Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VII U 60/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy Warszawa - Praga w Warszawie VII Wydział Pracy
i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Małgorzata Jarząbek

Protokolant: sekr. sądowy Monika Bąk - Rokicka

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 25 października 2016 r. w Warszawie

sprawy T. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

o wysokość emerytury

na skutek odwołania T. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W.

z dnia 1 grudnia 2014 roku, znak: (...)

- oddala odwołanie.

Sygn. akt VII U 60/15

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 01 grudnia 2014 r. (znak: (...)), Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W., przyznał T. B. prawo do emerytury częściowej od dnia 17 września 2014 r., tj. od osiągnięcia wieku uprawniającego do pobierania ww. świadczenia. Wysokość emerytury została ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej, tj. przy uwzględnieniu kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 41.135,80 zł, kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 497.062,76 zł oraz średniego dalszego trwania życia w wymiarze 213,30 miesięcy. Organ rentowy zaznaczył, że kwota emerytury, przyjęta do ustalenia wysokości emerytury częściowej, stanowi równowartość kwoty, będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę częściową. Wskazał także, że emerytura częściowa wynosi 50% kwoty emerytury obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 i wynosi 1.261,60 zł. Jednocześnie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował ubezpieczonego o tym, że zgodnie z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej do podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto kwoty minimalnego wynagrodzenia za okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) S.A. z siedzibą w W., tj. od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 31 grudnia 1975 r. Dodał przy tym, że sprawa zostanie przedmiotem ponownego rozpoznania po dostarczeniu zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za ww. okres zatrudnienia (decyzja z dnia 01 grudnia 2014 r., znak: (...), k. 38-39, tom II a.r.).

Ubezpieczony T. B. w odwołaniu od powyższej decyzji, z dnia 15 grudnia 2014 r. domagał się przeliczenia emerytury poprzez przyjęcie do podstawy wymiaru zarobków w wyższej wysokości, t.j. za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. z siedzibą w W. w latach 1972-1975. Uzasadniając swe stanowisko odwołujący podkreślił, że składając wniosek o przeliczenie podstawy wysokości emerytury, przedłożył oryginały pasków wynagrodzeń a lata 1972-1978. Wskazał, iż analizując dane zawarte na „paskach” i dane przedstawione przez zakład pracy ustalił, że od 1976 r. są całkowicie zbieżne, co może dowodzić, że dane na „paskach” za lata 1972-1975 również są autentyczne. Na tej podstawie, odwołujący wniósł o zmianę zaskarżonej decyzji poprzez przyznanie mu prawa do przeliczenia świadczenia emerytalnego (odwołanie z dnia 15 grudnia 2014 r. k. 2 a.s.).

W odpowiedzi na odwołanie z dnia 13 stycznia 2015 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniósł o jego oddalenie na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. W uzasadnieniu organ rentowy powołał się na argumentację zaprezentowaną w treści zaskarżonej decyzji. Wskazał, że odwołujący od dnia 17 września 2014 r. ma ustalone prawo do emerytury częściowej. Zaznaczył, że do obliczenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjął zarobki z kolejnych 10 lat kalendarzowych, tj. 1976-1985 wobec, czego wskaźnik ten wyniósł 94,63%. Podniósł także, że ubezpieczony w okresie od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 30 czerwca 1983 r. był zatrudniony w Przedsiębiorstwie (...) z siedzibą w W., jednak wysokość osiąganych zarobków wykazał wyłącznie za lata 1976-1983. W odniesieniu zaś do okresu 1972-1975, na przedłożonych przez odwołującego paskach wynagrodzeń brak jest danych osobowych wnioskodawcy oraz wskazania lat, których dotyczą poszczególne wynagrodzenia. Wobec powyższego, za ten okres, organ rentowy przyjął kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę. Na tej podstawie organ rentowy odmówił wnioskodawcy prawa do przeliczenia świadczenia emerytalnego (odpowiedź na odwołanie z dnia 13 stycznia 2015 r. k. 11 a.s.).

