Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 grudnia 2016 roku

Sąd Rejonowy dla Łodzi Widzewa w Łodzi I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodnicząca: SSR Emilia Racięcka

Protokolant: st. sekr. sąd. Milena Bartłomiejczyk

po rozpoznaniu w dniu 21 grudnia 2016 roku w Łodzi

sprawy z powództwa M. Ś. (1)

przeciwko (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie

i sprawy z powództwa D. Ś.

przeciwko (...) S.A. w W.

o zadośćuczynienie:

1.zasądza od pozwanego na rzecz M. Ś. (1) kwotę 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8.000 złotych (osiem tysięcy) od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- za opóźnienie od kwoty 2.000 złotych (dwa tysiące) od dnia 29 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 1.221 złotych (tysiąc dwieście dwadzieścia jeden) tytułem zwrotu kosztów procesu;

2. zasądza od pozwanego na rzecz D. Ś. kwotę 10.000 złotych tytułem zadośćuczynienia z odsetkami ustawowymi:

- od kwoty 8.000 złotych (osiem tysięcy) od dnia 22 lipca 2014 roku do dnia 31 grudnia 2015 roku i z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 1 stycznia 2016 roku do dnia zapłaty;

- od kwoty 2.000 złotych (dwa tysiące) z ustawowymi odsetkami za opóźnienie od dnia 29 sierpnia 2016 roku do dnia zapłaty

oraz kwotę 1.217 złotych (tysiąc dwieście siedemnaście ) tytułem zwrotu kosztów procesu;

3. obciąża pozwanego obowiązkiem zwrotu na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego dla Łodzi-Widzewa w Łodzi kwoty 1. 443,25 (tysiąc czterysta czterdzieści trzy 25/100) złotych tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych ;

4. zwraca pozwanemu kwotę 500 złotych (pięćset) tytułem niewykorzystanej zaliczki wpłaconej do połączonej sprawy I C 609/14 i zaksięgowanej pod pozycją 2411 150065 w dniu 20.01.2015 roku.

Sygn. akt I C 608/14

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 24 czerwca 2014 r. powód M. Ś. (1), reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 8.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 6 maja 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia zgodnie z art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.200 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, ewentualnie zasądzenie od pozwanej na rzez powoda kosztów postępowania sądowego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie, a także o zwolnienie powoda od kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 22 kwietnia 2004 r. w R. M. K., posiadający ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wykonując manewr cofania z posesji nie miał widoczności drogi za pojazdem i nie zapewnił sobie pomocy drugiej osoby w wyniku czego doprowadził do potrącenia przechodzącego bezpośrednio za pojazdem pieszego M. Ś. (2), która zmarła następnie wskutek obrażeń doznanych w zdarzeniu. Więź łącząca powoda z babcią była niezwykle silna. Jej śmierć była dla niego ogromnym szokiem. Babcia starała się spędzać z wnukiem każdą wolną chwilę, zawsze mógł liczyć na jej pomoc i wsparcie. Wiele się od niej nauczył. Ból i poczucie pustki po śmieci babci były i nadal są ogromne. Powód nieustannie myśli o zmarłej, bardzo za nią tęskni i nigdy nie pogodzi się z jej odejściem.

/pozew z dn. 24.06.2014 r. k. 2 – 7/

Postanowieniem z dnia 2 lipca 2014 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi zwolnił powoda M. Ś. (1) od kosztów sądowych w całości.

/postanowienie z dn. 2.07.2014 r. k. 15/

Odpis pozwu M. Ś. (1) został doręczony pozwanemu dnia 21 lipca 2014 r.

/potwierdzenie odbioru k. 19/

W odpowiedzi na pozew z dnia 1 sierpnia 2014 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W., zastępowany przez adwokata, wniósł o oddalenie powództwa M. Ś. (1) w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany oświadczył, iż kwestionuje powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości oraz podniósł zarzut przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody. Nadto żądania powoda są znacząco wygórowane i nieudowodnione.

/odpowiedź na pozew z dn. 1.08.2014 r. k. 21 – 24/

W dniu 3 lutego 2015 r. pełnomocnik powoda złożył w sprawie o sygn. akt I C 608/14 spis kosztów wskazując, iż poniesione przez pozwanego koszty wynoszą łącznie 1.221 zł (1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 21 zł tytułem kosztów korespondencji).

