Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII Gz 163/16

POSTANOWIENIE

Dnia 9 listopada 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Marek Tauer

SSO Wojciech Wołoszyk

SSR del. Sylwia Roszak (sprawozdawca)

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2016 r. w Bydgoszczy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) Spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w Ł.

przeciwko R. E. i J. T.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanych na postanowienie Sądu Rejonowego w Bydgoszczy

z dnia 19 maja 2016 r., sygn. akt VIII GC 1001/14

postanawia:

oddalić zażalenie.

W. W. M. S. R.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy w Bydgoszczy oddali wniosek powódki o dokonanie wykładni wyroku wydanego przez Sąd Rejonowy w Bydgoszczy z dnia 10 września 2014 roku w sprawie o sygnaturze akt VIII GC 1001/14.

W uzasadnieniu zaskarżonego postanowienia Sąd I instancji wskazał, iż w dniu 10.09.2014r. Sąd wydał w niniejszej sprawie wyrok, w którym zasądził od pozwanych na rzecz powoda kwotę 14.375,49 zł wraz z ustawowymi odsetkami od kwot wskazanych w punkcie I.1, I.2 i I.3 od podanych tam dat do dnia zapłaty. W punkcie II. wyroku sąd zasądził od pozwanych na rzecz powoda kwotę 3.136 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

W dniu 22 marca 2016r. pełnomocnik powoda złożył wniosek o wykładnię wydanego w tej sprawie wyroku. W treści wniosku pełnomocnik wskazał, że w toku prowadzonej egzekucji powstała wątpliwość, czy zasądzone odsetki za okres od 01.01.2016r. do dnia zapłaty odpowiadają wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie czy wysokości odsetek ustawowych kapitałowych.

Sąd Rejonowy wskazał, iż zagadnienie przedstawione w treści pisma pełnomocnika powoda nie wymaga wykładni wydanego w tej sprawie orzeczenia. Podkreślił, iż kodeks ujmuje bardzo szeroko kwestię dopuszczalności wykładni wyroku. Jednak nie może ona prowadzić do nowego rozstrzygnięcia ani uzupełniać poprzedniego rozstrzygnięcia. Nie może być też oparta na nowych dowodach ani też na zmianie okoliczności sprawy, które zaszły już po wydaniu orzeczenia. Wniosek o wykładnię nie może też dotyczyć wyroku którego treść jest jasna i nie nasuwa wątpliwości.

W ocenie Sądu Rejonowego wyrok wydany w tej sprawie ma zrozumiałą i jasną treść, która nie wymaga dodatkowej interpretacji. Opisane przez pełnomocnika powoda wątpliwości zgłoszone przez komornika prowadzącego egzekucję są zaś całkowicie nieuzasadnione.

