Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V RC 449/15

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 22 czerwca 2015 r. (data wpływu) powód K. K. wniósł o obniżenie alimentów zasądzonych na rzecz pozwanej D. K. wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 02 marca 2009 r. wydanym w sprawie sygn. akt VI C 1208/07 z kwoty po 950 zł miesięcznie do kwoty po 500 zł. miesięcznie płatnych do 10-go dnia miesiąca z ustawowymi odsetkami w razie uchybienia płatności którejkolwiek z rat.

W odpowiedzi na pozew z dnia 23 września 2015 r. (data wpływu) pozwana D. K., działając przez pełnomocnika, wniosła o oddalenie powództwa w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz strony pozwanej zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwana urodziła się w dniu (...) w W. i pochodzi ze związku małżeńskiego M. K. oraz K. K..

Związek małżeński M. K. oraz K. K. został rozwiązany przez rozwód wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 02 marca 2009 r. wydanym w sprawie sygn. akt VI C 1208/07.

Dotychczasowy obowiązek alimentacyjny powoda wobec pozwanej D. K. został ustalony wyrokiem rozwodowym Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 02 marca 2009 r. wydanym w sprawie sygn. akt VI C 1208/07 na kwotę 900 zł miesięcznie (k. 8 akt sygn. VI C 1208/07).

Sytuacja stron była wówczas następująca:

Powód K. K. miał 40 lat, posiadał wykształcenie średnie, z zawodu mechanik samochodowy. W dacie orzekania rozwodu prowadził działalność gospodarczą w formie sklepów, wykazując stratę z prowadzonej działalności gospodarczej. Powód był właścicielem spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu o powierzchni 52,77 m 2, położonego w W.. K. K. posiadał dwuletni samochód osobowy marki M. o wartości rynkowej 50.000 zł., za który uiszczał raty kredytu w wysokości 1.700 zł. miesięcznie. Na utrzymanie samochodu powód przeznaczał kwotę 400 zł. miesięcznie, na ubezpieczenie samochodu przeznaczał 2.000 zł. rocznie. W dacie wspólnego pożycia rodziców pozwanej, powód uzyskiwał dochód w wysokości 10.000 zł. netto miesięcznie. Powód nie przekazywał córce prezentów. K. K. w dacie orzekania rozwodu stron pozostawał w nowy związku, zamieszkiwał wspólnie z partnerką.

Wyrokiem nakazowym z dnia 18 lipca 2008 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. XIV Wydział Karny uznał powoda za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 207 § 1 k.k., tj. dopuszczenia się znęcania fizycznego oraz psychicznego nad żoną M. K. oraz małoletnią córką D. K. i wymierzył powodowi karę 6 miesięcy ograniczenia wolności oraz obowiązał K. K. do wykonywania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne wskazane przez Sąd w wymiarze 20 godzin miesięcznie.

Pozwana D. K. miała 13 lat. Przedstawicielka ustawowa wskazywała, że koszt utrzymania córki wynosił ówcześnie 1.700 zł. D. K. posiadała wadę wzroku, co wiązało się z koniecznością odbywania regularnych wizyt okulistycznych oraz częstą zmianą okularów korekcyjnych. W dacie orzekania rozwodu stron, pozwana uczęszczała do szóstej klasy szkoły podstawowej. Małoletnia odbywała jedynie sporadyczne kontakty z ojcem.

Matka pozwanej M. K. miała 37 lat, posiadała wyższe wykształcenie, z zawodu wychowawca w areszcie śledczym. Zatrudniona była w Areszcie Śledczym W.M. na stanowisku funkcjonariusz państwowy z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 3.577 zł. brutto miesięcznie, tj. 2.921, 07 zł. netto miesięcznie. Matka pozwanej wraz z córką zmuszone były w czerwcu 2007 r. opuścić mieszkanie powoda. Przedstawicielka ustawowa wynajęła mieszkanie za kwotę 1.800 zł. miesięcznie, składające się z 2 pokoi z kuchnią o powierzchni 53 m 2. M. K. była właścicielką samochodu osobowego marki S. rocznik 2005, zakupionego na kredyt, którego raty wynosiły ok. 1.250 zł. miesięcznie. Na ubezpieczenie samochodu przedstawicielka ustawowa przeznaczała kwotę 2.000 zł. rocznie. Przedstawicielka ustawowa korzystała z pomocy finansowej znajomych.

