Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 listopada 2016 roku

Sąd Rejonowy w Głubczycach, I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący: Sędzia Sądu Rejonowego Daria Dusanowska

Protokolant: sekretarz sądowy Barbara Kaźmierczak

po rozpoznaniu w dniu 10 listopada 2016 roku w Głubczycach

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) (...)z siedzibą w W.

przeciwko P. K.

o zapłatę

I.  oddala powództwo,

II.  zasądza od powoda (...) (...) z siedzibą w W. na rzecz pozwanego P. K. kwotę 4.817,00 zł (cztery tysiące osiemset siedemnaście złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 4.800,00 zł (cztery tysiące osiemset złotych) tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

Sygn. akt I C 409/16

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 14 lipca 2016 roku, wniesionym do tutejszego Sądu powód (...) (...)z siedzibą w W., wniósł o zasądzenie na jego rzecz od pozwanego P. K. kwoty 34.969,06 zł wraz z odsetkami ustawowymi maksymalnymi od kwoty 19.608,07 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty oraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od kwoty 15.360,99 zł od dnia wniesienia pozwu do dnia zapłaty. Powód wniósł także o zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwu wskazał, iż dochodzona wierzytelność wynika z braku zapłaty przez pozwanego z tytułu umowy zawartej w dniu 14 września 2010 r. z (...) Bank S.A. W związku z brakiem spłaty należności wynikających z przedmiotowej umowy poprzedni wierzyciel wystawił przeciwko pozwanemu bankowy tytuł egzekucyjny, który po uzyskaniu klauzuli wykonalności stanowił podstawę egzekucji. Postępowanie egzekucyjne prowadzone przez poprzedniego wierzyciela nie doprowadziło do wyegzekwowania należności. Na podstawie umowy o przelew wierzytelności zawartej pomiędzy powodem a poprzednim wierzycielem w dniu 07 maja 2015 r. powód nabył wierzytelność wobec pozwanego.

W dniu 29 lipca 2016 roku Sąd Rejonowy w Głubczycach w sprawie sygn. akt I Nc (...) wydał nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym przeciwko P. K. uwzględniając w całości żądanie pozwu.

Od przedmiotowego nakazu zapłaty pozwany P. K. złożył sprzeciw zaskarżając nakaz w całości / karta 51 akt/.

Powód w odpowiedzi na sprzeciw od nakazu zapłaty podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko w sprawie / karta 55 akt/.

W piśmie procesowym z dnia 12 października 2016 r. / karta 61 akt/ pozwany podniósł zarzut braku legitymacji procesowej po stronie powodowej i niewykazanie roszczenia. Ponadto pozwany podniósł zarzut przedawnienia roszczenia, podnosząc iż w wyniku czynności poprzedniego wierzyciela nie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia wobec nabywcy wierzytelności niebędącego bankiem.

W piśmie procesowym z dnia 25 października 2016 r. /karta 72 akt/ powód wniósł o zasądzenie na swoją rzecz od pozwanego kwoty 34.969,06 zł wraz z odsetkami. Powód zakwestionował zarzuty pozwanego o braku legitymacji procesowej, wskazując, iż w świetle przedłożonych dokumentów legitymacji procesowa powoda została wykazana należycie. Odnosząc się do zarzutu przedawnienia strona powodowa wskazała, iż roszczenie stało się wymagalne z dniem 13 grudnia 2011 r., jednakże doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia – przedawnienie spoczywało co najmniej do czerwca 2014 r. tj. do momentu wydania przez Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w K. postanowienia o umorzeniu egzekucji z dnia 09 czerwca 2014 r. Powód podniósł również, iż roszczenie i jego wysokość został wykazane.