Sąd I instancji zauważył, że w chwili wydawania wyroku obowiązujące przepisy przewidywały cztery kategorie odsetek: odsetki ustawowe (art. 481§ 1 i 2 k.c.), odsetki umowne (art. 359 § 1 k.c. ), odsetki maksymalne (art. 359 § 2 1 k.c. ) odsetki skarbowe (przewidziane w art. 56 § 1 Ustawy z dnia 29.08.1997 r. Ordynacja podatkowa). Sąd w treści wyroku zasądził odsetki ustawowe na podstawie art. 481 § 1 k.c. Taką podstawę prawną zasądzenia odsetek sąd wskazał w uzasadnieniu wydanego w tej sprawie wyroku. Poza tym Sąd Rejonowy stwierdził, iż nieuzasadnione zastrzeżenia zgłoszone przez komornika wiązały się z faktem, że ustawą z dnia 9 października 2015r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych, ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw dokonano zmiany przytoczonych wyżej przepisów. Skutkiem dokonanej zmiany w polskim systemie prawnym pojawiły się trzy kategorie odsetek ustawowych: odsetki ustawowe za opóźnienie (art. 481 § 2 k.c.), odsetki ustawowe w wysokości równej sumie stopy referencyjnej NBP i 3,5 punktów procentowych (359 § 2 k.c.) oraz odsetki ustawowe za opóźnienie w transakcjach handlowych, określone w treści art. 7 ust. 1 ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych. Spośród wymienionych wyżej kategorii odsetek ustawowych tylko w stosunku do odsetek ustawowych za opóźnienie (art. 481 § 2 k.c.) i odsetek za opóźnienie w transakcjach handlowych podstawą ich naliczenia jest fakt nieterminowej spłaty długu przez dłużnika. Odsetki wymienione w art. 359 § 2 k.c. są odsetkami naliczanymi od kapitału w przypadku, gdy strony nie określiły ich wysokości. Sąd Rejonowy wskazał, iż zmiany dokonane ustawą z dnia 9 października 2015r. o zmianie ustawy o terminach zapłaty w transakcjach handlowych , ustawy – Kodeks cywilny oraz niektórych innych ustaw wskazują, że ustawodawca zastąpił dotychczasowe odsetki ustawowe oznaczone w treści art. 481 § 1 i 2 k.c. odsetkami ustawowymi za opóźnienie. Świadczy o tym fakt, że zapisy dotyczące nowych kategorii odsetek ustawowych zostały powołane odpowiednio w miejscu, w którym wcześniej uregulowano odsetki ustawowe (art. 482 § 1 k.c.), a także okoliczność, że identyczne pozostały podstawy do ich naliczenia. W przypadku odsetek ustawowych za opóźnienie podobnie jak w przypadku wcześniejszych odsetek ustawowych podstawą ich naliczenia jest opóźnienie dłużnika w spełnieniu zobowiązania i brak uregulowań między stronami co do wysokości odsetek, które mają być w razie opóźnienia naliczane.

Sąd Rejonowy wskazał, iż w powyższej sytuacji oczywistym jest, że po dniu 1 stycznia 2016r. na podstawie wydanego w tej sprawie wyroku wierzyciel jest uprawniony do naliczania i egzekwowania od dłużnika odsetek ustawowych za opóźnienie. Jakakolwiek odmienna interpretacja prowadziłaby do niemożności wykonania wyroku w odniesieniu do odsetek naliczonych po 01.01.2016r., gdyż brak byłoby podstaw do ustalenia w jakiej wysokości mają one być wyliczane.

Na powyższe postanowienie zażalenie wnieśli pozwani zaskarżając je w całości. Pozwani zarzucili błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę zaskarżonego postanowienia mających wpływ na jego treść. Wskazali, iż Sąd błędnie przyjął, iż treść wyroku jest jasna i zrozumiała, w sytuacji, gdy strony postępowania i komornik sądowy prowadzący postępowanie egzekucyjne na podstawie w/w orzeczenia nie był w stanie ustalić czy są to odsetki ustawowe za opóźnienie czy odsetki kapitałowe. Pozwani wnieśli o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości.

W ocenie skarżących, konieczność dokonania wykładni jest wynikiem albo wadliwego, nie dość precyzyjnego sformułowania wyroku, albo też wadliwego jego rozumienia przez stronę, albo też rezultatem sprzecznych stanowisk stron w zakresie treści tytułu. Chodzi o sytuację, gdy treść wyroku jest sformułowana w sposób niejasny, który może budzić wątpliwości co do samego rozstrzygnięcia, zakresu powstałej powagi rzeczy osądzonej, a także na tle jego wykonania lub oceny jego skuteczności. Pozwani podkreślili, iż opisane przez pełnomocnika powódki wątpliwości są w pełni uzasadnione, bowiem nie tylko strony, ale również organ prowadzący postępowanie egzekucyjne nie był w stanie określić czy zasądzone ww. wyrokiem to odsetki ustawowe za opóźnienie czy odsetki kapitałowe. Rozstrzygniecie opisanej wątpliwości w ocenie skarżących ma istotne znaczenia dla obu stron postępowania, albowiem jedynie wówczas organ prowadzący postępowanie będzie mógł określić całkowicie kwotę zadłużenia. Poza tym stwierdzili, iż wykładnia wyroku nie będzie w żadnej mierze prowadziła do nowego rozstrzygnięcia ani do uzupełnienia poprzedniego rozstrzygnięcia, albowiem będzie wyznacznikiem do dalszego prowadzenia postępowania w toku prowadzonej egzekucji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje :

