Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 10 listopada 2016r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie w IV Wydziale Karnym Odwoławczym

w składzie:

przy udziale Prokuratora Prok. Okręg. Krzysztofa Korytowskiego

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2016r.

sprawy K. T.

oskarżonej z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 271 § 1 kk w zw. z art. 272 kk w zb. z art. 305
§ 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk i innych

i E. S. (1)

oskarżonego z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 11 § 2 kk

na skutek apelacji wniesionych przez prokuratora i obrońców oskarżonych

od wyroku Sądu Rejonowego w Goleniowie

z dnia 11 grudnia 2015r. sygn. II K 523/13

I.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że:

- uchyla rozstrzygnięcie o wymierzonej oskarżonej K. T. karze grzywny za ciąg przestępstw zawarty w punkcie I części dyspozytywnej,

- uchyla zaskarżony wyrok w zakresie dotyczącym przypisanego oskarżonej K. T. czynu w pkt. I tiret pierwszy oraz w zakresie czynu przypisanemu oskarżonemu E. S. (1) w pkt. II części dyspozytywnej i na podstawie art. art. 17 § 1 pkt 6 kpk w zw. z art. 101 § 1 pkt 4 kk i art. 102 kk postępowanie w zakresie tych czynów umarza, a kosztami procesu w tej części obciąża Skarb Państwa,

- za przypisany oskarżonej K. T. w pkt I tiret drugi części dyspozytywnej na podstawie art. 19 § 1 kk w zw. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 3 kk przy zastosowaniu art. 37a kk wymierza jej grzywę w wysokości 100 (stu) stawek dziennych po 15 (piętnaście) zł stawka,

II. w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy,

III. zasądza od oskarżonej K. T. na rzecz Skarbu Państwa 1/3 wydatków za postępowanie odwoławcze i wymierza jej 150 (sto pięćdziesiąt) złotych opłaty za obie instancję.

SSO Jarosław Giecewicz SSO Iwona Gdula SSO Grzegorz Kołakowski

Sygn. akt IV Ka 1119/16

UZASADNIENIE

K. T. została oskarżona o to, że:

I.  w okresie od 1 kwietnia 2005 roku do dnia 16 stycznia 2006 roku w G.
i N., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu podżegała E. S. (1) do poświadczenia nieprawdy co do okoliczności mających znaczenie prawne w dokumencie „zgłoszenie pobytu stałego” w ten sposób,
że nakłoniła ww. do zameldowania jej na pobyt stały w mieszkaniu pod adresem Ż. 10A stanowiących własność E. S. (2), a następnie przy użyciu ww. dokumentu poprzez podstępne wprowadzenie w błąd pracownika Urzędu Miejskiego w G. do wyłudzenia od ww. funkcjonariusza publicznego poświadczenia nieprawdy
w ewidencji ludności oraz w dokumencie z dnia 1 kwietnia 2005 roku i 13 stycznia 2006 roku poświadczającym zameldowanie K. T. na pobyt stały pod ww. adresem, a nadto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w celu utrudnienia przetargu publicznego po uprzednim wejściu w porozumienie z ww. osobą co do fikcyjnego zameldowania na pobyt stały w dniu 21 kwietnia 2005 roku i w dniu 16 stycznia 2006 roku użyła ww. dokumentów poświadczających nieprawdę o zameldowaniu przedkładając je w siedzibie Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w S. - Jednostki Gospodarczej Zasobu w N. w związku z przystąpieniem do przetargu nieruchomości rolnej położonej w M. 191/2 oraz w miejscowości (...)/2, działając tym samym na szkodę Skarbu Państwa reprezentowanego przez Agencję Nieruchomości Rolnych w S., tj. o czyn z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 271 § 1 k.k. w zb. z art. 272 k.k. w zb. z art. 305 § 1 k,k. w zw. z art. 12 k.k, w zw. z art. 11 § 2 k.k.;

