Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 listopada 2016 r.

Sąd Rejonowy Szczecin-Prawobrzeże i Zachód w Szczecinie III Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący:	SSR Irma Lorenc
Protokolant:	sekr. sądowy Anna Gnidzińska

po rozpoznaniu w dniu 9 listopada 2016 r. w Szczecinie

na rozprawie

sprawy z powództwa P. S.

przeciwko D. T.

o zapłatę

oraz z powództwa wzajemnego D. T.

przeciwko P. S.

o zapłatę

I.  z powództwa głównego:

1.  zasądza od pozwanego – powoda wzajemnego D. T. na rzecz powoda – pozwanego wzajemnego P. S. kwotę 1.593,69 zł (jeden tysiąc pięćset dziewięćdziesiąt trzy złote sześćdziesiąt dziewięć groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 września 2014 r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo główne w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od pozwanego – powoda wzajemnego na rzecz powoda – pozwanego wzajemnego kwotę 359,44 zł (trzysta pięćdziesiąt dziewięć złotych czterdzieści cztery grosze) tytułem kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od powoda – pozwanego wzajemnego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 275,66 zł (dwieście siedemdziesiąt pięć złotych sześćdziesiąt sześć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego – powoda wzajemnego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 535,10 zł (pięćset trzydzieści pięć złotych dziesięć groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych ;

I.  z powództwa wzajemnego:

1.  zasądza od powoda – pozwanego wzajemnego na rzecz pozwanego – powoda wzajemnego kwotę 1.845 zł (jeden tysiąc osiemset czterdzieści pięć złotych) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 15 października 2014 r. do dnia zapłaty,

2.  oddala powództwo wzajemne w pozostałym zakresie,

3.  zasądza od powoda – pozwanego wzajemnego na rzecz pozwanego – powoda wzajemnego kwotę 268,50 zł (dwieście sześćdziesiąt osiem złotych pięćdziesiąt groszy) tytułem kosztów procesu,

4.  nakazuje pobrać od powoda – pozwanego wzajemnego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 498,62 zł (czterysta dziewięćdziesiąt osiem złotych sześćdziesiąt dwa grosze) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych,

5.  nakazuje pobrać od pozwanego – powoda wzajemnego na rzecz Skarbu Państwa kwotę 312,14 zł (trzysta dwanaście złotych czternaście groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych.

Sygn. akt III C 678/15

UZASADNIENIE

w postępowaniu zwykłym

W dniu 21 października 2014 r. powód – pozwany wzajemny P. S., zwany dalej powodem, wniósł o zasądzenie od pozwanego – powoda wzajemnego D. T., zwanego dalej pozwanym, kwoty 2.412,19 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 19 września 2014 r. i kosztami postępowania. W uzasadnieniu pozwu wskazano, iż strony zawarły umowę o wykonanie ogrodzenia wokół posesji pozwanego w G., przy czym powód wykonał prace zgodnie ze sztuką budowlaną i zamówieniem, zaś pozwany nie zgłosił do nich zastrzeżeń. W wyniku finalnego rozliczenia stron udokumentowanego fakturą VAT nr (...) do zapłaty pozostaje pozwanemu 2.412,19 zł.

W sprzeciwie od wydanego w tej sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym pozwany wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie na swą rzecz od powoda kosztów postępowania. Pozwany zarzucił powodowi nienależyte wykonanie umowy, a także objęcie fakturą VAT nr (...) prac związanych z usuwaniem wad dzieła przez pozwanego, które nie stanowiły prac dodatkowych – takich powodowi bowiem nie zlecał. Pozwany wskazał, że z uwagi na wady dzieła żądał obniżenia jego ceny o 8.500 zł netto, stanowiącej koszt ich usunięcia oraz zwrotu powstałej w wyniku tego nadwyżki wynagrodzenia. Pozwany podniósł, iż z faktury VAT nr (...) powinny być usunięte pozycje 5-11, a pozycja 1 powinna zostać skorygowana, a ponadto, że dokonał kompensaty swych wzajemnych wierzytelności z wierzytelnością powoda.

W dniu 29 grudnia 2014 r. pozwany złożył pozew wzajemny, w którym domagał się zasądzenia od powoda kwoty 3.000 zł z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od 1 maja 2014 r. oraz kosztami postępowania. Pozwany wskazał, że objęta jego pozwem kwota to część z kwoty 8.500 zł netto, o którą jego zdaniem należy obniżyć wynagrodzenie powoda za wykonanie ogrodzenia, z uwagi na jego wady. Pozwany stanął na stanowisku, że odsetki ustawowe za opóźnienie winny być naliczane od dnia następnego po wskazanej w umowie dacie dostawy i montażu ogrodzenia.

W odpowiedzi na pozew wzajemny powód wniósł o oddalenie powództwa wzajemnego i zasądzenie na swą rzecz od pozwanego kosztów postępowania, kwestionując zasadność twierdzeń pozwanego wyrażonych w sprzeciwie od nakazu zapłaty oraz pozwie wzajemnym i podtrzymując stanowisko wyrażone w pozwie. Powód wywodził w szczególności, iż prace objęte fakturą VAT nr (...) uznane przez pozwanego za związane z usuwaniem usterek dzieła były pracami dodatkowymi, wykraczającymi ponad standardowe wykonanie ogrodzenia, a pozwany odebrał ogrodzenie bez zastrzeżeń.

W toku dalszego postępowania strony konsekwentnie podtrzymywały swe stanowiska procesowe.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 11 stycznia 2014 r. powód P. S. zawarł z pozwanym D. T. umowę, w której zobowiązał się wykonać na terenie posesji pozwanego przy ul. (...) w G. ogrodzenie, którego wygląd i parametry określono w załącznikach do umowy, na których podstawie powód zobowiązał się wykonać w terminie 10 dni od podpisania umowy wzór jednego przęsła, który miał zostać poddany ostatecznej weryfikacji przez pozwanego (pkt 1.1 i 1.2 umowy).

Termin wykonania prac w pkt 1.3 umowy określono na 30 kwietnia 2014 r.

Zakresem prac strony objęły w punkcie 1.4 umowy :

- wykonanie ogrodzenia, tj. bramy przesuwnej o długości 5,5 m, furtki wejściowej z elektrozaczepem, dwóch furtek do śmietnika, w tym jednego z częścią nieruchomą, dwunastu przęseł po ok. 2,5 m,

- wykonanie otworów technologicznych pod cynkowanie ogniowe,

- cynkowanie i malowanie proszkowe,

- transport i montaż ogrodzenia,

- dostawę i montaż automatu (...) z dwoma pilotami, listwą zębatą, fotokomórkami i radiem do bramy garażowej.

Zgodnie z punktem 1.1 umowy cynkowanie i malowanie powód miał zlecić podwykonawcy, za którego działania odpowiadał jak za własne.

W punkcie 1.8 umowy powód oświadczył, że gwarantuje prawidłowość i kompletność wykonania przedmiotu umowy, prawidłowość montażu elementów wyposażenia oraz że całość wykonywanych robót będzie zgodna z najwyższą starannością.

Pozwany w punkcie 1.9 umowy zobowiązał się dokonać odbioru częściowego ogrodzenia, po którym będzie ono zawiezione do cynkowni i malarni, natomiast zgodnie z punktem 1.10 umowy odbiór końcowy miał nastąpić po zamontowaniu ogrodzenia u pozwanego.

W punkcie 1.11 umowy strony określiły koszt poszczególnych elementów umowy:

- wykonanie ogrodzenia 13.600 zł netto,

- montaż ogrodzenia 1.500 zł netto,

- dostawa i montaż automatu Nice (z pilotami, radiem, fotokomórkami) 3.000 zł netto,

- cynkowanie 1.400 zł netto,

- malowanie 1.400 zł netto,

łącznie 20.900 zł netto.

