Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powódka A. C. (1), pozwem wniesionym w dniu 11 lutego 2016r., odwołała się od dokonanego przez pracodawcę (...) spółkę akcyjną w K. oświadczenia o wypowiedzeniu umowy o pracę, domagając się odszkodowania w kwocie 6.150 zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia doręczenia pozwanemu odpisu pozwu. Ponadto, wniosła o zasadzenie kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa adwokackiego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, iż była zatrudniona na stanowisku kasjer – sprzedawca od dnia 10 stycznia 2012r. Uległa wypadkowi przy pracy i z tego powodu korzystała ze zwolnienia lekarskiego. W dniu 15 stycznia 2016r. po trwającym ponad 30 dni zwolnieniu chorobowym pracodawca skierował powódkę na okresowe badania lekarskie do Przychodni Medycznej (...) Powódka uzyskała orzeczenie lekarskie (...), że jest zdolna do pracy na określonym stanowisku z ograniczeniem dźwigania do 5 kg. Tego samego dnia powódka przekazała orzeczenie pracodawcy, któremu nie spodobał się zapis uczyniony przez lekarza, że powódka może dźwigać do 5 kg i nakazał powódce ponowne udanie się do lekarza. Pracodawca nie wniósł przy tym odwołania od orzeczenia, w związku z czym, zdaniem powódki, stało się ono ostateczne z dniem 24 stycznia 2016r. i nie można było ponownie badać zdolności powódki do pracy. W dniu 4 lutego 2016r. powódka otrzymała od pracodawcy oświadczenie o wypowiedzeniu, w którym jako przyczynę wskazano niezdolność do pracy powódki na zajmowanym stanowisku sprzedawcy – kasjera. Przyczyna ta jest nieprawdziwa, gdyż powódka jest zdolna do pracy z tym tylko zastrzeżeniem, że nie może podnosić ciężarów powyżej 5 kg. Faktyczną przyczyną wypowiedzenia stosunku pracy jest natomiast to, że pracodawca nie chce organizować pracy dla powódki w taki sposób, by nie dźwigała powyżej 5 kg. Działanie pracodawcy nosi znamiona szykany i próbę obejścia przepisów prawa. Zgodnie bowiem z art. 231 k.p. pracodawca na podstawie orzeczenia lekarskiego przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Pozwana (...) spółka akcyjna w K. (poprzednia nazwa (...)) w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na swoją rzecz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu podała, iż rzeczywistą przyczyną rozwiązania stosunku pracy powódki była przyczyna wskazana w wypowiedzeniu, tj. niezdolność do pracy na zajmowanym stanowisku sprzedawcy – kasjera zgodnie z zaświadczeniem lekarskim wystawionym dnia 19 stycznia 2016r., którym wskazano wprost, że powódka wobec istnienia przeciwwskazań zdrowotnych jest niezdolna do wykonywania pracy na określonym stanowisku. Orzeczenie to zostało wystawione przez uprawnionego lekarza medycyny pracy, na którego decyzję pozwana nie miała żadnego wpływu. Z ostrożności procesowej pozwana wskazała, że nawet biorąc pod uwagę załączone do pozwu orzeczenie lekarskie, stwierdzające, że powódka nie może przenosić ciężarów powyżej 5 kg, musiałaby ona zostać uznana przez pracodawcę za niezdolną do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku. Realizacja funkcji sprzedawcy – kasjera wykonywanej przez powódkę u pozwanego pracodawcy wiąże się bowiem z takimi obowiązkami jak: skanowanie produktów, obsługa wózków elektrycznych przy przyjęciu dostaw, przewożenie palet na wskazane miejsce składowania na zapleczu sklepu, rozkładanie towaru z zachowaniem właściwej kolejności, otwieranie opakowań, kontrola jakości artykułów świeżych, usuwanie z sali sprzedaży towarów przeterminowanych, złej jakości i uszkodzonych, utrzymanie czystości i porządku na sali sprzedaży i zapleczu, obsługa maszyny czyszczącej, wykonywanie dodatkowych zadań zleconych przez przełożonego. Obowiązki sprzedawcy – kasjera opisane są też w Dokumentacji Systemu (...) dotyczącej stanowiska sprzedawcy – kasjera, z którą zapoznana była powódka. Określono w niej stosowane przez pozwaną normy transportu ładunków przy ręcznym przenoszeniu ciężarów: kobiety przy pracy stałej zobowiązane są do przenoszenia ładunków do 12 kg, przy pracy dorywczej do 20 kg. Te same normy wskazane są w Podręczniku sprzedawcy – kasjera. W ocenie pozwanej, obowiązki sprzedawcy – kasjera wiążą się bardzo często z podnoszeniem, przenoszeniem, przesuwaniem, itd. Towarów jednorazowo ważących więcej niż 5 kg. Choćby zgrzewka zawierająca sześć sztuk jednolitrowych wód waży sześć kilogramów. W takiej sytuacji pracodawca nie mógł dopuścić powódki do pracy nawet jeżeli podstawę stanowiłoby załączone przez powódkę orzeczenie lekarskie, bowiem zasadniczą częścią jej obowiązków na stanowisku sprzedawcy - kasjera jest transport towarów powyżej 5 kg. Pozwana spółka zaprzeczyła w odpowiedzi na pozew, że korzystanie przez nią ze zwolnienia lekarskiego spowodowane było wypadkiem przy pracy. Do wypadku tego doszło bowiem w dniu 11 marca 2015r. (w jego wyniku powódka doznała stłuczenia lewej okolicy lędźwiowej), a bezpośrednio po wypadku powódka nie korzystała ze zwolnienia lekarskiego, udając się na nie dopiero cztery miesiące po wypadku, kontynuując przez ten czas pracę na stanowisku sprzedawcy - kasjera. Podczas zwolnienia lekarskiego było wypłacane powódce świadczenie chorobowe w wysokości 80% podstawy wymiaru, nie zaś zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru. Pracodawca nie uzyskał żadnej informacji od powódki, czy lekarza kierującego powódkę na zwolnienie lekarskie, że korzystanie z niego determinowane jest wypadkiem przy pracy. Ponadto, został podniesiony zarzut wniesienia odwołania od wypowiedzenia po terminie.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