II.  w okresie od 4 grudnia 2006 roku do dnia 31 stycznia 2007 roku w G.
i N., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu podżegała D. K. do poświadczenia nieprawdy co do okoliczności mających znaczenie prawne w dokumencie „zgłoszenie pobytu stałego” w ten sposób,
że nakłoniła ww. do zameldowania jej na pobyt stały w mieszkaniu pod adresem (...) gm. G. stanowiącym współwłasność D. K., a następnie przy użyciu ww. dokumentu poprzez podstępne wprowadzenie w błąd pracownika Urzędu Miejskiego w G. do wyłudzenia od ww. funkcjonariusza publicznego poświadczenia nieprawdy w ewidencji ludności oraz w dokumencie z dnia 4 grudnia 2006 roku, poświadczającym zameldowanie K. T. na pobyt stały pod ww. adresem,
a nadto w celu osiągnięcia korzyści majątkowej w celu utrudnienia przetargu publicznego po uprzednim wejściu w porozumienie z ww. osobą co do fikcyjnego zameldowania
na pobyt stały w dniu 24 stycznia 2007 roku użyła ww. dokumentu poświadczającego nieprawdę o zameldowaniu przedkładając go w siedzibie Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w S. - Jednostki (...) Zasobu w N. w związku z przystąpieniem do przetargu nieruchomości rolnej położonej
w (...)/2, działając tym samym na szkodę Skarbu Państwa reprezentowanego przez Agencję Nieruchomości Rolnych w S., tj. o czyn z art. 18§ 2 kk w zw.
z art. 271 § l kk w zb. z art. 272 kk w zb. z art. 273 kk w zb. z art. 305 § 1 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

E. S. (1) został oskarżony o to, że:

III.  w dniu 1 kwietnia 2005 roku w G. w wykonaniu z góry powziętego zamiaru
i w krótkich odstępach czasu, jako osoba uprawniona do potwierdzenia okoliczności mających znaczenie prawne, poświadczył nieprawdę w dokumencie „zgłoszenie pobytu stałego” oświadczając, że K. T. przebywa na stałe w mieszkaniu
pod adresem Ż. 10A Gm. G., a następnie użył ww. dokumentu i podstępnie wprowadził w błąd pracownika Urzędu Miejskiego w G. wyłudzając od ww. funkcjonariusza publicznego poświadczenie nieprawdy w ewidencji ludności, tj. o czyn
z art. 271 § l kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 12 kk w zw. z art. 11 § 2 kk.

Sąd Rejonowy w Goleniowie wyrokiem z dnia 11 grudnia 2015 r. w sprawie oznaczonej sygn. akt II K 523/13 K. T. uznał za winną tego, że:

- w okresie od 1 kwietnia 2005 roku do dnia 16 stycznia 2006 roku w G.
i w N., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu podżegała E. S. (1) do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy od pracownika Urzędu Miejskiego w G. w ewidencji ludności oraz w dokumentach z dnia
1 kwietnia 2005 roku i 13 stycznia 2006 roku poświadczających zameldowanie K. T. na pobyt stały pod adresem Ż. 10A w ten sposób, że nakłoniła E. S. (1) do zameldowania jej na pobyt stały pod adresem Ż. 10A w mieszkaniu stanowiącym własność E. S. (1) i po wypełnieniu przez E. S. (1) dokumentu „zgłoszenie pobytu stałego” w którym E. S. (1) oświadczył,
że K. T. przebywa pod adresem Ż. 10A z zamiarem stałego pobytu, wskutek czego uzyskała od pracownika Urzędu Miejskiego w G. dokumenty z dnia 1 kwietnia 2005 roku i 13 stycznia 2006 roku poświadczające zameldowanie K. T. na pobyt stały pod adresem Ż. 10A, a następnie dokumenty te przedłożyła
w dniach 21 kwietnia 2005 roku i 16 stycznia 2006 roku w siedzibie Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w S. - Jednostki Gospodarczej Zasobu
w N. celem przystąpienia do przetargu nieruchomości rolnych położonych
w M. 191/2 oraz (...)/2, tj. popełnienia przestępstwa kwalifikowanego z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.,

- w okresie od 4 grudnia 2006 roku do dnia 31 stycznia 2007 roku w G.
i w N., działając w wykonaniu z góry powziętego zamiaru i w krótkich odstępach czasu podżegała D. K. do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy
od pracownika Urzędu Miejskiego w G. w ewidencji ludności oraz w dokumencie
z dnia 4 grudnia 2006 roku poświadczających zameldowanie K. T. na pobyt stały pod adresem (...) w ten sposób, że nakłoniła D. K. do zameldowania jej na pobyt stały pod adresem (...) w mieszkaniu stanowiącym współwłasność D. K. i po wypełnieniu przez D. K. dokumentu „zgłoszenie pobytu stałego” w którym D. K. oświadczyła, że K. T. przebywa
pod adresem (...) z zamiarem stałego pobytu uzyskała dokument z dnia 4 grudnia 2006 roku, poświadczający zameldowanie K. T. na pobyt stały pod adresem (...), a następnie dokument ten przedłożyła w dniu 24 stycznia 2007 roku w siedzibie Oddziału Terenowego Agencji Nieruchomości Rolnych w S. - Jednostki Gospodarczej Zasobu w N., w związku z czym przystąpiła do przetargu nieruchomości rolnej położonej w (...)/2, tj. popełnienia czynu kwalifikowanego z art. 18 § 2 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zb. z art. 273 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k.,

i przyjmując, że przypisanych jej czynów oskarżona dopuściła się w warunkach ciągu przestępstw opisanego w art. 91 § 1 k.k., za ten czyn na podstawie art. 19 § 1 k.k. w zw. z art. 272 k.k. w zw. z art. 11 § 3 k.k. w zw. z art. 91 § 1 k.k., przy zastosowaniu art. 37a k.k. wymierzył jej karę grzywny w wysokości 200 stawek dziennych po 15 zł złotych każda stawka.

