuje to jego istotnych braków, sprawiających, że nie może być poddany ocenie jako dokument prywatny. W takiej sytuacji przedmiotowy wydruk winien zostać oceniony w świetle przepisów art. 308 § 1 k.p.c. w brzmieniu obowiązującym do dnia 7 września 2016 r. Zgodnie z art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 10 lipca 2015 r. o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2015.1311) przepisy kodeksu postępowania cywilnego w brzmieniu nadanym tą ustawą stosuje się do postępowań wszczętych po dniu jej wejścia w życie. W myśl art. 308 § 1 w dotychczasowym brzmieniu sąd może dopuścić dowód z filmu, telewizji, fotokopii, fotografii, planów, rysunków oraz płyt lub taśm dźwiękowych i innych przyrządów utrwalających albo przenoszących obrazy lub dźwięki. Zgodnie z art. 309 k.p.c. sposób przeprowadzenia dowodu innymi środkami dowodowymi niż wymienione w artykułach poprzedzających określi sąd zgodnie z ich charakterem, stosując odpowiednio przepisy o dowodach. Do oceny wiarygodności i mocy dowodowej omawianego wydruku należy stosować przede wszystkim przepisy o dowodzie z dokumentu. Należy bowiem zauważyć, że wydruk ten zawiera usystematyzowany tekst oraz szereg danych specyficznych, powiązanych z osobą poprzedniczki prawnej pozwanych. W tym zakresie wydruk ten stanowi źródło informacji o tym, że powodowi znane jest imię i nazwisko poprzedniczki prawnej powodów oraz fakt jej śmierci i przeprowadzenia po niej postępowania spadkowego wraz z sygnaturą akt. Dane zawarte w wydruku nie powalają jednak na ustalenie jego przeznaczenia, gdyż nie zawiera on żadnych opisów merytorycznych, pozwalających powiązać go z konkretnymi stosunkami prawnymi, w których podmiotami byłby Fundusz i H. S., w tym umowy przelewu wierzytelności względem H. S..

