Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1124/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 października 2016 roku

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Włodzimierz Czechowicz

Protokolant: Małgorzata Nakielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 24 października 2016 r. w Warszawie

sprawy J. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wcześniejszą emeryturę (z warunków szczególnych)

na skutek odwołania J. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 20 czerwca 2016 znak (...) oraz z dnia 19 października 2016 znak (...)

1.  umarza postępowanie w zakresie, w jakim decyzja z dnia
19 października 2016 roku znak (...) zmieniła decyzję z dnia
20 czerwca 2016 roku znak (...);

2.  zmienia decyzję z dnia 19 października 2016 roku znak (...) w ten sposób, że przyznaje J. B. prawo do wcześniejszej emerytury z warunków szczególnych od dnia 24 czerwca 2016 roku;

3.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. na rzecz J. B. kwotę 360 zł (trzysta sześćdziesiąt) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Włodzimierz Czechowicz

UZASADNIENIE

Ubezpieczony J. B. urodzony (...), złożył w dniu 19 lipca 2016 roku do Sądu Okręgowego Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych, za pośrednictwem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych odwołanie od decyzji z dnia 20 czerwca 2016 roku znak: (...), odmawiającej mu prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu pracy warunkach szczególnych..

W uzasadnieniu odwołania skarżący podniósł, iż wbrew stanowisku organu rentowego praca, którą wykonywał w okresie od 13 lipca 1973 roku do 19 stycznia 1974 roku w Przedsiębiorstwie (...), na stanowisku zbrojarza-betoniarza, stanowiła pracę w warunkach szczególnych. Odwołujący podkreślił, iż również okres jego zatrudnienia w (...) Kombinacie (...) od 23 stycznia 1974 roku do 1 sierpnia 1974 roku, na stanowisku zbrojarza oraz kierowcy samochodu ciężarowego spełniał cechy zatrudnienia w szczególnych warunkach. J. B. dodał, iż do stażu jego pracy w warunkach szczególnych winien być również zaliczony okres pracy na stanowisku kierowcy w firmie (...) s.c. przypadający od dnia 1 stycznia 1997 roku do 31 lipca 1999 roku. W świetle podniesionej argumentacji, odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie prawa do wcześniejszej emerytury z tytułu zatrudnienia w warunkach szczególnych (odwołanie k. 2-5 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 28 lipca 2016 roku, organ rentowy Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W., wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 ( 14 )§ 1 k.p.c. W uzasadnieniu swojego stanowiska organ rentowy organ rentowy podniósł, iż odwołujący nie spełnił wymogu 15 lat pracy w warunkach szczególnych, a jedynie udowodnił 14 lat i 2 dni stażu takiej pracy. Odnosząc się do żądań odwołującego -zaliczenia do stażu pracy w warunkach szczególnych: zatrudnienia w charakterze, zbrojarza-betoniarza w Przedsiębiorstwie (...), zatrudnienia na stanowisku zbrojarza w Kombinacie (...) oraz pracy kierowcy w firmie (...) s.c., organ rentowy podkreślił, iż ubezpieczony nie przedstawił świadectw wykonywania(w spornych okresach), pracy w szczególnych warunkach oraz zaświadczenia pracodawcy, iż prace wykonywane przez niego w tych okresach należały do I kategorii zatrudnienia. W świetle powyższego organ rentowy uznał, iż zaskarżona decyzja odpowiada prawu, a odwołanie ubezpieczonego jako bezzasadne winno podlegać oddaleniu (odpowiedź na odwołanie k. 8-a.s).

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił w sprawie następujący stan faktyczny:

W dniu 15 czerwca 2016 r. ubezpieczony J. B., urodzony (...) złożył do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział wniosek o emeryturę. W treści wniosku ubezpieczony wskazał, iż nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego i wniósł o wyliczenie i wybranie przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, najkorzystniejszego wariantu emerytury. J. B. złożył również oświadczenie, iż nie pozostaje w stosunku pracy, a po przyznaniu emerytury nie zamierza osiągać przychodów w wysokości powodującej zmniejszenie bądź zawieszenie emerytury (k. 1-4 a.r. t. IV).