E. S. (1) uznał za winnego tego, że w dniu 1 kwietnia 2005 roku
przy użyciu dokumentu „zgłoszenie pobytu stałego” w którym oświadczył, że K. T. przebywa pod adresem Ż. 10A z zamiarem stałego pobytu poprzez podstępne wprowadzenie w błąd pracownika Urzędu Miejskiego w G. wyłudził od ww. funkcjonariusza publicznego poświadczenie nieprawdy w ewidencji ludności, tj. popełnienia czynu kwalifikowanego z art. 272 k.k., i za ten czyn na podstawie art. 272 k.k.
przy zastosowaniu art. 37a k.k. wymierzył mu karę grzywny w wysokości 50 stawek dziennych po 15 złotych każda stawka.

Na podstawie art. 44 § 2 k.k. orzekł wobec oskarżonej K. T. przepadek dowodów rzeczowych w postaci potwierdzenia zameldowania z dnia 4 grudnia 2006 r.
i poświadczenia zameldowania z dnia 13 stycznia 2006 r. przechowywanych w aktach sprawy na karcie 485.

Na podstawie art. 627 k.p.k. i art. 633 k.p.k. oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia
23 czerwca 1973 r. o opłatach w sprawach karnych zasądził od oskarżonych na rzecz Skarbu Państwa koszty procesu wobec K. T. w wysokości 2/3 części, zaś wobec E. S. (1) w wysokości 1/3 części oraz wymierzył oskarżonym opłaty: K. T. w kwocie 300 zł złotych, a E. S. (1) w kwocie 75 złotych.

Apelacje od powyższego wyroku wywiedli prokurator i obrońcy oskarżonych.

Prokurator zaskarżył powyższy wyrok w zakresie zarzutu apelacji nr II na niekorzyść oskarżonej K. T. i E. S. (1), zaś w przypadku nieuwzględnienia zarzutu nr II apelacji – w zakresie zarzutu nr III apelacji na korzyść K. T.
i E. S. (1).

Powołując się na przepisy art. 438 pkt 1 kpk wyrokowi temu zarzucił:

-

obrazę przepisów prawa materialnego: art. 305 § 1 kk, art. 271 § 1 kk i art. 273 kk, poprzez przyjęcie w zakresie czynu I i II z aktu oskarżenia - zarzucanego K. T. i czynu III z aktu oskarżenia - zarzucanego E. S. (1) błędnej kwalifikacji prawnej, tj. zakwalifikowanie ww. czynów jako przestępstwo wyłudzenia poświadczenia nieprawdy oraz użycia dokumentów zawierających poświadczenie nieprawdy, tj. na podstawie art. 272 kk w zb. z art. 273 kk, a nadto błędne wyeliminowanie z opisu ww. czynów przestępstw fałszerstwa intelektualnego z art. 271
§ 1 kk oraz w zakresie czynu I i II aktu oskarżenia zarzucanego K. T. przestępstwa zakłócania przetargu publicznego - kwalifikowanego z art. 305 § 1 kk, podczas gdy prawidłowa subsumpcja ustalonego stanu faktycznego pod dyspozycję właściwie zinterpretowanej normy prawnej ww. przepisów obligowała Sąd orzekający
w tej sprawie do przyjęcia, iż zachowanie oskarżonej K. T. w zakresie czynu I i II wyczerpywało znamiona przestępstw kwalifikowanych z art. 305 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, zaś
w odniesieniu do E. S. (1) w zakresie czynu nr III aktu oskarżenia wyczerpywało znamiona przestępstwa z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk.

W przypadku nieuwzględnienia powyższego zarzutu niniejszej apelacji
- w oparciu o art. 438 pkt 2 kpk wyrokowi temu zarzucił:

-

obrazę przepisów prawa procesowego mających wpływ na treść orzeczenia, tj. art. 414 §1 kpk w zw. z art. 17 §1 pkt 6 kpk poprzez niesłuszne skazanie E. S. (1) za czyn nr III opisany w akcie oskarżenia, podczas gdy przy wyeliminowaniu z opisu czynu przestępstwa z art. 271 §1 kk, z uwagi na przedawnienie przestępstwa z art. 272 kk - Sąd winien umorzyć postępowanie wobec ww. oskarżonego.

