Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 18 lipca 2013 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VIII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSR del. Elżbieta Trybulec-Czernek

Protokolant: st. sekr. sądowy Barbara Urmańska

po rozpoznaniu w dniu 18 lipca 2013 r. w Gdańsku

sprawy R. P.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania R. P.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 20 marca 2013 r. nr (...)

oddala odwołanie

/Na oryginale właściwy podpis/

Sygnatura akt: VIII U 768/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 20 marca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. dokonał zmniejszenia wysokości pobieranej przez R. P. renty rodzinnej z tytułu egzekucji nienależnie pobranych świadczeń.

Ubezpieczona odwołała się od powyższej decyzji, wskazując iż brak jest podstaw prawnych do żądania zwrotu nienależnie pobranych świadczeń przez osobę ubezwłasnowolnioną od jej opiekuna prawnego.

W odpowiedzi na odwołanie organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując stanowisko przedstawione w zaskarżonej decyzji. Nadto podał, iż decyzją z dnia 28 stycznia 2013 r. organ rentowy zobowiązał R. P. jako opiekuna prawnego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 01 grudnia 2011 r. do 31 października 2012 r., bowiem w/w pobrała nienależnie świadczenie, do którego był uprawniony D. P.. Wskazał, iż ubezpieczona nie powiadomiła organu rentowego o tym, że jej podopieczny odbywa karę pozbawienia wolności, co skutkowało brakiem uprawnień do świadczenia.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył co następuje:

R. P. jest opiekunem prawnym całkowicie ubezwłasnowolnionego D. P..

Decyzją z dnia 19 października 2010 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. przyznał ubezpieczonemu D. P. rentę socjalna na okres od 10 września 2010 r. do 31 października 2012 r.

D. P. od 02 listopada 2011 r. przebywa w placówkach penitencjarnych, odbywając kary pozbawienia wolności. Termin końca kar upływa z dniem 20 sierpnia 2014 r., przy czym skazany od 20 stycznia 2013 r. uprawniony był do ubiegania sie o warunkowe przedterminowe zwolnienie.

R. P. nie powiadomiła organu rentowego o tym, że D. P. odbywa karę pozbawienia wolności.

Decyzją z dnia 28 grudnia 2012 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. przyznał ubezpieczonemu D. P. rentę socjalna na dalszy okres od 01 listopada 2012 r. do 31 grudnia 2014 r. Jednocześnie Zakład zawiesił wypłatę świadczenia wskazując, iz renta socjalna nie przysługuje osobie tymczasowo aresztowanej-odbywającej karę pozbawienia wolności.

Decyzją z dnia 28 stycznia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. zobowiązał R. P. jako opiekuna prawnego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 01 grudnia 2011 r. do 31 października 2012r., wskazując, iż nadpłata renty socjalnej powstała w związku z odbywaniem kary pozbawienia wolności przez jej podopiecznego D. P..

R. P. nie odwołała się od w/w decyzji zobowiązującej do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń.

Zaskarżoną w niniejszym postępowaniu decyzją z dnia 20 marca 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. dokonał zmniejszenia wysokości pobieranej przez R. P. renty rodzinnej z tytułu egzekucji nienależnie pobranych świadczeń.

(vide:zaświadczenie k.11 akt ZUS, decyzja z dnia 19 października 2010 r. - k. 19 akt ZUS, informacja SR w Gdyni Zespół Kuratorskiej Służby Sądowej – k.37 akt ZUS, decyzja z dnia 28 grudnia 2012 r. - k. 41 akt ZUS, decyzja z dnia 28 stycznia 2013 r. – k.43 akt ZUS, decyzja z dnia 20 marca 2013 r. – k.59 akt ZUS )

Powyższy, bezsporny, stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił w oparciu o treść zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, w szczególności w oparciu o treść akt rentowych. Strony nie kwestionowały prawdziwości powyższej dokumentacji, także nie budziła ona również wątpliwości Sądu.

Odwołanie ubezpieczonej R. P. nie jest zasadne i jako takie podlega oddaleniu.