Sąd Okręgowy ustalił następujący stan faktyczny:

Ubezpieczony T. B. urodził się w dniu (...) W okresie od dnia 22 kwietnia 1969 r. do dnia 09 kwietnia 1971 r. odwołujący odbywał zasadniczą służbę wojskową. W latach 1966-1972 ubezpieczony był także zatrudniony w Wytwórni (...) w W. na stanowisku montera. Następnie w okresie od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 30 czerwca 1983 r. pracował w Przedsiębiorstwie (...) w W. na stanowisku ślusarza. W latach 1983-1998 odwołujący prowadził własną działalność gospodarczą i z tego tytułu w ww. okresie czasu podlegał obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym (książeczka wojskowa k. 5-7, zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 9-11, poświadczenie okresu ubezpieczenia k. 13, zaświadczenie z dnia 27 grudnia 2014 r., k. 29 tom I a.r.).

W dniu 28 sierpnia 2014 r. T. B. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. wniosek o emeryturę częściową. Do powyższego wniosku dołączył informację dotyczącą okresów składkowych i nieskładkowych wraz z dokumentacją potwierdzającą te okresy. Za okres zatrudnienia od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 30 czerwca 1983 r. w Przedsiębiorstwie (...) w W., odwołujący przedłożył zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzenie z wykazaniem zarobków osiągniętych w latach 1976-1983, w którym wskazane zostało, że T. B. za ww. okres otrzymał następujące wynagrodzenie: za rok 1976 – 60.936,00 zł, za rok 1977 – 69.885,00 zł, za rok 1978 – 72.106,00 zł, za rok 1979 – 68.382,00 zł, za rok 1980 – 84.512,00 zł, za rok 1981 – 66.276,00 zł, za rok 1982 – 143.736,00 zł i za rok 1983 – 83.984,00 zł (wniosek z dnia 28 sierpnia 2014 r. wraz z załącznikiem k. 1-5, tom II a.r., zaświadczenie o zatrudnieniu i wynagrodzeniu k. 11, tom I a.r.).

Decyzją z dnia 04 września 2014 r. znak: (...) Zakład Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. ostatecznie ustalił wartość kapitału początkowego T. B. na dzień 01 stycznia 1999 r. w wysokości 156.005,96 zł na podstawie art. 174 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r., poz. 748 z późn. zm.). Do ustalenia wysokości kapitału początkowego, organ rentowy przyjął podstawę wymiaru kapitału początkowego, ustaloną w wyniku pomnożenia wskaźnika wysokości podstawy wymiaru, wynoszącego 94,63% przez kwotę bazową 1.220,89 zł, okresy składkowe w wymiarze 31 lat, 7 miesięcy i 3 dni, współczynnik proporcjonalny do osiągniętego do dnia 31 grudnia 1998 r. wieku oraz okresu składkowego i nieskładkowego w wysokości 92,85% oraz średnie dalsze trwanie życia w wymiarze 209 miesięcy. Do ustalenia wartości kapitału początkowego, organ rentowy nie uwzględnił okresu od dnia 10 kwietnia 1971 r. do dnia 23 kwietnia 1971 r., wskazując, że okres niewykonywania pracy od dnia zwolnienia z czynnej służby wojskowej do dnia podjęcia zatrudnienia w ustawie emerytalnej nie jest wymieniony, jako okres składkowy lub nieskładkowy oraz nie uwzględnił także okresu od dnia 03 sierpnia 1981 r. do dnia 31 października 1981 r., tj. okresu przebywania na urlopie bezpłatnym (decyzja z dnia 13 stycznia 2005 r., znak: (...), k. 51-53, decyzja z dnia 04 września 2014 r., znak: (...), k. 77, tom I a.r.).

