Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Legnicy

w składzie:

Przewodniczący: SSO Krzysztof Główczyński

Protokolant: star. sekr. sądowy Magdalena Teteruk

po rozpoznaniu w dniu 13 grudnia 2016 r. w Legnicy

sprawy z wniosku Z. B.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

o emeryturę pomostową

na skutek odwołania Z. B.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L.

z dnia 19 lipca 2016 r.

znak (...)

I.  zmienia decyzję Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. z dnia 19 lipca 2016 r. znak (...) w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy Z. B. prawo do emerytury pomostowej od dnia 01 maja 2016 oku ,

II.  zasądza od Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. na rzecz wnioskodawcy kwotę 360 zł tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

SSO Krzysztof Główczyński

Sygn. akt VU 919/16

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. decyzją z dnia 19 lipca 2016r. odmówił Z. B. prawa do emerytury pomostowej. W uzasadnieniu organ rentowy podał, że ubezpieczony nie spełnia wszystkich przesłanek z art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych, gdyż nie wykonywał po dniu 31 grudnia 2008 r. prac w warunkach szczególnych lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 tej ustawy. Odmówił też przyznania świadczenia w oparciu o art. 49 tej ustawy wskazując, iż na dzień 01 stycznia 2009 r. wnioskodawca nie udowodnił okresu pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 wymienionej ustawy wynoszącego co najmniej 15 lat. Do okresu pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 49 ustawy pomostowej nie zaliczono okresu zatrudnienia od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r. z uwagi na to, że pracodawca nie potwierdza, że w tym okresie wnioskodawca wykonywał pracę wymienioną w załączniku nr 1 lub 2 ustawy pomostowej. Organ rentowy wskazał, że uwzględnił do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 49 tej ustawy okres zatrudnienia od 21 czerwca 1978 r. do 31 grudnia 2003 r. (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich), tj. 11 lat, 10 miesięcy i 18 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji złożył Z. B., wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie prawa do emerytury pomostowej od dnia zgłoszenia wniosku, od 20 maja 2016 r. Ubezpieczony zarzucił:

1. naruszenie przepisów:

- art. 3 ust. 1 – 6 ustawy o emeryturach pomostowych poprzez ich błędną interpretację i niewłaściwe zastosowanie,

- art. 3 ust. 7 i art. 49 ustawy pomostowej poprzez ich niezastosowanie,

2. błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę decyzji poprzez ustalenie, że nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze w okresie od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r.,

3. niewyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności dotyczących prawa do emerytury pomostowej.

W uzasadnieniu wnioskodawca nie zaakceptował błędnej odmowy zaliczenia okresu jego zatrudnienia od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r., sprzecznej z treścią świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach lub szczególnym charakterze z dnia 05 maja 2016 r. W świadectwie tym stwierdzono fakt wykonywania na stanowiskach maszynisty sprężarek (operatora urządzeń wentylacyjno-odpylających), aparatowego (aparatowy bloku rozdziału powietrza), aparaturowego bloku tlenowego oraz ślusarza prac w szczególnych warunkach. Wykonując tę pracę stale przebywał przy piecach w wysokich temperaturach. Polegała na bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi (właściwe dozowanie tlenu w procesie wytopu miedzi, odprowadzaniu i pozyskiwaniu gazów przemysłowych, wydzielanych w procesie spalania, np. azotu) i mieści się w katalogu prac w szczególnych warunkach, w załączniku nr 1 poz. 10 do ustawy pomostowej (prace bezpośrednio przy obsłudze agregatów i urządzeń do produkcji metali nieżelaznych) oraz wykazie prac o szczególnym charakterze, wymienionych w załączniku nr 2 poz. 13 i 14 (prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi stwarzać zagrożenie wystąpienia poważnej awarii przemysłowej ze skutkami dla bezpieczeństwa publicznego. Prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego). W konkluzji ubezpieczony wskazał, że przebywanie w czasie pracy w pobliżu pieców do wytopu miedzi stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w wysokich temperaturach w szkodliwych oparach technologicznych stanowi o tym, że wykonywał pracę w szczególnych warunkach a czynności, które wykonywał były bezpośrednio związane z obsługą procesów technologicznych wytopu miedzi, które wymagały szczególnej odpowiedzialności i sprawności psychofizycznej należały do prac w szczególnym charakterze. Wyraził przekonanie, że spełnia warunek określony art. 4 pkt 5 ustawy o emeryturach pomostowych, tj. przed dniem 01 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w L. wniósł o oddalenie odwołania, wskazując w uzasadnieniu odpowiedzi na odwołanie, że uwzględnił do pracy w myśl art. 4 w związku z art. 49 okres zatrudnienia od 21 czerwca 1989 r. do 31 marca 2003 r. (z wyłączeniem zwolnień lekarskich), 11 lat, 10 miesięcy i 18 dni. Do pracy wykonywanej w szczególnych warunkach w myśl art. 49 ustawy pomostowej nie zaliczył okresu od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r., z przyczyn podanych w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji. Organ rentowy wskazał także na wynikający z art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych obowiązek pracodawcy wystawienia zaświadczenia o wykonywaniu pracy w szczególnych warunkach w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy, za okresy przypadające przed 01 stycznia 2009 r.