Na potwierdzenie okresów ubezpieczenia oraz charakteru zatrudnienia J. B. odwołał się do dokumentacji złożonej przy wniosku o świadczenie przedemerytalne (t.I i III a.r.). Wówczas przedłożył: świadectwo ukończenia (...)Szkoły (...) w S. z dnia 20 czerwca 1973 roku i uzyskania tytułu zawodowego betoniarza-zbrojarza, świadectwo pracy z dnia 29 lipca 1977 roku z okresu zatrudnienia od 13 lipca 1973 roku do 19 stycznia 1974 roku, na stanowisku zbrojarza-betoniarza w (...) Przedsiębiorstwie (...), świadectwo pracy z dnia 29 lipca 1977 roku dokumentujące okres zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 23 stycznia 1974 roku do 1 sierpnia 1974 roku w (...) Kombinacie (...), na stanowisku zbrojarza, świadectwo pracy z dnia 20 października 1975 roku potwierdzające okres pracy ubezpieczonego od 6 sierpnia 1974 roku do 30 września 1975 roku, na stanowisku operatora mechanicznego sprzętu budowlanego, świadectwa pracy (...) Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) z dnia 31 sierpnia 1977 roku oraz z dnia 5 stycznia 1979 roku z okresów zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 1 października 1975 roku do
31 sierpnia 1977 roku, a także z okresu pracy od 22 września 1977 roku do 5 stycznia 1979 roku na stanowisku kierowcy ciągnika i kierowcy, świadectwo pracy Zakładów (...) w K. z dnia 21 grudnia 1988 roku z okresu zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 17 stycznia 1979 roku do dnia 21 grudnia 1988 roku, na stanowisku kierowcy, świadectwo pracy Przedsiębiorstwa Budownictwa (...) potwierdzające okres pracy J. B. od dnia 9 września 1977 roku do 16 września 1977 roku na stanowisku mechanika samochodowego, świadectwo pracy z dnia 31 lipca 1999 roku firmy (...) s.c. z siedzibą w J., z okresu zatrudnienia ubezpieczonego od 1 stycznia 1997 roku do 31 lipca 1999 roku, na stanowisku kierowcy, świadectwo pracy firmy (...) z dnia 16 czerwca 2004 roku potwierdzające zatrudnienie ubezpieczonego na stanowisku pracownika technicznego od dnia 1 października 2000 roku do 15 czerwca 2004 roku, świadectwo pracy z dnia 15 października 2004 roku z okresu zatrudnienia ubezpieczonego w Poczcie Polskiej od dnia 9 czerwca 2004 roku do 15 października 2004 roku, na stanowisku kierowcy samochodu dostawczego, świadectwo pracy firmy (...) z dnia 7 grudnia 2012 roku potwierdzające zatrudnienie ubezpieczonego na stanowisku pracownika technicznego od dnia 1 listopada 2004 roku do 30 listopada 2012 roku, świadectwa pracy spółki (...) S.A. z dnia 31 maja 1995 roku i z dnia 21 grudnia 1988 roku, dokumentujące okres zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 17 stycznia 1979 roku do 21 grudnia 1988 roku na stanowisku kierowcy, a od dnia 22 grudnia 1988 roku do 31 maja 1995 roku, na stanowisku
konwojenta-sprzedawcy oraz konwojenta-kierowcy, a także kserokopię książeczki wojskowej potwierdzającej okres czynnej służby wojskowej pełnionej od 15 grudnia 1981 roku do 23 marca 1982 roku (dokumentacja t. I a.r.).

Ubezpieczony przedstawił także organowi rentowemu świadectwo pracy z dnia
27 czerwca 2015 roku w którym wskazano, iż wnioskodawca w okresie od 4 czerwca 2014 roku do 31 maja 2015 roku był zatrudniony w Centrum Duszpasterstwa Archidiecezji (...) na stanowisku pracownika administracyjnego - sprzedawcy (k. 6a.r. t. III). Do dokumentacji tomu III akt rentowych, ubezpieczony dołączył także zaświadczenie z dnia
30 grudnia 2015 roku, wystawione przez Urząd Pracy m.st. W. o zarejestrowaniu wnioskodawcy począwszy od dnia 29 czerwca 2015 roku jako osoby bezrobotnej i pobieraniu zasiłku dla bezrobotnych (k. 8 a.r. t. III). Ubezpieczony na mocy decyzji organu rentowego z dnia 3 lutego 2016 roku, znak: (...), nabył prawo do świadczenia przedemerytalnego od dnia 31 grudnia 2015 roku (k. 18 a.r. t. III). Na podstawie decyzji Urzędu Pracy m.st. W. nr (...).2016 z dnia 11 lutego 2016 roku, ubezpieczony utracił natomiast z dniem 31 grudnia 2015 roku status osoby bezrobotnej i prawo do zasiłku z związku z nabyciem prawa do świadczenia przedemerytalnego (k. 32 a.r. t. III).