Po rozpoznaniu wniosku z dnia 28 sierpnia 2014 r., organ rentowy decyzją z dnia 23 września 2014 r., znak: (...), przyznał T. B. prawo do emerytury częściowej od dnia 17 września 2014 r., tj. od osiągnięcia wieku uprawniającego do ww. świadczenia. Wysokość emerytury została ustalona zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 ustawy emerytalnej, tj. przy uwzględnieniu kwoty składek zaewidencjonowanych na koncie z uwzględnieniem waloryzacji w wysokości 41.135,80 zł, kwoty zwaloryzowanego kapitału początkowego w wysokości 497.062,76 zł oraz średniego dalszego trwania życia w wymiarze 213,30 miesięcy. Organ rentowy zaznaczył, że kwota emerytury, przyjęta do ustalenia wysokości emerytury częściowej, stanowi równowartość kwoty, będącej wynikiem podzielenia podstawy jej obliczenia przez średnie dalsze trwanie życia, dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę częściową. Wskazał także, że emerytura częściowa wynosi 50% kwoty emerytury obliczonej zgodnie z zasadami określonymi w art. 26 i wynosi 1.261,60 zł (decyzja z dnia 23 września 2014 r., znak: (...), k. 18-19, tom II a.r.).

W dniu 16 października 2014 r., odwołujący złożył w organie rentowym wniosek o przeliczenie podstawy wymiaru emerytury, załączając oryginały pasków wynagrodzeń, otrzymywanych w latach 1972-1975. Paski te nie zostały jednak opatrzone adnotacją wskazującą na dane osobowe pracownika, którego dotyczą oraz lat, jakich dotyczą poszczególne wynagrodzenia. Wobec powyższego, decyzją z dnia 01 grudnia 2014 r., znak: (...) organ rentowy odmówił ubezpieczonemu przyznania prawa do ponownego ustalenia wysokości emerytury z uwagi na brak przedłożenia wiarygodnych dowodów potwierdzających wysokość wynagrodzenia otrzymywanego we ww. okresie. Jednocześnie, Zakład Ubezpieczeń Społecznych poinformował ubezpieczonego o tym, że zgodnie z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej do podstawy wymiaru kapitału początkowego przyjęto kwoty minimalnego wynagrodzenia za okres pracy w Przedsiębiorstwie (...) S.A. z siedzibą w W., tj. od dnia 28 stycznia 1972 r. do dnia 31 grudnia 1975 r. Organ rentowy dodał przy tym, że sprawa będzie przedmiotem ponownego rozpoznania po dostarczeniu zaświadczenia o zatrudnieniu i wynagrodzeniu za ww. okres zatrudnienia (decyzja z dnia 01 grudnia 2014r., znak: (...), k. 38-39, tom II a.r.).

Od niekorzystnej dla siebie decyzji organu rentowego, T. B. wniósł odwołanie do tut. Sądu, inicjując tym samym niniejsze postępowanie. W treści odwołania, ubezpieczony domagał się przeliczenia emerytury poprzez przyjęcie do jej podstawy wymiaru zarobków w wyższej, aniżeli minimalna wysokość za okres zatrudnienia w (...) S.A. z siedzibą w W. w latach 1972-1975 (odwołanie z dnia 15 grudnia 2014 r. k. 2 a.s.).

W toku postępowania, Sąd Okręgowy Warszawa-Praga w Warszawie, dopuścił dowód z opinii biegłego sądowego z zakresu rachuby płac w celu ustalenia wysokości wynagrodzenia odwołującego T. B. otrzymywanego w okresie zatrudnienia w latach 1972-1975 (postanowienie z dnia 28 września 2015 r. k. 43 a.s.).

W opinii z maja 2016 r. biegły sądowy z zakresu rachunkowości i finansów P. B. podkreślił, że dokumentacja, znajdująca się w aktach sprawy i aktach rentowych dotyczących zatrudnienia odwołującego w latach 1972-1975 jest bardzo uboga. Wskazał, że w aktach rentowych znajduje się zestawienie z paskami wynagrodzeń, które zostały naklejone przez odwołującego na arkusze papieru, a każdy z nich został oznaczony rokiem, odpowiednio 1975, 1974, 1973, 1972. Na powyższych paskach znajdują się odręczne adnotacje dotyczące okresu, którego pasek dotyczy, natomiast w większości przypadków brakuje informacji dotyczących poszczególnych składników wynagrodzeń. Biegły zaznaczył, że na podstawie wskazanych powyżej pasków wynagrodzeń można wyliczyć tylko przypuszczalne (prawdopodobne) wynagrodzenie, jakie odwołujący osiągał w latach 1972-1975 w Przedsiębiorstwie (...) w W.. Biegły powołał się przy tym na zapis § 21 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe, zgodnie z którym środkiem dowodowym, stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Zdaniem biegłego, paski wynagrodzeń za lata 1972-1975 nie mogą być uznane za wiarygodny środek dowodowy do określenia wysokości wynagrodzenia, jednakże podkreślił on, że tylko Sąd jest uprawniony do określenia, czy przedstawione przez odwołującego paski wynagrodzeń mogą być uznane za środek dowody w myśl powyższej regulacji. Jednocześnie w końcowej części opinii biegły wskazał, że przypuszczalne wynagrodzenia odwołującego w okresie zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. w latach 1972-1975 kształtowały się następująco: za rok 1972 – 37.495,50 zł, za rok 1973 – 44.203,00 zł, za rok 1974 – 44.339.00 zł i za rok 1975 – 54.550,00 zł (opinia biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów P. B. z maja 2016 r. k. 57-66 a.s.).