/spis kosztów k. 92/

Pozwem z dnia 24 czerwca 2014 r. powód D. Ś., reprezentowany przez pełnomocnika będącego radcą prawnym, wniósł o zasądzenie od pozwanego (...) S.A. z siedzibą w W. kwoty 8.000 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia 6 maja 2014 r. do dnia zapłaty tytułem zadośćuczynienia zgodnie z art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. oraz kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 1.200 zł wraz z opłatą skarbową od pełnomocnictwa w wysokości 17 zł, ewentualnie zasądzenie od pozwanej na rzez powoda kosztów postępowania sądowego według spisu kosztów, który zostanie przedłożony na rozprawie, a także o zwolnienie powoda od kosztów postępowania sądowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż w dniu 22 kwietnia 2004 r. w R. M. K., posiadający ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, wykonując manewr cofania z posesji nie miał widoczności drogi za pojazdem i nie zapewnił sobie pomocy drugiej osoby w wyniku czego doprowadził do potrącenia przechodzącego bezpośrednio za pojazdem pieszego M. Ś. (2), która zmarła następnie wskutek obrażeń doznanych w zdarzeniu. Więź łącząca powoda z babcią była niezwykle silna, po zdarzeniu powód odczuwał szok, niedowierzanie, rozpacz i łzy.

/pozew z dn. 24.06.2014 r. k. 2 – 7 , akta I C 609/14 /

Postanowieniem z dnia 2 lipca 2014 r. w sprawie o sygn. akt I C 609/15 Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, I Wydział Cywilny zwolnił powoda D. Ś. od kosztów sądowych w całości.

/postanowienie z dn. 2.07.2014 r. k. 15, akta sprawy I C 609/14/

W odpowiedzi na pozew z dnia 1 sierpnia 2014 r. pozwany (...) S.A. z siedzibą w W., zastępowany przez adwokata, wniósł o oddalenie powództwa M. Ś. (1) w całości oraz o zasądzenie od powoda na rzecz pozwanego kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych. Pozwany oświadczył, iż kwestionuje powództwo zarówno co do zasady jak i wysokości oraz podniósł zarzut przyczynienia się poszkodowanej do powstania szkody. Wskazał nadto, iż żądania powoda są znacząco wygórowane i nieudowodnione.

/odpowiedź na pozew z dn. 1.08.2014 r. k. 20 – 23, akta sprawy I C 609/14/

Postanowieniem z dnia 18 lutego 2015 r. Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi połączył sprawę o sygn. akt I C 608/14 ze sprawą o sygn. akt I C 609/14 i postanowił prowadzić je dalej pod sygn. akt I C 608/14.

/protokół rozprawy z dn. 18.02.2015 r. k. 93 – 95 v./

Pismem z dnia 16 sierpnia 2016 r. pełnomocnik powoda rozszerzył powództwo:

–

D. Ś. o dalsze 2.000 zł z tytułu zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od tej kwoty od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty,

–

M. Ś. (1) o dalsze 2.000 zł z tytułu zadośćuczynienia na podstawie art. 448 k.c. w zw. z art. 24 § 1 k.c. wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od tej kwoty od dnia rozszerzenia powództwa do dnia zapłaty.

/pismo procesowe pełnomocnika powodów z dn. 16.08.2016 r. k. 204 – 209/

W piśmie procesowym z dnia 29 sierpnia 2016 r. (data wpływu do Sądu) pełnomocnik pozwanego wniósł o oddalenie powództw, również w jego rozszerzonym zakresie.

