Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 1609/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 października 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Zbigniew Szczuka

Protokolant: Małgorzata Nakielska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 6 października 2016 r. w Warszawie

sprawy M. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wysokość kapitału początkowego

na skutek odwołania M. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 24 lipca 2015 r. znak: (...)

zmienia zaskarżoną decyzję w ten sposób, że ustala dla M. W. kapitał początkowy w wysokości 133 631,30 zł (słownie: sto trzydzieści trzy tysiące sześćset trzydzieści jeden złotych trzydzieści groszy ) z uwzględnieniem współczynnika przeciętnego wynagrodzenia 83,25% a wysokość emerytury na dzień 8 sierpnia 2015 r. w kwocie 2 291,73 zł (słownie dwa tysiące dwieście dziewięćdziesiąt jeden złotych siedemdziesiąt trzy grosze )

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. decyzją z dnia 24 lipca 2015 roku, znak: (...) ustalił kapitał początkowy ubezpieczonej M. W. określając go na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 133 498,75 złotych. Organ rentowy do wyliczenia kapitału początkowego uwzględnił staż pracy wnioskodawczyni w wymiarze 25 lat i 19 dni okresów składowych oraz 3 miesiące i 1 dzień okresów nieskładkowych. (vide: k. nienumerowana a.r.).

Ubezpieczona M. W. w dniu 19 października 2015 roku odwołała się od w/w decyzji organu rentowego z dnia 24 lipca 2015 roku. W treści odwołania ubezpieczona wskazała, iż treść zaskarżonej decyzji jest niezgodna z uprzednio wydaną w dniu 13 grudnia 2005 roku w tej samej sprawie. Odwołująca wskazała także, że bezpodstawnie nie uwzględniono uzyskanych przez nią dochodów w latach 1981 i 1982 z powoduj błędnej rekompensaty. Odwołująca ponadto wskazała, iż Zakład Ubezpieczeń Społecznych w decyzji z dnia 13 grudnia 2005 roku nie poinformował odwołującej o nieuwzględnieniu w wyliczeniu dochodów z 1981 i 1982 roku i tym samym pozbawi ją możliwości odwołania. (vide: k.2 as.).

Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. w odpowiedzi na odwołanie z dnia 4 listopada 2015 roku wniósł o oddalenie odwołania na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie organ rentowy podniósł, że zaskarżoną decyzją z dnia 24 lipca 2015 roku prawidłowo ustalił wysokość kapitału początkowego na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 133 498,75 zł (vide: k. 5 - 6 as.). Dodatkowo organ rentowy wskazał, iż z powodu błędnego w jego ocenie wskazania kwot rekompensat w zaświadczeniu o zatrudnieniu i wynagrodzeniu nie uwzględnił ich przy ustalaniu wartości kapitału początkowego. (vide: k. 38 a.s.).

Zaakcentowania wymaga też, że do zamknięcia rozprawy w dniu 6 października 2016 roku strony postępowania nie modyfikowały zgłoszonych stanowisk i wywodziły jak dotychczas (vide: k. 100 a.s.).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 15 grudnia 2003 roku M. W. złożyła do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniosek o ustalenie kapitału początkowego (vide: k.1/2 tom I a.r.). Do wniosku ubezpieczona dołączyła informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą jej zatrudnienie (vide: k. 3 – 7v, tom I a.r.)

Następnie organ rentowy po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego wydał w dniu 13 grudnia 2005 roku wydał decyzję znak: (...), którą ustalił kapitał początkowy ubezpieczonej na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 133 174,80 złotych, przyjmując jako podstawę wymiaru kwotę 1 161,07 złotych. Jednocześnie organ rentowy przyjął do obliczenia podstawy wymiaru kapitału początkowego przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne z 10 kolejnych lat kalendarzowych od dnia 1 stycznia 1983 roku do 31 grudnia 1992 roku ustalając wskaźnik wysokości podstawy wymiaru na 95,10 %. (vide: decyzja ZUS z dnia 13 grudnia 2005 roku, k.19 I tom a.r.).

