Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy w Tychach Wydział VI Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący: SSR Jolanta Brzęk

Protokolant: st. sekr. sądowy Aleksandra Nyga

po rozpoznaniu w dniu 27 października 2016 r. w Tychach

na rozprawie

sprawy z powództwa: (...) Windykacja Sp. z o.o. spółka komandytowo-akcyjna

w P.

przeciwko: K. K. (1), M. K. i K. K. (2)

o zapłatę

1)  zasądza solidarnie od pozwanych K. K. (1), M. K. i

K. K. (2) na rzecz powoda (...) Windykacja Sp. z o.o. spółka komandytowo-akcyjna w P. kwotę 361,39 zł (trzysta sześćdziesiąt jeden złotych trzydzieści dziewięć groszy) z ustawowymi odsetkami liczonymi od kwot:

-.

-

117,85 zł (sto siedemnaście złotych osiemdziesiąt pięć groszy) od dnia 13 listopada 2013 r. do dnia zapłaty,

-

121,77 zł (sto dwadzieścia jeden złotych siedemdziesiąt siedem groszy) od dnia 11 grudnia 2013 r. do dnia zapłaty,

-

121,77 zł (sto dwadzieścia jeden złotych siedemdziesiąt siedem groszy) od dnia 10 stycznia 2014 r. do dnia zapłaty,

2)  oddala powództwo w pozostałym zakresie;

3)  zasądza od powoda na rzecz pozwanych M. K. i K. K. (2) kwotę 69,80 zł (sześćdziesiąt dziewięć złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem stosunkowego rozdzielenia kosztów.

SSR Jolanta Brzęk

Sygn. akt VI GC 1064/15/3

UZASADNIENIE

Powód (...) Windykacja Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością sp.k.a. z siedzibą w P. wystąpił przeciwko K. K. (2), M. K. i K. K. (1) prowadzącym działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej (...) s.c. z pozwem w elektronicznym postępowaniu o zapłatę kwoty 1 254,37 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności poszczególnych kwot cząstkowych wraz z kosztami procesu.

W uzasadnieniu powód wskazał, że pozwani prowadzą działalność gospodarczą w formie spółki cywilnej i byli związani umową o świadczenie usług telekomunikacyjnych z (...) S.A. w W. jako następcą prawnym (...) Sp. z o.o. w W. na podstawie, których wystawiono faktury VAT oraz notę obciążeniową, które to wierzytelności zakupione zostały od cedenta (...) S.A. w W. przez spółkę (...) sp. z o.o. z siedzibą w P., na podstawie umowy cesji zawartej w dniu 22 lipca 2014 r. W związku z niedotrzymaniem warunków umowy przez pozwanych w okresie promocyjnym, umowa została rozwiązana przez cedenta z przyczyn leżących po stronie pozwanych i cedent wystawił notę obciążeniową obejmującą wszystkie udzielone przy zawieraniu umów upusty przy zakupie sprzętu, rabaty abonamentowe oraz rabaty za usługi dodatkowe. Wysokość noty obciążeniowej została obliczona jako iloczyn wysokości przyznanych ulg i liczby pełnych miesięcy pozostałych do końca okresu promocyjnego, podzielony przez liczbę miesięcy okresu promocyjnego, na który zostały zawarte umowy. Pozwani nie uregulowali należności wskazanych w nocie obciążeniowej i fakturze VAT. Pismem z dnia 30 stycznia 2015 r. pozwani zostali zawiadomieni o zawartej umowie cesji oraz wezwani do zapłaty dochodzonych należności.

W dniu 14 maja 2015 r. w sprawie o sygn. VI Nc-e 789421/15 Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Pozwana K. K. (3) wniosła sprzeciw od nakazu zapłaty. Pozwana wskazała, że z dniem 25 września 2013 r. wspólnicy spółki cywilnej (...) wypowiedzieli swój udział w spółce w trybie natychmiastowym. Od sierpnia 2013 r. pozwana nie miała dostępu do jakiejkolwiek dokumentacji spółki cywilnej z powodu uniemożliwienia jej tego przez pozostałych wspólników, nie ma również dostępu do majątku spółki, który nie został z nią rozliczony.

