Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 5 stycznia 2017 r.

Sąd Okręgowy w Częstochowie VII Wydział Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Jerzy Pukas

Sędziowie: SSO Danuta Józefowska

SSO Aneta Łatanik (spr.)

Protokolant: st. sekr. sądowy Renata Kozieł

przy udziale E. G. Prokuratora Prokuratury Rejonowej w Zawierciu

po rozpoznaniu w dniu 5 stycznia 2017r. sprawy

M. S.. R. i E. ur. (...) w C.

oskarżonego o czyn z art. 278 § 1 k.k.

na skutek apelacji wniesionych przez oskarżonego i jego obrońcę

od wyroku Sądu Rejonowego w Zawierciu

z dnia 23 maja 2016 r. , sygn. akt II K 316/15

orzeka:

1.  uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zawierciu;

2.  zasądza od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. G. – Kancelaria Adwokacka w Z., kwotę 516,60 zł (pięćset szesnaście złotych sześćdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego M. S. w postępowaniu odwoławczym, przy czym kwota ta obejmuje również należny podatek VAT.

Sygn. akt VII Ka 994/16

UZASADNIENIE

M. S. został oskarżony o to, że:

w dniu 19 maja 2013 roku w Z. zabrał celem przywłaszczenia samochód marki P. model C. o numerze rejestracyjnym (...) o wartości 1.500 zł. na szkodę A. D. (1), tj. o czyn z art. 278 § 1 kk.

Sąd Rejonowy w Zawierciu wyrokiem z dnia 6 listopada 2014 r. wydanym w sprawie II K 626/13:

1)  uznał oskarżonego M. S. za winnego tego, że w dniu 19 maja 2013 r. w Z. przywłaszczył powierzony mu samochód marki P. model C. o nr rej. (...) o wartości 1.500 złotych na szkodę A. D. (1), tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. i za to z mocy art. 284 § 2 k.k. oraz art. 33 § 2 i 3 k.k. skazał oskarżonego na karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę grzywny w wysokości 40 stawek dziennych przyjmując, iż jedna stawka dzienna jest równoważna kwocie 15 złotych;

2)  na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności na okres 2 lat tytułem próby;

3)  na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej wobec niego kary grzywny okres zatrzymania go od dnia 22 maja 2013 r. do dnia 23 maja 2013 r., przyjmując iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 2 stawkom dziennym kary grzywny;

4)  na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązał oskarżonego M. S. do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego A. D. (1) kwoty 1.500 zł;

5)  na podstawie art. 618 § 1 pkt 11 k.p.k. w zw. z § 14 ust. 2 pkt 1 i 3, § 16, § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. G. kwotę 959,40 zł tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu udzielonej oskarżonemu;

6)  na podstawie art. 627 k.p.k., art. 624 § 1 k.p.k. i art. 2 ust. 1 pkt 3, art. 3 ust. 1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych, zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa wydatki postępowania w kwocie 448 złotych oraz opłatę sądową w wysokości 300 złotych, a w pozostałym zakresie zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów postępowania i obciążył nimi Skarb Państwa.

Wyrok został zaskarżony w całości przez obrońcę M. S.. Skarżący zarzucił wyrokowi Sądu I instancji błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na stwierdzeniu, że oskarżony dopuścił się czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z zeznań świadków wskazanych przez oskarżonego. W związku z powyższym skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku przez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Wyrokiem Sądu Okręgowego w Częstochowie z dnia 6 marca 2015 roku w sprawie o sygn. akt VII Ka 102/15 uchylono zaskarżony wyrok i sprawę oskarżonego M. S. przekazano do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zawierciu.