Na rozprawie w dniu 10 listopada 2016 roku / karta108 akt/ pozwany podtrzymał dotychczasowe stanowisko.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 14 września 2010 roku P. K. zawarł z (...) Bank S.A. z siedzibą we W. umowę pożyczki nr PG\ (...) na kwotę 26867,28 zł.

dowód: - umowa pożyczki z dnia 14 września 2010 r. – k. 28-39 akt,

Postanowieniem Sądu Rejonowego wP. VI Zamiejscowy Wydział Cywilny z siedzibą w G. z dnia 10 stycznia 2013 r. sygn. akt VI Co (...) nadano klauzulę wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu nr (...)/ z dnia 12 grudnia 2012 r. wystawionemu przez wierzyciela (...) Bank S.A. z siedzibą we W. przeciwko dłużnikowi P. K. z tytułu umowy kredytu nr PG\ (...) z dnia 14 września 2010 r.

dowód: - postanowienie SR w P. z dnia 10 stycznia 2013 r. sygn. akt VI Co (...) - k. 40 akt

Na podstawie w/w tytułu egzekucyjnego (...) Bank S.A. z siedzibą we W. złożył wniosek o wszczęcie przeciwko dłużnikowi postepowania egzekucyjnego. Postanowieniem z dnia 09 czerwca 2014 roku sygn. akt Km (...) Komornik Sądowy przy Sądzie Rejonowym w K. umorzył postępowanie egzekucyjne prowadzone wobec P. K. wobec stwierdzenia bezskuteczności egzekucji.

dowód: - postanowienie z dnia 09 czerwca 2014 r. – k. 93 -94 akt

Na podstawie umowy z dnia 07 maja 2015 roku (...) Bank S.A. z siedzibą we W. dokonał przelewu wierzytelności na rzecz (...) (...) z siedzibą w W.. Umowa objęła m.in. wierzytelność przysługującą zbywcy przeciwko P. K. z tytułu umowy pożyczki z dnia 14 września 2010 r.

dowód: - umowa przelewu wierzytelności – k. 15-17 akt,

- oświadczenie - k. 21 akt,

- akt notarialny Rep. A (...) – k. 19 akt,

- załącznik Nr 1 do umowy cesji z dnia 07 maja 2015 r. – k. 104-106 akt

Pismem z dnia 28 maja 2015 r. P. K. został wezwany do zapłaty kwoty wierzytelności.

dowód: - wezwanie do zapłaty z dnia 28 maja 2015 r. – k. 28 akt

Sąd zważył co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny sprawy ustalono w oparciu o dowody z dokumentów, których prawdziwości i wiarygodności w ocenie Sądu nie budziła wątpliwości.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do zarzutu braku legitymacji procesowej czynnej po stronie powoda, stwierdzić należy, iż nie zasługuje on na uwzględnienie. Warunkiem koniecznym do osiągnięcia przez powoda celu postępowania cywilnego jest, aby był on uprawniony do występowania przed sądem z żądaniem udzielania mu ochrony prawnej w stosunku do pozwanego, a ten ostatni - zobowiązany do zaspokojenia dochodzonego przez powoda roszczenia. Obie strony powinny zatem pozostawać do przedmiotu sporu w konkretnym stosunku, określonym przez prawo materialne, albowiem tylko z takiego stosunku wynika uprawnienie do występowania w konkretnym procesie w charakterze strony, zwane legitymacją procesową. Legitymacja procesowa jako kwalifikacja materialnoprawna strony pozostaje w związku z przedmiotem rozstrzygnięcia sądowego co do istoty sprawy i stanowi konieczną przesłankę merytorycznego zakończenia postępowania. Brak legitymacji procesowej, zarówno czynnej, jak i biernej, prowadzi do oddalenia powództwa ( zob. H. Mądrzak (red.): Postępowanie cywilne, Wyd C.H. Beck, Warszawa 2001. s. 99 - 102).

