Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 1 grudnia 2016 r.

Sąd Okręgowy w Bydgoszczy VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący SSO Ewa Milczarek

Protokolant – sekr. sądowy Sylwia Sawicka

po rozpoznaniu w dniu 1 grudnia 2016 r. w Bydgoszczy

na rozprawie

odwołania: P. S.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w B.

z dnia 11 lutego 2015 r., znak: (...)

w sprawie: P. S.

przeciwko: Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w B.

o rentę z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Na oryginale właściwy podpis.

UZASADNIENIE

Zaskarżoną decyzją Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B., na podstawie ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS odmówił P. S. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, albowiem zgodnie z orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 9.02. 2015 r. nie jest on niezdolny do pracy.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony, wnosząc o jej zmianę poprzez przyznanie jej prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. W uzasadnieniu wskazał, iż pracuje w zakładzie pracy chronionej jako pracownik ochrony a jego stan zdrowia uniemożliwia podjęcie innej pracy.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. wniósł o jego oddalenie, podtrzymując argumentacje zawartą w uzasadnieniu zaskarżonej decyzji.

Sąd Okręgowy ustalił, co następuje:

Ubezpieczony P. S. w dniu 8.12.2014 r. złożył wniosek o rentę z tytułu niezdolności do pracy. Lekarz Orzecznik w dniu 9.01. 2015 r., orzekł, że ubezpieczony jest częściowo niezdolny do pracy do 31.01.2016 r. a niezdolność do pracy powstała przed 1.12.2014 r. a Komisja Lekarska ZUS w dniu 9.02. 2015 r. stwierdziła, że ubezpieczony nie jest niezdolny do pracy. Decyzją z dnia 11.02.2015 r. organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Ubezpieczony P. S. ma (...) lat, posiada wykształcenie średnie, wykonywał zawód pracownika ochrony w zakładzie pracy chronionej.

(okoliczności bezsporne; ponadto dowód: decyzja z 11.02.2015 r.; orzeczenie lekarza orzecznika i komisji lekarskiej w aktach ZUS)

Sąd poddał weryfikacji orzeczenie Komisji Lekarskiej ZUS dopuszczając dowód z opinii biegłych lekarzy sądowych o specjalnościach: ortopedy i specjalisty medycyny pracy. Powołany zespół specjalistów po przeprowadzeniu badania, zebraniu wywiadu od ubezpieczonego oraz uwzględnieniu dokumentacji medycznej rozpoznał u ubezpieczonego przebytą, pourazową amputację ramienia prawego.

Biegli we wnioskach opinii stwierdzili, że amputacja pourazowa na wysokości 1/3 kości ramiennej prawej z zanikiem mięśni obręczy barkowej świadczy o bezużyteczności kończyny co odpowiada trwałej częściowej niezdolności do pracy od 10 roku życia. W opinii uzupełniającej wydanej na zlecenie Sądu biegli wskazali dodatkowo, że ubezpieczony doznał w wieku lat 10 złamania przedramienia prawego z jego amputacją w wyniku powikłań a w trakcie zatrudnienia ubezpieczonego nie nastąpiło pogorszenie stopnia naruszenia sprawności organizmu.

(dowód: opinia biegłych sądowych z dnia 23.03. 2016 r. wraz z wywiadem i badaniem przedmiotowym – k. 14-15, opinia uzupełniająca z dnia 6.07.2016r. i z dnia 12.10.2016 r. k. 26 i 31)

Organ rentowy ani ubezpieczony nie wniósł zastrzeżeń do opinii biegłych.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Powyższy stan faktyczny Sąd Okręgowy ustalił na podstawie dokumentów znajdujących się w aktach sprawy i aktach rentowych ZUS, których prawdziwości i wiarygodności strony nie kwestionowały w toku procesu, a także na podstawie opinii zespołu biegłych lekarzy sądowych z dnia 23.03. 2016 r. ,z dnia 6.07.2016r. i z dnia 12.10.2016 r.

