Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV P 187/16

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

O., dnia 01-12-2016 r.

Sąd Rejonowy w Ostródzie IV Wydział Pracy w następującym składzie:

Przewodniczący: SSR Marzena Madrak

Ławnicy: Magdalena Wollmann , Grzegorz Wojciechowski      

Protokolant: st. sekr. sąd. Marlena Młynarkiewicz

po rozpoznaniu w dniu 01-12-2016 r. w Ostródzie

sprawy z powództwa E. Z.

przeciwko (...) Sp. z o.o. we W.

o uznanie wypowiedzenia umowy o prace za bezskuteczne

1.  oddala powództwo

2.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

UZASADNIENIE

Powódka E. Z. złożyła pozew przeciwko (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. o uznanie za bezskuteczne wypowiedzenia umowy o pracę, o przywrócenie jej do pracy na dotychczasowym stanowisku "pomocnik stolarza" i zasądzenie od pozwanej kosztów postępowania według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że w dniu 8 czerwca 2016 r. pozwana wypowiedziała jej umowę o pracę motywując to niezdolnością powódki do pracy na zajmowanym dotychczas stanowisku na podstawie orzeczenia lekarskiego nr (...). Zdaniem powódki wypowiedzenie powinno być uznane za bezskuteczne z przyczyn formalnych, bowiem pracodawca nie uwzględnił faktu, że powódka wniosła odwołanie od orzeczenia lekarza medycyny pracy. Powódka argumentowała również, że była zatrudniona na stanowisku "pomocnik stolarza" i że pracodawca nigdy nie przedstawił jej dokumentu zmieniającego jej stanowisko pracy na pracownika lakierni.

Pozwana wniosła o oddalenie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postępowania według norm przepisanych. W uzasadnieniu odpowiedzi na pozew podała, że przyczyną wypowiedzenia powódce umowy o pracę była niezawiniona utrata zdolności do pracy na dotychczasowym stanowisku ze względu na narażenie na związki organiczne. Wobec powyższego pozwana skierowała powódkę na badanie do lekarza medycyny pracy, który następnie w orzeczeniu lekarskim nr (...) orzekł istnienie przeciwwskazań w postaci narażenia na związki organiczne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

E. Z. była zatrudniona (...) Sp. z o.o. z siedzibą we W. na podstawie umowy na czas określony od dnia 1 września 2014 r. do dnia 31 grudnia 2017 r. na stanowisku pomocnika stolarza. Wynagrodzenie miesięczne powódki obliczone jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy wynosiło 2627,95 zł brutto.

Zakład pracy, w którym pracowała powódka to stolarnia, w której praca podzielona jest na cztery strefy odpowiadające etapom produkcji, mianowicie "prasy", "maszynownia", " lakiernia ipakownia".

/okoliczność bezsporna, umowa o pracę k. 7-8, informacja o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych k. 9, zaświadczenie o wynagrodzeniu k. 28/

Poszczególne strefy w zakładzie pracy nie są oddzielone hermetycznymi przegrodami, które zapobiegałyby przenikaniu substancji czy dźwięków na całą halę. Pracownicy są zatrudnieni na stanowiskach stolarza albo pomocnika stolarza. Wszyscy są przeszkoleni do wykonywania pracy na każdym etapie produkcji, tak aby było możliwe powierzenie im pracy w każdej strefie w zależności od potrzeb pracodawcy. Powódka była zatrudniona na stanowisku "pomocnik stolarza".

/dowód: zeznania świadków: W. B. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:41:12-00:48:27, R. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:48:27-00:54:07, J. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:54:07-00:57:54, J. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:57:54-01:00:51 , schemat struktury organizacyjnej pozwanej k. 24/

W dniu 30 maja 2016 r. Dyrektor Zakładu stwierdził, że na lakierni pracuje zbyt mała liczba osób w stosunku do ilości zadań i polecił brygadzistom skierowanie po dwóch pracowników z każdej brygady do pracy na lakierni.

/dowód: zeznania świadków: J. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:57:54-01:00:51, R. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:48:27-00:54:07, J. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:54:07-00:57:54/

Powódka w dniu 31 maja 2016 otrzymała polecenie wykonywania pracy na lakierni. Podczas szkolenia stanowiskowego stwierdziła, że nie będzie pracować na lakierni. Wcześniej, w maju 2015 r. wykonywała już taką pracę. Pracowała również przy pakowaniu elementów przy taśmie, przy składaniu drzwi szklanych na prasie, przy maszynie do foliowania elementów, wykonywała prace ręczne przy krawędziach i przy linii Unison - odbiór i załadunek.