A. C. (2) została zatrudniona przez (...) spółkę akcyjną w K. w dniu 1 lutego 2007r. jako sprzedawca - kasjer i pracowała tam do dnia 13 stycznia 2008r. W okresie od dnia 1 lutego 2007r. do dnia 31 lipca 2007r. była zatrudniona w wymiarze 0,75 etatu, a następnie w wymiarze pełnego etatu.

Od dnia 10 stycznia 2012r. A. C. (1) została zatrudniona ponownie w (...) spółkę akcyjną w K. na tym samym stanowisku w wymiarze 0,75 etatu, a od dnia 3 grudnia 2012r. w pełnym wymiarze etatu. Od dnia 1 kwietnia 2014r. była ona zatrudniona na podstawie umowy o pracę na czas nieokreślony.

Niesporne, a nadto dowód: świadectwo pracy z dnia 15.01.2008r. – k. 5 akta osobowe powódki cz. C, umowa o pracę z dnia 10.01.2012r. – k. 1 – akta osobowe powódki cz. B, umowa o pracę z dnia 20.09.2012r. – nienumerowana karta – akta osobowe powódki cz. B, aneks do umowy o pracę - nienumerowana karta – akta osobowe powódki cz. B, umowa o pracę z dnia 21.03.2014r. - nienumerowana karta – akta osobowe powódki cz. B.

(...) spółka akcyjna w K. od dnia 5 czerwca 2012r. zmieniła oznaczenie firmy na (...) spółkę akcyjną w K..

Niesporne, a nadto dowód: pełny odpis z KRS – k. 33-40

Wynagrodzenie miesięczne A. C. (1), liczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy, wynosiło 2.428,86 zł.

Dowód: zaświadczenie pracodawcy k. 51

Miejscem pracy A. C. (1) był sklep (...) przy ul. (...) w S..

Niesporne

W sklepach (...) prowadzonych przez (...) spółkę akcyjną w K. pracownicy zatrudniani są na stanowiskach: kierownika sklepu, zastępców kierownika sklepu oraz sprzedawców – kasjerów.

