Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II K 181/16

UZASADNIENIE

W ustawowym terminie z wnioskiem o sporządzenie i doręczenie uzasadnienia wyroku wystąpił Prokurator Rejonowy w Wąbrzeźnie.

M. P. stanął pod zarzutem popełnienia czynu z art. 178a § 1 kk.

Oskarżony M. P. przesłuchany w toku postępowania przygotowawczego przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i zaznaczył, że jest osobą uzależnioną od alkoholu. W złożonych wyjaśnieniach wskazał, że tego dnia kiedy został zatrzymany przez Policję kierując motorowerem w stanie nietrzeźwości dowiedział się, że konkubina, z którą ma dziecko jest chora na nowotwór i będzie musiała mieć operację. Zdenerwował się tym tak bardzo, że upił się i w takim stanie wsiadł na motorower i jechał przed siebie. M. P. wyraził żal z powodu swojego zachowania i stwierdził, iż nie ma nic na swoje usprawiedliwienie. Podkreślił, że wcześniej nigdy nie kierował pojazdem w stanie pod wpływem działania alkoholu. Jednocześnie wyraził gotowość do dobrowolnego poddania się karze. (k. 8)

W trakcie kolejnego przesłuchania M. P. także przyznał się do popełnienia zarzucanego mu czynu i podtrzymał w całości wcześniej złożone wyjaśnienia. M. P. wyraził wolę i gotowość dobrowolnego poddania się odpowiedzialności karanej i skorzystania z dobrodziejstwa instytucji przewidzianej w przepisie art. 335 kpk. (k. 11v)

Wniosek został zaakceptowany przez Prokuratora a następnie skierowany do Sądu w trybie art. 335 § 1 kpk.

W trakcie postępowania przed Sądem M. P. podtrzymał swoją zgodę na dobrowolne poddanie się karze, z tym jednak zastrzeżeniem, że wniósł o modyfikację kary uzgodnionej z prokuratorem poprzez orzeczenie w miejsce kary ograniczenia wolności kary grzywny, albowiem podjął pracę zarobkową i w związku z tym obowiązek pracy na cel społeczny kolidowałby z wykonywaną pracą zarobkową. Oskarżyciel publiczny zmodyfikował swój wniosek i wniósł o wymierzenie M. P. kary 150 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 złotych. M. P. wyraził zgodę na taki wymiar kary. (k. 27)

W przedmiotowej sprawie uwzględniono wniosek Prokuratora o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionej z oskarżonym kary i środków karnych bez przeprowadzenia rozprawy, albowiem okoliczności popełnienia przestępstw nie budziły wątpliwości, a postawa oskarżonego wskazywała, że cele postępowania zostaną osiągnięte.

Wobec powyższego Sąd stosownie do art. 424 § 3 kpk ograniczył zakres uzasadnienia do wyjaśnienia podstawy prawnej tego wyroku oraz wskazanych rozstrzygnięć.

Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o całokształt materiału dowodowego zgromadzonego w toku postępowania. M. P. w dniu 13 czerwca 2016 roku w W. na ulicy (...) kierował motorowerem w stanie nietrzeźwości o zawartości 1,18 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. M. P. od samego początku przyznawał się do popełnienia zarzucanego mu czynu, to jest jazdy motorowerem w stanie nietrzeźwości po drodze publicznej, co znajduje potwierdzenie w protokole z badania stanu trzeźwości urządzeniem elektronicznym. M. P. został zatrzymany do kontroli drogowej przez funkcjonariuszy Policji, albowiem poruszał się motorowerem po drodze publicznej „zygzakiem”. Zaraz po zatrzymaniu został poddany badaniu urządzeniem elektronicznym A. (...) na zawartość alkoholu w organizmie. Pierwsze badanie z godziny 01:47 wykazało 1,18 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Kolejne badanie z godziny 01:49 wykazało 1,25 mg/l alkoholu w wydychanym powietrzu. Uzyskane wyniki badań zostały utrwalone w protokole badania stanu trzeźwości. Protokół został popisany przez M. P., który oświadczył, iż wcześniej około godziny 23.00 spożył w alkohol w postaci piwa w ilości około 2 litrów. M. P. nie zgłaszał żadnych zastrzeżeń co do przeprowadzonego badania. Urządzenie, którym zostało przeprowadzone badanie posiadało aktualne świadectwo wzorcowania z dnia 07 kwietnia 2016 roku. Kolejne wzorcowanie miało zostać przeprowadzone w dniu 07 października 2016 roku.