/pismo procesowe pełnomocnika pozwanego z dn. 25.08.2016 r. k. 211 – 212/

Sąd Rejonowy ustalił następujący stan faktyczny w sprawie:

W dniu 22 kwietnia 2004 r. w R. na ul. (...) nieumyślnie naruszył zasady bezpieczeństwa w ruchu drogowym oraz popełnił błędy w technice i taktyce jazdy polegające na tym, że jadąc jako kierujący samochodem ciężarowym marki (...) o nr rej. (...), wykonując manewr cofania z posesji nie miał widoczności drogi za pojazdem i nie zapewnił sobie pomocy drugiej osoby wskutek czego doprowadził do potrącenia przechodzącego bezpośrednio za pojazdem pieszej M. Ś. (2), która doznała obrażeń ciała w postaci seryjnego złamania żeber po obu stronach z rozerwaniem opłucnej ściennej i wylewami do mięśni, wylewy krwawe do mięśni klatki piersiowej, złamania mostka z wylewami do śródpiersia, złamanie kości biodrowej prawej z rozległymi wylewami do mięśni, wylewy w tkankach miękkich głowy, zasinienia na powłokach zewnętrznych, a które to obrażenia były bezpośrednią przyczyną jej śmierci.

/wyrok w imieniu Sądu Rejonowego w Radomsku z dn. 28.12.2004 r., akta sprawy II K 355/04/

Kierujący samochodem dostawczym marki Ż. o nr rej. (...) M. K. włączając się do ruchu manewrem cofania nie zachował szczególnej ostrożności. Nie upewnił się, czy za pojazdem nie znajduje się inny uczestnik ruchu i potrącił idącą pieszą M. Ś. (2). Popełnił błąd w taktyce jazdy i naruszył zasady ruchu drogowego. Zachowanie kierującego pojazdem było bezpośrednią przyczynią zaistnienia wypadku. Kierujący samochodem marki Ż. wykonując manewr cofania nie upewnił się dostateczne czy za pojazdem nie znajduje się przeszkoda, nie zapewnił sobie pomocy innej osoby w celu bezpiecznego wykonania manewru.

Piesza M. Ś. (2) nie przyczyniła się do zaistnienia wypadku. Okoliczność poruszania się prawą stroną jezdni nie miała wpływu dla oceny zachowania pieszej, albowiem nie miała ona obowiązku ustąpienia pierwszeństwa pojazdowi włączającemu się do ruchu jakim był Ż.. Piesza nie mogła przewidzieć wykonywanego przez pojazdem marki Ż. manewru. Manewr cofania jest manewrem specjalnym, którego inni uczestnicy dróg oraz osoby znajdujące się na drodze cofanego pojazdu nie przewidują. Wbrew ciążącemu wyłącznie na nim obowiązkowi, kierowca pojazdu marki Ż. nie tylko nie zapewnił sobie pomocy osoby drugiej, ale także nie ostrzegał sygnałem dźwiękowym o tym manewrze ewentualnych pieszych.

/opinia biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej, analizy i rekonstrukcji wypadków drogowych Z. G. z dn. 20.06.2015 r. k. 99 – 110, załączniki do opinii k. 111 – 116, uzupełniająca opinia biegłego z dn. 2.09.2015 r. k. 170 – 172/

Z punktu widzenia medycyny sądowej u M. Ś. (2) w wyniku przeprowadzonej dnia 23 kwietnia 2004 r. sekcji zwłok stwierdzono seryjne złamania żeber po obu stronach z rozerwaniem opłucnej ściennej i wylewami do mięśni, wylewy krwawe do mięśni klatki piersiowej, złamanie mostka z wylewem do śródpiersia, złamanie kości biodrowej prawej z rozległymi wylewami do mięśni, wylewy w tkankach miękkich głowy, zasinienie na powłokach zewnętrznych. Obrażenia te powstały pod działaniem narzędzia trwałego, tępego lub tępokrawędzistego godzącego z dużą siłą w obrębie klatki piersiowej i biodra prawego, za czym przemawiają złamania kości. Charakter uszkodzenia klatki piersiowej przemawia za przygnieceniem tułowia, lecz nie za jego zgnieceniem.

Fakt, że ciało M. Ś. (2) znalazło się pod pojazdem, a nie zostało przez niego odrzucone wskazuje, że samochód poruszał się z niewielką prędkością. M. Ś. (2) doznawała upośledzenia narządu ruchu oraz osłabienia wzroku. U ludzi w tym wieku w sposób naturalny dochodzi do osłabienia zmysłów oraz upośledzenia szybkości reakcji i oceny sytuacji. Proces starzenia jest jednak indywidualny i nie da się obiektywnie stwierdzić jak zmiany te były nasilone u zmarłej.