Dowód: - zeznania świadka A. S. – k. 81-83, zeznania świadka J. K. – k. 83-85.

Do obowiązków osób zatrudnionych na stanowisku sprzedawcy - kasjera należy: obsługa klienta, skanowanie produktów, obsługa kasy fiskalnej, obsługa wózków elektrycznych przy przyjęciu dostaw, przewożenie palet na wskazane miejsce składowania na zapleczu sklepu, rozkładanie towaru, otwieranie opakowań, kontrola jakości artykułów świeżych, usuwanie z sali sprzedaży towarów przeterminowanych, złej jakości i uszkodzonych, utrzymanie czystości i porządku na sali sprzedaży i zapleczu, obsługa maszyny czyszczącej, wypiekanie pieczywa, wykonywanie dodatkowych zadań zleconych przez przełożonego. Podczas wykonywania pracy na tym stanowisku sprzedawcy – kasjera kobiety przy pracy stałej zobowiązane są do przenoszenia ładunków do 12 kg, a przy pracy dorywczej do 20 kg.

Dowód: - zeznania świadka A. S. – k. 81-83, zeznania świadka J. K. – k. 83-85, przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86, Dokumentacja systemu zarządzania BHP na stanowisku sprzedawca – kasjer – koperta k. 29, opis stanowiska – k. 2 – akta osobowe powódki cz. B, opis stanowiska sprzedawcy – kasjera – k. 43-44.

Wykonując obowiązki na stanowisku sprzedawcy – kasjera pracownicy cały czas dźwigają ciężary powyżej 5 kg.

Dowód: - zeznania świadka A. S. – k. 81-83, zeznania świadka J. K. – k. 83-85, przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86.

Do obowiązków osób zatrudnionych na stanowisku kierownika i zastępcy kierownika sklepu należy: nadzorowanie pracy danej zmiany, tworzenie zamówień, analiza sprzedaży, przygotowywanie akcji zwrotów, przygotowywanie ofert (10-20 % ogółu obowiązków), a w pozostałym zakresie wykonywanie obowiązków sprzedawcy – kasjera.

Dowód: - zeznania świadka A. S. – k. 81-83, zeznania świadka J. K. – k. 83-85.

Wypiekanie pieczywa w sklepie (...), w którym była zatrudniona była A. C. (1) odbywało się w godz. 6.00-7.00, następnie w godz. 11.00-12.00 i po raz ostatni, na zmianie popołudniowej w godz. 15.00-16.00. Każdorazowo czynności związane z wypiekiem pieczywa trwały do godziny czasu.

Dowód: - zeznania świadka J. K. – k. 83-85.

Żaden pracownik ze sklepu, w którym pracowała A. C. (1) nie wykonywał pracy niewymagającej dźwigania ciężarów powyżej 5 kg. Jedna pracownica, zatrudniona na stanowisku sprzedawcy – kasjera w połowie wymiaru etatu, nie obsługiwała jedynie kasy fiskalnej, obawiając się pracy przy jej użyciu.

Dowód: - zeznania świadka A. S. – k. 81-83, zeznania świadka J. K. – k. 83-85.

W dniu 11 marca 2015r. A. C. (1) uległa wypadkowi przy pracy (uderzyły ją w plecy drzwi od prasy służącej do prasowania kartonów), w wyniku którego doznała stłuczenia lewej okolicy lędźwiowej.

Niesporne, a nadto dowód: protokół powypadkowy nr 316/2015r. - k. 9v-10, przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86.

Po wypadku A. C. (1) nie korzystała ze zwolnień lekarskich.

Niesporne, a nadto dowód: przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86.

Po upływie czterech miesięcy A. C. (1) od wypadku przy pracy, w lipcu 2015r. udała się do ginekologa, ponieważ miała miesiączkę dwa, trzy razy w miesiącu. W przeszłości w 2013r. i 2014r. usuwano A. C. mięśniaki i torbiele macicy. Ginekolog wystawił jej zwolnienie lekarskie na okres miesiąca, wskazując na wyczerpanie fizyczne. Po miesiącu A. C. (1) udała się do neurochirurga, który wystawiał jej zwolnienia lekarskie na kolejne okresy. Neurochirurg zdiagnozował u niej dyskopatię i początkowe zmiany zwyrodnieniowe na krawędziach trzonów kręgosłupowych.