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Powód dochodził zapłaty od następców prawnych dłużniczki, z którą umowę pożyczki zawarł poprzednik prawny powoda - cedent. Należy zatem zauważyć, że po obu stronach umowy pożyczki z 14 listopada 2006 r. doszło do następstwa prawnego, z tym że po stronie biorącej potyczkę H. S. sukcesja miała charakter uniwersalny, a po stronie dającego pożyczkę Banku (...) w W. miała charakter singularny. W myśl ogólnej reguły normującej rozkład ciężaru dowodu, ustanowionej w art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. Odnosząc powyższe do okoliczności faktycznych niniejszej sprawy należy uznać, że ciężar dowodu co do następstwa prawnego po stronach umowy pożyczki z 14 listopada 2006 r. spoczywał na powodzie. Zgromadzony materiał dowodowy pozwala na uznanie, że powód sprostał swoim obowiązkom dowodowym w zakresie wykazania następstwa prawnego po H. S. przez pozwanych. Wystarczającym dowodem jest odpis postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku, wymieniającego pozwanych jako spadkobierców H. S.. Diametralnie inaczej wypada ocena zadośćuczynienia przez powoda obowiązkom dowodowym w zakresie następstwa prawnego po Banku (...) w W.. Sąd podzielił zarzuty pozwanych, że powód nie wykazał przejścia na niego wierzytelności na skutek przelewu. Zasadnie pozwani podnieśli, że przedstawiony przez powoda wydruk z danymi H. S. nie stanowi dowodu nabycia wierzytelności banku przeciwko tej dłużniczce. Jak już wyżej wskazano w ramach oceny dowodów przedmiotowy wydruk nie ma cech, które w myśl postanowienia § 3 pkt. 1 umowy przelewu pozwalałyby uznać, że jest on merytorycznie powiązany z umowa przelewu w ten sposób, że jego treść konkretyzuje umowę przelewu podmiotowo. Wskazane mankamenty omawianego wydruku i jednocześnie brak innych dowodów na okoliczność zakresu podmiotowego przelewu skutkują uznaniem, że powód wprawdzie wykazał fakt zawarcia z bankiem umowy przelewu, a ściśle rzecz ujmując, nabycie pakietu wierzytelności, natomiast nie wykazał, że w skład nabytego pakietu wchodzi wierzytelność banku przeciwko H. S.. W ocenie Sądu nie można uznać faktu nabycia spornej wierzytelności za udowodniony innymi dowodami zaoferowanymi przez powoda. Dotyczy to w szczególności wyciągu z ksiąg rachunkowych Funduszu. Należy w tym miejscu zauważyć, że w myśl art. 194 ust. 1 ustawy z dnia 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi księgi rachunkowe funduszu sekurytyzacyjnego, wyciągi z tych ksiąg podpisane przez osoby upoważnione do składania oświadczeń w zakresie praw i obowiązków majątkowych funduszu i opatrzone pieczęcią towarzystwa zarządzającego funduszem sekurytyzacyjnym oraz wszelkie wystawione w ten sposób oświadczenia zawierające zobowiązania, zwolnienie z zobowiązań, zrzeczenie się praw lub pokwitowanie odbioru należności mają moc prawną dokumentów urzędowych oraz stanowią podstawę do dokonania wpisów w księgach wieczystych i rejestrach publicznych. W myśl § 2 tego artykułu moc prawna dokumentów urzędowych, o której mowa w ust. 1, nie obowiązuje w odniesieniu do dokumentów wymienionych w tym przepisie w postępowaniu cywilnym. Z powołanej regulacji wynika wyraźnie, że na gruncie postępowania cywilnego wyciąg z ksiąg rachunkowych funduszu sekurytyzacyjnego ma moc dokumentu prywatnego w rozumieniu art. 245 § 1 k.p.c. Dowodzi zatem jedynie tego, że osoba, która wyciąg podpisała, złożyła oświadczenie o treści ujętej w wyciągu. W ocenie Sądu dowód taki nie jest wystarczający do wykazania, że powód jest nabywcą spornej wierzytelności. Dowód ten zdolny jest bowiem do wykazania jedynie tego, że przedmiotowa wierzytelność została zapisana w księgach rachunkowych Funduszu oraz że osoby uprawnione do wystawiania wyciągów z ksiąg rachunkowych Funduszu złożyły oświadczenie, że fundusz nabył tę wierzytelność w drodze przelewu. Treść wyciągu znajduje potwierdzenie w pozostałym materiale dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy, z wyjątkiem osoby dłużniczki. Należy w tym miejscu zauważyć, że treść wyciągu jest nieadekwatna do twierdzeń powoda przytoczonych w pozwie, gdyż w punkcie 2 wyciągu jako dłużnik na dzień wystawienia wyciągu, tj. 24 marca 2016 r., figuruje H. S., mimo że Funduszowi wiadomo było, że H. S. zmarła przed wystawieniem wyciągu. W ocenie Sądu obniża to dodatkowo walory dowodowe wyciągu. Wskazuje bowiem, że świadomość osób, które podpisały wyciąg, nie obejmuje następstwa prawnego po H. S.. Wyciąg takiej treści nie może stanowić dowodu odmiennych twierdzeń co do osoby dłużników przytoczonych w pozwie.

Powyższe rozważania prowadzą do wniosku, że powód nie wykazał nabycia spornej wierzytelności przeciwko pozwanym. Z tego względu pozbawiony jest legitymacji materialnej i procesowej w niniejszej sprawie.

Wobec powyższego należało orzec jak w sentencji.

O kosztach procesu Sąd orzekł w myśl zasady finansowej odpowiedzialności za wynik sprawy i obciążył powoda na rzecz powodów solidarnie kwotą 2417 zł, na którą składają się kwoty 2400 zł tytułem kosztów zastępstwa prawnego na podstawie § 2 pkt. 4 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 15 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

SSR Paweł Szymański

Zarządzenie: odpis wyroku z uzasadnieniem doręczyć pełnomocnikowi powoda.