Po samym najechaniu pokrzywdzona nie miała wpływu na jego skutek.

/opinia biegłego z zakresu medycyny sądowej P. B. z dn. 5.04.2016 r. k. 189 – 195 v./

Zgłoszenie szkody dokonane przez powodów M. Ś. (1) i D. Ś., zastępowanych przez (...) Centrum (...), zostało przyjęte przez (...) S.A. dnia 5 maja 2014 r. W dniu 22 lipca 2014 r. nastąpiła odmowa wypłaty zadośćuczynienia przez pozwanego względem obu powodów.

/dokumenty likwidacji szkody przez (...) S.A. k. 32, k. 42, k. 45, k. 46 – 48, zgłoszenie szkody k. 46 – 48 – akta I C 609/14, dokumenty pełnomocnictwa k. 53 – 54 – akta I C 609/14, decyzja k. 74 - akta I C 609/14/

Powód M. Ś. (1) był zżyty ze swoją babcią M. Ś. (2). W chwili śmierci M. Ś. (2) powód M. Ś. (1) miał 28 lat, zaś zmarła 87 lat. Zmarła mieszkała w województwie (...). W dzieciństwie powód z rodzicami jeździł do R. niemal we wszystkie weekendy i spędzał u niej wakacje. Chodził z nią do kościoła i na pielgrzymki do C. – był nawet ministrantem. M. Ś. (2) każdego wnuka traktowała tak samo. W wieku 28 lat powód jeździł do babci rzadziej – około 2 razy w miesiącu w weekendy. Od 1999 r. jeździł do niej z wizytami wraz ze swoją żoną. U M. Ś. (2) zbierała się cała rodzina na święta i imieniny. Powód zamierzał wraz z żoną przeprowadzić się z Ł. do babci do R. i zająć się stolarstwem. W chwili śmierci M. Ś. (2) żona powoda była w 4. miesiącu ciąży. M. Ś. (2) bardzo się cieszyła, że będzie miała prawnuka.

/zeznania świadków M. Ś. (3) i E. Ś. , protokół rozprawy z dn. 18.02.2015 r. k. 93 – 95 v./

Powód M. Ś. (1) kontaktował się z babcią zarówno osobiście jak i telefonicznie. Babcia żywo interesowała się życiem wnuka. Zawsze doradzała powodowi, tłumaczyła mu. Miał z babcią bliski kontakt. Wakacje powód spędzał z babcią.

/przesłuchanie powoda M. Ś. (1) na rozprawie w dn. 5.10.2016 r. k. 228 potwierdzające informacyjne wyjaśnienia powoda M. Ś. (1), protokół rozprawy z dn. 18.02.2015 r. k. 93 – 95 v./

Po śmierci babci powód M. Ś. (1) musiał wziąć wolne w pracy. Obecnie wspomina w myślach babcię. Gdy widzi wypadek, to myśli o babci. Powód M. Ś. (1) źle zniósł informację o śmierci babci. Stał się bardziej nerwowy. W wolne weekendy powód wraz z rodziną odwiedza grób babci.

/zeznania świadków M. Ś. (3) i E. Ś. , protokół rozprawy z dn. 18.02.2015 r. k. 93 – 95 v. , przesłuchanie powoda M. Ś. (1) na rozprawie w dn. 5.10.2016 r. k. 228 potwierdzające informacyjne wyjaśnienia powoda M. Ś. (1), protokół rozprawy z dn. 18.02.2015 r. k. 93 – 95 v. /

Powód D. Ś. był zżyty ze swoją babcią M. Ś. (2). W chwili śmierci M. Ś. (2) powód M. Ś. (1) miał 30 lat. Powód jako dorosła osoba odwiedzał babcię raz, dwa razy na miesiąc. Babcia była bardzo zadowolona, że się do niej przyjedzie. Wówczas pomagał jej w noszeniu cięższych rzeczy oraz o drobnych remontach. Zmarła mieszkała w R.. W dzieciństwie powód z rodzicami jeździł do R. niemal we wszystkie weekendy, chodził z babcią na pielgrzymki piesze do C. i pomagał jej przy pracy w polu. M. Ś. (2) zbierała się cała rodzina na święta i imieniny. M. Ś. (2) miała kilkoro wnucząt. W chwili śmierci M. Ś. (2) była sprawna, jedynie wzrok miała osłabiony. Była bardzo ciepłą osobą.