Zgodnie z punktem 2.1 umowy pozwany zobowiązany była zapłacić powodowi:

- w terminie 7 dni od podpisania umowy zaliczkę w wysokości 5.000 zł netto,

- w dniu częściowego odbioru ogrodzenia – 5.000 zł netto,

- w dniu dostawy pomalowanego ogrodzenia – 4.000 zł netto,

- w dniu zamontowania ogrodzenia – 6.800 zł netto.

W punkcie 1.12 umowy wskazano, że pozwany wykonał odpowiedni fundament pod bramę przesuwną i doprowadził kable zasilające do automatu i fotokomórek pod kątem wymiarów i położenia, z czym powód zapoznał się podczas wizji lokalnej i nie zgłasza uwag. Pozwany zlecił R. R. (1) wykonanie zarówno fundamentu ogrodzenia, jak i wylewki pod słupek bramy, w miejscu zaakceptowanym przez powoda. R. R. (1) był również wykonawcą słupków i betonowych cokołów ogrodzenia.

Po zawarciu umowy strony zgodnie wyłączyły z zakresu prac nią objętych dostawę i montaż automatu Nice wraz z fotokomórkami, pilotami i radiem.

Dowody:

- umowa z dnia 11.01.2014 r. k. 14-17 z załącznikami k. 18-23

- zeznania świadka B. P. k. 169-172

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

- zeznania powoda k. 172-176

- zeznania pozwanego k. 176-180

Pozwany zawarł z powodem również ustną umowę o malowanie kratki wentylacyjnej i wykonanie łuku z rury, przy czym strony nie uzgadniały wysokości wynagrodzenia z tego tytułu. Pozwany nie kwestionował prawidłowości malowania kratki wentylacyjnej, natomiast łuk z rury jego zdaniem został wykonany nieprawidłowo.

Dowody:

- zeznania powoda k. 172-176

- zeznania pozwanego k. 176-180

Po wykonaniu pierwszego przęsła ogrodzenia, przed jego ocynkowaniem, powód okazał je pozwanemu. Posiadało ono otwory technologiczne zarówno podłużne, jak i okrągłe. Pozwany zaakceptował przęsło bez zastrzeżeń i podpisał protokół odbioru częściowego zgodnie z punktem 1.9 umowy.

Powód wykonał następnie pozostałe elementy ogrodzenia, po czym przekazał je do ocynkowania, a po ocynkowaniu zlecił ich malowanie B. P. (2). Po wykonaniu prac malarskich pozwanemu i jego małżonce okazano pomalowane elementy złożone na paletach jeden na drugim, wówczas pozwany nie zgłaszał powodowi uwag co od ich stanu.

W trakcie montażu przez powoda ogrodzenia, który zakończył się w dniu 30 kwietnia 2014 r., pozwany zgłosił powodowi zastrzeżenia co do jakości malowania przęseł, przy czym kwestionowane miejsca oznaczył karteczkami, nadto zasygnalizował potrzebę wykonania zaprawek malarskich, montażu zaślepki na słupek lampy sygnalizacyjnej i jeszcze jednej brakującej zaślepki. Wskazał również na konieczność przestawienia uchwytów do bramy z montażem gumowych wkładek oraz słupka do bramy, a także wyregulowania bramy, aby zapewnić jej stabilność. Po zamontowaniu bramy okazało się bowiem, że nadmiernie drga przy przesuwaniu się. Powód nie kwestionował zastrzeżeń pozwanego w tym przedmiocie i wykonał prace przez niego wskazane, w tym zlecił B. P. (2) przemalowanie określonych przez pozwanego przęseł, wykonał zaprawki malarskie, jak również przestawił słupek bramowy, zamontował podpory do słupka bramowego i podwójny uchwyt do rolki bramowej wraz z dodatkową rolką. W związku z koniecznością przestawienia słupka bramowego pozwany zlecił R. R. (1) wykonanie ponownie wylewki pod tenże słupek, w innym, wskazanym przez powoda, miejscu.

Ponadto pozwany zlecił powodowi wykonanie prac dodatkowych, nie związanych z usuwaniem usterek , tj. montaż trzech klamek, innych niż zaproponowane przez powoda, a które zakupił w dniu 5 maja 2014 r. za kwotę 78,56 zł i w dniu 13 maja 2014 r. za kwotę 90 zł, przeznaczonych do furtki wejściowej i furtek śmietnikowych, a także montaż osłon na zawiasy przy furtce. W ramach umowy z dnia 11 stycznia 2014 r. powód zamontował listwę zębatą.

Dowody:

- korespondencja e-mail k. 24, 41

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

- zeznania świadka R. R. k. 149-151

- zeznania świadka B. P. k. 169-172

- zeznania powoda k. 172-176

- zeznania pozwanego k. 176-180

W dniu 11 maja 2014 r. pozwany zgłosił powodowi niedomalowanie łączników, a także to, iż są one krzywo zamontowane, ponadto wskazał, iż inne usterki nie zostały jeszcze usunięte, co za tym idzie nie może mieć miejsca odbiór końcowy ogrodzenia i ostateczne rozliczenie, którego domagał się powód.

W dniu 4 czerwca 2014 r. powód poinformował pozwanego o zamontowaniu furtki śmietnikowej i osłon na jej zawiasy, jak również o założeniu klamki do furtki wejściowej, a także o gotowości do dostarczenia uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych, po ich przemalowaniu.

Dowody:

- wiadomości e-mail z dnia 11.05.2014 r. k. 42 -43

- wiadomość e-mail z dnia 4.06.2014r. k. 44

- zeznania powoda k. 172-176

- zeznania pozwanego k. 176-180

W dniu 5 czerwca 2014 r. pozwany kupił wkręty SPAX do montażu łączników za kwotę 87,02 zł, albowiem wkręty zastosowane uprzednio przez powoda były one nieodpowiednie do tego celu. Na zlecenie pozwanego R. R. (1)przygotował otwory i zamontował uchwyty do betonowych słupków ogrodzeniowych oraz wykonał powtórną wylewkę pod słupek bramy. Otrzymał za te prace wynagrodzenie w kwocie 479,70 zł, ujęte w fakturze z dnia 30 czerwca 2014 r. Po tych pracach powód dokonał ponownego montażu przemalowanych przęseł.

Pozwany zlecił również R. R. (1) naprawę daszków na słupkach ogrodzeniowych oraz powtórne malowanie słupków betonowych farbą elewacyjną za wynagrodzeniem w kwocie 492 zł, ujętym w fakturze z dnia 31 sierpnia 2014 r.

Dowody:

- wz-specyfikacja dostawy k. 66

- faktura z dnia 30.06.2014 r. k. 67

- faktura z dnia 31.08.2014 r. k. 68

- faktura z dnia 5.05.2014 r. k. 69

- faktura z dnia 13.05.2014 r. k. 70

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

- zeznania świadka R. R. k. 149-151

- zeznania pozwanego k. 176-180

W dniu 27 czerwca 2014 r. strony sporządziły protokół odbioru prac wykonanych wg umowy z dnia 11 stycznia 2014 r., w którym wskazały, że ogrodzenie wykonano zgodnie z umową, bez montażu automatu do bramy na życzenie pozwanego.

Dowód:

- protokół odbioru k. 25

W dniu 3 lipca 2014 r. powód wystawił pozwanemu fakturę VAT nr (...), w której ujął następujące pozycje:

- ogrodzenie według umowy z dnia 11 stycznia 2014 r. – 22.017 zł brutto (17.900 zł netto ), obniżone o wpłaty pozwanego w łącznej wysokości 17.799,99 zł brutto oraz kwotę 3.000 zł netto wynikającą z wyłączenia z zakresu prac automatu Nice z pilotami, radiem i fotokomórkami, zgodnie z czym do zapłaty pozostawała z tego tytułu kwota 4.217,01 zł,

- listwa zębata – 295,20 zł brutto,

- kabel do fotokomórek wraz z montażem – 147,60 zł brutto,

- podpory do słupka bramowego z montażem – 49,20 zł brutto,

- osłony na zawiasy – 49,20 zł brutto,

- łuk z rury – materiał, gięcie, transport do chromowni – 95,94 zł brutto,

- uchwyt podwójny do rolki bramowej razem z dodatkową rolką – 59,04 zł brutto,

- malowanie kratki wentylacyjnej – 18,45 zł brutto.