Do powyższej opinii żadna ze stron nie zgłosiła zastrzeżeń (pismo procesowe organu rentowego wraz z załącznikiem k. 73-74, protokół rozprawy z dnia 25 października 2016 r. k. 85-86 a.s.).

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dowodów z dokumentów zawartych w aktach sprawy, aktach rentowych i osobowych odwołującego. Zdaniem Sądu, powołane wyżej dokumenty, w zakresie, w jakim Sąd oparł na nich swoje ustalenia są wiarygodne, wzajemnie się uzupełniają i tworzą spójny stan faktyczny. Nie były one przez strony kwestionowane w zakresie ich autentyczności i zgodności z rzeczywistym stanem rzeczy, a zatem okoliczności wynikające z treści tych dokumentów należało uznać za bezsporne i mające wysoki walor dowodowy.

Ustalając stan faktyczny w niniejszej sprawie, Sąd Okręgowy oparł się także na opinii biegłego sądowego z zakresu rachunkowości i finansów P. B. z maja 2016 r. (k. 57-66 a.s.). Sporządzona przez biegłego opinia jest rzetelna i logiczna w związku, z czym Sąd dał jej wiarę w całości. W treści ww. opinii, biegły zaprezentował szczegółowe wyliczenie emerytury odwołującego, mając na uwadze całokształt dokumentacji pracowniczej T. B., załączonej do akt niniejszej sprawy, jak również do akt rentowych. Z przedstawionej przez biegłego opinii wynika, że na przedłożonych przez odwołującego paskach wynagrodzeń za lata 1972-1975 znajdują się odręczne adnotacje dotyczące okresu, którego pasek dotyczy, natomiast w większości przypadków brakuje informacji dotyczących poszczególnych składników wynagrodzeń. Biegły zaznaczył, że na podstawie wskazanych powyżej pasków wynagrodzeń można wyliczyć tylko przypuszczalne (prawdopodobne) wynagrodzenie, jakie odwołujący osiągał w latach 1972-1975 w Przedsiębiorstwie (...) Spółce Akcyjnej z siedzibą w W.. Biegły powołał się przy tym na zapis § 21 Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 11 października 2011 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno-rentowe zgodnie, z którym środkiem dowodowym, stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie, którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. W ocenie biegłego, paski wynagrodzeń za lata 1972-1975 nie mogą być uznane za wiarygodny środek dowodowy do określenia wysokości wynagrodzenia, jednakże podkreślił on, że tylko Sąd jest uprawnionym organem do określenia, czy przedstawione przez odwołującego paski wynagrodzeń mogą być uznane za środek dowody w myśl powyższej regulacji. W tym względzie, Sąd podzielił stanowisko biegłego, iż nie jest uprawniony do dokonywania samodzielnych ustaleń w zakresie faktów, jak też ich oceny prawnej. Biegły nie może bowiem wkraczać w imperium zastrzeżone dla Sądu, nie może wyręczać sędziego w zakresie wyboru podstaw prawnych. W tej mierze, do kompetencji biegłego należy wyłącznie sfera rachunkowa, która może być dokonana przy założeniu pewnych wariantów, czy też hipotez, nie może być jednak dowolna i wyłączona z analizy pod kątem prawidłowego przytoczenia podstaw prawnych. Sąd Okręgowy dokonując własnej oceny zasadności odwołania ubezpieczonego doszedł do przekonania, że nie jest możliwe przeliczenie wysokości emerytury odwołującego z uwzględnieniem do jej podstawy wymiaru zarobków w wyższej, aniżeli minimalna wysokości za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) S.A. z siedzibą w W. w latach 1972-1975.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Odwołanie T. B. od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych II Oddział w W. z dnia 01 grudnia 2014 r., znak: (...), jest niezasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2015 r. poz. 748 ze zm.) postawę wymiaru emerytury i renty stanowi ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia emerytalne i rentowe lub na ubezpieczenie społeczne na podstawie przepisów prawa polskiego w okresie kolejnych 10 lat kalendarzowych, wybranych przez zainteresowanego z ostatnich 20 lat kalendarzowych poprzedzających bezpośrednio rok, w którym zgłoszono wniosek o emeryturę lub rentę, z uwzględnieniem ust. 6 i art. 176.

