Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VU 1234/15

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 9 stycznia 2017 roku

Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim, Wydział V Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący Sędzia SO Adam Bojko

Protokolant stażysta Iwona Jasińska

po rozpoznaniu w dniu 28 grudnia 2016 roku w Piotrkowie Trybunalskim na rozprawie

sprawy z wniosku W. R.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o wysokość świadczenia

na skutek odwołania W. R.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 22 października 2015 r. 1sygn.. (...)

1.  zmienia częściowo zaskarżoną decyzję w ten sposób, że przyznaje wnioskodawcy W. R. prawo do przeliczenia podstawy wymiaru emerytury poczynając od 1 października 2015 roku poprzez przyjęcie, że wynagrodzenie wnioskodawcy z tytułu zatrudnienia w (...) w B. wynosiło: 15.916,08 zł (słownie: piętnaście tysięcy dziewięćset szesnaście złotych 8/100) w okresie od 19 maja 1965 roku do 31 grudnia 1965 roku, 26.031,37 zł (słownie: dwadzieścia sześć tysięcy trzydzieści jeden złotych 37/100) w okresie od 1 stycznia 1966 roku do 31 grudnia 1966 roku, 26.198,84 zł (słownie dwadzieścia sześć tysięcy sto dziewięćdziesiąt osiem złotych 84/100) w okresie od 1 stycznia 1967 roku do 31 grudnia 1967 roku oraz 17.649,87 zł (słownie: siedemnaście tysięcy sześćset czterdzieści dziewięć złotych 87/100) w okresie od 1 stycznia 1968 roku do 3 sierpnia 1968 roku;

2.  oddala odwołanie w pozostałej części.

Sędzia SO Adam Bojko

Sygn. akt V U 1234/15

UZASADNIENIE

W dniu 24 sierpnia 2015 roku skarżący złożył wniosek o ponowne ustalenie wysokości świadczenia emerytalnego poprzez obliczenie jego wysokości od podstawy wymiaru ustalonej z uwzględnieniem zarobków z liczby kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia, tj. od 1967 roku do 1977 roku włącznie. Natomiast w dniu 1 października 2015 roku złożył wniosek o ponowne przeliczenie okresu zatrudnienia w (...) w B. od dnia 19 maja 1965 roku do dnia 3 sierpnia 1968 roku, ponieważ organ rentowy za wskazany okres ustalił wynagrodzenie minimalne. Do wniosku dołączył nowe dokumenty w postaci: angaży z sierpnia 1971 roku pracowników zatrudnionych w VII grupie zaszeregowania ze stawką 9,20 zł na godzinę oraz w grupie VIII ze stawką 10,50 zł na godzinę. Podniósł, że do pracy w (...)w B. przeszedł za porozumieniem stron z dniem 19 maja 1965 roku i otrzymał VII grupę zaszeregowania + premię 15%, 13 pensję + stawkę godzinową 9,20 zł. W dniu 1 grudnia 1967 roku otrzymał VIII grupę zaszeregowania ze stawką godzinową 10,50 zł + premię 15% + 13 pensję. Nadto wskazał, że od 12 lipca 1965 roku do 12 lipca 1968 roku zawarł z pracodawcą umowę na przyuczenie ucznia do zawodu montera ciągnikowego, za które otrzymywał wynagrodzenie w kwocie 80,00 zł miesięcznie.

Zaskarżoną decyzją z dnia 22 października 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. odmówił wnioskodawcy W. R. przeliczenia świadczenia z ustaleniem wysokości podstawy wymiaru na podstawie wynagrodzeń z lat 1967 -1977, wskazując, że wniosek o przyznanie emerytury zgłosił w dniu 1 grudnia 2014 roku, więc okres 20 lat kalendarzowych, z którego można wybrać 10 kolejnych lat przypada od 1994 roku do 2013 roku. Ponadto organ rentowy odmówił skarżącemu przeliczenia podstawy wymiaru w oparciu o angaż z dnia 1 sierpnia 1971 roku z uwagi na brak informacji o faktycznej ilości godzin, jaką przepracował W. R. w danym okresie na określonym stanowisku (dziennie, tygodniowo, miesięcznie).