Oskarżony M. P. ma wykształcenie podstawowe, z zawodu jest elektromechanikiem. M. P. podjął pracę zarobkową i osiąga z tego tytułu miesięczne wynagrodzenie w wysokości 1280 zł. Innych źródeł dochodu nie posiada. Przed podjęciem pracy zarobkowej M. P. nigdzie nie pracował i pozostawał na utrzymaniu rodziców. M. P. jest kawalerem, ojciec jednego dziecka w wieku 12 lat, na które jest zobowiązany płacić alimenty w wysokości 300 zł miesięcznie. Innych osób na utrzymaniu M. P. nie posiada. M. P. nie posiada żadnego majątku. (k. 7-7v, 27)

M. P. nie był wcześniej karany sądownie. (k. 13)

Sąd zważył, co następuje:

Ustalony stan faktyczny stanowi podstawę do przypisania M. P. czynu zarzucanego mu we wniosku o wydanie wyroku skazującego, to jest przestępstwa z art. art. 178a § 1 kk. Występku określonego w tym przepisie dopuszcza się ten, kto znajdując się w nietrzeźwości lub podobnie działającego środka, prowadzi pojazd mechaniczny w ruchu lądowym, wodnym lub powietrznym. Zgodnie z dyspozycją przepisu art. 115 § 16 kk stan nietrzeźwości zachodzi, gdy zawartość alkoholu we krwi przekracza 0,5 promila albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość lub zawartość alkoholu w 1 dm3 wydychanego powietrza przekracza 0,25 mg albo prowadzi do stężenia przekraczającego tę wartość. Sąd podzielił kwalifikację prawną czynu przyjętą przez oskarżyciela publicznego. Pomiary stężenia alkoholu w wydychanym powietrzu przeprowadzone u oskarżonego bez wątpienia wskazują na to, iż M. P. w chwili zatrzymania go przez funkcjonariuszy Policji do kontroli znajdował się w stanie nietrzeźwości. Przestępstwa opisanego w art. 178a § 1 kk można dopuścić się jedynie umyślnie. Dla przyjęcia odpowiedzialności karnej niezbędne jest zatem obejmowanie świadomością przez sprawcę realizacji wszystkich znamion. Oskarżony zarzucanego mu występku dopuścił się umyślne w zamiarze bezpośrednim. Wprowadzając się w stan nietrzeźwości i następnie wsiadając na motorower jako jego kierowca, musiał on mieć i miał świadomość, iż, czyn jego stanowi przestępstwo, a więc uznać należy, iż chciał popełnienia czynu zabronionego, a nie tylko przewidywał możliwość jego popełnienia i godził się na to. Oskarżony spożył taką ilość alkoholu, że miał on problemy z koordynacją swych ruchów i prowadził pojazd tzw. „zygzakiem”.

Wymierzając M. P. karę, Sąd miał na względzie, aby jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy oskarżonego oraz by uwzględniała zasady i dyrektywy wymiaru kary określone w przepisie art. 53 § 1 i 2 kk.

Zgodnie z art. 53 § 1 kk sąd wymierza karę według swojego uznania, w granicach przewidzianych przez ustawę, bacząc, by jej dolegliwość nie przekraczała stopnia winy, uwzględniając stopień społecznej szkodliwości czynu oraz biorąc pod uwagę cele zapobiegawcze i wychowawcze, które ma osiągnąć w stosunku do skazanego, a także potrzeby w zakresie kształtowania świadomości prawnej społeczeństwa. § 2 stanowi zaś, iż wymierzając karę, sąd uwzględnia w szczególności motywację i sposób zachowania się sprawcy, popełnienie przestępstwa wspólnie z nieletnim, rodzaj i stopień naruszenia ciążących na sprawcy obowiązków, rodzaj i rozmiar ujemnych następstw przestępstwa, właściwości i warunki osobiste sprawcy, sposób życia przed popełnieniem przestępstwa i zachowanie się po jego popełnieniu, a zwłaszcza staranie o naprawienie szkody lub zadośćuczynienie w innej formie społecznemu poczuciu sprawiedliwości, a także zachowanie się pokrzywdzonego.

Sąd przychylił się do wniosku oskarżyciela publicznego zaakceptowanego przez oskarżonego, uznając, iż karą najbardziej adekwatną do stopnia zawinienia i społecznej szkodliwości popełnionego przez M. P. zarzucanego mu czynu będzie kara 150 stawek dziennych grzywny przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 złotych.