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Okręgowego rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego jest prawidłowe.

W myśl art. 352 k.p.c. Sąd, który wydał wyrok, rozstrzyga postanowieniem wątpliwości co do jego treści. Postanowienie w tym przedmiocie sąd może wydać na posiedzeniu niejawnym.

Słusznie Sąd Rejonowy wskazał w treści uzasadnienia zaskarżonego postanowienia, iż wyrok tego Sądu z dnia 10 września 2014 roku w sprawie o sygn. akt VII GC 1001/14 nie wymaga wykładni. Jest on bowiem jasny i zrozumiały w zakresie zasądzonych odsetek, w szczególności w połączeniu z uzasadnieniem tego wyroku, gdzie wyraźnie wskazano podstawę prawną zasądzenia odsetek tj. 481 § 2 k.c.

Jak słusznie wskazali skarżący potrzeba wykładni może być wynikiem wadliwego lub nie dość precyzyjnego sformułowania wyroku lub postanowienia sądu. Jeżeli jednak treść wyroku nie budzi wątpliwości, nie ma podstawy do uwzględnienia wniosku o wykładnię wyroku. Wyłączną bowiem podstawą wykładni jest bowiem istnienie wątpliwości co do treści orzeczenia. W przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z wadliwym lub nieprecyzyjnym sformułowaniem wyroku. Sama zmiana przepisów dotycząca odsetek nie może bowiem prowadzić do wykładni orzeczenia, które było wydane pod rządami poprzednio obowiązującej ustawy.

Warto zaznaczyć, iż w judykaturze podkreśla się przede wszystkim, że wykładnia nie może prowadzić ani do uzupełnienia wyroku, ani do zmiany jego treści (zob. np. postanowienia SN: z dnia 25 marca 1968 r., II PZ 21/68, Lex nr 6303; z dnia 19 września 1974 r., II PZ 43/74, Lex nr 7587; z dnia 10 października 1978 r., IV CR 144/78, Lex nr 8137). Stanowisko takie zajmuje też piśmiennictwo (W. Siedlecki (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 1, red. Z. Resich, W . Siedlecki, s. 554). Wykładnia wyroku nie może opierać się na nowych dowodach, ani też na zmianie okoliczności faktycznych, zaistniałej po wydaniu wyroku (W. Siedlecki (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 1, red. Z. Resich, W. Siedlecki, s. 354), nie może też wynikać z nowej oceny prawnej sprawy (K. Piasecki (w:) Kodeks postępowania cywilnego..., t. 1, red. K. Piasecki, s. 1600).

Skoro wyrok Sądu Rejonowego w Bydgoszczy z dnia 10 września 2014 roku o sygn. akt VIII GC 1001/14 jest jasny i precyzyjny, to słusznie Sąd I instancji przyjął, iż nie ma podstaw do jego wykładni. Tym bardziej, że z przepisów ustawy jednoznacznie wynika, iż odsetki ustawowe zasądzone przed 1 stycznia 2016 roku były to odsetki zasądzone na podstawie art. 481 § 2 k.c., czyli obecnie noszą one nazwę odsetek ustawowych za opóźnienie, a podstawą ustalania ich wysokości jest nadal art. 481 § 2 k.c.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 397 § 2 kpc w związku z art. 385 kpc Sąd Okręgowy orzekł jak w sentencji.

W. W. M. S. R.