W odwołaniu z dnia 5 listopada 2015 roku wnioskodawca W. R. wniósł o ponowne przeliczenie emerytury z 10 kolejnych lat kalendarzowych wybranych z 20 lat. Dodatkowo podniósł, że jego zarobki podczas zatrudnienia w (...) w B. w okresie od 19 maja 1965 roku do 3 sierpnia 1968 roku na stanowisku mechanik ciągnikowy, gwarancyjny wyniosły zgodnie z VII grupą zaszeregowania 9,20 zł na godzinę + premia ustawowa. Nadto wskazał, że jego stawka godzinowa była wyższa od minimalnej, uwzględnionej przez ZUS, co spowodowało zaniżenie jego emerytury. Wnioskodawca dołączył do odwołania: kserokopię teczki osobowej z (...) w B., angaże z (...) w B. i (...) w P. ze stawkami godzinowymi dotyczące innych pracowników, odpis pisma o ukończeniu kursu obsługi gwarancyjnej, pismo z dnia 19 maja 1965 roku o powierzeniu obowiązków, umowę o szkoleniu ucznia.

W odpowiedzi na odwołanie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. wniósł o jego odrzucenie z uwagi na to, że sprawa o to samo roszczenie między tymi samymi stronami zostało już prawomocnie osądzona wyrokiem Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim z dnia 21 sierpnia 2015 r., sygn. akt VU 266/15, a ustosunkowując się merytorycznie do odwołania wskazał, że jest nieuzasadnione.

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ustalił następujący stan faktyczny:

Decyzją z dnia 13 stycznia 2015 roku Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. przyznał W. R. prawo do emerytury z dniem 1 grudnia 2014 roku tj. od miesiąca, w którym zgłoszono wniosek. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjęto przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia (tj. z lat 1963 – 1988 roku), w wyniku czego wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 59,73%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 59,73 % przez kwotę bazową 3.191,93 zł wyniosła 1.906,54 zł, a emerytura 1.383,59 zł. Do ustalenia wysokości emerytury uwzględniono 234 miesiące okresów składkowych czyli 19 lat, 6 miesięcy i 7 dni oraz 311 miesięcy okresów uzupełniających czyli 25 lat, 11 miesięcy i 1 dzień.

(dowód: decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 13 stycznia 2015 roku k. 40 akt emerytalnych)

Decyzją z dnia 16 lutego 2015 roku ZUS przeliczył emeryturę od 1 grudnia 2014 roku tj. od daty przyznania emerytury. Do ustalenia podstawy wymiaru emerytury przyjął przeciętną podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia od 1963 roku do 1988 roku, w wyniku czego wskaźnik wysokości podstawy wymiaru wyniósł 61,32%. Podstawa wymiaru obliczona przez pomnożenie wskaźnika wysokości podstawy wymiaru 61,32% przez kwotę bazową 3.191,93 zł wyniosła 1.957,29 zł, a emerytura 1.400,03 zł.

(dowód: decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 16 lutego 2015 roku k. 57 akt emerytalnych)

Od powyższej decyzji wnioskodawca wniósł w dniu 26 lutego 2015 roku odwołanie. Skarżący zakwestionował decyzję w zakresie przyjęcia minimalnego wynagrodzenia za okres jego pracy w (...) w B. od 19 maja 1965 roku do 3 sierpnia 1968 roku, bowiem otrzymywał wówczas wyższe wynagrodzenie, co potwierdza angaż z dnia 11 października 1965 roku.

Wyrokiem z dnia 21 sierpnia 2015 roku Sąd Okręgowy w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie V U 266/15 oddalił odwołanie. Wyrok uprawomocnił się z dniem 12 września 2015 r.

