Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 379/16

WYROK ŁĄCZNY

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 czerwca 2016 r.

Sąd Rejonowy w Toruniu II Wydział Karny w składzie:

Przewodniczący:

SSR Ewa Lemanowicz- Pawlak

Protokolant:

Sekr. sąd. Katarzyna Pietrzak

przy udziale Prokuratora Prokuratury Rejonowej Toruń Centrum-Zachód Moniki Barskiej

po rozpoznaniu w dniach 8.06.2016r. i 17.06.2016r.

sprawy:

skazanego P. L. (1) s. L. i A. z domu K. 9.10.1991r. w T.

skazanego prawomocnymi wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 10 lutego 2011r., sygn. akt II K 1537/10 za przestępstwo z art. 62 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 24 listopada 2010 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby. Postanowieniem z dnia 7.12.2011r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

2. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 23 kwietnia 2015 r, sygn. akt II K 279/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w okresie od 18.09.2014r. do 14. 10.2014r.na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby. Postanowieniem z dnia 31.05.2016r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności.

3. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 15 września 2015 r., sygn. akt II K 438/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12kk popełnione w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 22 lutego 2015r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby;

4. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 września 2015 r., sygn. akt VIII K 826/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 17 kwietnia 2015r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

5. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 sierpnia 2015 r., sygn. akt VIII K 963/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 24.11.2014r. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

6. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 13.11.2015r. , sygn. akt VIII K 1339/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 6.11.2014r. na karę 12 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

7. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 1.02.2016r., sygn. akt VIII K 1370/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk popełniony 10.07.2015r. i 12.07.2015r. na karę 6miesięcy pozbawienia wolności;

8. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 1.02.2016r., sygn. akt VIII K 1638/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 8.09.2015r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

9. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 21.03. 2016 r., sygn. akt. II K 1046/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk popełniony od 30.07.2015r. do 15.06.2015r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności

Orzeka:

I.  na podstawie art. 91§2kk w zw. z art. 85 § 1 i 2 kk, art. 86 § 1 kk w zw. z art. 87§1kk w zw. z art. 89§1a i 1 b kk łączy kary pozbawienia wolności orzeczone na mocy wyroków Sądu Rejonowego w Toruniu o sygn. akt VIIIK 1370/15, (...), IIK 1046/15, IIK 279/15, IIK 438/15 oraz kary ograniczenia wolności orzeczone na mocy wyroków Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawach o sygn.. akt VIIIK 826/15, (...) 963/15 i (...) i wymierza skazanemu P. L. (2) karę łączną 2 ( dwóch) lat pozbawienia wolności,

II.  w pozostałym zakresie wyroki podlegające łączeniu podlegają odrębnemu wykonaniu;

III.  na podstawie art. 572kpk umarza postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym kary orzeczonej na mocy wyroku w sprawie IIK 1537/10;

IV.  na mocy art. 577 kpk na poczet kary łącznej orzeczonej w pkt I wyroku zalicza skazanej okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu w dniu 14.07.2015r., od 25.11.2015r. do 26.11.2015r. oraz okres odbytej dotychczas kary pozbawienia wolności w sprawie VIIIK 1370/15 od dnia 15.04.2016r. ;

V.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. B. G. kwotę 288 (dwieście osiemdziesiąt osiem) złotych powiększoną o należną stawkę podatku VAT tytułem zwrotu kosztów obrony udzielonej skazanemu z urzędu;

VI.  kosztami postępowania w przedmiocie wydania wyroku łącznego obciąża Skarb Państwa.

Sygn. akt II K 379/16

UZASADNIENIE

P. L. (1) został skazany prawomocnymi wyrokami:

1. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 10 lutego 2011r., sygn. akt II K 1537/10 za przestępstwo z art. 62 ust.1 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii popełnione w dniu 24 listopada 2010 r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby. Postanowieniem z dnia 7.12.2011r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności;

2. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 23 kwietnia 2015 r, sygn. akt II K 279/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12 kk popełnione w okresie od 18.09.2014r. do 14. 10.2014r.na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na 3-letni okres próby. Postanowieniem z dnia 31.05.2016r. zarządzono wykonanie kary pozbawienia wolności.

3. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 15 września 2015 r., sygn. akt II K 438/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 12kk popełnione w okresie od 1 stycznia 2015 r. do 22 lutego 2015r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat tytułem próby;

4. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 września 2015 r., sygn. akt VIII K 826/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 17 kwietnia 2015r. na karę 4 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

5. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 17 sierpnia 2015 r., sygn. akt VIII K 963/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 24.11.2014r. na karę 10 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin w stosunku miesięcznym;

6. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 13.11.2015r. , sygn. akt VIII K 1339/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 6.11.2014r. na karę 12 miesięcy ograniczenia wolności w formie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 30 godzin w stosunku miesięcznym;

7. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 1.02.2016r., sygn. akt VIII K 1370/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk popełniony 10.07.2015r. i 12.07.2015r. na karę 6miesięcy pozbawienia wolności;

8. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 1.02.2016r., sygn. akt VIII K 1638/15 za przestępstwo z art. 278 § 1 kk popełnione 8.09.2015r. na karę 4 miesięcy pozbawienia wolności;

9. Sądu Rejonowego w Toruniu z dnia 21.03. 2016 r., sygn. akt. II K 1046/15 za ciąg przestępstw z art. 278 § 1 kk popełniony od 30.05.2015r. do 15.06.2015r. na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności.

/ dowód: karta karna-k.4-6;

Odpisy wyroków k.7-18/

Zgodnie z treścią art. 569 § 1 kpk właściwym do wydania wyroku łącznego jest sąd, który wydał ostatni wyrok skazujący w pierwszej instancji, w sytuacji gdy zachodzą warunki do orzeczenia kary łącznej w stosunku do osoby prawomocnie skazanej wyrokami różnych sądów. Ze względu na to, że ostatni wyrok skazujący w I instancji wydał Sąd Rejonowy w Toruniu właściwym do orzekania w przedmiocie wydania wyroku łącznego będzie właśnie ten Sąd.

W tym miejscu należy wskazać, iż w realiach przedmiotowej sprawy miały zastosowanie przepisy obowiązujące od 1 lipca 2015r., albowiem ostatnie wyroki skazujące P. L. zapadły po tej dacie. Zgodnie z treścią art. 19 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r ( Dz. U. z 2015 r., poz.396 ) o zmianie ustawy – Kodeks karny oraz niektórych ustaw przepisów rozdziału IX ustawy o karze łącznej, nie stosuje się do kar prawomocnie orzeczonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, chyba że zachodzi potrzeba orzeczenia kary łącznej w związku z prawomocnym skazaniem po dniu wejścia tej ustawy.

Z przytoczonych wyżej względów sąd wydając rozstrzygnięcie w przedmiotowej sprawie bazował na przepisach obowiązujących po w/w nowelizacji kodeksu karnego.

Zgodnie z przepisem art. 569 § 1 k.p.k. przesłanki wydania wyroku łącznego są spełnione wtedy gdy zachodzą warunki orzeczenia kary łącznej określone w art. 85 k.k. a oskarżony został już prawomocnie skazany co najmniej dwoma prawomocnymi wyrokami.

Warunki orzeczenia kary łącznej przewiduje art. 85 kk zgodnie, z którym jeżeli sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu, sąd orzeka karę łączną. Stosownie do § 2 art. 85 kk podstawą orzeczenia kary łącznej są wymierzone i podlegające wykonaniu, z zastrzeżeniem art. 89 w całości lub części kary lub kary łączne za przestępstwa o których mowa w § 1.

Kryteria łączenia kar w wyroku łącznym określa art. 86 kk. Zgodnie z tym przepisem sąd wymierza karę łączną w granicach od najwyższej z kar wymierzonych za poszczególne przestępstwa do ich sumy.

W realiach przedmiotowej sprawy wykonaniu podlegały kary pozbawienia wolności orzeczone w sprawach o sygn.. akt VIIIK 1370/15, (...), IIK 1046/15, IIK 279/15, IIK 438/15 oraz kary ograniczenia wolności orzeczone na mocy wyroków Sądu Rejonowego w Toruniu w sprawach o sygn.. akt VIIIK 826/15, (...) 963/15 i (...) .