Sąd ustalił, co następuje:

Wnioskodawca Z. B., ur. (...), z dniem (...) ukończył 60 lat. Nie pozostaje w stosunku pracy. Zatrudnienie kontynuował do 31 maja 2003 r. i w okresie od 30 grudnia 2003 r. do 19 kwietnia 2005 r. pobierał zasiłek z tytułu pozostawania bez pracy. W czasie od 01 lipca 2005 r. ubezpieczony pobiera rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Z. B. wykazał 28 lat, 3 miesiące i 16 dni okresów składkowych i nieskładkowych, z czego organ rentowy zaliczył wnioskodawcy staż w szczególnych warunkach/charakterze w myśl art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych 20 lat i 12 dni oraz staż w szczególnych warunkach/charakterze w myśl art. 49 ustawy, 11 lat, 10 miesięcy i 18 dni, obejmujące okres zatrudnienia w czasie od 21 czerwca 1989 r. do 31 marca 2003 r. (z wyłączeniem okresów zwolnień lekarskich).

W okresie od 21 czerwca 1989 r. do 31 maja 2003 r. ubezpieczony był zatrudniony w (...) sp. z o.o. w W., przy czym w czasie do 30 listopada 1998 r. był pracownikiem (...) S.A. Oddział Huta (...) i następnie w trybie art. 23 ^{( 1 )}k.p. został przekazany do (...) G.. Od 08 czerwca 2007 r. nastąpiła zmiana nazwy firmy na (...) sp. z o.o. w W.. Okres zatrudnienia Z. B. podlega zaliczeniu do prac wykonywanych w szczególnych warunkach. Prace jakie wykonywał na stanowiskach aparatowy Bloku Tlenowego, aparatowy Bloku Tlenowego-ślusarz, aparatowy Tlenowni i technik zmianowy stanowią prace tożsame z pracą na stanowisku aparatowy, które to stanowisko zostało wymienione w wykazie A, Dział IV (w chemii), poz. 11, określonym w załączniku nr 1 do zarządzenia Ministra Hutnictwa i Przemysłu Maszynowego Nr 3 z dnia 30 marca 1985 r. w sprawie prac wykonywanych w szczególnych warunkach w zakładach resortu hutnictwa i przemysłu maszynowego oraz w załączniku nr 1 do zarządzenia Nr 7 Ministra Przemysłu Chemicznego i Lekkiego z dnia 07 lipca 1987 r. (produkcja gazów technicznych, napełnianie butli gazami technicznymi). Prace te stanowią również prace tożsame z pracami uwzględnionymi w załączniku nr 2 pkt 13 do ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych jako prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego. Jest to spełnienie wymogów zawartych w art. 49 ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych, dotyczących prac tożsamych z określonymi w art. 3 ust. 1 i 3, a wykonywanych przed datą wejścia w życie ustawy o emeryturach pomostowych.

Organ rentowy uwzględnił okres zatrudnienia ubezpieczonego jako okres wykonywania prac w szczególnych warunkach/ charakterze w myśl art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych szczególnie na podstawie pisma (...) sp. z o.o. w W. z dnia 17 maja 2016 r. i świadectwa z dnia 22 lutego 2016 r.