Aktualnie sytuacja stron jest następująca:

Powód K. K. ma 47 lat, mechanik samochodowy.

W maju 2015 r. powód przebył ostry zawał serca pełnościenny ściany dolnej, cierpi na chorobę serca oraz naczyń krwionośnych, 3 – naczyniową chorobę wieńcową z zamknięciem. Powód leczony jest również na (...). Powód na stałe pozostaje pod opieką lekarską, regularnie przyjmuje leki. W dacie orzekania powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim ciągłym do dnia 26 grudnia 2015r., wobec zachorowania na chorobę wieńcową. Powód utrzymuje się z zasiłku przyznanego przez ZUS w wysokości 1.270 zł. miesięcznie.

Przed zachorowaniem, powód wykonywał jedynie prace dorywcze oraz handlował również na bazarze. W okresie od 29 stycznia do 28 lutego 2015 r. oraz w okresie od 20 marca do 19 maja 2015r. powód współpracował z Przedsiębiorstwem (...) w ramach umowy zlecenia, następnie od dnia 20 maja 2015 r. do dnia 31 marca 2016 r. powód zatrudniony był w ww. firmie na podstawy umowy o pracę na czas określony na stanowisku kierownik sprzedaży, z wynagrodzeniem w wysokości 2.220 zł. miesięcznie. Pracę na powyższym stanowisku K. K. wykonywał 6 dni, wobec doznania zawału serca.

K. K. nie posiada majątku, oszczędności. Mieszkanie stanowiące własność powoda w dacie orzekania rozwodu sprzedał za kwotę 400.000 zł. w roku 2011 celem spłaty zadłużenia, w tym zaległości alimentacyjnych.

Powód zamieszkuje w R., w mieszkaniu firmowym przedsiębiorstwa wielobranżowego. Za mieszkanie powód uiszcza czynsz w wysokości 250 zł. miesięcznie, nadto opłaca rachunki gaz, wodę, prąd w wysokości 40 zł. W poczet pozostałych kosztów utrzymania powód wlicza opłaty za wyżywienie w wysokości 300- 400 zł. miesięcznie, środki czystości – 60 zł. miesięcznie, opłaty za telefon - 30zł. miesięcznie, Internet oraz telewizję - 30 zł. miesięcznie, zakup odzieży – 100-150zł. miesięcznie, zakup leków – 120-200 zł. miesięcznie, wizyty lekarskie – 100-200 zł. miesięcznie, rehabilitacja – 80 zł. miesięcznie.

K. K. jest właścicielem samochody osobowego marki M. z roku 2006. Powód posiada zobowiązania finansowe wobec ZUS. Korzysta również z pomocy znajomych, u których zaciągnął pożyczki na łączną kwotę 4000 zł.

Powód prowadzi jednoosobowe gospodarstwo domowe, nie posiada na utrzymaniu innych osób. Powód zaprzecza jakoby pozostawał w nowym związku.

K. K. ze względu na konflikt z byłą żoną nie kontaktuje się z córką, nie zna również jej potrzeb.

W dacie orzekania powód spłacił wszelkie zaległości z tytułu prowadzonej egzekucji komorniczej alimentów płatnych na rzecz córki, na bieżąco regulował płatności.

Wyrokiem z dnia 30 października 2009 r. Sąd Rejonowy dla Warszawy M. w W. XIV Wydział Karny uznał powoda za winnego popełnienia zarzucanego mu czynu z art. 207 § 1 k.k., tj. dopuszczenia się znęcania fizycznego oraz psychicznego nad żoną M. K. oraz małoletnią córką D. K. i wymierzył powodowi karę 10 miesięcy pozbawienia wolności, wykonanie kary pozbawienia wolności warunkowo zawieszono na okres próby 3 lat, wymierzono powodowi karę grzywny (sygn. akt XIV K 297/08). Powyższy wyrok został utrzymany w mocy Wyrokiem Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 27 kwietnia 2010 r. (sygn. akt X Ka 41/10).