W dniu 9 lipca 2015 roku odwołująca złożyła wniosek o emeryturę w związku z powyższym w decyzją z dnia 24 lipca 2015 roku organ rentowy dokonał ponownego ustalenia kapitału początkowego. Organ rentowy w w/w decyzji ustalił kapitał początkowy ubezpieczonej na dzień 1 stycznia 1999 roku w wysokości 133 498,75 złotych, przyjmując jako podstawę wymiaru kwotę 1 161,07 złotych ustaloną w decyzji z dnia 13 grudnia 20015 roku. Organ rentowy do wyliczenia kapitału początkowego uwzględnił staż pracy wnioskodawczyni w wymiarze 25 lat i 19 dni okresów składkowych oraz 3 miesiące i 1 dzień okresów nieskładkowych, przy czym do ustalenia wartości kapitału początkowego nie został uwzględnione dochody odwołującej z lat 1981 i 1982 z powodu błędnej rekompensaty. (vide: wniosek o emeryturę k. 1 – 11, II tom a.r., decyzja ZUS z dnia 24 lipca 2015 roku, k. 27 – 28 I tom, a.r.)

Od decyzji organu rentowego z dnia 19 października 2015 roku ubezpieczona odwołała się, co skutkowało zainicjowaniem postępowania sądowego, w toku którego (w zakresie objętym odwołaniem) postanowieniem z dnia 10 maja 2016 roku Sąd Okręgowy Warszawa – Praga w Warszawie VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dopuścił dowód z opinii biegłego specjalisty z zakresu księgowości na okoliczność prawidłowego wyliczenia przez organ rentowy kapitału początkowego odwołującej z odniesieniem się do wskazanych przez odwołującą roszczeń z punktu widzenia księgowości z pkt. 1 pisma odwołującej z dnia 25 kwietnia 2016 roku. W związku z powyższym zadaniem biegłego było wyliczenie wysokości emerytury od daty jej przyznania tj. 8 sierpnia 2015 roku z uwzględnieniem obliczenia kapitału początkowego na podstawie okresu lat 1982 – 1991 jako najkorzystniejszego dla odwołującej w wysokości zgodnej z prawidłowo naliczonymi wynagrodzeniami oraz kwotami rekompensaty w formularzu Rp-7 oraz kserokopią listy płac za 1982 rok (vide: postanowienie z dnia 10 maja 2016 roku., k. 48 a.s.).

Dokonując ustaleń faktycznych w zakresie prawidłowości obliczenia przez organ rentowy wysokości kapitału początkowego odwołującej Sąd Okręgowy uwzględnił opinię biegłego sądowego. Zgodnie z opinią biegłego z zakresu księgowości G. S. z rachunkowego punktu widzenia wysokość rekompensaty odwołującej otrzymanej w 1982 roku i skazanej na liście płac za rok 20 760 złotych (k. 14 a.s.) wynosi 20 760 złotych a nie tak jak przyjął w wykazie organ rentowy 18 420 złotych. W związku z powyższym biegły ustalił, iż współczynnik przeciętnego wynagrodzenia za rok 1982 wyniesie 83,25%. Zdaniem biegłego zatem faktyczne przyjęcie okresu lat od 1982 do 1991 jest dla odwołującej korzystniejsze niż przyjęcie okresu lat od 1983 do 1992. Tym samym biegły zakwestionował twierdzenia organu rentowego, że okres 1983-1992 jest korzystniejszy dla odwołującej. Reasumując biegły ustalił, iż kapitał początkowy odwołującej za okres od 1982 roku do 1991 roku wyniósł 133 631,30 złotych, a wysokość emerytury na dzień 8 sierpnia 2015 roku określił na kwotę 2 291,73 złotych (vide: opinia biegłego z dni 23 maja 2016 roku k. 52 – 58 a.s.).

Pismem z dnia 17 czerwca 2016 roku odwołująca stosunkowała się do opinii biegłego z dnia 23 maja 2016 roku. Odwołująca co do zasady nie kwestionowała ustaleń biegłego jednak wskazała na znajdującą się w opinii omyłkę pisarską. Bowiem w części „Podsumowanie” biegły zamiast ustalonego wcześniej współczynnika przeciętnego wynagrodzenia za rok 1982 tj. 83,25% wpisał 8,57%.(vide: pismo z dnia 17 czerwca 2016 roku, k. 66)