(w świetle uzasadnienia zaskarżonej decyzji i odpowiedzi na odwołanie oraz akt emerytalnych - ni e s p o r n e)

W nieuwzględnionym jako wykonywanym w szczególnych warunkach, w rozumieniu art. 49 ustawy pomostowej okresie od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r. Z. B. był pracownikiem (...) Oddział Huta (...), gdzie stale i w pełnym wymiarze czasu pracy wykonywał w okresach:

- od 07 listopada 1978 r. do 31 marca 1979 r. wykonywał wymienione w załączniku do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07 lutego 1983 r. (Dz.U.1983.43) wykazie A prace wymienione w Dziale XIV, poz. 9, polegające na bezpośredniej obsłudze stacji sprężarek, na stanowisku maszynista sprężarek (operator urządzeń wentylacyjno-odpylających; zmiana nazwy stanowiska pracy bez zmiany zakresu obowiązków i warunków pracy),

- od 01 kwietnia 1979 r. do 09 września 1984 r. wykonywał prace wymienione w wymienionym wyżej wykazie A, Dział IV, poz. 11 – produkcja gazów technicznych i napełnianie butli gazami technicznymi, na stanowisku aparatowy (aparatowy bloku rozdziału powietrza, aparaturowy rozdziału powietrza, aparaturowy bloku tlenowego; zmiana nazwy stanowiska bez zmiany zakresu obowiązków i warunków pracy),

- od 10 września 1984 r. do 31 października 1984 r. wykonywał prace polegające na bieżącej konserwacji agregatów i urządzeń oraz prace budowlano-montażowe w oddziałach będących w ruchu, w których jako podstawowe wykonywane są prace, wymienione w wykazie A, Dział XIV, poz. 25, na stanowisku ślusarz, przy stanowisku wymienionym w wykazie – aparatowy dział IV, poz. 11,

- od 01 listopada 1984 r. do 31 grudnia 1986 r. wykonywał prace – produkcja gazów technicznych i napełnianie butli gazami technicznymi, wykaz A, dział IV, poz. 11, na stanowisku aparatowy (aparaturowy bloku tlenowego – zmiana nazwy stanowiska bez zmiany zakresu obowiązków i warunków pracy, Dział IV, poz. 11.

d o w ó d: w aktach rentowych, świadectwo z dnia 05 maja 2016 r., k. 41.

W okresach od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r. i od 26 czerwca 1989 r. do 31 marca 2003 r. Z. B. wykonywał cały czas prace w Hucie (...), poza czasem od 10 września do 31 października 1984 r., prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego, do 31 grudnia 1986 r. i od 26 czerwca 1989 r. do 30 listopada 1998 r. jako pracownik Huty (...) i nadal od 01 grudnia 1998 r. na zasadzie przekazania w trybie art. 23 k.p., jako pracownik spółki (...).

d o w ó d: zeznania świadków: P. Ł., k. 23v., e-protokół: 00:07:00-00:23:00,

M. P., k. 23v.-24, e-protokół: 00:25:00-00:33:00

wyjaśnienia wnioskodawcy, k. 24, e-protokół: 00:36:39-00:39:00.

Sąd zważył:

Odwołanie jest uzasadnione.

Zgodnie z treścią art. 4 ustawy z dnia ustawy z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych (Dz.U.2015.965 ze zm.), z uwzględnieniem art. 5-12, emerytura pomostowa przysługuje pracownikowi, który spełnia łącznie następujące warunki: urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.; ma okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze wynoszący co najmniej 15 lat; osiągnął wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn; ma okres składkowy i nieskładkowy, ustalony na zasadach określonych w art. 5-9 i art. 11 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn; przed dniem 01 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy lub art. 32 i art. 33 ustawy o emeryturach i rentach z FUS; po dniu 31 grudnia 2008 r. wykonywał pracę w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3; nastąpiło rozwiązanie z nim stosunku pracy.

Zgodnie z art. 4 w związku z art. 49 ustawy o emeryturach pomostowych prawo do emerytury przysługuje pracownikowi który spełnia łącznie następujące warunki:

- urodził się po dniu 31 grudnia 1948 r.,

- na dzień 01 stycznia 2009 r. udowodnił okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych, wynoszący co najmniej 15 lat,

- osiągnął wiek wynoszący dla mężczyzn co najmniej 60 lat,

- ma okres składkowy i nieskładkowy, wynoszący dla mężczyzn co najmniej 25 lat,

- przed dniem 01 stycznia 1999 r. wykonywał prace w szczególnych warunkach lub prace w szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych lub art. 32 i art. 33 ustawy emerytalnej,

- nastąpiło z nim rozwiązanie stosunku pracy.

Uzasadniając odmowę przyznania prawa do emerytury pomostowej na podstawie art. 4 ustawy o emeryturach pomostowych organ rentowy stwierdził, iż Z. B. po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał prac w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych. Zasadności decyzji w tej części wnioskodawca nie kwestionuje, bowiem istotnie, na co wskazuje zebrany w sprawie materiał, po dniu 31 grudnia 2008 r. faktycznie prac w szczególnych warunkach nie wykonywał i tym samym nie spełnia warunku określonego przepisem art. 4 pkt 6 ustawy pomostowej.

