Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 kwietnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy w IV Wydziale Karnym Odwoławczym w składzie:

Przewodniczący:	SSO Waldemar Majka
Protokolant:	Marta Synowiec

przy udziale I. S. z Urzędu Skarbowego we W.

po rozpoznaniu w dniu 8 kwietnia 2016 r.

sprawy S. E.

syna W. i M. z domu S. (...) r. w W. z art. 62 § 4 i § 5 kks

na skutek apelacji wniesionej przez obrońcę oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego w Wałbrzychu

z dnia 8 grudnia 2015 r. sygnatura akt II W 634/15

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Sygnatura akt IV Ka 94/16

Urząd Skarbowy w W. wniósł akt oskarżenia przeciwko S. E. oskarżając go o to, że:

I.  dokonał w dniu 20.02.2014 r. sprzedaży towarów handlowych tj. cebuli za kwotę 1,50 PLN z pominięciem kasy rejestrującej na stacji paliw przy ul. (...) w W., należącej do PW (...) Sp. z o.o. z/s przy ul. (...) w D., naruszając tym samym art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2011 r., nr 177,poz.1054 z późn.zm.) oraz §6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. w sprawie kas rejestrujących (Dz.U. z 2013 r., poz.363), tj. o wykroczenie skarbowe z art. 62§4 i §5 kks,

II.  dokonał w dniu 10.07.2014 r. sprzedaży towarów handlowych tj. paliwa za kwotę 100,00 PLN z pominięciem kasy rejestrującej na stacji paliw przy ul. (...) w W., należącej do PW (...) Sp. z o.o. z/s przy ul. (...) w D., naruszając tym samym art. 111 ust. 3a pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jednolity Dz.U. z 2011 r., nr oraz §6 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 14 marca 2013 r. 177,poz.1054 z późn.zm.) w sprawie kas rejestrujących(Dz.U. z 2013 r., poz.363), tj. o wykroczenie skarbowe z art. 62§4 i §5 kks.

Wyrokiem z dnia 8 grudnia 2015 roku (sygnatura akt II W 634/15) Sąd Rejonowy w Wałbrzychu:

I.  obwinionego S. E. uznał za winnego popełnienia zarzucanych mu czynów opisanych w punkcie I i II części wstępnej wyroku, to jest dwóch wykroczeń z art. 62§4 i 5 kks i za czyny te, na podstawie art. 62§4 i 5 kks w zw. z art. 50 kks wymierzył mu łącznie karę grzywny w wysokości 300 (trzysta) zł;

II.  zasądził od obwinionego na rzecz Skarbu Państwa zryczałtowane wydatki postępowania w kwocie 100zł oraz wymierzył opłatę w wysokości 30zł.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł obrońca S. E., zaskarżając wyrok w całości, zarzucając:

1.  obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 62§4 i 5 kks polegającą na błędnej interpretacji znamion strony podmiotowej i przedmiotowej obu przypisanych oskarżonemu czynów,, a następnie niewłaściwym jego zastosowaniu oraz przyjęciu, że oskarżony S. E. wypełnił znamiona zarzucanych mu wykroczeń skarbowych, podczas gdy prawidłowa subsumcja zachowania oskarżonego i okoliczności sprawy nie dają ku temu podstaw;

2.  obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść wyroku, a to:

a)  art. 7 kpk, art. 410 kpk oraz art. 424§1 pkt 1 kpk przez dokonanie jedynie fragmentarycznej i ograniczonej oceny okoliczności ujawnionych w toku rozprawy, czego wyrazem jest zaniechanie dokonania przez Sąd oceny zeznań świadka M. J., a nadto fragmentaryczne odniesienie się w uzasadnieniu wyroku do okoliczności podnoszonych przez oskarżonego oraz w toku przesłuchania wszystkich świadków w sprawie, w szczególności A. A., K. S. i M. P.;