Do wniosku o wcześniejszą emeryturę J. B. dołączył dodatkowo świadectwo wykonywania pracy w warunkach szczególnych w (...) Przedsiębiorstwie (...) w okresie od 13 lipca 1973 roku do 19 stycznia 1974 roku, na stanowisku betoniarza-zbrojarza. Ubezpieczony złożył także świadectwo wykonywania prac w szczególnych warunkach w (...) Kombinacie (...) Sp. z o.o. z siedzibą w W., w okresie do 23 stycznia 1974 roku do 1 sierpnia 1974 rok, na stanowisku zbrojarza-betoniarza (dokumentacja a.r. t. IV).

Po przeprowadzeniu analizy dokumentacji zatrudnienia odwołującego, Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wydał decyzję z dnia 20 czerwca 2016 roku, na mocy której odmówił wnioskodawcy prawa do emerytury, gdyż nie udowodnił on wymaganego okresu 15 lat pracy w warunkach szczególnych. W uzasadnieniu decyzji organ rentowy wskazał, iż za pracę w warunkach szczególnych uznano okres zatrudnienia odwołującego od dnia 1 października 1975 roku do 31 sierpnia 1977 roku, od 17 stycznia 1979 roku do 21 grudnia 1988 roku oraz od 5 kwietnia 1993 roku do 31 maja 1995 roku. Organ rentowy stwierdził również w decyzji, iż ubezpieczony posiada 25 lat 2 miesiące i 6 dni okresów składkowych, w tym 14 lat i 2 dni pracy w warunkach szczególnych (dokumentacja a.r. t. IV).

Powyższą decyzję J. B. zaskarżył w dniu 19 lipca 2016 roku, inicjując tym samym niniejsze postępowanie odwoławcze (k. 2-5 a s.).

W toku postępowania organ rentowy dokonał ponownej oceny zgromadzonych dokumentów zatrudnienia odwołującego i uznał w decyzji z dnia 19 października 2016 roku, znak: (...), że poza okresami pracy w warunkach szczególnych uwzględnionymi w decyzji z dnia 20 czerwca 2016 roku, do okresu wykonywania takiej pracy należy zaliczyć również okres zatrudnienia ubezpieczonego od dnia 13 lipca 1973 roku do 19 stycznia 1974 roku, okres pracy od 23 stycznia 1974 roku do 1 sierpnia 1974 roku, a także okres zatrudnienia odwołującego przypadający od dnia 24 marca 1982 roku do 21 grudnia 1988 roku. Jednocześnie organ rentowy poinformował odwołującego, iż ze stażu pracy w warunkach szczególnych został wyłączony okres zasadniczej służby wojskowej pełnionej w okresie od 15 grudnia 1981 roku do 23 marca 1982 roku. Ponownie wyliczony okres pracy w warunkach szczególnych wyniósł 14 lat 9 i 12 dni (decyzja zmieniająca decyzję z dnia
20 czerwca 2016 roku k. 23 a.r. t. IV).

W dalszym toku postępowania, odwołujący przesłuchany w trybie art. 212 k.p.c. wobec zaliczenia części wnioskowanych okresów zatrudnienia do stażu pracy w warunkach szczególnych (w decyzji organu rentowego z dnia 19 października 2016 roku, znak: (...)), sprecyzował zakres swojego roszczenia, ograniczając go do uwzględnienia w niniejszym postępowaniu odwoławczym, do stażu pracy w warunkach szczególnych, okresu pracy wykonywanej w firmie (...) s.c. od dnia 1 stycznia 1997 roku do dnia 31 lipca 1999 roku. Sąd ustalił na podstawie jego wyjaśnień