Postanowieniem z dnia 12 czerwca 2015 r. Sąd Rejonowy Lublin – Zachód w Lublinie przekazał sprawę do rozpoznania do Sądu Rejonowego w Tychach.

W dalszym piśmie procesowym powód wskazał, iż pozwana nie podważyła skutecznie żądania pozwu. Pozwana nie zaprzeczyła, iż była wspólnikiem spółki cywilnej (...) s.c. wraz z K. K. (2) i M. K.. Nie zaprzeczyła również, że jako osoba upoważniona zawarła w imieniu spółki umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych z operatorem (...) S.A. jako następcą prawnym (...) sp. z o.o. z siedzibą w W.. Na zawartych przez spółkę umowach widnieją podpisy pozwanej, która zawarła umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych w imieniu spółki, która to umowa wiąże wszystkich wspólników.

Na rozprawie w imieniu pozwanej M. K. i K. K. (2) pełnomocnik wniósł o oddalenie powództwa i o zasądzenie kosztów według norm przepisanych. Na uzasadnienie podał, że pozwani nie wiedzieli, że pozwana K. K. (1) zawierała umowy na telefony w imieniu spółki. Ponadto wskazał, że z dniem 25 września 2013 r. jego mocodawcy wypowiedzieli udziały w spółce i nie wiedzieli o rosnącym zadłużeniu za telefony.

Sąd ustalił co następuje:

Bezspornym było, że K. K. (1) w imieniu spółki cywilnej (...) s.c. zawarła z (...) Sp. z o.o. w W. w dniu 21 lipca 2011 r. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych na czas oznaczony 24 miesięcy. Następnie w dniu 16 stycznia 2012 r. K. K. (1) również w imieniu spółki cywilnej (...) s.c. zawarła z (...) Sp. z o.o. w W. umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych na czas oznaczony 36 miesięcy

dowód: umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych (k. 72-77, 78-87).

(...) Sp. z o.o. w W. wystawiła na rzecz K. K. (1), M. K. i K. K. (2) tytułem usług telekomunikacyjnych faktury VAT nr:

- (...) w dniu 26 października 2013 r., za okres od dnia 26 września 2013 r. do dnia 25 października 2013 r. na kwotę 121,77 zł, płatną do dnia 12 listopada 2013 r.,

- (...) w dniu 26 listopada 2013 r., za okres od dnia 26 października 2013 r. do dnia 25 listopada 2013 r. na kwotę 121,77 zł , płatną do dnia 10 grudnia 2013 r.,

- (...) w dniu 26 grudnia 2013 r., za okres od dnia 26 listopada 2013 r. do dnia 25 grudnia 2013 r. na kwotę 121,77 zł, płatną do dnia 9 stycznia 2014 r.

Dowód: faktury (k. 68-70).

W dniu 26 lutego 2014 r. (...) S.A. wystawiła na rzecz pozwanych notę obciążeniową nr (...) na kwotę 892,98 zł płatną do dnia 12 marca 2014 r. tytułem niedotrzymania warunków zawartej na czas określony umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych.

Dowód: nota obciążeniowa (k. 71).

W dniu 25 września 2013 r. M. K. i K. K. (2) złożyli oświadczenia o wypowiedzeniu udziału w spółce cywilnej w trybie natychmiastowym.

Dowód: oświadczenia (k. 111 i 112)

W dniu 22 lipca 2014 r. (...) S.A. w W. zawarła z P. Windykacja p. z o.o. sp. k. a. w P. umowę ramową przelewu wierzytelności z dnia 14 marca 2014 r. na podstawie, której powód nabył wierzytelność względem pozwanych. Pismem z dnia 22 lipca 2014 r. (...) S.A. w W. zawiadomiło pozwanych o dokonanej cesji wierzytelności.

Dowód: porozumienie wraz z załącznikami (k. 88-91), pismo (k. 95).

Pismami z dnia 30 stycznia 2015 r. powód wezwał pozwanych do zapłaty spornej należności, jednakże bezskutecznie.