(dowód: odwołanie z dnia 26 lutego 2015 roku k. 2 akt sprawy V U 266/15, wyrok z dnia 21 sierpnia 2015 roku Sądu Okręgowego w Piotrkowie Trybunalskim w sprawie sygn. akt V U 266/15 ze stwierdzeniem prawomocności k. 32 -32 odwrót akt sprawy V U 266/15)

W okresie od 20 sierpnia 1963 roku do 18 maja 1965 roku W. R. był zatrudniony w (...) w P. na stanowisku montera maszyn. Na mocy porozumienia stron stosunek pracy został rozwiązany. Od dnia 19 maja 1965 roku do dnia 3 sierpnia 1968 roku skarżący był zatrudniony w (...) w B. na stanowisku montera ciągnikowego w pełnym wymiarze czasu pracy. Początkowo miał przyznane wynagrodzenie według VII grupy zaszeregowania oraz premię przewidzianą w (...) dla (...) Przedsiębiorstw (...). Premia wynosiła co najmniej 15 % i była wypłacana w każdym miesiącu. Z dniem 1 grudnia 1967 roku przyznano wnioskodawcy VIII grupę zaszeregowania oraz premię przewidzianą w (...). Wynagrodzenie miesięczne wnioskodawcy na dzień 1 października 1965 roku wynosiło 2.038,00 zł miesięcznie. Od dnia 12 lipca 1965 roku do dnia 12 lipca 1968 roku powierzono wnioskodawcy obowiązek szkolenia W. K. za wynagrodzeniem w wysokości 80,00 zł miesięcznie. W okresie od 16 stycznia 1968 roku do 3 marca 1968 roku skarżący ukończył kurs obsługi gwarancyjnej i został upoważniony do wykonywania usług gwarancyjnych nośnika, ciągnika, dojarki, diagnostyki ciągników, przyczepy.

(dowód: świadectwo pracy z dnia 18 maja 1965 roku k. 134, świadectwo pracy z dnia 3 sierpnia 1968 roku k. 139, angaż płacowy z dnia 1 grudnia 1967 roku k. 142, umowa z dnia 12 lipca 1965 roku k. 145, angaż z dnia 19 maja 1965 roku k. 146, zaświadczenie z dnia 11 października 1965 roku k. 158, zeznania wnioskodawcy – protokół rozprawy z dnia 28 grudnia 2016 roku od minuty 3:56 do minuty 11:35, pismo z dnia 24 listopada 1967 roku k. 141 akt sprawy)

Stawka godzinowa w (...) w B. w VII grupie zaszeregowania wynosiła 9,20 zł, a w VIII grupie zaszeregowania wyniosła 10,50 zł.

(dowód: angaże z 1.08.1971 r. k. 9, 10/

Zgodnie z (...) dla (...) Przedsiębiorstw (...) z 1957 r. robotnicy, mechanicy, monterzy w zależności od charakteru wykonywanych pracy mieli ustalone prawo do premii w wysokości do: 25%, 40% i 50% uposażenia zasadniczego, za wykonanie zadań na danym odcinku pracy, w tym robotnicy zatrudnieni przy ruchu w zakładzie dokonujący konserwacji maszyn mieli prawo do premii wynoszącej do 40 % uposażenia zasadniczego, a mechanicy (monterzy) objazdowi mieli prawo do premii wynoszącej do 50 % uposażenia zasadniczego. Na podstawie art. 25 pkt 1 (...) czas pracy pracowników wynosił 8 godzin na dobę, a w sobotę 6 godzin na dobę i nie mógł przekraczać 46 godzin na tydzień.

(dowód: układ zbiorowy pracy k. 167 akt sprawy, k. 46)

Wynagrodzenie W. R. z tytułu pracy w (...) w B. ustalone według stawek 9,20 zł i 10,50 zł za godzinę pracy, norm czasu pracy wynikających z (...), premii w wysokości 15,376 % ustalonej na podstawie zaświadczenia z dnia 11 października 1965 r. oraz stawki wynagrodzenia za szkolenie W. K. w okresie od 12 lipca 1965 roku do dnia 12 lipca 1968 roku wynosiło: 15.016,08 zł w okresie od 19 maja 1965 roku do 31 grudnia 1965 roku, 26.031,67 zł w okresie od 1 stycznia 1966 roku do 31 grudnia 1966 roku, 26.198,84 zł w okresie od 1 stycznia 1967 roku do 31 grudnia 1969 roku oraz 17.649,87 zł w okresie od 1 stycznia 1968 roku do 3 sierpnia 1968 roku.

