Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

o warunkowym przedterminowym zwolnieniu

Dnia 14.07.2016r.

Sąd Okręgowy w S.Wydział III Penitencjarny w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Witold Galewski

Protokolant st. sekr. sądowy Katarzyna Kołpacka

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej w S. – Ireny Wojcieszak po rozpoznaniu na posiedzeniu w Areszcie Śledczym w S. – Oddział Zewnętrzny w U. wniosku Dyrektora z dnia 8.06.2016r.

postanowił:

I.  na zasadzie art. 77§1kk, art. 78§1kk oraz art. 161§1 kkw warunkowo zwolnić z dniem 14.07.2016r. skaz. R. T. (T.) s. R. i B. z d. K., ur. dnia (...) w K., skazanego prawomocnym wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 14.10.2011r., sygn. akt IIK 526/11 za czyn z art.284§2kk, na karę 6 miesięcy pozbawienia wolności, których koniec przypada na dzień 31.08.2016r.

II.  na zasadzie art. 80§1kk, wyznaczyć warunkowo zwolnionemu okres próby do dnia 14.07.2018r.

III.  na zasadzie art. 159kkw w okresie próby oddać warunkowo zwolnionego pod dozór kuratora sądowego;

IV.  na zasadzie art.169§3kkw, art. 159kkw w związku z art. 72§1kk pkt 1,3,4,5,7 nałożyć w okresie próby na warunkowo zwolnionego obowiązki: informowania kuratora o przebiegu okresu próby i miejsca stałego pobytu oraz niezmieniania miejsca stałego pobytu t.j. K., ul. (...) bez zgody Sądu Penitencjarnego, wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie dzieci, wykonywania pracy zarobkowej, powstrzymywania się od nadużywania alkoholu, powstrzymywania się od przebywania w środowisku przestępczym;

V.  zwolnić skazanego od kosztów sądowych i obciążyć nimi Skarb Państwa,

UZASADNIENIE

Dyrektor Aresztu Śledczego w S. złożył do Sądu wniosek o warunkowe przedterminowe zwolnienie R. T., wskazując na ustaloną wobec skazanego pozytywną prognozę kryminologiczno-społeczną. Wniosek zasługuje na uwzględnienie.

Zasady udzielania warunkowego zwolnienia określone są w przepisie art.77§1kk. Z treści wskazanego przepisu wynika, że Sąd penitencjarny może warunkowo zwolnić skazanego z odbycia reszty kary pod warunkiem stwierdzenia wobec niego pozytywnej prognozy kryminologicznej. Ustalenie stosownej prognozy może nastąpić w oparciu o pozostałe elementy wskazanego powyżej przepisu. Nabycie uprawnień do ubiegania się o warunkowe zwolnienie nie jest wystarczające do uwzględnienia wniosku. Sąd penitencjarny podziela w tym zakresie stanowisko wyrażone w postanowieniu z dnia 21.12.2014r. przez Sąd Apelacyjny w Gdańsku sygn. II AKzw 2591/14.

Przy ustalaniu prognozy kryminologiczno-społecznej Sąd musi mieć na uwadze wskazane w art.77§1kk właściwości i warunki osobiste skazanego. Przez właściwości osobiste należy rozumieć cechy charakteru sprawcy, zdolność do samokrytyki, stosunek do innych ludzi i do powszechnie uznanych wartości społecznych. Przez warunki osobiste należy rozumieć warunki środowiskowe, w których żyje sprawca warunki rodzinne, warunki w miejscu pracy, warunki mieszkaniowe z uwzględnieniem ewentualnych tendencji do wywoływania konfliktów w rodzinie lub w środowisku (vide także : komentarz do art.66 Kodeksu karnego pod redakcją A. Zolla - Zakamycze 2004r.).