Dowód: wezwania do zapłaty (k. 92-94).

Poczynione w sprawie ustalenia faktyczne oparto o nie budzące wątpliwości, merytoryczne dokumenty znajdujące się w aktach sprawy.

Sąd oddalił wniosek o przesłuchanie stron, albowiem nie miał on znaczenia dla rozstrzygnięcia w sprawie

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo wytoczone w niniejszej sprawie przez (...) Windykacja Spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością sp. k. a. z siedzibą w P. przeciwko K. K. (2), M. K. i K. K. (1) zasługiwało na uwzględnienie w części.

Powód domagał się zasądzenia kwoty 1 254,37 zł z ustawowymi odsetkami od dnia wymagalności poszczególnych kwot cząstkowych wskazując, że nabył wierzytelność względem pozwanych w drodze umowy cesji wierzytelności.

Pozwana K. K. (1) wniosła o oddalenie powództwa w całości, wskazując, że K. K. (2) i M. K. wypowiedzieli swój udział w spółce w trybie natychmiastowym, a od sierpnia 2013 r. pozwana nie miała dostępu do jakiejkolwiek dokumentacji spółki cywilnej.

W pierwszej kolejności Sąd rozważył, iż pełnomocnik pozwanych K. K. (2) i M. K., w toku postępowania wnosił o oddalenie powództwa, z tym uzasadnieniem, że pozwani co prawda pozostawali w spółce cywilnej, jednakże nie zaciągali zobowiązania o które chodzi w sprawie. Nadto pozwani wypowiedzieli udział w spółce.

Pozwani zgodnie stwierdzili, że nie mieli świadomości, co do rosnącego zadłużenia z tytułu użytkowania zadłużenia, choć z różnych przyczyn.

Wskazać należy że każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki, o czym stanowi art. 865 § 1 k.c.

Zgodnie z art. 864 k.c. za zobowiązania spółki wspólnicy odpowiedzialni są solidarnie.

Oznacza to, że wierzyciel może żądać całości lub części świadczenia od każdego wspólnika z osobna, od kilku z nich bądź od wszystkich wspólników łącznie, a spełnienie świadczenia przez któregokolwiek z nich zwalnia pozostałych (A. K., Prawo handlowe, 2012, s. 234). Jednocześnie, dopóki całe zobowiązanie nie zostanie wypełnione, wszyscy wspólnicy pozostają zobowiązani wobec wierzyciela ( art. 366 k.c.). Wspólnicy odpowiadają przy tym bez ograniczeń, za całość zobowiązań spółki, zarówno całym majątkiem wspólnym, jak i każdy z nich odpowiada swoim majątkiem indywidualnym, nieobjętym wspólnością. W związku z tym rozróżnieniem mas majątkowych, z których odpowiedzialność może być realizowana, należy przyjąć, że odpowiedzialność solidarna odnosi się do majątków odrębnych (indywidualnych) wspólników, ale również do majątku wspólnego, choć odpowiedzialność ze wspólnego majątku może być realizowana tylko wobec wszystkich wspólników łącznie (odmiennie W. Jurewicz, Odpowiedzialność za zobowiązania spółki cywilnej, St. Praw. 1985, z. 1–2, s. 190, który określa odpowiedzialność z majątku wspólnego jako „łączną"; z kolei S. Grzybowski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 816, wskazuje, że brak podstaw do solidarności w ramach odpowiedzialności wspólnym majątkiem).

Każdy wspólnik odpowiada za te zobowiązania spółki, które powstały w czasie, gdy był wspólnikiem. Nie odpowiada on za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem do spółki lub po jego wystąpieniu (S. Grzybowski (w:) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 816; por. także A. Herbet, Spółka..., s. 396–399). Odpowiedzialność wspólnika majątkiem indywidualnym za zobowiązania powstałe w czasie jego członkostwa w spółce trwa nadal mimo wystąpienia wspólnika ze spółki bądź też jej rozwiązania. Oznacza to, że za każde zobowiązanie odpowiadają solidarnie osoby będące wspólnikami w momencie powstania zobowiązania, niezależnie od tego, że następnie wystąpiły ze spółki bądź też spółka uległa rozwiązaniu.