/zeznania świadków J. Ś. i E. Ś., prot okół rozprawy z dn. 7.01.2015 r. k. 86 – 89 – akta sprawy I C 609/14 , przesłuchanie powoda D. Ś. w charakterze strony na rozprawie w dn. 21.12.2016 r. k. 244 potwierdzające informacyjne wyjaśnienia powoda D. Ś. protokół rozprawy z dn. 7.01.2015 r. k. 86 – 89 – akta sprawy I C 609/14 /

Powód D. Ś. mocno przeżywał śmierć babci z uwagi na jej nagłość. Śmierć babci bardzo powoda poruszyła. Do tej pory nie może o tym zapomnieć. Obecnie powód jeździ na grób babci raz na dwa miesiące zapalić znicz i położyć kwiaty.

/zeznania świadków J. Ś. i E. Ś., protokół rozprawy z dn. 7.01.2015 r. k. 86 – 89 – akta sprawy I C 609/14 , przesłuchanie powoda D. Ś. w charakterze strony na rozprawie w dn. 21.12.2016 r. k. 244 potwierdzające informacyjne wyjaśnienia powoda D. Ś. protokół rozprawy z dn. 7.01.2015 r. k. 86 – 89 – akta sprawy I C 609/14/

Stan faktyczny w sprawie Sąd ustalił opierając się o wyżej powołany materiał dowodowy.

Sąd pominął dokumenty z decyzji (...) Towarzystwa (...) z dn. 8.9.2011 r. (k. 38 – 39), dokumentację szkodową (...) S.A. (k. 40 – 41), a także zgłoszenie szkody z dn. 10.08.2011 r. (k. 49 – 50, k. 57 – 62) albowiem dotyczyły E. Ś., a nie któregokolwiek z powodów. Były zatem nieprzydatne do rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Sąd pominął również wniosek o załączenie dowodu z opinii biegłego sądowego z zakresu techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych z dnia 20 lipca 2004 r. znajdującej się w aktach sprawy II K 355/04 jako stanowiącej wyłącznie dokument prywatny i w konsekwencji nie mogący być dowodem w niniejszej sprawie. Dla ustalenia zasadności zarzutu przyczynienia się poszkodowanej M. Ś. (2) do zaistnienia i skutków zdarzenia koniecznym było przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego w niniejszym procesie. W związku z powyższym Sąd dopuścił dowody z opinii biegłych sądowych ds. techniki samochodowej i rekonstrukcji wypadków drogowych, a także medycyny sądowej. Opinie sporządzone przez biegłych, przy czym opinię sporządzoną przez biegłego ds. rekonstrukcji wypadków drogowych po jej uzupełnieniu, Sąd uznał za wiarygodne z uwagi na ich logiczność i spójność i przyznał im wiarę w całości.

Sąd zważył, co następuje:

W niniejszym postępowaniu powodowie M. Ś. (1) i D. Ś. dochodzili od pozwanego ubezpieczyciela zadośćuczynień w kwotach po 10.000 zł każdy za krzywdę, jakiej doznali w związku ze śmiercią osoby bliskiej – babci M. Ś. (2). W sprawie bezspornym była zasada odpowiedzialności strony pozwanej z uwagi na fakt, iż pojazd którym kierował sprawca kolizji był ubezpieczony w zakresie odpowiedzialności cywilnej u pozwanego. Spór między stronami dotyczył natomiast okoliczności wypadku (z uwagi na podniesienie przez pozwanego zarzutu przyczynienia się M. Ś. (2) do zdarzenia) oraz ustalenia wysokości „odpowiedniego zadośćuczynienia” za śmierć osoby bliskiej.

