Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Powód K. S. (1) wystąpił przeciwko (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. z pozwem o zapłatę kwoty 8.848,61 zł wraz z odsetkami ustawowymi od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Jednocześnie domagał się zasądzenia na swoja rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje żądanie powód podał, że w dniu 22 grudnia 2008 roku zawarł z (...) Bank (...) S.A. umowę pożyczki nr (...) na kwotę 40.000,00 zł, którą miał spłacić w 60 ratach. Według Ogólnych Warunków Umowy P. miał zagwarantowane prawo dokonania wcześniejszej spłaty części lub całości pożyczki. Powód dokonywał terminowych spłat rat. W toku trwania umowy pismem z dnia 28 października 2009 roku został poinformowany o przelewie wierzytelności na rzecz (...) Bank S.A. W dniu 05 lipca 2010 roku powód postanowił dokonać całkowitej spłaty kredytu i po rozmowie telefonicznej z pracownikiem infolinii pozwanego, stosując się do otrzymanych instrukcji, dokonał wpłaty w wysokości 28.964,89 zł, która miała spowodować wygaśniecie umowy pożyczki. W grudniu 2012 roku otrzymał jednak informację, iż na jego rachunku kredytowym powstało wymagalne zadłużenie. Zostało ono wyegzekwowane przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Suwałkach T. Z. w łącznej kwocie 8.848,61 zł. Okazało się, że wpłata z dnia 05 lipca 2010 roku nie została zaksięgowana na poczet należności kredytowej lecz na rachunek pomocniczy, a kredyt nie został rozliczony. Niniejszym pozwem powód dochodzi więc naprawienia szkody odpowiadającej wysokości kwoty uiszczonej w toku prowadzonego postępowania egzekucyjnego z uwagi na nienależyte wykonanie zobowiązania przez bank. Jako ewentualną podstawę żądania wskazał przepisy o bezpodstawnym wzbogaceniu, albowiem pozwany nie dokonując jednorazowego zaliczenia wpłaconej przez powoda kwoty na poczet całkowitej spłaty kredytu, został bezpodstawnie wzbogacony o kwotę rat odsetkowych za okres po dniu 05 lipca 2010 roku.

Pozwany (...) Bank Spółka Akcyjna z siedzibą w W. wniósł o oddalenie powództwa oraz o zasądzenie na swoja rzecz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych.

Uzasadniając swoje stanowisko podniósł, że wierzytelność wobec G. S. z tytułu umowy pożyczki nr (...) nabył od (...) Bank (...) S.A. na podstawie umowy sprzedaży wierzytelności z dnia 22 października 2009 roku. W chwili nabycia kapitał do spłaty wynosił 39.170,66 zł. Z uwagi na fakt, iż pozwany nie odnotował faktu powiadomienia przez powoda o zamiarze wcześniejszej spłaty pożyczki na 3 dni przed planowanym terminem spłaty, stosownie do § 4 ust. 4 (...), nie miał podstaw do realizacji wcześniejszej spłaty kapitału pożyczki oraz zamknięcia rachunku. Kwoty jakie wpłynęły na rachunek pożyczki w 2010 roku w wysokości przekraczającej raty, w tym kwota zaksięgowana na rachunku kredytowym w dniu 05 lipca 2010 roku, zostały przeznaczone zgodnie z § 4 ust. 16 (...) na poczet kolejnych rat. W związku z powyższym po spłacie kolejnych rat (z wpłaconych kwot) na rachunku kredytowym występowało zadłużenie, którego pomimo wezwań powód nie uregulował. Całość zadłużenia, z uwagi na brak spłaty, stałą się wymagalna i pozwany skierował sprawę, zgodnie z prawem, na drogę postępowania sądowego, a następnie postępowania egzekucyjnego, gdzie wyegzekwował należne mu środki.

Sąd ustalił, co następuje:

(...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. w dniu 22 grudnia 2008 roku zawarł z K. S. (1) umowę pożyczki nr (...) na mocy, której udzielił w/w pożyczki w kwocie 40.000,00 zł. Pożyczka miała być spłacona przez K. S. (2) w 60 ratach, których wysokość i termin płatności podany był w Harmonogramie kredytu, przy czym ostatnia rata miała być ratą wyrównującą, a o jej wysokości pożyczkodawca miała zawiadomić pożyczkobiorcę pisemnie przed terminem jej płatności. Zgodnie z Ogólnymi Warunkami Umowy P. (dalej jako (...)), stanowiącymi integralną część umowy, wcześniejsza spłata części lub całości pożyczki możliwa była bez żadnych prowizji i opłat w terminie wymagalności raty pod warunkiem, że pożyczkobiorca najpóźniej na 3 dni przez planowanym terminem spłaty powiadomi bank o zamiarze spłaty określając kwotę, którą zamierza wpłacić, termin wcześniejszej spłaty oraz zasadę spłaty pożyczki (ze skróceniem lub z zachowaniem okresu kredytowania). W przypadku braku poinformowania banku w terminie 3 dni przez dokonaniem przedterminowej spłaty części lub całości pożyczki, każda spłata miała być zaliczana w terminach płatności ustalonych w umowie pożyczki na poczet kolejnych rat (dowód: umowa z załącznikami k. 64, 67-71; harmonogram kredytu k. 65; Ogólne Warunku Umowy P. k. 66).