Pozwana D. K. ma 19 lat, jest studentką pierwszego roku na kierunku Farmacja na (...) Uniwersytecie Medycznym, studia odbywa w trybie dziennym, codziennie uczęszcza na zajęcia. Pozwana nie pracuje, jedynie w wakacje wykonywała prace dorywcze. D. K. nie posiada majątku, oszczędności.

Pozwana wskazuje, że jej miesięczne koszty utrzymania kształtują się na poziomie kwoty 2.700 zł., w poczet której wlicza kwotę 269 zł. tytułem udziału w kosztach utrzymania mieszkania, oraz następujące wydatki: 49 zł. – karta miejsca, 200 zł. – środki higieny, 300 zł. – odzież i obuwie, 990 zł. – wyżywienie, 83 zł. – zakup okularów, 100 zł. – kino i teatr, 30 zł. – opłaty za telefon, 100 zł. – kosmetyczna i fryzjer, wizyty lekarskie – 50 zł., chemia domowa – 10 zł., 40 zł. – basen, pomoce naukowe – 50 zł., opłaty za telewizję i (...) – 60 zł., lekcje języka angielskiego – 200 zł., kieszonkowe – 200 zł.

D. K. zamieszkuje wspólnie z matką w lokalu stanowiącym własność partnera matki o powierzchni 39 m 2.

D. K. cierpi na wadę wzroku, pozostaje pod opieką okulisty, a także ortopedy ze względu na skrzywienie kręgosłupa. Pozwana pozostaje pod opieką endokrynologa.

Pozwana nie utrzymuje kontaktu z ojcem.

Matka pozwanej M. B. ma 44 lata, zatrudniona jest w dalszym ciągu w Areszcie Śledczym W. M., jako funkcjonariusz publiczny, z którego to tytułu czerpie dochód w wysokości 3.566,99 zł. netto miesięcznie. Dodatkowo zarobkuje jako kurator społeczny. Matka pozwanej spłaca pożyczkę zaciągniętą w Kasie Zapomogowo – Pożyczkowej w wysokości 10.000 zł., w miesięcznych ratach wynoszących 670 zł. M. B. cierpi na wypadanie zastawki mitralnej, zawroty głowy, zaburzenia rytmu serca, w związku z czym na zakup leków przeznacza kwotę 120 zł. miesięcznie.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie materiału dowodowego zgromadzonego w aktach sprawy, a w szczególności zeznaniach powoda K. K., zeznaniach pozwanej oraz świadka M. B. oraz załączonych do sprawy dokumentów, w szczególności dokumentacji medycznej powoda /k.9-11, 87-93, 109-111, 134, 155-157/, zaświadczenia o zatrudnieniu matki pozwanej /k.26b/, deklaracji podatkowych /k. 27-33, 94-98/, zaświadczenia z dnia 11 września 2015 r. /k.34/, dokumentacji medycznej matki pozwanej /k.35-37/, zawiadomień Komornika sądowego /k.38-39/, decyzji z dnia 16 lipca 2015 r. /k.41/, dowodów dokonanych przelewów /k.45-54, 106/, Faktury Vat /k.55-79, 101-104/, zaświadczenia z dnia 17 września 2015 r. /k.80/, zaświadczenia z dnia 16 września 2015 r. /k./105/, kopii wyroku z dnia 30 października 2009 r. oraz z dnia 27 kwietnia 2010 r. /k.124-125/, kopii ugody z dnia 14 listopada 2011 r. /k.126/, kopii umów pożyczek /k.138-151/ oraz akt sprawy VI C 1208/07.

Odnosząc się do zgromadzonego w aktach sprawy niniejszej materiału dowodowego, Sąd uznał zeznania powoda za wiarygodne w zakresie aktualnej sytuacji majątkowej powoda, jego możliwości zarobkowych, własnych kosztów utrzymania oraz posiadanych zobowiązań finansowych, a przede wszystkim stanu zdrowia i przebytego zawału serca, w tym jego następstw zdrowotnych. Zeznania te w powyższym zakresie Sąd uznał za korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy niniejszej, w szczególności z zaświadczeniami lekarskimi, dokumentacją choroby powoda, a także zwolnieniami lekarskimi.