A. C. (1) wypłacono zasiłek chorobowy w wysokości 80 % podstawy wymiaru.

Dowód: przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86.

Po wyczerpaniu okresu zasiłkowego A. C. (1) zwróciła się z wnioskiem do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w S. o przyczynie prawa do świadczenia rehabilitacyjnego. Według lekarza orzecznika ZUS brak było podstaw do przyznania jej świadczenia rehabilitacyjnego, gdyż nie była niezdolna do pracy.

Dowód: przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86, orzeczenie lekarza orzecznika ZUS – k. 3.

Następnie, w dniu 4 stycznia 2016r. A. C. (1) zgłosiła się do pracy i została skierowana na urlop wypoczynkowy do dnia 31 stycznia 2016r. W czasie urlopu otrzymała skierowanie od pracodawcy na badania okresowe do lekarza medycyny pracy.

W dniu 15 stycznia 2016r A. C. (1) stawiła się w Przychodni (...) w S.. Podczas wywiadu powiedziała lekarzowi medycyny pracy, że w pracy ciężko pracuje i dźwiga, w konsekwencji uzyskując zaświadczenie lekarskie nr (...) o zdolności do pracy przy ograniczeniu dźwigania ciężarów do 5 kg ze wskazaniem daty następnego badania okresowego na dzień 30 czerwca 2016r. W zaświadczeniu tym omyłkowo wpisano datę wystawienia zaświadczenia na dzień 30 czerwca 2016r.

Uzyskane zaświadczenie A. C. (1) dostarczyła do kierownika sklepu, w którym pracowała, tj. do B. B., od której otrzymała drugie skierowanie ba badania okresowe ze wskazaniem, że orzeczenie lekarskie powinno stwierdzać, że A. C. (1) jest zdolna do pracy na zajmowanym stanowisku, bądź jest do tego niezdolna.

A. C. (1) stawiła się z drugim skierowaniem w Przychodni (...) w dniu 18 stycznia 2016r. Odesłano ją jednak na dzień 19 stycznia 2016r., kiedy miała być obecna lekarz medycyny pracy, która przyjmowała ją poprzednim razem (H. D.).

W dniu 19 stycznia 2016r. lekarz H. D., po wyjaśnieniu sytuacji, oświadczyła A. C. (1), że nie pozostaje jej nic innego jak wystawić jej zaświadczenie lekarskie o braku zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, co uczyniła.

Zaświadczenie to A. C. (1) dostarczyła kierownikowi sklepu, a w dniu 30 stycznia 2016r. została poproszona na rozmowę z kierownikiem rejonu J. K., która cofnęła decyzję o udzieleniu urlopu do dnia 19 stycznia 2016r. wobec stwierdzonej niezdolności do pracy na zajmowanym stanowisku.

Dowód: przesłuchanie powódki A. C. (1) w charakterze strony – k. 76-78 w zw. z k. 85-86, zaświadczenie lekarskie nr (...) – k. 3, zaświadczenie lekarskie z dnia 19.01.2016r – nienumerowana karta w aktach osobowych powódki cz. B, skierowania – k. 19-20.

W dniu 4 lutego 2016r. A. C. (1) otrzymała pocztą oświadczenie o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem trzymiesięcznego okresu wypowiedzenia, wskazując jako przyczynę niezdolność do pracy na zajmowanym stanowisku sprzedawcy – kasjera zgodnie z zaświadczeniem lekarskim wystawionym w dniu 19 stycznia 2016r.

Dowód: wypowiedzenie wraz z potwierdzeniem odbioru przez powódkę – nienumerowane karty w aktach osobowych powódki cz. C.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę powódki okazało się niezasadne.

Wbrew twierdzeniu pozwanej spółki zostało ono wniesione w terminie wynikającym z treści art. 264 § 1 k.p., zgodnie z którym odwołanie od wypowiedzenia umowy o pracę wnosi się do sądu pracy w ciągu 7 dni od dnia doręczenia pisma wypowiadającego umowę o pracę.