W związku z tym, że łączeniu podlegała również kara pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem orzeczona w sprawie IIK 438/15 , w realiach przedmiotowej sprawy zastosowanie miały przepisy art. 89§1a i 1b kk, w myśl których w razie skazania za zbiegające się przestępstwa na kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem ich wykonania sąd może w wyroku łącznym orzec karę łączną pozbawiania wolności bez warunkowego zawieszenia. Sąd orzeka karę łączną pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania przyjmując, że miesiąc kary pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania równa się 15 dniom kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania.

W niniejszej sprawie kara łączna pozbawienia wolności mogła być orzeczona, w granicach od 8 ( ośmiu ) miesięcy pozbawienia wolności przy zastosowaniu pełnej absorpcji (tj. od najwyższej z kar wykonywanych) do ich sumy tj. 3 lat i 4 miesięcy pozbawienia wolności.

Orzekając karę łączną, sąd bierze pod uwagę przede wszystkim cele zapobiegawcze i wychowawcze, które kara ma osiągnąć w stosunku do skazanego a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa.

Zgodnie z utrwalonym w tym względzie stanowiskiem doktryny i judykatury sąd wydając wyrok łączny może wymierzyć karę łączną stosując zasadę pełnej absorpcji jak i zasadę pełnej kumulacji biorąc dodatkowo pod uwagę „czy pomiędzy poszczególnymi czynami, za które wymierzono te kary, istnieje ścisły związek podmiotowy lub przedmiotowy, czy też związek ten jest dość odległy lub w ogóle go brak, a ponadto(…) czy okoliczności, które zaistniały już po wydaniu poprzednich wyroków( m.in. zachowanie się skazanego po wydaniu poszczególnych wyroków jednostkowych), przemawiają za korzystnym lub niekorzystnym ukształtowaniem kary łącznej [Wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 14 września 2006 r. sygn. akt II AKa 244/06]. Związek przedmiotowy zbiegających się realnie przestępstw ocenia się według tożsamości lub podobieństwa dóbr naruszonych poszczególnymi z nich oraz zwartości czasowej i miejscowej ich popełnienia. Związek podmiotowy rozumie się natomiast jako podobieństwo rodzaju winy i zamiarów. ( wyrok SA w Krakowie z 14.03.2007r., IIAka 44/07,KZS 2007/4/27).

Należy podkreślić,iż w judykaturze i piśmiennictwie wskazuje się, że absorpcję kar należy stosować bardzo ostrożnie biorąc pod uwagę negatywną – co do sprawcy- przesłankę prognostyczną, jaką jest popełnienie kilku przestępstw. Zasadę absorpcji stosuje się bowiem , gdy przestępstwa objęte realnym zbiegiem , wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową, są jednorodzajowe i popełnione zostały w bliskim związku czasowym i miejscowym, stanowiąc jeden zespół zachowań sprawcy, objęty jednym planem działania, mimo godzenia w różne dobra osobiste.

W realiach przedmiotowej sprawy zachodziła łączność przedmiotowa , wszystkie bowiem czyny przypisane skazanemu na mocy wyroków podlegających łączeniu, naruszały tożsame dobro prawne i były popełnione w krótkich odstępach czasu. Z drugiej jednak strony ich popełnienie nie było związane z jakimś szerszym zamiarem sprawcy, realizacją jego celu. Skazany dokonał ich ponadto przeciwko różnym pokrzywdzonym. Orzekane wobec niego kary o charakterze wolnościowym nie przynosiły pozytywnego rezultatu, skoro P. L. dopuszczał się kolejnych czynów zabronionych, w zasadzie z dokonywania kradzieży uczynił sobie źródło dochodu.

Przy wymiarze kary łącznej sąd wziął pod uwagę również opinię o skazanym z Zakładu Karnego w I. , z której wynika, że zachowanie skazanego w warunkach izolacji penitencjarnej ocenić należy jako przeciętne. W takim również stopniu przestrzega wymogi regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności oraz ustalonego porządku wewnętrznego. P. L. nie przynależy do podkultury przestępczej. Od początku pobytu w ZK nie był nagradzany ani karany dyscyplinarnie, nie stosowano wobec niego środków przymusu bezpośredniego. Karę pozbawienia wolności odbywa w systemie programowego oddziaływania , zadania wynikające z indywidualnego programu oddziaływania realizuje w stopniu umiarkowanym.

Mając powyższe względy na uwadze sąd orzekł wobec skazanego karę łączną w wysokości 2 lat pozbawienia wolności.