b)  art.4 kpk, art. 5§2 kpk, art. 7 kpk, art. 92 kpk oraz art. 410 kpk, a także art. 174 kpk w zw. z art. 113§1 kks przez przekroczenie granic zasad obiektywizmu, domniemania niewinności i reguły in dubio pro reo oraz swobodnej oceny dowodów, przy jednoczesnym zaniechaniu uwzględnienia całokształtu istotnych okoliczności ujawnionych w postępowaniu, polegające na uznaniu za wiarygodne zeznań świadków K. S. i M. P. w sytuacji, gdy wymienieni już w toku przesłuchania w postępowaniu przygotowawczym w dniu 16 marca 2015 r. posiłkowali się treścią notatki urzędowej z dnia 11 lipca 2014 r., a K. S. wprost podyktował treść tej notatki do protokołu w miejsce treści swoich zeznań, co dyskwalifikuje zeznania wymienionych złożone w toku postępowania przygotowawczego a następnie przed Sądem jako złożone z naruszeniem przepisów postępowania karnego;

c)  art.113 kks, art. 117§1 kks, 484§2 kpk w zw. z art. 113§1 kks oraz art. 80 kpw w zw. z art. 366§1 kpk w zw. z art. 113§1 kks przez prowadzenie rozprawy o wykroczenie skarbowe z zastosowaniem przepisów kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, przy braku podstaw i uzasadnienia w tym zakresie, nadto prowadzenie rozprawy odroczonej w dalszym ciągu na podstawie art. 80 kpw, w sytuacji gdy powinien mieć zastosowanie art. 484§2 kpk w zw. z art. 113§1 kks, czym w konsekwencji Sad zaniechał dopełnienia obowiązku czuwania nad prawidłowym przebiegiem rozprawy,

a podnosząc wskazane zarzuty wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i uniewinnienie oskarżonego S. E. od popełnienia obu zarzucanych mu czynów, ewentualnie uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

Sąd okręgowy zważył:

kontrola instancyjna wydanego orzeczenia odniosła ten skutek, iż konieczne stało się uchylenie wydanego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania przez sąd I instancji.

Rozpoznając niniejszą sprawę sąd rejonowy procedował na rozprawach w dniu: 15.09.2015 r., 3 listopada 2015 roku i 1 grudnia 2015r, a wyrok ogłosił w dniu 8 grudnia 2015r. Zauważyć w tym miejscu należy, iż obwinionemu S. E. w sprawie niniejszej przedstawiono zarzut popełnienia dwóch wykroczeń skarbowych z art. 62 § 4 i 5 kks, stosownie zaś do treści §1 art. 113 kks w postępowaniu w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe stosuje się odpowiednio przepisy Kodeksu postępowania karnego, jeżeli przepisy niniejszego kodeksu nie stanowią inaczej, skutkiem czego stający pod zarzutem aktu oskarżenia ma status oskarżonego a nie obwinionego ze wszystkimi płynącymi z tego faktu skutkami.

Zważyć ponadto należy, iż zgodnie z art. 117§ 1 pkt 2 kks - zmienionego przez art. 15 pkt 4 ustawy z dnia 27 września 2013 roku o zmianie ustawy – kodeks postępowania karnego oraz niektórych innych ustaw (Dz.U.2013.1247) zmieniającej ustawę kodeks karny skarbowy z dniem 1 lipca 2015 r. orzekanie w sprawach o przestępstwa skarbowe i wykroczenia skarbowe następuje w postępowaniu zwyczajnym. Stosownie natomiast do § 2 art. 117 kks zmienionego przez art. 15 pkt 4 ustawy z dnia 27 września 2013 r. (Dz.U.2013.1247) zmieniającej niniejszą ustawę z dniem 1 lipca 2015 r. w sprawach o wykroczenia skarbowe w postępowaniu zwyczajnym orzeka się, gdy brak jest podstaw do rozpoznania sprawy w postępowaniu nakazowym oraz gdy odmówiono uprzednio udzielenia zezwolenia na dobrowolne poddanie się odpowiedzialności.