Jest oczywiste że chcąc należycie ocenić, we wskazanym kontekście właściwości i warunki osobiste skazanej, konieczne jest odwołanie się do wywiadu środowiskowego zawierającego stosowne informacje. Z wywiadu kuratora wynika, że skazany przed osadzeniem w zakładzie karnym zamieszkiwał z konkubiną, która wyraża o nim pozytywną opinię. Utrzymywał też właściwe relacje z siostrą, która deklaruje chęć przyjęcia go do domu, po wyjściu na wolność i zapewnienia odpowiednich warunków materialno-bytowych. Jej zdaniem, skazany postrzegany jest jako osoba spokojna, przestrzegająca zasad współżycia społecznego.

Sporządzona w dniu 21.06.2016r. przez psychologa więziennego opinia wskazuje na wysokie prawdopodobieństwo, iż skazany na wolności będzie przestrzegał zasad porządku prawnego oraz nie będzie przejawiał zachowań agresywnych.

Zatem, właściwości i warunki osobiste skazanego przemawiają za uwzględnieniem wniosku.

Kolejnym ale bardzo istotnym elementem który nie może zostać pominięty w ustalaniu prognozy kryminologicznej jest postawa skazanego zaprezentowana w warunkach izolacji więziennej. Skazany przebywając w jednostce penitencjarnej jest poddany procesowi resocjalizacyjnemu w czasie którego za wyróżniające zachowanie jest nagradzany regulaminowo a za popełnione przekroczenia jest karany dyscyplinarnie. To zaś pozwala na ustalenie czy wobec skazanego pod wpływem oddziaływań wychowawczych stwierdzić można ewolucję społecznie pożądanej postawy. Proces resocjalizacji sprawcy może zakończyć się sukcesem tylko wtedy, gdy skazany będzie czynnie uczestniczył w tym procesie np. poprzez wyrażenie zgody na odbywanie kary w systemie programowanego oddziaływania, zdobywanie wykształcenia czy też zawodu, branie aktywnego udziału w zajęciach lub programach profilaktycznych.

Z wniosku Administracji AŚ S. wynika, że skazany w czasie odbywania kary pozbawienia wolności 4-krotnie został nagrodzony regulaminowo, nie był karany dyscyplinarnie. Skazany, jest także objęty zatrudnieniem nieodpłatnym poza obrębem jednostki, w Caritas L.. Z powierzonych mu obowiązków wywiązuje się bardzo dobrze. Kontakt zewnętrzny w formie rozmów telefonicznych oraz widzeń utrzymuje z osobami najbliższymi (konkubiną, dziećmi, siostrą i szwagrem). Do popełnionego przestępstwa prezentuje krytyczny stosunek.

Postawa skazanego dowodzi tego, że podczas pobytu w warunkach izolacji nie zachowywał się biernie tj. jedynie dostosował się do wymogów wynikających z regulaminu organizacyjno-porządkowego wykonywania kary pozbawienia wolności oraz porządku dnia co jest obowiązkiem każdego skazanego.

Wskazano, że skazany od 1.05.2016r. korzysta z zezwoleń na czasowe opuszczenie zakładu karnego, które wykorzystuje zgodnie z przeznaczeniem i z których powraca w terminie i bez zastrzeżeń. Poprawne zachowanie skazanego na wolności, bez nadzoru ze strony funkcjonariuszy SW potwierdza wywiad sporządzony przez policję.

To oznacza, że skazany spełnił wymogi wynikające z utrwalonego orzecznictwa, co do sprawdzenia zachowania podczas krótkich okresów pobytu na wolności. (vide: postanowienia Sądu Apelacyjnego w Gdańsku : z dnia 7.01.2014r sygn. II AKzw 2843/13, z dnia 10.02.2014r. sygn. AKzw 137/14, z dnia 10.02.2014r. sygn. II AKzw 138/14, z dnia 17.02.2014r. sygn. II K AKzw. 196/14, z dnia 6.10.2014r. sygn. II AKzw 1947/14, z dnia 23.12.2014r. sygn. II AKzw 2550/14, z dnia 29.12.2014r. sygn. II AKzw 2617/14, z dnia 13.01.2015r. sygn. II AKzw 2691/14, z dnia 13.01.2015r. sygn. 2691/14, z dnia 9.03.2015r. sygn. II AKzw 407/15, z dnia 24.03.2015r. sygn. II AKzw 551/15 oraz z dnia 14.04.2015r. sygn. II AKzw 723/15).