Tymczasem, wypowiedzenie zostało powódce doręczone pocztą w dniu 4 lutego 2016r., zaś odwołanie zostało złożone przez nią w dniu 11 lutego 2016r. (data nadania w urzędzie pocztowym), a więc w siódmym dniu ustawowego terminu.

Powództwo w niniejszej sprawie oparte było na treści art. 45 k.p. w zw. z art. 47 (1) k.p.

Przepis art. 45 §1 k.p. stanowi, że w razie ustalenia, że wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony jest nieuzasadnione lub narusza przepisy o wypowiadaniu umów o pracę, sąd pracy - stosownie do żądania pracownika - orzeka o bezskuteczności wypowiedzenia, a jeżeli umowa uległa już rozwiązaniu - o przywróceniu pracownika do pracy na poprzednich warunkach albo o odszkodowaniu.

W myśl zaś art. 47(1) k.p. - odszkodowanie, o którym mowa w art. 45, przysługuje w wysokości wynagrodzenia za okres od 2 tygodni do 3 miesięcy, nie niższej jednak od wynagrodzenia za okres wypowiedzenia.

W niniejszej sprawie został podniesiony przez stronę powodową zarzut, iż przyczyna wskazana w wypowiedzeniu jest nieprawdziwa, gdyż powódka jest zdolna do pracy, z tym tylko zastrzeżeniem, że nie może podnosić ciężarów powyżej 5 kg. Faktyczną przyczyną wypowiedzenia stosunku pracy jest natomiast, w jej ocenie, to, że pracodawca nie chce organizować pracy dla powódki w taki sposób, tak by nie dźwigała powyżej 5 kg. Działanie pracodawcy nosi znamiona szykany i próbę obejścia przepisów prawa, sprzeczne jest z obowiązkiem wynikającym z art. 231 k.p.

W sprawie niespornym był fakt, iż powódka po zakończeniu korzystania ze zwolnienia lekarskiego, w styczniu 2016r. nie mogła podnosić ciężarów o wadze powyżej 5 kg, a także fakt, iż w dniu 11 marca 2015r. uległa wypadkowi przy pracy Spornym natomiast było to, czy powódka była niezdolna do pracy na zajmowanym stanowisku oraz czy taka ewentualna niezdolność do pracy była skutkiem doznanego w przeszłości wypadku przy pracy.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie Sąd ustalił na podstawie dowodów z dokumentów (przytoczonych w pierwszej części uzasadnienia), których prawdziwości nie kwestionowała żadna ze stron, a także w oparciu o korespondujące ze sobą – w istotnym dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawie zakresie - zeznania powódki oraz świadków A. S. i J. K.. Przy konstruowaniu stanu faktycznego nie uwzględniono natomiast zeznań świadka H. D. jako niespójnych z zeznaniami powódki i dokumentami znajdującymi się w aktach sprawy. Świadek ta, będąca lekarzem medycyny pracy, odmiennie niż powódka, wskazała, iż wystawiła powódce najpierw zaświadczenie lekarskie o braku zdolności do pracy na zajmowanym stanowisku, a następnie, na prośbę powódki i po przedstawieniu przez nią orzeczenia lekarza orzecznika ZUS w przedmiocie świadczenia rehabilitacyjnego, zaświadczeniu o zdolności do pracy z ograniczeniem dźwigania ciężarów powyżej 5 kg. W ocenie Sądu, to wersja przedstawiana przez powódkę miała w istocie miejsce, ponieważ po pierwsze świadek H. T. – D. nie pamiętała tej sytuacji, a jedynie przypominała sobie o niej na podstawie dokumentów, z którymi zapoznała się przed rozprawą. Powódka zaś szczegółowo i chronologicznie, posługując się konkretnymi datami, w sposób przekonywujący opisała, które zdarzenia kolejno miały miejsce. Po drugie: wersję powódki potwierdzają dwa skierowania wystawione jej przez kierownika sklepu na badania okresowe. Gdyby bowiem powódka otrzymała od razu zaświadczenie o braku zdolności do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku, w ocenie Sądu, pracodawca nie miałby powodu wystawiać powódce kolejnego skierowania na takie badania. Po trzecie: za wersją powódki przemawia fakt, iż w zaświadczeniu o zdolności do pracy z ograniczeniem dźwigania do 5 kg oznaczono numer porządkowy zaświadczenia, którego z nieznanych przyczyn zabrakło w drugim zaświadczeniu (o braku zdolności do pracy). Po czwarte: świadek H. D. zeznała, iż zaświadczenie o zdolności do pracy z ograniczeniem dźwigania wystawiła powódce jako drugie z kolei po uzyskaniu przez powódkę orzeczenia lekarza orzecznika ZUS o braku prawa do świadczenia rehabilitacyjnego z uwagi na jej zdolność do pracy, podczas, gdy orzeczeniem tym powódka dysponowała zarówno przed wystawieniem pierwszego jak i drugiego zaświadczenia (wydano je na początku stycznia 2015r).