Wskazane w fakturze wynagrodzenie powoda odpowiadało cenom rynkowym za tego rodzaju prace.

Wykonanie podpór do słupka bramowego, a także podwójnego uchwytu do rolki bramowej wraz z dodatkową rolką związane było z usuwaniem wad prac powoda przejawiających się nieprawidłową pracą bramy. Osłony na zawiasy powód zamontował na życzenie pozwanego, co stanowiło pracę dodatkową, nie objętą umową. Z kolei kabel do fotokomórek nie został zamontowany przez powoda, lecz przez pozwanego.

Z kwoty objętej fakturą VAT nr (...) pozwany w dniu 25 lipca 2014 r. uregulował 2.419,45 zł tytułem reszty wynagrodzenia powoda za wykonanie ogrodzenia. Z tego tytułu pozostało pozwanemu do zapłaty 1.797,56 zł. Ponadto pozwany winien zapłacić 295,20 zł za listwę zębatą, 49,20 zł za osłony na zawiasy i 18,45 zł za malowanie kratki wentylacyjnej. Łącznie do zapłaty pozostaje pozwanemu kwota 2.160,41 zł.

Dowody:

- faktura VAT nr (...) k. 26

- potwierdzenie przelewu k. 28

- wiadomość e-mail z dnia 24.07.2014 r. k. 45-47

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

- zeznania powoda k. 172-176

- zeznania pozwanego k. 176-180

W wiadomości e-mail z dnia 15 lipca 2014 r. pełnomocnik pozwanego przedstawił powodowi propozycję ugody, z uwzględnieniem roszczeń zgłaszanych przez strony, na którą powód nie odpowiedział. W związku z czym pełnomocnik pozwanego w dniu 24 lipca 2014 r. przedstawił do potrącenia z wierzytelnością wobec powoda należności z tytułu:

- dostawy wkrętów do montażu łączników - 87,02 zł,

- wykonania otworów i montażu uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych oraz powtórnej wylewki pod słupek bramy – 479,70 zł,

- dostawy klamek do furtki wejściowej i furtek do śmietnika – 186,95 zł,

- naprawy uszkodzonych daszków na słupkach ogrodzeniowych – 184,50 zł,

- powtórnego malowania słupków betonowych farbą elewacyjną - 307,50 zł,

- opóźnienia w realizacji umowy – odsetki ustawowe w kwocie 428,88 zł od kwoty 21.884 zł.

Wydatki pozwanego związane z dostawą kołków rozporowych, wykonania otworów i montażu uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych oraz powtórnej wylewki pod słupek bramy, w łącznej wysokości 566,72 zł, konieczne były w celu usunięcia wad prac powoda.

Dowody:

- pełnomocnictwo k. 40

- wiadomość e-mail z dnia 15.07.2014 r. k. 45-46

- wiadomość e-mail z dnia 24.07.2014 r. k. 45

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

Pismem z dnia 27 sierpnia 2014 r. powód wezwał pozwanego do zapłaty kwoty 2.412,19 zł z tytułu ww. faktury. Pismo to doręczono pozwanemu 4 września 2014 r.

Dowody:

- wezwanie do zapłaty z dnia 27.08.2014 r. k. 27

- potwierdzenie odbioru k. 29

Pozwany zwrócił się do T. S. (1) i R. L., posiadających uprawnienia do badań wizualnych konstrukcji stalowych o ocenę prawidłowości wykonania ogrodzenia, co skutkowało sporządzeniem przez te osoby po dokonaniu oględzin protokołu z inspekcji z dnia 9 września 2014 r., w którym zarzucono braki spoin w połączeniach elementów składowych ogrodzenia, występowanie w wielu miejscach tylko spoin sczepnych, braki dokończenia spawania, niedokończone spoiny, które nie zamykają powierzchni niezabezpieczonych antykorozyjnie, niezgodności spawalnicze spoin, nadlewy cynku, powodujące nierówności powierzchni, a także, że poprawki malarskie wykonane są ręcznie i nie są jednolite z pozostałą powłoką malarską wykonaną metodą proszkową.

Pozwany w dniu 17 września 2014 r. uzyskał w (...) Sp. z o.o. w S. kosztorys wykonania prac związanych z usunięciem usterek wskazanych w ww. protokole na kwotę 8.500 zł netto.

W piśmie z dnia 19 września 2014 r. skierowanym do powoda i jego pełnomocnika pełnomocnik pozwanego, w jego imieniu zażądał obniżenia ceny ogrodzenia o kwotę 8.500 zł netto i zwrotu nadwyżki powstałej w jego wskutek, wyszczególniając w nim wady ogrodzenia wskazane w protokole inspekcji z dnia 9 września 2014 r. Ponowił również oświadczenie o potrąceniu, zwarte w wiadomości e-mail z dnia 24 lipca 2014 r. , a także zakwestionował prawidłowość wystawienia faktury VAT nr (...). Do pisma pozwany dołączył protokół z inspekcji, zdjęcia oraz kosztorys na wykonanie naprawy ogrodzenia.

Pismo to przesłano przesyłkami poleconymi do pełnomocnika powoda w dniu 22 września 2014 r., a do powoda w dniu 23 września 2014 r.

Dowody:

- protokół inspekcji z zał. k. 60-64

- kosztorys k. 65

- pisma z dnia 19.09.2014 r. k. 48, 51-58

- potwierdzenia nadania k. 49-50, 59

- zeznania świadka T. S. k. 151-152

Ogrodzenie wykonane przez powoda posiada następujące wady, które istniały w dniu 9 września 2014 r. :

- pęknięcia farby i cynku na połączeniu pionowych słupków wypełniających z poziomymi elementami prostymi i łukowymi,

- pęknięcia na połączeniach elementów wypełniających poziomych ze słupkiem ramki zewnętrznej,

- niestarannie, nierównomiernie rozprowadzona farba w miejscach wykonywania poprawek malarskich,

a także powstałe po tej dacie, a przed 12 marca 2016 r. :

- pęknięcie uchwytu lampki sygnalizacyjnej,

- korozja na prawym górnym uchwycie zawiasu furtki tylnej śmietnika, bramie przesuwnej, zaczepie furtki głównej, uchwycie dolnym zawiasu furtki głównej.

Koszt usunięcia tych wad wynosi 1.500 zł netto. Możliwe jest ich usunięcie w miejscu montażu ogrodzenia.

Dowody:

- zdjęcia – płyty CD k. 71, 213, k. 147, 162-168, k. 282-284

- opinia biegłego sądowego z dnia 4.04.2016 r. k. 192-223

- opinia uzupełniająca biegłego sądowego z dnia 6.08.2016 r. k. 265-271 z dokumentacją zdjęciową płyta CD k. 272

- wyjaśnienia biegłego sądowego do opinii k. 317-320

Sąd zważył, co następuje:

Oba powództwa – zarówno główne, jak i wzajemne – zasługiwały na częściowe uwzględnienie.

Podstawę prawną żądania powoda stanowił przepis art. 627 k.c., zgodnie z którym przez umowę o dzieło przyjmujący zamówienie zobowiązuje się do wykonania oznaczonego dzieła, a zamawiający do zapłaty wynagrodzenia. Powód domagał się bowiem w niniejszym postępowaniu zapłaty nieuregulowanej przez pozwanego części należności ujętej w fakturze VAT nr (...), która obejmowała nieuiszczone wynagrodzenie za wykonanie ogrodzenia zgodnie z umową z dnia 11 stycznia 2014 r. oraz montaż listwy zębatej, kabla do fotokomórek, podpór słupka bramowego, osłon na zawiasy i uchwytu podwójnego do rolki bramowej z podwójną rolką, które to prace pozwany miał zlecić dodatkowo powodowi w związku z wykonaniem ogrodzenia, jak i czynności objęte odrębną umową o wykonanie łuku z rury i malowanie kratki wentylacyjnej.