Podnosząc powyższe zarzuty w oparciu o przepisy art. 437 §2 kpk, prokurator
wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku poprzez zmianę opisu czynu i zakwalifikowanie czynu I i II zarzucanego K. T. z art. 18 § 2 kk w zw. z art. 305 § 1 kk w zb. z art. 271
§ 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, zaś w zakresie czynu III zarzucanego E. S. (1) z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk,

-

w przypadku nieuwzględnienia zarzutu nr II apelacji w zakresie zakwalifikowania czynów zarzucanych K. T. z art. 271 § 1 kk i art. 305 § 1 kk i E. S. (1) z art. 271 § 1 kk: umorzenie postępowania w zakresie czynu nr III zarzucanego E. S. (1) wobec przedawnienia karalności, tj. na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk, a nadto z uwagi na to, że już po wydaniu wyroku z dnia 11 grudnia 2015 roku wobec K. T. przypisany jej czyn I aktu oskarżenia, opisany w podpunkcie pierwszym punkt I wyroku uległ przedawnieniu z dniem 16 stycznia 2016 roku - umorzenie postępowania wobec K. T. w zakresie tego czynu na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk.

Obrońca oskarżonej K. T. - adw. M. M. zaskarżył powyższy wyrok w całości.

Na zasadzie art. 427 §2 kpk i art. 438 pkt 1) i 2) kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

-

naruszenie prawa materialnego art. 272 1 kk poprzez jego zastosowanie w stosunku
do oskarżonej K. T. i przypisanie oskarżonej podżeganie E. S. (1) do popełnienia przestępstwa typizowanego w art. 272 k.p.k. w sytuacji, gdy
z opisu czynu ujętego w pkt. I wyroku nie wynika w żaden sposób, iż E. S. (1) dopuścił się przestępstwa typizowanego w art. 272 k.k., tj. podstępnego wyłudzenia poświadczenia nieprawdy, albowiem brak jest wskazania w opisie czynu, iż oskarżona podżegała E. S. (1) do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy poprzez „podstępne” wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego, co stanowi podstawowe znamię tego przepisu,

-

naruszenie prawa materialnego art. 272 kk poprzez jego zastosowanie w stosunku
do oskarżonej K. T. i przypisanie oskarżonej podżegania D. K. do popełnienia przestępstwa typizowanego w art. 272 k.p.k. w sytuacji, gdy z opisu czynu ujętego w pkt. I wyroku nie wynika w żaden sposób, iż D. K. dopuściła się przestępstwa typizowanego w art. 272 k.k., tj. podstępnego wyłudzenia poświadczenia nieprawdy, albowiem brak jest wskazania w opisie czynu,
iż oskarżona podżegała D. K. do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy poprzez „podstępne” wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego, co stanowi podstawowe znamię tego przepisu,

-

obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego wyroku,
a to art. 7 kpk w zw. z art. 410 kpk, poprzez dowolną i sprzeczną z zasadami logiki
i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego polegającą na wskazaniu
w uzasadnieniu wyroku, że działanie oskarżonej K. T. stanowiło podżeganie E. S. (1) oraz D. K. do podstępnego wyłudzenia poświadczenia nieprawdy, nie identyfikując na czym owo „podstępne” zachowanie E. S. (1) i D. K. miałoby polegać i jakich podstępnych zabiegów oni się dopuścili, zaś z całokształtu zachowań E. S. (1) i D. K. nie wynika aby ich działanie było podstępne.

Wskazując na powyższe, na podstawie art. 437 kpk wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku i orzeczenie odmiennie, co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonej od zarzucanych jej czynów,

-

obciążenie Skarbu Państwa kosztami postępowania w sprawie.

Obrońca oskarżonego E. S. (1) - adw. G. D. również zaskarżył powyższy wyrok w całości.

Na zasadzie art. 425 §1 kpk w zw. z art. 444 kpk zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

-

obrazę prawa materialnego, a to art. 272 kk poprzez jego błędną wykładnię skutkującą niewłaściwym zastosowaniem sprowadzającą się do przyjęcia, że za podstępne może zostać uznane złożenie przez właściciela nieruchomości oświadczenia we wniosku
o zameldowanie zawierającego nieprawdziwą informację dotyczącą zamieszkiwania osoby meldowanej bez podejmowania dodatkowych czynności maskujących prawdziwy ogląd rzeczywistości przez funkcjonariusza publicznego, podczas gdy prawidłowa wykładnia znamienia podstępu wymusza stosowanie przez sprawcę wykorzystującego spryt, pułapkę, fortel niestandardowych metod zmierzających do oszukania wystawcy dokumentu poświadczającego nieprawdę,

