Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 12 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Patrycja Baranowska

Sędziowie: SO Natalia Pawłowska – Grzelczak (spr.)

SR del. Anna Górnik

po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2016 r. w Szczecinie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółki komandytowej w P.

z udziałem K. G.

o nadanie klauzuli wykonalności z zaznaczeniem przejścia uprawnień

na skutek zażalenia wnioskodawcy na postanowienie Sądu Rejonowego Szczecin- Centrum w Szczecinie z dnia 19 lipca 2016 r. w sprawie o sygn. akt XI GCo 135/16,

postanawia:

oddalić zażalenie.

SSR Anna Górnik SSO Patrycja Baranowska SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 19 lipca 2016 r. Sąd Rejonowy Szczecin-Centrum w Szczecinie oddalił wniosek wnioskodawcy o nadanie klauzuli wykonalności nakazowi zapłaty z zaznaczeniem przejścia uprawnień na następcę prawnego.

W uzasadnieniu podano, że w dniu 7 października 2002 r. Sąd Rejonowy w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w sprawie z powództwa (...) (...). (...) spółki jawnej w P. przeciwko K. G. (sygn. akt XI GNc 5661/02). Nakaz zapłaty uprawomocnił się i zastał zaopatrzony w klauzulę wykonalności. W dniu 29 stycznia 2010 r. wpisano do Krajowego Rejestru Sądowego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w P. w P. (KRS (...)), która powstała z przekształcenia (...) (...) (...) spółki jawnej w P. (KRS (...)). Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 788 § 1 kpc jeżeli uprawnienie lub obowiązek po powstaniu tytułu egzekucyjnego lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu przeszły na inną osobę, sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz lub przeciwko tej osobie, gdy przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym lub prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym. W ocenie Sądu I instancji przekształcenie spółek nie zostało oparte na zasadzie następstwa prawnego lecz na zasadzie kontynuacji. Sąd Rejonowy podał, iż przepis art. 553 § 1 ksh stanowi, że spółce przekształconej przysługują wszystkie prawa i obowiązki spółki przekształcanej. W przypadku przekształcenia mamy tożsamość podmiotu przekształconego i przekształcanego, a jedynie zmienia się forma prawna tego podmiotu. Wskazano, iż przepis art. 553 § 1 ksh jest sformułowany inaczej niż odpowiednie przepisy dotyczące połączenia (art. 494 k.s.h.) i podziału (art. 531 k.s.h.).

Wobec powyższego Sąd Rejonowy powołując się na dyspozycję art ^. 788 k.p.c. wskazał, że wniosek okazał się niezasadny.

W piśmie z dnia 2 sierpnia 2015 r. wnioskodawca złożył zażalenie na powyższe orzeczenie wnosząc o zmianę w całości i uwzględnienie wniosku oraz zasądzenie od dłużnika na rzecz wierzyciela kosztów postępowania zażaleniowego, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu skarżący podniósł, że w jego ocenie treść art. 788 k.p.c. nie stoi na przeszkodzie uwzględnienia wniosku. Wskazał, że z treści art. 788 k.p.c. wcale nie wynika aby warunkiem uwzględnienia wniosku było przejście uprawnienia na rzecz nowej osoby czy podmiotu z punktu widzenia kodeksu spółek handlowych. Wskazała także, że stanowisko Sądów nie jest jednoznaczne w tym zakresie albowiem niektóre z sądów w analogicznym stanie faktycznym i prawnym uwzględniły wnioski wierzyciela.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Zażalenie nie zasługiwało na uwzględnienie.

Zgodnie z przepisem art. 788 § 1 k.p.c. Sąd nada klauzulę wykonalności na rzecz nabywcy wierzytelności objętej tytułem egzekucyjnym, jeżeli uprawnienia z tego tytułu przeszły na inną osobę po jego powstaniu lub w toku sprawy przed wydaniem tytułu, a przejście to będzie wykazane dokumentem urzędowym bądź prywatnym z podpisem urzędowo poświadczonym.

W postępowaniu o nadanie klauzuli wykonalności w oparciu o art. 788 § 1 k.p.c. sąd bada, czy nabywca jest następcą prawnym w zakresie uprawnień wynikających ze wskazanego przez niego tytułu egzekucyjnego. Czynności sądu obejmują więc zbadanie, czy na podstawie dokumentów załączonych do wniosku o nadanie klauzuli wykonalności można ustalić przejście uprawnień lub obowiązków w zakresie oznaczonej wierzytelności, stwierdzonej w konkretnym tytułem egzekucyjnym. Z redakcji art. 788 § 1 k.p.c. wynika, że wszystkie wymienione w nim warunki muszą być spełnione łącznie, co oznacza, że brak lub niewykazanie któregokolwiek z nich pociąga za sobą ten skutek, że klauzula wykonalności nadana być nie może.