Wskazać w tym miejscu należy, iż w przedmiotowej sprawie w odniesieniu do umowy o wykonanie ogrodzenia i prac z nim związanych nie znalazły zastosowania, przywoływane przez pełnomocnika pozwanego, przepisy ustawy z dnia z dnia 27 lipca 2002 r. o szczególnych warunkach sprzedaży konsumenckiej oraz o zmianie Kodeksu cywilnego, albowiem przedmiot umowy stron nie stanowił rzeczy ruchomej – po zamontowaniu ogrodzenie stało się częścią składową nieruchomości pozwanego (por. art. 48 k.c.). Tymczasem przepis art. 627 ¹ k.c., który utracił moc 25 grudnia 2014 r., nakazywał stosować odpowiednio przepisy o sprzedaży konsumenckiej do umowy zawartej, w zakresie działalności przedsiębiorstwa przyjmującego zamówienie, z osobą fizyczną, która zamawia w celu niezwiązanym z jej działalnością gospodarczą ani zawodową, dzieło, będące rzeczą ruchomą.

W tych okolicznościach podstawy prawnej żądania pozwu wzajemnego należało upatrywać w zakresie wad, które ujawniły się w ciągu roku od oddania dzieła w art. 637 § 2 k.c. uchylonym 25 grudnia 2014 r., zgodnie z którym gdy wady dzieła usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego. Co do pozostałych wad – podstawę taką stanowił art. 471 k.c., zgodnie z którym dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. O tym będzie mowa w dalszej części uzasadnienia.

Wskazać w tym miejscu należy, iż stan faktyczny niniejszej sprawy ustalono w oparciu o dowody z dokumentów, zdjęcia, a także zeznania świadków i stron, którym w zakresie, w jakim były one z sobą zbieżne należało dać wiarę. Istotne dla rozstrzygnięcia okazały się jednak wnioski i ustalenia biegłego sądowego A. K., zawarte w opinii głównej, uszczegółowione w opinii uzupełniającej i wyjaśnieniach złożonych na rozprawie. Sąd nie znalazł podstaw do tego, by pochodzące od biegłego dowody uznać za niewiarygodne, zwłaszcza, że stanowisko biegłego zostało logicznie uzasadnione, poparte wiedzą i doświadczeniem biegłego. Biegły nie tylko odwołał się do własnych ustaleń poczynionych podczas oględzin, ale odniósł się także do innych dowodów przeprowadzonych w postępowaniu, co pozwoliło na wyjaśnienie zachodzących w zeznaniach stron rozbieżności. Wskazać należy, iż biegły w sposób wyczerpujący i przekonujący odniósł się do zarzutów stron zgłaszanych do jego opinii, zarówno w opinii uzupełniającej, jak i wyjaśnieniach podczas rozprawy, co czyniło jego opinie i wyjaśnienia miarodajnymi dla czynienia ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do pozwu głównego wskazać należy, że bezsporne w przedmiotowej sprawie było, że powód wykonał w całości prace objęte umową z dnia 11 stycznia 2014 r. , za wyjątkiem zgodnie wyłączonej przez strony z zakresu umowy dostawy i montażu automatu (...)z dwoma pilotami, fotokomórkami i radiem do bramy garażowej. Sporne przy tym pomiędzy stronami było, o jaką kwotę należało pomniejszyć wynagrodzenie powoda w związku z wyłączeniem ww. prac, a także czy zasadne było obciążenie pozwanego kwotą 295,20 zł za montaż listwy zębatej. W tym zakresie strony prezentowały odmienne stanowiska, przy czym nie sporządziły na tą okoliczność żadnego dokumentu. Odnosząc się zatem do treści spisanej przez nie umowy wskazać należy, iż w punkcie 1.4 dotyczącym zakresu prac objętych umową ujęto dostawę i montaż automatu (...)z dwoma pilotami, listwą zębatą, fotokomórkami i radiem do bramy garażowej, natomiast w punkcie 1.11 określającym koszt poszczególnych elementów umowy, ujęto dostawę i montaż automatu Nice (z pilotami, radiem i fotokomórkami), które wyceniono na 3.000 zł netto. Wprawdzie w punkcie 1.11 nie powtórzono tożsamych zapisów, co w punkcie 1.4, jednakże uwzględniając to, iż listwy zębatej nie objęto wprost żadną inną pozycją w punkcie 1.11, uznać należało, że pominięcie jej w tym punkcie umowy stanowiło jedynie przeoczenie. Z tego względu od wynagrodzenia za wykonanie ogrodzenia w kwocie 20.900 zł netto należało odjąć kwotę 3.000 zł netto z pozycji 1.11 umowy, a następnie dodać koszt montażu listwy zębatej – 295,20 zł brutto, mieszczący się w kwocie 3.000 zł netto, skoro w istocie powód dokonał jej montażu, a wysokości tego kosztu pozwany nie kwestionował, zatem uznać należało, iż odpowiadał on cenom rynkowym. Wskazać należy, iż zgodnie z opinią biegłego, popartą jego wyjaśnieniami na rozprawie listwa zębata nie stanowiła kompletu z automatem do bramy, podlega ona odrębnej sprzedaży, jednocześnie jednak brak było podstaw do przyjęcia, że stanowiła ona element ogrodzenia sensu stricto, za wykonanie którego strony w punkcie 1.11 przewidziały wynagrodzenie w kwocie 13.600 zł netto.

Łącznie zatem wynagrodzenie za wykonanie ogrodzenia wraz z montażem listwy zębatej wyniosło (20.900 zł netto – 3.000 zł netto = 17.900 zł netto ; 17.900 zł powiększone o 23 % VAT to 22.017 zł + 295,20 zł = 22.312,20 zł). Z kwoty tej pozwany, zgodnie z fakturą VAT nr (...), zapłacił łącznie 17.799,99 zł, więc do zapłaty na dzień wystawienia faktury pozostawało pozwanemu 4.512,21 zł. Po wystawieniu faktury pozwany zapłacił dodatkowo 2.419,45 zł, co za tym idzie za wykonanie ogrodzenia winien zapłacić 2.092,76 zł.

Ponadto pozwany zobowiązany był uiścić powodowi kwotę 49,20 zł za montaż osłon na zawiasy furtki śmietnikowej, które – jak wynikało z opinii biegłego sądowego – nie były konieczne dla zapewnienia prawidłowego działania furtki, czy też zabezpieczenia antykorozyjnego zawiasów, a spełniają wyłącznie funkcje estetyczne. Ich montaż nie został wyodrębniony w umowie, zatem Sąd uznał, że objęto je dodatkowym zleceniem pozwanego.

Zgodnie z art. 642 § 1 k.c. w braku odmiennej umowy przyjmującemu zamówienie należy się wynagrodzenie w chwili oddania dzieła. Skoro ww. prace pozwany odebrał w dniu 27 czerwca 2014 r., wówczas stało się wymagalne roszczenie powoda o zapłatę łącznie 2.141,96 zł.

Bezsporne w sprawie było, że powód na zlecenie pozwanego pomalował kratkę wentylacyjną. Skoro dzieło to zostało wykonane, a do prawidłowości jego wykonania pozwany nie miał zastrzeżeń, zgodnie z art. 643 k.c. pozwany winien je odebrać i stosownie do art. 642 § 1 k.c. zapłacić za nie wynagrodzenie. Ponieważ strony nie określiły jednoznacznie wynagrodzenia z tego tytułu, ani podstaw do jego ustalenia, w myśl art. 628 § 1 k.c. powodowi należało się zwykłe wynagrodzenie za dzieło tego rodzaju. Skoro pozwany nie kwestionował wysokości kosztów malowania kratki wentylacyjnej, Sąd uznał, że odpowiada on cenom rynkowym, powodowi należy się z tego tytułu kwota 18,45 zł.