Wyrokiem z dnia 23 maja 2016 r. w sprawie o sygn. akt II K 316/15 Sąd Rejonowy w Zawierciu:

1. oskarżonego M. S. uznał za winnego tego, że w dniu 19 maja 2013r. w Z. przywłaszczył powierzony mu samochód marki P. model C. o nr rej. (...) o wartości 1.500 złotych na szkodę A. D. (1), tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 284 § 2 k.k. i za to z mocy art. 284 § 2 k.k. oraz art. 33 § 2 i § 3 k.k. wymierzył mu karę 8 (osiem) miesięcy pozbawienia wolności oraz na karę grzywny w wysokości 40 (czterdzieści) stawek dziennych przyjmując wysokość jednej stawki dziennej na kwotę 15 (piętnaście) złotych,

2. na podstawie art. 69 § 1 i § 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt.l k.k. warunkowo zawiesił wykonanie orzeczonej wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności na okres lat 2 (dwóch) tytułem próby,

3. na podstawie art. 63 § 1 k.k. zaliczył oskarżonemu na poczet orzeczonej wobec niego kary grzywny okres zatrzymania od dnia 22 maja 2013r. do dnia 23 maja 2013r., przyjmując iż jeden dzień rzeczywistego pozbawienia wolności jest równoważny 2 (dwóm) stawkom dziennym grzywny,

4. na podstawie art. 46 § 1 k.k. zobowiązuje oskarżonego do naprawienia szkody poprzez zapłatę na rzecz pokrzywdzonego A. D. (1) kwoty 1.500 zł. (jeden tysiąc pięćset złotych),

5. na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku poniesienia kosztów sądowych w niniejszej sprawie i obciążył nimi Skarb Państwa,

6. na podstawie art. 618 § 1 pkt.l 1 k.p.k. w zw. z § 14 ust.2 pkt. 1 i 3, § 16, § 20 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej nocy prawnej udzielonej z urzędu zasądził od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. G. kwotę 2.553,48 zł. (dwa tysiące pięćset pięćdziesiąt trzy 48/100) złotych i czterdzieści groszy) tytułem zwrotu kosztów obrony z urzędu.

Od powyższego orzeczenia apelację wywiódł obrońca z urzędu oskarżonego M. S. zaskarżając wyrok w całości i zarzucając mu:

- błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę wyroku, mający wpływ na jego treść, a polegający na stwierdzeniu, że oskarżony dopuścił się czynu zarzucanego mu w akcie oskarżenia, mimo poważnych wątpliwości w tym względzie wynikających z zeznań świadków wskazanych przez oskarżonego.

W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie oskarżonego od zarzucanego mu czynu.

Od powyższego orzeczenia apelację wywiódł również oskarżony M. S. podnosząc, że jest niewinny. W konkluzji skarżący wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku poprzez uniewinnienie go od zarzucanego mu czynu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje wniesione zarówno przez obrońcę oskarżonego jak i M. S. spowodowały uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w Zawierciu do ponownego rozpoznania.

W pierwszej kolejności należało kategorycznie stwierdzić, że Sąd Rejonowy wydając zaskarżony wyrok dopuścił się obrazy przepisów prawa karnego procesowego a mianowicie treści art. 410 k.p.k. Istotą powyższego przepisu jest to, że sąd ferując wyrok nie może opierać się na tym, co nie zostało ujawnione na rozprawie, jak również i to, że wyroku nie wolno wydawać jedynie na podstawie części ujawnionego materiału dowodowego.