Dowód z opinii biegłych, jak podkreśla się w orzecznictwie, podlega ocenie Sądu przy zastosowaniu art. 233 § 1 k.p.c., na podstawie właściwych dla jej przedmiotu kryteriów zgodności z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziomu wiedzy biegłego, podstaw teoretycznych opinii, a także sposobu motywowania oraz stopnia stanowczości wyrażonych w niej wniosków (zob. uzasadnienie postanowienia SN z dnia 7 listopada 2000 r., I CKN 1170/98, OSNC 2001/4/64; uzasadnienie wyroku SN z dnia 15 listopada 2002 r., V CKN 1354/00, Lex nr 77046). Biorąc pod uwagę przedstawione kryteria należy stwierdzić, że przeprowadzony dowód z opinii biegłych jest w pełni przydatny dla ustalenia stanu faktycznego sprawy. Biegli wchodzący w skład dwuosobowego zespołu wydali opinię po gruntownej analizie akt sprawy, uwzględniając całą dostępną dokumentację lekarską i wywiad z ubezpieczonym, a przede wszystkim dokonali badania przedmiotowego. Wnioski opinii omówiono wystarczająco, sformułowane one zostały w sposób jasny i precyzyjny, a końcowe stanowisko zostało przekonująco i logicznie uzasadnione. Przedstawione konkluzje są kategoryczne, a ich uzasadnienie przedstawione zostało w sposób przystępny i zrozumiały. Biegli są doświadczonymi specjalistami z dziedzin medycyny, które odpowiadały schorzeniom ubezpieczonego, a poziom ich wiedzy i sposób umotywowania orzeczenia powoduje, iż Sąd Okręgowy uznaje przeprowadzoną w sprawie opinię za w pełni trafną.

Wskazać należy, iż ubezpieczony w toku postępowania nie zgłosił zastrzeżeń do opinii biegłych sądowych, poprzestając na podtrzymaniu na rozprawie swojego odwołania.

Nie budzi wątpliwości, iż ocena niezdolności do pracy w zakresie dotyczącym naruszenia sprawności organizmu i wynikających stąd ograniczeń możliwości wykonywania pracy wymaga z reguły wiadomości specjalnych (opinii biegłego z zakresu medycyny). Jednakże ostateczna ocena, czy ubezpieczony spełnia warunki do uzyskania prawa do renty musi uwzględniać także inne elementy, o których mowa będzie poniżej, niezwiązane ze stanem zdrowia. Ocena taka ma charakter prawny i może jej dokonać wyłącznie sąd a nie biegły, stąd też nie było już konieczności dalszego dopuszczenia dowodu z opinii uzupełniającej, albowiem nie zaistniała konieczność wyjaśnienia kwestii medycznych, co do których biegli nie zajęliby przekonującego stanowiska (por. wyrok SN z dnia 8 maja 2008 r., I UK 356/07, OSNP 2009/17-18/238). Należy także podnieść, iż stosownie do art. 286 k.p.c. Sąd może zażądać ustnego wyjaśnienia opinii złożonej na piśmie, może też w razie potrzeby zażądać dodatkowej opinii od tych samych lub innych biegłych. Tak w piśmiennictwie jak i w judykaturze wskazuje się, że nie ma dowolności w powoływaniu kolejnych biegłych, a u podstaw takiej decyzji leżeć powinny racjonalne argumenty takie np. jak niejasność, niezupełność czy sprzeczności występujące w opiniach (por. np. T. Ereciński [w:] Komentarz do Kodeksu postępowania cywilnego, tom I, Warszawa 2002, str. 567-568; czy wyroki SN z dnia 24 czerwca 2008 r., I UK 373/07, Lex nr 496398; z dnia 1 września 2009 r., I PK 83/09, Lex nr 550988; z dnia 16 września 2009 r., I UK 102/09, Lex nr 537027). Należy przyjąć, że wykazywanie okoliczności uzasadniających powołanie opinii uzupełniającej, czy kolejnego biegłego pozostaje w gestii strony. To właśnie strona winna wykazać się niezbędną aktywnością i wykazać błędy, sprzeczności lub inne wady w opiniach biegłych, które dyskwalifikują istniejące opinie, ewentualnie uzasadniają powołanie opinii dodatkowych. Takich okoliczności ubezpieczony, po złożeniu opinii przez zespół biegłych nie przedstawił, poprzestając na podtrzymaniu treści odwołania, z powołaniem się na własną, interpretację stanu swego zdrowia, co jednakże uznać należy za niewystarczające dla jej skutecznego podważenia.