Nagrody i premie z zysku do podziału nazwane jako trzynaste pensje lub Zakładowy Fundusz Nagród wypłacone do dnia 31 grudnia 1990 roku nie stanowiły składnika wynagrodzeń osobowych, nie były od nich naliczane składki ZUS. Nagrody te wypłacone po dniu 1 stycznia 1991 roku jako wynagrodzenia zostały objęte składkami ZUS.

(dowód: opinia biegłej sądowej w dziedzinie rachunkowości D. W. k. 200-205 akt sprawy)

Przy przyjęciu za podstawę wymiaru w/w wynagrodzeń wnioskodawcy wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy wyliczony z 20 najkorzystniejszych lat wybranych z całego okresu ubezpieczenia (1963-1973, 1975-1978, 1984-1988) wyniesie 72,60%, a emerytura od 1 października 2015 roku wyniesie 1.495,08 zł, a po waloryzacji od 1 marca 2016 roku 1.498,67 zł.

(dowód: pismo ZUS z 13.12.2016 r. k. 219 akt sprawy)

Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych zważył, co następuje:

Odwołanie jest częściowo uzasadnione.

Stosownie do treści art. 114 ustęp 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tj. Dz. U. z 2016 r., poz. 887, ze zm.) prawo do świadczeń lub ich wysokość ulega ponownemu ustaleniu na wniosek osoby zainteresowanej lub z urzędu, jeżeli po uprawomocnieniu się decyzji w sprawie świadczeń zostaną przedłożone nowe dowody lub ujawniono okoliczności istniejące przed wydaniem tej decyzji, które mają wpływ na prawo do świadczeń lub na ich wysokość. O ile podstawą ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości mogą być tylko i wyłącznie nowe dowody, a zatem takie które nie były znane organowi rentowemu w poprzednim postępowaniu, to przymiot nowości nie dotyczy ujawnionych okoliczności istniejących przed wydaniem decyzji. A zatem podstawą ponownego ustalenia prawa do świadczeń lub ich wysokości nie muszą być okoliczności, na które osoba ubiegająca się o świadczenia lub organ rentowy nie mogły powołać się w poprzednim postępowaniu, lecz takie, które powinny być znane przy dołożeniu minimum staranności, ale na skutek błędu lub przeoczenia nie zostały uwzględnione w poprzednim postępowaniu, a powodujące pominięcie ustalenia istnienia jednego z warunków uprawniających do świadczeń (por. wyrok Sądu Najwyższego - Izba Pracy, Ubezpieczeń Społecznych i Spraw Publicznych z 2010-05-26, II UK 354/09).

Stosownie do treści art. 365 §1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i sąd, który je wydał, lecz również inne sądy oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Związanie treścią prawomocnego orzeczenia oznacza nakaz przyjmowania przez podmioty wymienione w art. 365 § 1 k.p.c., że w objętej orzeczeniem sytuacji faktycznej stan prawny przedstawia się tak, jak to wynika z sentencji wiążącego orzeczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20 maja 2011 r. w sprawie IV CSK 563/10 - LEX nr 864020)

Generalnie przyjmuje się, że w sprawie z zakresu ubezpieczeń społecznych wyrok nie ma powagi rzeczy osądzonej, jeżeli dotyczy odmowy przyznania świadczenia z ubezpieczenia społecznego, a po jego uprawomocnieniu się organ rentowy wydał nową decyzję, opartą na nowych dowodach mających wpływ na ujawnienie rzeczywistego stanu faktycznego i jego prawidłową ocenę, gdyż wydanie nowej decyzji uprawnia ubezpieczonego do złożenia od niej odwołania i zobowiązuje sąd do sprawdzenia jej prawidłowości (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 stycznia 1984 r., III URN 131/83, OSNCP 1984 nr 10, poz. 177; uchwałę z dnia 3 października 1996 r., II UZP 18/96, OSNAPiUS 1997 nr 7, poz. 117, a poprzednio uchwałę z dnia 20 września 1978 r., II UZP 7/78, OSNCP 1979 nr 3, poz. 48 oraz wyrok z dnia 8 października 1986 r., II URN 182/86, OSNCP 1987 nr 12, poz. 212). Powaga rzeczy osądzonej dotyczy tych orzeczeń sądów ubezpieczeń społecznych, których podstawa faktyczna nie może ulec zmianie lub gdy odwołanie od decyzji organu rentowego zostało oddalone po stwierdzeniu niespełnienia prawnych warunków do świadczenia wymaganych przed wydaniem decyzji będącej przedmiotem postępowania sądowego (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 13 grudnia 2005 r., II UK 61/05, OSNP 2006 nr 23-24, poz. 371 oraz wyrok z dnia 14 maja 2009 r., II UK 211/08, a także wyrok Sądu Apelacyjnego w Katowicach z dnia 26 kwietnia 2006 r., III AUA 3303/04 i postanowienie Sądu Apelacyjnego w Warszawie z dnia 12 października 2006 r., III AUA 842/06, OSA 2007 nr 10, poz. 17).