Tymczasem w toku ponownego rozpoznania sprawy, Sąd Rejonowy przeprowadził przewód sądowy na nowo, lecz wydając zaskarżony wyrok, ustaleń faktycznych dokonał na podstawie dowodów, które w trakcie procesu nie zostały ujawnione. Z treści uzasadnienia orzeczenia jednoznacznie wynika, że podstawą ustaleń Sądu stały się zeznania świadka A. D. (2) (k. 226-227), Ł. R. (k. 227), których treść nie została ujawniona podczas ponownego rozpoznania tej sprawy po jej uchyleniu. Ponadto Sąd podczas ustalania przebiegu zdarzenia z udziałem oskarżonego pod kątem wypełnienia przez niego znamion czynu z art. z art. 278 § 1 kk. oparł swoje ustalenia również na danych zawartych w wykazie połączeń telefonicznych (k. 167-170, 178-180), które również nie zostały ujawnione w toku przewodu sądowego. Natomiast Sąd Pierwszej Instancji postanowieniem z dnia 9 maja 2016 roku postanowił w trybie art. 394 § 3 kpk na zgodny wniosek stron uznać za ujawnione w celach dowodowych bez odczytywania dowody wymienione w akcie oskarżenia do przeprowadzenia na rozprawie oraz załączone w toku postępowania (k. 316). Jednakże analiza treści aktu oskarżenia pozwala bezspornie stwierdzić, że Prokurator w jego treści nie wskazał jako dowodów w sprawie: dowodu z zeznań świadków A. D. (2) (k. 226-227), Ł. R. (k. 227) oraz wykazu połączeń telefonicznych (k. 167-170, 178-180). Dowody te bowiem zostały zgromadzone dopiero na etapie postępowania sądowego podczas pierwszego rozpoznania sprawy niniejszej. Tym samym Sąd Rejonowy nie mógł dokonać ich ujawnienia w toku rozprawy w dniu 9 maja 2016 roku. Ponadto zbiorcze ujawnienie dowodów, bez sprecyzowania, których konkretnych dowodów ta czynność dotyczy, nie znajduje uzasadnienia w obowiązujących przepisach i wobec tego nie ma ono żadnego znaczenia prawnego mogącego sprawić, że nastąpiło ujawnienie tych dowodów w toku rozprawy głównej, a więc że mogą one stanowić podstawę wyroku zgodnie z art. 410 k.p.k.

Dalsza analiza treści uzasadnienia pozwala stwierdzić, że Sąd wydając zaskarżony wyrok miał w polu widzenia treść zeznań świadków krewnych i bliskiej znajomej oskarżonego E. M. (k. 211y-212), W. D. (k. 212v-213) oraz A. S. (k. 217v-218). Dowody te jednak nie stanowiły postawy dla ustaleń Sądu w zakresie stanu faktycznego albowiem zostały odrzucone jako niewiarygodne (k. 4 uzasadnienia). Oczywistym jest, że pewne dowody nie muszą stanowić podstawy ustaleń, jeżeli zostały ujawnione na rozprawie a następnie Sąd rozważył je i ocenił ich znaczenie w sposób określony w art. 7 k.p.k. Jednakże Sąd Rejonowy nie ujawnił w toku przewodu sądowego zeznań świadków: E. M. (k. 211y-212), W. D. (k. 212v-213) oraz A. S. (k. 217v-218). W związku z tym Sąd nie mógł następnie dokonać ich oceny w oparciu o treść przepisu art. 7 k.p.k.

Reasumując zaskarżony wyrok należało uchylić i sprawę oskarżonego M. S. przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Rejonowemu w Zawierciu.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy koniecznym jest przeprowadzenie przewodu sądowego w całości na nowo. Oczywistym jest bowiem naruszenie dyspozycji zawartej w treści przepisu art. 410 k.p.k. przez Sąd Rejonowy, które miało zasadniczy wpływ na treść zapadłego w sprawie rozstrzygnięcia. Natomiast Sąd Okręgowy ograniczył rozpoznanie sprawy niniejszej jedynie co do treści art. 410 k.p.k. uznając, że rozpoznanie zarzutów podniesionych w obu apelacjach byłoby przedwczesne lub bezprzedmiotowe zgodnie z brzmieniem art. 436 k.p.k.

Podstawę orzeczenia Sądu Okręgowego stanowią przepisy art. 437 § 1 k.p.k., art. 438 pkt 2 k.p.k.

Podstawą zasądzenia od Skarbu Państwa na rzecz adw. J. G. – Kancelaria Adwokacka w Z., kwoty 516,60 zł tytułem wynagrodzenia za obronę z urzędu oskarżonego M. S. w postępowaniu odwoławczym, przy czym kwota ta obejmuje również należny podatek VAT był przepis § 17 ust. 1 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.