-

obrazę przepisów postępowania, która miała wpływ na treść zaskarżonego orzeczenia,
a to art. 4 kpk w zw. z art. 5 § 2 kpk w zw. z art. 7 kpk poprzez dowolną oraz sprzeczną
z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego ocenę materiału dowodowego i uznanie za wiarygodne zeznań tych świadków, którzy wprost
nie potwierdzali przebywania oskarżonej K. T. w domu oskarżonego E. S. (1), choć świadkowie ci sami przyznawali, że w Ż., a zwłaszcza
w domu oskarżonego przebywali rzadko bądź w nietypowych godzinach, a także
że nie przebywanie pod adresem stałego zameldowania po jego dokonaniu dowodzi wyłudzenia poświadczenia nieprawdy przez właściciela lokalu stwierdzającego przebywanie konkretnej osoby pod wskazanym adresem w momencie składania wniosku meldunkowego, a w konsekwencji rozstrzygnięcie niedających się usunąć wątpliwości wyłącznie na niekorzyść oskarżonego,

-

błąd w ustaleniach faktycznych przyjętych za podstawę orzeczenia, który miał wpływ
na treść orzeczenia, poprzez uznanie, że K. T. nie zamieszkiwała w domu E. S. (1) z zamiarem stałego pobytu w dacie składania wniosku
o zameldowanie, dacie popełnienia przypisanego oskarżonemu E. S. (1) czynu.

W razie nieuwzględnienia powyższych zarzutów, zaskarżonemu wyrokowi zarzucił:

-

obrazę prawa materialnego, a to art. 101 § 1 pkt 4 kk w zw. z art. 102 kk poprzez ich niewłaściwe niezastosowanie w sytuacji, gdy w dacie wyrokowania upłynął wymagany
do przedawnienia łączny okres 10 lat (w związku z wszczęciem postępowania przeciwko oskarżonemu w okresie pierwszych 5 lat) licząc od daty czynu przypisanego oskarżonemu E. S. (1) kwalifikowanego z art. 272 kk, który stanowi pozostały występek zagrożony karą nieprzekraczającą 3 lat pozbawienia wolności, a w konsekwencji nieumorzenie postępowania karnego na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpkw zw. z art. 414
§ 1 kpk.

W oparciu o tak sformułowane zarzuty wniósł o:

-

zmianę zaskarżonego wyroku w części dotyczącej oskarżonego E. S. (1)
w całości i orzeczenie odmiennie co do istoty sprawy poprzez uniewinnienie oskarżonego E. S. (1) od zarzucanego mu czynu,

ewentualnie

-

uchylenie zaskarżonego wyroku w części dotyczącej oskarżonego E. S. (1)
w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania,

bądź

-

uchylenie wyroku Sądu Rejonowego w Goleniowie w części dotyczącej oskarżonego E. S. (1) w całości i umorzenie postępowania przeciwko oskarżonemu E. S. (1) z powodu przedawnienia.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacje Prokuratora i obrońcy oskarżonego E. S. (1) na uwzględnienie zasługiwały jedynie w częściach dotyczących przedawnienia karalności. Apelacja obrońcy oskarżonej adw. M. M. na uwzględnienie nie zasługiwała w całości.

Na wstępie zauważyć należy, iż prawidłowość każdego rozstrzygnięcia Sądu I instancji uzależniona jest od wywiązania się przez ten Sąd z dwóch podstawowych obowiązków. Pierwszy z tych obowiązków polega na przeprowadzeniu pełnego postępowania dowodowego w zakresie umożliwiającym wyjaśnienie wszystkich istotnych okoliczności sprawy, w sposób zgodny z przepisami kodeksu postępowania karnego. Drugim obowiązkiem Sądu merytorycznego jest dokonanie gruntownej oceny wszelkich przeprowadzonych dowodów według reguł wskazanych w art. 7 kpk, której rezultatem powinno być dokonanie prawdziwych ustaleń faktycznych stanowiących podstawę orzeczenia w przedmiocie sprawstwa i winy oskarżonego. Z tych obowiązków Sąd Rejonowy generalnie się wywiązał się w pełni. Ustalenia i ocenę Sądu meriti Sąd Okręgowy w zasadniczej części podziela i zbędnym byłoby jej powielanie w niniejszym uzasadnieniu. Sąd Rejonowy przy tym wykonał zalecenia Sądu Okręgowego, który już wcześniej rozpoznawał apelacje oskarżyciela i obrońców w tej samej sprawie. Sąd Okręgowy wyrokiem z dnia 6 marca 2013r. w sprawie sygn. akt IV Ka 1837/12 zaskarżony wyrok sygn. akt II K 1062/11 z dnia 10 października 2012r. uchylił i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wraził pogląd, że kwalifikacja czynów oskarżonych w związku z art. 271 §1 kk nie jest prawidłowa. Nie podzielił ówczesnego stanowiska Sądu Rejonowego co braku możliwości zakwalifikowania czynów oskarżonych w zw. z art. 272kk i nakazał ponowne rozważenie słuszności kwalifikacji prawnej czynu oskarżonej z art. 305 § 1 kk.