Dokonując oceny zachowania oskarżonego z uwzględnieniem treści art. 115 § 2 kk, uznać należy, że jego społeczna szkodliwość jest znaczna. W zakresie oceny stopnia społecznej szkodliwości popełnionego występku znacznie miał rodzaj chronionego dobra prawnego, które oskarżony swym zachowaniem naruszył. Czyn zabroniony, którego dopuścił się oskarżony godzi zarówno w dobra indywidualne – życie i zdrowie poszczególnych uczestników ruchu, jak i w dobro ogólne jakim jest bezpieczeństwo powszechne. Stąd też ma ono w sobie znaczny ładunek społecznej szkodliwości, który dodatkowo potęguje powszechność przestępstw tego typu w skali całego kraju. Każdy jest uczestnikiem ruchu i każdy ma obowiązek przestrzegania reguł bezpieczeństwa w ruchu i w związku z tym każdy może oczekiwać od pozostałych poszanowania tych zasad. Od kierowców można i należy bowiem wymagać szczególnego poszanowania zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, a tym bardziej reguły o tak elementarnym znaczeniu jaką jest zasada prowadzenia pojazdów w stanie trzeźwości. Jako kolejną okoliczność obciążającą Sąd potraktował stopień stężenia alkoholu w organizmie M. P.. Było to stężenie wysokie, znacznie poniżej dolnej granicy, natomiast kolejne badania urządzenie elektronicznym do ilościowego oznaczania alkoholu w organizmie wykazywało tendencję zwyżkową, co oznacza, iż alkohol w organizmie oskarżonego nie był na etapie wydalanie, lecz wchłaniania. Stężenie alkoholu w organizmie oskarżonego było na tyle wysokie, że M. P. miał problemy z koordynacją jazdy na motorowerze, poruszając się zygzakiem. Jednocześnie Sąd miał na względzie to, iż pomimo tego, że oskarżony naruszył jedną z podstawowych zasad bezpieczeństwa w ruchu drogowym, to w istocie spowodowane przez niego zagrożenie nie było aż tak poważne, albowiem M. P. motorowerem poruszał się po drodze już o późnej porze, w godzinach nocnych, w których natężenie ruchu na drodze było małe. Jako okoliczność łagodzącą w przypadku M. P. Sąd potraktował także uprzednią jego niekaralność, przyznanie się do zarzucanego czynu oraz wyrażoną skruchę.

Występek stypizowany w art. 178a § 1 kw zagrożony jest karą grzywny, ograniczenia wolności lub karą pozbawienia wolności do 2 lat. Zdaniem Sądu orzeczona kara grzywny w wysokości 150 stawek dziennych jest odpowiednia do stopnia społecznej szkodliwości czynu popełnionego przez oskarżonego i stopnia jego zawinienia i stanowić będzie dolegliwość o charakterze represyjno-wychowawczym, zapobiegającym w przyszłości ponownemu łamaniu przez oskarżonego porządku prawnego.

W przekonaniu Sądu poprzez orzeczenie względem oskarżonego M. P. kary grzywny, zrealizowane zostaną tak cele prewencji indywidualnej, która ma na celu przede wszystkim powstrzymanie sprawcy od tego typu zachowań w przyszłości, jak i prewencji generalnej, której zadaniem jest kształtowanie świadomości prawnej społeczeństwa i utwierdzanie jego prawidłowych postaw wobec prawa. Jak już powyżej zostało wskazane początkowo oskarżyciel publiczny wniósł o orzeczenie względem M. P. uzgodnionej z nim kary ograniczenia wolności, jednakże z uwagi na podjęcie przez oskarżonego pracy zarobkowej wniosek w tym względzie został zmodyfikowany i zamiast kary ograniczenia wolności została orzeczona kara grzywny. Z uwagi bowiem na fakt, że oskarżony wykonuje pracę zarobkową niezasadnym byłoby orzekanie wobec oskarżonego kary ograniczenia wolności z obowiązkiem wykonania nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne. Praca na cel społeczny kolidowałoby bowiem obowiązkiem pracy zarobkowej. Na marginesie należy także zauważyć, iż osiągany przez oskarżonego dochód nie pozwalał również na orzeczenie kary ograniczenia wolności z potrąceniem określonego procentu wynagrodzenia na cel społeczny. Oskarżony posiada stałą pracę zarobkową i osiąga dochód w wysokości około 1280 zł miesięcznie, a zatem jego wynagrodzenie oscyluje w granicach najniższego miesięcznego wynagrodzenia, co w praktyce oznacza, iż miesięczny dochód uzyskiwany przez oskarżonego nie przekracza wysokości wynagrodzenia, które wolne jest od potrąceń i zajęć komorniczych.