Sąd dał wiarę również pozostałym dowodom z dokumentów przedstawionym przez strony, albowiem nie zostały one zakwestionowane w toku postępowania przed Sądem oraz nie wzbudzały również wątpliwości Sądu co do ich rzetelności i wiarygodności zawartych w nich treści, pomimo iż niektóre z nich zostały złożone w kserokopiach.

Nadto, Sąd uznał zeznania pozwanej za wiarygodne w części, w szczególności w zakresie kosztów utrzymania pozwanej oraz jej możliwości zarobkowych, uznając je za wiarygodne w części, tj. w ustalonym i niezakwestionowanym przez Sąd zakresie. Nadto, zeznania D. K. uznano za wiarygodne, w zakresie w jakim odnoszą się one do aktualnej sytuacji majątkowej matki pozwanej, wysokości uzyskiwanych przezeń dochodów, miejsca zatrudnienia, a także własnych kosztów utrzymania. Zeznania te w powyższym zakresie Sąd uznał za wiarygodne i korespondujące z pozostałym materiałem dowodowym zgromadzonym w aktach sprawy niniejszej, w szczególności zeznaniami świadka M. B., z zaświadczeniami o dochodach, deklaracjami podatkowymi PIT.

Jednocześnie Sąd nie oparł się na załączonych w toku postępowania paragonach, albowiem nie mogą one stanowić dowodu w sprawie niniejszej. Sąd na ich podstawie nie jest w stanie poczynić ustaleń, iż to dana strona poniosła wydatki na nich widniejące, w opisanej wysokości, na rzecz wskazywanej przez siebie osoby.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo zasługuje na częściowe uwzględnienie.

Jak stanowi art. 138 kro w razie zmiany stosunków można żądać zmiany orzeczenia lub umowy dotyczącej obowiązku alimentacyjnego.

Ustalając zakres świadczeń alimentacyjnych należy kierować się usprawiedliwionymi potrzebami uprawnionego oraz zarobkowymi i majątkowymi możliwościami zobowiązanego. (art. 135 § 1 kro).

Przyjmuje się, za uchwałą Sądu Najwyższego z dnia 16 grudnia 1987 roku (III CZP 91/86), że „przez usprawiedliwione potrzeby uprawnionego rozumieć należy potrzeby, których zaspokojenie zapewni mu - odpowiedni do jego wieku i uzdolnień - prawidłowy rozwój fizyczny i duchowy. Możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego określają zarobki i dochody, jakie uzyskiwałby przy pełnym wykorzystaniu swych sił fizycznych i zdolności umysłowych, nie zaś rzeczywiste zarobki i dochody.”

Granicę obowiązku alimentacyjnego stanowią uzasadnione potrzeby dziecka. „ Zgodnie z utrwaloną w orzecznictwie zasadą, dzieci mają prawo do równej stopy życiowej z rodzicami i to zarówno wtedy, gdy żyją z nimi wspólnie, jak i wtedy, gdy żyją oddzielnie. Oznacza to, że rodzice powinni zapewnić dziecku warunki materialne odpowiadające tym, w jakich żyją sami. Nie będzie to jednak dotyczyło potrzeb będących przejawem zbytku.” (por. Z. Krzemiński, Alimenty i ojcostwo. Komentarz, Oficyna, 2008, wyd. III opubl. Lex).

Dotychczasowa kwota alimentów w wysokości po 950 zł miesięcznie na rzecz małoletniej ówcześnie D. K. została ustalona mocą wyroku Sądu Okręgowego w Warszawie z dnia 02 marca 2009 r., wydanego w sprawie o sygn. akt VI C 1208/07.

Powództwo o obniżenie ustalonego w powyższej wysokości obowiązku alimentacyjnego powoda K. K. względem córki zasługiwało na częściowe uwzględnienie.

Jak wynika ze zgromadzonego w aktach sprawy materiału dowodowego, istotnej zmianie począwszy od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów uległa sytuacja zarobkowa, majątkowa a przede wszystkim zdrowotna K. K..