Odnosząc się bezpośrednio do apelacji Prokuratora to nie można zgodzić się z nim, iż prawidłowa subsumpcja ustalonego stanu faktycznego pod dyspozycję właściwie zinterpretowanej normy prawnej ww. przepisów obligowała Sąd orzekający
w niniejszej sprawie do przyjęcia, iż zachowanie oskarżonej K. T. w zakresie czynu I i II wyczerpywało znamiona przestępstw kwalifikowanych z art. 305 § 1 kk w zb. z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk, zaś
w odniesieniu do E. S. (1) w zakresie czynu nr III aktu oskarżenia wyczerpywało znamiona przestępstwa z art. 271 § 1 kk w zb. z art. 272 kk w zw. z art. 11 § 2 kk w zw. z art. 12 kk. W uzasadnieniu zaskarżonego wyroku Sąd meriti w wyczerpujący sposób opisał dlaczego zmienił opisy czynów zarzucanych oskarżonym, a co za tym idzie także ich kwalifikacje prawne. Przedmiotem ochrony realizowanej przez art.305 kk jest prawidłowe funkcjonowanie instytucji przetargu publicznego oraz ochrona interesów właściciela przedmiotu przetargu (w tych przypadkach, gdy nie jest on sprawcą przestępstwa) oraz interesy osób, na rzecz których przetarg jest dokonywany, zaś strona przedmiotowa tego przestępstwa polega na udaremnianiu lub utrudnianiu przetargu publicznego albo wchodzeniu w porozumienie z inną osobą, przez co sprawca działa na szkodę właściciela mienia albo osoby lub instytucji, na rzecz której przetarg jest organizowany. Jest to przestępstwo materialne, do którego dokonania nie jest potrzebne osiągnięcie przez sprawcę zamierzonego celu działania w postaci osiągnięcia korzyści majątkowej, jednak w tym celu sprawca musi działać, czego w postępowaniu nie wykazano. Warunkiem dokonania przestępstwa nie jest też spowodowanie efektywnej szkody, a jedynie podejmowanie działań, które szkodę taką mogą spowodować. Jednak na gruncie przedmiotowej sprawy nie wynika z niczego, aby posłużenie się przez oskarżoną poświadczeniami zameldowania opisanymi w niniejszej sprawie udaremniło bądź utrudniło przebieg któregokolwiek z przetargów. Przez udaremnianie przetargu należy bowiem rozumieć takie działanie sprawcy, w wyniku którego przetarg nie może się odbyć, natomiast utrudnianie przetargu to z kolei powodowanie przeszkód w procedurze przetargowej, np. opóźnianie rozstrzygnięcia przetargu oraz wszelkie inne zakłócenia procedury przetargowej, jednak z niczego nie wynika, aby taka sytuacja miała miejsce w przedmiotowej sprawie, zaś poglądy apelującego w tej sferze nie sposób określić inaczej, jak rodzaj nadinterpretacji ustalonego w sprawie stanu faktycznego. Nadinterpretacją jest także rozumienie przez oskarżyciela pojęcia porozumienia, o którym mowa w art. 305 §1 kk. Porozumienie to należy bowiem rozumieć jako tzw. „zmowę przetargową”, a nie jak chciałby Prokurator, porozumienie z inną osobą w celu gromadzenia dokumentów do przetargu. Należy tu mieć na względzie wykładnię celowościową wspomnianego wyżej przepisu, którego celem było to aby uniemożliwić stronom przetargu tzw. ich „ustawianie” poprzez porozumienie pomiędzy osobami biorącymi udział w przetargu. Dodatkowo zauważyć należy także, iż możliwym jest aby jedna osoba wygrywała przetargi na dzierżawę nieruchomości rolnych w różnych gminach. Wystarczy wtedy aby zmieniła w sposób faktyczny miejsce zamieszkania, a w konsekwencji zameldowania. Pozyskanie dzierżawy nieruchomości w innej gminie nie powoduje wtedy utraty prawa do dalszej dzierżawy nieruchomości pozyskanych w drodze wcześniejszych przetargów. Nie skutkuje wiec unieważnieniem przetargów.