Z kolei dnia 22 października 2009 roku (...) Bank (...) S.A. z siedzibą w W. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą w W. umowę sprzedaży wierzytelności, w tym także wierzytelności wobec K. S. (1) wynikającej z umowy pożyczki nr (...). O powyższym K. S. (1) został powiadomiony pismem z dnia 28 października 2009 roku, w którym poinformowano go ponadto, że warunki, na jakich zaciągnął kredyt pozostają bez zmian, a stan zadłużenia na dzień 22 października 2009 roku wynosił 39.947,80 zł (bezsporne, a dodatkowo dowód: pismo k. 72).

K. S. (1) dokonywał terminowych spłat kolejnych rat pożyczki, a w dniu 05 lipca 2010 roku – bez poinformowania (...) Bank S.A. o zamiarze wcześniejszej spłaty pożyczki - dokonał na rzecz w/w przelewu na kwotę 28.964,89 zł, w którego tytule podał „spłata kredytu i zamknięcie kredytu” (dowód zestawienie operacji k. 73-74).

Pismem z dnia 28 grudnia 2012 roku (...) Bank S.A. poinformował K. S. (1), że na dzień sporządzenia pisma na jego rachunku kredytowym istnieje zadłużenie wymagalne w kwocie 41,22 zł. Kolejnym pismem z dnia 24 stycznia 2013 roku został poinformowany o istnieniu zadłużenia wymagalnego w kwocie 1.228,89 zł. Z kolei pismem z dnia 24 maja 2013 roku K. S. (1) został wezwany do zapłaty kwoty 7.281,51 zł z tytułu zadłużenia wynikającego z pożyczki nr (...) w terminie 7 dni od dnia otrzymania wezwania, w którym w/w poinformowano ponadto, że (...) Bank S.A. skierował do sądu wniosek o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu i że po otrzymaniu tytułu wykonawczego sprawa zostanie skierowana na drogę postępowania egzekucyjnego, którego koszty obciążą dłużnika (dowód: pisma k. 75, 76; wezwanie k. 77).

W toku postępowania egzekucyjnego o sygn. akt Km 111/13 prowadzonego przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Suwałkach T. Z., K. S. (1) dokonał wpłat w łącznej kwocie 8.848,61 zł (bezsporne; dodatkowo dowód: potwierdzenia przelewu k. 79-82)

Sąd zważył, co następuje:

W przedmiotowej sprawie bezspornym było, że K. S. (1) w dniu 22 grudnia 2008 roku zawarł z (...) Bank (...) S.A. umowę pożyczki nr (...) na kwotę 40.000,00 zł, którą miał spłacić w 60 ratach. Okoliczność powyższa została ponadto wykazana przez powoda poprzez złożenie umowy pożyczki i związanej z nią dokumentacji. Nie ulega także wątpliwości, że wierzytelność wynikająca z powyższej umowy pożyczki była przedmiotem umowy sprzedaży wierzytelności zawartej w dniu 22 października 2009 roku pomiędzy pierwotnym wierzycielem, a pozwanym. Bezsporny był ponadto fakt, że w toku postępowania egzekucyjnego prowadzonego przeciwko powodowi, na rzecz pozwanego wyegzekwowano kwotę 8.848,61 zł.

P. zauważyć należy, że umowa pożyczki stanowi umowę stypizowaną w kodeksie cywilnym i polega ona na przeniesieniu przez pożyczkodawcę na pożyczkobiorcę określonej ilości pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko, co do gatunku, za jednoczesnym zobowiązaniem się pożyczkobiorcy do zwrotu pożyczkodawcy tej samej ilości pieniędzy albo tej samej ilości rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości (art. 720 § 1 kc). Z kolei z treści art. 509 § 1 kc wynika, iż wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią (przelew), chyba że sprzeciwiałoby to się ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania - co nie miało jednak miejsca w przedmiotowej sprawie.

Sporna miedzy stronami była natomiast okoliczność, czy dokonany przez powoda w dniu 05 lipca 2010 roku przelew na kwotę 28.964,89 zł, w którego tytule podano „spłata kredytu i zamknięcie kredytu” stanowił wcześniejszą spłatę pożyczki dokonaną zgodnie z (...)?

Powód podnosił bowiem, że dokonał powyższej wpłaty z zamiarem całkowitej wcześniejszej spłaty pożyczki i zastosował się w tym zakresie do poleceń uzyskanych podczas rozmów z pracownikami infolinii pozwanego. Twierdził, że nie został poinformowany o konieczności powiadomienia banku o najpóźniej na 3 dni przez planowanym terminem spłaty o zamiarze spłaty. Jego wpłata została rozliczona niezgodnie z jego wolą poprzez zaliczenie w terminach płatności ustalonych w umowie pożyczki na poczet kolejnych rat, co spowodowało powstanie po jego stronie zadłużenia na rzecz pozwanego, które zostało następnie wyegzekwowanie w drodze egzekucji sądowej. Powyższe postępowanie pozwanego naruszające podwyższony stopień należytej staranności jaki winien cechować podmiot profesjonalny, który zawodowo zajmuje się działalnością polegającą na wykonywaniu czynności bankowych - w jego ocenie - stanowiło nienależyte wykonanie zobowiązania i rodzi po stronie powoda roszczenie odszkodowawcze, ewentualnie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia.