Zgodnie z treścią art. 15 ust. 4 ustawy w celu ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty: oblicza się sumę kwot podstaw wymiaru składek i kwot, o których mowa w ust. 3, w okresie każdego roku z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych, oblicza się stosunek każdej z tych sum kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonej za dany rok kalendarzowy, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu, oblicza się średnią arytmetyczną tych procentów, która, z zastrzeżeniem ust. 5, stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty, oraz mnoży się przez ten wskaźnik kwotę bazową, o której mowa w art. 19. Z kolei w myśl art. 15 ust. 6 na wniosek ubezpieczonego podstawę wymiaru emerytury lub renty może stanowić ustalona w sposób określony w ust. 4 i 5 przeciętna podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie 20 lat kalendarzowych przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku, wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu.

Stosownie natomiast do treści art. 26 ustawy o emeryturach i rentach z FUS emerytura stanowi równowartość kwoty będącej wynikiem podzielenia podstawy obliczenia ustalonej w sposób określony w art. 25 przez średnie dalsze trwanie życia dla osób w wieku równym wiekowi przejścia na emeryturę danego ubezpieczonego, z uwzględnieniem ust. 5 i art. 183. Wiek ubezpieczonego w dniu przejścia na emeryturę wyraża się w ukończonych latach i miesiącach. Średnie dalsze trwanie życia ustala się wspólnie dla mężczyzn i kobiet oraz wyraża się w miesiącach. Prezes Głównego Urzędu Statystycznego ogłasza w formie komunikatu w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej "Monitor Polski" corocznie w terminie do dnia 31 marca tablice trwania życia, z uwzględnieniem ust. 3, dla wieku ubezpieczonych określonego w myśl ust. 2.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie pozostawała możliwość przeliczenia emerytury odwołującego z uwzględnieniem do jej podstawy wymiaru zarobków w wyższej, aniżeli minimalna wysokość za okres zatrudnienia w Przedsiębiorstwie (...) w W. w latach 1972-1975. W tym miejscu wskazać należy, że jeżeli chodzi o prawidłowość ustalenia podstawy wymiaru za kolejne lata przez organ rentowy, to zgodnie z § 21 ust. 1 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z 11 października 2011r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno - rentowe (Dz. U. z 2011 r. Nr 237, poz. 1412) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu oraz uposażenia przyjmowanego do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty są zaświadczenia pracodawcy lub innego płatnika składek, legitymacja ubezpieczeniowa lub inny dokument, na podstawie którego można ustalić wysokość wynagrodzenia, dochodu, przychodu lub uposażenia. Dla celów obliczenia wysokości emerytury organ rentowy musi bowiem dysponować pewnymi danymi, co do wysokości dochodów ubezpieczonego (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 04 lipca 2007 r., I UK 36/07).