W sytuacji gdy występując z kolejnym wnioskiem o przyznanie prawa do emerytury z obniżonego wieku z tytułu pracy w szczególnych warunkach ubezpieczony nie wskazywał na zmianę okoliczności zaistniałą po wydaniu poprzedniej decyzji odmownej organu rentowego, od której odwołanie zostało oddalone prawomocnym wyrokiem sądowym, lecz domagał się ponownej oceny jego prawa do dochodzonego świadczenia z uwzględnieniem okresu zatrudnienia uprzednio nieuznanego za pracę w szczególnych warunkach, jego wniosek należało traktować jako złożony w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS. Jeśli zatem organ rentowy nie stwierdził zaistnienia określonych w tym przepisie przesłanek do wznowienia postępowania, powinien wydać decyzję odmawiającą ponownego ustalenia prawa wnioskodawcy do wcześniejszej emerytury. Skoro wydał decyzję odmawiającą prawa do świadczenia, należy przyjąć, iż doszło do wznowienia postępowania w sprawie i ponownego rozważenia przez organ rentowy zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy. Rozpoznając odwołanie od tej decyzji sąd powinien zatem skontrolować w pierwszej kolejności dopuszczalność przedmiotowego wniosku w świetle art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, a w razie uznania spełnienia przez ubezpieczonego warunków wynikających z tego przepisu - dokonać ustaleń w zakresie stanu faktycznego sprawy, z uwzględnieniem przedłożonych przez wnioskodawcę nowych dowodów (także tych zgłoszonych w postępowaniu odwoławczym) i na tej podstawie ponownie ocenić roszczenia emerytalne ubezpieczonego w świetle właściwych przepisów prawa materialnego. Tymi nowymi dowodami mogą być zeznania świadków nieprzesłuchiwanych w poprzednim postępowaniu sądowym oraz dokumenty w postaci akt emerytalnych tych osób. W razie złożenia odwołania od decyzji organu rentowego wydanej w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS, nie obowiązuje prekluzja dowodowa, ograniczająca możliwość zgłaszania wniosków dowodowych do etapu postepowania administracyjnego poprzedzającego wydanie tejże decyzji. Ubezpieczony może zatem także w postępowaniu sądowym powoływać się na nowe okoliczności oraz dowody uzasadniające wznowienie postępowania w trybie tego przepisu i rzutujące na jego prawo do wnioskowanego świadczenia (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 27 marca 2014 roku, III UK 115/13, LEX nr 1554419).

Odnosząc powyższe rozważania do realiów tej sprawy stwierdzić należy, że kolejny wniosek ubezpieczonego o przeliczenie świadczenia z uwzględnieniem wynagrodzenia uzyskanego w okresie zatrudnienia w (...) w B., był wnioskiem złożonym w trybie art. 114 ust. 1 ustawy o emeryturach i rentach z funduszu ubezpieczeń społecznych. Ponieważ organ rentowy wydał decyzję odmawiającą przyznania prawa do świadczenia, doszło do wznowienia postępowania w sprawie i ponownego rozważenia przez organ rentowy zasadności roszczeń emerytalnych wnioskodawcy. W postępowaniu zainicjowanym tym wnioskiem ubezpieczony przedstawił nowe dowody w postaci angaży z sierpnia 1971 roku dotyczących pracowników zatrudnionych w (...) w B. w VII grupie zaszeregowania ze stawką 9,20 zł na godzinę oraz w grupie VIII ze stawką 10,50 zł na godzinę, a ponadto (...) dla (...) Przedsiębiorstw (...) z 1957 r. Nowym dowodem jest również opinia biegłego sądowego w dziedzinie księgowości sporządzona w celu ustalenia wysokości wynagrodzenia wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w (...) w B.. W konsekwencji w sprawie nie zachodzi powaga rzeczy osądzonej uniemożliwiająca ponowne rozpoznanie przez organ rentowy oraz sąd, kwestii przeliczenia świadczenia emerytalnego wnioskodawcy.