Ocena prawna, Sądu meriti, dana zachowaniu oskarżonych polegającemu na wyłudzeniu podstępem poświadczenia nieprawdy jest także prawidłowa, każdy z oskarżonych takie działanie obejmował swoim zamiarem, natomiast nie ma faktycznych podstaw do tego, aby w realiach tej sprawy uznawać oskarżonych za osoby uprawnione do wystawienia dokumentu (w rozumieniu art.271§1 kk) tylko dlatego, że jako petenci złożyli w urzędzie wypełniony przez siebie druk, w którym nie podali prawdy. Zacząć należy od tego, że strona przedmiotowa przestępstwa określonego w art.271§1 kk polega na tym, że funkcjonariusz publiczny lub inna osoba uprawniona do wystawienia dokumentu poświadcza w nim nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne, przy czym należy wyraźnie podkreślić, że sprawca nie realizuje czynności przez oświadczenie (w przepisie celowo użyto sformułowania „poświadcza”), ale poświadcza nieprawdę co do okoliczności mającej znaczenie prawne. Jak wskazuje się na to w doktrynie i jest to przekonywujące, oświadczeniem jest wypowiedź będąca wyrazem czyichś przekonań, poglądów, rodzajem zajęcia stanowiska w sprawie, zaś poświadczać, to nic innego, jak stwierdzać, czy poręczać, potwierdzać, zwykle prawdziwość, wiarygodność, tożsamość kogoś lub czegoś. Sąd meriti swoje stanowisko w tym przedmiocie obszernie przedstawił w uzasadnieniu wyroku. Sąd Okręgowy je w pełni podziela, toteż nie ma potrzeby jego powielania w niniejszym uzasadnieniu. Dodatkowo jednak zauważyć należy, iż w art. 271 §1 kk jest mowa o wystawianiu dokumentu. Pojęcie „wystawiania” ma określone znaczenie. Nie ulega więc wątpliwości, że oskarżony S. nie wystawiał żadnego dokumentu.

Apelacja Prokuratora okazała się być jednak zasadną co do tego, że w przypadku nieuwzględnienia zarzutu apelacji w zakresie zakwalifikowania czynów zarzucanych K. T. z art. 271 § 1 kk i art. 305 § 1 kk i E. S. (1) z art. 271 § 1 kk koniecznym było umorzenie postępowania w zakresie czynu III zarzucanego E. S. (1) wobec przedawnienia karalności, tj. na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk, a nadto z uwagi na to, że już po wydaniu wyroku z dnia 11 grudnia 2015 roku wobec K. T. przypisany jej czyn, opisany w tirecie pierwszym punkt I wyroku uległ przedawnieniu z dniem 16 stycznia 2016 roku, koniecznym było umorzenie postępowania wobec K. T. w zakresie tego czynu na podstawie art. 17 § 1 pkt 6 kpk..

Nie jest zasadna apelacja sporządzona przez obrońcę oskarżonej K. T., adw. M. M.. Sprowadza się ona w zasadzie do kwestionowania zasadności zastosowania art. 272 kk. Zdaniem obrońcy w opisie czynów przypisanych oskarżonej w wyroku bak jest wskazania, iż oskarżona podżegała D. K. i E. S. (1) do wyłudzenia poświadczenia nieprawdy poprzez „podstępne” wprowadzenie w błąd funkcjonariusza publicznego. Sąd Rejonowy jednak dokonał prawidłowego opisu czynów przypisanych oskarżonej. Kwestię podstępności działania oskarżonych i podżegania przez K. T. E. S. (1) oraz D. K. Sąd meriti także wyjaśnił w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku na stronach 25 i 26. Sąd ten przywołał stosowne orzeczenie Sądu Najwyższego i dokonał jego prawidłowej interpretacji. Argumentację Sądu meriti Sąd Okręgowy w pełni podziela, toteż także zbędnym byłoby jej ponowne przytaczanie w niniejszym uzasadnieniu. Zdaniem Sądu Okręgowego nie ulega wątpliwości to, że działanie oskarżonych oraz działanie oskarżonej z uprzednio prawomocnie skazaną D. K. w celu uzyskania zameldowania oskarżonej nosiły cechy podstępności. Wymagało bowiem podstępnych zabiegów pozorujących zgodność z rzeczywistością. Złożono bowiem obok wniosków K. T. o zameldowanie także dokumenty w postaci „zgłoszenia pobytu stałego” stwarzające pozory pobytu oskarżonej w K. i Ż.. Podżeganiem zaś niewątpliwie było namówienie współoskarżonego i D. K. do złożenia niezgodnego z prawdą „zgłoszenia pobytu stałego”.