W rozpoznawanej sprawie zdarzenie, z którego powodowie wywodzą swoje roszczenie, miało miejsce przed wejściem w życie art. 446 § 4 k.c., wprowadzającego możliwość przyznania najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę, co uniemożliwia zasądzenie na rzecz powoda zadośćuczynienia w oparciu o § 4 komentowanego przepisu. Podstawę roszczenia powoda w tej sytuacji stanowi jednak art. 448 k.c. w zw. z art. 24 k.c., o którego dopuszczalności zastosowania wypowiedział się Sąd Najwyższy w postanowieniu składu 7 Sędziów z dnia 27 czerwca 2014 r. w sprawie III CZP 2/14, w którym wyrażono jednoznaczny pogląd prawny, iż za krzywdę, powstałą wskutek śmierci poszkodowanego spowodowanej czynem niedozwolonym popełnionym przed dniem 3 sierpnia 2008 r. najbliższemu członkowi rodziny przysługuje zadośćuczynienie na podstawie art. 448 w zw. z art. 24 § 1 k.c.

Odpowiedzialność na podstawie art. 448 k.c. zachodzi w przypadku zajścia następujących przesłanek: naruszenia dobra osobistego powodującego szkodę niemajątkową oraz związku przyczynowego pomiędzy tym naruszeniem a szkodą niemajątkową, która spowodowana jest tym naruszeniem. Wskazuje się, że przesłanką przyznania obu świadczeń przewidzianych w art. 448 k.c. jest również wina sprawcy naruszenia dobra osobistego. Podstawa odpowiedzialności strony pozwanej nie była kwestionowana w niniejszym postępowaniu, a zatem okoliczność tę należało uznać za bezsporną.

Katalog wskazany w art. 23 i 24 k.c. ma charakter otwarty. Ugruntowanym jest stanowisko, iż należą do niego również więzi rodzinne, które mogą ulec naruszeniu poprzez spowodowanie śmierci osoby najbliższej. W przypadku śmierci w wyniku wypadku komunikacyjnego krzywdą wyrządzoną zmarłemu jest utrata życia, a krzywdą osób mu bliskich jest naruszenie ich dobra osobistego poprzez zerwanie więzi emocjonalnej.

Ustalając wysokość zadośćuczynienia za naruszenie dóbr osobistych, przyznawanego
w oparciu o art. 448 k.c. należy mieć na względzie jakiego rodzaju dobro osobiste zostało naruszone, w jakim stopniu, to jak szeroki był zakres negatywnych konsekwencji naruszenia, a także stopień winy sprawcy naruszenia (tak m. in. SN w wyroku z dnia 24.01.2008 r., I CSK 319/07, Monitor Prawniczy 2008 r., nr 4, poz.172). Wskazuje się, iż co do zasady utrata osoby najbliższej jest dla pokrzywdzonego dolegliwością psychiczną o natężeniu większym, niż naruszenie dóbr osobistych innego rodzaju. Odnosząc się do argumentacji strony pozwanej wskazać należy, w dokonaniu oceny ustalenia wysokości należnego zadośćuczynienia kryterium pomocniczym może stanowić wzięcie pod rozwagę orzecznictwa w podobnych sprawach. Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 stycznia 2014 roku w sprawie I CSK 215/13 podkreślił jednak, iż jest to kryterium wyłącznie subsydiarne, co podyktowane jest subiektywnym charakterem krzywdy, którą ma ono rekompensować. Porównanie wysokości przyznanego zadośćuczynienia może służyć jedynie pośrednio przy korygowaniu przez sąd drugiej instancji zasądzonego zadośćuczynienia wówczas, gdy przy uwzględnieniu wszystkich okoliczności sprawy jest ono albo rażąco wygórowane, albo rażąco niskie (por. wyroki SN: z dnia 18 listopada 2004 r., sygn. I CK 219/04; z dnia 21 czerwca 2013 r., sygn. I CSK 614/12, a także przytoczony wyżej wyrok SN z dnia 7.10.2014 r., I PK 39/14, Legalis 1157400; wyrok SA w Łodzi z 10.09.2015 r., I ACa 327/15, Legalis nr 1337824).