Na podstawie dowodu z zeznań świadka J. O., a także zaświadczenia J. O. z dnia 9 sierpnia 2016 roku (k-16) Sąd Okręgowy ustalił także, iż Spółka (...) s.c. była założona przez świadka i jego kolegę. Firma działała od 1996 roku. J. B. był zatrudniony w (...) s.c. na stanowisku kierowcy samochodu ciężarowego o dopuszczalnym ciężarze całkowitym przekraczającym 3,5 tony, w okresie od dnia 1 stycznia 1997 roku do dnia 31 lipca 1999 roku. Odwołujący wykonywał taką pracę stale w pełnym wymiarze czasu pracy, 8 do 9 godzin dziennie, także w soboty. Świadek O. zna odwołującego z wcześniejszego okresu zatrudnienia w Zakładach (...). Odwołujący w okresie zatrudnienia w firmie (...) s.c. jeździł samochodem ciężarowym typu A. jako jedyny kierowca tego samochodu, nie miał zmiennika (k. 16, 48-50 a.s.).

W oparciu o świadectwo pracy z okresu pracy odwołującego w firmie (...) Sąd Okręgowy ustalił, iż pracodawca nie wykazał pracy odwołującego w warunkach szczególnych, natomiast z zeznań świadka J. O. wynika, iż wystawiając świadectwo pracy odwołującego świadek nie rozumiał do końca wagi znaczenia „pracy wykonywanej w warunkach szczególnych”, nie orientował się w przepisach prawa i popełnił oczywisty błąd poprzez brak właściwego wpisu w świadectwie pracy ubezpieczonego o wykonywaniu przez J. B. pracy w warunkach szczególnych jako kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony. (k. 25 a.r. t. I, k 48-50 a.s.).

Na podstawie zeznań innego świadka D. G. pracownika firmy (...) s.c. zatrudnionego w tej firmie w okresie od 1 stycznia 1997 roku do 2009 roku Sąd Okręgowy ustalił, iż odwołujący pracował wraz ze świadkiem w okresie od 1 stycznia 1999 roku do końca lipca 1999 roku. W firmie (...) odwołujący był jedynym kierowcą i wykonywał powierzone mu obowiązki kierowcy niekiedy również ponad obowiązujący go wymiar czasu pracy. Ubezpieczony nie korzystał z długotrwałych zwolnień lekarskich. D. G. był pracownikiem technicznym (...) s.c. (k. 49-50 a.s.).

Odwołujący pełnił zasadniczą służbę wojskową w okresie od grudnia 1981 roku do marca 1982 roku (zeznania odwołującego k. 49-50 a.s., ksero książeczki wojskowej dokumentacja a.r. t.I). Okres ten nie był brany przez Sąd Okręgowy pod uwagę przy rozstrzyganiu sporu w niniejszej sprawie,

Do zakończenia postępowania strony podtrzymały zajęte stanowiska procesowe, odwołujący w zakresie zmiany zaskarżonej decyzji z dnia 20 czerwca 2016 roku i 19 października 2016 roku i przyznania prawa do wcześniejszej emerytury, zaś organ rentowy w przedmiocie oddalenia odwołania w części w jakiej decyzja z dnia 19 października 2016 roku zmieniła decyzję z dnia 20 czerwca 2016 roku o umorzenie postępowania. Strony nie wnosiły o uzupełnienie materiału dowodowego, Sąd Okręgowy uznał zgromadzone dowody w postaci wyjaśnień odwołującego się i zeznań wskazanych wyżej świadków, dokumenty dołączone do akt sprawy i dołączone do akt sprawy akta ubezpieczonego za pełnowartościowy wystarczający do rozstrzygnięcia sporu. Żaden z dokumentów złożony do akt sprawy nie był kwestionowany przez strony.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie dokumentów zgromadzonych w aktach ZUS, w aktach sprawy oraz wyjaśnień odwołującego się i zeznań świadków zgłoszonych przez odwołującego się. Sąd dał wiarę wszystkim zgromadzonym dowodom, ich wiarygodność nie była podważana przez żadną ze stron. Sąd uznał również za wiarygodne wyjaśnienia odwołującego się i zeznania świadków jako znajdujących potwierdzenie w zgromadzonej dokumentacji, wzajemnie spójnych i konsekwentnych co do warunków, charakteru i czasu pracy odwołującego się. Odwołujący się i świadek G. pracowali w firmie (...), świadkowie O. i G. potwierdzili wyjaśnienia odwołującego o jego pracy w pełnym wymiarze czasu pracy kierowcy samochodu ciężarowego o ładowności powyżej 3,5 tony.

Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie J. B. od wskazanych wyżej decyzji organu rentowego jako zasadne, zasługiwało na uwzględnienie co skutkowało rozstrzygnięciem zawartym w sentencji wyroku. Jak wynika z dyspozycji art. 184 ust. 1 i 2 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych(Dz.U.2016.887 j.t.) ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, jeżeli w dniu wejścia w życie ustawy osiągnęli:

1) okres zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż 60 lat - dla kobiet i 65 lat - dla mężczyzn oraz

2) okres składkowy i nieskładkowy, o którym mowa w art. 27.

Ponadto emerytura, o której mowa w ust. 1, przysługuje pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego albo złożenia wniosku o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa. Zgodnie zaś z art. 32 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych w zw. z § 4 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnianych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz.U. z 1983r. Nr 8 poz. 43) - ubezpieczonym urodzonym przed dniem 1 stycznia 1949 r. będącym pracownikami zatrudnionymi w warunkach szczególnych lub w szczególnym charakterze przysługuje emerytura w wieku niższym niż określony w art. 27 ust. 2 i 3 tj. jeżeli spełniają łącznie następujące warunki:

- osiągnęli wiek emerytalny wynoszący dla mężczyzny 60 lat oraz

- posiadają wymagany okres składkowy i nieskładkowy tj. 25 lat dla mężczyzny w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Niezależnie jednak od powyższego podkreślić należy, że zgodnie ze stanowiskiem, Sądu Najwyższego z dnia 18 marca 2014 r., sygn. akt II UK 389/13 przepis art. 184 ustawy o emeryturach i rentach z FUZ odnosi się do tych ubezpieczonych urodzonych poczynając od dnia 1 stycznia 1949 r., którzy w dniu wejścia ustawy w życie nie osiągnęli jeszcze wymaganego wieku, lecz w całości spełnili do tej daty ustawowo określone wymagania stażowe (tzw. ogólne i szczególne). Takim ubezpieczonym przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32 ustawy pod warunkiem nieprzystąpienia do otwartego funduszu emerytalnego oraz (do dnia 1 stycznia 2013 r., tj. do wejścia w życie ustawy z dnia 11 maja 2012 r. o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, Dz. U. z 2012 r., poz. 637). Bezsporne jest, że wnioskodawca J. B. występując z wnioskiem emerytalnym wykazał, iż w dniu 24 czerwca 1956 roku ukończył 60 lat oraz posiada według ustaleń organu rentowego 25 lat 2 miesiące i 6 dni okresów składkowych, w tym 14 lat pracy i 2 dni w warunkach szczególnych ustalony w decyzji z dnia 20 czerwca 2016 roku.

Kwestię sporną okazał się ostatecznie okres zatrudnienia J. B. w firmie (...), którego zaliczenie pozwoliłoby uzyskać staż pracy w warunkach szczególnych przewyższający wymagane 15 lat. Sąd Okręgowy zważył, że dla ustalenia uprawnień - za pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach uważa się pracowników zatrudnionych przy pracach o znacznej szkodliwości dla zdrowia oraz o znacznym stopniu uciążliwości lub wymagających wysokiej sprawności psychofizycznej ze względu na bezpieczeństwo własne lub otoczenia (art. 32 ust. 2 cyt. ustawy). Zgodnie natomiast z § 2 ust. 1 cyt. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze (Dz. U. z 1983 r. Nr 8, poz. 43 ze zm.) - okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze była wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

Spór na etapie postępowania administracyjnego powstał w związku z brakiem właściwego świadectwa pracy wykonywanej w warunkach szczególnych. Jednakże Sąd przyjął, że zeznania świadków O. (pracodawca w firmie (...) i świadka G., również zatrudnionego w tej firmie jednoznacznie wskazują, że wnioskodawca pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wyłącznie jako kierowca samochodu ciężarowego w okresie wskazanym w świadectwie pracy wystawionym przez świadka O.. Podkreślić należy, że w postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokość mogą być udowadniane wszelkimi dowodami przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego i nie są potrzebne jakieś szczególne dowody Sąd Okręgowy podziela bowiem na gruncie niniejszej sprawy stanowisko Sądu Najwyższego, zgodnie z którym W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują odstępstwa od ogólnych zasad dowodzenia podyktowane dążeniem do pełnego i wszechstronnego rozstrzygnięcia wszystkich kwestii spornych. W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 roku, II URN 23/95).