Przedmiotem sporu w niniejszej sprawie było ustalenie czy zasadnym jest stanowisko pozwanego organu rentowego o zmniejszeniu wysokości pobieranej przez R. P. renty rodzinnej z tytułu egzekucji nienależnie pobranych świadczeń.

Na wstępie wskazać należy, iż definicja pojęcia „nienależnie pobrane świadczenia” znajduje się w art. 138 ust 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz.U. z 2009r Nr 153 poz.1227) i w oparciu o regulację ust. 1 za nienależnie pobrane świadczenia uważa się:

1)świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie lub zawieszenie prawa do świadczeń albo wstrzymanie wypłaty świadczeń w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenia była pouczona o braku prawa do ich pobierania;

2)świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie fałszywych zeznań lub dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzenia w błąd przez osobę pobierającą świadczenia.

W myśl ust. 3 art. 138 ustawy za nienależnie pobrane świadczenia w rozumieniu ust. 1 uważa się również świadczenia wypłacone z przyczyn niezależnych od organu rentowego osobie innej niż wskazana w decyzji tego organu.

Jednocześnie w myśl art.138 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS osoba, która nienależnie pobrała świadczenia, jest obowiązana do ich zwrotu.

Wskazania wymaga, iz zgodnie z art. 8 ustawy z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej (Dz.U. nr 135, poz. 1268 z póżn. zm.) renta socjalna nie przysługuje za okres tymczasowego aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności (ust.1). Osoba tymczasowo aresztowana lub odbywająca karę pozbawienia wolności jest obowiązana niezwłocznie powiadomić właściwy organ wypłacający rentę socjalną o tymczasowym aresztowaniu lub o odbywaniu kary pozbawienia wolności. Obowiązek ten spoczywa również na dyrektorze aresztu lub zakładu karnego.(ust.2)

W niniejszej sprawie R. P. nie powiadomiła organu rentowego o tym, że jej podopieczny D. P. odbywa karę pozbawienia wolności. W konsekwencji powyższych działań decyzją z dnia 28 stycznia 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. zobowiązał R. P. jako opiekuna prawnego do zwrotu nienależnie pobranych świadczeń za okres od 01 grudnia 2011 r. do 31 października 2012r. Ubezpieczona nie odwołała się od powyższej decyzji.

Przedmiotowa decyzja jest zaś podstawą do prowadzenia egzekucji ze świadczenia przysługującego ubezpieczonej zgodnie z art. 139 ust. l pkt 2. ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, który stanowi, iż ze świadczeń pieniężnych określonych w ustawie - po odliczeniu składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz zaliczki i innych należności z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych - podlegają potrąceniu, z uwzględnieniem art. 141 kwoty nienależnie pobranych emerytur, rent i innych świadczeń z tytułu:

a)zaopatrzenia emerytalnego oraz ubezpieczenia społecznego za okres przed dniem wejścia w życie ustawy,

b)ubezpieczeń społecznych, o których mowa w ustawie o systemie ubezpieczeń społecznych, wraz z odsetkami za zwłokę w ich spłacie,

c)zaopatrzenia określonego w odrębnych przepisach;

Odnosząc powyższe uwagi do ustalonego stanu faktycznego, należy podzielić pogląd organu rentowego, zawarty w zaskarżonej decyzji. Organ rentowy, prawidłowo, zgodnie z regulacją zawartą w art. 139 cytowanej ustawy dokonał zmniejszenia wysokości pobieranej przez R. P. renty rodzinnej z tytułu egzekucji nienależnie pobranych świadczeń, zgodnie z niezaskarżoną przez ubezpieczoną decyzją z dnia 28 stycznia 2013 r.

W związku z powyższym, brak jest podstaw do uwzględnienia odwołania ubezpieczonej, a tym samym decyzja z dnia 20 marca 2013 r. jest prawidłowa.

W konkluzji, biorąc pod uwagę powyższy stan faktyczny i prawny Sąd Okręgowy na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. w związku z przywołanym wyżej przepisami, orzekł jak w sentencji wyroku.

Sędzia SR del. do SO Elżbieta Trybulec – Czernek