Co się zaś tyczy należności za łuk z rury, wskazać należy, iż powód – mimo zarzutów pozwanego, iż dzieło w tym zakresie zostało wykonane niezgodnie z zamówieniem – nie wykazał, by było odmiennie. W sytuacji, gdy powód oddał dzieło, które nie było zgodne z jego zobowiązaniem, pozwany nie miał obowiązku go odebrać (por. art. 643 k.c.), a tym samym nie stało się wymagalne roszczenie powoda o zapłatę wynagrodzenia za wykonanie ww. łuku (co wynika z art. 642 § 1 k.c.).

Kolejno Sąd doszedł do przekonania, że niezasadne było obciążenie pozwanego w fakturze VAT nr (...) należnością za montaż kabla do fotokomórek w wysokości 147,60 zł. W punkcie 1.12 umowy z dnia 11 stycznia 2014 r. jednoznacznie wskazano, że pozwany doprowadził kable zasilające do automatu i fotokomórek pod kątem wymiarów i położenia, z czym powód zapoznał się podczas wizji lokalnej i nie zgłasza uwag. Powód nie wykazał, by było odmiennie, niźli strony zgodnie wskazały w umowie, ani, że w fakturze ujęto montaż innego kabla do fotokomórek, niż objęty ww. punktem umowy, stąd jego roszczenie w tym zakresie było pozbawione podstaw.

Sąd nie uznał za zasadne obciążenie pozwanego należnościami za montaż podpór do słupka bramowego oraz uchwytu podwójnego do rolki bramowej razem z dodatkową rolką. Uwzględniając zgodne w tej mierze zeznania świadka R. R. (1) oraz pozwanego, których powód nie podważył skutecznie innym dowodem, poza tym że złożył odmienne zeznania, należało przyjąć, że w istocie po zamontowaniu przez powoda bramy okazało się, że jej praca jest niestabilna. W tym zakresie Sąd wziął pod uwagę, że w wiadomościach e-mail z dnia 30 kwietnia 2014 r. i 1 maja 2014 r. strony były zgodne co do tego, iż konieczne jest w tej sytuacji zarówno przestawienie słupka bramowego, jak i montaż podpór do niego, czy podwójnego uchwytu do rolki bramowej wraz z dodatkową rolką. W żaden sposób powód wówczas nie zakwestionował potrzeby wykonania tych czynności, ani nie zaznaczył, iż podejmuje je wyłącznie na życzenie pozwanego. W tym stanie rzeczy, uwzględniając również opinię biegłego sądowego i jego wyjaśnienia, z których wynika, że czynności te należy wiązać z usuwaniem wad dzieła wykonanego przez powoda, w celu zmniejszenia drgań bramy, Sąd uznał, że roszczenie powoda o zapłatę kwot ujętych w poz. 7 i 10 nie było uzasadnione. Należy dodać jednocześnie, że brak było podstaw do przyjęcia, iż z bramą kolidował daszek betonowego słupka ogrodzenia, który pracownicy R. R. (1) mieli w związku z tym przycinać. Jak zwrócił uwagę biegły sądowy A. K. w swej opinii głównej, dwa daszki przy bramie przesuwnej, które miały być poprawiane, wyglądają identycznie, jak pozostałe, które nie miały być przycinane, co przeczy tezie o kolidowaniu jednego z tych daszków z bramą i potrzebie jego przycięcia, a tym samym pozbawia wiarygodności w tej mierze zeznań świadka R. R. (1) i pozwanego.

W tych okolicznościach Sąd przyjął, że z faktury VAT nr (...) pozwanemu pozostawała do zapłaty kwota 2.160,41 zł (2.141,96 zł + 18,45 zł).

W celu zniweczenia roszczeń powoda strona pozwana podniosła w sprzeciwie od nakazu zapłaty zarzut potrącenia swych wzajemnych wierzytelności, związanych z wydatkami poniesionymi w celu doprowadzenia dzieła do należytego stanu, które winien co do zasady ponieść powód. Wskazać w tym miejscu należy, iż zgodnie z art. 498 § 1 k.c. gdy dwie osoby są jednocześnie względem siebie dłużnikami i wierzycielami, każda z nich może potrącić swoją wierzytelność z wierzytelności drugiej strony, jeżeli przedmiotem obu wierzytelności są pieniądze lub rzeczy tej samej jakości oznaczone tylko co do gatunku, a obie wierzytelności są wymagalne i mogą być dochodzone przed sądem lub przed innym organem państwowym. Stosownie do art. 499 k.c. potrącenia dokonywa się przez oświadczenie złożone drugiej stronie. Oświadczenie ma moc wsteczną od chwili, kiedy potrącenie stało się możliwe.

Potrącenia tego pozwany, w imieniu którego działał jego pełnomocnik, dokonał już w skierowanym do powoda e-mail’u z dnia 24 lipca 2014 r., w którym przywołał należności ujęte w e-mail’u z dnia 15 lipca 2014 r., a następnie – ponowił je w piśmie skierowanym do powoda i jego pełnomocnika w dniu 19 września 2014 r. Wskazać w tym miejscu należy, iż pełnomocnictwo udzielone adwokatowi R. K. obejmowało reprezentowanie pozwanego we wszelkich sprawach związanych z umową z dnia 11 stycznia 2014 r., odrębnie ujęto w nim reprezentowanie pozwanego przed sądami, a zatem w ocenie Sądu pełnomocnictwo to uprawniało go również do składania w imieniu pozwanego oświadczeń o charakterze materialnoprawnym, w tym oświadczenia o potrąceniu.

Podstawy wierzytelności pozwanego przedstawionej do potrącenia w zakresie zakupu kołków rozporowych, klamek, wykonania otworów i montażu uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych należało upatrywać w art. 636 § 1 k.c., zgodnie z którym jeżeli przyjmujący zamówienie wykonywa dzieło w sposób wadliwy albo sprzeczny z umową, zamawiający może wezwać go do zmiany sposobu wykonania i wyznaczyć mu w tym celu odpowiedni termin. Po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu zamawiający może od umowy odstąpić albo powierzyć poprawienie lub dalsze wykonanie dzieła innej osobie na koszt i niebezpieczeństwo przyjmującego zamówienie. Z kolei w zakresie zwrotu kosztów powtórnej wylewki pod słupek bramy, naprawy uszkodzeń betonowych daszków na słupkach ogrodzeniowych i ponownego malowania słupków, podstawę roszczeń pozwanego stanowił art. 471 k.c.

W tych okolicznościach należało rozważyć które z należności przedstawionych przez pozwanego do potrącenia wiążą się z koniecznością poprawienia wadliwie wykonywanego dzieła. I tak, uwzględniając opinie biegłego sądowego oraz jego wyjaśnienia, uznać należało, iż wydatki związane z zakupem klamek do furtki wejściowej i furtek do śmietnika, nie zmierzały do tego celu. Jak wynikało ze zgodnych w tej mierze zeznań stron, powód dostarczył pozwanemu klamki, które wyłącznie ze względów estetycznych nie spotkały się z akceptacją pozwanego, podobnie jak i inne klamki przez niego zaproponowane. Skoro w umowie z dnia 11 stycznia 2014 r. strony nie sprecyzowały jakiego rodzaju – co do koloru, formy – mają to być klamki, zaś te, które zamontował powód spełniały swe funkcje użytkowe, przy czym ich estetyka jest kwestią indywidualną, trudno było przyjąć, że w tym zakresie powód wykonał dzieło nienależycie. Z tych względów nie sposób było przyjąć, że roszczenie pozwanego o zapłatę z tego tytułu kwoty 186,95 zł było zasadne. W tym miejscu należy zwrócić uwagę na to, iż w świetle faktury z dnia 5 maja 2014 r. za pochwyt pozwany zapłacił jedynie 78,56 zł, a nie 96,95 zł - kwota 18,39 zł ujęta w tej fakturze to koszt przesyłki.