Wobec przełożonych prezentuje właściwą postawę, jest regulaminowy. Ze współosadzonymi układa zgodne i bezkonfliktowe relacje. Skazany, karę odbywa w jednostce penitencjarnej typu otwartego, w systemie programowanego oddziaływania. W sposób prawidłowy realizuje zadania wynikające z indywidualnego programu oddziaływań.

Przechodząc do okoliczności popełnienia przez skazanego przestępstwa podnieść należy, że o tyle mają one znaczenie dla negatywnej prognozy, a w konsekwencji i dla negatywnej decyzji w przedmiocie warunkowego zwolnienia, o ile wskazują na takie cechy skazanego, które mogą być przyczyną popełnienia przez niego kolejnego przestępstwa (vide : postanowienia z dnia 21.10.2004r. S.A. we Wrocławiu sygn. II AKzw 709/04, z dnia 14.01.2014r. Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sygn. II AKzw 2908/13 oraz z dnia 20.01.2014r. Sądu Apelacyjnego w Gdańsku w II AKzw. 38/14 ).

W ocenie Sądu penitencjarnego zgromadzone w sprawie dowody uzasadniają przypuszczenie, iż skazany w przyszłości będzie przestrzegał zasad porządku prawnego. Z załączonego do akt osobowych odpisu wyroku wynika, że skazany dopuścił się popełnienia przestępstwa z art.284§2kk. Stwierdzić należy, że stopień społecznej szkodliwości przypisanego czynu nie jest szczególnie wysoki, co znalazło wyraz w wymierzonej skazanemu karze pozbawienia wolności. Orzeczona kara pozbawienia wolności oscyluje wokół jej dolnego ustawowego zagrożenia.

Sąd penitencjarny nie może pominąć tego, że w świetle art.77§1kk okoliczności czynu stanowią jedynie jedną z okoliczności jakie należy mieć na uwadze przy ustalaniu prognozy kryminologiczno–społecznej. Nadto, okoliczności czynu muszą być ocenianie w kontekście tego, czy istnieje uzasadnione przekonanie że skazany może popełnić ponownie przestępstwo. W ocenie Sądu penitencjarnego ustalona postawa skazanego, w tym jego zaangażowanie w proces resocjalizacji uzasadnia przypuszczenie, że skazany nie wejdzie ponownie w konflikt z prawem.

W tym miejscu należy się odwołać do postanowienia z dnia 2.06.2014r. w Sądu Apelacyjnego w Gdańsku sprawie II AKzw 1046/14 w którym stwierdzono, że „Sąd Apelacyjny hołduje tymczasem zapatrywaniu, w myśl którego w miarę upływu czasu oraz osiąganych przez skazanego postępów resocjalizacyjnych tracą na znaczeniu okoliczności popełnionych przez niego przestępstw oraz negatywne aspekty jego funkcjonowania na wolności. Nie może być tak, że elementy te – bez względu na postawę i zachowanie skazanego w toku odbywania kary – będą stanowiły trwałą negatywna przesłankę warunkowego przedterminowego zwolnienia”.

Nadto, Sąd penitencjarny w pełni podziela pogląd wyrażony przez Sąd Apelacyjny w Krakowie w sprawie sygn. II AKzw 447/07, że „warunkowo przedterminowo zwolniony z reszty kary może być sprawca każdego przestępstwa, jeśli poprawił się na tyle, że można ufać, iż więcej przestępstwa nie popełni, bo żadne przestępstwo i żaden sprawca nie jest wykluczony od takiego zwolnienia. Ustawodawca żadnych przestępstw nie wykluczył od zwolnienia, a jedynie limitował niektóre sytuacje”.