Nie budzi wątpliwości, iż Sąd Rejonowy w Szczecinie wydał nakaz zapłaty w sprawie z powództwa (...) J.D. (...) spółki jawnej w P. przeciwko K. G. (sygn. akt XI GNc 5661/02). Nakaz zapłaty uprawomocnił się i zastał zaopatrzony w klauzulę wykonalności. Następnie w dniu 29 stycznia 2010 r. wpisano do Krajowego Rejestru Sądowego (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółkę komandytową w P. w P. (KRS (...)), która powstała z przekształcenia (...) J.D. (...) spółki jawnej w P. (KRS (...)) w trybie art. 553 k.s.h. Wskutek przekształcenia spółka handlowa nie traci swej podmiotowości prawnej – funkcjonuje nadal, tylko że w innej formie prawnej i jest zgodnie z zasadą kontynuacji, podmiotem tych samych praw i obowiązków co spółka przekształcana. Modyfikacji podlega forma ustrojowa spółki bez zmiany – co do zasady – czy to przedmiotu jej działalności, czy też kręgu jej wspólników (zob. A. Szumański (w:) S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Komentarz KSH, tom IV, wyd. 2, Warszawa 2009, s. 1090). Po przekształceniu mamy zatem do czynienia ze spółką „tą samą, ale nie taką samą” (tak trafnie M. Rodzynkiewicz, Komentarz KSH, Warszawa 2012, wyd. 4, s. 1233). Należy przy tym pamiętać, że zasada kontynuacji odnosi się zarówno do praw i obowiązków spółki o charakterze cywilnoprawnym, jak i do praw i obowiązków spółki o charakterze administracyjno-prawnym. Ponadto z zasadą kontynuacji mamy do czynienia i w sferze prawa materialnego i w sferze przepisów procesowych. W praktyce spółka przekształcona nie musi wykonywać żadnych dodatkowych czynności, aby przeszły na nią prawa i obowiązki spółki przekształcanej – nie jest konieczne zawieranie jakichkolwiek porozumień, czy aneksów do umów i nie ma obowiązku uzyskiwania zgody stron na zmianę po stronie spółki przekształconej (zob. A. Szumański (w:) S. Sołtysiński, A. Szajkowski, A. Szumański, J. Szwaja, Komentarz KSH, t. IV, 2009, s. 1124 czy też Z. Jara (w:) Z. Jara (red.), Komentarz KSH, Komentarz do art. 553 KSH, SIP Legalis). Wskutek przekształcenia spółka przekształcona nie traci swej podmiotowości prawnej – zachowana zostaje jej tożsamość podmiotowa, gdyż spółka przekształcona i spółka przekształcana to ten sam podmiot, który jedynie zmienił formę organizacyjną, w której działa (zob. też wyrok WSA w Warszawie z 17.6.2009 r., (...) SA/Wa 691/09, (...)).

Inaczej wygląda sytuacja w przypadku sukcesji, która oznacza sytuację prawną polegającą na tym, że ogół praw i obowiązków jednego podmiotu przechodzi na inny podmiot. Do sukcesji dochodzi w związku z zawartą umową pomiędzy dwoma podmiotami, przykładowo: przelew wierzytelności (art. 509 k.c.), cessio legis (art. 518 k.c.), przejęcie długu (art. 519 k.c.) lub gdy dochodzi do dziedziczenia (art. 922 i n. k.c.). Przeciwieństwem sukcesji, jest kontynuacja, która oznacza taką sytuację prawną, w której to podmiot podlega zmianie, przy zachowaniu wszystkich przysługujących mu praw i obowiązków przed zmianą i po zmianie. Z powyższym rozróżnieniem wiążą się też określone wymogi dowodowe, gdy podmiot, który jest następcą prawnym chce udowodnić przysługujące mu prawa, które to prawa należały do jego poprzednika prawnego. Przykładowo, w przypadku przejęcia długu na podstawie umowy zawartej pomiędzy wierzycielem a osobą trzecią za zgodą dłużnika (art. 519 k.c.), a więc kiedy mamy do czynienia z sukcesją praw i obowiązków, w postępowaniu sądowym o nadanie klauzuli wykonalności na tytule egzekucyjnym, wierzyciel musi udowodnić przejście uprawnień na podstawie dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym (art. 788 § 1 k.p.c.). Inaczej jest, gdy mamy do czynienia z kontynuacją. Takim przykładem może być właśnie przekształcenie spółki, na podstawie przepisów art. 552 k.s.h. i art. 553 § 1 k.s.h. jakie miało miejsce w przypadku wnioskodawcy. Przepisy te bez wątpliwości mówią o tym, że w przypadku przekształcenia spółki handlowej mamy do czynienia z przyjęciem zasady kontynuacji a nie zasady sukcesji. Spółka przekształcana staje się spółką przekształconą, a więc zgodnie z przepisami kodeksu spółek handlowych zmienia jedynie formę prawną, przy zachowaniu bytu prawnego. Nie jest to więc odrębny podmiot prawny, który nabył od innego podmiotu określone uprawnienia; jest to jedynie przekształcenie istniejącego podmiotu. Pomiędzy podmiotem przekształcanym a podmiotem przekształconym istnieje tożsamość, jest to ten sam podmiot. A więc w postępowaniu sądowym o nadanie klauzuli wykonalności na tytule egzekucyjnym, wierzyciel – spółka przekształcona, nie ma obowiązku wykazywania przejścia uprawnień na podstawie dokumentu urzędowego lub prywatnego z podpisem urzędowo poświadczonym (art. 788 § 1 k.p.c.), ponieważ wystarczy okazanie aktualnego wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego, w którym wykazane będzie, iż doszło do przekształcenia spółki. Mając na uwadze powyższe w przedmiotowym stanie faktycznym i prawnym brak było podstaw do uwzględnienia wniosku wnioskodawcy opartego o dyspozycję art. 788 k.p.c.

W tym stanie faktycznym należało na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. oddalić zażalenie.

SSR del. Anna Górnik SSO Patrycja Baranowska SSO Natalia Pawłowska-Grzelczak

Sygn. akt VIII Gz 351/16

ZARZĄDZENIE

(...)

(...)

(...)

(...)