Pozwany nie wykazał również zasadności żądania zwrotu kosztów naprawy uszkodzonych daszków na słupkach ogrodzeniowych – 184,50 zł i powtórnego malowania słupków betonowych farbą elewacyjną - 307,50 zł. Pozwany nie przedstawił dowodu, który w sposób jednoznaczny potwierdziłby rodzaj i charakter uszkodzeń tych elementów ogrodzenia i pozwalałby na uznanie, iż w istocie konieczne było dokonanie czynności, za których wykonanie pozwany poniósł ww. wydatki. Mimo że szereg usterek dzieła powód udokumentował fotografiami, w tym przypadku żadnych zdjęć nie wykonał. Wprawdzie na uszkodzenia daszków przez pracowników powoda wskazywał świadek R. R. (1), jednocześnie wyjaśniając jakie czynności wykonywał w celu ich usunięcia, jednakże świadek ten podał również, że nie widział samego momentu powstawania uszkodzeń. Zeznania tego świadka są w tej sytuacji niewystarczające do przypisania powodowi odpowiedzialności za te uszkodzenia, podobnie jak i zeznania pozwanego, które opierają się o stanowisko świadka. Jednocześnie zważyć należało, iż w świetle opinii biegłego bardziej prawdopodobne jest zabrudzenie słupków w czasie rozwiercania otworów pod większe kołki rozporowe przez pracowników R. R. (1), niż przy montażu i demontażu przęseł ogrodzeniowych przez pracowników powoda. Twierdzenie pozwanego, iż stanowisko biegłego w tej mierze jest błędne nie zostało poparte żadnym nie budzącym wątpliwości dowodem.

Oczywiście bezzasadne było obciążenie powoda odsetkami ustawowymi w kwocie 428,88 zł za opóźnienie w realizacji umowy. Zgodnie bowiem z art. 481 § 1 k.c. wierzyciel może żądać odsetek za czas opóźnienia tylko wówczas gdy dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia pieniężnego – tymczasem zobowiązanie powoda miało charakter niepieniężny. W związku z opóźnieniem w spełnieniu świadczenia niepieniężnego pozwany mógłby ewentualnie żądać kary umownej (por. art. 483 § 1 k.c.), jednakże stosownego zastrzeżenia w umowie z dnia 11 stycznia 2014 r. strony nie poczyniły.

Z kolei wydatki pozwanego związane z dostawą wkrętów SPAX, wykonania otworów i montażu uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych oraz powtórnej wylewki pod słupek bramy, w łącznej wysokości 566,72 zł, należało uznać za konieczne do usunięcia wadliwości prac powoda, których usunięcia on sam się nie podjął. W tym zakresie należy również odwołać się do opinii biegłego sądowego i jego wyjaśnień, z których wynika, że zakup wkrętów SPAX wraz z kołkami rozporowymi (za które to kołki pozwany nie żądał jednak zapłaty), był konieczny do doprowadzenia dzieła do właściwego stanu, zastosowanie bowiem kołków szybkiego montażu do uchwytów przęseł do betonowych słupków nie było prawidłowym rozwiązaniem, nie tylko pod względem estetycznym, ale i z punktu widzenia wytrzymałości połączenia. Powód nie wykazał przy tym, że kołki przez niego zastosowane było odpowiednio długie, aby zapewnić stabilność połączenia, a skoro nie kwestionował na etapie realizacji umowy zasadności ich wymiany, uznać należało, że było to niezbędne dla prawidłowego wykonania umowy. W konsekwencji uznać również należy, iż przygotowanie otworów pod większą średnicę kołków pod wkręt SPAX i ponowny w związku z tym montaż uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych był niezbędny do należytego wykonania ogrodzenia. Dodatkowo wskazać należy, iż w piśmie z dnia 11 maja 2014 r. pozwany zgłosił powodowi niedomalowanie łączników, a także to, iż są one krzywo zamontowane, na co w piśmie z dnia 4 czerwca 2014 r. powód poinformował pozwanego m.in. o gotowości do dostarczenia uchwytów do betonowych słupków ogrodzeniowych, po ich przemalowaniu. W tym stanie rzeczy przyjąć trzeba, że konieczność ponownego montażu tych uchwytów związana była również z faktem, iż zostały one uprzednio zdemontowane w celu ich przemalowania, przy czym zasadności dokonania tych czynności powód w żaden sposób nie kwestionował.

Sąd doszedł również do przekonania, iż ponowne wykonanie wylewki pod słupek bramy wjazdowej było związane z nieprawidłowym wykonaniem umowy przez powoda. W tym zakresie, wobec rozbieżności zeznań stron i świadka R. R. (1) należało oprzeć się na opinii biegłego sądowego, który wskazał, że odsunięcie słupka bramy przesuwnej od napędu zmierzało do zniwelowania drgań bramy, a biorąc pod uwagę, że pierwszy fundament, wykonany na zlecenie pozwanego przez R. R. (1) został zaakceptowany przez powoda, o czym jest mowa wprost w punkcie 1.12 umowy z dnia 11 stycznia 2014 r. , to bez znaczenia pozostaje czy to powód, czy inna osoba wskazała miejsce jego pierwotnego usytuowania. Konieczność ponownego wylania fundamentu, z uwagi na wadliwą pracę bramy wjazdowej, naraziła pozwanego na wydatek, którego by nie poniósł, gdyby powód wykonał od razu umowę należycie, co za tym idzie roszczenie o zwrot tego wydatku było również uzasadnione.

Odnosząc się w tym miejscu do kwestionowanej przez powoda rzetelności faktur wystawionych przez R. R. (1) z tytułu ww. prac wskazać należy, iż niewątpliwie prace te zostały wykonane, a ich koszt odpowiada cenom rynkowym, o czym przekonują opinie biegłego sądowego, o za tym idzie roszczenie o zapłatę z ich tytułu kwoty 479,70 zł należało uznać za wykazane.

W tym stanie rzeczy Sąd przyjął, iż pozwany wykazał istnienie wzajemnych roszczeń co do kwoty 566,72 zł (87,02 zł+479,70 zł), co za tym idzie uznał, iż potrącenie ich z wierzytelnością powoda w wysokości 2.160,41 zł doprowadziło do jej umorzenia do kwoty 1.593,69 zł, stosownie do art. 498 § 2 k.c., w myśl którego wskutek potrącenia obie wierzytelności umarzają się nawzajem do wysokości wierzytelności niższej.

Z powyższych względów Sąd uznał powództwo główne za zasadne co do kwoty 1.593,69 zł. Roszczenie powoda objęte fakturą VAT nr (...) w zakresie należności związanych z wykonaniem ogrodzenia stało się wymagalne w dniu 27 czerwca 2014 r. , tj. w chwili jego odbioru przez pozwanego. Terminu wykonania pracy związanej w malowaniem kratki wentylacyjnej powód wprawdzie wprost nie wykazał, jednakże przyjąć należało, iż nastąpiło to najpóźniej w dacie wystawienia ww. faktury, tj. 3 lipca 2014 r. , a zatem uznać, że w tej dacie stało się wymagalne roszczenie powoda o zapłatę z tego tytułu kwoty 18,45 zł. Powód żądał jednak zasądzenia odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie należności wynikających z ww. faktury od dnia 19 września 2014 r., a Sąd żądaniem tym był związany, dlatego też odsetki te, należne powodowi stosownie do art. 481 § 1 i 2 k.c., zasądził od kwoty 1.593,69 zł od dnia wskazanego przez powoda.

W tym stanie rzeczy Sąd orzekł jak w punkcie I. 1 wyroku, w pozostałym zaś zakresie w punkcie I.2 wyroku powództwo główne oddalając.