W niniejszej sprawie wnioskodawca domagał się przeliczenia emerytury przy uwzględnieniu wynagrodzenia uzyskiwanego w Państwowym Ośrodku (...) w B. w okresie od dnia 19 maja 1965 roku do dnia 3 sierpnia 1968 roku.

Organ rentowy w tym zakresie stanął na stanowisku, iż w sytuacji gdy z dokumentacji innej niż płacowa oraz angaży płacowych nie dotyczących wnioskodawcy wynika, że wynagrodzenie było określone stawką godzinową, to wynagrodzenie stanowiące podstawę wymiaru emerytury może być ustalone tylko w przypadku, gdy została określona liczba godzin, jaką pracownik faktycznie przepracował w danym okresie na określonym stanowisku (dziennie, tygodniowo lub miesięcznie).

Należy przypomnieć, że w rozumieniu § 20 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie postępowania o świadczenia emerytalno- rentowe i zasad wypłaty tych świadczeń (Dz.U. Nr 10, poz. 49 ze zm.) środkiem dowodowym stwierdzającym wysokość zarobku lub dochodu stanowiącego podstawę wymiaru emerytury lub renty są dla pracowników zaświadczenia zakładów pracy wystawione według wzoru ustalonego przez ZUS albo legitymacja ubezpieczeniowa zawierająca wpisy dotyczące okresów zatrudnienia i wysokości osiąganych zarobków. Niemniej jednak w postępowaniu sądowym nie mają powyższe ograniczenia dowodowe nie mają zastosowania, a Sąd rozpoznając sprawę z zakresu ubezpieczeń społecznych czyni ustalenia faktyczne w oparciu o wszystkie środki dowodowe wymienione w Kodeksie postępowania cywilnego.

W związku z powyższym dokonując ustaleń w zakresie wysokości zarobków wnioskodawcy w okresie zatrudnienia w Państwowym Ośrodku (...) w B. Sąd oparł się na zgromadzonych dokumentach, zeznaniach wnioskodawcy oraz opinii biegłego sądowego w dziedzinie rachunkowości. Wynika z nich w sposób nie budzący wątpliwości, że wnioskodawca był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy. Normy czasu pracy na stanowisku wnioskodawcy zostały określone w (...) dla (...) Przedsiębiorstw (...). Wynagrodzenie wnioskodawcy było określone stawką godzinową dla VII grupy zaszeregowania w okresie od 19 maja 1965 r. do 31 listopada 1967 r. oraz stawką godzinową dla VIII grupy zaszeregowania w okresie od 1 grudnia 1967 r. do 3 sierpnia 1968 r. Ponadto obejmowało premię zgodnie z (...) dla (...) Przedsiębiorstw (...). Ze złożonych angaży płacowych innych pracowników zatrudnionych na tym samym stanowiskach wynika, że stawka godzinowa dla VII grupy zaszeregowania wynosiła 9,20 zł, a dla VIII grupy zaszeregowania 10,50 zł. Premia zgodnie z zeznaniami wnioskodawcy wynosiła co najmniej 15 % wynagrodzenia. Potwierdza to analiza wynagrodzenia wnioskodawcy za wrzesień 1965 r., które wyniosło 2 038 zł i po odliczeniu wynagrodzenia za przepracowane godziny w wysokości 1 766,40 zł obejmowało premię w kwocie 271,60 zł, stanowiącą 15,376 % wynagrodzenia zasadniczego. Zgodnie z (...) premia dla stanowiska pracy zajmowanego przez wnioskodawcę wynosiła do 40 % wynagrodzenia zasadniczego, a w przypadku wykonywania napraw poza terenem zakładu pracy wyniosła do 50 % wynagrodzenia zasadniczego. Należy również wskazać, że w okresie od 12 lipca 1965 roku do 12 lipca 1968 roku wnioskodawca otrzymywał dodatkowo kwotę 80 zł miesięcznie za szkolenie innego pracownika w zawodzie montera ciągnikowego. Sąd uznał również za wiarygodne zeznania samego wnioskodawcy, które są zgodne z danymi wynikającymi z dokumentów zgormadzonych w aktach sprawy. Wysokość wynagrodzenia wnioskodawcy w poszczególnych okresach została ustalona na podstawie opinii biegłego w dziedzinie rachunkowości, której strony nie kwestionowały.