Dostrzec w tym miejscu należy, analizując niniejszą sprawę iż sąd rejonowy procedując na rozprawie w dniu 3 listopada 2015 roku na podstawie art. 81 kpw w zw. z art. 376 § 1 i 2 kpk postanowił rozprawę odroczoną prowadzić w dalszym ciągu mimo nieobecności oskarżonego S. E., wskazując w uzasadnieniu wydanego w powyższym zakresie rozstrzygnięcia, iż wymieniony „obwiniony” złożył już wyjaśnienia w sprawie i nie stawił się na termin rozprawy odroczonej będąc zawiadomionym jak i nie wniósł o odroczenie rozprawy. Ponadto sąd I instancji rozpoznając sprawę na rozprawie w dniu 1 grudnia 2015 roku postanowił na podstawie art. 81 kpw w zw. z art. 376 § 1 i 2 kpk rozprawę odroczoną prowadzić w dalszym ciągu pomimo nieobecności „obwinionego”, który złożył już wyjaśnienia i nie stawił się na termin rozprawy odroczonej mimo prawidłowego zawiadomienia, nie usprawiedliwił przyczyn niestawiennictwa i nie wniósł o odroczenie rozprawy. Odnotowania ponadto przy tym także wymaga, iż jak wynika z zapisu rozprawy w sprawie o wykroczenie z dnia 15.09.2015 roku obwiniony zawiadomiony o terminie rozprawy odroczonej na dzień 3 listopada 2015 roku został również pouczony, iż udział wymienionego w postępowaniu jest jego prawem, nie obowiązkiem, w sytuacji jeżeli się nie stawi sąd nie będzie wyciągał konsekwencji ale dokończy postępowanie bez udziału wymienionego. Godzi się w tym miejscu jednakże zaakcentować, iż zgodnie z treścią § 1 znowelizowanego art. 376 kpk jeżeli oskarżony, którego obecność na rozprawie jest obowiązkowa, złożył już wyjaśnienia i opuścił salę rozprawy bez zezwolenia przewodniczącego, sąd może prowadzić rozprawę w dalszym ciągu pomimo nieobecności oskarżonego. Sąd zarządza zatrzymanie i przymusowe doprowadzenie oskarżonego, jeżeli uznaje jego obecność za niezbędną. Na postanowienie w przedmiocie zatrzymania i przymusowego doprowadzenia przysługuje zażalenie do innego równorzędnego składu tego sądu. Stosownie natomiast do treści § 2 art. 376 kpk przepis § 1 stosuje się odpowiednio, jeżeli oskarżony, którego obecność na rozprawie jest obowiązkowa, zawiadomiony o terminie rozprawy odroczonej lub przerwanej nie stawił się na tę rozprawę bez usprawiedliwienia, nadmienić przy tym należy, iż art. 376 kpk zmieniony został przez art. 1 pkt 121 ustawy z dnia 27 września 2013 r. (Dz. U.2013.1247) zmiana ta weszła w życie z dniem 1 lipca 2015 roku. Procedując w przedmiotowej sprawie i stosując przepisy kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia sąd rejonowy dopuścił się uchybienia, które skutkować musiało uchyleniem zaskarżonego wyroku. Zaistniała bowiem sytuacja odwrotna od tej opisanej w art.439a kpk, zgodnie z którym orzeczenia w sprawie o wykroczenie nie uchyla się z tego tylko powodu, że sąd orzekł w postępowaniu karnym zamiast w postępowaniu w sprawach o wykroczenia, bowiem sąd I instancji orzekał w trybie niewłaściwym dla wykroczeń skarbowych.

Nie przesądzając ostatecznego rozstrzygnięcia, koniecznym stało się uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania (art.437§2 kpk w zw. z art.113§1 kks). Ponownie rozpoznając sprawę sąd przeprowadzi postępowanie w sposób prawidłowy, z zachowaniem gwarancji procesowych oskarżonego, a następnie dokona właściwej oceny zachowania obwinionego.

Odnoszenie się do pozostałych zarzutów apelacji jest przedwczesne wobec konieczności ponownego rozpoznania sprawy (art.436 kpk), jednak sąd I instancji prowadząc postepowanie dowodowe i procedując w niniejszej sprawie weźmie pod uwagę argumentację wyrażoną w zarzutach apelacji opisanych w punkcie 2 lit. a-b.