Sąd miał w polu widzenia podniesioną przez pełnomocnika pozwanych K. K. (2) i M. K. okoliczność, iż w dniu 25 września 2013 r. M. K. i K. K. (2) złożyli oświadczenia o wypowiedzeniu udziału w spółce cywilnej w trybie natychmiastowym. Niemniej jednak zobowiązanie, z którego powód dochodzi należności powstało już w 2012 r., kiedy to zarówno pozwany K. K. (2), jak i pozwane M. K. i K. K. (1) byli wspólnika spółki cywilnej (...) s.c., zatem ponoszą solidarność za zobowiązania spółki, powstałe w czasie kiedy byli wspólnikami spółki cywilnej.

Bezspornym w niniejszej sprawie jest, iż strony łączyła umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych oraz sam fakt zadłużenia pozwanych wobec powódki za niezapłacone faktury VAT.

Należy wskazać, że umowa o świadczenie usług telekomunikacyjnych jest umową nazwaną i należy stosować do niej przepisy ustawy z dnia 16 lipca 2004 r. Prawo Telekomunikacyjne (Dz.U.2014.243 j.t.). Zgodnie z art. 56 ust. 1 przytoczonej ustawy świadczenie usług telekomunikacyjnych odbywa się na podstawie umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. W ust. 2 powołanego artykułu zapisano, że umowę o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawiera się w formie pisemnej lub elektronicznej za pomocą formularza udostępnionego na stronie internetowej dostawcy usług. Wymóg formy pisemnej lub elektronicznej nie dotyczy umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych zawieranej przez dokonanie czynności faktycznych obejmujących w szczególności umowy o świadczenie usług przedpłaconych świadczonych w publicznej sieci telekomunikacyjnej, publicznie dostępnych usług telefonicznych świadczonych za pomocą aparatu publicznego lub przez wybranie numeru dostępu do sieci dostawcy usług.

Spornym w przedmiotowej sprawie okazało się naliczenie przez powódkę kary umownej w łącznej wysokości 892,98 zł w związku z niedotrzymaniem warunków zawartej na czas określony umowy o świadczenie usług telekomunikacyjnych. Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa w tym zakresie twierdząc, że nie mieli wpływu na jej naliczenie.

Należy podkreślić iż, kara umowna, związana jest w swej istocie i pełnionej funkcji z zagadnieniem prawidłowego wykonania zobowiązania oraz z konsekwencjami uchybień w tym względzie, stanowi mechanizm modyfikujący ogólne reguły odpowiedzialności odszkodowawczej w zakresie niewykonania lub nienależytego wykonaniem zobowiązania. Podstawą odejścia od tych reguł jest wola stron wyrażona w odpowiednim zastrzeżeniu umownym, którego treścią jest obowiązek zapłaty określonej sumy pieniężnej na wypadek uchybienia zobowiązaniu. W tym kontekście należy wskazać, obok funkcji jakie pełni w obrocie kara umowna, przesłanki, które umożliwiają wierzycielowi możność żądania jej zapłaty. Zwłaszcza chodzi tu o przesłankę, z którą wiąże się najwięcej trudności, mianowicie o zaistnienie szkody wywołanej uchybieniem zobowiązaniu przez dłużnika. Ponadto, należy odnieść się do przewidzianych ustawą możliwości miarkowania kary umownej, w tym zwłaszcza do punktu odniesienia dla oceny jej zbyt dużej wysokości.

Według przyjętej przez Kodeks cywilny koncepcji, karę umowną można zastrzec tylko na wypadek niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego. Rozwiązanie to odbiega od przyjętego w Kodeksie zobowiązań szerszego zastosowania instytucji odszkodowania umownego, obejmującego także zobowiązania pieniężne (art. 82).