Natomiast pismem z dnia 16 czerwca 2016 roku swoje zastrzeżenia do opinii biegłego przedstawił organ rentowy. Oran rentowy wskazał, iż obliczenie biegłego zostało dokonane w oparciu o niewłaściwie obliczone i wpisane do zaświadczenia o zatrudnienia i wynagrodzenia wystawione w dniu 30 czerwca 2007 roku a dostarczone do organu rentowego wraz z wnioskiem o emeryturę w dniu 9 lipca 2015 roku kwoty rekompensat za rok 1981 i 1982 wpisane przez zakład pracy zatrudniający odwołująca w okresie od 12 września 1973 roku do 30 czerwca 2007 roku. Organ wskazał ponadto, że biegły sądowy odniósł się jedynie do obliczenia wysokości emerytury nie dokonując analizy poprawności dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzenia, a w szczególności obowiązujących w czasie rekompensat. (vide: pismo ZUS z dnia 16 czerwca 2016 roku, k. 68 – 69v)

W związku ze zgłoszonymi przez odwołującą jak i organ rentowy zastrzeżeniami do przedmiotowej opinii biegły sporządził opinię uzupełniającą. W opinii uzupełniającej biegły potwierdził zasygnalizowany przez odwołującą błąd pisarski w opinii w części podsumowanie. Biegły potwierdził zatem, iż współczynnik przeciętnego wynagrodzenia za rok 1982 wynosi 83,25 % a nie tak jak wskazał w części podsumowania 81,57 %. W zakresie zastrzeżeń zgłoszonych przez organ rentowy biegły wskazał, iż pierwotna wersja opinii powstała przy założeniu, że kopie dokumentów dołączonych do akt sprawy na k. 14 (lista płac) przedstawia stan faktyczny, bowiem biegły nie ma kompetencji do weryfikacji czy są prawdziwe. Biegły zaprzeczył jakoby nie dokonał analizy poprawności dokumentów potwierdzających wysokość wynagrodzenia, a w szczególności kwot obowiązujących w tym czasie rekompensat. Zdaniem biegłego ważniejsze od tego ile rekompensaty powinny wynosić jest to ile faktycznie wynosiły. (vide: opinia uzupełniająca biegłego z zakresu rachunkowości k. 79 – 82)

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o dokumentację zawartą w aktach sądowych, aktach rentowych ubezpieczonej, a także w oparciu o dowód z opinii biegłego specjalisty z zakresu księgowości, w tym opinii uzupełniającej. Autentyczność zgromadzonych dokumentów i ich zgodność z rzeczywistym stanem rzeczy nie budziła zastrzeżeń, w związku z tym Sąd uznał dokumenty za pełnowartościowy materiał dowodowy. Sąd, jako materiał kluczowy dla rozstrzygnięcia sprawy uznał opinię powołanego biegłego sądowego, albowiem dowód ten pozwolił na dokładne określenie wysokości kapitału początkowego. Z tego też powodu ustalenia poczynione przez biegłego Sąd przyjął za własne, albowiem opinia wydana została w oparciu o dokumentację znajdującą się w aktach sądowych oraz aktach rentowych, a biegły jest specjalistą w swojej dziedzinie, posiadającym bogatą wiedzę i wieloletnie doświadczenie zawodowe. W ocenie Sądu, zgromadzony materiał dowodowy był wystarczający do wydania orzeczenia.

Sąd Okręgowy zważył co następuje:

Odwołanie M. W. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 24 lipca 2015 roku, znak: (...) jest uzasadnione i zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z utrwalonym stanowiskiem orzecznictwa - treść decyzji wydanej przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a także zakres wniesionego od niej odwołania wyznacza przedmiot sporu (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 10 listopada 2004r., sygn. akt III AUa 430/2004). Opierając się na powyższym stanowisku Sąd zauważył, że rozpoznanie niniejszej sprawy sprowadzało się do rozstrzygnięcia zasadność nieuwzględnienia przez organ rentowy do kapitału początkowego rekompensat wypłaconych odwołującej w latach 1981 i 1982.