Jak wykazano, w maju 2015 r. powód przeszedł ostry zawał serca pełnościenny ściany dolnej. W dalszym ciągu K. K. cierpi na chorobę serca oraz naczyń krwionośnych, 3 – naczyniową chorobę wieńcową z zamknięciem. Powód leczony jest również na (...). Powód na stałe pozostaje pod opieką lekarską, regularnie przyjmuje leki. Zgodnie z art. 316 § 1 zd. 1 k.p.c., „Po zamknięciu rozprawy sąd wydaje wyrok, biorąc za podstawę stan rzeczy istniejący w chwili zamknięcia rozprawy”. W dacie orzekania przez Sąd powód pozostawał na zwolnieniu lekarskim ciągłym do dnia 26 grudnia 2015 r. Udowodniono, że nie był on w stanie wykonywać pracy zarobkowej i utrzymywał się z zasiłku przyznanego przez ZUS w wysokości 1.270 zł. miesięcznie.

W dacie orzekania w przedmiocie rozwodu stron w roku 2009 powód wykonywał pracę zarobkową, uzyskiwał stały dochód, posiadał majątek.

Z porównania powyższych okoliczności wynika, iż sytuacja majątkowa i zawodowa powoda uległa znacznemu pogorszeniu. K. K. w chwili obecnej nie ma możliwości wykonywać pracy zarobkowej w żadnym zakresie, nawet w wymiarze dodatkowym, dorywczym. Co więcej, powód winien przebyć rehabilitację, której kosztów nie jest w stanie pokryć w całości. Nie można również pominąć również okoliczności, iż fakt zachorowania przez powoda wiąże się z koniecznością ponoszenia przezeń dodatkowych kosztów, zwiększających ogólne wydatki i koszty utrzymania K. K., a wiążące się z koniecznością pozostawania pod opieką lekarską – regularnego odbywania wizyt kardiologicznych, a także stałego przyjmowania leków, których miesięczny koszt wynosi ok. 120-200 zł.

W ocenie Sądu, pozostałe wskazane przez powoda koszty jego utrzymania nie zostały przezeń zawyżone, znajdują jednocześnie odzwierciedlenie w załączonym materiale dowodowym i zgodne są z zasadami doświadczenia życiowego Sądu. Powód w szczególności ponosi ograniczone koszty utrzymania mieszkania – uiszczając czynsz w wysokości 250 zł.

Jednocześnie, w ocenie Sądu zmianie, począwszy od daty ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów na rzecz D. K., uległa również sytuacja pozwanej.

D. K. jest osobą pełnoletnią, aktualnie odbywa studia w trybie dziennym na kierunku Farmacja na (...) Uniwersytecie Medycznym. Pozwana jest osobą ogólnie zdrową, nie przyjmuje na stałe leków. D. K. nie pracuje i pozostaje na wyłącznym utrzymaniu rodziców. Prowadzi wspólne gospodarstwo domowe z matką oraz jej parterem.

W ocenie Sądu, wskazywane przez pozwaną koszty utrzymania zostały przezeń zawyżone. W szczególności za zawyżone uznano wydatki związane z wyjściami pozwanej do kina i teatru oszacowane przezeń na kwotę 100 zł. miesięcznie, a także opłaty za kosmetyczkę i fryzjera w wysokości 100 zł. miesięcznie /k.25/. W ocenie Sądu powyższe wydatki nie zaspakajają najbardziej bieżących i usprawiedliwionych potrzeb strony, w związku z czym, bacząc na aktualną sytuację powoda, nie jest uzasadnione obciążanie nimi ojca pozwanej. Co więcej, nie udowodniono, że na zakup żywności D. K. przeznacza kwotę 990zł., tym bardziej, że pozwana nie pozostaje na specjalnej diecie ze względów zdrowotnych, nie wykazała, że niezbędne jest przestrzeganie przez nią specjalnych zaleceń żywieniowych wpływających na podwyższenie kosztów utrzymania w powyższym zakresie. Za zawyżone uznać również należy miesięczne wydatki przeznaczane na zakup okularów uznając, że koszty w tym zakresie w pełni pokryje kwota 50 zł. miesięcznie.