Przepis art. 111 ust 1 ustawy o emeryturach i rentach z FUS pozwala na ponowne obliczenie wysokości emerytury lub renty, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, od podstawy wymiaru ustalonej w myśl art. 15, jeżeli do jej obliczenia wskazano podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie społeczne lub ubezpieczenia emerytalne i rentowe na podstawie przepisów prawa polskiego:

1)z liczby kolejnych lat kalendarzowych i w okresie wskazanym do ustalenia poprzedniej podstawy wymiaru świadczenia,

2) z kolejnych 10 lat kalendarzowych wybranych z 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłoszono wniosek o przyznanie emerytury lub renty albo o ponowne ustalenie emerytury lub renty, z uwzględnieniem art. 176,

3) z 20 lat kalendarzowych wybranych z całego okresu podlegania ubezpieczeniu, przypadających przed rokiem zgłoszenia wniosku o ponowne ustalenie emerytury lub renty,

- a wskaźnik wysokości podstawy wymiaru jest wyższy od poprzednio obliczonego.

Po przeliczeniu emerytury wnioskodawcy z uwzględnieniem 20 najkorzystniejszych lat kalendarzowych wybranych z całego okresu ubezpieczenia tj. z lat 1963-1973, 1975-1978, 1984-1988 przy przyjęciu zarobków wnioskodawcy w wysokości ustalonej na podstawie opinii biegłego hipotetyczny wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury wnioskodawcy – jak wynika z wyliczeń organu rentowego – wyniesie 72,60%.

Biorąc pod uwagę, że tak ustalony wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury jest wyższy od poprzednio ustalonego przez organ rentowy ( 61,32%), odwołanie wnioskodawcy należało uznać w części za zasadne.

W związku z powyższym Sąd Okręgowy na mocy art. 477 14 § 2 k.p.c. zmienił częściowo zaskarżoną decyzję i przyznał wnioskodawcy prawo do przeliczenia świadczenia poczynając od miesiąca złożenia wniosku tj. od października 2015 r.

W pozostałej części odwołanie podlegało oddaleniu na podstawie art. 477 14 § 1 k.p.c.

Wnioskodawca we wniosku z dnia 24 sierpnia 2015 roku wskazał bowiem do obliczenia świadczenia podstawę wymiaru składek z kolejnych 10 lat kalendarzowych przypadających przed okresem 20 lat kalendarzowych, poprzedzających bezpośrednio rok kalendarzowy, w którym zgłosił wniosek o przyznanie emerytury.

Ponadto wnioskodawca niezasadnie domagał się wliczenia do podstawy wymiaru składek za okres 1965 -1968 kwoty trzynastej pensji, którą otrzymywał. W tym okresie nagrody i premie z zysku do podziału nazwane jako trzynasta pensja lub Zakładowy Fundusz Nagród nie stanowiły składnika wynagrodzeń osobowych, a więc nie były od nich naliczane składki na ubezpieczenia społeczne. Przedmiotowe nagrody zostały objęte składkami na ubezpieczenie społeczne dopiero od dnia 1 stycznia 1991 roku. Wobec powyższego brak było podstaw do wliczenia kwot trzynastej pensji do podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie społecznie wnioskodawcy w latach 1965-1968.