O kosztach postępowania w zakresie powództwa głównego Sąd orzekł w punkcie I. 3 wyroku na podstawie art. 100 k.p.c. , przy uwzględnieniu, iż każda ze stron jedynie w pewnym zakresie wygrała proces co do powództwa głównego (powód w 66%, pozwany w 34%). Na koszty postępowania poniesione przez powoda w tej mierze, zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c. zaliczono opłatę od pozwu – 100 zł, opłatę skarbową od pełnomocnictwa procesowego – 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda – 600 zł i połowę zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego – 300 zł (zważywszy, że wniosek o przeprowadzenie tego dowodu zgłoszono zarówno z uwagi na roszczenia zgłoszone w pozwie głównym, jak i w pozwie wzajemnym, Sąd uznał za zasadne w ramach kosztów postępowania zaliczkę w wysokości 600 zł rozliczyć po połowie w związku z każdym z tych pozwów). Na koszty postępowania poniesione przez pozwanego zaliczono natomiast opłatę skarbową od pełnomocnictwa procesowego – 17 zł, wynagrodzenie pełnomocnika powoda – 600 zł i połowę zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego – 300 zł. Tym samym po rozdzieleniu tych kosztów powodowi należała się od pozwanego kwota 359,44 zł (1.017 zł x 66% - 917 zł x 34%).

Rozstrzygnięcia w przedmiocie kosztów sądowych w punktach I.4 i I.5 wyroku oparto o przepis art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz.1398 z późn. zm.) . Łącznie wynagrodzenie biegłego sądowego wyniosło 2.821,52 zł, z czego 1.200 zł pokryto z zaliczek wniesionych przez strony, a w pozostałym zakresie, co do 1.621,52 zł – z sum budżetowych. Z przyczyn opisanych powyżej połowę kwoty wydatkowanej przez Skarb Państwa (810,76 zł) należało powiązać z postepowaniem w zakresie pozwu głównego, a w połowie – pozwu wzajemnego. W konsekwencji skoro powód przegrał proces co do powództwa głównego w 34%, a pozwany – w 66% każdy z nich zobowiązany jest zwrócić Skarbowi Państwa z wydatkowanej kwoty 810,76 zł odpowiednią do tego część – i tak powód 275,66 zł, a pozwany – 535,10 zł.

W odniesieniu do pozwu wzajemnego wskazać należy, iż w świetle art. 637 § 1 k.c. jeżeli dzieło ma wady, zamawiający może żądać ich usunięcia, wyznaczając w tym celu przyjmującemu zamówienie odpowiedni termin z zagrożeniem, że po bezskutecznym upływie wyznaczonego terminu nie przyjmie naprawy. Przyjmujący może odmówić naprawy, gdyby wymagała nadmiernych kosztów. Stosownie zaś do § 2 tego artykułu, gdy wady usunąć się nie dadzą albo gdy z okoliczności wynika, że przyjmujący zamówienie nie zdoła ich usunąć w czasie odpowiednim, zamawiający może od umowy odstąpić, jeżeli wady są istotne; jeżeli wady nie są istotne, zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia w odpowiednim stosunku. To samo dotyczy wypadku, gdy przyjmujący zamówienie nie usunął wad w terminie wyznaczonym przez zamawiającego. Z powyższego wynika, iż skoro w przypadku wad nieistotnych zamawiający może żądać obniżenia wynagrodzenia, to tym bardziej takie uprawnienie przysługuje mu w przypadku wad istotnych – uprawnienie do odstąpienia od umowy jest bowiem uprawnieniem dalej idącym (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22 listopada 2012 r. sygn. akt II CSK 183/12).

Zważyć należy, iż to, że pozwany dokonał odbioru ogrodzenia nie zgłosiwszy wówczas żadnych usterek nie pozbawia go możliwości zgłoszenia roszczeń z tytułu rękojmi w świetle art. 557 § 2 k.c. w zw. z art. 638 k.c. Powód nie dowiódł bowiem, że pozwany w chwili odbioru miał świadomość istnienia konkretnych wad, które następnie zgłosił powodowi w piśmie z dnia 19 września 2014 r. Biorąc pod uwagę brak po stronie pozwanego fachowej wiedzy, Sąd uznał, że dopiero po uzyskaniu opinii T. S. (1) i R. L., sporządzonej dnia 9 września 2014 r., pozwany powziął przekonanie o istnieniu wad dzieła. O nich zawiadomił powoda w piśmie z dnia 19 września 2014 r. skierowanym zarówno do jego pełnomocnika, jak i jego samego. To, iż w piśmie tym pozwany nie zażądał ich usunięcia z jedoczesnym zakreśleniem terminu na dokonanie tych czynności pozostaje bez znaczenia dla skuteczności skorzystania z uprawnienia do żądania obniżenia ceny, skoro powód – kwestionując zasadność roszczeń pozwanego z tytułu rękojmi – nie zamierzał w ogóle wykonywać czynności związanych z usunięciem usterek wskazywanych przez pozwanego. W tym stanie rzeczy rozważenia wymagało, czy w istocie dzieło wykonane przez powoda posiada wady, jak twierdził pozwany, czy też jest od nich wolne, przy czym charakter tych wad (istotne/nieistotne) był – z przyczyn opisanych wyżej - bez znaczenia dla skuteczności skorzystania z uprawnienia do żądania obniżenia ceny dzieła.

Czyniąc ustalenia w zakresie wad dzieła Sąd oparł się o opinie biegłego sądowego A. K., uzupełnione wyjaśnieniami złożonymi na rozprawie, z których wynika, że do wad, za które odpowiedzialność ponosi powód, należą pęknięcie uchwytu lampki sygnalizacyjnej, pęknięcia farby i cynku na połączeniu pionowych słupków wypełniających z poziomymi elementami prostymi i łukowymi, pęknięcia na połączeniach elementów wypełniających poziomych ze słupkiem ramki zewnętrznej, niestarannie, nierównomiernie rozprowadzona farba w miejscach wykonywania poprawek malarskich, korozja na prawym górnym uchwycie zawiasu furtki tylnej śmietnika, bramie przesuwnej, zaczepie furtki głównej, uchwycie dolnym zawiasu furtki głównej. Jak wskazał biegły, jakość pozostałych elementów, kwestionowaną przez pozwanego należy zaakceptować, bowiem nie odbiega ona od typowej. W świetle opinii biegłego przyjąć należało, że w oparciu o zawarte w umowie ogólnikowe sformułowanie, iż „całość wykonywanych robót będzie zgodna z najwyższą starannością” nie sposób czynić wiążących ustaleń co do umiejscowienia spoin, rodzaju i umiejscowienia otworów technologicznych, czy sposobu przygotowania powierzchni do cynkowania i malowania, bowiem nie zostało to sprecyzowane w umowie, choćby poprzez odwołanie się do norm. Ocena zaś wyglądu ogrodzenia jest wynikiem indywidualnego postrzegania – każdy człowiek w odmienny sposób będzie wypowiadał się w zakresie „najwyższej staranności” danego dzieła. Zgodzić należy się również z biegłym, że do ogrodzenia nie można stosować tych samych wymogów, jakie są stosowane wobec poważnych konstrukcji stalowych, niosących znaczne obciążenia. Biegły wskazał jednocześnie, że wykonana przez powoda liczba spoin (spawów) zapewnia mu wystarczającą nośność zarówno od ciężarów, jak i parcia wiatru, czy naprężeń termicznych. Również niedokończone spoiny, które występują na elementach ogrodzenia choć stanowią pewną niedoskonałość prac powoda, to wobec zastosowania skutecznego zabezpieczenia antykorozyjnego w procesie cynkowania i malowania nie stanowią wad. Część zaś miejsc pozbawionych spoin stanowią otwory technologiczne, niezbędne w procesie cynkowania elementów ogrodzenia, przy czym wprawdzie było możliwe wykonanie ich w inny sposób, jednakże – jak słusznie zauważył biegły – strony nie poczyniły takich ustaleń ani w umowie, ani w trakcie odbioru częściowego. Brak jest przy tym podstaw do uznania, by ktokolwiek utrudniał pozwanemu dokonanie odbioru częściowego i zgłoszenie ewentualnych uwag w tym zakresie, jak również, by powód wykonał te otwory po ocynkowaniu i malowaniu elementów ogrodzenia i po okazaniu ich pozwanemu przez B. P. (2), bowiem byłoby to pozbawione sensu. Podobnie skoro pozwany nie sprzeciwiał się warunkom, w jakim okazano mu już pomalowane przęsła, brak jest obecnie podstaw do kwestionowania prawidłowości przebiegu tego okazania. Biegły wskazał także, że „niezgodności spawalnicze” nie stanowią wad dzieła, nie obniżają jego wytrzymałości, odporności na korozję i estetyki ogrodzenia. Podobnie „nadlewy cynku” są zauważalne jedynie z małej odległości i nie wpływają na możliwość korzystania z ogrodzenia. Ustaleń i wniosków biegłego w tym zakresie pozwany nie podważył żadnym wiarygodnym dowodem, odwołując się jedynie do opinii prywatnej sporządzonej przez osoby, które na co dzień zajmują się oceną jakości konstrukcji stalowych o innym przeznaczeniu, którym z oczywistych względów stawiane są odmienne wymogi.