Z powyższym stanowiskiem powoda zgodzić się nie sposób.

K. S. (1) podpisując w dniu 22 grudnia 2008 roku umowę pożyczki nr (...) złożył także oświadczenie, iż otrzymał i zapoznał się z treścią (...) oraz z W. z Tabeli Opłat i Prowizji, które stanowią integralną część umowy pożyczki i uznał ich postanowienia za wiążące (k. 64).

W § 4 ust. 11-18 (...) przyznano pożyczkobiorcy prawo dokonania wcześniejszej spłaty części lub całości pożyczki bez prowizji, ani jakichkolwiek opłat. Przy czym zastrzeżono, iż wcześniejsza spłata możliwa jest w terminie wymagalności raty pod warunkiem, ze pożyczkobiorca najpóźniej na 3 dni przed planowanym terminem spłaty powiadomi bank o zamiarze spłaty określając kwotę, którą zamierza wpłacić, termin wcześniejszej spłaty oraz zasadę spłaty pożyczki (ze skróceniem lub z zachowaniem okresu kredytowania). W przypadku braku poinformowania banku w terminie 3 dni przez dokonaniem przedterminowej spłaty części lub całości pożyczki, każda spłata miała być zaliczana w terminach płatności ustalonych w umowie pożyczki na poczet kolejnych rat.

Nie ulega więc wątpliwości, że powód był poinformowany o trybie w jakim winna być dokonana wcześniejsza spłata pożyczki i trybu tego nie dochował. Nie dokonał bowiem powiadomienia banku o zamiarze spłaty najpóźniej na 3 dni przez planowanym terminem spłaty, lecz po ustaleniu wysokości należnej kwoty po prostu przelał pieniądze na rzecz (...) Bank S.A., a jedynie w tytule przelewu podał „spłata kredytu i zamknięcie kredytu”.

W tej sytuacji nie sposób mówić o nienależytym wykonaniu umowy przez pożyczkobiorcę, albowiem to powód nie dochował należytej staranności w dbaniu o swoje interesy i ignorując treść umowy pożyczki wraz z obowiązującymi go (...), przy spłacie należności oparł się jedynie na rozmowach przeprowadzonych z pracownikami infolinii pozwanego. Przy czym był przez nich informowany o konieczności kontaktu w celu zamknięcia pożyczki, a czego nie wykonał.

Pozwany miał więc wszelkie podstawy do tego, aby dokonaną przez K. S. (1) w dniu 05 lipca 2010 roku wpłatę zaliczyć w terminach płatności ustalonych w umowie pożyczki (Harmonogramie kredytu) na poczet kolejnych rat, co też uczynił.

Jednocześnie w toku procesu powód nie przedstawił żadnych dowodów, które świadczyłyby o jakimkolwiek nienależytym wykonaniu umowy przez pozwanego.

Pamiętać zaś należy, że obowiązek udowodnienia zasadności roszczenia, w tym przypadku istnienia po stronie pozwanej zobowiązania względem powoda z tytułu odszkodowania z uwagi na nienależyte wykonanie zobowiązania (ewentualnie z tytułu bezpodstawnego wzbogacenia) obciąża zawsze stronę powodową, co wynika z podstawowej zasady rozkładu ciężaru dowodu uregulowanej w art. 6 kc.

Zgodnie z treścią tego przepisu ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W ocenie Sądu w sprawie niniejszej – o czym była już mowa powyżej - powód tego nie uczynił.

Fakt istnienia po stronie pozwanej zobowiązania oparty był wyłącznie na twierdzeniach i subiektywnych odczuciach powoda, a „samo twierdzenie strony nie jest dowodem, a twierdzenie dotyczące istotnej dla sprawy okoliczności (art. 227 kpc) powinno być udowodnione przez stronę to twierdzenie zgłaszającą (art. 232 kpc i art. 6 kc)” (por. wyrok Sądu Najwyższego z dnia 22.11.2001r., I PKN 660/00, Wokanda 2002/7-8/44).

Z uwagi zatem na nieudowodnienie przez powoda K. S. (1), zasadności roszczenia, Sąd powództwo oddalił – o czym orzekł w pkt I sentencji wyroku.

O kosztach procesu Sąd orzekł w myśl art. 98 kpc w zw. § 6 pkt 4 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (t.j. Dz. U. z 2013r., poz. 461) - uznając, iż na zasadach ogólnych koszty procesu ponosi strona przegrywająca i jest obowiązana do zwrócenia przeciwnikowi na jego żądanie kosztów niezbędnych do celowego dochodzenia praw i celowej obrony w łącznej wysokości 1.217,00 zł (wynagrodzenie pełnomocnika wraz z opłatą skarbową) - pkt II wyroku.

SSR Wioletta Bukowska-Snarska