Zgodnie z przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych – zwanej dalej „ustawą” (Dz.U.2015.748 j.t.) - kapitał początkowy ma być odtworzeniem kwoty składek na ubezpieczenie społeczne, opłaconych przed dniem 1 stycznia 1999 roku. Zasady ustalania podstawy wymiaru emerytury zostały określone w art. 15 ustawy emerytalnej, a wysokość kapitału początkowego, zależy od udowodnionych okresów składkowych i nieskładkowych, podstawy wymiaru świadczenia, współczynnika określonego przez proporcję wieku ubezpieczonego i ustawowo określonego wieku emerytalnego oraz stażu. Natomiast, do ustalenia podstawy wymiaru świadczenia uwzględnia się przychód stanowiący podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych przez zainteresowanego z okresu ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok zgłoszenia wniosku o emeryturę lub z dowolnych 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku (art. 15 ust. 1 ww. ustawy). W przypadku nie udowodnienia okresów składkowych i nieskładkowych, zgodnie z art. 15 ust. 2a Ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, iż jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanym do ustalenia podstawy wymiaru emerytury i renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy. Należy wyjaśnić, że dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzenia jest zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu, wystawione przez pracodawcę lub prawnego następcę pracodawcy na druku ZUS Rp-7. Dokumentem potwierdzającym wysokość wynagrodzenia może być też legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca odpowiednie wpisy o zatrudnieniu i wysokości wynagrodzenia, dokonane przez pracodawcę lub następcę prawnego. Ustalenie kapitału początkowego następuje poprzez obliczenie hipotetycznej emerytury, jaką ubezpieczony otrzymałby w dniu 1 stycznia 1999 r. (tj. w dniu wejścia w życie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych), a następnie pomnożenie tej kwoty przez średnie dalsze trwanie życia osób w wieku 62 lat, ustalone na dzień 1 stycznia 1999 r., tj. 209 miesięcy (o czym stanowi załącznik do ww. ustawy).

Zgodnie z treścią art. 175 ust. 1 zd. 2 ustawy emerytalnej, postępowanie w sprawie ustalenia kapitału początkowego przebiega według zasad, dotyczących ustalenia prawa do świadczeń przewidzianych w tej ustawie, co w szczególności dotyczy katalogu środków dowodowych, jakie służą ubezpieczonemu w postępowaniu przed organem rentowym do wykazania zarówno stażu ubezpieczonego, jak i wysokości przychodów. Sąd zważył, że niektórzy ubezpieczeni mają problemy z dostarczeniem dokumentacji spełniającej rygorystyczne wymogi formalne i w konsekwencji - wobec ograniczonej dopuszczalności zastosowania innych środków dowodowych w postępowaniu przed organem rentowym (np. zeznań świadków) – nie są w stanie udowodnić okoliczności faktycznego polegania ubezpieczaniu, czy też wysokości przychodów. W dacie wydania przez organ rentowy spornej decyzji możliwość dowodzenia była ograniczona Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412 – które zmieniło rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń - Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm.). Zgodnie z obowiązującym § 22 ust 1 i ust. 2 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe (Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412) (ust. 1) - Jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, środkiem dowodowym stwierdzającym okresy zatrudnienia na podstawie umowy o pracę, powołania, wyboru, mianowania oraz spółdzielczej umowy o pracę jest świadectwo pracy, zaświadczenie płatnika składek lub innego właściwego organu, wydane na podstawie posiadanych dokumentów lub inny dokument, w tym w szczególności: (ust. 1 pkt. 1) legitymacja ubezpieczeniowa; (ust. 1 pkt. 2) legitymacja służbowa, legitymacja związku zawodowego, umowa o pracę, wpis w dowodzie osobistym oraz pisma kierowane przez pracodawcę do pracownika w czasie trwania zatrudnienia. (ust. 2) Jeżeli ustawa przewiduje możliwość udowodnienia zeznaniami świadków okresu składkowego, od którego zależy prawo lub wysokość świadczenia, dowód ten dopuszcza się pod warunkiem złożenia przez zainteresowanego oświadczenia w formie pisemnej lub ustnej do protokołu, że nie może przedłożyć odpowiedniego dokumentu potwierdzającego ten okres. (§ 27 Rozporządzenia). Dowody z dokumentów, pisemne zeznania świadków oraz pisemne oświadczenia zainteresowanego powinny być dołączone do wniosku w oryginale. (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Łodzi - III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych z dnia 30 kwietnia 2013 roku sygn. akt III AUa 931/12)

Po myśli § 20 pkt 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. z 1983 r. Nr 10, poz. 49) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty są dla pracowników - zaświadczenie zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków. Wysokość zarobków, której pochodną jest podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne, jest faktem mającym istotne znaczenie dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 227 KPC), który w postępowaniu przed sądem może być udowadniany wszelkimi środkami dowodowymi. Nie obowiązuje wówczas ograniczenie wynikające z § 20 w/w rozporządzenia.