Niezależnie od powyższego, w ocenie Sądu, fakt, iż powódka (niespornie) w styczniu 2016r. miała ograniczoną zdolność do dźwigania ciężarów o wadze do 5 kg oznaczał, iż w istocie nie była ona zdolna do wykonywania pracy na stanowisku, na którym została zatrudniona w pozwanej spółce.

Umowa na czas nieokreślony może zostać rozwiązana przez każdą ze stron z zachowaniem okresu wypowiedzenia. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wypowiedzenie umowy o pracę traktowane jest jako zwykły sposób zakończenia stosunku pracy, a więc nie wymaga ono zaistnienia nadzwyczajnych przyczyn.

Przykładowo w wyroku z dnia 2 października 1996r. w sprawie o sygn. I PRN 69/96 (publ. OSNP 1997/10/1631) Sąd Najwyższy stwierdził, że "zasadność wypowiedzenia przez pracodawcę umowy o pracę na czas nieokreślony (art. 45 kp) powinna być oceniana w płaszczyźnie stwierdzenia, że jest to zwykły sposób rozwiązywania umowy o pracę." Z kolei w wyroku z dnia 6 grudnia 2001r. w sprawie o sygn. I PKN 715/00 (publ. Pr.Pracy 2002/10/34) Sąd Najwyższy zaprezentował pogląd, iż "wypowiedzenie umowy o pracę stanowi zwykły sposób jej rozwiązania. Przyczyna wypowiedzenia nie musi w związku z tym mieć szczególnej wagi czy nadzwyczajnej doniosłości."

Można zatem zadać pytanie, czy wypowiedzenie umowy o pracę jest dopuszczalne w wypadku, gdy wydane zostanie orzeczenie lekarskie kwestionujące zdolność pracownika do wykonywania danej pracy. Otóż na to pytanie należy odpowiedzieć twierdząco. Pracodawca nie ma bowiem obowiązku i interesu, aby zatrudniać pracownika, który nie jest zdolny do wykonywania umówionej rodzajowo pracy. Trudno także wymagać od pracodawcy, by tworzył specjalnie stanowisko dla takiego pracownika, mimo, że nie jest mu ono do niczego potrzebne.

Dotyczy to także sytuacji, gdy pracownik generalnie zdolny jest do wykonywania pracy (na gruncie przepisów z zakresu ubezpieczeń społecznych), lecz posiada przeciwwskazania do wykonywania konkretnej pracy na stanowisku zajmowanym u danego pracodawcy. W wyroku z dnia 16 grudnia 1999r. w sprawie o sygn. I PKN 469/99 (publ. OSNP 2001/10/346) Sąd Najwyższy wyraźnie stwierdził bowiem, że "przeciwwskazanie lekarskie do wykonywania choćby jednego obowiązku należącego do zakresu czynności na zajmowanym stanowisku pracy uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę." Trzeba jeszcze raz podkreślić tu, że wypowiedzenie umowy o pracę, jako zwykły sposób rozwiązania umowy o pracę, jest tym środkiem, który może zastosować pracodawca. Nie może on zaś skorzystać z możliwości przewidzianej w art. 53 § 1 pkt 1 k.p., gdyż pracownik nie wyczerpał okresu zasiłkowego i nie minął mu też 3-miesięczny okres pobierania świadczenia rehabilitacyjnego, a zatem brak jest spełnienia przesłanek określonych tym przepisem.