Zgodnie z przepisem § 2 cytowanego wyżej Rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w Rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy. Okresy pracy w szczególnych warunkach stwierdza zakład pracy, na podstawie posiadanej dokumentacji, w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach lub w świadectwie pracy. Przepis § 2 nie oznacza jednak, że osoba dochodząca praw wynikających z wykonywania pracy w szczególnych warunkach, okres tej pracy dowodzić może jedynie na podstawie dokumentacji z zakładu pracy. Jak bowiem stwierdził Sąd Najwyższy w uchwale z dnia 10 marca 1984 roku (III UZP 6/94) „ okresy zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, przewidziane rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. mogą być ustalane w postępowaniu odwoławczym także innymi środkami dowodowymi niż dowód z zaświadczenia zakładu pracy”.

W innej jeszcze uchwale z dnia 21 września 1984 r. (III UZP 48/84 LEX nr 14630) Sąd Najwyższy stwierdził, że w świetle § 2 ust. 2 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983r. w sprawie wieku emerytalnego oraz wzrostu emerytur i rent inwalidzkich dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze zakład pracy wydaje zaświadczenie o zatrudnieniu w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, wyłącznie na podstawie posiadanej dokumentacji, natomiast w sądowym postępowaniu odwoławczym możliwe jest ustalenie tych okresów także w oparciu o inne dowody (wyróżnienie Sądu Okręgowego) . Innym środkiem dowodowym może być zatem dowód z innych dokumentów niż świadectwo pracy, czy też jak w niniejszej sprawie dowód z zeznań świadków O. i G..

Załącznik do Rozporządzenia zawiera WYKAZ A wymieniający rodzaje prac w szczególnych warunkach, których wykonywanie uprawnia do niższego wieku emerytalnego.
W Dziale VIII Transport i łączność w punkcie 2 wymieniona została praca kierowców samochodów ciężarowych o dopuszczalnym ciężarze całkowitym powyżej 3,5 tony. Taką właśnie pracę odwołujący się wykonywał w okresie nie zaliczonym przez organ rentowy z uwagi na brak wspomnianego wyżej świadectwa ze spółki (...) wskazującego na wykonywanie pracy w warunkach szczególnych jako kierowca w pełnym wymiarze czasu pracy.

Reasumując kwestię charakteru zatrudnienia wnioskodawcy Sąd przyjął, że do okresów zaliczonych przez organ rentowy (14 lat 9 miesięcy i 12 dni) należy doliczyć okres wykazany w świadectwie z firmy (...) w okresie od dnia 1 stycznia 1997 roku do 31 lipca 1999 roku. Odwołujący wykazał więc łącznie ponad 15 letni okres pracy w warunkach szczególnych, przypadający przed dniem 1 stycznia 1999 r. Organ rentowy rozpatrując wniosek odwołującego się o przyznanie wcześniejszej emerytury nie kwestionował spełnienia przez odwołującego się pozostałych ustawowych przesłanek wymaganych do uzyskania wcześniejszej emerytury.

Skoro odwołujący się udowodnił w niniejszym postępowaniu wymagany przez cytowane wyżej przepisy staż pracy w szczególnych warunkach, Sąd Okręgowy na podstawie na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. w pkt. 2 sentencji wyroku zmienił zaskarżoną decyzję i przyznał odwołującemu się J. B. prawo do wcześniejszej emerytury. Na podstawie przepisu art. 477 13 k.p.c. Sąd umorzył postępowanie w zakresie, w jakim decyzja z dnia
19 października 2016 roku zmieniła decyzję z dnia 20 czerwca 2016 roku.

Odnosząc się do daty, od której odwołujący jest uprawniony do wcześniejszej emerytury, Sąd Okręgowy zważył, iż zgodnie z art. 129 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, świadczenia wypłaca się poczynając od dnia powstania prawa do tych świadczeń, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek lub wydano decyzję z urzędu. W tym stanie rzeczy Sąd przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury począwszy od dnia 24 czerwca 2016.

Rozstrzygnięcie o kosztach zapadło na podstawie art. 98 k.p.c. oraz przepisu § 9 ust. 2 w zw. z § 21 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2015.1804) w brzmieniu obowiązującym przed dniem 27 października 2016 roku.

SSO Włodzimierz Czechowicz