Wyjątek od tej zasady przewidziany został w § 28 Rozporządzenia, w myśl którego (ust. 1) Środkiem dowodowym w postępowaniu przed organem rentowym mogą być również poświadczone za zgodność z oryginałem kopie dokumentów stwierdzających stan zdrowia oraz dotyczących okresów składkowych i nieskładkowych, a także wysokości wynagrodzenia, przychodu, dochodu i uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń, wydawane przez jednostki upoważnione do przechowywania dokumentacji zlikwidowanych lub przekształconych zakładów pracy.

Reasumując powyższe, jednoznacznym jest, iż tryb postępowania przed organem rentowym w zakresie zaliczania poszczególnych okresów zatrudniania przy ustaleniu kapitału początkowego jest niezwykle sformalizowany, a co za tym idzie nawet drobne uchybienia w złożonej dokumentacji powodują nieuwzględnienie części okresów do stażu pracy.

Zauważyć jednak należy, że zgodnie z utrwalonym i zachowującym dalszą aktualność stanowiskiem orzecznictwa (odnoszącym się bezpośrednio do wcześniej obowiązującego aktu prawnego regulującego kwestię postępowania przed organami rentowymi tj. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń - Dz. U. Nr 10, poz. 49 ze zm., które zostało następnie zastąpione Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 roku w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe - Dz. U. z 2011 r., Nr 237, poz. 1412) - w razie wszczęcia postępowania sądowego, toczącego się wskutek odwołania ubezpieczonego od odmownej decyzji organu rentowego dopuszczalne jest przeprowadzanie wszelkich dowodów dla wykazania okoliczności, mających wpływ na prawo do świadczenia. W postępowaniu przed sądami pracy i ubezpieczeń społecznych okoliczności mające wpływ na prawo do świadczeń lub ich wysokości mogą być udowadniane wszelkimi środkami dowodowymi, przewidzianymi w kodeksie postępowania cywilnego. Ograniczenia dowodowe zawarte w treści Rozporządzenia w sprawie postępowania dotyczą wyłącznie postępowania przed tymi organami (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 2 lutego 1996 roku, II URN 3/95). W postępowaniu sądowym w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych obowiązują odstępstwa od ogólnych zasad dowodzenia podyktowane dążeniem do pełnego i wszechstronnego rozstrzygnięcia wszystkich kwestii spornych. W praktyce oznacza to, że w postępowaniu tym dopuszczalne jest wykazanie wszelkimi dowodami okoliczności, od których zależą uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia społecznego, także wówczas, gdy z dokumentów wynika co innego (vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 6 września 1995 roku, II URN 23/95).

W trakcie postępowania dowodowego w sprawach z ubezpieczenia społecznego, mogą być przeprowadzane wszelkie dowody przewidziane przepisami kodeksu postępowania cywilnego, w tym także dowód z zeznań świadków, w celu udowodnienia wysokości uzyskiwanego wynagrodzenia (odmiennie niż w trakcie postępowania przed organem rentowym), ale wiarygodność i moc wszystkich dowodów jest oceniana przez Sąd według jego przekonania na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego w sprawie materiału dowodowego (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 20 czerwca 2007 roku, III AUa 482/07, Apel.-W-wa 2008/1/154).