W świetle powyższych rozważań, należy stwierdzić, że dla rozstrzygnięcia sprawy nie miało znaczenia, czy w przypadku powódki wydano zaświadczenie o braku zdolności do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku czy też orzeczenie o zdolności do jej wykonywania z ograniczeniem dźwigania ciężarów do 5 kg. Do obowiązków powódki, jako sprzedawcy – kasjera, niespornie należał bowiem cały szereg czynności (opisanych szczegółowo w stanie faktycznym), polegających na dźwiganiu ciężarów o wadze powyżej 5 kg. Kobiety zatrudnione w pozwanej spółce jako sprzedawcy – kasjerzy standardowo przenosiły ładunki o wadze do 12 kg, a dorywczo do 20 kg. Przenoszenie ładunków o wadze powyżej 5 kg stanowiło istotę obowiązków wykonywanych na tym stanowisku począwszy od obsługi klientów przy kasie fiskalnej i skanowaniu towarów poprzez rozkładanie towarów, skończywszy na wykonywaniu czynności przy przyjęciu dostaw. Sytuacji, jeżeli wobec powódki orzeczono przeciwwskazanie do dźwigania ciężarów powyżej 5 kg, utraciła ona możliwość wykonywania zasadniczej części swoich obowiązków i w takiej sytuacji pracodawca miał prawo wypowiedzieć jej umowę o pracę. Sytuacji nie zmienia wydanie przez lekarza orzecznika ZUS orzeczenia o braku prawa powódki do świadczenia rehabilitacyjnego po upływie okresu zasiłkowego z uwagi na brak niezdolności do pracy powódki. Prawo do świadczenia rehabilitacyjnego oceniane jest przez pryzmat ogólnej zdolności danej osoby do wykonywania j pracy w świetle przepisów z zakresu ubezpieczenia społecznego, a nie zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku.

W sprawie został podniesiony zarzut naruszenia przez pozwaną spółkę przepisu art. 231 k.p. Zgodnie z tym przepisem - pracodawca, na podstawie orzeczenia lekarskiego, przenosi do odpowiedniej pracy pracownika, który stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

Dla powstania obowiązku przeniesienia do odpowiedniej pracy z art. 231 k.p. muszą więc być spełnione łącznie trzy przesłanki, a mianowicie: po pierwsze: musi nastąpić, przy zachowaniu trybu przewidzianego prawem, stwierdzenie wypadku przy pracy lub choroby zawodowej, po drugie: zdarzenia te muszą spowodować skutek w postaci niezdolności do pracy, po trzecie: niezdolność ta nie może wyczerpać przesłanek uzyskania świadczeń w rozumieniu przepisów emerytalnych. Zatem nie każdy wypadek przy pracy czy choroba zawodowa będą stanowiły tytuł do przeniesienia ochronnego, a tylko te, które wywołały wyżej wskazane skutki.

W niniejszej sprawie poza sporem pozostawało, iż w dniu 11 marca 2015r. powódka uległa wypadkowi przy pracy. Sporne pozostawało jednak, czy stan zdrowia powódki (skutkujący przeciwwskazaniem do dźwigania ciężarów powyżej 5 kg) w dniu wypowiedzenia umowy o pracę był konsekwencją ww. wypadku przy pracy.