Sąd ustalając wysokość jednej stawki dziennej grzywny miał ma względzie sytuację majątkową oskarżonego. Jak już wskazano powyżej M. P. pracuje i uzyskuje stały dochód. Dochód ten nie jest wysoki, jednak jest regularny, a oskarżony jest osobą młodą zdrową i w każdej chwili może podjąć dodatkowe zatrudnienie. Jednak jednocześnie Sąd miał na względzie, iż oskarżony na utrzymaniu ma dziecko, na które ma zasądzone alimenty, natomiast stały dochód uzyskuje dopiero od niedawna wcześniej będąc na utrzymaniu rodziców. W rezultacie skłoniło to Sąd do ustalenia wysokości jednej stawki dziennej grzywny za równoważną kwocie 10 zł, a zatem w najniższych granicach. W ocenie Sądu wymiar tak orzeczonej kary grzywny nie będzie wiązał się dla oskarżonego z nadmierną dolegliwością.

W pkt 2 wyroku za czyn, którego dopuścił się oskarżony M. P. Sąd orzekł środek karny w postaci zakazu prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych w ruchu lądowym na okres 4 lat. Podstawą orzeczenia tego środka karanego stał się przepis art. 42 § 2 kk. Oskarżony zostanie wyeliminowany na pewien czas z ruchu drogowego jako jego uczestnik, co powinno dodatkowo wpłynąć na to, aby zrozumiał on naganność swego zachowania i uświadomić sobie, że zachowanie takie nie może pozostać bez żadnych konsekwencji. Sąd kierując się okolicznościami sprawy dotyczącymi osoby oskarżonego, które jednocześnie miały wpływ na wymiar kary uznał za zasadne zastosowanie wobec M. P. środka karanego w postaci zakazu prowadzenia pojazdów mechanicznych na okres 4 lat. Sąd zastosował wobec oskarżonego zakaz prowadzenia wszelkich pojazdów mechanicznych, a nie tylko kategorii tych pojazdów za prowadzenie których pod wpływem alkoholu został oskarżony.

Mając na uwadze art. 43a § 2 kk, Sąd orzekł w stosunku do oskarżonego także świadczenie pieniężne, którego wysokość ustalił na 5.000 zł. Ma ono zwiększyć dolegliwość dla sprawcy i oddziaływać na niego wychowawczo. Wskazany powyżej przepis obligował Sąd do orzeczenia świadczenia pieniężnego w wysokości nie mniejszej niż 5.000 zł.

Sąd w wyroku nie zobowiązał oskarżonego do wykonywania pracy zarobkowej oraz do powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, albowiem obowiązki te związane były z wnioskowaną przez oskarżyciela publicznego karą ograniczenia wolności. Skoro wniosek uległ modyfikacji i prokurator wniósł o orzeczenie wobec oskarżonego kary grzywny to zdezaktualizował się także wniosek odnośnie nałożenia na M. P. w/w obowiązków, które można było orzec przy karze ograniczenia wolności.

W pkt 4 sentencji wyroku Sąd zawarł rozstrzygniecie w przedmiocie kosztów postępowania, którymi obciążył oskarżonego. O kosztach sądowych Sąd orzekł na podstawie art. 627 k.p.k. oraz na podstawie art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 roku o opłatach w sprawach karnych. Sąd zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Wąbrzeźnie opłatę 150 zł tytułem opłaty karnej oraz kwotę 70 zł tytułem wydatków poniesionych przez Skarb Państwa w toku prowadzonego postępowania. Wydatki te obejmują koszty związane z doręczaniem pism procesowych oraz z uzyskaniem danych o karalności oskarżonego.

Sąd uznał, iż obciążenie oskarżonego tymi kosztami nie będzie wiązało się dla niego z nadmierną dolegliwością finansową. M. P. obecnie pracuje i osiąga dochód. Może nie jest dochód wysoki jednak stały i regularny.

Sędzia SR

Krzysztof Twarogowski