W świetle zebranego w sprawie materiału dowodowego, zdaniem Sądu powód należycie wykazał swoją legitymację procesową w przedmiotowej sprawie. Nie ulega wątpliwości, iż pomiędzy (...) Bank S.A. z siedzibą we W. - będącym pierwotnym wierzycielem, a powodem doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności z dnia 07 maja 2015 r., na mocy której nastąpiło zbycie na rzecz powoda wierzytelności wymienionych w załącznikach nr 1, na warunkach określonych w umowie. Z kolei, jak wynika z dołączonego Załącznika nr 1 / vide: karta 104-106 akt/ przedmiotowy przelew wierzytelności obejmował między innymi przysługującą zbywcy wobec P. K. wierzytelność z tytułu umowy nr PG\ (...), objętą bankowym tytułem egzekucyjnym zaopatrzonym przez Sąd Rejonowy w P. w klauzulę wykonalności w sprawie o sygn. akt VI Co(...) na kwoty określone w załączniku. Mając zatem na względzie treść przestawionych dokumentów, w których dokonano jednoznacznej indywidualizacji wierzytelności objętych cesją, a mianowicie poprzez wskazanie imienia i nazwiska dłużnika, numeru umowy oraz daty jej zawarcia, tytułu wykonawczego, a także wysokości wierzytelności wynikających z umowy, zarzut braku legitymacji procesowej strony powodowej, która jak wynika z umowy nabyła przedmiotową wierzytelność, jako bezzasadny nie zasługiwał na uwzględnienie.

Odnosząc z kolei do zarzutu przedawnienia, to mając na względzie stan faktyczny niniejszej sprawy Sąd uwzględnił podniesiony przez pozwanego zarzut, co w konsekwencji uzasadnia oddalenie powództwa.

Zgodnie z treścią art. 118 k.c. termin przedawnienia roszczeń związanych z prowadzeniem działalności gospodarczej wynosi 3 lata. W niniejszej sprawie nie ulega wątpliwościom, iż umowa pożyczki została zawarta przez (...) Bank S.A. z siedzibą we W. w ramach prowadzonej przez ten podmiot działalności gospodarczej, a zatem termin przedawnienia w niniejszej sprawie wynosił 3 lata.

Przepis art. 123 § 1 k.c. przewiduje przerwanie biegu przedawnienia. W przepisie tym ustawodawca enumeratywnie wskazał okoliczności, które powodują przerwanie biegu terminu przedawnienia, do których zaliczono:

1.  każdą czynność przed sądem lub innym organem powołanym do rozpoznawania spraw lub egzekwowania roszczeń danego rodzaju albo przed sądem polubownym, przedsięwziętą bezpośrednio w celu dochodzenia lub ustalenia zaspokojenia albo zaspokojenia lub zabezpieczenia roszczenia;

2.  uznanie roszczenia przez osobę, przeciwko której roszczenie przysługuje;

3.  wszczęcie mediacji.

Dokonując oceny zarzutu przedawnienia podkreślenia wymaga, iż powodem w niniejszym postępowaniu jest nabywca wierzytelności nie będący bankiem, zaś pierwotny wierzyciel, będący bankiem, czynności egzekucyjne podejmował na podstawie wystawionego przez siebie bankowego tytułu egzekucyjnego.

Sąd w niniejszym składzie w pełni podziela wyrażone w uchwale Sądu Najwyższego z dnia 29.06.2016 r. sygn. akt III CZP 29/16 stanowisko, iż nabywca wierzytelności niebędący bankiem nie może powoływać się na przerwę biegu przedawnienia spowodowaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego zaopatrzonego w klauzulę wykonalności (art. 123 § 1 pkt 2 k.c.).