/dowód: karty szkolenia wstępnego w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy k. część B akt osobowych powódki k. 10 i 12, zeznania świadków: R. W. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:48:27-00:54:07/

W dniu 1 czerwca 2016 r. powódka udała się do lekarza rodzinnego i otrzymała zwolnienie lekarskie ze wskazaniem, że źle znosi przebywanie w farbach i lakierach, w związku z czym wskazana jest zmiana stanowiska pracy.

Wobec powyższego, pozwana skierowała powódkę na badanie do lekarza medycyny pracy, który następnie w orzeczeniu lekarskim nr (...) orzekł, że wobec istnienia przeciwwskazań zdrowotnych powódka jest niezdolna do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku "pomocnik stolarza" ze względu na narażenie na związki organiczne.

/okoliczność bezsporna, dowód: zaświadczenie k. 28, orzeczenie lekarskie nr (...) k. 31, kopia odwołania powódki od orzeczenia lekarza medycyny pracy nr (...) k. 6, zaświadczenie lekarskie z dnia 01.06.2016 r. k. 25, zaświadczenie lekarskie potwierdzające niezdolność do pracy k. 26, orzeczenie lekarskie (...) k. 49 orzeczenie lekarskie nr (...) z dnia 06.06.2016 r. k. 18 części B aktach osobowych powódki, zeznania świadka M. P. e-protokół (...):17:36-00:41:12/

Ze względu na brak możliwości zatrudnienia powódki na innym stanowisku, na którym nie występowałoby narażenie na związki organiczne, pismem z dnia 6 czerwca 2016 roku pozwana rozwiązała z powódką umowę o pracę z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia. W uzasadnieniu pozwana szczegółowo przedstawiła motywy swojej decyzji, uzasadniając wypowiedzenie umowy utratą przez powódkę zdolności do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

/dowód: zeznania świadków: W. B. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 00:41:12-00:48:27, K. Z. e-protokół z 30 września 2016 r. zapis 01:00:51-01:04:55, wydruk wiadomości e-mail k. 27, rozwiązanie umowy o pracę za wypowiedzeniem z dnia 06.06.2016 r. k.5/

Sąd ustalił stan faktyczny w przedmiotowej sprawie w oparciu o zgromadzone w sprawie dokumenty w postaci kopii oświadczenia pracodawcy o rozwiązaniu umowy o pracę z zachowaniem okresu wypowiedzenia k. 5, kopii odwołania powódki od orzeczenia lekarza medycyny pracy nr (...) k. 6, umowy o pracę k. 7-8, informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych k. 9, schematu struktury organizacyjnej pozwanej k. 24, zaświadczenia lekarskiego z dnia 01.06.2016 r. k. 25, zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego niezdolność do pracy k. 26, wydruku wiadomości e-mail k. 27, zaświadczenia o wynagrodzeniu k. 28, orzeczenia lekarskiego (...) k. 49 oraz z dokumentów zawartych w aktach osobowych powódki, w tym orzeczenia lekarskiego nr (...) z dnia 06.06.2016 r. /k. 18 części B/.

W ocenie Sądu, dokumenty te w pełni zasługują na wiarę, bowiem korespondują z dowodami ze źródeł osobowych, składając się na ustalony w sprawie stan faktyczny. Nie były one kwestionowane przez strony postępowania, a nadto nie zachodziły żadne wątpliwości, co do ich formy bądź treści.

W ocenie Sądu wiarygodne są również zeznania przesłuchanych świadków, których treść potwierdza i uzupełnia okoliczności wynikające ze złożonych w sprawie dokumentów.

Zeznania świadka M. P. - lekarza - medycyny pracy w pełni zasługują na wiarę, bowiem znajdują potwierdzenie w treści zaświadczenia lekarskiego z dnia 01.06.2016 r. k. 25, zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego niezdolność do pracy k. 26, odwołania powódki od orzeczenia lekarza medycyny pracy nr (...) k. 6 i orzeczenia lekarskiego (...) k. 49. Świadek podkreśliła, że pracownicy zajmujący stanowisko pomocnika stolarza są badani pod kątem całego środowiska pracy, a nie tylko pod kątem narażeń występujących na poszczególnych odcinkach pracy. Zaznaczyła, że badanie pracownika w dużej mierze opiera się na informacjach uzyskanych od niego i jego prawdomówności.