W tym miejscu podkreślić należy, że przesłanką obowiązku alimentacyjnego rodziców względem dziecka jest brak zdolności dziecka do samodzielnego utrzymania się, a tym samym o wygaśnięciu obowiązku alimentacyjnego decyduje kryterium osiągnięcia przez dziecko zdolności do samodzielnego utrzymania się. Spełnienie tego kryterium zależy od okoliczności faktycznych (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 01 października 1998 r., sygn. akt I CKN 853/97).

Sąd nie kwestionuje, że pozwana posiada ograniczone możliwości zarobkowe, wobec odbywania studiów wyższych w trybie dziennym, konieczności odbywania codziennych zajęć, a także regularnej nauki, jednakże nie jest całkowicie zwolniona z obowiązku zaspokajania własnych potrzeb życiowych. W ocenie Sądu, przywoływana przez pozwaną okoliczność odbywania studiów nie uniemożliwia D. K. podjęcia działań zmierzających do zaspokojenia swoich potrzeb własnymi staraniami. Pozwana odbywając studia w trybie dziennym ma możliwość pracowania w weekendy czy też okresowo w przypadku takowej konieczności.

Ponadto, D. K. nie udowodniła innych okoliczności w zakresie jej sytuacji majątkowej, finansowej, a mogących wpłynąć na wysokość obowiązku alimentacyjnego powoda względem córki. W szczególności pozwana nie wykazała, że posiada inne zobowiązania finansowe, w tym kredyty, ma na utrzymaniu inne osoby. Pozwana nie wykazała również, że ponosi zwiększone koszty związane z opieką medyczną, zakupem, leków, etc.

Podkreślić również należy, że D. K. mieszka w W., gdzie znalezienie pracy dorywczej przez pozwaną, dla osoby młodej, bez zobowiązań, przy dołożeniu odpowiedniej staranności i aktywności osoby poszukującej pracy jest realne. W ocenie Sądu alimenty w dotychczasowej wysokości przekraczają aktualne możliwości zarobkowe powoda w związku z jego istotnymi problemami zdrowotnymi i wyłączeniem możliwości zarobkowania.

Ponadto, Sąd miał na uwadze okoliczność, że częściowej zmianie uległa sytuacja zarobkowa matki pozwanej. W dacie ostatniego orzekania w przedmiocie alimentów, M. B. zatrudniona była w Areszcie Śledczym W.M. na stanowisku funkcjonariusz państwowy z wynagrodzeniem miesięcznym w wysokości 3.577 zł. brutto miesięcznie, tj. 2.921, 07 zł. netto miesięcznie. W chwili obecnej matka pozwanej zatrudniona jest w dalszym ciągu w Areszcie Śledczym W. M., jako funkcjonariusz publiczny, z którego to tytułu czerpie dochód w wysokości 3.566,99 zł. netto miesięcznie. Dodatkowo zarobkuje jako kurator społeczny. Zarobki matki pozwanej uległy zatem istotnemu zwiększeniu. Wobec powyższego, nawet posiadane zobowiązania finansowe wynikające z konieczności spłaty pożyczki oraz zakupu leków, nie warunkują uznania, że sytuacja M. B. uległa pogorszeniu. Co więcej, pozwana wraz z matką zamieszkują w mieszkaniu partnera M. B., dzieląc koszty utrzymania mieszkania na 3 osoby i prowadząc wspólne gospodarstwo domowe, co dodatkowo wpływa na obniżenie bieżących kosztów utrzymania rodziny.

Z tych przyczyn na podstawie art. 138 kro. w zw. z art. 128 kro. i art. 135 § 1 kro. orzeczono jak w punkcie pierwszym i drugim wyroku.

W punkcie trzecim wyroku Sąd orzekł o kosztach procesu na mocy art. 102 kpc. przejmując koszty związane z opłatą sądową , od której powód został przez Sąd zwolniony na rachunek Skarbu Państwa, biorąc pod uwagę aktualną sytuację finansową powoda.