W ocenie Sądu Okręgowego powołany w sprawie biegły słusznie nie zgodził się ze stanowiskiem organu rentowego w zakresie rekompensat. ZUS kwestionując doliczenie przez biegłego rekompensat do podstawy wymiaru składek w łatach 1981-1982 uzasadnia tym, że odwołującej wypłacono rekompensaty w niewłaściwej wysokości. Odwołująca w okresie, kiedy były ustalane rekompensaty i przez cały okres ich wypłacania była zatrudniona w tej samej spółdzielni pracy. Rekompensata przysługująca od dnia 01 września 1981 roku zgodnie z uchwałą nr 187 Rady Ministrów z dnia 26 sierpnia 1981 roku w sprawie podwyższenia cen detalicznych niektórych artykułów żywnościowych (M.P. Nr 22, poz. 200) i zarządzeniem Ministra Pracy, Płac i Spraw Socjalnych oraz Finansów z dnia 28 sierpnia 1981 roku w sprawie szczegółowych zasad wypłacania rekompensaty z tytułu podwyżek cen detalicznych chleba i przetworów zbożowo-mącznych oraz odpłatności z tytułu korekty stawek żywieniowych (M.P. Nr 22, poz. 201) w wysokości 160,00 zł miesięcznie wypłacana była z tytułu podwyżki cen detalicznych pieczywa, mąki, kasz i płatków owsianych, makaronów i ryżu. Podwyżka cen nastąpiła w dniu 31 sierpnia 1981 roku. Rekompensata przysługiwała wszystkim pracownikom i nie była wypłacana jedynie wówczas, gdy nie przysługiwało pracownikowi wynagrodzenie lub zasiłek z ubezpieczenia społecznego.

Rekompensata przysługiwała od momentu podwyższenia cen i wypłacana była aż do momentu włączenia jej do wynagrodzenia. Z kolei rekompensata przysługująca od dnia 01 lutego 1982 roku zgodnie z uchwałą nr 24 Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 1982 roku w sprawie rekompensat pieniężnych z tytułu wprowadzenia z dniem 01 lutego 1982 roku nowych cen detalicznych podstawowych artykułów żywnościowych, opału i energii (M.P. Nr 4, poz. 19) również wprowadzona została z tytułu podwyższenia cen detalicznych. Ceny detaliczne podstawowych artykułów żywnościowych zostały podwyższone z dniem 01 lutego 1982 roku i to był moment wprowadzenia rekompensat. Rekompensaty przysługiwały wszystkim pracownikom.

Z treści § 16 pkt 1, a po zmianach z treści § 14 pkt 1 uchwały nr 24 Rady Ministrów z dnia 27 stycznia 1982 roku wynika, że rekompensata przysługuje za każdy miesiąc kalendarzowy w stałej wysokości. W pkt 2 tego paragrafu jest podane, że rekompensata ustalana była ponownie pracownikowi tylko wówczas, gdy nastąpiła indywidualna zmiana wymiaru czasu pracy lub zmiana zakładu pracy. Sąd Okręgowy zatem w pełni podzielił wnioski zawarte w opinii i przytoczone wyżej. W przedmiotowym zakresie Sąd uznał tą opinię za wiarygodną i rzetelną, ponieważ nie doszukał się w niej jakichkolwiek cech subiektywizmu, czy też prób dokonywania ocen, które przynależą do jego wyłącznych kompetencji. Przedmiotowa opinia sporządzona zostały w sposób wnikliwy i rzetelny, zgodny z wiedzą i doświadczeniem autora - biegłego z dziedziny księgowości. W ocenie Sądu charakteryzuje się ona jasnością, stanowiska w niej zawarte są pełne i wyczerpujące. Uwzględnia ona ponadto wszystkie istotne dla rozstrzygnięcia okoliczności.

Organ rentowy, wyrażając stanowisko w przedmiotowej sprawie, wskazał jedynie że rekompensata powinna być wypłacana pracownikowi w stałej wysokości, z czym nie można się zgodzić w związku z treścią § 16 pkt. 2 uchwały nr 24 Rady Ministrów. Rekompensata została wypłacona odwołującej zgodnie z kartą wynagrodzeń za lata 1981 i 1982, a zatem Sąd Okręgowy uznał, że rekompensata za styczeń 1982 roku w kwocie 1750 zł i 750 zł winna zostać uwzględniona przy obliczaniu kapitału początkowego.

Reasumując przedstawione okoliczności Sąd Okręgowy, na podstawie art. 477 14 § 2 k.p.c., zmienił zaskarżoną decyzję w ten sposób, ustalił dla odwołującej kapitał początkowy w wysokości 133 631,30 złotych z uwzględnieniem współczynnika przeciętnego wynagrodzenia 83,25%, a wysokość emerytury na dzień 8 sierpnia 2015 roku w kwocie 2 291,73 złotych – o czym orzeczono w pkt. 1 wyroku.