W ocenie Sądu słusznie pozwana podnosiła, iż przez okres czterech miesięcy po wypadku przy pracy powódka w ogóle nie korzystała ze zwolnień lekarskich, kiedy korzystała z nich od lipca 2015r., pobierała zasiłek chorobowy jedynie w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, nie zaś w wysokości 100% podstawy wymiaru, a więc jego wypłata nie miała miejsca z ubezpieczenia wypadkowego. Również schorzenie stwierdzone po wypadku (stłuczenie lewej okolicy lędźwiowej) nie jest tożsame ze schorzeniem zdiagnozowanym u powódki podczas korzystania ze zwolnienia lekarskiego wystawionego powódce przez neurochirurga (dyskopatia i początkowe zmiany zwyrodnieniowe na krawędziach trzonów kręgosłupowych), przy czym przez pierwszy miesiąc niezdolności do pracy zwolnienie lekarskie wystawił powódce ginekolog (w 2013r. i 2014r. powódka miała operacje ginekologiczne). Sama powódka, podczas przesłuchania w sprawie w charakterze strony, zeznała, iż nie wie, czy stan jej zdrowia w omawianym okresie był skutkiem wypadku przy pracy z dnia 11 marca 2015r. Okoliczność tę, zgodnie z ogólną zasadą rozkładu ciężaru dowodu, powinna wykazać strona wywodząca z niej skutki prawne, a więc strona powodowa. Tymczasem w sprawie nie powołano żadnego dowodu (np. dokumentacji lekarskiej, dowodu z opinii biegłego), który mógłby wykazać powyższą okoliczność, nie sposób jej jedynie domniemywać.

Uznanie istnienia po stronie pozwanej obowiązków określonych w art. 231 k.p. mogłoby być tylko konsekwencją ustalenia, iż przyczyną braku możliwości dźwigania przez powódkę ciężarów powyżej 5 kg (czyli de facto przyczyną jej niezdolności do pracy na zajmowanym stanowisku) był wypadek przy pracy, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca.

Niezależnie od powyższego należy stwierdzić, iż po uzyskaniu zaświadczenia lekarskiego (zaświadczeń) od lekarza medycyny pracy, pozwana spółka nie miała nie tylko obowiązku, ale i możliwości zatrudnienia powódki na innym niż dotychczasowe stanowisku. W sklepach (...), poza stanowiskiem zajmowanym przez powódkę (sprzedawca - kasjer), pracownicy byli zatrudniani jedynie na stanowiskach kierownika sklepu i zastępcy kierownika sklepu. Osoby te, poza wykonywaniem czynności nadzorczo – administracyjnych (około 30%), wśród swoich obowiązków miały także wszystkie te czynności, które wykonywali sprzedawcy - kasjerzy (w tym dźwiganie powyżej 5 kg). Wbrew twierdzeniu strony powodowej, ciężko byłoby też zorganizować pracę powódki na stanowisku sprzedawcy – kasjera, tak by powódka nie musiała dźwigać powyżej 5 kg skoro do istota obowiązków na tym stanowisku, jak wspomniano już wyżej, sprowadzała się do takich właśnie czynności. Twierdzenie powódki o pracy jednego sprzedawcy - kasjera w jej sklepie, zatrudnionego na ½ etatu (pani C.) zorganizowanej tak, aby nie musiała ona dźwigać, nie znalazło potwierdzenia w materiale dowodowym zebranym w sprawie. Świadek J. K. zeznała jedynie, iż osoba ta wykonywała wszystkie czynności kasjera – sprzedawcy (w tym wymagające dźwigania powyżej 5 kg) poza obsługą kasy fiskalnej, której się obawiała. Należy zauważyć też, iż powódka wykonywała pracę w pełnym wymiarze etatu i wyodrębnienie dla niej obowiązków sprzedawcy – kasjera niewymagających dźwigania tak, aby zapewnić jej możliwość wykonywania pracy przez 8 godzin dziennie byłoby niemożliwe (co wynika wprost z zeznań świadków i pośrednio z zeznań samej powódki). Z pewnością powódka nie mogłaby, co podnoszono, zajmować się jedynie wypiekaniem chleba, które to czynności (nawet przy założeniu, że nie wymagały dźwigania) zajmowały w sumie jedynie 3 godziny dziennie i to w rozbiciu na dwie zmiany pracy w sklepie.

W konsekwencji w pkt I wyroku Sąd oddalił powództwo.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu oparto na treści art. 98 § 1 i 3 k.p.c. Koszty te sprowadzały się do kosztów zastępstwa procesowego, a ich wysokość wynika z § 9 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Z:

1. (...)

2. (...),

3. (...),

4. (...),

5. (...).

29.11.2016r.