Zgodnie z jednolitym stanowiskiem Sądu Najwyższego zarówno złożenie wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, jak i wszczęcie postępowania egzekucyjnego na podstawie takiego tytułu wykonawczego przerywa na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. bieg przedawnienia jako czynność przedsięwzięta bezpośrednio w celu egzekwowania roszczeń (vide: uchwała Sądu Najwyższego z dnia 16 stycznia 2004 r., III CZP 101/03, OSNC z 2005 r., nr 4, poz. 58, wyroki 23 listopada 2011 r., IV CSK 156/11, OSNC - ZD z 2013 r., nr 1, poz. 7, z dnia 12 stycznia 2012 r., II CSK 203/11, OSP z 2014 r., nr 6, poz. 60, z dnia 17 grudnia 2004 r., II CK 276/04, z dnia 22 stycznia 2008 r., V CSK 386/07, z dnia 21 maja 2010 r., II CSK 614/09, z dnia 4 października 2012 r., I CSK 90/12 - nie publ.). Rozpoczęcie na nowo biegu przedawnienia następuje bądź z chwilą prawomocnego zakończenia postępowania klauzulowego, bądź z chwilą zakończenia postępowania egzekucyjnego, w tym jego umorzenia (art. 826 k.p.c.) a wyjątek stanowi umorzenie na podstawie art. 823 lub 825 pkt 1 k.p.c. albo zwrot wniosku, które niweczą materialnoprawne skutki przerwy przedawnienia ( uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14, OSNC z 2015 r., nr 12, poz. 137, wyroki z dnia 10 października 2003 r., II CK 113/02, OSP z 2004 r., nr 11, poz. 141, z dnia 23 stycznia 2007 r., V CSK 386/07, z dnia 14 kwietnia 2011 r., IV CSK 439/11, z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14 - nie publ.). Natomiast umorzenie postępowania z urzędu z przyczyny bezskuteczności egzekucji na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. powoduje, że bieg przedawnienia roszczenia stwierdzonego tytułem wykonawczym rozpoczyna się na nowo.

W razie cesji wierzytelności na nabywcę przechodzi ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, wszystkie właściwości, przywileje i braki, a więc ustawodawca zakłada identyczność wierzytelności cesjonariusza z wierzytelnością cedenta (art. 509 § 2 k.c.). Co do zasady, nabywca wstępuje w sytuację prawną cedenta, w tym również w zakresie przedawnienia, zbycie wierzytelności jest bowiem irrelewantne dla jego biegu. W przypadku wierzytelności objętej bankowym tytułem wykonawczym sytuacja prawna cesjonariusza kształtuje się jednak odmiennie od sytuacji prawnej nabywcy wierzytelności objętej innym tytułem wykonawczym. Uprawnienie do wystawienia bankowego tytułu egzekucyjnego przysługiwało jedynie bankom i tylko na ich rzecz mogła być nadana klauzula wykonalności; nadanie klauzuli na rzecz cesjonariusza nie będącego bankiem nie było dopuszczalne ( vide: uchwały Sądu Najwyższego z dnia 2 kwietnia 2004 r., III CZP 9/04, OSNC z 2005 r., nr 6, poz. 98, z dnia 22 lutego 2006 r., III CZP 129/05, OSNC z 2007 r., nr 1, poz. 4, z dnia 19 lutego 2015 r., III CZP 103/14). Cesjonariusz nie mógł kontynuować egzekucji wszczętej przez bank i musiał ustalić istnienie roszczenia w drodze procesu sądowego, uzyskać nowy tytuł wykonawczy i dopiero na jego podstawie egzekwować roszczenie.