Art. 483 § 1 k.c., ograniczający zakres zastosowania kary umownej tylko do stosunków obligacyjnych o charakterze niepieniężnym, postrzegany jest jako bezwzględnie obowiązujący, stąd też zastrzeżenie kary umownej na wypadek niespełnienia świadczenia pieniężnego należy uznać za nieważne.

Sąd po wnikliwej analizie całego materiału dowodowego doszedł do przekonania, że żądanie powoda odnoszące się nałożonej na pozwanych kary umownej, w żaden sposób nie mogło się ostać. Wyjaśnienie powoda, że kwoty obciążeń związane są z nie dotrzymaniem warunków umowy i że stanowią wyrównanie ulg i promocji udzielonych przy zawieraniu umowy są gołosłowne. Powódka nie wykazała sposobu wyliczenia, a ponadto okresy na jakie umowy były zawarte upłynęły, zatem zostały przedłużone na czas nieokreślony. Trudno zatem stwierdzić jakie to promocje i ulgi mogły nie zostać wyrównane w okresie trwania umowy.

W sprawie w ocenie Sądu powódka nałożyła karę umowną w związku nieterminową zapłatą przez pozwanych faktur VAT co skutkowało rozwiązaniem umowy z winy pozwanych w związku z niedotrzymaniem warunków umowy przez pozwanych w okresie promocyjnym. Umowa została rozwiązana przez cedenta z przyczyn leżących po stronie pozwanych i cedent wystawił notę obciążeniową obejmująca wszystkie udzielone przy zawieraniu umów upusty przy zakupie sprzętu, rabaty abonamentowe oraz rabaty za usługi dodatkowe. Oczywistym zatem jest, że kara umowna jest konsekwencją zaległości w płatności za usługi telekomunikacyjne. Zatem wbrew twierdzeniom strony powodowej, kara umowna wprost jest powiązana z brakiem świadczenia pieniężnego. W ocenie Sądu takie postanowienia kontraktu łączące obowiązek zapłaty kary umownej z brakiem lub nieterminowym spełnieniem świadczenia pieniężnego powinny być traktowane jako poczynione contra lege (art. 58 § 3 k.c. – wyrok SN z dnia 17 grudnia 2008 r., I CSK 240/08, LEX nr 484667; tak również P. Drapała (w:) System..., s. 959), wobec czego takie postanowienie umowne jest z mocy art. 58 § 1 k.c. bezwzględnie nieważne (wyrok SN z dnia 18 sierpnia 2005 r., V CK 90/05, LEX nr 393104; W. Popiołek (w:) Kodeks..., s. 78). Samo żądanie przez powoda zapłacenia kary umownej należy w ocenie Sądu uznać za bezzasadne i w tym zakresie roszczenie pozwu podlegało oddaleniu.

Natomiast w ocenie Sądu jak najbardziej usprawiedliwione było żądnie przez powoda należności wynikających z faktur VAT z tytułu świadczenia usług telekomunikacyjnych, za które pozwani nie zapłacili, tj. za faktury nr z (...) z dnia 26 listopada 2013 r., (...) z dnia 26 grudnia 2013 r., (...) z dnia 26 października 2013 r., roszczenie w tym zakresie należało uznać za zasadne i zgodne z umową łączącą strony.

Wobec powyższego Sąd w punkcie pierwszym wyroku zasądził solidarnie od pozwanych na rzecz powódki kwotę 361,39 zł. O odsetkach od tej kwoty Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c.

W punkcie 2 wyroku powództwo w pozostałym zakresie oddalono.

O kosztach postępowania orzeczono w punkcie 3 wyroku na podstawie art. 100 k. p. c. zgodnie, z którym w razie częściowego tylko uwzględnienia żądań koszty będą wzajemnie zniesione lub stosunkowo rozdzielone. Suma kosztów faktycznie poniesionych przez strony wyniosła 424 zł. Powód wygrał sprawę w 30 %. Obowiązany był więc do poniesienia 70 % kosztów postępowania, a więc kwotę 296,80 zł, a poniósł faktycznie 227 zł. Różnica w kwocie 69,80 zł na podstawie art. 100 k.p.c. została zasądzona na rzecz pozwanych od powoda.

SSR Jolanta Brzęk