W tym miejscu należy zaakcentować, iż w /w okoliczności zdaniem sądu nie mogą stanowić wystarczającej podstawy do zastosowania całkowitej absorpcji. Redukowanie kar poprzez stosowanie całkowitej absorpcji stanowiłoby nadużycie instytucji kary łącznej, która ma służyć bynajmniej nie ograniczaniu odpowiedzialności karnej sprawcy, lecz rzeczywistemu oddaniu zawartości kryminalnej czynów, jakich się sprawca dopuścił, by nie została wypaczona przez prostą arytmetykę kar.

W judykaturze podkreśla się, iż na ogół nie ma powodu , by orzekać karę łączną w dolnych granicach, tj. w wysokości najsurowszej ze zbiegających się kar. Popełnienie więcej niż jednego przestępstwa powinno raczej skłaniać do odstąpienia od absorpcji kar, niż za nią przemawiać. Wymierzenie takiej kary prowadziłoby do premiowania sprawcy popełniającego nie jedno, a więcej przestępstw, zatem prowadziłoby do praktycznej bezkarności innych zachowań zabronionych. Zatem jak wskazano wyżej całkowitą zasadę absorpcji stosować należy wyjątkowo albo wtedy, gdy wszystkie czyny wskazują na bliską więź podmiotową i przedmiotową albo orzeczone za niektóre czyny kary są tak minimalne, że w żadnym stopniu nie mogłyby rzutować na karę łączną albo też istnieją jakieś szczególne okoliczności dotyczące osoby skazanego (wyrok SA w Katowicach z 20.05.2008r. IIAKa 129/08).

Jakkolwiek przy wymiarze kary łącznej dopuszczalne jest stosowanie zarówno zasady pełnej absorpcji, jak i zasady pełnej kumulacji, to jednak są to rozstrzygnięcia skrajne, które znajdują zastosowanie w zupełnie wyjątkowych , nietypowych sytuacjach. ( vide: I.).

Reasumując należy zatem wskazać, iż zdaniem sądu w realiach przedmiotowej sprawy nie zachodziły przesłanki do zastosowania zasady pełnej absorpcji. Zatem ostatecznie wymierzona skazanemu kara łączna w wysokości 2 lat pozbawienia wolności, jawi się, jako kara w wymiarze najbardziej racjonalnym. Zdaniem Sądu orzeczony wymiar kary łącznej będzie z jednej strony stanowił dla skazanego dostateczną dolegliwość i spełni cele zarówno w zakresie prewencji indywidualnej, jak i generalnej, nie będzie bowiem w odczuciu społecznym postrzegany jako bezzasadne premiowanie wielokrotnych sprawców przestępstw.

W myśl art. 577kpk sąd zaliczył na poczet kary łącznej okresy rzeczywistego pozbawienia wolności w sprawach podlegających łączeniu w dniu 14.07.2015r., od 25.11.2015r. do 26.11.2015r. oraz okres odbytej dotychczas kary pozbawienia wolności orzeczonej w sprawie VIIIK 1370/ 15 od dnia 15.06.2014r.

Nadto na podstawie art. 572kpk sąd umorzył postępowanie w przedmiocie objęcia wyrokiem łącznym kary orzeczonej w sprawie IIK 1537/10, albowiem kara ta w momencie wyrokowania nie podlegała wykonaniu.

Sąd orzekł także, że pozostałe orzeczenia zawarte w łączonych wyrokach podlegają odrębnemu wykonaniu.

O kosztach sądowych orzeczono na podstawie z art. 624 § 1 kpk oraz art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych (Dz. U. z 1983, Nr 49, poz. 223 ze zm.) uznając, iż uiszczenie stosownych kosztów sądowych na rzecz Skarbu Państwa byłoby dla skazanego zbyt uciążliwe ze względu na jego sytuację finansową, albowiem przebywając w Zakładzie Karnym nie ma możliwości pozyskania środków na pokrycie tych należności sądowych.

O kosztach obrony udzielonej skazanemu z urzędu orzeczono na podstawie §11 ust. 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015r. w sprawie opłat za czynności adwokackie ( Dz. U. z dnia 5 listopada 2015r. poz. 1800) uwzględniając charakter sprawy oraz nakład pracy adwokata.