Z wyżej wskazanych powodów nie jest zasadna także apelacji obrońcy oskarżonego E. S. (1) w część dotyczącej wykładni art. 272 kk dokonanej przez Sąd meriti. Nie ma racji także ten obrońca, że Sąd Rejonowy dokonał dowolnej oceny materiału dowodowego czym naruszył przepis art. 4 i 5 § 2 kpk w zw. z art. 7 kpk. Ustalenia faktyczne dokonane przez Sąd Rejonowy są wynikiem prawidłowej i zgodnej z zasadami prawidłowego rozumowania i doświadczenia życiowego, oceny materiału dowodowego. Sąd meriti przeprowadził postępowanie dowodowe w sposób obszerny. Wyraźnie wskazał dlaczego i jakim dowodom dał wiarę, a jakim waloru wiarygodności odmówił. Apelacja obrońcy w tym zakresie zaś jest tylko polemiką z właściwą i logiczną oceną dowodów dokonaną przez Sąd I Instancji. Nie można w niniejszej sprawie także dopatrzyć się jakichkolwiek wątpliwości, o których mowa w art. 5 § 2 kpk i to zarówno w brzmieniu obowiązującym w chwili orzekania jaki i w chwili obecnej( i przed 1 lipca 2015r.) Zasadny jest tylko wniosek alternatywny obrońcy oskarżonego E. S. (1) co do konieczności umorzenia postępowania wobec tego oskarżonego z powodu przedawnienia karalności.

Nie ulega wątpliwości, że nastąpiło przedawnienie karalności czynu oskarżonej K. T. opisanego w pkt. I tiret pierwszy oraz czynu oskarżonego E. S. (1) przypisanych oskarżonym w wyroku Sądu I instancji. Przestępstwa z art. 272 kk i 273 kk zagrożone są bowiem karami pozbawienia wolności w rozmiarze, odpowiednio, do 3 i 2 lat. W takiej sytuacji przedawnienie karalności stosownie do treści art. 101 § 1 pkt 4 kk następuje po 5 latach od popełnienia czynu, przy czym jeżeli wciągu wspomnianych 5 lat wszczęto postepowanie karne, na podstawie art. 102 kk okres przedawnienie wydłuża się o kolejnych 5 lat. K. T. przestępstwo opisane w pkt I tiret pierwszy wyroku Sądu I instancji popełniła w okresie od 1 kwietnia 2005r. do 16 stycznia 2016r, z as E. S. (1) w dniu 1 kwietnia 2005r.

Kontrola instancyjna rozstrzygnięcia o karze wykazała, że wymierzona K. T. wyrokiem Sądu I instancji kara za ciąg przestępstw odpowiadała dyrektywom wymiaru kary W sposób należyty uwzględniała okoliczności popełniania przedmiotowego czynu, ocenę stopnia jego społecznej szkodliwości oraz stopień zawinienia oskarżonej i stanowi adekwatną reakcję prawnokarną. Kara została wymierzona w sposób uwzględniający także wszystkie okoliczności łagodzące. Kara wymierzona z pewnością nie jest rażąco niewspółmierna z punktu widzenia dyrektyw wymiaru kary wymienionych w art. 53 § 1 i 2 kk. Jednakże w związku z tym, że już po wydaniu wyroku przez Sąd I Instancji, nastąpiło przedawnienie karalności czynu oskarżonej K. T. opisanego w pkt. I tiret pierwszy Sąd Okręgowy zobowiązany był także do tego aby na nowo ukształtować wymiar kary dla oskarżonej za czyn przypisany jej w pkt I tiret drugi zaskarżonego wyroku. Sąd Okręgowy uznał, że w takiej sytuacji jedynie sprawiedliwym i słusznym jest zmniejszenie kary wymierzonej oskarżonej za ten czyn o połowę. Tak wymierzona na nowo kara uwzględnia okoliczności popełniania przedmiotowego czynu, ocenę stopnia jego społecznej szkodliwości oraz stopień zawinienia oskarżonej.

Tak argumentując i częściowo podzielając zarzuty skarżących Sąd Okręgowy na podstawie art. 437 § 2kpk, zmienił zaskarżony wyrok częściowo w sposób opisany w sentencji, zaś w pozostałym zakresie, na podstawie art. 437 §1kpk, utrzymał go w mocy

O kosztach procesu Sąd orzekł w oparciu o art. 632 ust 2 w zw. zart.630 i 634 kpk oraz art. 3 ust.1 ustawy z dnia 23 czerwca 1973r. o opłatach w sprawach karnych ( Dz. U. z 1993r Nr 49 poz. 223 z późn. zm. )

SSO Jarosław Giecewicz SSO Iwona Gdula SSO Grzegorz Kołakowski