Jakkolwiek w postępowaniu przed sądem nie obowiązują ograniczenia, co do zakresu środków dowodowych stwierdzających wysokość wynagrodzenia, to nie oznacza to dopuszczalności ustalania wynagrodzenia w sposób przybliżony lub prawdopodobny. Możliwe jest dokonanie jedynie stosownych obliczeń rachunkowych w oparciu o dowody pozwalające na ustalenie wynagrodzenia w spornym okresie, nie można natomiast ustalać wysokości zarobków na podstawie przypuszczeń, uśrednień, czy też hipotetycznych wyliczeń. Do ustalenia podstawy wymiaru świadczeń emerytalno - rentowych może być bowiem uwzględnione tylko wynagrodzenie faktycznie uzyskane przez zainteresowanego w danym okresie. Jego wysokość musi być niewątpliwa i bezwarunkowa, a nie jedynie prawdopodobna. Należy mieć na względzie, iż stosunek pracy ma zawsze charakter indywidualny, określone warunki zatrudnienia mają charakter niepowtarzalny, ponieważ zostały wyznaczone pomiędzy pracodawcą i konkretnym pracownikiem. Uśrednione obliczenia, dokonane bez oparcia w dokumentacji obrazującej pełne warunki płacy za dany okres zatrudnienia nie mogą stanowić podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne wnioskodawcy (por. wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 21 sierpnia 2013 r., III AUa 459/13, oraz wyrok Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 03 września 2013 r., III AUa 303/13). Należy też wskazać, że obowiązek wykazania wynagrodzenia ze wskazywanych lat zatrudnienia wyższego niż przyjęte przez organ rentowy, jako podstawa do przeliczenia emerytury lub renty, ciąży na ubezpieczonym.

W niniejszej sprawie były pracodawca ubezpieczonego wystawił stosowne dokumenty (Rp-7) potwierdzające wysokość osiąganych przez wnioskodawcę zarobków w latach: 1976 – 1983. Dokumenty te pracodawca wystawił w oparciu o dostępną dokumentację osobową wnioskodawcy w postaci akt osobowych oraz kartoteki zarobkowej. W oparciu o te zaświadczenia (druki Rp-7) organ rentowy dokonał stosownych wyliczeń wskaźnika wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy. Mając na uwadze całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w sprawie na okoliczność rzeczywistych zarobków uzyskiwanych przez wnioskodawcę w latach 1972-1975, za które pracodawca nie wystawił zaświadczenia (...), zawierającego m.in. informację o ewentualnych dodatkowych składnikach wynagrodzenia poza stawką zasadniczą, Sąd uznał, że wnioskodawca nie udowodnił wyższych zarobków, niż przyjęte przez ZUS. W toku postępowania, Sąd Okręgowy ustalił, że nie zachowała się dokumentacja płacowa i zasiłkowa za kwestionowane okresy, zaś sam ubezpieczony przyznał, że taką dokumentacją nie dysponuje. Jednocześnie twierdzenia T. B. ograniczają się w tym zakresie wyłącznie do ogólnych twierdzeń o pobieraniu wyższych zarobków, aniżeli przyjął organ rentowy. Odwołujący nie sprecyzował przy tym w sposób niebudzący wątpliwości, jakie dokładnie składniki, w jakim okresie oraz w jakiej wysokości otrzymywał poza wynagrodzeniem zasadniczym, natomiast przedłożone przez niego paski wynagrodzeń nie zawierają danych osobowych wnioskodawcy oraz wskazania lat, których dotyczą poszczególne wynagrodzenia. Stąd też brak było podstaw, by przyjąć inne zarobki wnioskodawcy, niż te ujawnione w nowo przedłożonych zaświadczeniach (...) oraz wyższych niż minimalne wynagrodzenie za lata 1972-1975, za które brak jest czytelnych dokumentów osobowych i płacowych. Zgodnie z art. 15 ust. 2a ustawy emerytalnej, jeżeli nie można ustalić podstawy wymiaru składek w okresie pozostawania w stosunku pracy wskazanych do ustalenia podstawy wymiaru emerytury lub renty, za podstawę wymiaru składek przyjmuje się kwotę obowiązującego w tym okresie minimalnego wynagrodzenia pracowników, proporcjonalnie do okresu podlegania ubezpieczeniu i wymiaru czasu pracy.

W świetle tak poczynionych ustaleń, Sąd Okręgowy wywiódł, że zaskarżona decyzja organu rentowego jest trafna i z tych względów na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c. oddalił odwołanie, o czym orzekł w sentencji wyroku.

ZARZĄDZENIE

(...)