Sąd uznał za wiarygodne zeznania świadka R. W., zajmującego stanowisko brygadzisty w lakierni w pozwanej spółce. Wskazał on, że powódka, po skierowaniu jej do pracy w lakierni nie skarżyła się na złe samopoczucie, przy czym stwierdziła, że praca na lakierni jej się nie podoba i nie będzie tam pracowała, zaś po dwóch dniach złożyła zwolnienie lekarskie.

Wiarygodne są również zeznania świadka J. W., który był brygadzistą powódki i wytypował ją wraz z inna pracownica do pracy na lakierni. Świadek potwierdził to, zakładzie pracy pozwanej była przyjęta praktyka przesuwania pracowników z jednego działu do drugiego w zależności od ilości pracy jaka była do wykonania.

Sąd w pełni dał wiarę zeznaniom K. W. - pełniącego funkcję dyrektora w pozwanej spółce. Wskazał on, że zakład jest podzielony na wydziały, które są połączone ze sobą i nie ma takiej możliwości, by obiecać komukolwiek, że będzie pracował tylko na jednym wydziale.

Sąd dał wiarę zeznaniom W. B., zatrudnionego w pozwanej spółce na stanowisku specjalisty ds. BHP. Potwierdził on, że po uzyskaniu orzeczenia lekarza medycyny pracy dotyczącego powódki, podjęto działania mające na celu zaproponowanie powódce innego stanowiska pracy, na którym nie występowałoby narażenie na związki organiczne, jednak okazało się to niemożliwe z tego względu, że takie narażenia występują na całym obszarze zakładu pracy.

Zeznania wymienionego wyżej świadka w pełni korespondują z treścią zeznań K. Z., zajmującej stanowisko specjalisty do spraw kadr i płac w pozwanej spółce, która opisała okoliczności związane ze skierowaniem powódki na badania lekarskie, jak również działania mające na celu umożliwienie jej wykonywania pracy na innym stanowisku.

Oceniając zeznania świadków W. B., R. W., J. W., J. W. i K. Z. Sąd miał na uwadze fakt, że są to pracownicy zatrudnieni w pozwanej spółce. W takim stanie rzeczy świadkowie mają składać zeznania przychylne pracodawcy w myśl lojalności i dbałości o własne zatrudnienie. Mimo powiązania świadków ze stroną pozwaną, Sąd nie znalazł podstaw do zakwestionowania wiarygodności ich zeznań. W przekonaniu Sądu, zeznania wymienionych świadków są szczere i zgodne z ich stanem wiedzy, a nadto wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają. Każdy ze świadków przedstawił znane mu fakty z własnej perspektywy. Okoliczności przedstawione przez świadków, dotyczące organizacji pracy w pozwanej spółce i zakresu obowiązków pracowników, jak również okoliczności uzasadniających podjęcie decyzji o rozwiązaniu umowy o pracę z powódką za wypowiedzeniem, znajdują potwierdzenie w dokumentach w postaci informacji o warunkach zatrudnienia i uprawnieniach pracowniczych k. 9, zaświadczenia lekarskiego z dnia 01.06.2016 r. k. 25, zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego niezdolność do pracy k. 26, wydruku wiadomości e-mail k. 27, orzeczenia lekarskiego (...) k. 49 oraz orzeczenia lekarskiego nr (...) z dnia 06.06.2016 r. - k. 18 części B akt osobowych powódki.

Mając na uwadze powyższe, sąd dał wiarę w całości zeznaniom świadków i dowodom z dokumentów, albowiem są spójne, rzeczowe, a wynikające z nich okoliczności wzajemnie się uzupełniają i potwierdzają.

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z treścią art. 50 § 3 k.p., jeżeli wypowiedzenie umowy o pracę zawartej na czas określony nastąpiło z naruszeniem przepisów o wypowiadaniu takiej umowy, pracownikowi przysługuje wyłącznie odszkodowanie.

Powódka domagała się przywrócenia do pracy na dotychczas zajmowanym stanowisku pomocnika stolarza, wskazując, że wypowiedzenie jej umowy o pracę było nieuzasadnione.