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy wskazać należy, iż w ocenie Sądu każdy z powodów wskutek śmierci babci M. Ś. (2) doznał naruszenia dobra osobistego w poważnym stopniu, co uwzględniało zasądzenie na rzecz każdego z nich całej dochodzonej tytułem zadośćuczynienia kwoty tj. po 10.000 zł. Rozważenie zasadności roszczeń powodów mogło nastąpić łącznie, albowiem z całokształtu okoliczności sprawy wynika, iż charakter relacji łączących braci Ś. ze zmarłą babcią był bardzo podobny. Również krzywda doznana przez każdego z nich jest porównywalna.

Zmarła była bardzo ważną osobą w życiu powodów. Jakkolwiek mieszkała w innym niż powodowie mieście, to jednak od najmłodszych lat powodowie wraz z rodzicami bardzo często odwiedzali babcią w R.. Powodowie wraz z babcią spędzali wakacje, święta i inne uroczystości. Z rozrzewnieniem wspominają dzień 26 sierpnia każdego roku, kiedy to ich babcia obchodziła urodziny, imieniny i jednocześnie kiedy wszyscy razem udawali się na pieszą pielgrzymkę do C.. Za szczególnie mocnym rodzajem więzi z M. Ś. (2) przemawia również okoliczność, iż pomimo posiadania dużej ilości dzieci i wnuków wszystkich traktowała jednakowo interesując się żywo ich życiem i dbając o powodzenie. Również po osiągnięciu wieku dorosłego powodowie odwiedzali regularnie babcię w R., a także utrzymywali kontakty telefoniczne. Powód M. Ś. (1) planował nawet przeprowadzić się wraz ze swoją rodziną do R. do babci.

Powyższy obraz stosunków rodzinnych panujących w domu rodzinnym powodów oraz w ich stosunkach z babcią prowadzi do konkluzji o niezwykle bliskich relacjach rodzinnych między powodami a babcią łączących ich z nią zarówno w dzieciństwie jak i w dorosłym życiu. W chwili śmierci babci powodowie bowiem mieli 28 i 30 lat. W ocenie Sądu wobec tak dobrych, życzliwych relacji rodzinnych, nagła śmierć babci – nawet pomimo jej podeszłego wieku – stanowiła dla powodów bardzo silne negatywne przeżycie. Powodowie bowiem z uwagi na dobry stan zdrowia M. Ś. (2) nie spodziewali się jej śmierci, a na pewno nie spodziewali się jej śmierci w takich okolicznościach w jakich do niej doszło. Nagła strata spowodowała u powodów silny wstrząs. Powodowie do chwili obecnej są nerwowi, często wspominają babcię ze smutkiem. Regularnie odwiedzają jej grób na cmentarzu dbając o kwiaty i znicze. Powód M. Ś. (1) czasem odwiedza grób babci nawet będąc w trasie związanej z wykonywanym zawodem. Uwzględniając powyższe rozważania wskazać należy, iż powodowie doznali w dniu 22 kwietnia 2004 r. najpoważniejszego naruszenia – unicestwienia – ich dóbr osobistych w postaci prawa do więzi rodzinnej z bliską im babcią.