Przerwanie biegu przedawnienia na podstawie art. 123 § 1 pkt 1 k.p.c. następuje, co do zasady, tylko pomiędzy stronami postępowania, jeżeli z istoty łączącego je stosunku prawnego wynika, że są materialnie zobowiązane lub uprawnione, a więc skutek przerwania zachodzi tylko w podmiotowych i przedmiotowych granicach czynności podjętej przez wierzyciela. ( vide: wyrok Sądu Najwyższego z dnia 19 listopada 2014 r., II CSK 196/14). Wniosek o wszczęcie egzekucji wywołuje zatem skutek przerwy wtedy, gdy pochodzi od wierzyciela wskazanego w tytule egzekucyjnym, na rzecz którego została wydana klauzula wykonalności; nie jest bowiem wystarczająca tożsamość wierzytelności lecz konieczna jest również identyczność osób, na rzecz których czynność ta została dokonana. Skutki prawne postępowania egzekucyjnego wszczętego na podstawie bankowego tytułu wykonawczego związane są więc tylko z podmiotami w nim uczestniczącymi na podstawie tego tytułu w granicach podmiotowych i przedmiotowych ukształtowanych treścią klauzuli wykonalności. Podkreślenia wymaga, że przerwa biegu przedawnienia została spowodowana czynnością banku zmierzającą do egzekwowania roszczenia, podczas gdy nabywcy nie będącemu bankiem miałaby służyć do jego dochodzenia. Nabywca wierzytelności nie będący bankiem nabywa wierzytelność w swej treści i przedmiocie tożsamą z wierzytelnością zbywającego banku, ale nie wchodzi w sytuację prawną zbywcy wywołaną przerwą biegu przedawnienia i rozpoczęciem biegu na nowo. Czynność wszczęcia postępowania egzekucyjnego przez bank wywołuje materialnoprawny skutek przerwy biegu przedawnienia jedynie w stosunku do wierzyciela objętego bankowym tytułem wykonawczym, natomiast nabywca wierzytelności nie będący bankiem, nawet jeżeli nabycie nastąpiło po umorzeniu postępowania egzekucyjnego na podstawie art. 824 § 1 pkt 3 k.p.c. i rozpoczęciu biegu terminu przedawnienia w stosunku do banku na nowo, nie może się powołać na przerwę biegu przedawnienia wywołaną wszczęciem postępowania egzekucyjnego przez pierwotnego wierzyciela będącego bankiem. Wyjątkowość przywileju wystawiania bankowego tytułu egzekucyjnego prowadzi do wniosku, że skoro nie może on być podstawą egzekucji na rzecz innych osób, niż w nim wskazane za wyjątkiem następstwa prawnego po stronie wierzyciela innego banku, to również materialnoprawne skutki wszczęcia postępowania egzekucyjnego jako czynności wierzyciela - banku prowadzącej do przerwy biegu przedawnienia dotyczą wyłącznie tego wierzyciela i nie dotyczą nabywcy nie będącego bankiem.

Przenosząc powyższe rozważania na grunt niniejszej sprawy, stwierdzić należy, iż w stosunku do powoda nie będącego bankiem nie doszło do przerwania biegu terminu przedawnienia w wyniku działań podejmowanych przez pierwotnego wierzyciela na podstawie bankowego tytułu egzekucyjnego (tj. złożenia wniosku o nadanie klauzuli wykonalności bankowemu tytułowi egzekucyjnemu, wszczęcia postępowania egzekucyjnego). Wobec tego, przyjmując zgodnie z niekwestionowanymi twierdzeniami strony powodowej, jako datę wymagalności roszczenia dzień 13 grudnia 2011 r., uznać należy, iż wytoczenie powództwa w dniu 14 lipca 2016 r. niewątpliwie nastąpiło już po upływie trzyletniego terminu przedawnieniu roszczenia.

Reasumując powyższe rozważania, uwzględniając zarzut przedawnienia roszczenia Sąd oddalił powództwo (...) (...) z siedzibą w W. przeciwko pozwanemu P. K..

Orzeczenie w przedmiocie kosztów postępowania uzasadnia brzmienie art. 98 k.p.c., zgodnie z którym strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony (koszty procesu). Na zasądzone od powoda na rzecz strony pozwanej koszty procesu składa się: kwota 4.800,00 zł tytułem wynagrodzenie pełnomocnika procesowego pozwanego, zgodnie z § 2 pkt 5 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. (Dz.U. poz. 1800) w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz kwota 17,00 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa.

Mając na względzie powołane okoliczności, na podstawie wskazanych przepisów, orzeczono jak w sentencji wyroku.