Na wstępie rozważań należy wskazać, że odszkodowanie jest jedynym roszczeniem, o które może ubiegać się pracownik, z którym pracodawca rozwiązał umowę o pracę zawartą na czas określony. Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony niezgodnie z przepisami o wypowiadaniu tych umów nie stwarza po stronie pracownika roszczenia o uznanie tego wypowiedzenia za nieuzasadnione ani o przywrócenie do pracy (wyr. SN z 4.3.1999 r., I PKN 607/98, OSNAPiUS 2000, Nr 8, poz. 308). Sąd Najwyższy wskazał, że odszkodowanie za naruszenie przepisów o wypowiadaniu terminowych umów o pracę przysługuje w razie naruszenia przepisów o wypowiadaniu tych umów.

Powódka nie kwestionowała formy ani trybu wypowiedzenia umowy o pracę, zarzucając pozwanej, że wypowiedzenie umowy nastąpiło bez uzasadnionej przyczyny.

Pozwana złożyła oświadczenie o wypowiedzeniu umowy w formie pisemnej, zawierając pouczenie o prawie wniesienia odwołania do sądu pracy. Został zachowany 2-tygodniowy okres wypowiedzenia.

Należy zauważyć, że umowa o pracę z powódką została zawarta w dniu 1 września 2014 r. tj. przed wejściem w życie Ustawy o zmianie ustawy - Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw z dnia 25 czerwca 2015 r. (Dz.U. z 2015 r. poz. 1220). Ustawa ta weszła w życia w dniu 22 lutego 2016 r.

Zgodnie z treścią art. 14 ust. 3 powyższej ustawy przy wypowiadaniu umów o pracę na czas określony zawartych na okres dłuższy niż 6 miesięcy, w których przewidziano możliwość ich rozwiązania z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia, trwających w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, stosuje się okresy wypowiedzenia, o których mowa w art. 36 § 1 ustawy zmienianej w art. 1 w brzmieniu nadanym niniejszą ustawą. Z kolei według brzmienia art. 16 powołanej ustawy, przy ustalaniu długości okresu wypowiedzenia umów o pracę na czas określony, trwających w dniu wejścia w życie niniejszej ustawy, których wypowiedzenie następuje, począwszy od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy, nie uwzględnia się okresów zatrudnienia u danego pracodawcy, przypadających przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy.

Należy zauważyć, że od czasu wejścia w życie ustawy zmieniającej Kodeks pracy (w dniu 22.02.2016 r.) powódka była zatrudniona w pozwanej spółce krócej niż 6 miesięcy, zatem wypowiedzenie jej umowy o prace mogło nastąpić z zachowaniem 2-tygodniowego okresu wypowiedzenia.

Zgodnie z treścią art. 30 § 4 k.p., oświadczenie pracodawcy o wypowiedzeniu umowy zawartej na czas określony nie musi zawierać przyczyny wypowiedzenia umowy. Przepis art. 30 § 4 k.p. stanowi, że przyczyna uzasadniająca wypowiedzenie lub rozwiązanie umowy powinna być wskazana w oświadczeniu pracodawcy o wypowiedzeniu umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony lub o rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia. Wymóg ten nie dotyczy umowy na czas określony.

Pozwana w sposób szczegółowy przedstawiła motywy podjętej decyzji, mimo iż przepisy Kodeksu pracy nie stawiają takiego wymogu. Takie działanie należy ocenić pozytywnie, jako przejaw wyraz dążenia do przedstawienia pracownikowi okoliczności, jakie legły u podstaw zakończenia przez pracodawcę stosunku pracy.

Należy nadmienić, że fakt złożenia przez pozwaną oświadczenia o rozwiązaniu umowy o pracę za wypowiedzeniem przed rozpoznaniem odwołania powódki od orzeczenia lekarza medycyny pracy pozostawał bez znaczenia dla rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy. Na skutek tego odwołania Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy w O. orzekł, że powódka, wobec istnienia przeciwwskazań zdrowotnych jest niezdolna do wykonywania pracy na określonym stanowisku. /k. 49/