Wobec niespornego ustalenia, że wnioskodawca po dniu 31 grudnia 2008 r. nie wykonywał pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3, w kontekście normy art. 49 należało jedynie rozważyć, czy w dniu wejścia w życie ustawy spełnił warunek wymieniony w pkt 3, tj. miał wymagany okres pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 wynoszący co najmniej 15 lat. Należało zatem rozważyć, czy praca jaką Z. B. wykonywał w Hucie (...) od 07 listopada 1978 r. do 31 grudnia 1986 r. była pracą w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy o emeryturach pomostowych.

W tym zakresie należy zwrócić uwagę przede wszystkim na istotny fakt, że za taką pracę organ rentowy uznał okres zatrudnienia ubezpieczonego w czasie od 21 czerwca 1989 r. do 31 marca 2003 r. Tymczasem dokładnie taką samą pracę w Hucie (...) wykonywał także przed dniem 21 czerwca 1989 r., w spornym okresie od 07 listopada 1978 r. do 09 września 1984 r. i od 01 listopada 1984 r. do 31 grudnia 1986 r. Okoliczność ta wynika z załączonego do akt emerytalnych świadectwa wykonywania pracy w szczególnych warunkach z dnia 05 maja 2016 r., w powiązaniu z okolicznościami jakie wynikają z pisma (...) sp. z o.o. z dnia 17 maja 2016 r. i zeznaniami świadków oraz wyjaśnieniami samego zainteresowanego. Należy przy tym wskazać, że użyta w wystawionych świadectwach z dnia 22 lutego 2016 r. i z dnia 05 maja 2016 r. nomenklatura na określenie zajmowanych przez pracownika stanowisk pracy jest taka sama. Wskazane dowody prowadzą zatem do wniosku, że praca jaką Z. B. wykonywał w wymienionych wyżej spornych okresach niczym nie różniła się od pracy jaką wykonywał później, w czasie od 21 czerwca 1989 r. do 31 maja 2003 r. Z. B. wykonywał prace przy bezpośrednim sterowaniu procesami technologicznymi mogącymi spowodować awarię techniczną z poważnymi skutkami dla bezpieczeństwa publicznego, tj. pracę wymienioną w załączniku nr 2 do ustawy o emeryturach pomostowych, poz. 13.

Skoro zatem niespornie Z. B. udokumentował blisko 12 lat pracy w szczególnych warunkach, „… w myśl art. 49” oraz także dalsze takie zatrudnienie od 07 listopada 1978 r. do 09 września 1984 r. i od 01 listopada 1984 r. do 31 grudnia 1986 r., łącznie posiada wymagane na dzień 01 stycznia 2009 r. 15 lat okresów pracy w szczególnych warunkach, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy.

W nawiązaniu do opartego na przepisie art. 51 ustawy pomostowej, podniesionego w odpowiedzi na odwołanie argumentu należy wskazać na stanowisko jakie w wyroku z dnia 20 lutego 2013 r., III AUa 1044/12 wskazał Sąd Apelacyjny w Łodzi stwierdzając, że nie można podzielić poglądu, że wykonywania pracy w szczególnych warunkach, w rozumieniu art. 3 ust. 1 i 3 ustawy z 2008 r. o emeryturach pomostowych, można dowodzić przed sądem jedynie na podstawie świadectwa pracy wystawionego przez płatnika składek, gdyż przepis art. 51 tej ustawy nie zmienia przepisów kodeksu postępowania cywilnego określającego katalog środków dowodowych, przy pomocy których strona może udowadniać fakty, z których wywodzi skutki prawne. Sąd w pełni podziela powyższy pogląd. Dodatkowo należy wskazać, iż zaświadczenia o okresach pracy w szczególnych warunkach lub o szczególnym charakterze, o których mowa w art. 51 ustawy o emeryturach pomostowych, w postępowaniu sądowym traktować należy, jako dokument prywatny w rozumieniu art. 245 k.p.c., które stanowią dowód tego, że osoba, która je podpisała, złożyła oświadczenie zawarte w dokumencie (por. wyrok Sąd Apelacyjnego w Gdańsku, III AUa 2123/15 z dnia 15 kwietnia 2016 r.)

Mając na uwadze powyższe, Sąd na podstawie art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. zmienił zaskarżoną decyzję i orzekł co do istoty sprawy.

O kosztach Sąd orzekł na podstawie art. 98 k.p.c. i § 9 ust. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych (Dz.U.2016.1804).