Biegły w opinii głównej wskazał szczegółowo wady ogrodzenia, jak i czynności, które należy wykonać w celu ich usunięcia, a także oszacował koszt wykonania tych czynności, opierając się o analizę indywidualną nakładów robocizny i kosztów zakupu materiałów, którą uszczegółowił w opinii uzupełniającej. Pozwany wprawdzie nie zgodził się z wyceną dokonaną przez biegłego, wskazując, iż nie znalazł wykonawcy, który za kwotę przez biegłego oszacowaną podjąłby się wykonania opisanych przez niego prac, nadto wywodził, że konieczne jest wykonanie szerszego zakresu czynności, w tym demontażu, transportu i ponownego montażu, jednakże swego twierdzenia w tej mierze nie poparł żadnym dowodem.

Z tych przyczyn Sąd uznał, iż koszt prac niezbędnych do usunięcia wad ogrodzenia zamyka się kwotą 1.500 zł netto, tj. 1845 zł brutto.

Istotą uprawnienia do żądana obniżenia ceny jest przywrócenie ekwiwalentności świadczeń stron danej umowy. W wyniku skorzystania za tego uprawnienia wynagrodzenie jest ustalane na nowo, przy czym winno ono pozostawać w takim stosunku do wynagrodzenia wynikającego z umowy w jakim wartość dzieła z wadami pozostaje w stosunku do wartości dzieła bez wad, przy czym nie ma przeszkód, by stopień obniżenia wynagrodzenia został ustalony poprzez określenie kosztów niezbędnych do przywrócenia dzieła do należytego stanu.

Wskazać w tym miejscu należy, iż część wad dzieła ujawniła się przed upływem rocznego okresu rękojmi wynikającego z art. 568 § 1 k.c. w zw. z art. 638 k.c., a mianowicie – jak wynika z uzupełniającej opinii biegłego – były to widoczne na zajęciach w protokole inspekcji z dnia 9 września 2014 r. pęknięcia na połączeniach elementów wypełniających poziomych ze słupkiem oraz niestaranne, nierównomierne rozprowadzenie farby. Biegły nie był jednak w stanie ustalić kiedy ujawniły się pozostałe wady, przy czym nastąpiło to niewątpliwie najpóźniej w dacie dokonywania przez biegłego oględzin ogrodzenia, co miało miejsce po upływie ww. terminu. Dla skuteczności skorzystania przez pozwanego z roszczeń wynikających z rękojmi niezbędne było powstanie wad przed upływem roku od wydania dzieła, tj. najpóźniej 27 czerwca 2015 r. Wygaśnięcie jednak uprawnień wynikających z rękojmi w odniesieniu do tychże wad, nie pozbawiało jednak pozwanego uprawnień do dochodzenia w związku z ich powstaniem roszczeń odszkodowawczych na podstawie art. 471 k.c. W odniesieniu do zarzutu powoda, iż nie wiadomo w jakich okolicznościach powstało pęknięcie lampki sygnalizacyjnej, odwołać się należy do ustaleń biegłego, iż przyczyną tego jest brak spoiny poziomej przy małym przekroju profilu stalowego, z którego wykonany jest uchwyt.

Skoro w kwocie 1.845 zł mieści się zarówno należność, o którą należy obniżyć cenę dzieła, jak i odszkodowanie oparte o art. 471 k.c., równoważne kosztom usunięcia wad, co do których roszczenia z tytułu rękojmi wygasły, co do tej kwoty roszczenia pozwu wzajemnego należało uznać za zasadne.

Co do wymagalności roszczenia wzajemnego wynikającego z rękojmi za wady dzieła, wskazać należy, że żądanie obniżenia ceny, która już została zapłacona, powoduje powstanie po stronie wykonawcy obowiązku zwrotu kwoty stanowiącej różnicę pomiędzy jego wynagrodzeniem a wartością wynikającą z jego obniżenia, z chwilą zgłoszenia takiego żądania. Roszczenie o zwrot tej różnicy nie powstaje, wbrew odmiennemu stanowisku pozwanego, w dniu wskazanym w umowie jako termin oddania dzieła, ani też w dniu zapłaty ceny. Żądanie to pozwany zawarł dopiero w piśmie z dnia 19 września 2014 r. i wprawdzie

nie przedstawił potwierdzenia odbioru tego pisma przez powoda, jednak przedłożył dowód jego nadania przesyłką poleconą w dniu 23 września 2014 r. Przyjmując, iż doręczenie tego rodzaju przesyłek na terenie S. następuje nie później niż w terminie tygodniowym, uznać należało, iż pismo to dotarło do powoda maksymalnie w dniu 30 września 2014 r.

Zważywszy, że świadczenie związane z obniżeniem ceny, jak i odszkodowanie na podstawie art. 471 k.c. winno być zaspokojone niezwłocznie po doręczeniu wezwania, stosownie do art. 455 k.c., przy uwzględnieniu rozmiarów tego świadczenia za odpowiedni termin na zapłatę kwoty 1.845 zł należało uznać termin dwutygodniowy, który w tym przypadku upłynął w dniu 14 października 2014 r.

W tych okolicznościach pozwany był uprawniony żądać na podstawie art. 481 § 1 i 2 k.c. przy uwzględnieniu art. 476 k.c. odsetek ustawowych za opóźnienie w zapłacie kwoty 1.845 zł od dnia 15 października 2014 r.

Z tych względów w punkcie II. 1 wyroku zasądzono od powoda na rzecz pozwanego ww. kwotę z tak określonymi odsetkami ustawowymi za opóźnienie, w pozostałym zaś zakresie, w punkcie II.2 wyroku powództwo oddalono.

Rozstrzygnięcie o kosztach postępowania wywołanego wniesieniem pozwu wzajemnego w punkcie II.3 wyroku oparto o art. 100 k.p.c. , przy uwzględnieniu, iż pozwany wygrał proces w tej mierze w 61,50 %, powód w 38,50 %. Na koszty postępowania poniesione przez pozwanego w tym zakresie, zgodnie z art. 98 § 3 k.p.c. zaliczono opłatę od pozwu wzajemnego – 100 zł, wynagrodzenie pełnomocnika pozwanego – 600 zł i połowę zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego – 300 zł (z przyczyn opisanych powyżej). Na koszty postępowania poniesione przez powoda zaliczono natomiast wynagrodzenie jego pełnomocnika– 600 zł i połowę zaliczki na poczet wynagrodzenia biegłego sądowego – 300 zł. Tym samym po rozdzieleniu tych kosztów pozwanemu należała się od powoda kwota 268,50 zł (1.000 zł x 61,50% - 900 zł x 38,50%).

Postanowienia co do kosztów sądowych w punktach II.4 i II.5 wyroku oparto o przepis art. 113 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 167, poz.1398 z późn. zm.) . Z powodów przytoczonych już wyżej połowę kwoty wydatkowanej przez Skarb Państwa na pokrycie wynagrodzenia biegłego, tj. 810,76 zł należało rozliczyć w stosunku 61,50 % powód i 38,50 % pozwany. Z tych względów nakazano pobrać od powoda kwotę 498,62 zł, a od pozwanego – 312,14 zł.