Mając na uwadze dowody przeprowadzone na rozprawie Sad uznał, że okoliczności sprawy zostały dostatecznie wyjaśnione. Z tego względu Sąd pominął dowód z przesłuchania stron. Wniosek powódki o dopuszczenie dowodu z opinii biegłego (bez wskazania specjalności) również nie zasługiwał na uwzględnienie, bowiem ustalenie, czy w zakładzie pozwanej na stanowisku "pomocnik stolarza" występuje narażenie na związki organiczne, nie stanowiło okoliczności istotnej, podlegającej dowodzeniu. Pozwana może zatrudniać pracowników na jednakowych stanowiskach, by w razie zwiększonej ilości zadań na określonych etapach produkcji móc skierować do określonych prac większą liczbę pracowników. Z kolei pracownik nie ma prawa do żądania, by powierzano mu zadania wyłącznie w ramach wybranej części zakładu pracy. Powódka w okresie pracy u pozwanej wykonywała różne obowiązki, uczestniczyła w szkoleniach stanowiskowych pozwalających na wykonywanie różnych prac, w okresie wcześniejszym wykonywała również prace na lakierni.

Wydanie przez lekarza medycyny pracy orzeczenia o istnieniu przeciwwskazań do wykonywania przez powódkę pracy na dotychczasowym stanowisku nakładało na pozwaną obowiązek podjęcia działań mających na celu ochronę zdrowia i życia pracownicy przez zapewnienie bezpiecznych i higienicznych warunków pracy. Dopuszczenie pracownika do wykonywania pracy w powyższych okolicznościach mogłoby stanowić naruszenie art. 207 § 2 pkt 1 k.p., a także art. 94 pkt 4 k.p., czyli podstawowego obowiązku pracodawcy, jakim jest zapewnienie pracownikom bezpiecznych warunków pracy.

Warto zaznaczyć, że pracodawca w takiej sytuacji może przenieść osobę na inne stanowisko, jednakże nie ma takiego obowiązku. Obowiązek przeniesienia zatrudnionego do innej pracy powstaje, gdy niezdolność powstała na skutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Zgodnie bowiem z art. 231 k.p. pracodawca ma obowiązek przenieść pracownika do odpowiedniej pracy, jeżeli ten stał się niezdolny do wykonywania dotychczasowej pracy wskutek wypadku przy pracy lub choroby zawodowej i nie został uznany za niezdolnego do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. W niniejszej sprawie takie okoliczności nie zaistniały.

Brak możliwości zaproponowania pracownikowi innego stanowiska, na którym nie istniałyby przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy, otwiera pracodawcy drogę do wypowiedzenia umowy o pracę.

Podkreślić należy, że w przypadku umów zawartych na czas nieokreślony, które objęte są większą ochrony trwałości stosunku pracy ze względu na konieczność podania przyczyny uzasadniającej wypowiedzenie umowy, stwierdzenie, że istnieją przeciwwskazania zdrowotne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku uzasadnia wypowiedzenie umowy o pracę. Takie stanowisko potwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z 16 grudnia 1999 r. (I PKN 469/99) oraz w wyroku z 9 marca 2011 (II PK 225/10). Co istotne, orzeczenie lekarskie nie musi dotyczyć wszystkich czynności należących do zakresu obowiązków pracownika. Pracodawca ma prawo rozwiązać z nim umowę także wtedy, gdy przeciwwskazanie dotyczy choćby jednego z wykonywanych zadań.

W realiach przedmiotowej sprawy w sposób niewątpliwy ustalono, że pracodawca wypowiedział powódce umowę o pracę, podając konkretną, rzeczywistą przyczynę uzasadniającą zakończenie stosunku pracy, mimo iż nie ciążył na nim taki obowiązek. Wypowiedzenie powódce umowy o pracę nie naruszało przepisów prawa.

Mając na uwadze powyższe okoliczności sąd oddalił powództwo (pkt 1 wyroku).

O kosztach procesu orzeczono na podstawie art. 102 kpc. Sąd odstąpił od obciążania powódki kosztami procesu, kierując się zasadami słuszności. Za powyższym rozstrzygnięciem przemawiają fakty związane z samym przebiegiem procesu, mianowicie okoliczność, że droga sądowa stanowiła jedyny sposób zweryfikowania twierdzeń i żądań powódki, która swoją postawą nie spowodowała przewlekłości postępowania, jak również nie naraziła przeciwnika na zwiększone koszty. Zastosowanie art. 102 kpc uzasadnione było również sytuacją życiową i majątkową powódki, która utraciła zatrudnienie w pozwanej spółce, co niewątpliwie wpłynęło na pogorszenie jej sytuacji materialnej. Z powyższych względów, w ocenie Sądu, uzasadnione było odstąpienie od obciążania powódki kosztami procesu.