Oceniając wysokość należnego powodom zadośćuczynienia zauważyć należy również, iż okazał się bezzasadnym zarzut strony pozwanej w przedmiocie przyczynienia się M. Ś. (2) do zaistnienia i rozmiaru zdarzenia z dnia 22 kwietnia 2004 r. Ustalenie przyczynienia poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody, zgodnie z art. 362 k.c. prowadziłoby do odpowiedniego zmniejszenia obowiązku jej naprawienia stosownie do okoliczności, a zwłaszcza do stopnia winy obu stron. Niemniej jednak z opinii obu biegłych jednoznacznie wynika, iż M. Ś. (2) nie przyczyniła się do powstania ani zwiększenia szkody. Z opinii biegłego Z. G. wynika bezsprzecznie, iż cały ciężar odpowiedzialności za zaistnienie zdarzenia z 22 kwietnia 2004 r. spoczywa na M. K. kierującym pojazdem marki Ż., który nie dochował w trakcie manewru cofania należytej ostrożności. Sąd podzielił stanowisko biegłego, iż poszkodowana swym zachowaniem nie spowodowała zajścia szkody. Jak słusznie bowiem zauważył biegły, to na cofającym, jako wykonującym manewr specjalny w ruchu drogowym, spoczywa ciężar podjęcia wszelkich środków ostrożności mających zapobiec szkodzie. Pieszy i inni uczestnicy ruchu drogowego nie tylko nie mają obowiązku ustępować takiej osobie pierwszeństwa, ale również nie muszą w ogóle spodziewać się podejmowania takiego manewru. Cały ciężar winy spoczywa zatem na kierującym pojazdem marki Ż.. W oparciu o opinię biegłego ds. medycyny sądowej Sąd ustalił, iż doznane przez M. Ś. (2) obrażenia skutkujące zgonem stanowią normalne następstwo przygniecenia przez pojazd, zaś poszkodowana od chwili zaistnienia zdarzenia nie miała żadnego wpływu na rozmiar doznanych obrażeń. Z powyższych względów w niniejszej sprawie nie zachodziły podstawy do uznania, iż M. Ś. (2) w dniu 22 kwietnia 2004 r. przyczyniła się do powstania szkody bądź zwiększenia jej zakresu.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że rozmiar doznanej przez powodów krzywdy w związku ze śmiercią ukochanej babci uzasadnia przyznanie na ich rzecz zadośćuczynienia w kwotach po 10.000 zł. Roszczenia powodów podlegały zatem uwzględnieniu w całości.

O odsetkach Sąd orzekł na podstawie art. 481 § 1 k.c., art. 817 § 1 k.c. i art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (tj. Dz. U. z 2013 r., poz. 392 ze zm.). Powodowie jednocześnie zgłosili żądanie zapłaty zadośćuczynienia w kwocie dochodzonej pozwami w dniu 5 maja 2014 r. Dnia 22 lipca 2014 r. strona pozwana wydała decyzje, w których nie uznała żądania żadnego z powodów. Sąd uwzględnił żądanie powodów w zakresie odsetek zatem od dnia 22 lipca 2014 r. Wówczas zakończyło się bowiem postępowanie likwidacyjne. W zakresie zaś odsetek od kwot rozszerzonych powództw Sąd uznał zasadność ich zasądzenia od zajecia przez pełnomocnika pozwanego stanowiska co do zasadności roszczenia (pismo pełnomocnika pozwanego wpłynęło do Sądu 29 sierpnia 2016 r.)

O kosztach postępowania Sąd rozstrzygnął na podstawie art. 98 § 1 i 3 k.p.c. z uwagi na fakt, iż powodowie wygrali niniejszy proces w całości – każdy w zakresie całego roszczenia. W stosunku do powoda M. Ś. (1) rozstrzygnięcie o kosztach nastąpiło w oparciu o złożony w toku procesu spis kosztów wskazujący, iż na poniesione przez powoda koszty składały się kwota 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz kwota 21 zł tytułem kosztów korespondencji. O kosztach postępowania powoda D. Ś. Sąd rozstrzygnął uznając, iż poniesione przez powoda koszty uzasadnione dochodzeniem roszczenia stanowią kwotę 1.200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego oraz 17 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

W oparciu o art. 113 ust. 1 u.k.s.c. Sąd nakazał pobrać od pozwanego jako przegrywającego postępowanie w całości wszystkie tymczasowo wyłożone przez Skarb Państwa – Sąd Rejonowy dla Łodzi – Widzewa w Łodzi, a obciążające strony koszty postępowania. Do kosztów tych należały kwota 993,25 zł tytułem wynagrodzenia biegłego sądowego ds. techniki samochodowej, analizy i rekonstrukcji wypadków Z. G. oraz kwota 450 zł tytułem wynagrodzenia biegłego ds. medycyny sądowej P. B..

Na podstawie art. 80 ust.1 u.k.s.c. w zw. z art. 84 ust. 2 u.k.s.c. w pkt 4. sentencji wyroku Sąd zwrócił pozwanemu kwotę 500 zł tytułem pobranej w dniu 20 stycznia 2015 r. i zaksięgowanej pod pozycją 2411 150065, a niewykorzystanej w toku procesu zaliczki, wpłaconej do sprawy o sygn. akt I C 609/14 połączonej następnie do wspólnego rozpoznania z niniejszą sprawą.