Wskazać także należy, że obowiązujące przepisy nie pozbawiają skazanych prawa do ubiegania się o warunkowe przedterminowe zwolnienie, niezależnie od typu ani rodzaju popełnionego przestępstwa. Warunkiem zastosowania tego dobrodziejstwa jest jedynie ustalenie istnienia pozytywnej prognozy społeczno-kryminologicznej, przy kreśleniu której sąd penitencjarny bierze pod uwagę m.in. także zachowanie w czasie całego pobytu w zakładzie karnym. (vide: postanowienie z dnia 2.10.2006r. S.A. w Lubinie sygn. II AKzw 768/06 ).

We wniosku Dyrektora Aresztu Śledczego w S. wskazano, że skazany 1/2 kary pozbawienia wolności odbył do dnia 4.06.2016r. Zatem, okres dotychczas odbytej kary zaspokaja społeczne poczucie sprawiedliwości. Spełnia także cele wychowawcze i zapobiegawcze wobec skazanego oraz cele ogólnoprewencyjne.

Dodać trzeba, że fakt iż skazany dopuścił się popełnienia ustalonego przestępstwa nie może powodować wręcz niejako automatycznego pozbawiania jego prawa do weryfikacji nagannej postawy, aktywnego włączenia się w proces resocjalizacji i skutecznego ubiegania się o uzyskanie warunkowego zwolnienia. Dalszy pobyt w warunkach izolacji, przy tak zaawansowanym procesie resocjalizacji stanowiłby jedynie nadmierną odpłatę za popełnione przestępstwo, czego przepis art.77§1kk nie przewiduje.

Omówione ustalenia dowodzą i potwierdzają to, że proces resocjalizacji skazanego mimo odbycia jedynie części orzeczonej kary może być kontynuowany w warunkach wolnościowych. Koniec kary przypadający na dzień 31.08.2016r. nie jest odległy, lecz na tyle wystarczający, aby skłonić skazanego do przestrzegania zasad porządku prawnego.

Wskazać trzeba, że skazany odbywa karę po raz pierwszy i nie jest recydywistą penitencjarnym. Zatem, okoliczności popełnionego przestępstwa w powiazaniu z ustalonymi właściwościami osobistymi skazanego, nie dają podstawy do przyjęcia że skazany jest zdesocjalizowany w stopniu uzasadniającym zastosowanie wobec niego długotrwałego procesu resocjalizacji, w rozmiarze przekraczającym dotychczasowy okres odbytej kary pozbawienia wolności. W tym miejscu należy się odwołać do poglądu wyrażonego w postanowieniu z dnia 23.07.2013r. Sąd Apelacyjnego w Gdańsku w sprawie II AKzw 1546/13 z którego wynika, iż „nie zasługuje na aprobatę pogląd Sądu penitencjarnego że udzielenie warunkowego zwolnienia sprzeciwiają się okoliczności popełnienia czynu za który odbywa karę pozbawienia wolności”.

Stąd też, właściwości i warunki osobiste skazanego w świetle okoliczności popełnionego przestępstwa, a także wdrożonego wobec niego procesu resocjalizacji dają podstawę do uznania, że skazany będzie przestrzegał porządku prawnego, a w szczególności nie popełni kolejnego przestępstwa.

Kontrolę nad postawą skazanego sprawować będzie kurator sądowy, który w każdej chwili ma możliwość złożenia wniosku o odwołanie warunkowego przedterminowego zwolnienia gdyby już wówczas warunkowo zwolniony zaczął zachowywać się nagannie.

W tej sytuacji więc, uznając wniosek Dyrektora Aresztu Śledczego w S. o udzielenie R. T. warunkowego przedterminowego zwolnienia za zasadny, postanowiono jak na wstępie.

Na podstawie art. 626§1 kpk w zw. z art. 624§1 kpk w zw. z art. 1§2kkw z uwagi na trudną sytuację materialną i brak dochodów skazanego zwolniono od zapłaty kosztów sądowych, którymi obciążono Skarb Państwa.

Przewodniczący – Sędzia