Zdaniem biegłych lekarzy sądowych, aktualny stan zdrowia ubezpieczonego czyni go niezdolnym do pracy z powodu schorzenia układu ruchu a konkretnie amputacji pourazowej na wysokości 1/3 kości ramiennej prawej z zanikiem mięśni obręczy barkowej co świadczy o bezużyteczności tej kończyny.

Stosownie do treści art. 57 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t: Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.; powoływana dalej jako „ustawa”) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie następujące warunki: jest niezdolny do pracy; ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy; niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów (ust. 1).

W myśl art. 12 ustawy niezdolną do pracy w rozumieniu ustawy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu (ust. 1). Całkowicie niezdolną do pracy jest osoba, która utraciła zdolność do wykonywania jakiejkolwiek pracy (ust. 2). Częściowo niezdolną do pracy jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji (ust. 3). Zgodnie natomiast z treścią art. 13 ust. 1 ustawy przy ocenie stopnia i przewidywanego okresu niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się: stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwości przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia i rehabilitacji (pkt 1); możliwość wykonywania dotychczasowej pracy lub podjęcia innej pracy oraz celowość przekwalifikowania zawodowego, biorąc pod uwagę rodzaj i charakter dotychczas wykonywanej pracy, poziom wykształcenia, wiek i predyspozycje psychofizyczne (pkt 2).

Przepis art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy o emeryturach i rentach ustanawia jeden z warunków nabycia prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, wymagając, aby powstała ona w okresach w przepisie tym wskazanych. W judykaturze Sądu Najwyższego przyjmuje się, że pogorszenie istniejącej przed podjęciem zatrudnienia niezdolności do pracy w ramach danego jej stopnia uzasadnia prawo do renty, gdy po pierwsze - powstało w okresach wskazanych w art. 57 ust. 1 pkt 3 powołanej ustawy oraz po drugie - spowodowało autonomicznie utratę zdolności do wykonywania pracy w dotychczasowym zakresie (por. wyroki z dnia 17 stycznia 2002 r., II UKN 709/00, OSNP 2003 Nr 20, poz. 497; z dnia 19 lutego 2002 r., II UKN 115/01, OSNP 2003 Nr 24, poz. 598 oraz z dnia 6 sierpnia 2014 r., II UK 513/13, LEX nr 1539469, wyrok Sądu Najwyższego z dnia 24 czerwca 2015 r. I UK 357/14 LEX nr 1771400). W odniesieniu do osoby która była chora przed podjęciem zatrudnienia a następnie pracowała w zakresie odpowiadającym jej możliwości zdrowotnym dla określenia momentu powstania niezdolności do pracy wymagane jest pogorszenie stanu zdrowia w okresie zatrudnienia i to w stopniu uniemożliwiającym wykonywanie pracy w dotychczasowym ograniczonym zakresie.

W okolicznościach niniejszej sprawy bezspornym jest, że ubezpieczony swoje kalectwo „wniósł” do zatrudnienia które rozpoczął w zakładzie pracy chronionej. W trakcie tego zatrudnienia nie nastąpiło żadne pogorszenie stanu zdrowia ubezpieczonego, co w niebudzący wątpliwości sposób wynika z opinii biegłych, której ubezpieczony nie kwestionował w toku postępowania.

Z uwagi na powyższe, Sąd, stwierdzając, że ubezpieczony nie spełnia warunków do uzyskania prawa do renty wymienionych w cytowanym wyżej przepisie art.57 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, na podstawie art. 477 ¹⁴ § 1 k.p.c. orzekł jak w sentencji.

SSO Ewa Milczarek